2.0 ΒΑΣΙΚΕΣ ΓΝΩΣΕΙΣ-ΟΡΟΛΟΓΙΕΣ Η σάρωση ενός εγγράφου εισάγει στον υπολογιστή μια εικόνα, ενώ η εκτύπωση μεταφέρει στο χαρτί μια εικόνα από αυτόν. Για να αντιληφθούμε επομένως τα χαρακτηριστικά των σαρωτών και των εκτυπωτών, αλλά και για να πραγματοποιήσουμε τις κατάλληλες ρυθμίσεις στα προγράμματα με τα οποία σαρώνουμε ή εκτυπώνουμε, πρέπει να γνωρίζουμε ορισμένους όρους που χρησιμοποιούνται στην απεικόνιση και την εκτύπωση της φωτογραφίας. Εκτός από έγγραφα οι σαρωτές σαρώνουν και τρισδιάστατα αντικείμενα. Στο παράδειγμά μας βλέπετε την προεπισκόπηση ενός κινητού τηλεφώνου λίγο πριν από τη σάρωση. 4/105
Το αποτέλεσμα της σάρωσης του κινητού τηλεφώνου είναι αρκετά ικανοποιητική. Με αυτό τον τρόπο έχετε την ευχέρεια να δημιουργήσετε πρωτότυπα έγγραφα, αγγελίες ή φυλλάδια με φωτογραφίες προϊόντων. 2.1 Τα εικονοστοιχεία και η ανάλυση της οθόνης Εικονοστοιχεία (pixels) Η εικόνα που βλέπουμε στην οθόνη του υπολογιστή μας αποτελείται από πολύ μικρά στοιχειώδη τμήματα, τα εικονοστοιχεία (pixels). Η έννοια των εικονοστοιχείων γίνεται καλύτερα κατανοητή, αν τα φανταστούμε ως τις ψηφίδες ενός ψηφιδωτού. Εικονοστοιχεία ανά ίντσα (ppi ή pixel per inch) Είναι ο αριθμός των εικονοστοιχείων που περιέχονται σε μια εικόνα στο διάστημα μιας ίντσας. Η ανάλυση της οθόνης Η εικόνα που απεικονίζεται στην οθόνη του υπολογιστή αποτελείται από οριζόντια και κάθετα εικονοστοιχεία. Το ζευγάρι των αριθμών XxY (π.χ., 1024x768) που εκφράζει τον οριζόντιο και τον κάθετο αριθμό αυτών των εικονοστοιχείων ονομάζεται "ανάλυση της οθόνης" (Screen Resolution). Επομένως, η εικόνα της οθόνης αποτελείται από Y γραμμές Χ εικονοστοιχείων. Έτσι, στην ανάλυση των 800x600 εικονοστοιχείων η οθόνη μας θα αποτελείται από 800x600 = 480.000 εικονοστοιχεία, ενώ στην ανάλυση 1024x768 από 1024x768 = 786.432 εικονοστοιχεία. Παρατηρούμε, δηλαδή, ότι ο συνολικός αριθμός των εικονοστοιχείων μεγαλώνει με την αύξηση της ανάλυσης. Αν θεωρήσουμε τα εικονοστοιχεία ως ψηφίδες, όταν αυξάνουμε την ανάλυση, θα πρέπει να στριμώξουμε στον ίδιο χώρο (δηλαδή στο ορατό πλαίσιο της οθόνης) περισσότερες ψηφίδες. Ο μόνος τρόπος για να το πετύχουμε αυτό, είναι να 5/105
χρησιμοποιήσουμε μικρότερες ψηφίδες. Ωστόσο, περισσότερες ψηφίδες μικρότερου μεγέθους σημαίνει ότι στο ψηφιδωτό έχουμε τη δυνατότητα να σχεδιάσουμε με μεγαλύτερη λεπτομέρεια περισσότερα αντικείμενα, τα οποία βέβαια θα έχουν μικρότερο μέγεθος. Στις υψηλές αναλύσεις λοιπόν έχουμε μεγαλύτερη επιφάνεια εργασίας και λεπτομέρεια απεικόνισης, τα αντικείμενα όμως εμφανίζονται μικρά, γεγονός που κάνει κουραστική την εργασία στις οθόνες μικρών διαστάσεων. Η εικόνα στην οθόνη του υπολογιστή αποτελείται από πολύ μικρά στοιχειώδη τμήματα, τα εικονοστοιχεία, τα οποία δεν είναι ευδιάκριτα σε αυτή την εικόνα. 6/105
Για να κατανοήσετε την έννοια του εικονοστοιχείου φανταστείτε την εικόνα σαν ένα ψηφιδωτό το οποίο απαρτίζεται από πολύ πολύ μικρές ψηφίδες. 7/105
Για να δείτε τα εικονοστοιχεία θα πρέπει να μεγεθύνετε την εικόνα αρκετές φορές. Σε μεγέθυνση 1.600% τα εικονοστοιχεία φαίνονται ξεκάθαρα σαν μεγάλα τετράγωνα. 8/105
Για την αλλαγή της ανάλυσης της οθόνης χρειάζεται να εμφανίσετε το παράθυρο "Display Properties" κάνοντας δεξί κλικ πάνω στην επιφάνεια εργασίας του υπολογιστή και επιλέγοντας "Properties". Η αλλαγή της ανάλυσης πραγματοποιείται από την ενότητα "Screen Resolution" της καρτέλας "Settings". Στο συγκεκριμένο παράδειγμα η οθόνη χρησιμοποιεί την ανάλυση 800x600 εικονοστοιχεία. 2.2 Ανάλυση αρχείου εικόνας Ο αριθμός που δηλώνει τον οριζόντιο και το κατακόρυφο αριθμό των εικονοστοιχείων μιας εικόνας ανά μονάδα μήκους ονομάζεται ανάλυση της εικόνας. Επειδή ως μονάδα μέτρησης του μήκους μιας τυπωμένης εικόνας χρησιμοποιείται κυρίως η ίντσα (1 ίντσα = 2,54 εκατοστά), η ανάλυση της εικόνας εκφράζεται σε ppi (pixel per inch). Πάντως, σε μερικά προγράμματα επεξεργασίας εικόνας εκφράζεται και σε εικονοστοιχεία ανά εκατοστό. Εάν η ανάλυση μιας εικόνας είναι 100ppi, τότε αυτή αποτελείται από 100 εικονοστοιχεία ανά ίντσα οριζόντια και 100 εικονοστοιχεία ανά ίντσα κατακόρυφα. Συνολικά, δηλαδή, η εικόνα δημιουργείται από 100x100 = 10.000 εικονοστοιχεία ανά τετραγωνική ίντσα. Αντίστοιχα, μπορούμε να υπολογίσουμε ότι μια εικόνα με ανάλυση 200ppi αποτελείται από 200x200= 40.000 εικονοστοιχεία ανά τετραγωνική ίντσα. Παρατηρούμε, επομένως, ότι όταν μεγαλώνει η ανάλυση, αυξάνει ο συνολικός αριθμός των εικονοστοιχείων. Μάλιστα, η αύξηση αυτή δεν είναι γραμμική, καθώς ο διπλασιασμός της ανάλυσης (από 100 σε 200ppi) τετραπλασιάζει τον αριθμό των εικονοστοιχείων (από 10.000 σε 40.000 εικονοστοιχεία). Ως αποτέλεσμα, η εικόνα με τα περισσότερα εικονοστοιχεία θα απεικονίζει τα αντικείμενα με μεγαλύτερη λεπτομέρεια, άρα και με μεγαλύτερη ποιότητα, αλλά ταυτόχρονα θα εμφανίζει μεγαλύτερο μέγεθος αρχείου και θα απαιτεί περισσότερη ώρα για να εκτυπωθεί. 9/105
Σημείωση: Δεν πρέπει να συγχέουμε την ανάλυση της οθόνης με την ανάλυση μιας εικόνας. Η ανάλυση της οθόνης εκφράζεται σε εικονοστοιχεία (pixel) και δίνει πληροφορίες για τον αριθμό των εικονοστοιχείων που απεικονίζονται στην οθόνη οριζόντια και κατακόρυφα, ενώ η ανάλυση της εικόνας δηλώνει τον αριθμό των εικονοστοιχείων ανά ίντσα (dpi). Η πρώτη δηλαδή αφορά στο μέγεθος της επιφάνειας εργασίας της οθόνης, ενώ η δεύτερη στη λεπτομέρεια της απεικόνισης. Στο πρόγραμμα επεξεργασίας Photoshop για να δείτε την ανάλυση της εικόνας θα πρέπει να επιλέξετε "Image Size..." από το μενού "Image". Η ανάλυση της εικόνας αναγράφεται στο πεδίο "Resolution" της ενότητας "Document Size". 10/105
Μια εικόνα με ανάλυση 100ppi. 11/105
Η προηγούμενη εικόνα με ανάλυση 200ppi (εικονοστοιχεία ανά ίντσα) φαίνεται μεγαλύτερη στην οθόνη του υπολογιστή γιατί αποτελείται από περισσότερα εικονοστοιχεία. 2.3 Ανάλυση εκτύπωσης Για να μπορέσει ο εκτυπωτής να αποτυπώσει μια εικόνα στο χαρτί, θα πρέπει να τη σχεδιάσει κουκκίδα κουκκίδα. Κάθε εικόνα στο χαρτί αποτελείται από πολύ μικρές κουκκίδες (dots), άρα όσο περισσότερες κουκκίδες σχηματίζουν την εικόνα, τόσο μεγαλύτερη είναι και η λεπτομέρεια των αντικειμένων που απεικονίζονται. Το ζευγάρι των αριθμών το οποίο υποδηλώνει τον οριζόντιο και τον κατακόρυφο αριθμό των κουκκίδων που υπάρχουν στο διάστημα μιας ίντσας, ονομάζεται ανάλυση της εκτύπωσης και μετριέται σε dpi (dots per inch). Συνεπώς, όταν λέμε ότι η ανάλυση μιας εκτύπωσης είναι 1440x720dpi, εννοούμε ότι η εικόνα αυτή αποτελείται από 1.036.800 κουκκίδες ανά τετραγωνική ίντσα. Επειδή η ποιότητα και η ταχύτητα της εκτύπωσης εξαρτώνται από την ανάλυση, οι περισσότεροι εκτυπωτές προσφέρουν συνήθως δύο ή περισσότερες αναλύσεις εκτύπωσης. 12/105
Τα προγράμματα εκτύπωσης των εκτυπωτών προσφέρουν συνήθως δύο ή περισσότερες αναλύσεις εκτύπωσης. Στο παράδειγμά μας ο συγκεκριμένος εκτυπωτής παρέχει τέσσερις διαφορετικές αναλύσεις εκτύπωσης: 360dpi, 720dpi, 1440dpi και 2880dpi. 2.4 Διαφορά ppi και dpi Η οθόνη ενός υπολογιστή απεικονίζει εικονοστοιχεία, ενώ οι εκτυπωτές κουκίδες. Για το λόγο αυτό η ανάλυση ενός αρχείου εικόνας εκφράζεται σε εικονοστοιχεία ανά ίντσα (ppi), αλλά η ανάλυση μιας εκτύπωσης σε κουκκίδες ανά ίντσα (dpi). Έτσι, οτιδήποτε αφορά στην απεικόνιση στην οθόνη ή σε ένα ψηφιακό αρχείο, θα πρέπει να μετριέται σε εικονοστοιχεία (pixels ή ppi) και οτιδήποτε σχετίζεται με τις εκτυπώσεις θα πρέπει να μετριέται σε κουκκίδες (dots ή dpi). Εντούτοις, μερικά προγράμματα εκφράζουν την ανάλυση της εικόνας σε dpi και όχι σε ppi. Αυτό, μολονότι μη ακριβές, δεν είναι λάθος, καθώς, αν θεωρήσουμε την εικόνα ως ψηφιδωτό, τότε τόσο τα εικονοστοιχεία της οθόνης όσο και οι κουκκίδες της εκτύπωσης αποτελούν τις ψηφίδες του ίδιου ψηφιδωτού. Το μόνο που αλλάζει είναι το μέσο της απεικόνισης. Παρότι όμως υπάρχει αντιστοιχία ανάμεσα στα εικονοστοιχεία του ψηφιακού αρχείου και στις κουκκίδες της εκτύπωσης, η ποιότητα της τελευταίας βελτιώνεται περισσότερο με την αύξηση της ανάλυσης της εκτύπωσης από ό,τι η ποιότητα της απεικόνισης στην οθόνη με την αύξηση της ανάλυσης ενός αρχείου εικόνας. Έτσι, ενώ η ποιότητα μιας φωτογραφίας δεν παρουσιάζει μεγάλες διαφορές στα 300ppi και στα 200ppi, μια εκτύπωση στα 1.200dpi είναι πολύ καλύτερη από ό,τι στα 600dpi. Με άλλα λόγια, για να επιτύχει ο εκτυπωτής μεγάλη λεπτομέρεια και ομαλές διαβαθμίσεις, θα πρέπει να αποτυπώνει περισσότερες κουκκίδες. Αυτό συμβαίνει γιατί 13/105
τα χρώματα που μπορεί να δημιουργήσει ένας εκτυπωτής πάνω στο χαρτί είναι συνήθως πολύ λιγότερα από αυτά που μπορεί να απεικονίσει η οθόνη. Συνήθως τα προγράμματα σάρωσης εκφράζουν την ανάλυση της ψηφιακής εικόνας σε εικονοστοιχεία ανά ίντσα (ppi). Στο παράδειγμά μας το πρόγραμμα σάρωσης πρόκειται να σαρώσει μια φωτογραφία με ανάλυση 300ppi. 14/105
Τα προγράμματα εκτύπωσης εκφράζουν την ανάλυση της εκτύπωσης σε κουκκίδες ανά ίντσα (dpi). Στο παράδειγμά μας ο εκτυπωτής θα εκτυπώσει με ανάλυση 720dpi. 2.5 Βάθος χρώματος και χρωματικά μοντέλα Βάθος χρώματος Ο αριθμός των διαφορετικών χρωμάτων που υποστηρίζει ένα ψηφιακό αρχείο εικόνας ή που μπορεί να εμφανίσει η οθόνη εκφράζεται σε bit από το βάθος χρώματος. Για να υπολογίσουμε τον υποστηριζόμενο αριθμό χρωμάτων, υψώνουμε το 2 στην τιμή του βάθους χρώματος. Επομένως, με βάθος χρώματος 16bit έχουμε 2 16 = 65.536 διαφορετικά χρώματα, ενώ με 24bit 2 24 = 16.777.216 χρώματα. Μεγαλύτερο βάθος χρώματος ισοδυναμεί με περισσότερα χρώματα και κατά συνέπεια ομαλότερες χρωματικές διαβαθμίσεις και πιο πιστή χρωματική απεικόνιση. Χρωματικά μοντέλα Για την περιγραφή των χρωμάτων χρησιμοποιούνται διάφορα χρωματικά μοντέλα. Το κάθε χρωματικό μοντέλο χρησιμοποιεί ορισμένα βασικά χρώματα, με τη μείξη των οποίων δημιουργεί τα υπόλοιπα χρώματα. RGB Για την περιγραφή των χρωμάτων στην οθόνη του υπολογιστή χρησιμοποιείται το χρωματικό μοντέλο RGB (Red, Green, Blue), σύμφωνα με το οποίο κάθε χρώμα δημιουργείται από τη μείξη τριών βασικών χρωμάτων: του κόκκινου, του πράσινου και του μπλε. Αυτή η συγκεκριμένη επιλογή δεν είναι τυχαία, αλλά οφείλεται στο γεγονός ότι τα διάφορα χρώματα που βλέπουμε στην οθόνη προκύπτουν από τη στιγμιαία διέγερση του κόκκινου, πράσινου και μπλε φωσφόρου που αυτή περιέχει. Κάθε χρώμα επομένως μπορεί να περιγραφεί από τρεις αριθμούς που δηλώνουν την αναλογία του κόκκινου, του πράσινου και του μπλε χρώματος που απαιτείται 15/105
για τη δημιουργία του. Στο μοντέλο RGB τα χρώματα δημιουργούνται με άμεση εκπομπή φωτός πάνω στο μαύρο της οθόνης και γι' αυτό το μοντέλο αυτό ονομάζεται προσθετικό. Κατά συνέπεια, το μαύρο χρώμα ισοδυναμεί με την απουσία φωτός, ενώ το λευκό με τη μείξη και των τριών χρωμάτων στο μέγιστο της φωτεινότητάς τους. Το βάθος χρώματος της οθόνης καθορίζεται από το παράθυρο "Display Properties" που παρουσιάζεται εάν κάνετε δεξί κλικ πάνω στην επιφάνεια εργασίας του υπολογιστή και επιλέξετε "Properties". Η αλλαγή του βάθος χρώματος πραγματοποιείται από την ενότητα "Color Quality" της καρτέλας "Settings". Με τη συγκεκριμένη κάρτα γραφικών οι διαθέσιμες επιλογές για το βάθος χρώματος είναι 16bit και 32bit. 16/105
Αν από τo μενού "Image" του Photoshop επιλέξετε "Mode", θα δείτε ποιο χρωματικό μοντέλο χρησιμοποιείται στην εικόνα σας, το οποίο, αν θέλετε, μπορείτε να αντικαταστήσετε με κάποιο άλλο. 2.6 Διαστάσεις εικόνας στην οθόνη Όπως είπαμε, οι ψηφιακές εικόνες αποτελούνται από εικονοστοιχεία σε κάποια συγκεκριμένη ανάλυση (δηλαδή έναν καθορισμένο αριθμό εικονοστοιχείων ανά ίντσα). Επειδή η οθόνη του υπολογιστή απεικονίζει εικονοστοιχεία, είναι λογικό οι διαστάσεις μιας εικόνας στην οθόνη να εκφράζονται σε εικονοστοιχεία και όχι σε κάποια μονάδα μήκους όπως τα εκατοστά ή οι ίντσες. Aλλωστε, η έκταση που καταλαμβάνει μια εικόνα στην οθόνη εξαρτάται τόσο από τις διαστάσεις της οθόνης όσο και από την ανάλυση λειτουργίας της. Συνεπώς, κατά την απεικόνιση στην οθόνη μάς ενδιαφέρει το ποσοστό της επιφάνειας εργασίας που καλύπτεται από την εικόνα. Έτσι, σε μία οθόνη με ανάλυση λειτουργίας 1024x768 εικονοστοιχεία μια εικόνα με διαστάσεις 1024x768 εικονοστοιχεία θα καλύπτει όλη την επιφάνεια εργασίας, ενώ μια εικόνα με διαστάσεις 800x200 εικονοστοιχεία το 20,35% της οθόνης ( (800x200)/(1024x768) = 0,2035 = 20,34% της συνολικής επιφάνειας ή το 800/1024 =78,125% οριζόντια και 200/768 = 26,024% κατακόρυφα. 17/105
Όταν η ανάλυση της οθόνης είναι 800x600 εικονοστοιχεία, τότε μια εικόνα με διαστάσεις 800x600 εικονοστοιχεία καλύπτει όλη την επιφάνεια της οθόνης. 18/105
Όταν η ανάλυση της οθόνης είναι 800x600 εικονοστοιχεία, τότε μια εικόνα με διαστάσεις 400x300 εικονοστοιχεία θα καλύπτει μόνο ένα τμήμα της οθόνης. 2.7 Διαστάσεις εκτύπωσης Αντίθετα από την απεικόνιση στην οθόνη, το μέγεθος που θα έχει η εικόνα όταν εκτυπωθεί εκφράζεται σε κάποια μονάδα μήκους (εκατοστά, ίντσες κ.λπ.), καθώς στο χαρτί η έννοια του εικονοστοιχείου δεν έχει κανένα νόημα. Για τον υπολογισμό των διαστάσεων της εικόνας στο χαρτί πρέπει να γνωρίζουμε το μέγεθός της σε εικονοστοιχεία και την ανάλυση του αρχείου της εικόνας. Αναφέραμε ήδη ότι η ανάλυση μιας εικόνας δηλώνει τον αριθμό των εικονοστοιχείων ανά ίντσα. Αν, επομένως, διαιρέσουμε τον οριζόντιο και τον κατακόρυφο αριθμό εικονοστοιχείων της εικόνας με την ανάλυσή της, μπορούμε να υπολογίσουμε το πλάτος και το ύψος της σε ίντσες. Έτσι, μια εικόνα, με διαστάσεις 1000x800 εικονοστοιχεία και ανάλυση 200ppi κατά την εκτύπωση θα έχει πλάτος 1000/200 = 5 ίντσες και ύψος 800/200 = 4 ίντσες. Επειδή 1 ίντσα ισούται με 2,54 εκατοστά (1inch = 2,54cm), το πλάτος της φωτογραφίας σε εκατοστά θα είναι 5x2,54 = 12,7cm και το ύψος της 4x2,54 = 10,16cm. Αν τώρα υποθέσουμε ότι η ανάλυση της εικόνας αντί για 200 είναι 100ppi, τότε η φωτογραφία κατά την εκτύπωση θα έχει πλάτος 1000/100 = 10 ίντσες (25,4cm) και ύψος 800/100 = 8 ίντσες (20,32cm). Παρατηρούμε, λοιπόν, ότι, αν και η εικόνα έχει τον ίδιο αριθμό εικονοστοιχείων (1000x800 pixel), όταν η ανάλυση είναι 200ppi εκτυπώνεται με διαστάσεις 5x4 ίντσες (12,7x10,16cm), ενώ, όταν η ανάλυση είναι 100ppi, εκτυπώνεται με διαστάσεις 10x8 ίντσες (διπλάσιες). Γενικεύοντας, μπορούμε να πούμε ότι, όταν ο αριθμός των εικονοστοιχείων μιας εικόνας παραμένει σταθερός, η μείωση της ανάλυσης στο μισό διπλασιάζει τις διαστάσεις 19/105
της εικόνας κατά την εκτύπωση. Αντίθετα, ο διπλασιασμός της ανάλυσης μειώνει στο μισό το μέγεθός της κατά την εκτύπωση. Στο πρόγραμμα επεξεργασίας Photoshop για να δείτε το μέγεθος που θα έχει η εικόνα στο χαρτί όταν εκτυπωθεί θα πρέπει να επιλέξετε "Image Size..." από το μενού "Image". Στην ενότητα "Document Size" το πλάτος της εικόνας στο χαρτί αναγράφεται στο πεδίο "Width", ενώ το ύψος της στο πεδίο "Height". 2.8 Η διόρθωση γάμμα (Gamma correction) Στις οθόνες καθοδικού σωλήνα (CRT ή Cathod Ray Tube) η γραμμική μεταβολή της τάσης που εφαρμόζεται στην οθόνη δεν προκαλεί αντίστοιχη μεταβολή της φωτεινότητας της εικόνας τους. Έτσι, αν υποθέσουμε ότι η τάση 0% αντιστοιχεί στο μαύρο της οθόνης και η τάση 100% στο λευκό, τότε το 50% της τάσης θα έπρεπε κανονικά να δίνει εικόνα με φωτεινότητα 50%. Επειδή κάτι τέτοιο δεν συμβαίνει (η φωτεινότητα είναι μικρότερη), χρησιμοποιούνται ειδικά κυκλώματα, τα οποία παίζουν το ρόλο ενός συντελεστή διόρθωσης στη σχέση ανάμεσα στην τάση και στη φωτεινότητα της οθόνης. Ο συντελεστής αυτός ονομάζεται γάμμα και δυστυχώς η τιμή του διαφέρει ανάλογα με τον κατασκευαστή. Γι' αυτό για τη σωστή ρύθμιση της οθόνης συνήθως απαιτείται επιπλέον διόρθωση της τιμής του συντελεστή γάμμα, η οποία πραγματοποιείται με τη βοήθεια ειδικών προγραμμάτων. Σε αντίθετη περίπτωση, το πιθανότερο είναι πως οι εικόνες θα απεικονίζονται στην οθόνη μας με λάθος φωτεινότητα και κατ' επέκταση με διαφορετικά χρώματα. Στη πράξη η ρύθμιση γάμμα καθορίζει τη φωτεινότητα των χρωμάτων μεσαίας τονικότητας. Αρκετά προγράμματα επεξεργασίας εικόνας παρέχουν στο χρήστη τη δυνατότητα ρύθμισης του γάμμα της οθόνης. Στο 20/105
Photoshop αυτό πραγματοποιείται επιλέγοντας "Start/Settings/Control Panel/Adobe Gamma" και στο Paint Shop Pro "File/Preferences/Monitor Gamma". Για τη σωστή απεικόνιση των χρωμάτων στην οθόνη αρκετά προγράμματα επεξεργασίας εικόνας παρέχουν στο χρήστη τη δυνατότητα ρύθμισης του γάμμα της οθόνης. Για τη ρύθμιση του γάμμα της οθόνης με τη βοήθεια του Photoshop θα πρέπει το εσωτερικό τμήμα των έγχρωμων τετραγώνων που προβάλλονται στην οθόνη να αποκτήσει το ίδιο χρώμα με το εξωτερικό για καθένα από τα τρία βασικά χρώματα. 21/105
Για τη ρύθμιση του γάμμα της οθόνης με τη βοήθεια του Paint Shop Pro θα πρέπει το εσωτερικό τμήμα των έγχρωμων παραλληλόγραμμων που προβάλλονται στην οθόνη να αποκτήσει το ίδιο χρώμα με το εξωτερικό για καθένα από τα τρία βασικά χρώματα. 22/105