Τετραετές Πρόγραμμα Εκπαίδευσης στη Συστημική
Ο ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ ΦΟΡΕΑΣ Το Εργαστήριο Συστημικής Σκέψης & Εκπαίδευσης ιδρύθηκε το 2009 στο Ηράκλειο Κρήτης από τον ψυχίατρο Παναγιώτη Χρυσό μετά από πολυετή κλινική και εκπαιδευτική εμπειρία στο χώρο της Συστημικής Οικογενειακής ς. Σκοπός της ίδρυσής του ήταν η προαγωγή της συστημικής σκέψης ως μέσο κατανόησης και εναλλακτικής ανάγνωσης του πολύπλοκου κόσμου που μας περιβάλλει και η αξιοποίησή της ως μέθοδο παρέμβασης σε ποικίλους τομείς και επαγγελματικούς χώρους (ψυχοθεραπεία, συμβουλευτική, βιωματικές ομάδες, εκπαιδευτική πράξη, ομάδες παρεμβάσεις κοκ). Στα πλαίσια της δράσης του το Εργαστήριο Συστημικής Σκέψης & Εκπαίδευσης υλοποιεί: Τετραετές Πρόγραμμα Εκπαίδευσης στη Συστημική (με αντίστοιχη αναγνώριση από To European Family Therapy Association Training Institute Chamber). Εποπτεία Επαγγελματιών Ψυχικής Υγείας (ομαδική ατομική). Εξειδικευμένα Σεμινάρια Ευαισθητοποίησης στη Συστημική Σκέψη & Πρακτική για επαγγελματίες που η φύση του έργου τους σχετίζεται με τη διαχείριση ανθρωπίνων σχέσεων ή επίλυση κρίσεων. Σεμινάρια Βραχείας Διάρκειας Ειδικών Θεμάτων. Παροχή Υπηρεσιών Συστημικής Συμβουλευτικής & ς. Ενεργή συμμετοχή με παρουσιάσεις εργασιών σε εθνικά και διεθνή συνέδρια. Οργάνωση Διεθνών Συμποσίων με τη συμμετοχή διακεκριμένων προσκεκλημένων ομιλητών από το χώρο της Συστημικής Οικογενειακής Θεραπείας (2010: 1 st Interactive Symposium in Systemic Psychotherapy, Searching for Security in Psychotherapy, 2014: 2 nd Interactive Symposium in Systemic Psychotherapy, Searching for Unpredictable in Psychotherapy. )
Ο ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ ΦΟΡΕΑΣ (2) Το Εργαστήριο Συστημικής Σκέψης & Εκπαίδευσης στελεχώνεται από κλινικά έμπειρους και άριστα καταρτισμένους στο χώρο της Συστημικής ς εκπαιδευτές (εγγεγραμμένα μέλη EFTA). Παράλληλα έχοντας ως στόχο την πολύπλευρη απόκτηση γνώσεων και εκπαιδευτικών εμπειριών για τους εκπαιδευόμενους, το Εργαστήριο ανά τακτά χρονικά διαστήματα οργανώνει διαλέξεις, ημερίδες και επιστημονικά συμπόσια με διακεκριμένους προσκεκλημένους ομιλητές από το χώρο της συστημικής ψυχοθεραπείας και άλλων θεραπευτικών προσεγγίσεων ή επιστημονικών πεδίων. Με αυτό τον τρόπο οι εκπαιδευόμενοι έχουν την ευκαιρία να συνθέσουν και να συνδυάσουν ιδέες που προάγουν την επιστημονική σκέψη. Από το 2012 το Εργαστήριο Συστημικής Σκέψης & Εκπαίδευσης αποτελεί Πιστοποιημένο Κέντρο Εκπαίδευσης στη Συστημική από το European Family Therapy Association Training Institute Chamber (EFTA -TIC) και άρα οι απόφοιτοί του δύνανται να αιτηθούν την εγγραφή τους ως μέλη στην EFTA ή σε άλλες διεθνείς ή εθνικές επιστημονικές εταιρείες.
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα απευθύνεται σε επαγγελματίες ψυχικής υγείας (και σε επιστημονικές ειδικότητες που η φύση του έργου τους αφορά σε παρέμβαση σε ανθρώπινα συστήματα) που επιθυμούν να αποκτήσουν εξειδίκευση στη Συστημική. Σκοπός του εκπαιδευτικού προγράμματος είναι να μυήσει τους εκπαιδευόμενους στο συστημικό τρόπο σκέψης και να τους παρέχει τα απαραίτητα εφόδια (θεωρητικές γνώσεις, βιωματική εμπειρία, προσωπική θεραπεία σε ομάδα, πρακτική άσκηση και εποπτεία), ώστε να μπορούν αποτελεσματικά να τον αξιοποιήσουν στο θεραπευτικό τους έργο με άτομα, οικογένειες και ευρύτερα συστήματα, πάντοτε μέσα στο πλαίσιο της αντίστοιχης ψυχοθεραπευτικής συστημικής δεοντολογίας.
ΔΟΜΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ Η συνολική διάρκεια εκπαίδευσης είναι 1000 ώρες. Η βασική εκπαίδευση πραγματοποιείται σε εβδομαδιαίες συναντήσεις τεσσάρων διδακτικών ωρών από τον Οκτώβριο έως τον Ιούνιο κάθε έτους. Ομάδες εκπαίδευσης που απευθύνονται σε εκπαιδευόμενους από άλλες περιοχές μπορούν να πραγματοποιούνται σε εντατική δεκαπενθήμερη ή μηνιαία βάση προς διευκόλυνση των εκπαιδευόμενων. Υλοποίηση: Η υλοποίηση του εκπαιδευτικού προγράμματος (συνολική διάρκεια 1000 ωρών) βασίζεται σε 5 άξονες: 1. Θεωρητική κατάρτιση (200 ώρες). 2. Πρακτική άσκηση (200 ώρες). 3. Προσωπική ανάπτυξη (τουλάχιστον 100-150 ώρες ανάλογα με τις ατομικές ανάγκες των εκπαιδευόμενων). 4. Ομάδα εποπτείας επαγγελματιών ψυχικής υγείας (100-150 ώρες) 5. Ατομική μελέτη και εκπόνηση διπλωματικής εργασίας (300 ώρες) Θεωρητική Κατάρτιση Μέσα υλοποίησης: Διαλέξεις, βιβλιογραφική ανασκόπηση, βιωματικές ασκήσεις, προβολή οπτικοακουστικού υλικού.
ΔΟΜΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ (2) Θεματολογία: Ηθική & Δεοντολογία. Γενική Θεωρία των Συστημάτων. Βασικές Αρχές Συστημικής Θεραπείας. Συστημική σκέψης & εφαρμογή στην οικογένεια και σε ευρύτερα συστήματα. Η έννοια του πλαισίου ως σημείο αναφοράς στη συστημική θεραπεία. Βασικές αρχές λειτουργίας της οικογένειας. Η οικογένεια ως σύστημα, υποσύστημα και υπερσύστημα. Κύκλος ζωής ατόμου /οικογένειας: κομβικά σημεία & στάδια εξέλιξης. Θεωρία του δεσμού: μια συστημική ανάγνωση. Ψυχοπαθολογία & συμπτώματα μέσα από μία συστημική προοπτική. Ιστορία & εξέλιξη οικογενειακής θεραπείας. Σχολές Θεωρίες Οικογενειακής Θεραπείας (αναλυτική παρουσίαση). Η θεραπευτική διαδικασία: ο ρόλος του θεραπευτή, ο ρόλος της ομάδας, συστημική συνέντευξη, συστημική διάγνωση / διατύπωση, στάδια θεραπείας, τεχνικές παρέμβασης. Η εμπλοκή του θεραπευτή μέσα στη θεραπευτική διαδικασία. Αμφισβήτηση & περιέργεια στη θεραπευτική διαδικασία. Η έννοια του Χρόνου & του Χώρου. Η χρήση της Δημιουργικής Φαντασίας, ως μέσο ανάδυσης εναλλακτικών πλαισίων επικοινωνίας. Προκλήσεις στη Συστημική Θεραπεία: Προβλεψιμότητα & Απρόβλεπτο, Τάξη & Αταξία. Ειδικά θέματα (διαζύγιο, υιοθεσία, θάνατος/πένθος, κακοποίηση, εξάρτηση, μετανάστευση, ομοφυλοφιλία κα.). Σύνθεση Συστημικής Προσέγγισης με άλλες Ψυχοθεραπευτικές Προσεγγίσεις.
ΔΟΜΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ (3) Πρακτική Άσκηση (ομάδα πρακτικής άσκησης) Περιλαμβάνει 4 διαφορετικά στάδια: 1ο στάδιο: ομάδα παρατήρησης θεραπευτικών συνεδριών. 2ο στάδιο: αντανακλώσα ομάδα. 3ο στάδιο: συν-θεραπεία. 4ο στάδιο: ανάληψη περιστατικού με άμεση εποπτεία. Προσωπική Ανάπτυξη Η Ομάδα θεραπείας έχει τριγενεολογικό προσανατολισμό με στόχο: Την επίτευξη μιας ασφαλούς ισορροπίας ανάμεσα στην αίσθηση του ανήκειν και την ατομικότητας (ικανότητα διαχωρισμού του εγώ από το εμείς ). Την καλλιέργεια της αμφισβήτησης, της περιέργειας και της φαντασίας ως μέσο ανάγνωσης γεγονότων ζωής, αποδόμησης αιτιολογικών σχέσεων και κατηγοριοποιήσεων και ενεργοποίησης εναλλακτικών τρόπων κατανόησης και σύνθεσης εμπειριών ζωής. Ομάδα Εποπτείας Επαγγελματιών Ψυχικής Υγείας Πρωταρχικός στόχος της ομάδας εποπτείας είναι η ανάπτυξη της ικανότητας του θεραπευτή να ελέγχει τη θέση του μέσα στο θεραπευτικό σύστημα, αξιοποιώντας τη δική του ιστορία ζωής και αποφεύγοντας τη συναισθηματική εμπλοκή με τους πελάτες.
ΔΟΜΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ (4) Ατομική μελέτη και εκπόνηση διπλωματικής εργασίας Κατά τη διάρκεια των τεσσάρων ετών εκπαίδευσης οι εκπαιδευόμενοι οφείλουν να μελετούν την αντίστοιχη συστημική βιβλιογραφία και να παραδίδουν τις εργασίες που τους ανατίθενται σε τακτά διαστήματα. Στο τελευταίο έτος αναλαμβάνουν την εκπόνηση διπλωματικής εργασίας, θεωρητικής ή ερευνητικής συστημικής κατεύθυνσης, ανάλογα με τα ενδιαφέροντά τους. Πρωτότυπες εργασίες που προάγουν τον επιστημονικό διάλογο δύναται να παρουσιαστούν σε επιστημονικά συνέδρια ή να δημοσιευτούν σε αντίστοιχα επιστημονικά περιοδικά.
ΣΚΟΠΟΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ Το Τετραετές Πρόγραμμα στη Συστημική έχει σχεδιαστεί σύμφωνα με τα ευρωπαϊκά κριτήρια εκπαίδευσης στη Συστημική, όπως αυτά καθορίζονται από την European Family Therapy Association Training Institute Chamber. Σκοπός του προγράμματος είναι να προσφέρει στους εκπαιδευόμενους όλα τα απαραίτητα εφόδια (θεωρητικές γνώσεις, πρακτική άσκηση, εποπτεία και προσωπική ανάπτυξη), ώστε να μπορούν να παρέχουν αποτελεσματικές συστημικής κατεύθυνσης ψυχοθεραπευτικές υπηρεσίες σε άτομα, οικογένειες, ζευγάρια και ευρύτερα συστήματα. Προς αυτή την κατεύθυνση επιμέρους εκπαιδευτικοί στόχοι που ορίζονται είναι: Προσέγγιση και σε βάθος κατανόηση της πρώιμης και σύγχρονης συστημικής βιβλιογραφίας μέσα από θεωρητικές εισηγήσεις, εκπόνηση εργασιών, βιωματική επεξεργασία των θεωρητικών θεμάτων και την εκ νέου θεώρησή της στα πλαίσια της θεραπευτικής διαδικασίας / πρακτικής άσκησης. Καλλιέργεια ενός συστημικού τρόπου σκέψης, ενός συστημικού τρόπου προσέγγισης πολύπλοκων φαινομένων και διατύπωσης συστημικών υποθέσεων: ικανότητα ανάδυσης και μετασχηματισμού νέας πληροφορίας, διεύρυνσης του πλαισίου και αύξηση της πολυπλοκότητας.
ΣΚΟΠΟΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ (2) Καλλιέργεια συστημικών θεραπευτικών δεξιοτήτων: ανάπτυξη θεραπευτικής σχέσης, ουδετερότητα & σεβασμός της διαφορετικότητας, εντοπισμός αποθεμάτων, αναστοχαστική ικανότητα, «αμφισβήτηση» παγιωμένων μοντέλων και ρόλων, διαχείριση θεραπευτικών προκαταλήψεων, περιέργεια και θεραπευτική ασέβεια. Επίτευξη ενός ικανοποιητικού επιπέδου διαφοροποίησης του εκπαιδευόμενου μέσα στα συναισθηματικά συστήματα όπου ανήκει (απόκτηση αυτονομίας και ασφάλειας). Ανάπτυξη της ικανότητας του εκπαιδευόμενου / θεραπευτή να ελέγχει τη θέση του μέσα στο θεραπευτικό σύστημα, αξιοποιώντας τη δική του ιστορία ζωής και αποφεύγοντας τη συναισθηματική εμπλοκή με τους θεραπευόμενους. Παρέμβαση στα πλαίσια της συστημικής ψυχοθεραπευτικής δεοντολογίας. ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ Η Συστημική Ψυχοθεραπευτική Προσέγγιση αποτελεί την εφαρμογή της Γενικής Θεωρίας των Συστημάτων στον τομέα της ψυχικής υγείας, που με την εμφάνισή της σηματοδότησε μία στροφή στο χώρο της ψυχοθεραπείας από το «ενδοψυχικό» στο, από το «άτομο» στο «σύστημα», δίνοντας έμφαση στην έννοιδιαπροσωπικόα του «πλαισίου» μέσα στο οποίο εμφανίζονται φαινόμενα και συμπεριφορές.
ΣΚΟΠΟΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ (3) Η Συστημική Προσέγγιση / Σκέψη αποτελεί ένα σύγχρονο επιστημονικό μοντέλο ανάγνωσης της πραγματικότητας, ένα τρόπο να προσεγγίσουμε τον πολύπλοκο κόσμο που μας περιβάλει, καθώς μέσα από αυτή δίνεται έμφαση στο «γίγνεσθαι» και όχι στο «είναι». Στη Συστημική Θεραπεία η όποια δυσλειτουργία παρουσιάζει ένα άτομο / μέλος μιας οικογένειας δεν εκλαμβάνεται ως αποτέλεσμα αποκλειστικά και μόνο μιας ενδοψυχικής διαδικασίας, αλλά προσεγγίζεται πρωτίστως ως μία διαπροσωπική βιωματική εμπειρία μέσα στην οικογένεια, που μεταφέρει ένα νόημα, ένα μήνυμα, ένα αίτημα για την οικογένεια. Σκοπός λοιπόν της Συστημικής Θεραπείας είναι να περάσουμε από μία στατική ανάγνωση της προσωπικής και οικογενειακής εμπειρίας σε μία δυναμική ανάγνωση, όπου ο χρόνος της οικογένειας μπαίνει σε τροχιά επανεκκίνησης και πολλαπλές επιλογές ζωής αναδύονται, ξεμπλοκάροντας την οικογένεια από τον φαύλο κύκλο του παρελθόντος και του αδιεξόδου. Η σύγχρονη συστημική ψυχοθεραπευτική προσέγγιση εφαρμόζεται εξίσου αποτελεσματικά σε άτομα, ζευγάρια, οικογένειες και ομάδες.
ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ Στο Τετραετές Πρόγραμμα Εκπαίδευσης στη Συστημική Θεραπεία γίνονται δεκτοί: ιατροί, ψυχολόγοι, κοινωνικοί λειτουργοί καθώς και φοιτητές των αντίστοιχων ειδικοτήτων, που έχουν ολοκληρώσει με επιτυχία τουλάχιστον τα 2 πρώτα έτη των σπουδών τους, με την προϋπόθεση ότι η ολοκλήρωση του βασικού τους πτυχίου θα προηγηθεί της ολοκλήρωσης του τετραετούς προγράμματος. Στο πρόγραμμα δύναται να εγγραφούν πτυχιούχοι από άλλες επιστημονικές ειδικότητες (εκπαιδευτικοί, νοσηλευτές, κοινωνιολόγοι κλπ.), εφόσον το έργο τους ή η κοινωνική τους δράση συνδέεται άμεσα με παρέμβαση σε ανθρώπινα συστήματα. Οι εκπαιδευόμενοι αυτής της κατηγορίας λαμβάνουν βεβαίωση παρακολούθησης του προγράμματος, αλλά δεν υποχρεούνται να πάρουν μέρος σε ομάδα εποπτείας, ενώ κατά τη διάρκεια της πρακτικής άσκησης δεν λαμβάνουν ρόλο εξολοκλήρου ευθύνης ως κύριοι θεραπευτές. Στο πρόγραμμα μπορούν να συμμετέχουν και άτομα που έχουν ξεκινήσει την εκπαίδευσή τους σε κάποιο άλλο φορέα εκπαίδευσης στη Συστημική (πιστοποιημένο από το EFTA-TIC) και επιθυμούν αυτή η εκπαίδευση να προσμετρηθεί στη διάρκεια σπουδών τους. Για τη συμμετοχή τους στο πρόγραμμα οι ενδιαφερόμενοι θα πρέπει να προσκομίσουν σύντομο βιογραφικό σημείωμα και αντίγραφα τίτλων σπουδών και να συμμετέχουν σε ατομική συνέντευξη με τον υπεύθυνο σπουδών του προγράμματος.
ΧΡΟΝΙΚΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ Το Πρόγραμμα Εκπαίδευσης στη Συστημική έχει ελάχιστη διάρκεια 4 διδακτικά έτη. Οι εκπαιδευόμενοι, εάν για προσωπικούς / επαγγελματικούς λόγους διακόψουν την εκπαίδευσή τους (τον τετραετή δηλαδή κύκλο), μπορούν να την συνεχίσουν σε επόμενο χρόνο από το σημείο (διδακτικό έτος) απ όπου διέκοψαν.
ΔΙΔΑΚΤΡΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ
ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ Το Τετραετές Πρόγραμμα Εκπαίδευσης στη Συστημική έχει σχεδιαστεί σύμφωνα με τα κριτήρια εκπαίδευσης που θέτει το EFTA TIC (European Family Therapy Association Training Institute Chamber) για την εκπαίδευση των οικογενειακών / συστημικών ψυχοθεραπευτών και αποτελεί πιστοποιημένο μέλος του EFTA TIC από το 2012.
ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΣΤΑΔΙΟΔΡΟΜΙΑ Με την ολοκλήρωση του Τετραετούς Προγράμματος Εκπαίδευσης στη Συστημική οι εκπαιδευόμενοι ανάλογα με τα επαγγελματικά δικαιώματα που νομικά κατοχυρώνονται με το βασικό τίτλο σπουδών τους και την αντίστοιχη άδεια ασκήσεως επαγγέλματος μπορούν να εργαστούν είτε ιδιωτικά, παρέχοντας επιστημονικά κατοχυρωμένες υπηρεσίες συστημικής ψυχοθεραπείας σε άτομα, οικογένειες και ζευγάρια, είτε σε δημόσιους ή ιδιωτικούς φορείς που ζητούν συνεργασία με επαγγελματίες που εξειδικεύονται στη συστημική θεραπεία και στην παρέμβαση σε ανθρώπινα συστήματα (π.χ. ιατροπαιδαγωγικά κέντρα, κέντρα προστασίας παιδιού/οικογένειας, οργανισμούς για πρόσφυγες κοκ).
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ - ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ: Εργαστήριο Συστημικής Σκέψης & Εκπαίδευσης Ραδαμάνθιος 11, 71201 Ηράκλειο Κρήτης 2810284569, 6972552163 info@ergasystimicis.gr www.ergasystimicis.gr