www.romvos.edu.gr ΠΑΝΔΛΛΑΓΗΚΔ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ ΣΑΞΖ ΖΜΔΡΖΗΟΤ ΓΔΝΗΚΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΓΔΤΣΔΡΑ 30 ΜΑΗΟΤ 016 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ: ΥΖΜΔΗΑ ΠΡΟΑΝΑΣΟΛΗΜΟΤ (ΝΔΟ ΤΣΖΜΑ) ΘΔΜΑ Α Α1. Ζ ζωζηή απάληεζε είλαη ην (γ). Α. Ζ ζωζηή απάληεζε είλαη ην (δ). Α3. Ζ ζωζηή απάληεζε είλαη ην (γ). Α. Ζ ζωζηή απάληεζε είλαη ην (α). Α5. α. Σ β. Λ γ. Λ δ. - Λ ε. Σ ΘΔΜΑ Β Β1. NH 3 + 3 CuO N + 3 Cu + 3H O 5 CH 3 CH CH 3 + KMnO + 3 H SO 5 CH 3 COCH3 + MnSO + K SO + 8 H O OH Β. α. Απμάλνληαο ηε ζεξκνθξαζία ζην δνρείν ε αληίδξαζε ζα κεηαηνπηζηεί ιόγω Αξρήο Le Chatellier πξνο ηελ ελδόζεξκε θνξά, δειαδή αξηζηεξά. Δπνκέλωο, ζα κεηωζεί ε πνζόηεηα ηεο NH 3. Δπεηδή ζα κεηαηνπηζηεί αξηζηεξά ε αληίδξαζε ιόγω αύμεζεο ζεξκνθξαζίαο ζα απμεζνύλ ηα αληηδξώληα θαη ζα κεηωζνύλ ηα πξνϊόληα. Άξα ζα κεηωζεί ην πειίθν ηεο Kc. ΑΡΓΤΡΟΤΠΟΛΖ: Κύπροσ 51, ηει. 1099171, 109935566 Γεροσλάνοσ 103, ηει. 109911067 ΖΛΗΟΤΠΟΛΖ: Νασαρίνοσ 1, ηει. 1099396, Πρωηόπαππα & Ρόδοσ, ηει. 10995510-11 ΓΛΤΦΑΓΑ: Λ. Βνπιηαγκέλεο 17 &Πξαμηηέινπο, ηει. 109680008
β. Αύμεζε ηνπ όγθνπ έρεη ωο απνηέιεζκα ηελ κείωζε ηεο πίεζεο, άξα ε αληίδξαζε ιόγω ηεο Αξρήο Le Chatellier ζα κεηαηνπηζηεί πξνο ηνπο πεξηζζόηεξνπο αέξηνπο όγθνπο, δειαδή αξηζηεξά. Άξα ζα κεηωζεί ε NH 3. Ζ Kc ζα παξακείλεη ζηαζεξή, επεηδή δελ αιιάδεη ε ζεξκνθξαζία. Β3. α. Ζ πεξηνρή αιιαγήο ρξώκαηνο ηνπ δείθηε είλαη: ρξώκα ηνπ ΖΓ όηαλ ph < pk α 1 =. ρξώκα ηνπ Γ - όηαλ ph > pk α + 1 = 6. Τν δηάιπκα HCl είλαη όμηλν θαη έρεη ζίγνπξα ηηκή κηθξόηεξε ηνπ ph =. Άξα, ην δηάιπκα ζα γίλεη θόθθηλν. β. Ο δείθηεο ζα αξρίζεη λα αιιάδεη ρξώκα όηαλ ην ph ηνπ δηαιύκαηνο μεπεξάζεη ηελ ηηκή ph =. Σηελ πεξηνρή ph από έωο 6 ζα έρεη έλα ελδηάκεζν ρξώκα κεηαμύ ηνπ θόθθηλνπ θαη ηνπ θίηξηλνπ θαη όηαλ ην ph μεπεξάζεη ηε ηηκή 6 ζα απνθηήζεη κόληκν θίηξηλν ρξώκα. Β. α. 11 Nα: 1s s p 6 3s 1 3 ε πεξίνδνο, Η Α (1 ε ) Οκάδα, Τνκέαο s 17Cl: 1s s p 6 3s 3p 5 3 ε πεξίνδνο, VIIΗ Α (17 ε ) Οκάδα, Τνκέαο p 19K: 1s s p 6 3s 3p 6 s 1 ε πεξίνδνο, Η Α (1 ε ) Οκάδα, Τνκέαο s β. r ( 17 Cl) < r ( 11 Nα) < r ( 19 K) Ζ αηνκηθή αθηίλα ζε κία πεξίνδν ηνπ πεξηνδηθνύ πίλαθα απμάλεηαη από δεμηά πξνο ηα αξηζηεξά ιόγω κείωζεο ηνπ δξαζηηθνύ ππξεληθνύ θνξηίνπ. Άξα, ην 11 Να έρεη κεγαιύηεξε αηνκηθή αθηίλα από ην 17 Cl, ελώ ζε κία νκάδα ηνπ πεξηνδηθνύ πίλαθα απμάλεηαη από πάλω πξνο ηα θάηω ιόγω αύμεζεο ηνπ αξηζκνύ ηωλ ζηηβάδωλ. Άξα, ε αηνκηθή αθηίλα ηνπ 19 Κ είλαη κεγαιύηεξε από απηή ηνπ 11 Να. ΑΡΓΤΡΟΤΠΟΛΖ: Κύπροσ 51, ηει. 1099171, 109935566 Γεροσλάνοσ 103, ηει. 109911067 ΖΛΗΟΤΠΟΛΖ: Νασαρίνοσ 1, ηει. 1099396, Πρωηόπαππα & Ρόδοσ, ηει. 10995510-11 ΓΛΤΦΑΓΑ: Λ. Βνπιηαγκέλεο 17 &Πξαμηηέινπο, ηει. 109680008
ΘΔΜΑ Γ Γ1. Α: CH 3 CH OH Β: CH 3 CH COONa Γ: CH = CH Γ: CH CH Cl Cl Δ: CH CH Ε: CH 3 CH = O Ζ: CH 3 COONH Θ: CH 3 CH Cl Η: CH 3 CH CN Κ: CH 3 CH COOH Β: CH 3 CH COONa Λ: CH 3 CH CH NH Μ: (CH 3 CH COO) - (CH 3 CH CH NH 3 ) + Γ. α. CH CH CH CH CH CH CH CH β. CH CH CH CH CN CN Γ3. Αξρηθά βξίζθνπκε ηα mol ηωλ νπζηώλ πνπ έρνπκε: Mr( C H ) 0 3 8 n( C3H ) 0,mol 0 V 6,7 n( H ) 0,3mol,, ΑΡΓΤΡΟΤΠΟΛΖ: Κύπροσ 51, ηει. 1099171, 109935566 Γεροσλάνοσ 103, ηει. 109911067 ΖΛΗΟΤΠΟΛΖ: Νασαρίνοσ 1, ηει. 1099396, Πρωηόπαππα & Ρόδοσ, ηει. 10995510-11 ΓΛΤΦΑΓΑ: Λ. Βνπιηαγκέλεο 17 &Πξαμηηέινπο, ηει. 109680008
θαη mol CH 3C CH H CH 3 CH CH Αξρ. 0, 0,3 Α/Π. 0, 0, 0, ΤΔΛ - 0,1 0, θαη. mol CH 3CH CH H CH 3 CH CH 3 Αξρ. 0, 0,1 Α/Π. 0,1 0,1 0,1 ΤΔΛ 0,1-0,1 Δπνκέλωο όηαλ νινθιεξωζεί ε αληίδξαζε ζα έρνπκε: 0,1 mol CH 3CH CH 0,1 mol CH 3CH CH 3 ΘΔΜΑ Γ Γ1. α. Y 1 : NH 3 0,1 m ph = 11 ph = 11 poh = 3 [ OH - ] = 10-3 M mol NH 3 + H O NH + + OH - Αξρηθό: 0,1 - - Η.Η.: 0,1 x x x x = 10-3 M 3 x 10 α = c 0,1 10 ΑΡΓΤΡΟΤΠΟΛΖ: Κύπροσ 51, ηει. 1099171, 109935566 Γεροσλάνοσ 103, ηει. 109911067 ΖΛΗΟΤΠΟΛΖ: Νασαρίνοσ 1, ηει. 1099396, Πρωηόπαππα & Ρόδοσ, ηει. 10995510-11 ΓΛΤΦΑΓΑ: Λ. Βνπιηαγκέλεο 17 &Πξαμηηέινπο, ηει. 109680008
β. Λακβάλνληαο ηνπ απινπνηεκέλνπο ηύπνπο ηνπ Ostwald έρνπκε: K b = Y : CH 3 NH 1 Μ α = 0,0 3 x 10 C 0,1 CH 3 NH + H O CH 3 NH + 3 + OH - Αξρηθό: 1 - - Η.Η.: 1 y y y K b = α c = 10 - γ. Δπεηδή Κ b (CH 3 NH ) > K b (NH 3 ) θαη ζ = 5 ν C, ε CH 3 NH είλαη ηζρπξόηεξε βάζε. Γ. Οη νπζίεο αληηδξνύλ άξα βξίζθνληαη ηα mol ηνπο n(nh 3 ) = C V = 0,1 0, = 0,0 mol n(hcl) = C V = 0,05 0, = 0,01 mol NH 3 + HCl NH Cl Αξρηθό: 0,0 0,01 - Α/Π: 0,01 0,01 0,01 Τειηθό: 0,01-0,01 Τειηθέο ζπγθεληξώζεηο [NH 3 ] = [NH Cl] = 0,01 = 0,01 M. 1 Τν δηάιπκα πνπ πξνθύπηεη είλαη ξπζκηζηηθό. Άξα, [ΟΖ - CΒΑΣΖΣ ] = Κ b C = 0,01 10-5 0,01 = 10-5 Μ. ΟΞΔΟΣ Άξα, poh = 5 ph = 9. Γ3. Οη νπζίεο αληηδξνύλ, άξα βξίζθνπκε ηα mol ηνπο. n(ch 3 NH ) = C V = 1 0,01 = 0,01 mol n(hcl) = C V = 0,005 0, = 0,01 mol CH 3 NH + HCl CH 3 NH 3 Cl Αξρηθό: 0,01 0,01 - Α/Π: 0,01 0,01 0,01 Τειηθό: - - 0,01 10 5 ΑΡΓΤΡΟΤΠΟΛΖ: Κύπροσ 51, ηει. 1099171, 109935566 Γεροσλάνοσ 103, ηει. 109911067 ΖΛΗΟΤΠΟΛΖ: Νασαρίνοσ 1, ηει. 1099396, Πρωηόπαππα & Ρόδοσ, ηει. 10995510-11 ΓΛΤΦΑΓΑ: Λ. Βνπιηαγκέλεο 17 &Πξαμηηέινπο, ηει. 109680008
[CH 3 NH 3 Cl] = n 0,01 v 0,5 = 0,0 M mol CH 3 NH 3 Cl CH 3 NH + 3 + Cl - Αξρηθό: 0,0 - - Τειηθό: - 0,0 0,0 Τν Cl - δελ αληηδξά κε ην λεξό, επεηδή πξνέξρεηαη από ηζρπξό νμύ. CH 3 NH + 3 + H O CH 3 NH + H 3 Ο + Αξρηθό: 0,0 Η.Η.: 0,0 x x x K α ( CH 3 NH 3 + ) = 10 x 10 x K α = C 10 K 10 10 1 10 w Kb 10 x = 10-6 m ph = 6. Γ. Οη νπζίεο αληηδξνύλ κεηαμύ ηνπο άξα βξίζθνπκε ην mol ηνπο nhcooh C ν 0,1 0,1 0,01mol n C ν 0,1 0,1 0,01mol NH 3 HCOOH NH3 HCOONH Αξρ. 0,01 0,01 Α/Π. 0,01 0,01 0,01 Τει. - - 0,01 0,01 HCOONH 0,05M 0, HCOONH HCOO NH Αξρ. 0,05 - - Τει. - 0,05 0,05 ΑΡΓΤΡΟΤΠΟΛΖ: Κύπροσ 51, ηει. 1099171, 109935566 Γεροσλάνοσ 103, ηει. 109911067 ΖΛΗΟΤΠΟΛΖ: Νασαρίνοσ 1, ηει. 1099396, Πρωηόπαππα & Ρόδοσ, ηει. 10995510-11 ΓΛΤΦΑΓΑ: Λ. Βνπιηαγκέλεο 17 &Πξαμηηέινπο, ηει. 109680008
Δπεηδή θαη ηα δπν ηόληα πνπ πξνθύπηνπλ αληηδξνύλ κε ην λεξό ζα ζπγθξίλνπκε ηηο ζηαζεξέο ηνπο γηα λα πξνζδηνξίζνπκε αλ ην δηάιπκα είλαη όμηλν, βαζηθό ή νπδέηεξν. 1 Kw 10 Κb HCOO 10 Ka 10 1 Kw 10 9 Κa NH 10 5 Kb 10 10 Δπεηδή a( NH ) Kb HCOO επηθξαηεί ζην δηάιπκα ν ηνληηζκόο ηνπ ΝΗ, άξα ην δηάιπκα ζα είλαη όμηλν. τολιαζμός Θεμάηων Τα ζέκαηα ήηαλ αλακελόκελα ρωξίο ηδηαίηεξεο δπζθνιίεο, παξόια απηά νη απαληήζεηο είλαη κεγαιύηεξεο έθηαζεο ζπγθξηηηθά κε πέξπζη. Ήηαλ ζαθώο δηαηππωκέλα, θάιππηαλ όιε ηε δηδαθηέα ύιε αιιά δελ είραλ θιηκάθωζε ζηε δπζθνιία ηνπο. Οη θαιά πξνεηνηκαζκέλνη καζεηέο δε ζα αληηκεηωπίζνπλ πξνβιήκαηα. Δπιμέλεια Απανηήζεων Κανηώνης Γιώργος Κοσκοσλάς Γιάννης Κούζοσλας Βαγγέλης Για ηον Δκπαιδεσηικό Οργανιζμό ΡΟΜΒΟ ΑΡΓΤΡΟΤΠΟΛΖ: Κύπροσ 51, ηει. 1099171, 109935566 Γεροσλάνοσ 103, ηει. 109911067 ΖΛΗΟΤΠΟΛΖ: Νασαρίνοσ 1, ηει. 1099396, Πρωηόπαππα & Ρόδοσ, ηει. 10995510-11 ΓΛΤΦΑΓΑ: Λ. Βνπιηαγκέλεο 17 &Πξαμηηέινπο, ηει. 109680008