φ ύλ τάξη: όνομα: σχολείο: υλικά: μολύβια, στυλό, χαρτί / διάρκεια: 2 διδακτικές ώρες λ ο ε ργ α σί α ς4 4. Τελειώνει το νερό στον πλανήτη μας; Ποια προβλήματα συνδέονται με το νερό στις μέρες μας; Αναζητήστε πληροφορίες στο διαδίκτυο και σε εφημερίδες και καταγράψτε τα προβλήματα αυτά! Τα τελευταία χρόνια ένα πολύ σημαντικό ζήτημα που απασχολεί τους επιστήμονες είναι η μείωση των υδατικών αποθεμάτων, δηλαδή του νερού. Όμως, όπως γνωρίζετε το νερό κάνει συνεχώς ένα κύκλο στη φύση! Για ποιο λόγο μειώνεται το διαθέσιμο νερό; 1
4.1 Η χρήση του νερού από το χτες στο σήμερα Έχει αλλάξει ο τρόπος που χρησιμοποιείται το νερό στο πέρασμα των χρόνων; Τι αλλαγές παρατηρείτε στη χρήση και κατανάλωση του νερού τα τελευταία χρόνια; Ρωτήστε τους γονείς σας ή άλλους ανθρώπους μεγαλύτερους από σας και σημειώστε τις απόψεις τους! ΑΛΛΑΓΕΣ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΤΟΥ ΝΕΡΟΥ ΠΑΛΙΟΤΕΡΑ ΣΗΜΕΡΑ Γιατί πιστεύετε ότι άλλαξαν τόσα πράγματα; Ποιες είναι οι σκέψεις σας για τις αλλαγές αυτές στο πέρασμα των χρόνων; 2
Πριν πολλά χρόνια, πριν κατασκευαστούν τα δίκτυα ύδρευσης, οι άνθρωποι χρησιμοποιούσαν για να αντλούν νερό τα πηγάδια ή τις τουλούμπες (χειροκίνητες αντλίες νερού). Αναζητήστε περισσότερες πληροφορίες! Ποια διαδικασία σας φαίνετε πιο εύκολη, να βγάζετε νερό από το πηγάδι ή την τουλούμπα ή να ανοίγετε τη βρύση σας; Σε ποια περίπτωση καταναλώνεται περισσότερο νερό;............ 4.2 Σπαταλώντας το νερό στο σχολείο Πολλές φορές οι άνθρωποι σπαταλούν το νερό. Είτε ξεχνώντας μια βρύση ανοιχτή, είτε αφήνοντας χαλασμένες βρύσες και καζανάκια να στάζουν για μέρες Θέλετε να μάθετε τι συμβαίνει στο σχολείο σας; Συμπληρώστε τους παρακάτω πίνακες! Πόσες βρύσες υπάρχουν στο προαύλιο του σχολείου σας; Πόσες βρύσες λειτουργούν κανονικά; Πόσες βρύσες στάζουν; Από πόσες βρύσες λείπουν εξαρτήματα; Πόσες βρύσες χρειάζονται επισκευή; Αριθμός μαθητών του σχολείου σας: Πόσες βρύσες πρέπει να αντικατασταθούν; 3
Η μικρότερη σταγόνα από μία βρύση που στάζει, ισοδυναμεί με σπατάλη 3 λίτρων νερού ανά μέρα. Πόσα λίτρα νερού θα χαθούν από τις χαλασμένες βρύσες του σχολείου σας σε ένα μήνα;... Έλεγχος και κατάσταση λειτουργίας στις τουαλέτες των κοριτσιών! Πόσες βρύσες υπάρχουν στις τουαλέτες των κοριτσιών; Πόσα καζανάκια υπάρχουν στις τουαλέτες των κοριτσιών; Πόσες βρύσες λειτουργούν κανονικά; Πόσα καζανάκια λειτουργούν κανονικά; Πόσες βρύσες στάζουν; Πόσα καζανάκια στάζουν; Από πόσες βρύσες λείπουν εξαρτήματα; Από πόσα καζανάκια λείπουν εξαρτήματα; Πόσες βρύσες χρειάζονται επισκευή; Πόσα καζανάκια χρειάζονται επισκευή; Πόσες βρύσες πρέπει να αντικατασταθούν; Πόσα καζανάκια πρέπει να αντικατασταθούν; 4
Έλεγχος και κατάσταση λειτουργίας στις τουαλέτες των αγοριών! Πόσες βρύσες υπάρχουν στις τουαλέτες των αγοριών; Πόσα καζανάκια υπάρχουν στις τουαλέτες των αγοριών; Πόσες βρύσες λειτουργούν κανονικά; Πόσα καζανάκια λειτουργούν κανονικά; Πόσες βρύσες στάζουν; Πόσα καζανάκια στάζουν; Από πόσες βρύσες λείπουν εξαρτήματα; Από πόσα καζανάκια λείπουν εξαρτήματα; Πόσες βρύσες χρειάζονται επισκευή; Πόσα καζανάκια χρειάζονται επισκευή; Πόσες βρύσες πρέπει να αντικατασταθούν; Πόσα καζανάκια πρέπει να αντικατασταθούν; Απώλειες στο δίκτυο Το νερό που χάνεται από τις βρύσες το βλέπετε! Το νερό που χάνεται από τα καζανάκια επίσης! Αν υπάρχει κάποια διαρροή στο δίκτυο ύδρευσης πώς θα μπορούσατε να το ελέγξετε; Με τη βοήθεια ενός εκπαιδευτικού, βρείτε πού είναι ο μετρητής στο σχολείο σας και σημειώστε την ένδειξη την Παρασκευή το μεσημέρι. Δευτέρα, νωρίς το πρωί, σημειώστε και πάλι την ένδειξη του μετρητή. Υπάρχει διαφορά από την προηγούμενη; 5
Ρωτήστε την καθαρίστρια του σχολείου να σας πει αν εντοπίζει κάποια προβλήματα από τη χρήση του νερού στο σχολείο σας................ Ρωτήστε τον διευθυντή του σχολείου σας πόσο συχνά γίνεται έλεγχος ή επιδιορθώσεις στα υδραυλικά του σχολείου σας; Επισκεφτείτε το κυλικείο του σχολείου σας και ρωτήστε τον υπεύθυνο αν έχει εντοπίσει κάποιο πρόβλημα από τη χρήση του νερού. Ρωτήστε, αν ξέρει, πόσα μπουκάλια εμφιαλωμένου νερού πουλάει το μήνα.... Ποια από τα παραπάνω ζητήματα τα αντιμετωπίζετε και στο σπίτι σας; 6
4.3 Ρύπανση και υποβάθμιση νερού! Ένα ιδιαίτερα σημαντικό πρόβλημα του νερού είναι η ρύπανσή του. Μπορείτε να σκεφτείτε ποιες ανθρώπινες δραστηριότητες υποβαθμίζουν την ποιότητα του νερού, το ρυπαίνουν ή το μολύνουν; Θέλετε να μάθετε τι συμβαίνει στην περιοχή σας; Οργανώστε μία έρευνα! Αναζητήστε πληροφορίες για τις πιθανές πηγές ρύπανσης του νερού στην περιοχή σας. Ψάξτε στο διαδίκτυο, στο Φύλλο Πληροφοριών 4, ρωτήστε τους γονείς τους δασκάλους σας! Θα μπορούσατε να ρωτήσετε κάποιον από το Δήμο ή την Εταιρεία Ύδρευσης; Αφού μαζέψετε όλες τις πληροφορίες, καταγράψτε τα προβλήματα της περιοχής σε ένα μεγάλο χαρτόνι και αναρτήστε το στον πίνακά ανακοινώσεων του σχολείου σας. Θα μπορούσαν να βρεθούν κάποιες λύσεις; Συζητήστε μεταξύ σας ποιες λύσεις θα μπορούσατε να προτείνετε! 7
4.4 και μερικές ακόμα παρεμβάσεις των ανθρώπων στον κύκλο και τη διαθεσιμότητα του νερού Το κλίμα μας αλλάζει Ένα ακόμα πολύ επίκαιρο ζήτημα είναι η Κλιματική Αλλαγή. Έχετε ακούσει ποτέ για την Κλιματική Αλλαγή; Αναζητήστε πληροφορίες για τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής από έντυπα περιβαλλοντικών οργανώσεων ή από το διαδίκτυο. Τι επιπτώσεις θα προκαλούσε η κλιματική αλλαγή στα αποθέματα νερού;............ Όπως είδατε και στον κύκλο του νερού μέσω της βροχής γεμίζουν με νερό τα ποτάμια, οι λίμνες, τα υπόγεια νερά μας. Τι συμβαίνει όμως: αν μειωθούν οι βροχές αλλά αυξηθούν οι καταιγίδες μεγάλης έντασης; Αν αυξηθεί η θερμοκρασία τι θα συμβεί με τις περιόδους ξηρασίας; 8
Κόβουμε τα δέντρα και φυτεύουμε τσιμέντο Παρατηρήστε προσεκτικά τον κύκλο και σκεφτείτε τι θα συμβεί, με το νερό, αν κοπούν τα δέντρα, ή καούν, ή ακόμα αν καλυφτεί μεγάλη έκταση με τσιμέντο ή άσφαλτο, όπως γίνεται στις πόλεις!............ 9
Σε πολλές χώρες πεθαίνουν καθημερινά άνθρωποι λόγω έλλειψης νερού. Έρευνες υποστηρίζουν ότι περίπου ένας στους πέντε ανθρώπους δεν έχει πρόσβαση σε καθαρό πόσιμο νερό. Σε ποιες περιοχές είναι πιο έντονα αυτά τα προβλήματα και γιατί; Γιατί δεν βρίσκεται μία λύση; Τη λύση πρέπει να τη δώσουν μόνο οι κάτοικοι αυτών των περιοχών ή μήπως όλοι επηρεάζουμε τη διαθεσιμότητα του πόσιμου νερού; Μήπως θα μπορούσατε να ενημερώσετε τους κατοίκους της περιοχής σας για τα προβλήματα αυτά; 10