Από τη θεωρία στην πράξη: Η Εμπειρία της Ένταξης της Οπτικής του Φύλου στα Αναλυτικά Προγράμματα της Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Κυπριακής Εκπαίδευσης ΜΑΡΙΑ ΓΚΑΣΟΥΚΑ ΕΠΙΚΟΥΡΗ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ
Θεμελιώδη Ερωτήματα: Ποια ήταν ως ρόσφατα η σχέση της κοινωνικής κατηγορίας των γυναικών και των ε ιστηµών, ιδιαίτερα των ανθρω ιστικών; Σε οιο βαθµό οι ε ιστήµες έλαβαν κατά την ορεία συγκρότησης και ολοκλήρωσής τους υ όψη τις εµ ειρίες, τις ανάγκες και τις ροσδοκίες των γυναικών; Γιατί οι γυναίκες αναφέρονται σε αυτές ως α οκλίσεις/εξαιρέσεις του «αρσενικού κανόνα» και άντα σε σχέση µε τις υ ηρεσίες ου ροσέφεραν στους άνδρες ή τις οικογένειες; Και τελικά, όσο ραγµατικές είναι οι ανα αραστάσεις του γυναικείου κόσµου και των συνθηκών ζωής των γυναικών στο λαίσιο αυτών των ε ιστηµών;
Το Φύλο (gender), δοµή κοινωνική, οικονοµική και πολιτισµική αναγνωρίζεται ως η βάση της κοινωνικής οργάνωσης, η «αρχή του σχετίζεσθαι»
Οι ερευνητικές ροσ άθειες σχετικά µε την έµφυλη διάσταση των µαθηµατικών θα µ ορούσαν να κατηγοριο οιηθούν σε τρεις άξονες: Πρώτον σε εµ ειρικές έρευνες ου εστιάζουν στη συλλογή, στατιστική ανάλυση και ερµηνεία δεδοµένων σε θέµατα σ ουδών, εργασίας και καριέρας στο εδίο των µαθηµατικών ή σε συναφή εδία, ό ως η ληροφορική και οι φυσικές ε ιστήµες
εύτερον, σε ιστοριογραφίες της ε ιστήµης των Μαθηµατικών και ιδιαίτερα σε βιογραφίες γυναικών ου ασχολήθηκαν µε τα µαθηµατικά Τρίτον, σε µελέτες οι ο οίες αξιο οιώντας µεθοδολογικά εργαλεία α ό το χώρο της κοινωνικής, εκ αιδευτικής και µαθησιακής ψυχολογίας διερευνούν την έµφυλη σχέση µαθηµατικών και µάθησης.
Ό ως ε ισηµαίνει η Lynne Chisholm «το σχολείο εξακολουθεί να αίζει ένα σηµαντικό ρόλο στις διαδικασίες ανα αραγωγής της ανισότηταςανάµεσασταφύλα.καιτοκάνειαυτόόχια όµόνοτου, αλλά σε συνδυασµό µε τους ρόλους ου διαδραµατίζουν η οικογένεια και όλο το ολιτισµικό και οικονοµικό λαίσιο της κοινότητας. Το σχολείο είναι ο ιο σηµαντικός α ό τους χώρους ου λαµβάνουν α οφάσεις, γιατί ε ηρεάζει τις µελλοντικές ευκαιρίες και ροο τικές και είναι, ταυτόχρονα, ρωταρχικό κοινωνικο οιητικό λαίσιο µέσα στο ο οίο α οκτώνται εµ ειρίες ου διαµορφώνουν την αυτοαντίληψη».
Μια εκ αίδευση της έµφυλης ισότητας συνε άγεται όχι µόνον υψηλή αξιολόγηση των κοριτσιών, αλλά και βελτίωση των αγοριών, καθώς θα συνειδητο οιήσουν τα κοινωνικά λεονεκτήµατα ου θα ροκύψουν α ό την αναγνώριση και α οδοχή των δυνατοτήτων και της ροσφοράς των κοριτσιών και των γυναικών. Το γεγονός συµβάλλει ε ίσης στο να βοηθηθούν τα αγόρια να ξεφύγουν α ό την ίεση ου αισθάνονται α ό την υ οχρέωση συµµόρφωσής τους µε τους αραδοσιακούς ρόλους, συµ εριφορές και νοοτρο ίες.
Με τον όρο γλωσσικός σεξισµός εννοείται η γλωσσική διε ίδραση σε µια ανδροκρατική κοινωνία, στην ο οία η γλώσσα α οτυ ώνει ακριβώς τις σχέσεις εξουσίας ανάµεσα στα φύλα και λειτουργεί µε τέτοιο τρό ο, ώστε να διαιωνίζεται και να νοµιµο οιείται η εξουσία των αντρών εις βάρος των γυναικών.
Η εµµονή σε µια µη σεξιστική χρήση του λόγου, κρίνεται α αραίτητη ροκειµένου οι εκ αιδευτικοί, άνδρες και γυναίκες, να εσωτερικεύσουν την κοινωνική/ ολιτική σηµασία του να είναι ορατό το θηλυκό γένος και να µη θεωρούν ως αυτονόητο ως το αρσενικό νοµιµο οιείται να εκφράζει και τα δύο γένη. Είναι ε οίθησή µας ως το να είναι ορατά και τα δύο γένη στο λόγο δεν α οτελεί «φεµινιστική εµµονή», αλλά ολιτικό και δηµοκρατικό αίτηµα υψίστης σηµασίας, βασικότατη ροϋ όθεση ε ίτευξης της έµφυλης ισότητας.
-«...εξο λίζει κατάλληλα το σηµερινό µαθητή και τον ροετοιµάζει αντίστοιχα, ώστε να ενταχθεί οµαλά ως ολίτης σε έναν κόσµο µικρό αλλά συγχρόνως µεγάλο...» / «...σηµαντικό στοιχείο της ολό λευρης ροσω ικότητας του µαθητή» / «...το διδακτικό ρόλο του διδάσκοντα» (Γεωγραφία-Γεωλογία),
«ευρύτερο εριβάλλον του µαθητή»/ «ευεξία των µαθητών»/ «ενδυνάµωση του ατόµου ως ολίτη»/ «δηµιουργία ενεργού ολίτη»/ «ίνει ευκαιρία στον µαθητή να µοιραστεί µε άλλους ενήλικες, εκ αιδευτικούς»/ «ενεργητικοί και δηµοκρατικοί ολίτες» (Αγωγή Υγείας)
«Μέσα α ό τη διαδικασία εκµάθησης και καλλιέργειας των ιο άνω, οι µαθητές ανα τύσσουν δεξιότητες και στάσεις ου χαρακτηρίζουν έναν δηµοκρατικό ολίτη, α οκτούν αυτο ε οίθηση, ευχέρεια στην έκφραση και την ε ικοινωνία, ενσυναίσθηση, κριτική σκέψη. Μέσα α ό τη θεατρική ράξη, ο µαθητής ανακαλύ τει και εµ λουτίζει την ροσω ική του ταυτότητα»/«την ιδιότητα του δηµιουργού». (Θέατρο)
«µε τον τρό ο αυτό διαµορφώνεται ο ενσυνείδητος ολίτης» «ώστε να γνωρίζει ο δάσκαλος τι ε ιδιώκει και να κατευθύνει», «να βοηθήσει τους µαθητές να διαµορφωθούν σε ελεύθερους, δηµοκρατικούς και ενεργούς ολίτες» (Αγωγή του Πολίτη)
Σας ευχαριστούμε πολύ