Πρόλογος Κεφάλαιο 1: Περιβάλλον εργασίας Αρχικές ρυθμίσεις... 17

Περιεχόμενα Πρόλογος... 15 Κεφάλαιο 1: Περιβάλλον εργασίας Αρχικές ρυθμίσεις... 17 1.1 Εκκίνηση του προγράμματος... 17 1.2 Γνωριμία με το περιβάλλον εργασίας... 19 1.3 Καθορισμός σχεδιαστικών μονάδων... 23 1.4 Ο σχεδιαστικός Κάνναβος (Grid)... 24 1.4.1 Η εντολή Εμφάνιση Καννάβου (Grid Display)... 24 1.4.2 Η εντολή Επιλογές Καννάβου (Grid Options)... 24 1.4.3 Η εντολή Ενεργό Πλέγμα (Grid Snap)... 27 1.4.4 Η εντολή Επιλογές Έλξης Πλέγματος (Grid Snap Options)... 27 1.5 Οι Γραμμές-Οδηγοί (Guide Lines)... 28 1.5.1 Η εντολή Γραμμές-Οδηγοί (Guide Lines)... 28 1.5.2 Η εντολή Επιλογές Γραμμής-Οδηγού (Guide Line Options)... 29 1.6 Ο Ιχνηλάτης (Tracker)... 31 1.7 ιαμόρφωση επιπέδων (Story Settings)... 33 1.8 Η εντολή Ίχνος (Trace)... 34 1.9 Εισαγωγή πληροφοριών στη μελέτη... 36 1.10 Βασικοί Ορισμοί... 37 1.11 ιαχείριση Αρχείων... 38 1.11.1 Αποθήκευση αρχείων... 38 1.11.2 Άνοιγμα και κλείσιμο αρχείων... 40 1.11.3 Συγχώνευση αρχείων... 41 1.11.4 Εκτύπωση της μελέτης σε εκτυπωτή... 45 1.11.4 Εκτύπωση της μελέτης σε plotter... 48 1.12 Σύνοψη... 49 Κεφάλαιο 2: Οι παλέτες Ελέγχου και Συντεταγμένων... 53 2.1 Παλέτα Ελέγχου (Control Box)... 53 2.1.1 Γραμμές-Οδηγοί ΝΑΙ/ΟΧΙ (Guide Lines On/Off)... 53 2.1.2 Επιλογές Γραμμών-Οδηγών (Guide Lines Options)... 53 2.1.3 ημιουργία Τμήματος Γραμμής-Οδηγού (Create Guide Line Segment)... 54 2.1.4 Συσχετισμένες Μέθοδοι Κατασκευής (Relative Construction Methods)... 54 2.1.5 Ενεργοποίηση/Αναστολή Ομάδων (Enable/Suspend Groups)... 59 2.1.6 Μαγικό Ραβδί (Magic Wand)... 60 2.1.8 Ειδικά Σημεία Έλξης (Special Snap Points)... 62 2.2 Παλέτα Συντεταγμένων (Coordinates)... 66

6 ArchiCAD 17 - Τριδιάστατη σχεδίαση γρήγορα και απλά Κεφάλαιο 3: Εργαλειοθήκη και εργαλεία επιλογής... 69 3.1 Εργαλειοθήκη (Toolbox)... 69 3.2 Παλέτα Πληροφοριών (Info Box)... 70 3.3 Η ενότητα Επιλογή (Select) της Εργαλειοθήκης... 71 3.3.1 Το εργαλείο Βέλος (Arrow)... 71 3.3.2 Το εργαλείο Πλαίσιο Επιλογής (Marquee)... 75 3.4 Εντολές για επιλογή στοιχείων... 78 3.4.1 Η εντολή Επιλογή Όλων (Select All)... 78 3.4.2 Η εντολή Εύρεση & Επιλογή (Find & Select)... 78 Κεφάλαιο 4: Εργαλεία τριδιάστατης σχεδίασης... 81 4.1 Παράδειγμα σχεδίασης κατοικίας... 81 4.2 Το εργαλείο Τοίχος (Wall)... 85 4.2.1 Σχεδίαση Τοίχων... 85 4.2.2 Το πλαίσιο διαλόγου Ρυθμίσεις Τοίχου... 93 4.2.3 Η εντολή Προσφιλή (Favorites)... 106 4.2.4 Σχεδίαση κατοικίας: Βήμα 1-Τοίχοι ισογείου... 107 4.3 Τα εργαλεία Πόρτα/Παράθυρο/Γωνιακό Παράθυρο (Door/Window/ Corner-Window)... 118 4.3.1 Σχεδίαση Πόρτας/Παράθυρου... 118 4.3.2 Τοποθέτηση γωνιακών παραθύρων... 121 4.3.3 Ρυθμίσεις Πόρτας... 122 4.3.4 Εισαγωγή ανοιγμάτων... 132 4.3.5 Σχεδίαση κατοικίας: Βήμα 2 - Εισαγωγή Θυρών... 133 4.3.6 Σχεδίαση κατοικίας: Βήμα 3 - Τοποθέτηση Παραθύρων... 138 4.4 Το εργαλείο Πλάκα (Slab)... 146 4.4.1 Σχεδίαση πλακών... 146 4.4.2 Ρυθμίσεις πλάκας... 146 4.4.3 Σχεδίαση κατοικίας: Βήμα 4 - Τοποθέτηση Πλακών... 151 4.4.4 Τροποποίηση διαγραμμίσεων Πλακών σε Κάτοψη... 155 4.5 Το εργαλείο Υποστύλωμα (Column)... 158 4.5.1 Σχεδίαση υποστυλωμάτων... 158 4.5.2 Ρυθμίσεις Υποστυλώματος... 158 4.5.3 Σχεδίαση κατοικίας: Βήμα 5 - Τοποθέτηση Υποστυλωμάτων... 163 4.6 Το εργαλείο οκός (Beam)... 168 4.6.1 Σχεδίαση δοκών... 168 4.6.2 Ρυθμίσεις οκού... 168 4.6.3 Σχεδίαση κατοικίας: Βήμα 6 - Ολοκλήρωση πέργκολας... 170 4.7 Το εργαλείο Σκάλα (Stair)... 173 4.7.1 ημιουργία σκάλας... 174 4.7.2 Σχεδίαση κατοικίας: Βήμα 7 - ημιουργία και τοποθέτηση σκάλας... 185 4.8 Το εργαλείο Αντικείμενο (Object)... 190 4.8.1 Αντικείμενα GDL... 190 4.8.2 Αναζήτηση αντικειμένων στη βιβλιοθήκη του ArchiCAD... 193 4.8.3 Σχεδίαση κατοικίας: Βήμα 8 - Επίπλωση ισογείου... 194

Περιεχόμενα 7 4.9 Το εργαλείο Στέγη (Roof)... 209 4.9.1 Σχεδίαση στέγης... 209 4.9.2 Ρυθμίσεις Στέγης... 215 4.9.3 Σχεδίαση κατοικίας: Βήμα 9 Τοποθέτηση Στέγης... 218 4.10 Το εργαλείο Φεγγίτης (Skylight)... 220 4.11 Το εργαλείο Κέλυφος (Shell)... 222 4.11.1 Σχεδίαση κελύφους... 222 4.11.2 Ρυθμίσεις Κελύφους... 233 4.12 Το εργαλείο Ανάγλυφο (Mesh)... 235 4.12.1 Ορισμοί και σχεδίαση Ανάγλυφου... 235 4.12.2 Ρυθμίσεις Ανάγλυφου... 236 4.12.3 Σχεδίαση κατοικίας: Βήμα 10 - Προσθήκη εδάφους... 239 4.13 Το εργαλείο Χώρος (Zone)... 253 4.13.1 Οριοθέτηση χώρων μελέτης... 253 4.13.2 Ρυθμίσεις Χώρου... 254 4.13.3 Σχεδίαση κατοικίας: Βήμα 11 Οριοθέτηση Χώρων... 258 4.14 Το εργαλείο Τοιχοπέτασμα (Curtain Wall)... 260 4.14.1 Βασικοί ορισμοί... 260 4.14.2 Σχεδίαση Τοιχοπετάσματος... 263 4.14.3 Ρυθμίσεις Συστήματος Τοιχοπετάσματος... 265 4.14.4 Ρυθμίσεις στοιχείων τοιχοπετάσματος... 269 4.14.5 Επεξεργασία Τοιχοπετάσματος... 276 4.14.6 Σύνδεση Τοίχου με Τοιχοπέτασμα... 281 4.15 Το εργαλείο Μορφή (Morph)... 282 4.15.1 Γενικά για Μορφές... 282 4.15.2 Είδη Μορφών... 283 4.15.3 Επιλογή Μορφής... 288 4.15.4 Επεξεργασία Μορφής... 289 4.15.5 Παραδείγματα... 294 4.16 Το εργαλείο Άκρο Τοίχου (Wall End)... 309 4.16.1 Τοποθέτηση άκρων σε τοίχους... 309 4.16.2 Ρυθμίσεις Άκρου Τοίχου... 311 4.17 Το εργαλείο Φ. Πηγή (Lamp)... 311 4.17.1 Φωτορεαλιστικές απεικονίσεις... 311 4.17.2 Φωτιστικά... 312 4.17.3 Φωτεινές πηγές... 314 4.18 Το εργαλείο Κάμερα (Camera)... 315 4.18.1 Τοποθέτηση κάμερας... 315 4.18.2 Ρυθμίσεις Κάμερας... 316 4.19 Σχεδίαση κατοικίας: Βήμα 12 - Ολοκλήρωση βασικής σχεδίασης... 321 4.19.1 Σχεδίαση πρώτου ορόφου... 321 4.19.2 Σχεδίαση στέγης... 335 4.19.3 Τοποθέτηση φεγγίτη... 346 4.19.4 Σχεδίαση υπογείου... 346

8 ArchiCAD 17 - Τριδιάστατη σχεδίαση γρήγορα και απλά Κεφάλαιο 5: Εργαλεία διδιάστατης σχεδίασης... 351 5.1 Το εργαλείο ιάσταση (Dimension)... 351 5.1.1 ιαστασιολόγηση... 351 5.1.2 Τοποθέτηση Γραμμικών ιαστάσεων... 352 5.1.3 Ρυθμίσεις... 356 5.2 Το εργαλείο ιάσταση-στάθμες (Level Dimension)... 360 5.2.1 Ορισμός και τοποθέτηση... 360 5.2.2 Ρυθμίσεις... 361 5.3 Τα εργαλεία ιάσταση-ακτίνες/γωνία (Radial/Angle Dimension)... 362 5.3.1 Τοποθέτηση Ακτίνας ιάστασης... 362 5.3.2 Τοποθέτηση Γωνιών... 362 5.3.3 Ρυθμίσεις... 364 5.4 Το εργαλείο Κείμενο (Τext)... 364 5.4.1 Τοποθέτηση κειμένου... 364 5.4.2 Ρυθμίσεις... 365 5.5 Το εργαλείο Σήμανση (Label)... 366 5.5.1 Ορισμός και Τοποθέτηση... 366 5.5.2 Ρυθμίσεις... 368 5.6 Το εργαλείο Ράστερ (Fill)... 369 5.6.1 Χρήση Ράστερ... 369 5.6.2 Ρυθμίσεις... 369 5.7 Το εργαλείο Γραμμή (Line)... 370 5.7.1 Χρήση και Σχεδίαση... 370 5.7.2 Ρυθμίσεις... 372 5.8 Το εργαλείο Τόξο/Κύκλος (Arc/Circle)... 373 5.8.1 Σχεδίαση... 373 5.8.2 Ρυθμίσεις... 374 5.9 Το εργαλείο ΠολυΓΡΑΜΜΗ (Polyline)... 374 5.10 Το εργαλείο Spline... 375 5.10.1 Ορισμοί και σχεδίαση... 375 5.10.2 Ρυθμίσεις... 378 5.11 Το εργαλείο Σχέδιο (Drawing)... 378 5.11.1 Σχέδια... 378 5.11.2 Τοποθέτηση σχεδίων... 379 5.11.3 Ρυθμίσεις... 380 5.12 Το εργαλείο Τομή (Section)... 384 5.12.1 ημιουργία Τομής... 384 5.12.2 Ρυθμίσεις... 385 5.13 Το εργαλείο Όψη (Elevation)... 391 5.14 Το εργαλείο Εσωτερική Όψη (Interior Elevation)... 391 5.15 Φύλλο Εργασίας (Worksheet)... 392 5.16 Λεπτομέρεια (Detail)... 392 5.17 Το εργαλείο Στοιχείο Καννάβου (Grid Element)... 395 5.17.1 Γενικά για το εργαλείο Στοιχείο Καννάβου... 395 5.17.2 Ρυθμίσεις Στοιχείου Καννάβου... 396 5.17.3 Κατασκευαστικοί τρόποι Καννάβου... 398 5.17.4 Τοποθέτηση συστήματος Καννάβου... 399 5.18 Το εργαλείο Χαρ. Σημείο (Hotspot)... 406

Περιεχόμενα 9 5.19 Το εργαλείο Εικόνα (Figure)... 407 5.20 Σχεδίαση κατοικίας: Βήμα 13 Τομές και όψεις... 407 5.20.1 ημιουργία Τομών... 407 5.20.2 ημιουργία Όψης... 417 5.20.3 ημιουργία Εσωτερικών Όψεων... 418 Κεφάλαιο 6: ιαχείριση Σχεδιαστικών Στοιχείων... 423 6.1 Μεγέθυνση/σμίκρυνση σχεδιαστικών στοιχείων... 423 6.1.1 Η εντολή Zoom... 423 6.1.2 Η γραμμή εργαλείων Zoom... 424 6.2 ιορθώσεις και αλλαγές... 427 6.2.1 Η εντολή Αναίρεση (Undo)... 427 6.2.2 Η εντολή Επαναφορά (Redo)... 427 6.2.3 Η εντολή Επανάληψη Τελευταίας Εντολής (Repeat Last Command)... 427 6.2.4 Η εντολή Αποκοπή (Cut)... 428 6.2.5 Η εντολή Αντιγραφή (Copy)... 428 6.2.6 Η εντολή Επικόλληση (Paste)... 428 6.2.7 Η εντολή ιαγραφή (Delete)... 429 6.2.8 Η εντολή Επιλογή Όλων (Select All)... 429 6.2.9 Η εντολή Εύρεση & Επιλογή (Find & Select)... 430 6.2.10 Η εντολή Έρευνα & Αντικατάσταση Κειμένου (Search & Replace Text)... 431 6.3 Ομαδοποίηση και εμφάνιση... 432 6.3.1 Η εντολή Ομαδοποίηση (Grouping)... 432 6.3.2 Οι επιλογές της εντολής Σειρά Εμφάνισης (Display Order)... 435 6.3.3 Η εντολή Κλείδωμα (Locking)... 437 Κεφάλαιο 7: Επεξεργασία Σχεδιαστικών Στοιχείων... 439 7.1 MικροΠαλέτες εργαλείων σχεδίασης... 439 7.1.1 ΜικροΠαλέτες επεξεργασίας Τοίχου... 440 7.1.2 ΜικροΠαλέτα επεξεργασίας Πόρτας/Παραθύρου... 447 7.1.3 ΜικροΠαλέτες επεξεργασίας Πλάκας... 447 7.1.4 ΜικροΠαλέτες επεξεργασίας Αναγλύφου... 454 7.1.5 ΜικροΠαλέτες επεξεργασίας Στέγης... 459 7.1.6 ΜικροΠαλέτες επεξεργασίας Κελύφους... 462 7.1.7 ΜικροΠαλέτες επεξεργασίας Μορφής... 470 7.1.8 ΜικροΠαλέτα επεξεργασίας Σχεδίου... 470 7.2 ΜικροΠαλέτες επεξεργασίας στο 3D Παράθυρο... 470 7.3 Στοίχιση μοτίβο στο 3D Παράθυρο... 473 7.4 Οι επιλογές της εντολής Μετακίνηση (Μove)... 475 7.5 Οι επιλογές της εντολής Αναμόρφωση (Reshape)... 477 7.5.1 Η εντολή Καθάρισμα (Trim)... 477 7.5.2 Η εντολή Επιμήκυνση (Stretch)... 479 7.5.3 Η εντολή Αλλαγή Μεγέθους (Resize)... 480 7.5.4 Η εντολή ιάσπαση (Split)... 483 7.5.5 Η εντολή Συναρμογή/Απότμηση (Fillet/Chamfer)... 485

10 ArchiCAD 17 - Τριδιάστατη σχεδίαση γρήγορα και απλά 7.5.6 Η εντολή Τομή/Σύνδεση (Intersect)... 486 7.5.7 Η εντολή Προσαρμογή (Adjust)... 487 7.5.8 Εντολές ιάσπασης και Ενοποίησης... 489 7.5.9 Ανάλυση σε Μονοεδρικές Στέγες (Split into Single-plane Roofs)... 489 7.5.10 Προσαρμογή Στοιχείων σε Πλάκες (Adjust Elements to Slabs)... 489 7.6 Οι επιλογές της εντολής Ρυθμίσεις Στοιχείου... 490 7.6.1 Οι εντολές Σύλληψη/Μεταβίβαση Παραμέτρων (Pick Up/Inject Parameters)... 491 7.6.2 Η εντολή Προσφιλή (Favorites)... 492 7.7 Πράξεις μεταξύ στερεών (Solid Εlement Οperations)... 494 7.8 Σχεδίαση κατοικίας: Βήμα 14 διορθώσεις και συμπληρώματα... 501 Κεφάλαιο 8: ημιουργία νέων στοιχείων και διαχείριση βιβλιοθηκών... 513 8.1 ημιουργία 3D Στοιχείων... 513 8.1.1 ημιουργία Αντικειμένων... 513 8.1.2 ημιουργία ειδικών εξαρτημάτων αντικειμένων... 518 8.2 ημιουργία νέων επιφανειών... 521 8.3 ημιουργία νέων Πενών και Χρωμάτων... 529 8.4 ημιουργία νέων τύπων Ράστερ... 533 8.5 ημιουργία νέων Τύπων Γραμμών... 535 8.6 ημιουργία Σύνθετης ομής... 538 8.7 ημιουργία σύμπλοκης διατομής... 542 8.8 ημιουργία νέων ομικών Υλικών (Building materials)... 552 8.9 Χώροι και Εμβαδομέτρηση... 554 8.9.1 ημιουργία νέου Χώρου... 554 8.9.2 Εμβαδομέτρηση... 556 8.10 ιαχείριση Βιβλιοθήκης... 557 8.11 Σχεδίαση κατοικίας: Βήμα 16 Η ολοκλήρωση... 560 Κεφάλαιο 9: Τριδιάστατη Απεικόνιση και Παραγωγή Video... 565 9.1 Άνοιγμα παραθύρων τριδιάστατης απεικόνισης... 565 9.2 Εμφάνιση στοιχείων στο 3D Παράθυρο... 567 9.2.1 Εμφάνιση όλων των στοιχείων στο 3D Παράθυρο... 567 9.2.2 Εμφάνιση επιλεγμένων στοιχείων στο 3D Παράθυρο... 567 9.2.3 Φιλτράρισμα Στοιχείων στο 3D Παράθυρο... 569 9.2.4 ημιουργία τριδιάστατης τομής... 570 9.3 Προβολή στοιχείων στο 3D Παράθυρο... 573 9.3.1 Αξονομετρική και Προοπτική προβολή... 573 9.3.2 Ρυθμίσεις 3D προβολής... 577 9.4 Ρυθμίσεις 3D παραθύρου... 579 9.5 Ρυθμίσεις Φωτορεαλισμού... 583 9.5.1 Γενικές ρυθμίσεις... 583 9.5.2 Εσωτερική Μηχανή Φωτορεαλισμού... 584 9.5.3 Μηχανή Φωτορεαλισμού LightWorks... 587 9.5.4 Σκίτσο... 588

Περιεχόμενα 11 9.6 Παραγωγή Video... 591 9.6.1 Σχεδίαση κατοικίας: Βήμα 15 Παραγωγή video... 591 9.7 ημιουργία 3D Εγγράφων... 599 Κεφάλαιο 10: Περιήγηση στη μελέτη... 603 10.1 Παράθυρο Πλοήγησης (Navigator)... 603 10.2 Η καρτέλα Χάρτης Μελέτης (Project Map)... 604 10.3 Η καρτέλα Χάρτης Απόψεων (View Map)... 608 10.4 Το Βιβλίο Πινακίδων (Layout Book)... 611 10.4.1 ημιουργία νέας Πινακίδας και νέας Γενικής Πινακίδας... 611 10.4.2 Ρυθμίσεις Γενικής Πινακίδας... 612 10.4.3 Μορφοποίηση Γενικής Πινακίδας... 615 10.4.4 Τοποθέτηση Σχεδίων σε Πινακίδα... 616 10.4.5 Τοποθέτηση εξωτερικών Σχεδίων σε Πινακίδα... 618 10.5 Η καρτέλα Πλοηγός Σύνολο Εκδότη... 619 Παράρτημα... 625 Ευρετήριο... 627

ΠΡΟΛΟΓΟΣ Έναυσμα για την συγγραφή του παρόντος βιβλίου αποτέλεσαν τόσο η ευδόκιμη έκδοση του προηγούμενου βιβλίου με τον τίτλο «ArchiCAD 13 Τριδιάστατη σχεδίαση γρήγορα και απλά», όσο και η ανάγκη των συγγραφέων να παροτρύνουν ολοένα και περισσότερους νέους σχεδιαστές να ασχοληθούν με την τριδιάστατη σχεδίαση. Το βιβλίο, αν και δεν εντάσσεται μέσα στα πλαίσια μιας ευρύτερης εκδοτικής σειράς, φιλοδοξεί να αποτελέσει μία ισχυρή πηγή γνώσης για όλους τους σχεδιαστές. Το ArchiCAD διακρίνεται για το εύχρηστο και φιλικό περιβάλλον εργασίας. Άρχισε να αναπτύσσεται από το 1982 από την Ουγγρική επιχείρηση Graphisoft και το όνομά του προέρχεται από την ένωση των λέξεων Architecture και CAD. Το πέρασμα από τη διδιάστατη στην τριδιάστατη σχεδίαση είναι σχεδόν αυτόματο, ενώ άμεση είναι και η δημιουργία τομών και όψεων, μετά το σχεδιασμό της κάτοψης της μελέτης. Στην έκδοση 17 προστέθηκαν αρκετές νέες εντολές που κάνουν τη σχεδιαστική πρακτική ακόμα πιο εύκολη και γρήγορη, με το πρόγραμμα να ανταποκρίνεται επάξια στο σύγχρονο κόσμο της σχεδίασης. Εργαλεία όπως το Κέλυφος (Shell) και η Μορφή (Morph) έρχονται να δώσουν μεγαλύτερη ευελιξία στη σχεδίαση σύνθετων μορφών που δεν μπορούσαμε να επιτύχουμε έως τώρα. Όπως και στην προηγούμενη έκδοση, η παρουσίαση των δυνατοτήτων και τεχνικών του προγράμματος γίνεται μέσα από τη σχεδίαση μίας κατοικίας βήμα προς βήμα. Όλες οι σχεδιαστικές εντολές αποδίδονται τόσο στην Ελληνική όσο και στην Αγγλική ορολογία, ώστε να διευκολύνεται ο χρήστης ανεξάρτητα από την έκδοση που χρησιμοποιεί. Επίσης, προστέθηκαν στο βιβλίο εξειδικευμένα παραδείγματα με στόχο την πλήρη κατανόηση των σύνθετων σχεδιαστικών εργαλείων. Πιθανά λάθη ή παραλείψεις είναι αναπόφευκτο να συμβούν σε ένα πολυσέλιδο βιβλίο, γι αυτό και είναι ευπρόσδεκτη κάθε υπόδειξη και καλοπροαίρετη κριτική. Μαργαρίτα Νικήτα, ημήτρης Καρακατσάνης Θεσσαλονίκη, 2014

Κεφάλαιο 1 Περιβάλλον εργασίας Αρχικές ρυθμίσεις Στο εισαγωγικό αυτό κεφάλαιο περιγράφεται το περιβάλλον εργασίας του προγράμματος ArchiCAD 17 και προτείνονται βασικές τροποποιήσεις ώστε να γίνει πιο λειτουργικό και φιλικό για το χρήστη. Επιπλέον, παρέχονται όλες οι απαιτούμενες γνώσεις ώστε ο τελευταίος να διαμορφώσει σωστά το δικό του περιβάλλον εργασίας. 1.1 Εκκίνηση του προγράμματος Όταν ανοίγουμε το ArchiCAD εμφανίζεται το πλαίσιο διαλόγου της Εικόνας 1.1.1, στο οποίο επιλέγουμε μία από τις παρακάτω δύο ενέργειες: ημιουργία Νέας Μελέτης (Create a New Project) για να δημιουργήσουμε μια νέα μελέτη. Άνοιγμα Μελέτης (Open a Project) για να ανοίξουμε μια ήδη υπάρχουσα μελέτη. Όταν επιλέγουμε να δημιουργήσουμε μια νέα μελέτη, ορίζουμε τις ρυθμίσεις της από δύο επιλογές: Χρήση ενός Υποδείγματος (Use a Template): Επιλέγοντας το Υπόδειγμα ArchiCAD 17.tpl χρησιμοποιούμε τις προκαθορισμένες ρυθμίσεις του ArchiCAD 17. Μπορούμε όμως να επιλέξουμε από την πτυσσόμενη λίστα κάποιο άλλο πρότυπο που έ- χουμε ήδη δημιουργήσει. Χρήση Ρυθμίσεων Τελευταίας Μελέτης (Use Latest Project Settings): Επαναφέρουμε τις ρυθμίσεις που χρησιμοποιήσαμε στην τελευταία μελέτη. Τέλος, στο πάνελ ιαμόρφωση Περιβάλλοντος Εργασίας (Setup Work Environment) επιλέγουμε το περιβάλλον εργασίας από τρεις προκαθορισμένες επιλογές (προφίλ) του προγράμματος: Τυπικό Προφίλ (Standard Profile), Προφίλ Απεικόνισης (Visualization Profile), και Προφίλ Πινακιδοποίησης (Layouting Profile). Επιπλέον, έχουμε τη δυνατότητα να εφαρμόσουμε το Προφίλ που χρησιμοποιήθηκε τελευταίο (Last Profile Used) ή το Προκαθορισμένο Προφίλ (Default Profile). Σε ό,τι αφορά τις προκαθορισμένες επιλογές του προγράμματος ισχύουν τα ακόλουθα:

18 ArchiCAD 17 - Τριδιάστατη σχεδίαση γρήγορα και απλά Εικόνα 1.1.1 Το πλαίσιο διαλόγου εκκίνησης της ελληνικής έκδοσης του ArchiCAD 17. Τυπικό Προφίλ (Standard Profile): Είναι το προφίλ που επιλέγουμε για να ξεκινήσουμε το σχεδιασμό. Περιλαμβάνει όλες τις εντολές που βοηθούν στην υλοποίηση μιας αρχιτεκτονικής και όχι μόνο μελέτης. Από τις Παλέτες (Palettes) του προγράμματος ενεργοποιούνται η Εργαλειοθήκη (Toolbox), η Παλέτα Πληροφοριών (Info Box), και ο Πλοηγός (Navigator), ενώ από τις Γραμμές Εργαλείων (Toolbars) έχουμε την Τυπική (Standard) και το Μικρό Πλοηγό (Mini Navigator). Σε αυτή την επιλογή η Εργαλειοθήκη (Toolbox) περιλαμβάνει όλες τις εντολές, οι οποίες χωρίζονται σε 4 κατηγορίες: Επιλογή (Select), Σχεδίαση (Design), Έγγραφο (Document), και Περισσότερα (More). Προφίλ Απεικόνισης (Visualization Profile): Το προφίλ αυτό το επιλέγουμε συνήθως όταν έχει στηθεί το τριδιάστατο μοντέλο και θέλουμε να παραγάγουμε φωτορεαλιστικές απόψεις ή κάποιο βίντεο. Η Εργαλειοθήκη περιλαμβάνει τις κατηγορίες Επιλογή (Select) και Σχεδίαση (Design), ενώ από τις γραμμές εργαλείων εμφανίζονται η 3D Απεικόνιση (3D Visualization) και η Τυπική (Standard).

Κεφάλαιο 1: Περιβάλλον εργασίας Αρχικές ρυθμίσεις 19 Προφίλ Πινακιδοποίησης (Layouting Profile): Χρησιμοποιείται όταν στα τελικά στάδια μιας μελέτης επικεντρωνόμαστε στη δημιουργία του Βιβλίου Πινακίδων. Όταν επιλέγουμε αυτό το προφίλ, η Εργαλειοθήκη περιλαμβάνει τις κατηγορίες Επιλογή (Select) και Έγγραφο (Document), ενώ είναι ενεργοποιημένη η παλέτα Πλοηγός (Navigator) και από τις γραμμές εργαλείων οι Πινακίδες και Σχέδια (Layouts and Drawing) και η Τυπική (Standard). 1.2 Γνωριμία με το περιβάλλον εργασίας Αφού κάνουμε τις επιθυμητές επιλογές στο πλαίσιο διαλόγου Εκκίνηση ArchiCAD 17, πατάμε στο κουμπί Νέο (New) για να εμφανίσουμε το περιβάλλον εργασίας του προγράμματος (Εικόνα 1.2.1). Παρατηρούμε ότι αποτελείται από τα ακόλουθα στοιχεία: Εικόνα 1.2.1 Σχεδιαστική επιφάνεια στο Τυπικό προφίλ. Τη σχεδιαστική επιφάνεια. Σε αυτή εμφανίζεται ένα πλέγμα με γκρίζες γραμμές, που ονομάζεται Κάνναβος (Grid). Επιπλέον υπάρχουν 4 μπλε γραμμές με τις ονο-

20 ArchiCAD 17 - Τριδιάστατη σχεδίαση γρήγορα και απλά μασίες Βορεινή Όψη (North Elevation), Ανατολική Όψη (East Elevation), Νότια Όψη (South Elevation), και υτική Όψη (West Elevation). Οι γραμμές αυτές σχετίζονται με το εργαλείο Όψη που θα εξετάσουμε στην ενότητα 5.13. Η σχεδίαση είναι καλό να γίνεται στον χώρο μεταξύ αυτών των γραμμών. Τη γραμμή μενού (Αρχείο, Επεξεργασία, Άποψη, - File, Edit, View, ) και την Τυπική Γραμμή εργαλείων (Standard Toolbar). Κάτω από την Τυπική Γραμμή εργαλείων υπάρχουν ο Μικρός Πλοηγός και η Παλέτα Πληροφοριών. Αριστερά είναι η Εργαλειοθήκη και δεξιά η παλέτα Πλοηγός. Στο κάτω μέρος της σχεδιαστικής επιφάνειας βρίσκεται η Γραμμή Κατάστασης (Statusbar), όπου εμφανίζονται πληροφορίες σχετικά με το διαθέσιμο χώρο στο δίσκο C και την ελεύθερη μνήμη του υπολογιστή. Θα πρέπει να διευκρινίσουμε ότι το σχεδιαστικό παράθυρο που βλέπουμε είναι το παράθυρο Κάτοψη (Floor Plan). Για να περάσουμε στο παράθυρο της τριδιάστατης απεικόνισης, πατάμε στο εικονίδιο Άνοιγμα 3D Παραθύρου (Open 3D Window), της γραμμής εργαλείων Μικρός Πλοηγός (Mini Navigator), επάνω και αριστερά στη σχεδιαστική οθόνη, ή πιο απλά πατάμε F3. Για να επανέλθουμε στο παράθυρο Κάτοψη πατάμε στο εικονίδιο Κάτοψη (Floor Plan), της γραμμής εργαλείων Μικρός Πλοηγός, ή πατάμε F2. Επιπλέον, από την πτυσσόμενη λίστα του εικονιδίου Κάτοψη μπορούμε να επιλέξουμε την κάτοψη οποιουδήποτε ορόφου θέλουμε να επεξεργαστούμε. Εναλλακτικά, μπορούμε να μεταβούμε στην κάτοψη ενός οποιουδήποτε ορόφου με το συνδυασμό πλήκτρων Ctrl+Shift+F2. Στο παράθυρο της κάτοψης, τα τριδιάστατα κατασκευαστικά στοιχεία, όπως είναι οι τοίχοι, τα υποστυλώματα, οι δοκοί, και οι στέγες, φαίνονται σαν να έχουν κοπεί από ένα οριζόντιο επίπεδο. Το επίπεδο αυτό ονομάζεται Επίπεδο Τομής για Κάτοψη (Floor Plan Cut Plane) και έχει ένα προκαθορισμένο ύψος από τη βάση του ορόφου που δουλεύουμε. Αυτό είναι στα 1,10 μέτρα, αλλά μπορούμε να το μεταβάλουμε με την εντολή Έγγραφο Επίπεδο Τομής για Κάτοψη (Document Floor Plan Cut Plane). Θα εμφανιστεί έτσι το πλαίσιο διαλόγου Ρυθμίσεις Επιπέδου Τομής για Κάτοψη, στο οποίο μπορούμε να καθορίσουμε ένα διαφορετικό ύψος για το Επίπεδο Τομής (Εικόνα 1.2.2). Εκτός από τα προκαθορισμένα σχεδιαστικά στοιχεία που αναφέραμε παραπάνω, είναι χρήσιμο να εμφανίσουμε κάποιες Γραμμές Εργαλείων (μπάρες) που είναι σημαντικές για να προχωρήσουμε στη σχεδίαση. Για να το κάνουμε αυτό, χρησιμοποιούμε το μενού Παράθυρο Γραμμές Εργαλείων (Window Toolbars) και επιλέγουμε τη γραμμή εργαλείων που θέλουμε από τη λίστα που εμφανίζεται. Οι Γραμμές Εργαλείων (Toolbars) που χρησιμοποιούνται και είναι ορατές στη σχεδιαστική επιφάνεια έχουν δίπλα στο όνομά τους το σύμβολο. Για αρχή, είναι καλό να έχουμε ενεργοποιημένες τις γραμμές εργαλείων Τυπική (Standard), Μικρός Πλοηγός (Mini Navigator), και 3D Απεικόνιση (3D Visualization). Όταν ενεργοποιήσουμε για

Κεφάλαιο 1: Περιβάλλον εργασίας Αρχικές ρυθμίσεις 21 Εικόνα 1.2.2 Το πλαίσιο διαλόγου Ρυθμίσεις Επιπέδου Τομής για Κάτοψη. πρώτη φορά την 3D Απεικόνιση, το πρόγραμμα την τοποθετεί σε κάποιο τυχαίο σημείο στη σχεδιαστική επιφάνεια. Σε αυτή την περίπτωση, πατάμε στην επάνω μπλε λωρίδα της και κρατώντας το πλήκτρο του ποντικιού πατημένο τη μετακινούμε στο σημείο που θέλουμε. Συνήθως τη μετακινούμε προς τα επάνω, μέχρι να ενσωματωθεί με τη σχεδιαστική επιφάνεια. Έτσι, μετά τις παρεμβάσεις, στις επάνω σειρές της σχεδιαστικής επιφάνειας υπάρχουν οι ακόλουθες γραμμές εργαλείων: Γραμμή Τίτλου: Γραμμή Μενού: Τυπική (Standard) Γραμμή Εργαλείων: Μικρός Πλοηγός (Mini Navigator):

22 ArchiCAD 17 - Τριδιάστατη σχεδίαση γρήγορα και απλά 3D Απεικόνιση (3D Visualization): Εκτός από τις γραμμές εργαλείων υπάρχουν και οι Παλέτες (Palettes), που είναι ιδιαίτερα σημαντικές για τη σχεδίαση. Αυτές ενεργοποιούνται από το μενού Παράθυρα Παλέτες (Window Palettes). Όταν δίπλα από το όνομα μιας παλέτας το εικονίδιό της περιβάλλεται από ένα μπλε τετράγωνο, τότε αυτή είναι ενεργοποιημένη, δηλαδή εμφανίζεται στη σχεδιαστική επιφάνεια. Χρήσιμο είναι να έχουμε επιλεγμένες τις παλέτες Εργαλειοθήκη, Παλέτα Πληροφοριών, Πλοηγός, Συντεταγμένες, και Παλέτα Ελέγχου (Toolbox, Info Box, Navigator, Coordinates, Control Box). Εικόνα 1.2.3 Η παλέτα Πληροφοριών του εργαλείου Τοίχος. Όταν επιλέγουμε ένα εργαλείο στην Εργαλειοθήκη, τότε στο επάνω μέρος της σχεδιαστικής οθόνης εμφανίζεται η παλέτα πληροφοριών του εργαλείου για να ρυθμίσουμε τις ιδιότητές του (Εικόνα 1.2.3). Όταν ανοίγουμε για πρώτη φορά το ArchiCAD, οι παλέτες Συντεταγμένες (Coordinates) και Παλέτα Ελέγχου (Control Box) (Εικόνα 1.2.4) δεν είναι ενεργές. Τις χρειαζόμαστε όμως, επειδή περιέχουν βασικές εντολές για ακριβή σχεδίαση. Όταν τις εμφανίζουμε από το μενού Παράθυρα Παλέτες Συντεταγμένες / Παλέτα Ελέγχου (Window Palettes Coordinates / Control Box), το πρόγραμμα τις τοποθετεί σε κάποιο τυχαίο σημείο στη σχεδιαστική επιφάνεια. Αυτές οι παλέτες ονομάζονται floating palettes επειδή μπορούμε να τις τοποθετήσουμε οπουδήποτε στη σχεδιαστική επιφάνεια. Για να τις μεταφέρουμε σε άλλο σημείο, πατάμε με το ποντίκι στην αρχή της παλέτας, στο μπλε τμήμα κάτω από το x, και κρατώντας το πλήκτρο του ποντικιού πατημένο μετακινούμε την παλέτα στο σημείο που θέλουμε. Συνήθως τις δύο αυτές παλέτες τις μετακινούμε τέρμα κάτω, οπότε και ενσωματώνονται στη σχεδιαστική επιφάνεια. Εικόνα 1.2.4 Οι παλέτες Συντεταγμένες (επάνω) και Ελέγχου (κάτω).

Κεφάλαιο 1: Περιβάλλον εργασίας Αρχικές ρυθμίσεις 23 1.3 Καθορισμός σχεδιαστικών μονάδων Σε οποιοδήποτε σχεδιαστικό πρόγραμμα, ένα από τα πρώτα πράγματα που πρέπει να κάνουμε είναι να ορίσουμε τις σχεδιαστικές μονάδες. Για να εμφανίσουμε το πλαίσιο διαλόγου καθορισμού των μονάδων χρησιμοποιούμε το μενού Επιλογές Προτιμήσεις Μελέτης Μονάδες Εργασίας (Options Project Preferences Working Units). Εικόνα 1.3.1 Το πλαίσιο διαλόγου Μονάδες Εργασίας. Στο πλαίσιο διαλόγου που εμφανίζεται επιλέγουμε τις μονάδες με τις οποίες θέλουμε να δουλέψουμε: μέτρα, εκατοστά, χιλιοστά, ίντσες, κ.λπ. Επίσης ορίζουμε και τα δεκαδικά ψηφία που θέλουμε να εμφανίζονται (Εικόνα 1.3.1). Σε μια αρχιτεκτονική μελέτη ως μονάδα μοντέλου επιλέγουμε συνήθως Μέτρα (Meter) με δύο ή τρία δεκαδικά ψηφία. Θα πρέπει να διευκρινίσουμε ότι οι μονάδες που ορίζονται στο πλαίσιο Μονάδα Μοντέλου (Model Unit) χρησιμοποιούνται στην παλέτα Συντεταμένων, στην παλέτα Ελέγχου, και στη σχεδιαστική επιφάνεια. Αντιθέτως, στο πλαίσιο Μονάδα Πινακίδας (Layout Unit) ορίζονται οι μονάδες που θα χρησιμοποιηθούν στο Βιβλίο Πινακίδων (Layout Book), για παράδειγμα στις διαστάσεις των Πινακίδων, στα 2D σχεδιαστικά στοιχεία που περιέχουν, κ.λπ.

24 ArchiCAD 17 - Τριδιάστατη σχεδίαση γρήγορα και απλά 1.4 Ο σχεδιαστικός Κάνναβος (Grid) Ο σχεδιαστικός κάνναβος, δηλαδή το ορθογώνιο πλέγμα γραμμών που εμφανίζεται στη σχεδιαστική επιφάνεια όταν ανοίγουμε το ArchiCAD, είναι ένα ιδιαίτερα χρήσιμο εργαλείο για το σχεδιασμό. Μπορούμε να τον επεξεργαστούμε με τις παρακάτω εντολές: 1.4.1 Η εντολή Εμφάνιση Καννάβου (Grid Display) Για να εμφανίσουμε τον κάνναβο ή να τον αποκρύψουμε επιλέγουμε Άποψη Εμφάνιση Καννάβου (View Grid Display). Όταν η εντολή Εμφάνιση Καννάβου (Grid Display) είναι επιλεγμένη, ο κάνναβος είναι ενεργοποιημένος. Για να τον απενεργοποιήσουμε αρκεί να πατήσουμε πάνω σε αυτή την εντολή. Στην Εικόνα 1.4.1 φαίνεται μια κάτοψη με ενεργοποιημένο και απενεργοποιημένο τον κάνναβο. Εικόνα 1.4.1 Κάτοψη με ενεργοποιημένο (αριστερά) και απενεργοποιημένο (δεξιά) τον κάνναβο. 1.4.2 Η εντολή Επιλογές Καννάβου (Grid Options) Για να επεξεργαστούμε τον κάνναβο επιλέγουμε Άποψη Επιλογές Πλέγματος και Επιπέδου Επεξεργασίας Πλέγματα & Φόντο (View Grid & Editing Plane Options Grids & Background ). Εμφανίζεται έτσι το πλαίσιο διαλόγου της Εικόνας 1.4.2 με τις ακόλουθες επιλογές:

Κεφάλαιο 1: Περιβάλλον εργασίας Αρχικές ρυθμίσεις 25 Κάνναβος Εργασίας /Ώθηση (Construction Grid /Nudge) Ο σχεδιαστικός κάνναβος αποτελείται από έναν κύριο κάνναβο στον οποίο μπορούμε να ενσωματώσουμε και ένα βοηθητικό. Το πάνελ Κύριο (Main Grid) αναφέρεται στον κύριο κάνναβο, ενώ το πάνελ Βοηθητικό (Aux. Grid) αφορά το βοηθητικό. Οι ρυθμίσεις που μπορούμε να κάνουμε είναι οι ακόλουθες: Στο πάνελ Κύριο (Main Grid) και στο πεδίο ιάστημα (Spacing) πληκτρολογούμε την απόσταση που θα έχουν μεταξύ τους οι οριζόντιες και κατακόρυφες γραμμές του κύριου καννάβου. Στο πεδίο Βήματα (Steps) καθορίζουμε μετά από πόσες γραμμές του κύριου καννάβου θα εμφανίζεται ο βοηθητικός κάνναβος, εφόσον ενσωματώσουμε ένα βοηθητικό κάνναβο. Στο πάνελ Βοηθητικό (Aux. Grid) κάνουμε τις ίδιες ενέργειες για το βοηθητικό κάνναβο. ηλαδή, στο πεδίο ιάστημα (Spacing) πληκτρολογούμε την απόσταση που θα έχουν οι οριζόντιες και κατακόρυφες γραμμές του βοηθητικού καννάβου μεταξύ τους και στο πεδίο Βήματα (Steps) πληκτρολογούμε μετά από πόσες γραμμές του βοηθητικού καννάβου θα εμφανίζεται ξανά ο κύριος κάνναβος. Εικόνα 1.4.2 Το πλαίσιο διαλόγου των ρυθμίσεων του καννάβου. Στην Εικόνα 1.4.3-αριστερά έχουμε μόνο κύριο κάνναβο, ενώ στην Εικόνα 1.4.3- δεξιά έχουμε και κύριο και βοηθητικό κάνναβο. Το διάστημα για τον κύριο κάνναβο στις οριζόντιες γραμμές είναι 1 με βήμα 1 και το διάστημα στο βοηθητικό κάνναβο είναι 0,5 με βήμα 1. Κάθε φορά που αλλάζουμε κάποια ρύθμιση, στο δεξιό τμήμα του πλαισίου διαλόγου υπάρχει παράθυρο προεπισκόπησης, όπου μπορούμε να δούμε τη μορφή που παίρνει ο κάνναβος. Κάτω από το παράθυρο προεπισκόπησης υπάρχουν ρυθμίσεις μεγέθυνσης και σμίκρυνσης. Κάτω από αυτές τις ρυθμίσεις υπάρχουν δύο πλαίσια, με τα οποία μπορού-

26 ArchiCAD 17 - Τριδιάστατη σχεδίαση γρήγορα και απλά Εικόνα 1.4.3 Κάτοψη με κύριο κάνναβο (αριστερά) και με κύριο και βοηθητικό κάνναβο (δεξιά). με να επιλέξουμε το χρώμα που θα έχει το Φόντο (Background) της σχεδιαστικής επιφάνειας, αλλά και οι γραμμές του καννάβου, με το πλαίσιο Πλέγμα (Grid Lines). Αν θέλουμε να αλλάξουμε χρώμα, διπλοπατάμε στα πλαίσια αυτά για να ανοίξουμε την παλέτα χρωμάτων, όπου επιλέγουμε το επιθυμητό χρώμα. Λοξός Κάνναβος (Rotated Grid) Αν θέλουμε να περιστρέψουμε τον κάνναβο, στο Γωνία Στροφής (Rotation Angle) πληκτρολογούμε την κλίση του καννάβου και τον ενεργοποιούμε πατώντας στο πέμπτο εικονίδιο,, που υπάρχει δεξιά της γωνίας στροφής. Ένα παράδειγμα τέτοιου καννάβου φαίνεται στην Εικόνα 1.4.4. Εικόνα 1.4.4 Κάνναβος με κλίση 45 o.

Κεφάλαιο 1: Περιβάλλον εργασίας Αρχικές ρυθμίσεις 27 Βοηθ. Πλέγμα / Ώθηση (Snap Grid) Στο πάνελ αυτό (Εικόνα 1.4.2) πληκτρολογούμε την οριζόντια και κατακόρυφη απόσταση κατά την οποία ο δρομέας θα «μαγνητίζεται» από τον κάνναβο, δηλαδή θα έλκεται από συγκεκριμένα σημεία του καννάβου. Για να μαγνητιστεί ο δρομέας θα πρέπει να έχουμε προηγουμένως ενεργοποιήσει την εντολή Ενεργό Πλέγμα (Snap Grid) από το μενού Άποψη (View). Θα μελετήσουμε το θέμα αυτό στις ενότητες 1.4.3 και 1.4.4. εξιά του πεδίου Γωνία Στροφής (Rotation Angle) υπάρχουν επτά εικονίδια: Τα 3 πρώτα αναφέρονται στο Ενεργό Πλέγμα και περιγράφονται στην ενότητα 1.4.4. Τα επόμενα δύο αναφέρονται στην κατεύθυνση του καννάβου. Πατώντας στο πρώτο ενεργοποιούμε τον ορθογώνιο κάνναβο, ενώ πατώντας στο δεύτερο εικονίδιο ενεργοποιούμε τον κάνναβο υπό κλίση. Όσον αφορά τα 2 τελευταία εικονίδια, με το πρώτο ενεργοποιούμε τον κάνναβο, ενώ με το τελευταίο εικονίδιο τον απενεργοποιούμε. Τα 5 πρώτα εικονίδια υπάρχουν και στην παλέτα Συντεταγμένες (Coordinates). 1.4.3 Η εντολή Ενεργό Πλέγμα (Grid Snap) Με την εντολή Ενεργό Πλέγμα (Grid Snap), δηλαδή έλξη από κάνναβο, μπορούμε να ορίσουμε βηματική κίνηση του ποντικιού στην οθόνη σχεδίασης ανάλογα με τη μικρότερη υποδιαίρεση της διάστασης του σχεδίου μας. Με αυτή την εντολή ο δρομέας έλκεται από συγκεκριμένα σημεία του καννάβου. Για να την ενεργοποιήσουμε/απενεργοποιήσουμε χρησιμοποιούμε το μενού Άποψη Ενεργό Πλέγμα (View Grid Snap). 1.4.4 Η εντολή Επιλογές Έλξης Πλέγματος (Grid Snap Options) Στο ArchiCAD υπάρχουν 2 επιλογές για την έλξη του δρομέα από τον κάνναβο: Βοηθ. Πλέγμα (Snap Grid) και Κάνναβος Εργασίας (Construction Grid), που ενεργοποιούνται με την εντολή Άποψη Επιλογές Έλξης Πλέγματος (View Grid Snap Options): Οι επιλογές αυτές μπορούν να ενεργοποιηθούν και από τα εικονίδια του πλαισίου διαλόγου της Εικόνας 1.4.2. Το πρώτο από αυτά απομαγνητίζει το δρομέα, το δεύτερο είναι για την επιλογή Βοηθ. Πλέγμα, και το τρίτο για την επιλογή Κάνναβος

28 ArchiCAD 17 - Τριδιάστατη σχεδίαση γρήγορα και απλά Εργασίας. Αντίστοιχες ενέργειες μπορούν να γίνουν και από την παλέτα Συντεταγμένες. Για τις επιλογές Βοηθ. Πλέγμα και Κάνναβος Εργασίας ισχύουν τα ακόλουθα: Βοηθ. Πλέγμα (Snap Grid) Αν πάμε στις ρυθμίσεις του καννάβου (Άποψη Επιλογές Πλέγματος και Επιπέδου Επεξεργασίας Πλέγματα & Φόντο), υπάρχει στο πλαίσιο διαλόγου Πλέγματα & Φόντο το πάνελ με την ονομασία Βοηθ. Πλέγμα/Ώθηση (Snap Grid/Nudge) (Εικόνα 1.4.2). Σε αυτό το πάνελ πληκτρολογούμε την οριζόντια και κατακόρυφη απόσταση σύμφωνα με την οποία θα γίνεται η έλξη του δρομέα. Για παράδειγμα, αν πληκτρολογήσουμε στο ιάστημα (Spacing) την αριθμητική τιμή 0,50, ο δρομέας θα έλκεται κάθε μισό μέτρο οριζοντίως και καθέτως. Τα σημεία έλξης δεν ανήκουν αναγκαστικά στις γραμμές του πλέγματος του καννάβου. Κάνναβος Εργασίας (Construction Grid) Ο δρομέας έλκεται από τα σημεία τομής των οριζοντίων και κατακόρυφων γραμμών που συνιστούν τον κάνναβο. Όταν ο δρομέας έλκεται στη σχεδιαστική επιφάνεια, εμφανίζονται μικρά μαύρα σημάδια τελείες, που ορίζουν τα σημεία έλξης. Όταν έχουμε ενεργοποιήσει τα σημεία έλξης, μπορούμε να σχεδιάσουμε μόνο σε αυτά και όχι και σε ενδιάμεσες αποστάσεις. 1.5 Οι Γραμμές-Οδηγοί (Guide Lines) Οι Γραμμές Οδηγοί είναι βοηθητικές γραμμές που διευκολύνουν τη σχεδίαση επειδή, όταν σύρουμε το δρομέα προς μια ορισμένη κατεύθυνση σχεδιάζοντας ένα αντικείμενο, η κλίση (γωνία) της γραμμής σχεδίασης παραμένει σταθερή. Υπάρχουν 4 τύποι γραμμών οδηγών: Προσωρινές (Instant), πολλαπλής επιλογής (Multi-choice), διαρκείας (Lasting), και βηματικές (Incremental). 1.5.1 Η εντολή Γραμμές-Οδηγοί (Guide Lines) Για να ενεργοποιήσουμε/απενεργοποιήσουμε τις γραμμές οδηγούς επιλέγουμε την ε- ντολή Άποψη Γραμμές-Οδηγοί (View Guide Lines) ή εναλλακτικά πατάμε στο εικονίδιο που υπάρχει και στην παλέτα Ελέγχου και στην Τυπική γραμμή εργαλείων. Οι γραμμές οδηγοί εμφανίζονται συνήθως κατά την εισαγωγή ή επεξεργασία ενός σχεδιαστικού στοιχείου και εξαφανίζονται στο τέλος της σχεδίασης.

Κεφάλαιο 1: Περιβάλλον εργασίας Αρχικές ρυθμίσεις 29 1.5.2 Η εντολή Επιλογές Γραμμής-Οδηγού (Guide Line Options) Η εντολή αυτή ενεργοποιείται μέσα από το μενού Άποψη Επιλογές Γραμμής-Οδηγού (View Guide Line Options), αφού προηγουμένως έχουμε ενεργοποιήσει την εντολή Γραμμές Οδηγοί και επιπλέον έχουμε επιλέξει κάποιο σχεδιαστικό αντικείμενο, π.χ. Τοίχο, Πλάκα, κ.λπ. Με την εντολή αυτή επιλέγουμε ποιους τύπους γραμμών οδηγών επιθυμούμε να έχουμε ενεργοποιημένους: Κύριας-διεύθυνσης (Main-direction): Ενεργοποιούνται οριζόντιες και κατακόρυφες γραμμές οδηγοί. Αν εργαζόμαστε σε λοξό κάνναβο, ενεργοποιούνται επιπλέον και γραμμές-οδηγοί παράλληλες στις γραμμές του καννάβου. Σχετικής-διεύθυνσης (Relative-direction): Ενεργοποιούνται δευτερεύουσες γραμμές οδηγοί με βάση την παραλληλία, καθετότητα, διχοτόμο, ή εφαπτομένη στην ενεργό γραμμή-οδηγό. Επαυξανόμενες Γωνίες (Incremental Angles): Ενεργοποιούνται γραμμές οδηγοί ανά ορισμένες μοίρες που έχουμε καθορίσει μέσα από τις ιδιότητες των γραμμών οδηγών, από το μενού Επιλογές Περιβάλλον Εργασίας Γραμμές-Οδηγοί (Options Work Environment Guide Lines). Εναλλακτικά, μπορούμε να ρυθμίσουμε τις παραπάνω επιλογές πατώντας στο βέλος που υπάρχει δεξιά του εικονιδίου Γραμμές-Οδηγοί (Guide Lines),, της παλέτας Ελέγχου (Control Box) ή της γραμμής εργαλείων Τυπική (Standard). Επίσης, ρυθμίσεις για τις γραμμές-οδηγούς μπορούμε να κάνουμε μέσα από το περιβάλλον εργασίας, και συγκεκριμένα από το μενού Επιλογές Περιβάλλον Εργασίας Γραμμές-Οδηγοί (Options Work Environment Guide Lines). Παράδειγμα 1.5.1. Για να σχεδιάσουμε έναν απλό ευθύγραμμο τοίχο πατάμε στο εικονίδιο του εργαλείου αυτού στην Εργαλειοθήκη, στην παλέτα πληροφοριών επιλέγουμε το εικονίδιο για ευθύγραμμο τοίχο, πατάμε στο σημείο της σχεδιαστικής οθόνης όπου θέλουμε να ξεκινά ο τοίχος, και ολοκληρώνουμε το σχεδιασμό πατώντας στο σημείο όπου θέλουμε να τελειώνει. Αν πριν πατήσουμε για δεύτερη φορά μετακινήσουμε το δρομέα γύρω από το πρώτο σημείο, θα παρατηρήσουμε να εμφανίζονται γραμμές-οδηγοί κατά μήκος των αξόνων x και y, καθώς επίσης και ανά ορισμένες μοίρες (Εικόνα 1.5.1). Αν ολοκληρώσουμε τη σχεδίαση του τοίχου και μετακινήσουμε το δρομέα πάνω σε μια πλευρά του τοίχου, τότε το σχήμα του μετατρέπεται στο σήμα της Μερσεντές,, και εμφανίζεται ένας πορτοκαλί κυκλικός δίσκος. Αν τώρα σύρουμε το δρομέα προς το δίσκο, θα εμφανιστεί κατά μήκος της πλευράς του τοίχου μια διακεκομμένη μπλε γραμμή-οδηγός. Αν πατήσουμε με το ποντίκι πάνω στον κυκλικό δίσκο, η γραμμή αυτή γίνεται ενεργός, αποκτά πορτοκαλί χρώμα, και γίνεται πιο παχιά (Εικόνα 1.5.2). Η γραμμή αυτή μας βοηθάει να σχεδιάσουμε ένα δεύτερο τοίχο στην ίδια ευθεία με τον πρώτο.