ΝΟΗΝΘΔΡΖΠΖ ΘΔΠΔΥΛ ΘΑΡΑΙΙΖΙΥΛ ΓΗΑ Σ..Ρ.Α., ΠΡΖΛ ΞΔΟΗΝΣΖ ΡΖΠ ΣΔΟΠΝΛΖΠΝ ΘΑΠΠΑΛΓΟΑΠ ΣΑΙΘΗΓΗΘΖΠ, ΚΔ ΡΖΛ ΒΝΖΘΔΗΑ ΡΥΛ ΓΔΥΓΟΑΦΗΘΥΛ ΠΠΡΖΚΑΡΥΛ ΞΙΖΟΝΦΝΟΗΥΛ/GIS. ΚΗΑ ΝΟΘΝΙΝΓΗΘΖ- ΞΔΟΗΒΑΙΙΝΛΡΗΘΖ ΞΟΝΠΔΓΓΗΠΖ. Νηθνλνκίδεο Γ., Λαζηάθνπ Ξ., Κνπξαηίδεο Α., Αζηάξαο Θ. Δξγαζηήξην Δθαξκνγψλ Ρειεπηζθφπεζεο θαη Γεσγξαθηθψλ Ππζηεκάησλ Ξιεξνθνξηψλ, Ρνκέαο Φπζηθήο θαη Ξεξηβαιινληηθήο Γεσγξαθίαο, Ρκήκα Γεσινγίαο ΑΞΘ, (oikonomi@geo.auth.gr) Ξεξίιεςε Ρα Γεσγξαθηθά Ππζηήκαηα Ξιεξνθνξηψλ (Γ.Π.Ξ.) απνηεινχλ έλα ρξήζηκν εξγαιείν φρη κφλν γηα ηελ δεκηνπξγία δηαθφξσλ ζεκαηηθψλ ραξηψλ, αιιά θπξίσο γηα ηελ ιήςε απνθάζεσλ γηα ηελ νξζνινγηθή δηαρείξηζε ηνπ πεξηβάιινληνο. Πηελ παξνχζα εξγαζία ηα Γ.Π.Ξ. ρξεζηκνπνηήζεθαλ γηα ηελ νξηνζέηεζε θαηάιιεισλ ζέζεσλ ζηελ πεξηνρή Θαζζάλδξαο Σαιθηδηθήο, γηα δεκηνπξγία Σψξσλ γεηνλνκηθήο Ραθήο Απνξξηκάησλ/Σ..Ρ.Α. Γηα ηνλ ζθνπφ απηφ, ςεθηνπνηήζεθαλ γεσγξαθηθά-γεσκνξθνινγηθά δεδνκέλα (θιίζεηο πξαλψλ, πδξνγξαθηθφ δίθηπν, πδξνπεξαηφηεηα ιηζνινγηθψλ ζρεκαηηζκψλ, ξήγκαηα, νδηθφ δίθηπν, νηθηζηηθέο πεξηνρέο), γηα ηελ θαηαζθεπή επηπέδσλ πιεξνθνξηψλ ζε Γ.Π.Ξ.. Δπίζεο, θαζνξίζηεθαλ δψλεο πεξηκεηξηθήο πξνζηαζίαο ή «δψλεο απνθιεηζκνχ» (buffer zones) γχξσ απφ νηθηζκνχο, ξήγκαηα, νδηθφ θαη πδξνγξαθηθφ δίθηπν. Πηε ζπλέρεηα, ηα αλσηέξσ επίπεδα πιεξνθνξηψλ, ζπζρεηίζηεθαλ κεηαμχ ηνπο (κε ηελ βνήζεηα ηεο άιγεβξαο ηνπ Bool/Boolean Algebra), θαηά ηελ δηάξθεηα ηνπ ζηαδίνπ θαηαζθεπήο ηνπ ηειηθνχ ζεκαηηθνχ ράξηε ν νπνίνο νξηνζεηεί πεξηνρέο θαηάιιειεο γηα δεκηνπξγία Σ..Ρ.Α. FINDING PROPER PLACES FOR SANITARY LANDFILL SITES AT THE KASSANDRA PENINSULA OF HALKIDIKI WITH THE AID OF GIS. A RATIONAL-ENVIRONMENTAL APPROACH. Oikonomidis D., Nasiakou P., Mouratidis A., Astaras T. Laboratory of Remote Sensing and GIS Applications, Department of Physical and Environmental Geography, School of Geology, Aristotle University of Thessaloniki. Abstract Geographical Information Systems (GIS) are a very useful tool, not only for creating thematic maps but mainly for decision making and rational management of the environment. In the present study, GIS were used in order to find proper areas for the placement of sanitary landfill sites, in the Kassandra Peninsula of Halkidiki. For the above purpose, various geographical and geo-morphological data were digitized (slopes, drainage network, hydro-permeability of lithological units, faults, roads, urban areas), for the creation of GIS layers. Furthermore, buffer zones were created around urban areas, faults, drainage network and roads. All the above GIS layers were associated with the help of Boolean Algebra in order to construct the final map which delineates areas proper for the placement of sanitary landfill sites. 133
Γ.Π.Ξ. Ρειεπηζθόπεζε Σαξηνγξαθία 8 ν Ξαλειιήλην Γεσγξαθηθό Ππλέδξην Ιέμεηο θιεηδηά: ΣΡΑ, Γεσγξαθηθά Ππζηήκαηα Ξιεξνθνξηψλ, Θαζζάλδξα. Key words: sanitary landfill sites, GIS, Kassandra. 1. Δηζαγσγή-ζθνπόο ηεο εξγαζίαο Ζ Τεθηαθή Σαξηνγξαθία θαη ηα ΓΠΞ απνηεινχλ ζρεηηθά λέεο επηζηήκεο νη νπνίεο πξνέθπςαλ ηηο ηειεπηαίεο δεθαεηίεο θαη ρξεζηκνπνηνχληαη φιν θαη πεξηζζφηεξν ηνλ ηειεπηαίν θαηξφ απφ ηνπο γεσεπηζηήκνλεο ζε ζπλδπαζκφ πάληα κε ηελ παξαηήξεζε πνπ γίλεηαη ζηελ χπαηζξν κε ζθνπφ ηελ νξζνινγηθφηεξε δηαρείξηζε ηνπ πεξηβάιινληνο. Πρήκα 1. Ξεξηνρή κειέηεο θαη ηζνυςείο θακπχιεο. Ν ζθνπφο ηεο παξνχζαο εξγαζίαο είλαη ε εχξεζε θαηάιιεισλ Σψξσλ γεηνλνκηθήο Ραθήο Απνξξηκκάησλ (ΣΡΑ) ζηελ πεξηνρή ηεο ρεξζνλήζνπ Θαζζάλδξαο Σαιθηδηθήο κε ηε ρξήζε ησλ Γεσγξαθηθψλ Ππζηεκάησλ Ξιεξνθνξηψλ (ΓΠΞ). Ζ απφθαζε γηα ηελ νξηνζέηεζε ελφο ρψξνπ ΣΡΑ δελ είλαη κία απιή ππφζεζε, ηνπλαληίνλ πξέπεη λα ιεθζνχλ ππφςηλ πνηθίινη παξάγνληεο, γεσγξαθηθνί, γεσινγηθνί αιιά θαη πνιηηηθνί. Κε ηελ εξγαζία απηή επηρεηξείηαη λα δνζεί έλα εξγαιείν ιήςεο απνθάζεσλ φζνλ αθνξά ην θαζαξά επηζηεκνληθφ κέξνο. Ρν ηειηθφ απνηέιεζκα απηήο ηεο εξγαζίαο ήηαλ ε δεκηνπξγία ελφο ράξηε θαηαιιειφηεηαο νξηνζέηεζεο ρψξνπ ΣΡΑ. 2. Ξεξηβάιινλ ηεο πεξηνρήο κειέηεο Ζ πεξηνρή κειέηεο είλαη ε ρεξζφλεζνο Θαζζάλδξαο ηνπ λνκνχ Σαιθηδηθήο (ζρήκα 1). Ζ δηεχζπλζή ηεο είλαη ΒΓ-ΛΑ, θαιχπηεη επηθάλεηα 353,087 km 2. Πχκθσλα κε ηνλ Κπαιαθνχηε (1977), ε πεξηνρή κειέηεο θαηαηάζζεηαη ζηνλ Κεζνγεηαθφ ηχπν θιίκαηνο, Csa (ηαμηλφκεζε Koeppen 1936), δειαδή ραξαθηεξίδεηαη απφ ζεξκά θαη μεξά θαινθαίξηα, θαζψο θαη απφ ήπηνπο θαη πγξνχο ρεηκψλεο. Ρα πςφκεηξα ηεο πεξηνρήο κειέηεο θπκαίλνληαη απφ 0κ.-340κ., επνκέλσο, βάζεη ηεο ηαμηλφκεζεο θαηά Dikau (1989), ε πεξηνρή κειέηεο κπνξεί λα ραξαθηεξηζηεί σο πεδηλήινθψδεο. Ρέινο, φζνλ αθνξά ηελ γεσινγία, απαληψληαη ζχγρξνλεο πξνζρψζεηο, κάξγεο, αζβεζηφιηζνη, θξνθαινπαγή, ςακκίηεο, ζρηζηφιηζνη θαη νθηφιηζνη. ( ΗΓΚΔ, 1969, ζρήκα 6 θαη πίλαθαο 1). 3. Γεδνκέλα θαη κέζνδνο έξεπλαο 3.1 Γεδνκέλα Πηελ εξγαζία ρξεζηκνπνηήζεθαλ νη αθφινπζνη ράξηεο: Α) Ρνπνγξαθηθνί ράξηεο ηεο Γεσγξαθηθήο πεξεζίαο Πηξαηνχ (ΓΠ). Φχιια: 134
«Θαιάλδξα», «Ληθήηαο», «Ξαιηνχξηνλ» θαη «Θαζζάλδξα», θιίκαθαο 1/50.000. Β) Γεσινγηθφο ράξηεο ΗΓΚΔ, Φχιιν: «Σεξζφλεζνο Θαζζάλδξαο», θιίκαθαο 1:50.000. Απφ ηνπο ηνπνγξαθηθνχο ράξηεο ςεθηνπνηήζεθαλ: - Νη ηζνυςείο θακπχιεο κε ηζνδηάζηαζε 20κ. - Ρν πδξνγξαθηθφ δίθηπν. - Νη πφιεηο θαη ηα ρψξηα. - Ζ αθηνγξακκή. - Ρν νδηθφ δίθηπν ηεο πεξηνρήο. Απφ ην γεσινγηθφ ράξηε ςεθηνπνηήζεθαλ: - Νη γεσινγηθνί ζρεκαηηζκνί. - Ρα ξήγκαηα. 3.2. Κέζνδνο έξεπλαο Ζ παξνχζα εξγαζία πξαγκαηνπνηήζεθε ζε πξνζσπηθφ ππνινγηζηή Computer Intel Pentium 4 CPU 2.80GHz 512MB of RAM κε ηε ρξήζε ηνπ πξνγξάκκαηνο ArcGIS 9, ζπκπεξηιακβαλνκέλσλ θαη ησλ ηξηψλ εθαξκνγψλ ηνπ, ΑrcMap, ArcCatalog & ArcToolbox. Αξρηθά, ςεθηνπνηήζεθαλ νη ηζνυςείο θακπχιεο ηεο ππφ κειέηελ πεξηνρήο, κε ηζνδηάζηαζε 20m νη νπνίεο πεξηιακβάλνπλ πςφκεηξα: 0m (αθηνγξακκή) 340m (πςειφηεξε θνξπθή) θαη νη νπνίεο παξνπζηάδνληαη ζην ζρήκα 1. Αθνινχζσο, ςεθηνπνηήζεθε ην πδξνγξαθηθφ δίθηπν ηεο πεξηνρήο (δηαξθήο θαη πεξηνδηθή ξνή ησλ ξεκάησλ) ην νπνίν παξνπζηάδεηαη ζην ζρήκα 2. Πηελ ζπλέρεηα, ςεθηνπνηήζεθαλ ην θχξην νδηθφ δίθηπν (ακαμηηνί νδνί αζθαιηφζηξσηνη ή ζθπξφζηξσηνη 1 θαη 2 ξεπκάησλ) θαη ηα ρσξηά ηεο Σεξζνλήζνπ Θαζζάλδξαο (ζρήκαηα 3 θαη 4 αληίζηνηρα). Πηνλ ράξηε ηνπ ζρήκαηνο 5 παξνπζηάδνληαη νη γεσινγηθνί/ιηζνινγηθνί ζρεκαηηζκνί θαη ηα ξήγκαηα ηεο πεξηνρήο κειέηεο. ια ηα επίπεδα πιεξνθνξηψλ θαζψο θαη νη ηνπνγξαθηθνί θαη γεσινγηθνί ράξηεο, είλαη απζηεξά πξνζαλαηνιηζκέλα ζε έλα θνηλφ γεσγξαθηθφ ζχζηεκα, ψζηε λα θαζίζηαηαη δπλαηφο ν ζπλδπαζκφο νξηζκέλσλ απφ απηά, ζχκθσλα κε ηηο επηζπκίεο ηνπ ρξήζηε. Πηελ πεξίπησζή καο, φια ηα παξαπάλσ γεσαλαθέξζεθαλ ζην πξνβνιηθφ ζχζηεκα UTM (WGS84/34N). Γηα ηελ επηινγή ζέζεο ΣΡΑ ππεηζέξρνληαη πνιιά θξηηήξηα, φπσο γεσινγηθά, πδξνγεσινγηθά, γεσηερληθά, ρσξνηαμηθά, πεξηβαιινληηθά, θιηκαηηθά, νηθνλνκηθά θ.α., πνπ αλαθέξνληαη ζε βηβιία πεξηβαιινληηθήο πδξνγεσινγίαο. Ρα θξηηήξηα πνπ ρξεζηκνπνηήζεθαλ ζηελ ζπγθεθξηκέλε εξγαζία γηα ηελ επηινγή θαηάιιειεο ζέζεο γηα ΣΡΑ (buffer zones) είλαη ηα αθφινπζα (Θαιιέξγεο 2000, απφ Βνπδνχξε 2005): - Ζ πεξηνρή λα έρεη θιίζε κηθξφηεξε απφ 15% (ζρήκα 6). - Νη ιηζνινγηθέο ελφηεηεο ηεο πεξηνρήο ηνπ ΣΡΑ λα έρνπλ κηθξή πδξνπεξαηφηεηα, k 10-7 (ζπληειεζηήο πεξαηφηεηαο k ζε cm/s). Πηελ παξνχζα εξγαζία έρνπκε ηαμηλνκήζεη ηνπο ζρεκαηηζκνχο (Πνχιηνο 1996) ζε ηξεηο θαηεγνξίεο: 1) 10-9 k 10-7 cm/s =κηθξή πδξνπεξαηφηεηα, 2) 10-6 k10-4 cm/s =κέζε πδξνπεξαηφηεηα, 3) 10-3 k 100 cm/s =κεγάιε πδξνπεξαηφηεηα (ζρήκαηα 7 θαη 8). 135
Γ.Π.Ξ. Ρειεπηζθόπεζε Σαξηνγξαθία 8 ν Ξαλειιήλην Γεσγξαθηθό Ππλέδξην Πρήκα 2. δξνγξαθηθφ δίθηπν ηεο πεξηνρήο κειέηεο. Πρήκα 3. Θχξην νδηθφ δίθηπν ηεο Σεξζνλήζνπ Θαζζάλδξαο. Πρήκα 4. Σσξηά θαη θσκνπφιεηο ηεο Σεξζνλήζνπ Θαζζάλδξαο Πρήκα 5. Απινπνηεκέλνο γεσινγηθφο ράξηεο ηεο Σεξζνλήζνπ Θαζζάλδξαο (απφ ΗΓΚΔ, θχιιν «Σεξζφλεζνο Θαζζάλδξαο», 1969). 136
Πρήκα 6. Σάξηεο κή επηηξεπφκελσλ πεξηνρψλ γηα ΣΡΑ, νπνπ ε θιίζε ηνπ αλαγιχθνπ, ππεξβαίλεη ην 15% Πρήκα 7. Σάξηεο πδξνπεξαηφηεηαο ησλ γεσινγηθψλ ζρεκαηηζκψλ, ν νπνίνο βαζίζηεθε ζηνλ γεσινγηθφ ράξηε ηνπ Πρήκαηνο 5. Πρήκα 8. Σάξηεο κή επηηξεπφκέλσλ ζέζεσλ γηα δεκηνπξγία ΣΡΑ, ιφγσ πεηξσκάησλ κε κεζαίεο θαη κεγάιεο ηηκέο πδξνπεξαηφηεηαο. Πρήκα 9. Σάξηεο κή επηηξεπνκέλσλ ζέζεσλ γηα δεκηνπξγία ΣΡΑ, ιφγσ εγγχηεηαο ζε ξήγκαηα 137
Γ.Π.Ξ. Ρειεπηζθόπεζε Σαξηνγξαθία 8 ν Ξαλειιήλην Γεσγξαθηθό Ππλέδξην Δπίζεο, δεκηνπξγήζεθαλ δψλεο απνθιεηζκνχ/buffer zones (Θνπηζφπνπινο θαη Αλδξνπιαθάθεο 2003), γχξσ απφ ηα ξήγκαηα, ην πδξνγξαθηθφ δίθηπν, ην νδηθφ δίθηπν θαη ηηο θαηνηθεκέλεο πεξηνρέο, σο εμήο: - Ζ πεξηνρή ηνπ ΣΡΑ λα βξίζθεηαη ζε απφζηαζε 200 m απφ ηεθηνληθέο γξακκέο/ξήγκαηα (Αιηβάλεο θ.α., 1994), ζρήκα 9. - Ζ πεξηνρή ηνπ ΣΡΑ λα βξίζθεηαη ζε απφζηαζε 100m απφ ην πδξνγξαθηθφ δίθηπν ηεο πεξηνρήο (ζρήκα 10). - Ζ πεξηνρή ηνπ ΣΡΑ λα βξίζθεηαη ζε απφζηαζε 300m απφ ην νδηθφ δίθηπν ηεο πεξηνρήο (ζρήκα 11). - Ζ πεξηνρή ηνπ ΣΡΑ λα βξίζθεηαη ζε απφζηαζε 2000m απφ ηηο πφιεηο θαη ηα ρσξηά ηεο πεξηνρήο (ζρήκα 12). Πηε ζπλέρεηα παξαηίζεληαη νη ράξηεο πνπ δεκηνπξγήζεθαλ κε βάζε θάζε θξηηήξην πνπ ρξεζηκνπνηήζεθε. Ρέινο, θαηά ηελ δηάξθεηα δεκηνπξγίαο ηνπ ηειηθνχ ζεκαηηθνχ ράξηε, πξαγκαηνπνηήζεθε ζπζρεηηζκφο αλάκεζα ζηα ρσξηθά δεδνκέλα (επίπεδα πιεξνθνξηψλ). Ν ζπζρεηηζκφο απηφο είλαη ζρεηηθά απιφο θαη απαηηεί ρεηξηζκνχο ησλ δεδνκέλσλ πνπ βαζίδνληαη ζηελ άιγεβξα ηνπ Bool (Φξαληδήο 1991, Αιηβάλεο θ.α. 1994, Σαιθηάο 1995 θαη Burrough and McDonell 2000). Κε ηελ ρξήζε ησλ θαηάιιεισλ αιγνξίζκσλ πνπ ζρεηίδνληαη κε ηελ παξαπάλσ κεζνδνινγία (Bool), θαηαζθεπάζηεθε ν ηειηθφο ράξηεο, ν νπνίνο παξνπζηάδεη ηνπο ρψξνπο νη νπνίνη πιεξνχλ ηηο πξναλαθεξζείζεο πξνυπνζέζεηο γηα λα απνηειέζνπλ πηζαλνχο ΣΡΑ. Πρήκα 10. Σάξηεο κή επηηξεπνκέλσλ ζέζεσλ γηα δεκηνπξγία ΣΡΑ, ιφγσ εγγχηεηαο ζε θιάδνπο (θνίηεο) ηνπ Πρήκα 11. Σάξηεο κή επηηξεπνκέλσλ ζέζεσλ γηαδεκηνπξγία ΣΡΑ, ιφγσ εγγχηεηαο ζην θχξηννδηθφ δίθηπν. 138
Πην ζρήκα 13, παξνπζηάδεηαη ν ράξηεο επηηξεπνκέλσλ/πξνηεηλνκέλσλ πεξηνρψλ γηα δεκηνπξγία ΣΡΑ, κε βάζε ην ζπλδπαζκφ θαη ζπλαμηνιφγεζε φισλ ησλ παξαπάλσ θξηηεξίσλ. Ζ έθηαζε ησλ πξνηεηλφκελσλ πεξηνρψλ γηα ΣΡΑ αλέξρεηαη ζε 14,838 km2 ζε ζχλνιν 353,087 km2 πνπ θαηαιακβάλεη ε ρεξζφλεζνο ηεο Θαζζάλδξαο. Πρήκα 12. Σάξηεο κή επηηξεπνκέλσλ ζέζεσλ γηα δεκηνπξγία ΣΡΑ, ιφγσ εγγχηεηαο ζε θαηνηθεκέλεο πεξηνρέο. Πρήκα 13. Σάξηεο επηηξεπνκέλσλ / πξνηεηλνκέλσλ ζέζεσλ γηα δεκηνπξγία ΣΡΑ, ζηελ ρεξζφλεζν Θαζζάλδξαο. Ζ έθηαζε ησλ πξνηεηλφκελσλ πεξηνρψλ ΣΡΑ πνπ ππνινγίδεηαη κε ηα πξναλαθεξζέληα θξηηήξηα, δχλαηαη λα απμεζεί (κε επηθπιάμεηο), αλ νη δψλεο απνθιεηζκνχ ησλ 100 κ. απφ ην πδξνγξαθηθφ δίθηπν, ππνινγηζζνχλ γηα ξέκαηα 2εο ηάμεο θαη άλσ (θαηά Strahler, 1957). Ρα ξέκαηα 1εο ηάμεο, ηα νπνία ζηελ χπαηζξν είλαη «κή δηαθιαδηδφκελεο ηαπεηλψζεηο (εθβαζχλζεηο) ηνπ αλαγιχθνπ πνπ δείρλνπλ καξηπξία πξνυπάξρνπζαο ξνήο χδαηνο» (Αζηάξαο 1980), κπνξνχλ λα ρξεζηκνπνηεζνχλ γηα λα απμεζεί ν ρψξνο ησλ ΣΡΑ, ππφ ηελ εμήο πξνυπφζεζε: λα κεηαθεξζνχλ ζηα ξέκαηα 1εο ηάμεο, πιηθά επηθάιπςεο απφ θπζηθά πξαλή ηεο πεξηνρήο θαη λα ηνπνζεηεζνχλ θαηά ηέηνηνλ ηξφπν σζηε λα επηηεπρζεί αθ ελφο ε ειάηησζε ησλ θιίζεσλ θαη αθ εηέξνπ ε αχμεζε ηεο επηθαλεηαθήο απνζηξάγγηζεο θαη ε παξνρέηεπζε ησλ επηθαλεηαθψλ απνξξνψλ (Βνπδνχξεο 2005). 4. Ππδήηεζε-Ππκπεξάζκαηα Νη θαηαιιειφηεξεο ζέζεηο γηα εγθαηάζηαζε ΣΡΑ εληνπίδνληαη ζηελ πιεηνςεθία ηνπο ζην ΒΓ ηκήκα ηεο ρεξζνλήζνπ ηεο Θαζζάλδξαο θαη αλέξρνληαη ζε έθηαζε 14,838 km2. Ζ εγθαηάζηαζε ελφο ρψξνπ ΣΡΑ ζε κία απφ ηηο πξνηεηλφκελεο ζέζεηο πξέπεη λα ζσξαθηζηεί κε ηα αζθαιέζηεξα κέηξα πξνζηαζίαο έηζη ψζηε λα ειαηησζεί, αλ φρη λα εμαιεηθζεί ε πηζαλφηεηα ξχπαλζεο ηνπ ππφγεηνπ πδξνθφξνπ νξίδνληα θαη γεληθφηεξα ηεο γχξσ πεξηνρήο. Δπίζεο έλα απφ πην ζεηηθά απνηειέζκαηα πνπ κπνξεί λα πξνθχςεη απφ ηε ιεηηνπξγία ελφο ΣΡΑ είλαη ε κείσζε έσο θαη ε εμάιεηςε ησλ αλεμέιεγθησλ ρσκαηεξψλ πνπ ππάξρνπλ ζε 139
Γ.Π.Ξ. Ρειεπηζθόπεζε Σαξηνγξαθία 8 ν Ξαλειιήλην Γεσγξαθηθό Ππλέδξην πεξηνρέο ηεο ρεξζνλήζνπ. Ζ δεκηνπξγία νξγαλσκέλσλ ΣΡΑ ζα έρεη επίζεο επηπηψζεηο ζηελ αλάπηπμε ησλ ππνδνκψλ θαη ηε βειηίσζε ηνπ πεξηβάιινληνο. Απφ ηελ κειέηε εξγαζηψλ πνπ αλαθέξνληαη ζηελ ρξήζε ΓΠΞ ζηελ Διιάδα θαη ην εμσηεξηθφ, πξνθχπηεη νηη ε ρξεζηκνπνίεζε ελφο ΓΠΞ κπνξεί λα έρεη ζεκαληηθέο ζεηηθέο επηδξάζεηο ζηε ιεηηνπξγία ελφο δεκφζηνπ νξγαληζκνχ, φπσο νη Νξγαληζκνί Ρνπηθήο Απηνδηνίθεζεο (ΝΡΑ), Λνκαξρίεο, Ξεξηθέξεηεο θ.α., επεηδή βειηηψλεη ηελ ηθαλφηεηα επεμεξγαζίαο δεδνκέλσλ θαη εμαγσγήο απνηειεζκάησλ, ππφ ηελ πξνυπφζεζε νηη ν ρξήζηεο ζα θάλεη ζαθή πξνζδηνξηζκφ ησλ θξηηεξίσλ. Δπηηξέπεη ηνλ γξήγνξν έιεγρνησλ ελαιιαθηηθψλ ηδεψλ θαη πξνηάζεσλ, κε βάζε θάπνην δείγκα απφ ηα πξαγκαηηθά δεδνκέλα. Έηζη δηεπθνιχλεηαη ε ιήςε απνθάζεσλ ζρεηηθά κε ηελ απνηειεζκαηηθφηεηα ησλ ειεγρφκελσλ ηδεψλ θαη πξνηάζεσλ (Σαηδφπνπινο θ.α. 1990, Burrough 1991, Θαξηέξεο 1991, Αιηβάλεο θ.α. 1994, Burrough and McDonell 2000). Παλ γεληθφ ζπκπέξαζκα κπνξεί λα ιερζεί νηη ε ρξήζε ησλ Γ.Π.Ξ. ζε κειέηεο θαη έξεπλεο πνπ άπηνληαη πεξηβαιινληηθψλ ζεκάησλ, πξέπεη λα πξνσζεζεί. Νη πξνηεηλφκελεο πεξηνρέο ΣΡΑ ζηελ ρεξζφλεζν ηεο Θαζζάλδξαο, ζε κειινληηθή εξγαζία ζα ζπζρεηηζζνχλ θαη κε ππάξρνληεο ρψξνπο αλαςπρήο/θνιχκβεζεο. Ξαξάιιεια, δελ πξέπεη λα ππνβαζκίδεηαη ν ξφινο ηεο έξεπλαο πεδίνπ (εθηφο ζηφρσλ ηεο παξνχζεο εξγαζίαο), ν νπνίνο παίδεη θχξην ξφιν ζηελ ηειηθή επεμεξγαζία ησλ απνηειεζκάησλ. ια ηα παξαπάλσ, εθφζνλ γίλνπλ κε επηζηεκνληθφ θαη νξζνινγηθφ ηξφπν, ζα κεηξηάζνπλ πηζαλψο ηηο αληηδξάζεηο ησλ ηνπηθψλ θνηλσληψλ ζηελ εγθαηάζηαζε ΣΡΑ. Βηβιηνγξαθία Αιηβάλεο Θ., Αζηάξαο Θ. θαη Πνπιαθέιιεο Λ., 1994: Ζ ρξήζε ησλ Ππζηεκάησλ Γεσγξαθηθψλ Ξιεξνθνξηψλ (ΠΓΞ) ζηελ εμεχξεζε επηινγή λέσλ ρψξσλ πγεηνλνκηθήο ηαθήο (Σ..Ρ.) κείδνλνο Θεζζαινλίθεο. Ξξαθηηθά ηνπ 3νπ Ξαλειιελίνπ Γεσγξαθηθνχ Ππλεδξίνπ ηεο Διιεληθήο Γεσγξαθηθήο Δηαηξείαο. Ρφκνο Β, ζει. 470-483. Αζηάξαο Θ., 1980: Ξνζνηηθή-γεσκνξθνινγηθή κειέηε ηκεκάησλ ησλ Γ. πιεπξψλ ηνπ φξνπο Βεξηίζθνλ (θ. Καθεδνλία). Γηδαθηνξηθή δηαηξηβή, ΑΞΘ, Θεζζαινλίθε, 212 ζει. Αζηάξαο Θ. θαη Νηθνλνκίδεο Γ., 2004: Δξγαζηεξηαθέο ζεκεηψζεηο ζην κάζεκα : Τεθηαθή Σαξηνγξαθία θαη Γεσγξαθηθά Ππζηήκαηα Ξιεξνθνξηψλ (G.I.S.) Ρεχρνο 1 ArcGIS. Ξαλεπηζηεκηαθφ Ρππνγξαθείν, Θεζζαινλίθε, 38 ζει. Βνπδνχξεο Θ., 2005: Θέκαηα δξνγεσινγίαο Ξεξηβάιινληνο, Ξαλεπηζηεκηαθφ Ρππνγξαθείν ΑΞΘ, Θεζζαινλίθε, 175 ζει. Γεσγξαθηθή πεξεζία Πηξαηνχ/ΓΠ: Ρνπνγξαθηθνί ράξηεο Φχιια: «Θαιάλδξα»/1969, «Θαζζαλδξεία»/1983, «Ξαιηνχξηνλ»/1983 θαη «Ληθήηαο»/1969). Θιίκαθα 1:50.000 Ηλζηηηνχηνλ Γεσινγίαο θαη Δξεπλψλ πεδάθνπο (ΗΓΚΔ), 1969: Γεσινγηθφο Σάξηεο Φχιινλ «Σεξζφλεζνο Θαζζάλδξαο», θιίκαθα 1/50.000. Θαιιέξγεο Γ., 2000: Δθαξκνζκέλε Ξεξηβαιινληηθή δξνγεσινγία. Ρφκνο Β ΡΔΔ, Αζήλα. Θαξηέξεο Κ., 1991: Ρειεπηζθφπεζε Φπζηθψλ Ξφξσλ θαη Γεσγξαθηθά Ππζηήκαηα Ξιεξνθνξηψλ. Ξαλεπηζηεκηαθέο παξαδφζεηο, ΑΞΘ, Θεζζαινλίθε, 247 ζει. Θνπηζφπνπινο Θ. Θαη Αλδξνπιαθάθεο, Λ., 2003: Δθαξκνγέο Γεσγξαθηθψλ Ππζηεκάησλ Ξιεξνθνξηψλ κε ρξήζε ηνπ ινγηζκηθνχ ArcGIS. Ξαπαζσηεξίνπ, Αζήλα, 397 ζει. Κπαιαθνχηεο Σ., 1977: Ππκβνιή εηο ηελ κειέηελ ηνπ θιίκαηνο ηεο Καθεδνλίαο θαη Γπηηθήο Θξάθεο. Γηαηξηβή επί δηδαθηνξία, ΑΞΘ, Θεζζαινλίθε, 121 ζει. Πνχιηνο Γ., 1996: Γεληθή δξνγεσινγία, πξψηνο ηφκνο. UNIVERSITY STUDIO PRESS, 140
Θεζζαινλίθε, ζει. 215-217. Φξαληδήο Γ., 1991: Δπηινγή ρψξσλ δηάζεζεο απνξξηκάησλ. Ξξαθηηθά ΗΗ Ππλεδξίνπ, Ξεξηβαιινληηθήο Δπηζηήκεο θαη Ρερλνινγίαο, Κπηηιήλε, ζει. 384-390. Σαιθηάο Σ., 1998: Βαζηθέο αξρέο αλάιπζεο ζηα Γεσγξαθηθά Ππζηήκαηα Ξιεξνθνξηψλ. Ξξαθηηθά 4νπ Ξαλειιελίνπ Γεσγξαθηθνχ Ππλεδξίνπ, Αζήλα, ζει.673-687. Σαηδφπνπινο Η., Γαδήο Γ. θαη Διεπζεξηάδεο Κ., 1990: Ρειεπηζθφπεζε θαη Γεσγξαθηθά Ππζηήκαηα Ξιεξνθφξεζεο ζηελ Δπηινγή ηεο Θαηαιιειφηεξεο Ξεξηνρήο Δλαπφζεζεο Ρνμηθψλ Απνβιήησλ. Ξξαθηηθά Ππλεδξίνπ «Σεκηθά-Ρνμηθά ζην πεξηβάιινλ», Κφιπβνο Κπηηιήλεο, Πεπη. 1990, ζει. 339-355. Burrough P.A., 1991: Principles of Geographical Information Systems for Land Resources Assessment. Monographs on soil and resources survey, No 12, Clarendon Press, Oxford, 194 p. Burrough P.A. and McDonell R.A., 2000: Principles of Geographical Information Systems. Oxford University Press, 333 p. Dikau R., 1989: The application of a digital relief model to landform analysis. In: Raper, J. F. (ed.) 1989: Three dimensional applications in Geographical Information Systems. Taylor and Francis, London, pp 51-77. Koeppen W., 1936: Das geographische System der Klimate. Handbuch der Klimatologie. Berlin. Strahler A., 1957: Quantitative analysis of watershed geomorphology. Amer. Geophys. Union Trans., 38(6), 913-20. 141