τώρα ΠΑΙ ζ ΥΜΕ Η Τέχνη και η δημιουργία στην υπηρεσία της Πρόληψης, της Θεραπείας και της Εκπαίδευσης ΚΟΙΝ.Σ.ΕΠ. 1
ΠΟΙΟΙ ΕΙΜΑΣΤΕ Μια ομάδα νέων κοινωνικών επιστημόνων και καλλιτεχνών που επιμένουμε να πιστεύουμε πως η δημιουργία, η συνεργασία και το παιχνίδι συνιστούν ηχηρή απάντηση, όχι μόνο στην απομόνωση, την κατάθλιψη και πλήθος άλλων ψυχοσωματικών ασθενειών χαρακτηριστικό γνώρισμα του πολιτισμού μας τα τελευταία χρόνια αλλά κι απέναντι στη βία, την ανεργία, την ελλιπή παιδεία και άλλα φαινόμενα κοινωνικής παθογένειας. 2 3
ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ - Συναισθηματική νοημοσύνη: Η ανάπτυξη της Συναισθηματικής Νοημοσύνης σημαίνει και ανάπτυξη δεξιοτήτων που είναι απαραίτητες σε όλες τις ανθρώπινες σχέσεις: ικανότητα αντίληψης, αυτοελέγχου, κατανόηση των συναισθημάτων και των απόψεων του άλλου, σεβασμό στη διαφορετικότητα, εξάσκηση στην εύρεση τρόπων επίλυσης συγκρούσεων και προβλημάτων, συνεργασία, προσωπική υπευθυνότητα, εκπλήρωση υποχρεώσεων, αυτοεπίγνωση και αυτοαποδοχή. Η ανάπτυξη της συναισθηματικής νοημοσύνης είναι απαραίτητη για την ανάπτυξη της πιο θεμελιώδους ανθρώπινης ικανότητας: της ενσυναίσθησης, δηλαδή της ικανότητας που αποκτά κανείς να μπαίνει στη θέση του άλλου, να τον συναισθάνεται, να αναγνωρίζει, να κατανοεί και να αποδέχεται τα συναισθήματά και τη διαφορετικότητά του. ΑΡΧΙΚΗ ΕΜΠΝΕΥΣΗ Δοκιμάζοντας να ανοίξουμε νέους δρόμους για μια πιο ουσιαστική επαφή με τη γνώση του κόσμου, του εαυτού μας και των άλλων γύρω μας, οδηγήθηκαμε στο συνδυασμό γνώσεων και μεθόδων από τις κοινωνικές-ανθρωπιστικές επιστήμες, με την τέχνη του θεάτρου, την λογοτεχνία και τα εικαστικά. Δημιουργήσαμε, λοιπόν, ένα ιδιότυπο πρόγραμμα που στοχεύει, μέσα από τη δυναμική της ομάδας, στην συν-κίνηση σώματος, πνεύματος και ψυχής, αναγνωρίζοντας τον αδιαίρετο χαρακτήρα τους. Η βιωματική αυτή προσέγγιση κόσμου, εαυτού και αλλήλων, αφενός αποτελεί ένα ισχυρό εργαλείο εκπαίδευσης, αφετέρου συνιστά μια ικανή μέθοδο πρόληψης και αντιμετώπισης ψυχοσωματικών ασθενειών και μαθησιακών δυσκολιών, καθώς συμβάλλει στην υγιή, συνολική ανάπτυξη προσωπικοτήτων, που δύνανται να αναγνωρίσουν τον εαυτό τους και να συνυπάρξουν. - Διαπολιτισμική εκπαίδευση: Μέσα από την ανάπτυξη της ενσυναίσθησης και της κριτικής σκέψης προσεγγίζουμε το διαφορετικό. Μέσα από τις αρχετυπικές μορφές των μύθων, τα παιδιά έρχονται σε επαφή με την πολυδιάστατη ανθρώπινη φύση, συμπάσχουν με τους ήρωες, κατανοούν τη διαφορετικότητα μέσα από τις αποκλίσεις αλλά και την εγγύτητα μεταξύ διαφορετικών πολιτισμών. Η ομάδα και η καλλιτεχνική δημιουργία συνιστούν έναν συμβολικό τόπο συνάντησης. - Συλλογική δημιουργία: Η αναγνώριση και αποδοχή του εαυτού μας και άρα η δυνατότητα να αναγνωρίσουμε και να αποδεχτούμε τον άλλον αποτελούν τις προϋποθέσεις για την κοινωνική συνύπαρξη, την αλληλεγγύη, την συνδιαμόρφωση. Η συλλογικότητα δύναται να αποτελέσει τον πυρήνα για την ανάπτυξη αυτόνομων, ελεύθερων υποκειμένων που αλληλεπιδρούν και παράγουν κοινωνικά νοήματα μέσα από τη δημιουργία. 4 5
ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ 2014-2015 Σωματικό θέατρο, λογοτεχνία και παιχνίδι Ένα ταξίδι στον μαγικό κόσμο του σωματικού θεάτρου, της λογοτεχνίας και του παιχνιδιού. Μαθαίνουμε να συνυπάρχουμε και να συνδημιουργούμε. Σκοπός του εργαστηρίου είναι η ανάπτυξη της ενσυναίσθησης και της συναισθηματικής νοημοσύνης, η αποδοχή του εαυτού μας και του διαφορετικού, η χαρά της δημιουργίας. Παίζοντας με τις λέξεις, θα φτιάξουμε τις δικές μας ιστορίες, για να τις αφηγηθούμε έπειτα με τον δικό μας μοναδικό τρόπο. Μάρω Μάνθου (κοινωνική ανθρωπολόγος, ηθοποιός), Μαίρη Λογοθέτη (ψυχολόγος-ηθοποιός), Παυλίνα Μάρβιν (ιστορικός-συγγραφέας) Ομάδα θεατρικής δημιουργίας για ενήλικες Στις ομάδες θεατρικής δημιουργίας για ενήλικες (κάθε ηλικίας!) θα παίξουμε, θα γελάσουμε, θα δημιουργήσουμε και θα αφήσουμε ελεύθερο το παιδί που κρύβουμε μέσα μας! Πώς μπορώ να δημιουργήσω μια ιστορία και να την αφηγηθώ, με το σώμα μου; Πώς μπορώ να είμαι σύντομος μα και περιεκτικός, απλός, κατανοητός και γεμάτος ενέργεια; Μαζί θα γνωρίσουμε το σωματικό-δημιουργικό θέατρο διερευνώντας τη σιωπή, ταξιδεύοντας με την ουδέτερη μάσκα, ανακαλύπτωντας τα χρώματα, τα υλικά και τα στοιχεία της φύσης, αναζητώντας τα όρια της σωματικής έκφρασης και δημιουργώντας χαρακτήρες, τοπία και καταστάσεις, καθώς, σιγά σιγά, η ομάδα θα ξεκινά το ταξίδι της δημιουργίας. Μάρω Μάνθου (κοινωνική ανθρωπολόγος, ηθοποιός) Μαίρη Λογοθέτη (ψυχολόγος, ηθοποιός) Παραμυθοπεριπλάνηση με σωματικό θέατρο και πολύ παιχνίδι Στο εργαστήρι αυτό ετοιμαστείτε να περιπλανηθούμε σε πολιτείες μακρινές. να περπατήσουμε σε μυστικά μονοπάτια και δάση φουντωτά, να γνωρίσουμε ήρωες και ξυλοκόπους, βουνά και θάλασσες, αόρατα ρούχα και μαγικά μαξιλάρια... Θα αφηγηθούμε παραμύθια και μύθους από όλο τον κόσμο, θα παίξουμε με αυτά, θα ανακαλύψουμε το νόημά τους και τους ήχους τους, μέχρι να συναντήσουμε κάπου εκεί τον εαυτό μας και τους άλλους, αυτά που μας διαφοροποιούν αλλά και αυτά που μας ενώνουν. Με εργαλεία το σωματικό θέατρο και το παιχνίδι η ανακάλυψη του κόσμου θα γίνει γιορτή! Μάρω Μάνθου (κοινωνική ανθρωπολόγος, ηθοποιός), Μαίρη Λογοθέτη (ψυχολόγος-ηθοποιός) 6 7
Εργαστήρι: Το θέατρο στην εκπαίδευση : για Εκπαιδευτικούς, Επαγγελματίες Ψυχικής Υγείας & Παιδαγωγούς Με έμφαση στη διαδικασία του διδακτικού μετασχηματισμού και στην αναγκαιότητα της ανάπτυξης των μεταγνωστικών ικανοτήτων του παιδιού, διεξάγουμε σεμινάρια Σωματικού/Αυτοσχεδιαστικού Θεάτρου και Συναισθηματικής Αγωγής για εκπαιδευτικούς. Οργανώνοντας τις θεματικές μας γύρω από τη σχολική ύλη αλλά και προσομοιώνοντας τις συνθήκες διδασκαλίας, παίζουμε, παιδευόμαστε, γελάμε, αυτοσχεδιάζουμε κι επινοούμε παιχνίδια και συγκροτούμε τεχνικές μετάδοσης της γνώσης, αλλά και τρόπους ενίσχυσης του ομαδικού πνεύματος, της συλλογικότητας και της δυνατότητας για προσωπική έκφραση και δημιουργία. Οργάνωση κι Εμψύχωση: Μάρω Μάνθου (κοινωνική ανθρωπολόγος, ηθοποιός) Μαίρη Λογοθέτη (ψυχολόγος, ηθοποιός) Λογοθεραπεία Παρέχονται συνεδρίες λογοθεραπείας, τόσο σε ατομικό όσο και σε ομαδικό επίπεδο, σε παιδιά προσχολικής και σχολικής ηλικίας, τα οποία παρουσιάζουν δυσκολίες στην επικοινωνία (λόγος, ομιλία, φωνή) και στην μάθηση. Στόχος της λογοθεραπευτικής παρέμβασης είναι η πρόληψη, η έγκαιρη αναγνώριση / διάγνωση των δυσκολιών και η ολοκληρωμένη αντιμετώπισή τους. Υπεύθυνη: Γιούλη Μαρκοπούλου (λογοθεραπεύτρια) Εργαστήρι λογοτεχνίας για ενήλικες Αυτή η ομάδα δεν είναι μια τυπική ομάδα δημιουργικής γραφής, ούτε ένα σεμινάριο λογοτεχνίας σε μορφή διαλέξεων. Στόχος μας είναι η κατανόηση και η αξιοποίηση της ποίησης στον σύγχρονο κόσμο και στην ζωή μας, η σύνδεσή της με τις θεματικές που μας απασχολούν. Μελετάμε ποίηση, άρα μελετάμε την ιστορία μας. Συντονίστρια: Παυλίνα Μάρβιν, (ιστορικός, συγγραφέας) Eργαστήρι παραμυθιού για παιδιά 8-12 ετών Το εργαστήρι αυτό, συνδυάζει τη συναρπαστική διαδικασία της αφήγησης με τη συγγραφική και την εικαστική δημιουργία, και στηρίζεται στις αρχέγονες ευεργετικές ιδιότητες του παραμυθιού, τόσο γι αυτόν που το ακούει ή το διαβάζει, όσο και για εκείνον που το συνθέτει. Το παραμύθι, εκτός από παραμυθία, προσφέρει γνώση, θεραπεία, ψυχαγωγία, επικοινωνία και συνάμα αποτελεί έναν ιδιαίτερα γόνιμο τόπο έκφρασης και δημιουργικότητας. Η ομάδα μας θα εξερευνήσει τους κόσμους των παραμυθιών, και όλοι μαζί ως αναγνώστες, ακροατές, παραμυθάδες και εικονογράφοι, θα μοιραστούμε, όχι μόνο ιστορίες γνωστές σε όλους, αλλά και κάποιες ολότελα άγνωστες. Θα διαβάσουμε και θα συζητήσουμε μύθους και διηγήσεις απ όλον τον κόσμο, για να ιστορήσουμε και να εικονοποιήσουμε, έπειτα, τα δικά μας παραμύθια. Παυλίνα Μάρβιν (ιστορικός, συγγραφέας) Ειρήνη Συνοδινού (ιστορικός) Μάρκος Παπουτσάκης (εικαστικός) Ομάδα φιλαναγνωσίας για ενήλικες Ετήσια δημιουργική λέσχη ανάγνωσης: μια συνάντηση ανά δεκαπενθήμερο με σκοπό την καλλιέργεια της σχέσης μας με το διάβασμα, την κριτική ανάγνωση, τη συζήτηση πάνω σε κείμενα, βιβλία και θεματικές, τα οποία αποφασίζει να μελετήσει η ομάδα. Ποίηση και πρόζα, μυθιστόρημα και δοκίμιο, γνωστά και λιγότερο γνωστά έργα, θα σηματοδοτήσουν νέα μονοπάτια για τις λογοτεχνικές, υπαρξιακές και άλλες αναζητήσεις μας, αναδεικνύοντας αφενός τον ενεργό και πολυσήμαντο ρόλο του αναγνώστη στην απόδοση πολλαπλών νοημάτων των κειμένων, αφετέρου την καθοριστική συμβολή της ανάγνωσης στην ψυχική υγεία, την κοινωνική ευαισθητοποίηση, την δημιουργικότητα, την ψυχαγωγία και την αυτογνωσία του υποκειμένου. Συντονίστρια: Παυλίνα Μάρβιν (ιστορικός, συγγραφέας) 8 9
Ο κόσμος Ζωγραφιστός! για παιδιά 8-12 ετών Στο εργαστήριο των εικαστικών θα ζωγραφίσουμε παίζοντας! Θα μελετήσουμε έργα τέχνης διάφορων/πολλών δημιουργών και Θα συζητήσουμε γι αυτά, αλλά και για όσα θα φτιάξουμε εμείς. Εξερευνώντας τον εαυτό μας, θα προσπαθήσουμε να αποτυπώσουμε εκείνο που κρύβεται μέσα μας. Με άξονα τη δημιουργικότητα θα κουβεντιάζουμε ο,τι μας απασχολεί. Θα πειραματιστούμε με πολλά υλικά και με διάφορες μορφές εικαστικής δημιουργίας (ζωγραφική, γλυπτική, κολάζ, κατασκευές). Θα επισκεφθούμε μουσεία για να παρατηρήσουμε έργα τέχνης από κοντά. Στόχος μας είναι να καλλιεργήσουμε την ευαισθησία μας απέναντι σε οτιδήποτε μας είναι ορατό, ακόμη και να εικονοποιήσουμε το αόρατο. Θα επιδιώξουμε να εξηγήσουμε και να ξορκίσουμε το φόβο μας απέναντι στο λευκό χαρτί. Να αναπτύξουμε την αυτοεκτίμησή μας και το σεβασμό στα άλλαδιαφορετικά μέλη της ομάδας, γνωρίζοντάς τα καλύτερα μέσα από τη δημιουργία! Να δούμε τον κόσμο με άλλα μάτια και να μάθουμε να μιλάμε με τα χρώματα και τα σχήματα. Να βάλουμε τις δικές μας πινελιές και να φτιάξουμε το έργο τέχνης που μας ταιριάζει πιο πολύ! ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟΥ Το Εργαστήρι μας λειτουργεί εδώ και 5 χρόνια με δράσεις σε Σίφνο, Αθήνα και Θήβα. Έχει πραγματοποιήσει ως τώρα 14 παραστάσεις παιδιών, εφήβων και ενηλίκων. Από το 2012 παρέχει τις υπηρεσίες του στο Κατάστημα Κράτησης Γυναικών Ελαιώνα Θήβας και στο Πρόγραμμα στήριξης μεταναστών ΙΡΙΔΑ του οργανισμού Ιατρική Παρέμβαση στο Κέντρο Κοινωνικής Φροντίδας Νικ. Καμαράτος. Το εργαστήρι μας έχει διοργανώσει επίσης δημιουργικές γιορτές για παιδιά, βραδιές ποίησης καθώς και διαθεματικά σεμινάρια σωματικού θεάτρου και δημιουργικής γραφής για παιδιά, για λογαριασμό του Δήμου Αλίμου (2013-2014). Συντονιστής: Μάρκος Παπουτσάκης (εικαστικός) 10 11
Τώρα παίζουμε ΚΟΙΝ.Σ.ΕΠ. Τηλ. Επικοινωνίας: 6932 846 642, 6978 014 815 e-mail: torapaizoume123@gmail.com Ιστοσελίδες: http://www.torapaizoume.gr http://torapaizoume.wordpress.com *Όλες μας οι δράσεις οργανώνονται και διεξάγονται και σε συνεργασία με Σχολεία, Συλλόγους Γονέων & Κηδεμόνων, Πολιτιστικούς Συλλόγους και άλλους ιδιωτικούς ή δημόσιους φορείς. Τα εργαστήριά μας προσφέρονται με τη μορφή ετήσιων προγραμμάτων, τρίμηνων κύκλων και ολιγοήμερων σεμιναρίων. 12