Newsletter - Data Νο. 3 - Μάρτιος 2015 Ινστιτούτο ΣΕΤΕ Λεωφ. Αμαλίας 34 105 58 Αθήνα www.insete.gr info@insete.gr
Εισαγωγή Το παρόν τεύχος του SETE Intelligence Newsletter Data, περιλαμβάνει: αναλυτικά στοιχεία διεθνών αφίξεων στα ελληνικά αεροδρόμια ανασκόπηση σε ευρωπαϊκό και παγκόσμιο επίπεδο- των βασικότερων τουριστικών δεικτών για το 2014 και πρόβλεψη για τη ζήτηση το 2015. Συγκεκριμένα παρουσιάζονται και αναλύονται στοιχεία για o Διεθνή Ταξίδια και Δαπάνες για το 2014 κατανομή κατά ήπειρο o Κύριοι Προορισμοί και Κύριες Αγορές o Είδη ταξιδιών αναψυχής και επαγγελματικών ταξιδιών o Νέα Τεχνολογία και Κρατήσεις o Ζήτηση για Ξενοδοχειακά και Μη Ξενοδοχειακά Καταλύματα o Προβλέψεις για το 2015 στοιχεία για τις αφίξεις κρουαζιερόπλοιων και επιβατών τους στα ελληνικά λιμάνια στοιχεία ποιοτικής αξιολόγησης των ελληνικών ξενοδοχείων. Άρης Ίκκος Επιστημονικός Διευθυντής Ινστιτούτο ΣΕΤΕ intelligence@insete.gr Ευαγγελία Λάμπρου Ερευνήτρια Στατιστικολόγος Ινστιτούτο ΣΕΤΕ intelligence@insete.gr 1
Περιεχόμενα Μηνιαίες αεροπορικές αφίξεις ανά αεροδρόμιο Φεβρουάριος 2015... 3 Ο Τουρισμός το 2014 και οι Προβλέψεις για το 2015... 5 o Οι εξελίξεις σε παγκόσμιο επίπεδο... 6 o Οι εξελίξεις κατά ήπειρο... 7 o Τop 5 χωρών προέλευσης - Top 5 ταχύτερα αναπτυσσόμενων αγορών... 8 o Top 5 προορισμοί Λόγος ταξιδιού... 9 o Είδη ταξιδιών αναψυχής και τάσεις στη Ευρώπη και στον κόσμο... 10 o To Top 10 προορισμών City Break Business Travel... 11 o Ευρωπαϊκές αγορές με μεγάλη ανάπτυξη - Top 10 προορισμών των Ευρωπαίων... 12 o Πιστότητα και Δαπάνη ευρωπαίων... 13 o Νέα Τεχνολογία και Κρατήσεις... 14 o Ζήτηση για Ξενοδοχειακά και Μη Ξενοδοχειακά καταλύματα... 15 o Προβλέψεις για το 2015... 16 Στοιχεία Κρουαζιέρας 2014... 17 Δείκτες ικανοποίησης των πελατών ελληνικών ξενοδοχείων και συγκριτική αξιολόγηση με ξενοδοχεία ανταγωνιστικών προορισμών... 20 2
Αεροπορικές Αφίξεις Φεβρουάριος 2015 3
ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΕΣ ΑΦΙΞΕΙΣ ΣΤΑ ΚΥΡΙΟΤΕΡΑ ΑΕΡΟΔΡΟΜΙΑ, ΦΕΒΟΥΑΡΙΟΣ 2015 - ΠΡΟΣΩΡΙΝΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ INTERNATIONAL TOURIST ARRIVALS AT MAIN GREEK AIRPORTS, FEBRUARY 2015 - PROVISIONAL DATA 2015 Αθήνα Θεσ/κη (1) Ρόδος Κως Ηράκλειο Χανιά Κέρκυρα Ζάκυνθος Κεφαλονιά Άκτιο Μύκονος Σαντορίνη Άραξος Καλαμάτα Σάμος Σκιάθος Καβάλα Kάρπαθος Μυτιλήνη Σύνολο Tύπος*** Athens Thessaloniki (1) Rhodes Kos Herakleion Chania Corfu Zakynthos Kefalonia Aktio Mykonos Santorini Araxos Kalamata Samos Skiathos Kavala Κarpathos Mytilene Total Type*** Ιανoυάριος January 186.527 77.696 76 0 183 2.375 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 234 0 0 267.091 II Φεβρουάριος* February* 147.982 68.364 28 0 300 1.825 0 0 0 0 0 0 0 38 0 0 0 0 0 218.537 II Μάρτιος March II Απρίλιος April II Μάιος May II Ιούνιος June II Ιούλιος July II Αύγουστος August II Σεπτέμβριος September II Οκτώβριος Οctober II Νοέμβριος Νovember II Δεκέμβριος December II Σύνολο Total 334.509 146.060 104 0 483 4.200 0 0 0 0 0 0 0 38 0 0 234 0 0 485.628 II 2014 Αθήνα Θεσ/κη (1) Ρόδος Κως Ηράκλειο Χανιά Κέρκυρα Ζάκυνθος Κεφαλονιά Άκτιο Μύκονος Σαντορίνη Άραξος Καλαμάτα Σάμος Σκιάθος Καβάλα Kάρπαθος Μυτιλήνη Σύνολο Tύπος*** Athens Thessaloniki (1) Rhodes Kos Herakleion Chania Corfu Zakynthos Kefalonia Aktio Mykonos Santorini Araxos Kalamata Samos Skiathos Kavala Κarpathos Mytilene Total Type*** Ιανoυάριος January 142.761 61.950 989 2 81 1.612 6 0 0 0 0 0 0 4 0 0 113 0 0 207.518 I Φεβρουάριος February 119.287 56.701 1.125 0 59 1.313 5 0 0 0 0 0 0 237 0 0 292 0 0 179.020 I Μάρτιος March 164.468 72.106 1.304 0 994 2.024 657 142 0 9 0 2 0 1.344 0 0 0 0 0 243.050 I Απρίλιος April 255.382 115.864 58.295 23.677 108.996 49.548 27.118 4.119 2.291 2.046 2.232 3.965 2.821 2.641 1.068 5 1.366 133 2.405 663.961 I Μάιος May 334.468 144.834 236.951 121.974 325.142 124.555 121.307 64.838 24.661 19.739 18.879 31.988 4.549 8.320 15.226 15.350 8.447 133 2.405 1.623.766 I Ιούνιος June 403.827 196.397 348.554 179.351 440.258 158.291 191.334 113.116 39.591 36.097 39.428 52.445 14.392 17.440 23.660 28.104 14.926 6.009 11.365 2.314.585 I Ιούλιος July 469.466 239.596 419.790 225.588 534.601 198.064 254.687 140.273 51.401 40.933 70.377 78.353 17.616 20.522 28.848 35.493 18.603 17.932 16.959 2.880.209 I Αύγουστος August 458.426 224.016 411.285 225.576 557.826 180.087 247.054 144.441 51.024 41.460 77.468 82.207 19.693 20.668 29.294 40.120 17.605 19.797 16.808 2.865.019 I Σεπτέμβριος September 381.506 172.737 310.024 167.296 420.303 145.618 176.082 94.970 36.209 29.596 33.584 49.159 11.859 14.813 22.755 22.328 11.534 13.345 12.771 2.126.953 I Οκτώβριος Οctober 316.589 123.752 138.900 67.427 203.789 69.812 55.405 13.054 4.471 6.101 5.147 12.132 2.856 11.979 1.541 209 2.139 46 1.756 1.037.073 II Νοέμβριος Νovember 179.706 71.973 1.271 424 4.061 3.767 659 56 0 5 3 172 0 9.552 0 0 93 0 0 271.729 II Δεκέμβριος December 162.765 90.481 319 0 491 1.764 26 0 0 0 0 0 0 1.044 0 659 0 0 257.549 II Σύνολο Total 3.388.651 1.570.407 1.928.807 1.011.315 2.596.601 936.455 1.074.340 575.009 209.648 175.986 247.118 310.423 73.786 108.564 122.392 141.609 75.777 57.395 64.469 14.670.432 II % Μεταβολή Αθήνα Θεσ/κη (1) Ρόδος Κως Ηράκλειο Χανιά Κέρκυρα Ζάκυνθος Κεφαλονιά Άκτιο Μύκονος Σαντορίνη Άραξος Καλαμάτα Σάμος Σκιάθος Καβάλα Kάρπαθος Μυτιλήνη Σύνολο % Change Athens Thessaloniki (1) Rhodes Kos Herakleion Chania Corfu Zakynthos Kefalonia Aktio Mykonos Santorini Araxos Kalamata Samos Skiathos Kavala Κarpathos Mytilene Total Ιανoυάριος 30,7% 25,4% -92,3% -100,0% 125,9% 47,3% -100,0% -100,0% 107,1% 28,7% January Φεβρουάριος February 24,1% 20,6% -97,5% 408,5% 39,0% -100,0% -84,0% -100,0% 22,1% τρέχον έτος ytd 27,7% 23,1% -95,1% -100,0% 245,0% 43,6% -100,0% -84,2% -42,2% 25,6% Σύνολο (χωρίς Αθήνα) Δωδεκάνησα Κρήτη Ιόνιο Κυκλάδες Πελοπόννησος Λοιπά Περιοχές** Total (without Athens) Dodecanese Crete Ionian islands Cyclades Peloponnese Other Regions** 2015 2014 Δ2015/2014 2015 2014 Δ2015/2014 2015 2014 Δ2015/2014 2015 2014 Δ2015/2014 2015 2014 Δ2015/2014 2015 2014 Δ2015/2014 2015 2014 Δ2015/2014 80.564 64.757 24,4% 76 991-92,3% 2.558 1.693 51,1% 0 6-100,0% 0 0 0 4-100,0% 234 113 107,1% Ιανoυάριος January Φεβρουάριος February 70.555 59.733 18,1% 28 1.125-97,5% 2.125 1.372 54,9% 0 5-100,0% 0 0 38 237-84,0% 0 292-100,0% Μάρτιος March 78.582 1.304 3.018 808 2 1.344 0 Απρίλιος April 408.579 81.972 158.544 35.574 6.197 5.462 3.904 Μάιος May 1.289.298 358.925 449.697 230.545 50.867 12.869 10.985 Ιούνιος June 1.910.758 527.905 598.549 380.138 91.873 31.832 32.300 Ιούλιος July 2.410.743 645.378 732.665 487.294 148.730 38.138 53.494 Αύγουστος August 2.406.593 636.861 737.913 483.979 159.675 40.361 54.210 Σεπτέμβριος September 1.745.447 477.320 565.921 336.857 82.743 26.672 37.650 Οκτώβριος Οctober 720.484 206.327 273.601 79.031 17.279 14.835 3.941 Νοέμβριος Νovember 92.023 1.695 7.828 720 175 9.552 93 Δεκέμβριος December 94.784 319 2.255 26 0 1.044 659 ` Total 153.134 11.281.781 76 2.940.122 2.558 3.533.056 0 2.034.983 0 557.541 0 182.350 234 197.641 (1): Αφορά αφίξεις επιβατών - Ελλήνων και αλλοδαπών, διότι το Αεροδρόμιο Μακεδονία δεν διαχωρίζει τις αφίξεις εξωτερικού σε Έλληνες και αλλοδαπούς. (1): Concerns arrivals of all passengers - Greeks and foreigners. *Τα στοιχεία του Φεβρουαρίου του 2015 για το αεροδρόμιο της Αθήνας αποτελούν εκτίμηση του ΣΕΤΕ. **Δωδεκάνησα: Ρόδος & Κως, Κρήτη: Ηράκλειο & Χανιά, Ιόνιο: Κερκυρα & Ζάκυνθος & Κεφαλονιά & Άκτιο, Κυκλάδες: Μύκονος & Σαντορίνη, Πελοπόννησος: Άραξος & Καλαμάτα, Λοιπά: Σάμος & Σκιάθος & Καβάλα **Dodecanese: Rhodes & Kos, Crete: Herakleion & Chania, Ionian islands: Corfu & Zakynthos & Kefalonia & Aktio, Cyclades: Mykonos & Santorini, Peloponnese: Araxos & Kalamata, Other: Samos & Skiathos & Kavala ***Τύπος Ι:Τελικά στοιχεία ΥΠΑ - Τύπος II:Προσωρινά στοιχεία ΥΠΑ/Αεροδρομίων-υπόκεινται σε αναθεώρηση *** Type I: Final data from CAA - Type II:Provisinal data from CAA/Airports- subject to revision Πηγή: ΣΕΤΕ, επεξεργασία στοιχείων από τον Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών, την ΥΠΑ και μεμονωμένα αεροδρόμια Source: SETE, processed data from Athens International Airport, the CAA and individual airports Τα στοιχεία υπόκεινται σε αλλαγές λόγω δημοσίευσης πιο πρόσφατων στοιχείων από τις πηγές. (βλ. αν. "Τύπος") Data is subject to changes (See above "Type") Δεδομένου ότι η τουριστική σεζόν στους παραθεριστικούς ελληνικούς προορισμούς ξεκινάει από τα τέλη Μαρτίου / αρχές Απριλίου, τα στοιχεία του πίνακα απεικονίζουν σχεδόν αποκλειστικά την κίνηση των αεροδρομίων Αθήνας και Θεσσαλονίκης, που έχουν διεθνείς συνδέσεις όλον τον χρόνο. Από τα στοιχεία προκύπτει αύξηση της κίνησης στα αεροδρόμια αυτά κατά 24,1% και 20,6% αντίστοιχα για το μήνα Φεβρουάριο, δείχνοντας ότι συνεχίζεται η ανοδική πορεία στον εισερχόμενο τουρισμό αν και με μικρότερο ρυθμό σε σχέση με τον Ιανουάριο (30,7% και 25,4% αντίστοιχα). Ο ρυθμός αύξησης των δύο αεροδρομίων για το τρέχον έτος είναι 27,2% και 23,1% αντίστοιχα. Τα στοιχεία του πίνακα σε επεξεργάσιμη μορφή είναι διαθέσιμα εδώ. 4
Ο Τουρισμός για το 2014 Προβλέψεις για το 2015 1 1 Η ενότητα αυτή βασίζεται στην παρουσίαση της IPK International Forecasting Global And European Tourism που έγινε στη διάρκεια της ΙΤΒ 2015. 5
Οι εξελίξεις σε παγκόσμιο επίπεδο Oι άνθρωποι σε όλο τον κόσμο ταξίδεψαν περισσότερο από κάθε άλλη χρονιά το 2014 παρά την οικονομική κρίση (Ευρωπαϊκή Ένωση), τις επιδημίες (Έμπολα στην Αφρική), τους πολέμους (Παλαιστίνη, Συρία) και τις τρομοκρατικές επιθέσεις (βομβαρδισμοί στη Χιλή, απαγωγές στο Μεξικό). Σε όλο τον κόσμο, ο αριθμός των εξερχόμενων ταξιδιών αυξήθηκε κατά 4,7%, παρουσιάζοντας ρυθμό ανάπτυξης υψηλότερο από αυτόν της παγκόσμιας οικονομίας. Ως αποτέλεσμα αυτής της δραστηριότητας, ο τουρισμός το 2014 δημιούργησε: 1.000.000 πρόσθετα δωμάτια 3.000.000 πρόσθετες θέσεις εργασίες 200.000.000.000 $ πρόσθετη συνεισφορά στο παγκόσμιο ΑΕΠ Για το 2015 εκτιμάται ότι έγιναν 997 εκ. ταξίδια (+4,7%) με 1.145 εκ. αφίξεις (1,15 προορισμοί ανά ταξίδι) και 7.700 εκ. διανυκτερεύσεις (+3%). Ο μέσος όρος διάρκειας ταξιδιού παρουσίασε ελαφριά κάμψη αντικατοπτρίζοντας την διεθνή τάση για περισσότερα και συντομότερα ταξίδια - και υπολογίζεται στις 7,7 ημέρες. Τα στοιχεία αυτά απεικονίζονται και στα στοιχεία του πίνακα: την τελευταία πενταετία ο ρυθμός αύξησης των Έτος % Αύξησης Αφίξεων Διανυκτερεύσεων 2010 +7% 5% 2011 +5% 4% 2012 +4% 2% 2013 +4% 4% 2014 +5% 3% Πηγή: IPK International ταξιδιών (28%) σταθερά υπερβαίνει τον ρυθμό αύξησης των διανυκτερεύσεων (20%). Παρ όλ αυτά, υπολογίζεται ότι είχαμε μέση ετήσια αύξηση διανυκτερεύσεων κατά 200.000.000. Παράλληλα, η δαπάνη ανά ταξίδι αυξήθηκε στα $ 1.750. Ως επακόλουθο της αύξησης ταξιδιών και δαπάνης ανά ταξίδι, η συνολική δαπάνη παγκοσμίως αυξήθηκε κατά 6% στα $ 1,75 τρις, καθιστώντας τον τουρισμό μια πραγματικά παγκόσμιας σημασίας οικονομική δραστηριότητα. Τέλος, την τελευταία πενταετία, το 58% των εξερχομένων ταξιδιών ήταν αεροπορικά (+ 35%), ενώ το υπόλοιπο 42% (26% με αυτοκίνητο, 7% με λεωφορείο και μόλις 5% με τρένο) ήταν επίγεια (μόλις +8%). 6
Οι εξελίξεις κατά ήπειρο Η Ευρώπη παραμένει η κυρίαρχη πηγή εξερχόμενου τουρισμού, αν και την περίοδο 2009-2014 ο ρυθμός αύξησης των ταξιδιωτών από Ασία (65%) και την Λατινική Αμερική (57%) είναι διπλάσιος από τον ρυθμό αύξησης των ταξιδιωτών παγκοσμίως (28%), ενώ ο αντίστοιχος ρυθμός για την Ευρώπη και τη Βόρεια Αμερική είναι μόλις 13%., αντικατοπτρίζοντας τον δυναμισμό των BRICS και την «ωριμότητα» των αγορών Ευρώπης και Β. Αμερικής. Η άνοδος του δολαρίου έχει συμβάλει ώστε να αυξηθούν τα ταξίδια από τις ΗΠΑ προς τις υπόλοιπες χώρες. 60% 58% ΠΡΟΕΛΕΥΣΗ ΕΞΕΡΧΟΜΕΝΩΝ ΤΑΞΙΔΙΩΤΩΝ ΑΝΑ ΗΠΕΙΡΟ 2014 50% 40% 30% 20% 20% 13% 10% 7% 5% 0% EYΡΩΠΗ ΑΣΙΑ/ΕΙΡΗΝΙΚΟΣ ΒΟΡΕΙΑ ΑΜΕΡΙΚΗ ΛΑΤΙΝΙΚΗ ΑΜΕΡΙΚΗ ΑΦΡΙΚΗ ΜΕΣΗ ΑΝΑΤΟΛΗ 7
ΤΟΡ 5 χωρών προέλευσης Αξιοσημείωτο είναι ότι περίπου το ένα τρίτο των διεθνών ταξιδιών παγκοσμίως προέρχεται από πέντε χώρες καθώς και το ότι τρεις από αυτές είναι από την Ευρώπη, με την Γερμανία να διατηρεί την ηγετική της θέση (τα στοιχεία για την Κίνα αφορούν σε ταξίδια εκτός Hong Kong και Μακάο). Οι τρεις αυτές χώρες αποτελούν κύριες πηγές τουρισμού και για την Ελλάδα. ΤΟΡ 5 ΧΩΡΩΝ ΕΞΕΡΧΟΜΕΝΟΥ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ 90 80 77 70 67 62 60 50 40 37 34 30 20 10 0 ΓΕΡΜΑΝΙΑ ΗΠΑ ΒΡΕΤΑΝΙΑ ΚΙΝΑ ΓΑΛΛΙΑ ΑΡΙΘΜΟΣ ΤΑΞΙΔΙΩΝ ΣΕ ΕΚΑΤΟΜΜΥΡΙΑ ΤΟΡ 5 ταχύτερα αναπτυσσόμενων αγορών Από την άλλη πλευρά, η Ασία αναδεικνύεται πρωταθλήτρια σε ρυθμό αύξησης με την Κίνα 13% ΑΥΞΗΣΗ ΑΡΙΘΜΟΥ ΕΞΕΡΧΟΜΕΝΩΝ ΤΑΞΙΔΙΩΝ να έχει τον μεγαλύτερο ρυθμό ανάπτυξης για το 2014. Από τις ευρωπαϊκές χώρες, στο Top-5 συμμετέχει η Πολωνία, που παρουσίασε θεαματική αύξηση αφίξεων και στην Ελλάδα. Ευρύτερα, ο ρυθμός ανάπτυξης από Ασία ήταν 8%, ακολουθούμενη από Βόρεια και Νότια 10% 8% 7% 7% Αμερική με 5%. Ακολουθεί η Ευρώπη με 3% και η Αφρική και η Μέση Ανατολή με 2%. ΚΙΝΑ ΙΝΔΙΑ ΠΟΛΩΝΙΑ ΚΟΡΕΑ ΗΠΑ 8
ΤΟΡ 5 προορισμοί Αναφορικά με τις χώρες υποδοχής των εξερχόμενων τουριστών, το Top-5 αποτελείται από τις ΗΠΑ (66 εκ.), την Ισπανία (60), την Γερμανία (56), την Γαλλία (44) και την Ιταλία (40). Δηλαδή, οι τέσσερεις από τις 5 χώρες είναι ευρωπαϊκές και το άθροισμά αφίξεων τους ανέρχεται σε 200 εκ. ή σχεδόν 20% του συνόλου. 70 60 50 40 30 20 10 0 ΤΟΡ 5 ΧΩΡΩΝ ΥΠΟΔΟΧΗΣ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ 66 60 56 44 40 ΗΠΑ ΙΣΠΑΝΙΑ ΓΕΡΜΑΝΙΑ ΓΑΛΛΙΑ ΙΤΑΛΙΑ ΑΡΙΘΜΟΣ ΤΑΞΙΔΙΩΝ ΣΕ ΕΚΑΤΟΜΜΥΡΙΑ Λόγος ταξιδιού Στο διάγραμμα αποτυπώνονται οι λόγοι πραγματοποίησης διεθνών ταξιδιών, η συντριπτική πλειοψηφία των οποίων είναι για διακοπές. Τα επαγγελματικά ταξίδια αυξήθηκαν τον τελευταίο χρόνο κατά 10% ενώ τα ταξίδια διακοπών κατά 6%. Μικρή αύξηση 3% παρουσίασαν και τα ταξίδια επίσκεψης σε συγγενείς και φίλους. ΛΟΓΟΙ ΠΡΑΓΜΑΤΟΠΟΙΗΣΗΣ ΔΙΕΘΝΩΝ ΤΑΞΙΔΙΩΝ ΦΙΛΟΙ/ΣΥΓΓΕΝΕΙΣ 14% ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΑ ΤΑΞΙΔΙΑ 16% ΔΙΑΚΟΠΕΣ 70% ΔΙΑΚΟΠΕΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΑ ΤΑΞΙΔΙΑ ΦΙΛΟΙ/ΣΥΓΓΕΝΕΙΣ 9
Είδη ταξιδιών αναψυχής: City Break τo ταχύτερο αναπτυσσόμενο προϊόν - Οι διακοπές Sun & Beach είναι η σπουδαιότερη κατηγορία αντιπροσωπεύοντας το 29% του συνόλου. - Οι διακοπές στη κατηγορία Touring αντιστοιχούν στο 23%. - Τα City Breaks έχουν την μεγαλύτερη ανάπτυξη (βλ. κατ.) και αντιστοιχούν πλέον στο 21%. - Το Countryside αντιστοιχεί στο 11%. - Οι λοιπές μορφές αντιστοιχούν στο 16%. COUNTRYSIDE 11% TAΞΙΔΙΑ ΑΝΑΨΥΧΗΣ - ΜΕΡΙΔΙΑ ΑΓΟΡΑΣ ΠΑΓΚΟΣΜΙΩΣ TOURING 23% OTHER 16% SUN AND BEACH 29% CITY TRIPS 21% Τάσεις στην Ευρώπη και στον Κόσμο Μεταξύ 2010 και 2014 εμφανίστηκαν διαφορετικές τάσεις ανάπτυξης στους τύπους ταξιδιών αναψυχής αλλά και μεταξύ της Ευρώπης και του υπόλοιπου κόσμου. Την μεγαλύτερη ανάπτυξη παρουσίασαν τα City Breaks με αύξηση 72% παγκοσμίως και 42% στην Ευρώπη, ακολουθούμενα από τις διακοπές Sun & Beach με αύξηση 31% και 19% αντίστοιχα, το touring με 28% παγκόσμια αύξηση και 20% στην Ευρώπη. Αντίθετα μείωση 9% παρουσίασαν, στην Ευρώπη, οι διακοπές στην εξοχή (Countryside). SUN AND BEACH CITY TRIPS TOURING COYNTRYSIDE 31% 19% 72% 42% 28% 20% 0% -9% ΡΥΘΜΟΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ EYΡΩΠΗ ΚΟΣΜΟΣ 10
Το ΤΟΡ 10 προορισμών City Break Στον παρακείμενο πίνακα αποτυπώνεται το Τop-10 των πόλεων για city breaks. Δεδομένης της δυναμικής των ταξιδιών city break, είναι προφανής η ανάγκη διατήρησης της δυναμικής της Αθήνας ως προορισμού city break προκειμένου να καρπωθεί τα μέγιστα οφέλη από αυτήν την τάση αρκεί να αναλογιστεί κανείς ότι έως το 2000 περίπου η Αθήνα και η Κωνσταντινούπολη είχαν τον ίδιο αριθμό επισκεπτών. Παράλληλα, σημαντικό ρόλο μπορεί να διεκδικήσει και η Θεσσαλονίκη με στοχευμένες ενέργειες και διεύρυνση του δικτύου αεροπορικών συνδέσεων. Σημαντικό ρόλο στην περαιτέρω ανάπτυξη του τουρισμού της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης μπορεί να διαδραματίσει και η ανάπτυξη του συνεδριακού τουρισμού (βλ. επ.) ΠΟΛΕΙΣ ΤΑΞΙΔΙΩΤΕΣ ΠΑΡΙΣΙ 18.800.800 ΝΕΑ ΥΟΡΚΗ 18.500.000 ΛΟΝΔΙΝΟ 16.100.000 ΜΠΑΝΚΟΓΚ 14.600.000 ΒΑΡΚΕΛΩΝΗ 12.400.000 ΣΙΓΚΑΠΟΥΡΗ 10.600.000 ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ 10.600.000 ΜΟΝΑΧΟ 9.400.000 ΒΕΡΟΛΙΝΟ 8.900.000 ΛΟΣ ΑΝΤΖΕΛΕΣ 8.600.000 Βusiness Travel Το 60% των επαγγελματικών ταξιδιών είναι ταξίδια ΜΙCE (Meetings Incentives Conferences Exhibitions) ενώ το 40% είναι παραδοσιακά επαγγελματικά ταξίδια. Συνολικά ο τομέας του ΜΙCE παρουσίασε αύξηση 2%. Τα συνέδρια αντιστοιχούν στο 32%, οι εμπορικές εκθέσεις στο 25% και οι εκδηλώσεις (events) στο 18%, και αποτελούν τους τρεις μεγαλύτερους τομείς του MICE. Αξίζει να σημειωθεί πως τα «παραδοσιακά» επαγγελματικά ταξίδια παρουσιάζουν μείωση 2%, καθώς επηρεάζονται από την ανάπτυξη της τεχνολογίας (π.χ. μια τηλεδιάσκεψη μπορεί να αντικαταστήσει μια συνάντηση δια ζώσης). 11
Ευρωπαϊκές αγορές με μεγάλη ανάπτυξη Εστιάζοντας στην Ευρώπη, παρατηρούμε ότι, εκτός από την Πολώνια, σημαντική αύξηση το 2014 είχαν και η Δανία με 7% καθώς και οι Αγγλία, Σουηδία, Ισπανία, Ελβετία, Πορτογαλία με 5%. Αξίζει να σημειωθεί ότι από αυτές τις χώρες μόνο δύο (Ισπανία, Πορτογαλία) 9% 8% 7% 6% 5% 4% 3% 2% 1% 0% 8% ΕΥΡΩΠΑΙΚΕΣ ΧΩΡΕΣ ΜΕ ΜΕΓΑΛΗ ΑΥΞΗΣΗ 7% 5% 5% 5% 5% 5% χρησιμοποιούν το ευρώ ως νόμισμα. Επίσης, η Ρωσία παρουσίασε μείωση 6%. ΤΟΡ 10 προορισμών των Ευρωπαίων ΤΟΡ 10 ΠΡΟΟΡΙΣΜΩΝ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΙΩΝ Η Ελλάδα βρίσκεται στην έβδομη θέση της επιλογής προορισμού των Ευρωπαίων με μερίδιο αγοράς 4%. Τις τρίτες πρώτες θέσεις κατέχουν οι Ισπανία, Γερμανία και Γαλλία, οι οποίες κατέχουν συνολικό μερίδιο αγοράς που ισοδυναμεί περίπου με το 1/3 των Ευρωπαϊκών ταξιδιών. 14% 12% 10% 8% 6% 4% 2% 0% 12% 11% 9% 8% 6% 5% 5% 4% 3% 3% 12
Πιστότητα και δαπάνη Ευρωπαίων 70% των Ευρωπαίων επιλέγει ένα προορισμό διακοπών που έχει επισκεφτεί τουλάχιστον δύο φορές στο παρελθόν. Από αυτούς το 40% επισκέπτεται τον ίδιο προορισμό για τέταρτη ΠΟΣΟΣΤΟ ΠΟΣΟΣΤΙΑΙΑ ΑΥΞΗΣΗ 1η ΕΠΙΣΚΕΨΗ 30% 4% 2-3 ΕΠΙΣΚΕΨΕΙΣ 30% 2% +4 ΕΠΙΣΚΕΨΕΙΣ 40% 5% φορά τουλάχιστον. Η τάση αυτή παρουσιάζει μάλιστα και τη μεγαλύτερη ποσοστιαία αύξηση με 5%. Ο μέσος όρος δαπάνης των Ευρωπαίων ανέρχεται στα 858 ανά ταξίδι παρουσιάζοντας αύξηση 10% ενώ η αντίστοιχη μέση δαπάνη διανυκτέρευσης ανέρχεται στα 108 παρουσιάζοντας μικρή αύξηση 2%. 13
Νέα Τεχνολογία και Κρατήσεις Οι οnline κρατήσεις αυξηθήκαν το 2014, σε όλο τον κόσμο. Περίπου το 66% έγιναν μέσω διαδικτύου, αλλά υπάρχουν ενδείξεις ότι οι κρατήσεις μέσω internet - τουλάχιστον σε ώριμες αγορές άγγιξαν «επίπεδα κορεσμού» φτάνοντας το 70%. Οι κρατήσεις μέσω ταξιδιωτικών γραφείων έφτασαν το 26%. Ο ταχύτερα αναπτυσσόμενος τρόπος κρατήσεων το 2014 ήταν οι κρατήσεις μέσω smartphone, ιδιαίτερα εκτός Ευρώπης. Η Κίνα διατήρησε την πρώτη θέση διπλασιάζοντας το ποσοστό της σε 8% και ακολουθούν οι ΗΠΑ με μερίδιο 6% (3x) και η Ιαπωνία με 6%. Αντίθετα, blogs, forums και travel portal είναι πολύ δημοφιλή στους χρήστες (60%) την περίοδο σχεδιασμού του ταξιδιού. Το 92% των χρηστών των social media επηρεάστηκε από ταξιδιωτικά blogs. Τα blogs επηρέασαν τους χρήστες στην επιλογή προορισμού τύπου διακοπών αλλά και καταλύματος. ΕΠΙΡΟΗ ΑΠΟ ΤΑΞΙΔΙΩΤΙΚΑ BLOG 2014 ΕΠΙΛΟΓΗ ΠΡΟΟΡΟΣΜΟΥ ΕΠΙΛΟΓΗ ΤΥΠΟΥ ΔΙΑΚΟΠΩΝ 55% ΕΠΙΛΟΓΗ ΚΑΤΑΛYΜΑΤΟΣ 35% 72% ΚΑΜΙΑ ΕΠΙΡΡΟΗ 8% 0% 20% 40% 60% 80% 14
Ζήτηση σε Ξενοδοχειακά και Μη Ξενοδοχειακά Καταλύματα Μια ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα εξέλιξη της τελευταίας πενταετίας είναι η ανάπτυξη μη ξενοδοχειακών καταλυμάτων, περιλαμβανομένων αυτών που διαχειρίζονται οι εταιρείες τύπου Airbnb, Homeaway, Wimdu η Airbnb προσφέρει 330.000 δωμάτια σε όλο τον κόσμο και έχει γίνει μία από τις δέκα μεγαλύτερες εταιρείες παροχής υπηρεσιών διαμονής παγκοσμίως. Την τελευταία πενταετία οι επισκέπτες επέλεξαν να διαμείνουν σε ξενοδοχεία κατά 60%, ενώ τα υπόλοιπα καταλύματα κάλυψαν το 40% - 20% ενοικιάσεις σπιτιών, 8% διαμονές σε φίλους και συγγενείς και 12% λοιπά (bed & breakfast, σκηνή, τροχόσπιτο, σκάφος, κρουαζιέρα, γιοτ, ξενώνας, οικογενειακός ξενώνας). Ιδιαίτερο όμως ενδιαφέρον παρουσιάζει η σύγκριση των ρυθμών ανάπτυξης των διαφόρων τύπων καταλυμάτων την τελευταία πενταετία, με τα μη ξενοδοχειακά καταλύματα να παρουσιάζουν την μεγαλύτερη αύξηση 35%, έναντι 23% των ξενοδοχείων υψηλών κατηγοριών, 18% των ξενοδοχείων χαμηλών κατηγοριών και μόλις 10% των ξενοδοχείων μέσων κατηγοριών. Παρατηρείται δηλαδή ανάπτυξη στα φθηνά και στα ακριβά καταλύματα και σημαντικά μικρότερη ανάπτυξη στις μεσαίες κατηγορίες. 15
Προβλέψεις για το 2015 Ο δείκτης εμπιστοσύνης της ΙΡΚ προβλέπει την αύξηση η τη μείωση των εξερχόμενων ταξιδιών και έχει τις ακόλουθες τιμές: ΕΥΡΩΠΗ 103 ΝΟΤΙΑ ΑΜΕΡΙΚΗ 103 ΒΟΡΕΙΑ ΑΜΕΡΙΚΗ 103 ΑΣΙΑ 108 ΣΥΝΟΛΟ 104 όπου: > 100 : αύξηση = 100 : κατώφλι ανάπτυξης < 100 : μείωση Για τη Νότια Αμερική αναμένουμε ένα ακόμη έτος ανάπτυξης με 3%, αν και από το 2013 οι ρυθμοί ανάπτυξης μειώνονται. Πολύ θετική προοπτική έχει η Ασία με αύξηση που εκτιμάται ότι θα αγγίξει το 8% ενώ και για τη Βόρεια Αμερική αναμένεται αύξηση κατά 3%. Παγκοσμίως, αναμένεται αύξηση 4% στα διεθνή ταξίδια για το 2015. Στην Ευρώπη ειδικότερα αναμένεται μικρή ανάπτυξη κατά 3%, καθώς οι Ευρωπαίοι είναι ελαφρώς πιο αισιόδοξοι για τις ταξιδιωτικές τους προθέσεις για το 2015. Ο αριθμός των ανθρώπων που σχεδιάζουν να ταξιδέψουν διεθνώς το τρέχον έτος έχει ανέβει ελαφρώς στο 72% από 70% πέρυσι. Η ταχύτερα αναπτυσσόμενη αγορά προβλέπεται να είναι η Βρετανία με 7%, ακολουθούμενη από την Ελβετία, την Πολωνία και τη Ρωσία με εκτιμώμενη αύξηση περίπου 4%. Η Γερμανία αναμένεται να αυξηθεί κατά 2%, ενώ η Γαλλία και η Ισπανία με 1%. Αντίθετα EUROPEAN TRAVEL CONDIDENCE INDEX -2015 BPETANIA 107 ΕΛΒΕΤΙΑ ΡΩΣΣΙΑ ΠΟΛΩΝΙΑ 104 104 104 ΕΥΡΩΠΗ 103 ΓΕΡΜΑΝΙΑ 102 ΓΑΛΛΙΑ ΙΣΠΑΝΙΑ 101 101 ΟΛΛΑΝΔΙΑ 100 ΙΤΑΛΙΑ 96 90 92 94 96 98 100 102 104 106 108 στασιμότητα προβλέπεται στην Ολλανδία και μείωση 4% στην Ιταλία. 16
Στοιχεία Κρουαζιέρας 2014 17
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ένωσης Λιμένων Ελλάδος, το 2014 παρατηρήθηκε μείωση 13% στις αφίξεις επιβατών και 11% στις αφίξεις κρουαζιερόπλοιων, έναντι μείωσης 10% στις αφίξεις κρουαζιεροπλοίων αλλά αύξηση 3% στις αφίξεις επιβατών το 2013. Επίσης, στα στοιχεία αποτυπώνεται και η τάση για μεγαλύτερα κρουαζιερόπλοια αφού το 2014 αποβιβάστηκαν κατά μέσο όρο 1.289 επιβάτες ανά λιμάνι, έναντι 1.320 το 2013 και 1.157 το 2012. 2012 2013 2014 Αφίξεις Αφίξεις Αφίξεις Κρουαζιερόπλοιων Κρουαζιερό- Κρουαζιερό- Επιβατών πλοιων Επιβατών πλοιων Επιβατών Σύνολο 4.753 5.500.202 4288 5.661.889 3826 4.932.373 Μεταβολή -10% 3% -11% -13% Αφίξεις ανά κ/ζ 1.157 1.320 1.289 Πηγή: Ένωση Λιμένων Ελλάδος, επεξεργασία SETE Intelligence Στα δύο διαγράμματα που ακολουθούν αποτυπώνεται η επιβατική κίνηση στα κυριότερα λιμάνια της χώρας. Σε όρους άφιξης επιβατών κρουαζιέρας, ο Πειραιάς διατηρήθηκε στη πρώτη θέση η Σαντορίνη στη δεύτερη ενώ στη τρίτη θέση ανέβηκε η Κέρκυρα. Η Μύκονος βρίσκεται στη τέταρτη θέση και το Κατάκολο βρέθηκε στη πέμπτη χάνοντας δύο θέσεις. Ακολουθούν η Ρόδος, το Ηράκλειο και η Πάτμος. Σε όρους άφιξης κρουαζιερόπλοιων, η εικόνα είναι παρεμφερής με μικρές διαφοροποιήσεις στην κατάταξη 3 ης και 4 ης θέσης καθώς και 5 ης και 6 ης. 18
ΑΦΙΞΕΙΣ ΚΡΟΥΑΖΙΕΡΑΣ 2012-2014 1.400.000 1.200.000 1.000.000 800.000 600.000 400.000 200.000 0 ΠΕΙΡΑΙΑΣ ΣΑΝΤΟΡΙΝΗ ΚΕΡΚΥΡΑ ΜΥΚΟΝΟΣ ΚΑΤΑΚΟΛΟ ΡΟΔΟΣ ΗΡΑΚΛΕΙΟ ΠΑΤΜΟΣ ΛΟΙΠΑ 2012 2013 2014 1.200 ΑΡΙΘΜΟΣ ΚΡΟΥΑΖΙΕΡΟΠΛΟΙΩΝ 2012-2014 1.000 800 600 400 200 0 ΠΕΙΡΑΙΑΣ ΣΑΝΤΟΡΙΝΗ ΜΥΚΟΝΟΣ ΚΕΡΚΥΡΑ ΡΟΔΟΣ ΚΑΤΑΚΟΛΟ ΗΡΑΚΛΕΙΟ ΠΑΤΜΟΣ ΛΟΙΠΑ 2012 2013 2014 Πηγή: Ένωση Λιμένων Ελλάδος, επεξεργασία SETE Intelligence 19
Δείκτες Ποιότητας Φεβρουάριος 2015 20
Στα δύο γραφήματα που ακολουθούν αποτυπώνεται ο Γενικός Δείκτης Ικανοποίησης (GRI) πελατών ξενοδοχείων, που υπολογίζεται από την ReviewPro, εταιρείας που ειδικεύεται στην μέτρηση της online φήμης των ξενοδοχείων. Ο δείκτης αυτός υπολογίζεται για κάθε ξενοδοχείο μέσω ανάλυσης των μεταβλητών που συνδέονται με τις αναρτήσεις σχολίων πελατών σε εκατοντάδες πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης, ιστοσελίδες σχολιασμού ξενοδοχείων και ιστοσελίδες OTAs (online travel agents διαδικτυακά ταξιδιωτικά γραφεία). Επίσης, λαμβάνει υπόψιν όχι μόνο τις ημερήσιες κριτικές αλλά και τα ιστορικά δεδομένα των τελευταίων 365 ημερών δίνοντας μεγαλύτερη βαρύτητα στις πιο πρόσφατες κριτικές. Ο δείκτης αυτός αποτυπώνει το ανταγωνιστικό επιπέδου του ελληνικού ξενοδοχειακού προϊόντος καθώς και του αντίστοιχου των ανταγωνιστριών χωρών, όπως το αντιλαμβάνονται οι επισκέπτες των διαφόρων περιοχών. Δείκτες άνω του 80% υποδηλώνουν θετική εμπειρία. Συνεπώς, από τον δείκτη GRI προκύπτει η υψηλή βαθμολόγηση του ελληνικού ξενοδοχειακού προϊόντος τόσο αυτοτελώς, όσο και σε σύγκριση με ανταγωνιστικούς προορισμούς. Τα στοιχεία στα οποία βασίζονται τα γραφήματα που ακολουθούν βασίζονται σε αξιολογήσεις από 6.422 πελάτες ελληνικών ξενοδοχείων και 45.582 πελάτες των ανταγωνιστικών προορισμών. Για το μήνα Φεβρουάριο ο δείκτης ικανοποίησης για την Ελλάδα και κατά κατηγορία και κατά περιφέρεια βρίσκεται πάνω από το 80%. Στην υψηλότερη θέση ικανοποίησης βρίσκεται η Ήπειρος με ποσοστό 88,4% και ακολουθούν οι Κυκλάδες με ποσοστό 87,4%. Στο σύνολο της χώρας ο δείκτης ικανοποίησης είναι υψηλότερος σε σύγκριση με αυτόν των ανταγωνιστικών προορισμών. Αύξηση παρουσίασαν οι δείκτες Σχέσης Ποιότητας Τιμής και Φαγητού Ποτού ενώ μικρή μείωση παρατηρείται στους δείκτες Τοποθεσία και Εξυπηρέτηση. Επίσης, η Σαντορίνη και η Μύκονος υπερτερούν σημαντικά των ανταγωνιστικών τους προορισμών ενώ, σε μικρότερο βαθμό, το ίδιο ισχύει και για τους παραθεριστικούς προορισμούς σε σχέση με τους ανταγωνιστές τους. Από την άλλη πλευρά η Αθήνα υστερεί έναντι της Κωνσταντινούπολης και της Βαρκελώνης ενώ υπερτερεί έναντι της Ρώμης, αλλά η συγκριτική της θέση έχει χειροτερέψει σε σχέση με προηγούμενους μήνες. Τέλος η Θεσσαλονίκη είναι η μόνη περιοχή με δείκτη ποιότητας κάτω από το 80% και υστερεί έναντι των ανταγωνιστικών της πόλεων. 21
ΣΥΝΟΛΟ ΧΩΡΑΣ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΙ ΑΘΗΝΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ ΒΑΡΚΕΛΩΝΗ ΡΩΜΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ MΠΟΛΟΝΙΑ ΣΜΥΡΝΗ ΜΑΣΣΑΛΙΑ ΚΥΚΛΑΔΕΣ ΚΡΗΤΗ ΧΑΛΚΙΔΙΚΗ ΙΟΝΙΟ ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΑ ΚΥΠΡΟΣ ΜΑΓΙΟΡΚΑ ΙΣΤΡΙΑ ΜΑΡΜΠΕΓΙΑ ΜΠΟΝΤΡΟΥΜ ΡΙΜΙΝΙ ΑΝΤΑΛΙΑ ΣΑΝΤΟΡΙΝΗ ΜΥΚΟΝΟΣ ΣΑΙΝΤ ΤΡΟΠΕ ΣΑΡΔΗΝΙΑ ΙΜΠΙΖΑ Global Review Index Ελληνικών και Διεθνώς Ανταγωνιστικών Προορισμών, Φεβρουάριος 2015 76% 78% 80% 82% 84% 86% 88% Πηγή: ReviewPro, επεξεργασία SETE Intelligence 22
ΣΥΝΟΛΟ ΧΩΡΑΣ Global Review Index Ελλάδας και κατά Κατηγορία και Περιφέρεια, Φεβρουάριος 2015 5* 4* 3* 1*-2* ΑΤΤΙΚΗ Β. ΑΙΓΑΙΟ ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΑ ΗΠΕΙΡΟΣ ΘΕΣΣΑΛΙΑ ΘΡΑΚΗ ΙΟΝΙΟ ΚΡΗΤΗ ΚΥΚΛΑΔΕΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ ΣΤΕΡΕΑ 76,0% 78,0% 80,0% 82,0% 84,0% 86,0% 88,0% 90,0% Πηγή: ReviewPro, επεξεργασία SETE Intelligence 23