τοιχεία Επικοινωνίασ

ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΙΑΣΡΙΚΗ ΧΟΛΗ ΕΡΓΑΣΗΡΙΟ ΤΓΙΕΙΝΗ, ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΙΑΣΡΙΚΗ ΣΑΣΙΣΙΚΗ τοιχεία Επικοινωνίασ dparask@med.uoa.gr, ekostakh@med.uoa.gr

Παγκόςμια κατανομή των γονότυπων του HBV και προϊςτορικζσ μεταναςτεφςεισ του ανθρϊπου Paraskevis et al. Hepatology, 2013 Paraskevis and Angelis. Molecular Phylogenetics Evolution, 2015 Nature, 2012

Δείκτεσ μελζτησ τησ ανθρϊπινησ προϊςτορίασ Aρχαιολογία Γενετική αρχαιολογία Γλωςςολογία HBV

Παγκόςμια διαςπορά των γονότυπων του HBV A. Cassidy et al, Expert Review of Vaccines, 2011

κοπόσ Aναλφοντασ όλεσ τισ διακζςιμεσ πλιρουσ μικουσ αλλθλουχίεσ γονότυπου D: H εφρεςθ των ςθμαντικϊν μονοπατιϊν διαςποράσ του ΘΒV H χαρτογράφθςθ των παγκόςμιων πρότυπων εξάπλωςθσ του

Τλικό υγκεντρϊκθκαν όλεσ οι HBV νουκλεοτιδικζσ αλλθλουχίεσ (N=5.197): Βάςθ NCBI μζχρι τον Μάιο του 2014 Πλιρουσ γονιδιϊματοσ (3.078 nt) Ζπειτα από ενδελεχι ζλεγχο βρζκθκαν: 926 αλλθλουχίεσ γονότυπου D Μθ-αναςυνδυαςμζνεσ Με γνωςτι χϊρα ι γεωγραφικι περιοχι δειγματολθψίασ NCBI: National Center for Biotechnology Information

Μζθοδοι (1) Οι αλλθλουχίεσ ομαδοποιικθκαν ςφμφωνα με τθν χϊρα ι τθν γεωγραφικι περιοχι δειγματολθψίασ τουσ. Οι γεωγραφικζσ περιοχζσ ορίςτθκαν ςφμφωνα με το GBD ςφςτθμα ταξινόμθςθσ και τθ διακεςιμότθτα των αλλθλουχιϊν ανά χϊρα τθσ μελζτθσ Θ διαςπορά του ιοφ διερευνικθκε εφαρμόηοντασ φυλογενετικι ανάλυςθ με τθ μζκοδο μεγίςτθσ πικανοφάνειασ (ML) και ανάλυςθ bootstrap χρθςιμοποιϊντασ το πρόγραμμα RAxML v8.0.20 (GTR+Γ model) (Ν=350) Θ φυλογεωγραφικι ανάλυςθ (υπολογιςμόσ των γεγονότων διαςποράσ και αναςφνκεςθ τθσ διαςποράσ του ιοφ ςτο παρελκόν από τθ μία γεωγραφικι μονάδα ςτθν άλλθ) πραγματοποιικθκε εφαρμόηοντασ τθν μζκοδοσ μζγιςτθσ φειδωλότθτασ με το πρόγραμμα PAUP*v4.0 GDB: Global Burden of Disease GTR: General Time Reversible

Αποτελζςματα

Κατανομή αλληλουχιϊν γονότυπου D του HBV ανά χϊρα δειγματοληψίασ 85% των αλληλουχιϊν τησ Ρωςίασ ςυλλζχτηκαν ςτο τμήμα τησ χϊρασ που ανήκει ςτην Κ. Αςία

Κατανομή αλληλουχιϊν γονότυπου D του HBV ανά χϊρα/γεωγραφική περιοχή δειγματοληψίασ (Global Burden of Disease)

Αριθμόσ διαθζςιμων νουκλεοτιδικϊν αλληλουχιϊν γονότυπου D του HBV ανά χϊρα/γεωγραφική περιοχή δειγματοληψίασ Χϊρα/Γεωγραφική περιοχή δειγματοληψίασ (GBD) Αριθμόσ χωρϊν Αριθμόσ αλληλουχιϊν Ποςοςτό (%) Ινδία 1 150 16.2 Ιράν 1 135 14.6 Σουρκία 1 97 10.5 υρία 1 70 7.6 Συνθςία 1 50 5.4 Λίβανοσ 1 42 4.5 Νζα Ηθλανδία 1 37 4.0 Δυτικι Ευρϊπθ 7 37 4.0 Ιαπωνία 1 36 3.9 Λατινικι Αμερικι 4 36 3.9 Κίνα 1 31 3.3 Ανατολικι Ευρϊπθ 3 27 2.9 Βζλγιο 1 27 2.9 Ωκεανία 7 26 2.8 Κεντρικι Αςία 3 24 2.6 Νότιο Ανατολικι Αςία 4 21 2.3 Ρωςία 1 20 2.2 Τποςαχάρια Αφρικι 8 20 2.2 Βόρεια Αμερικι 2 16 1.7 Κεντρικι Ευρϊπθ 2 14 1.5 Γροιλανδία 1 10 1.1 φνολο 52 926 100 GBD: Global Burden of Disease

Φυλογεωγραφικό δζνδρο που αναπαριςτά μονοφυλετικά ςτελζχη του γονότυπου D του HBV από διάφορεσ χϊρεσ/γεωγραφικζσ περιοχζσ Bootstrap τιμή > 75%

Αναλογία μεταξφ τησ παρατηροφμενησ και τησ αναμενόμενησ μζςησ τιμήσ των γεγονότων διαςποράσ* μεταξφ των χωρϊν και των γεωγραφικϊν περιοχϊν που εκτιμήθηκαν με μεθόδουσ ςτατιςτικήσ φυλογεωγραφίασ From\To SYR LBN L.AMR E.EUR BEL OCN RUS C.EUR W.EUR AFR N.AMR C.ASIA TUR IRN TUN JPN NZL CHN S.E.ASIA SYR 8.2 0.0 0.0 1.5 0.0 0.0 0.1 0.3 0.1 0.0 0.6 1.1 0.1 0.0 0.0 0.0 0.1 0.2 LBN 5.7 0.0 0.0 0.5 0.0 0.0 0.0 0.5 0.4 0.1 1.1 0.1 0.7 0.4 0.2 0.0 0.2 0.1 L.AMR 0.0 0.0 0.2 8.0 8.9 8.87 9.2 11.3 14.1 25.9 5.5 2.4 0.1 0.1 0.3 0.0 0.1 0.2 E.EUR 0.0 0.0 0.2 0.1 0.3 93.7 33.4 2.2 0.0 0.0 1.5 0.0 0.1 0.0 3.0 0.0 0.1 2.1 BEL 2.5 0.5 1.2 1.4 0.0 0.0 8.6 6.5 1.8 2.4 0.5 2.1 0.5 0.0 2.9 0.0 0.0 0.1 OCN 0.0 0.0 0.7 0.3 0.9 0.5 0.5 0.0 0.0 0.0 0.0 0.3 0.0 0.1 21.5 0.0 1.2 RUS 0.1 0.3 0.0 68.2 0.5 2.5 2.5 19.0 9.2 0.0 0.0 51.9 0.1 0.5 0.0 21.6 0.0 0.0 0.0 C.EUR 0.2 0.5 0.0 56.8 10.1 0.0 0.0 22.0 0.0 0.0 0.2 7.9 0.5 0.0 0.2 0.0 0.0 0.0 W.EUR 0.0 0.0 6.6 0.0 2.8 0.0 0.0 0.4 0.2 10.4 0.2 1.3 0.1 0.0 3.1 0.0 0.0 0.2 AFR 0.0 0.0 9.6 0.0 69.8 0.0 0.0 0.0 13.7 0.0 0.0 0.0 0.0 10.3 0.0 0.0 0.0 0.1 N.AMR 0.0 5.9 0.2 0.0 26.0 0.0 0.0 0.0 1.5 49.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 5.9 0.0 0.0 0.0 C.ASIA 4.2 4.2 0.1 16.1 5.6 0.1 0.1 0.0 8.8 1.6 0.0 4.9 5.2 0.0 7.5 0.8 101.7 12.7 TUR 1.4 1.4 0.0 1.0 4.5 0.0 0.1 2.5 3.2 0.4 1.0 1.0 1.5 0.3 0.1 0.0 0.2 0.4 p value = 0.0005952, με διόρκωςθ Bonferroni για τουσ πολλαπλοφσ ελζγχουσ * τον πίνακα ζχουν ςυμπεριλθφκεί μόνο οι ςτατιςτικά ςθμαντικοί λόγοι που ιταν μεγαλφτεροι του 4. Θ κωδικοποίθςθ των ονομαςιϊν των χωρϊν ζγινε ςφμφωνα με τθν ISO 3166-1. Σα ακρωνφμια L.AMR, N.AMR, E.EUR, W.EUR, C.EUR, OCN, AFR, C.ASIA και S.E.ASIA αναπαριςτοφν τθν Λατινικι και Βόρεια Αμερικι, τθν Ανατολικι, Δυτικι και Κεντρικι Ευρϊπθ, τθν Ωκεανία, τθν Τποςαχάρια Αφρικι, τθν Κεντρικι και Νοτιοανατολικι Αςία, αντίςτοιχα.

Παγκόςμια πρότυπα διαςποράσ του γονότυπου D του HBV που εκτιμήθηκαν με μεθόδουσ ςτατιςτικήσ φυλογεωγραφίασ

Στατιςτικά ςημαντικά μονοπάτια διαςποράσ του γονότυπου D του HBV μεταξφ των χωρϊν και των γεωγραφικϊν περιοχϊν τησ Δυτικήσ, Ανατολικήσ και Κεντρικήσ Ευρϊπησ, του Βελγίου, τησ Τουρκίασ, τησ Συρίασ, του Λιβάνου και του Ιράν Σα βζλθ υποδεικνφουν τθν κατεφκυνςθ τθσ εξάπλωςθσ του ιοφ και ζχουν πάχοσ αναλογικό του λόγου παρατθρθκζντων προσ αναμενόμενων ςτατιςτικά ςθμαντικϊν γεγονότων διαςποράσ (μζςθ τιμι) υποδεικνφοντασ το επίπεδο τθσ εξάπλωςθσ του ιοφ

Παγκόςμιοσ χάρτησ που αναπαριςτά τισ χϊρεσ και τισ γεωγραφικζσ περιοχζσ με διαθζςιμεσ αλληλουχίεσ γονότυπου D χρωματιςμζνεσ ςφμφωνα με την ταξινόμηςη τουσ αναφορικά με τον ποςοτικό δείκτη

υμπεράςματα (1) τθν παροφςα ανάλυςθ μελετικθκαν για πρϊτθ φορά τα παγκόςμια πρότυπα διαςποράσ του γονότυπου D του HBV, ςτο μεγαλφτερο δείγμα αλλθλουχιϊν πλιρουσ μικουσ που κα μποροφςε να ςυγκεντρωκεί και να αναλυκεί ςτον χρόνο που πραγματοποιικθκε θ μελζτθ Σα ευριματα τθσ ανάλυςθσ ανζδειξαν ςθμαντικά ςτοιχεία και διαφορζσ ςτα πρότυπα διαςποράσ του γονότυπου D ανά τον κόςμο που μζχρι ςιμερα παρζμεναν ςε μεγάλο βακμό άγνωςτα Βρζκθκε ότι θ Κεντρικι Αςία και θ Ευρϊπθ ζχουν διαδραματίςει ςθμαντικό ρόλο ςτθ διάδοςθ τθσ επιδθμίασ ςτθν Ευραςία

υμπεράςματα (2) Σο πρότυπο μετάδοςθσ που αναδείχτθκε για τθν Κεντρικι Αςία και τθν Ευρϊπθ πικανόν ςχετίηεται με τισ κφριεσ μεταναςτεφςεισ του ςφγχρονου ανκρϊπου κατά τθ διάρκεια τθσ Νεολικικισ περιόδου, από τθν Κεντρικι Αςία (Μογγολία, Ουημπεκιςτάν, Καηακςτάν) προσ τα δυτικά μετά τθν ανάπτυξθ τθσ γεωργίασ Σα γεγονότα διαςποράσ από τθ Λατινικι Αμερικι είναι πικανόν μεταγενζςτερα αυτϊν τθσ Κεντρικισ Αςίασ, λαμβάνοντασ υπόψθ τθν πρόςφατθ ειςαγωγι του γονότυπου D ςτθν περιοχι αυτι μζςω του Ευρωπαϊκοφ αποικιςμοφ Ζνα μειονζκτθμα τθσ μελζτθσ ενδεχομζνωσ αποτελεί θ μθομοιόμορφθ διακεςιμότθτα αλλθλουχιϊν μεταξφ των γεωγραφικϊν περιοχϊν

Ευχαριςτίεσ Ελλθνικι Επιςτθμονικι Εταιρεία Ζρευνασ AΙDS & εξουαλικϊσ Μεταδιδόμενων Νοςθμάτων τοιχεία Επικοινωνίασ dparask@med.uoa.gr, ekostakh@med.uoa.gr