ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΚΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ Διαχείριση Αποβλήτων ΔΙΑ61. Εργασία 1

ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΚΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ Διαχείριση Αποβλήτων ΔΙΑ61 Εργασία 1 ΜΑΒΙΔΗΣ ΣΑΒΒΑΣ Α.Μ. 104302 Διδάσκων: ΕΜΜΑΝΟΥΕΛΑ ΡΕΜΟΥΝΤΑΚΗ Νοέµβριος 2015

ΕΑΠ, ΔΙΑ61, ΘΕΜΑ ΠΡΩΤΗΣ ΓΡΑΠΤΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ, ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΟ ΕΤΟΣ 2014-15. Στη ΔΙΑ 61 θα ασχοληθούµε µε τεχνολογίες ελέγχου των ατµοσφαιρικών ρύπων. Με βάση το συνοπτικό σχήµα παρουσίασης του θέµατος της ατµοσφαιρικής ρύπανσης και της αντιµετώπισής της που ακολουθεί (α) (50) Μπείτε στο e-prtr (European Pollutant Release and Transfer Register). Εκεί, θα βρείτε για την Ελλάδα τις κυριότερες βιοµηχανικές δραστηριότητες και τις ποσότητες των ρύπων που εκπέµπονται από αυτές. Εστιάστε στις βιοµηχανικές δραστηριότητες που εκπέµπουν αέριους ρύπους. Ποια είναι η δραστηριότητα που επιβαρύνει περισσότερο από όλες την ατµόσφαιρα και µε ποιόν αέριο ρύπο/ρύπους και ποια είναι αυτή που επιβαρύνει περισσότερο µε σωµατιδιακούς ρύπους. Απαντείστε στα παραπάνω ερωτήµατα ποσοτικά χρησιµοποιώντας τα πιο πρόσφατα στοιχεία από το e-prtr. (β) (50) Επιλέξτε ένα από τα δύο παρακάτω θέµατα: - Βρείτε από το διαδίκτυο τη νέα οδηγία της ΕΕ για τις βιοµηχανικές εκποµπές: INDUSTRIAL EMMISSIONS DIRECTIVE, IPPC DIRECTIVE και συνοψίσατε τα κύρια σηµεία της. Δώστε τη σηµασία των Βέλτιστων Διαθέσιµων Τεχνολογιών (Best Available Technologies/techniques ΒΑΤ). Πως ενσωµατώνονται στη Νοµοθεσία; Τι είναι το IPPC; -Εκποµπές από κινητές πηγές οχήµατα. Παρουσιάστε συνοπτικά τι προβλέπει γι αυτές η νοµοθεσία. 1

Περιεχόµενα A) Ευρωπαϊκό Μητρώο Έκλυσης και Μεταφοράς Ρύπων (e- PRTR, European Pollutant Release and Transfer Register).... 2 Β) Οδηγία Βιοµηχανικών Εκποµπών, (IDE, Industry Directive of Emissions)... 9 Β.1. (ΒΔΤ) Βέλτιστες Διαθέσιµες Τεχνικές, (ΒΑΤ) Best Available Technologies/techniques... 10 Β.2. To Ευρωπαϊκό Γραφείο IPPC (EIPPCB), European Integrated Pollution Prevention and Control Bureau... 11 Βιβλιογραφία... 14 Παράρτηµα... 15 Εικόνα εξωφύλλου Σάββας Μαβίδης 2

A) Ευρωπαϊκό Μητρώο Έκλυσης και Μεταφοράς Ρύπων, (e- PRTR, European Pollutant Release and Transfer Register). Η αναζήτηση της ηλεκτρονικής διεύθυνσης http://prtr.ec.europa.eu/home.aspx µας οδηγεί σε µια βάση δεδοµένων, αρκετά εύχρηστη για το κοινό και παρέχει πολλές πληροφορίες σχετικά µε την διάθεση ρύπων στο περιβάλλον (αέρα, νερό, έδαφος) απο τις λειτουργίες της βιοµηχανίας κάθε χώρας της Ε.Ε. Αποσκοπεί επίσης στη βελτίωση της περιβαλλοντικής επίδοσης των εγκαταστάσεων και την αξιολόγηση της προόδου σύµφωνα µε την τήρηση των στόχων που έχουν τεθεί από κάθε Κράτος, όπως ορίζονται απο τις διεθνείς συµβάσεις. Ο κανονισµός e-prtr θεσπίζει ένα ολοκληρωµένο µητρώο έκλυσης και µεταφοράς ρύπων καθώς και κανόνες για την λειτουργία του µητρώου προκειµένου να εφαρµοστεί το σχετικό πρωτόκολλο του Οργανισµού Ηνωµένων Εθνών που η Ευρωπαϊκή Ένωση υπέγραψε και αποδέχτηκε το 2003 και έχει εκδοθεί κάτω από την Σύµβαση του Άαρχους για την πρόσβαση στις πληροφορίες, στη δικαιοσύνη για περιβαλλοντικά ζητήµατα, αλλά και στη συµµετοχή του κοινού στην διαδικασία λήψης αποφάσεων. Σύµφωνα µε τον Κανονισµό λοιπόν, Τα Κράτη Μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης υποχρεούνται τα υποβάλλουν ετήσια έκθεση (απο το 2009) σχετικά µε τις ποσότητες ρύπων που εκλύονται στον αέρα, το νερό και το έδαφος, αλλά και η µεταφορά αποβλήτων απο εγκαταστάσεις όπου πραγµατοποιούνται εργασίες. Στη εργασία αυτή, όπως προκύπτει από τη έκδοση αποτελεσµάτων στην ιστοσελίδα http://prtr.ec.europa.eu/home.aspx, ο κύριος αέριος ρύπος που αποβάλλεται στον αέρα στην Ελλάδα, είναι το CO 2. Δεν αναφέρεται φυσικά ως ρύπος µιας και οι επιπτώσεις του στην υγεία δεν είναι άµεσες, όπως των N 2 O, Hg, CO και ΝΟ 2. Αποτελεί όµως το κύριο αέριο που συµµετέχει στο φαινόµενο του θερµοκηπίου. Αρχικά η αναζήτηση έγινε σε ένα γενικό πλαίσιο όπου οι παράµετροι ήταν η απελευθέρωση ρύπων απο όλες τις βιοµηχανικές δραστηριότητες στην Ελλάδα (Παράρτηµα πίνακας 1 έως 4). Το αποτέλεσµα είναι εµφανές για τα έτη 2010 έως 2013 µε το CO 2 να απελευθερώνεται κατά τόνους στην ατµόσφαιρα. Στη συνέχεια η αναζήτησή µου περιορίστηκε στις επιλογές αέρια θερµοκηπίου για τα ίδια έτη και προέκυψαν συγκεντρωτικοί πίνακες (Παράρτηµα πίνακες 5 έως 8) για απελευθέρωση CH 4, CO 2, N 2 O και PFCs. Καταλήγουµε λοιπόν στις εικόνες 1 έως 4 που ακολουθούν όπου για κάθε έτος προκύπτει η ποσότητα CO 2 που απελευθερώνεται στο περιβάλλον και µάλιστα η δραστηριότητα που ευθύνεται για την µεγαλύτερη απελευθέρωση είναι οι σταθµοί παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. [1], [2], [3] 3

Εικόνα 1. Απελευθέρωση CO 2 από τις βιοµηχανικές δραστηριότητες της Ελλάδας για το 2010 http://prtr.ec.europa.eu/home.aspx Εικόνα 2. Απελευθέρωση CO 2 από τις βιοµηχανικές δραστηριότητες της Ελλάδας για το 2011 http://prtr.ec.europa.eu/home.aspx 4

Εικόνα 3. Απελευθέρωση CO 2 από τις βιοµηχανικές δραστηριότητες της Ελλάδας για το http://prtr.ec.europa.eu/home.aspx Εικόνα 4. Απελευθέρωση CO 2 από τις βιοµηχανικές δραστηριότητες της Ελλάδας για το 2013 http://prtr.ec.europa.eu/home.aspx 5

tones 60.000.000 50.000.000 40.000.000 30.000.000 20.000.000 10.000.000 0 energy sector ppmetals CO 2 mineral ind chemical ind others paper and wood 2010 50.580.000 202800 6425000 272000 0 0 2011 52476000 84000 3635000 264000 0 0 2012 54140000 1947000 4378000 180000 0 0 2013 48787000 1926000 5818000 214000 0 0 Σχήµα 1. Συγκέντρωση Διοξειδίου του άνθρακα στην ατµόσφαιρα από βιοµηχανικές δραστηριότητες στην Ελλάδα. Με την ίδια ακριβώς διαδικασία προχώρησα και στην αποµόνωση πληροφοριών για τα εκπεµπόµενα αιωρούµενα σωµατίδια, µελετώντας συνολικά την εκποµπή τους από όλες τις βιοµηχανικές δραστηριότητες της Ελλάδας για τα έτη 2010 έως 2013 και τα αποτελέσµατα φαίνονται στις εικόνες 5 έως 8. Εικόνα 5. Απελευθέρωση αιωρούµενων σωµατιδίων από τις κυριότερες βιοµηχανικές δραστηριότητες στην Ελλάδα 2010 http://prtr.ec.europa.eu/home.aspx 6

Εικόνα 6. Απελευθέρωση αιωρούµενων σωµατιδίων από τις κυριότερες βιοµηχανικές δραστηριότητες στην Ελλάδα 2011 http://prtr.ec.europa.eu/home.aspx Εικόνα 7. Απελευθέρωση αιωρούµενων σωµατιδίων από τις κυριότερες βιοµηχανικές δραστηριότητες στην Ελλάδα 2012 http://prtr.ec.europa.eu/home.aspx 7

Εικόνα 8. Απελευθέρωση αιωρούµενων σωµατιδίων από τις κυριότερες βιοµηχανικές δραστηριότητες στην Ελλάδα 2013 http://prtr.ec.europa.eu/home.aspx tones 14000 12000 10000 8000 6000 4000 2000 0 energy sector ppmetals PM10 mineral ind chemical ind others paper and wood 2010 12915 188 485 0 198 72 2011 12651 0 138 0 118 74,1 2012 12300 236 69 0 0 0 2013 10694 337 179 0 0 0 Σχήµα 2. Συγκέντρωση αιωρούµενων σωµατιδίων στην ατµόσφαιρα από βιοµηχανικές δραστηριότητες στην Ελλάδα. Το συµπέρασµα που θα µπορούσε να προκύψει από την µελέτη των στατιστικών, είναι οτι η σταθµοί παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειες ευθύνονται για την απελευθέρωση µεγάλων ποσοτήτων αιωρούµενων σωµατιδίων και CO 2 στην ατµόσφαιρα. Ένα συµπέρασµα όµως που πιθανόν να µεταβληθεί, µιας και οι σταθµοί παραγωγής ηλεκτρικής ενέργεια υπερτερούν αριθµητικά (13 απο τις 17 συνολικά παροχές για το 2013) σε σχέση µε άλλες βιοµηχανικές δραστηριότητες στην Ελλάδα. 8

Β) Οδηγία Βιοµηχανικών Εκποµπών, (IDE, Industry Directive of Emissions) Η ΚΥΑ 36060/1155/Ε.103/16.6.2013 «καθορισµός πλαισίου κανόνων, µέτρων και διαδικασιών για την ολοκληρωµένη πρόληψη και τον έλεγχο της ρύπανσης του περιβάλλοντος απο βιοµηχανικές δραστηριότητες, σε συµµόρφωση προς τις διατάξεις της οδηγίας 2010/75/ΕΕ (ολοκληρωµένη πρόληψη και έλεγχος της ρύπανσης), δηµοσιεύτηκε στο ΦΕΚ Β 1450/14.6.2013. Με την απόφαση αυτή θεσπίζονται νόµοι, κανόνες και µέτρα για την ολοκληρωµένη πρόληψη και τον έλεγχο της ρύπανσης από βιοµηχανικές δραστηριότητες καθώς και στην αποφυγή και, όπου δεν είναι δυνατόν, στη µείωση των εκποµπών στην ατµόσφαιρα, στα νερά και στο έδαφος.[4] Η οδηγία IDE αποτελεί αναδιατύπωση επτά υπαρχουσών οδηγιών, τις αναφερόµενες ως «συστατικές οδηγίες», - 2008/1/K (IPPC), τις σχετικές µε την ολοκληρωµένη πρόληψη ρύπανσης - 1999/13/ΕΚ, τις εκποµπές διαλυτών - 2001/80/ΕΚ, τις µεγάλες εγκαταστάσεις καύσης - 2000/76/ΕΚ, την αποτέφρωση αποβλήτων - τρείς οδηγίες σχετικά µε απόβλητα διοξειδίου του τιτανίου.[4] Η αναδιατύπωση αυτή προέκυψε για τρείς λόγους 1. Ενίσχυση των εγγράφων αναφοράς που αφορούν τις ΒΔΤ (BREFs), λόγω ανεπάρκειας στην εφαρµογή τους. 2. Αναδιατύπωση της IPPC και έξι ακόµη οδηγιών σε µια ενιαία, λόγω περιττού διοικητικού φόρτου από την πολυπλοκότητα του νοµικού πλαισίου. 3. Αδυναµία επίτευξης των στόχων της Θεµατικής Στρατηγικής, λόγω ασάφειας στις διατάξεις και στο πεδίο εφαρµογής, 3α ορίζονται νέες χαµηλότερες οριακές τιµές εκποµπών για τις µεγάλες εγκαταστάσεις, εναρµονισµένες µε τις ΒΔΤ και 3β εισαγωγή νέων δραστηριοτήτων. [5] Η αναδιατυπωµένη οδηγία βιοµηχανικών εκποµπών 2010/75/ΕΕ (ολοκληρωµένη πρόληψη και έλεγχος ρύπανσης), σκοπό έχει να επιτύχει ένα υψηλό επίπεδο προστασίας για το περιβάλλον, εξεταζόµενο συνολικά από τα επιβλαβή αποτελέσµατα των βιοµηχανικών δραστηριοτήτων. Η θέσπιση ανώτατων ορίων εκποµπής ρύπων και η συµµόρφωση των βιοµηχανιών σύµφωνα µε αυτά προκειµένου να αδειοδοτηθεί, αποτελεί έναν πολύ ισχυρό φραγµό στην ανεξέλεγκτη πρόκληση ρύπανσης του περιβάλλοντος. Οι οριακές τιµές και οι κατάλληλες συνθήκες καθορίζονται ύστερα απο την εφαρµογή των Βέλτιστων Διαθέσιµων Τεχνικών (ΒΔΤ). Οι βέλτιστες διαθέσιµες τεχνικές, αποδεικνύουν την πρακτική καταλληλότητα των τεχνικών που εφαρµόζονται προκειµένου να επιτευχθεί η προστασία του περιβάλλοντος και η βιοµηχανία να λειτουργεί µέσα στα στενά όρια εκποµπών που έχουν θεσπιστεί. 9

Στις ανωτέρω βιοµηχανικές δραστηριότητες υπάγονται οι σταθµοί παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, τσιµεντοβιοµηχανίες, τα διυλιστήρια πετρελαίου, οι χηµικές βιοµηχανίες και οι βιοµηχανίες παραγωγής και επεξεργασίας µετάλλων. Οι δραστηριότητες αυτές, είναι οι πιο σηµαντικές ως προς την ρύπανση του περιβάλλοντος. [4], [6] Β.1. (ΒΔΤ) Βέλτιστες Διαθέσιµες Τεχνικές, (ΒΑΤ, Best Available Technologies / techniques) Στην διάθεση να δώσουµε τον ορισµό των βέλτιστων διαθέσιµων τεχνικών θα λέγαµε οτι είναι τεχνικές που σκοπό έχουν την ελαχιστοποίηση του ρυπαντικού φορτίου και της παραγωγής αποβλήτου, άλλα και αξιοποίησης αυτού µε επαναχρησιµοποίηση, ανακύκλωση ή ανάκτησης υλικών, εξοικονόµησης φυσικών πόρων και ενέργειας και περιλαµβάνουν το σύνολο των εξοπλισµών και των τεχνολογιών που εφαρµόζονται σε µια βιοµηχανία, συµπεριλαµβανοµένου τον τρόπο σχεδιασµού, την συντήρηση, την κατασκευή και την λειτουργία τους, µε απώτερο σκοπό την προστασία του περιβάλλοντος στο σύνολό του. Λαµβάνοντας υπόψη το κόστος και το όφελος, είναι τεχνικές που έχουν αναπτυχθεί σε κλίµακα που επιτρέπει την εφαρµογή τους στο βιοµηχανικό κλάδο, υπό συνθήκες οικονοµικά και τεχνικά βιώσιµες, ανεξάρτητα αν χρησιµοποιούνται η παράγονται στα οικεία Κράτη Μέλη, εφόσον εξασφαλίζεται η πρόσβαση του φορέα εκµετάλλευσης σε αυτά µε λογικούς όρους. Στις Βέλτιστες Διαθέσιµες Τεχνικές περιλαµβάνονται τοµείς όπως σχεδιασµός, διάταξη και συντήρηση ης µονάδας και των κτιρίων, το σύνολο των αντιρρυπαντικών συστηµάτων, αλλά και ο αριθµός, τα προσόντα και ο γενικότερος έλεγχος εκπαίδευσης και απόδοσης του προσωπικού. [4], [6] Οι αρχές που καθορίζουν τις Βέλτιστες Διαθέσιµες Τεχνικές είναι Τεχνικές που παράγουν λίγα απόβλητα. Χρήση όσο το δυνατόν λιγότερων επικίνδυνων αποβλήτων. Τεχνικές ανακύκλωσης και ανάκτησης ουσιών. Τεχνική πρόοδος και εξέλιξη επιστηµονικών γνώσεων. Ο όγκος και οι επιπτώσεις των εκποµπών στη φύση. Ο χρόνος που απαιτεί η εγκαθίδρυση µια Βέλτιστης Διαθέσιµης τεχνικής καθώς και οι ηµεροµηνίες έναρξης λειτουργίας νέων ή υπαρχουσών εγκαταστάσεων. Προσδιορισµός την κατανάλωσης ενέργειας πρώτων υλών και φυσικών πόρων. Οι πληροφορίες που δηµοσιεύουν δηµόσιοι φορείς και ελεύθερη πρόσβαση στα στοιχεία αυτά. 10

Η πρόληψη των ατυχηµάτων και η ελαχιστοποίηση των επιπτώσεων τους στο περιβάλλον. Ο γενικότερος σκοπός των Βέλτιστων Διαθέσιµων Τεχνικών, είναι η ανάγκη προστασίας του περιβάλλοντος και η πρόληψη της ρύπανσης. Το οικονοµικό κριτήριο επιλογής Βέλτιστων Διαθέσιµων Τεχνικών, είναι το πιο βασικό. Δεν έχει αξία η εφαρµογή τους, αν απαιτεί δυσανάλογο µεγαλύτερο κόστος, σε σχέση µε το βαθµό ρύπανσης που προκαλεί κάποια βιοµηχανική δραστηριότητα (για παράδειγµα η κατανάλωση φυσικών πόρων ή ενέργειας είναι πολύ πιο υψηλή προκειµένου να εφαρµοστούν οι ΒΔΤ, σε σχέση µε την ρύπανση που θα προκαλούσε η βιοµηχανική αυτή δραστηριότητα). [7], [8] Με την εφαρµογή της ΚΥΑ-ΦΕΚ 1450 Β, 14.06.13 µε την οποία η IDE ενσωµατώθηκε στο εθνικό δίκαιο, εκτιµάται ότι έως το 2020, οι στόχοι που έχει θέσει η Ευρωπαϊκή Ένωση θα επιτευχθούν και θα µειωθούν οι εκποµπές SO 2 κατά 65% και NO x κατά 40%. Έως την πρώτη Ιανουαρίου το 2016 τίθενται σταδιακά σε εφαρµογή καινοτοµίες που έχουν εισαχθεί και αφορούν - Την σηµαντική µείωση των οριακών τιµών εκποµπών σε µονάδες καύσης, απoτέφρωσης και συναποτέφρωσης αποβλήτων. - Την επανεξέταση των όρων αδειοδότησης των εγκαταστάσεων που εµπίπτουν στο πεδίο εφαρµογής της ΚΥΑ. Εντός τεσσάρων ετών απο την δηµοσίευση των συµπερασµάτων των Βέλτιστων Διαθέσιµων Τεχνικών, γίνεται η επανεξέταση κα βάσει αυτών καθορίζονται τα όρια των τιµών των εκποµπών καθώς και οι περιορισµένες παρεκκλίσεις ή εξαιρέσεις απο τις αρµόδιες αρχές. [7], [8] Β.2. To Ευρωπαϊκό Γραφείο IPPC (EIPPCB), European Integrated Pollution Prevention and Control Bureau Το Ευρωπαϊκό Γραφείο IPPC βρίσκεται στη Σεβίλλη. Ιδρύθηκε το 1997, στο Ινστιτούτο Μελετών Αναδυόµενων Ερευνών (Prospective Technological Studies IPTS), στα πλαίσια της εφαρογής της οδηγίας IPPC. Είναι ένα από τα επτά επιστηµονικά ινστιτούτα της Ένωσης του Κέντρου Ερευνών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και είναι αρµόδιο για την έκδοση των κειµένων αναφοράς «Best Available Techniques Reference Documents BREFs», βάσει των οποίων προσδιορίζονται οι Βέλτιστες Διαθέσιµες Τεχνικές για κάθε τύπο δραστηριότητας. Στα έγγραφα αυτά θα βρούµε τα «συµπεράσµατα των ΒΑΤ», βάσει των οποίων κρίνεται η αδειοδότηση για κάποιες εργασίες. Υπάρχουν κατευθυντήριες γραµµές λοιπόν και 11

κάποιοι όροι που πρέπει να τηρούνται, ώστε να δοθεί άδεια για κάποιες λειτουργίες. Για την ανταλλαγή αυτών των πληροφοριών εµπλέκονται τρείς παράγοντες. To Ευρωπαϊκό Γραφείο IPPC (EIPPCB) To Φόρουµ (Φόρουµ ανταλλαγής πληροφοριών) (Forum) Οι Τεχνικές οµάδες εργασίας (ΤWGs Technical Work Groups) Το ευρωπαϊκό γραφείο, όπως προκύπτει απο την µελέτη του παραρτήµατος Ι της οδηγίας, είναι υπεύθυνο για την ανταλλαγή πληροφοριών σε ευρωπαϊκό επίπεδο, µε σκοπό την πρόληψη και τον έλεγχο της ρύπανσης, αλλά και στο να εκπονεί τεχνικά έγγραφα γύρω απο τις ΒΑΤ για τις βιοµηχανικές δραστηριότητες. Αυτά τα τεχνικά έγγραφα διαµοιράζονται στα κράτη µέλη, και είναι υπεύθυνα στο να συµµορφώνονται στο επίπεδο των ορίων εκποµπής ρύπων, βάσει αυτών που καθορίζονται απο τα τεχνικά αυτά έγγραφα.[4], [6] Κάθε BREF όπως θα δούµε παρακάτω αποτελεί εργασία δύο ή τριών ετών µε έως 100 εµπειρογνώµονες. Το γραφείο IPPC οργανώνει µια τεχνική οµάδα εργασίας (TWG) για να πραγµατοποιήσει την ανταλλαγή των πληροφοριών στη ΒΑΤ. Οι οµάδες αυτές συνίστανται από εµπειρογνώµονες που εκπροσωπούν τα Κράτη Μέλη, τις βιοµηχανίες, τις µη κυβερνητικές οργανώσεις και σκοπό έχουν την προστασία του περιβάλλοντος. Οι εµπειρογνώµονες διορίζονται από εκπροσώπους στο Φόρουµ, µέσω µιας διαδικασίας κατά της οποίας τα ονόµατα και τα στοιχεία επικοινωνίας των υποψηφίων της TWG αποστέλλονται στο EIPPCB. Κάθε οµάδα µπορεί να αποτελείται από 40 έως 100 εµπειρογνώµονες, ο διορισµός τον οποίων πιθανό να συντονίζεται και από τις Ευρωπαϊκές Ενώσεις Βιοµηχανιών, µε αποκλειστικό στόχο την ενίσχυση της αποτελεσµατικότητας της συµµετοχής. Για να µπορέσει κάποιο µέλος να θέσει υποψηφιότητα για να ενταχθεί στην οµάδα TWG, κρίνεται µε βάση την ικανότητα του να θέσει σε διαδικασία ανταλλαγής πληροφοριών την προοπτική του BREF στον τελικό χρήστη, αλλά και µε βάση την τεχνική, οικονοµική περιβαλλοντική και κανονιστική του τεχνογνωσία. Η TWG συντάσσει ή αναθεωρεί ένα έγγραφο BREF. Το επιτυγχάνει συνοψίζοντας τα αποτελέσµατα από την ανταλλαγή πληροφοριών σε ένα συγκεκριµένο τοµέα και αποτελεί την κύρια πηγή πληροφοριών για αυτά. Οι πληροφορίες που συλλέγονται, δίνονται µόνο από τους χειριστές των εγκαταστάσεων, όπου η ρύθµιση των ΒΑΤ καταλήγει να είναι µια διαδικασία σχεδόν αυτορρύθµισης, που πιθανό να διαρκέσει πολλά έτη. Η διαδικασία αυτή είναι ίσως χρονοβόρα επειδή το υλικό αναφοράς προέρχεται και αξιολογείται από τους εκπροσώπους των λειτουργών. Αν αναλογιστούµε ότι κάποιες ΒΑΤ για να εφαρµοστούν πρέπει να είναι οικονοµικά λογικές και τεχνικά εφαρµόσιµες, βλέπουµε ότι η εκτίµηση των λειτουργών ισχυροποιεί την τεκµηρίωση για την συνέχιση εφαρµογής των ΒΑΤ. Η εκπόνηση και αναθεώρηση των εγγράφων αναφοράς των ΒΑΤ, στις 8/11/2010 ενσωµατώθηκε σε νόµο µε την υιοθέτηση της 2010/75/ΕΚ η οποία αντικαθιστά την 2008/1/ΕΚ. Μερικά από τα συµπεράσµατα των BREFs σχετικά µε τις ΒΑΤ, δείχνου τα επίπεδα των εκποµπών στα οποία πρέπει να συµµορφωθεί κάποια δραστηριότητα, έπειτα από την εφαρµογή µιας ιδιαίτερης τεχνικής. Τα επίπεδα αυτά 12

ονοµάζονται συνδεδεµένα επίπεδα εκποµπής µε τις ΒΑΤ. Υπάρχουν περίπου 1.500 τέτοια επίπεδα στην τρέχουσα σειρά των BREFs. Η αρµόδια αρχή, συνδυάζοντας τον τρέχον αυτό υλικό, αλλά και την φύση της κάθε εγκατάστασης, καθορίζει κατά περίπτωση το επίπεδο των εκποµπών. Μέσω των BREFs οι διάφοροι φορείς λήψης αποφάσεων ενηµερώνονται για το κατά πόσο είναι οικονοµικώς και τεχνικώς εφικτό διαθέσιµο για την βιοµηχανία, έτσι ώστε να περιορίσουν την περιβαλλοντική επιβάρυνση, αλλά να βοηθήσουν στη βελτίωση των επιδόσεών τους και την προστασία του περιβάλλοντος. Το πόσο απαραίτητο εγχείρηµα είναι η εκπόνηση των εγγράφων αναφοράς, φαίνεται από το ότι λειτουργεί ως πυρήνας και έχει απαλλάξει τα Κράτη Μέλη από την εκπόνηση µεµονωµένων εγγράφων. Σύµφωνα µε τις απαιτήσεις του άρθρου 17 της οδηγίας 2008/1/ΕΚ, η ανταλλαγή πληροφοριών µεταξύ των κρατών µελών της Ευρώπης και των βιοµηχανικών κλάδων, οργανώνεται από το γραφείο IPPC, µε σκοπό την εφαρµογή της οδηγίας σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση. Η IED (2010/75/ΕΕ), είναι µια περιβαλλοντική νοµοθεσία που ρυθµίζει περίπου πενήντα χιλιάδες εγκαταστάσεις στην ΕΕ που δραστηριοποιούνται σε ένα ευρύ φάσµα γεωργικών ή/ και βιοµηχανικών δραστηριοτήτων. Το IPPC, λοιπόν, δρα καταλυτικά µε την ανταλλαγή πληροφοριών που αφορούν τις ΒΑΤ, όπως απαιτείται από το άρθρο 13 της οδηγίας που αφορά τις βιοµηχανικές εκποµπές. [9], [4], [6] Το ευρωπαϊκό γραφείο συντονίζει τις ενέργειες της TWG προτείνοντας και λύσεις ή συµβιβασµό ανάµεσα στα µέλη TWG όταν αυτά διαφωνούν, κάνει επιστηµονική και τεχνική ανάλυση των πληροφοριών που ανταλλάσσονται καθώς επίσης και να συντάσσει τα BREFs. Με µια µατιά στο άρθρο 13 (3) (γ) και (δ) της οδηγίας για τις βιοµηχανικές εκποµπές, βλέπουµε ότι οι πρακτικές ρυθµίσεις για την ανταλλαγή των πληροφοριών ορίζονται στα έγγραφα αυτά. Στοχεύουν κυρίως στην καθοδήγηση του Ευρωπαϊκού Γραφείου και των TWG στην κατάρτιση και αναθεώρηση των BREFs. Μετά την ολοκλήρωση των BREFs, παρουσιάζονται στη Γ.Δ Περιβάλλοντος στο Φόρουµ ανταλλαγής πληροφοριών, IEF. Η Γ.Δ. Περιβάλλοντος (the Directorate General for Environment within the European Commission DG ENV) (Γενική Διεύθυνση Περιβάλλοντος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής), είναι υπεύθυνη για την εφαρµογή της IED σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Η ανταλλαγή των πληροφοριών οργανώνεται από την Ε. Επιτροπή µε ταυτόχρονη συνεργασία του ευρωπαϊκού γραφείου και της Γ.Δ. Περιβάλλοντος. Το Forum του άρθρου 13 της IED, είναι η επίσηµη οµάδα εµπειρογνωµόνων, αποτελούµενη από εκπροσώπους των Κρατών Μελών, της βιοµηχανίας και των περιβαλλοντικών µη κυβερνητικών οργανώσεων, που επιβλέπει γενικά τη διαδικασία ανταλλαγής πληροφοριών για τις ΒΑΤ. Συστάθηκε µε την απόφαση της Ε. Επιτροπής (2011/C146/03) µε βάση την IDE. Γνωµοδοτεί για το κυλιόµενο πρόγραµµα εργασιών εκπόνησης και αναθεώρησης των BREFs, αλλά και για το τελικό σχέδιο των ΒΑΤ ελέγχοντας το περιεχόµενο των εγγράφων των ΒΑΤ. [9], [4], [6], [10], [11] 13

Βιβλιογραφία 1. http://prtr.ec.europa.eu/ 2. ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ (ΕΚ) αριθ. 166/2006 ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑÏΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ της 18ης Ιανουαρίου 2006 «για τη σύσταση ευρωπαϊκού µητρώου έκλυσης και µεταφοράς ρύπων και για την τροποποίηση των οδηγιών 91/689/EΟΚ και 96/61/EΚ του Συµβουλίου» 3. http://www.ypeka.gr/default.aspx?tabid=785&sni%5b524%5d=2461&language=el- GR 4. ΟΔΗΓΙΑ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ 2010/75/ΕΕ της 24ης Νοεµβρίου 2010 περί βιοµηχανικών εκποµπών (ολοκληρωµένη πρόληψη και έλεγχος της ρύπανσης) (αναδιατύπωση) 5. Workshop on the implementation of BAT under new Directive 2010/75/EU Ankara, 20 July, 2011 6.http://www.moa.gov.cy/moa/environment/environment.nsf/0/70121e15e3f7f242c22579 4c003becb3?OpenDocument 7. http://www.ypeka.gr/default.aspx?tabid=785&sni%5b524%5d=2461&language=el- GR 8. Αρ. Φύλλου 1450 ΚΥΑ- ΦΕΚ 1450 B, 14.06.13. «Καθορισµός πλαισίου κανόνων, µέτρων και διαδικασιών για την ολοκληρωµένη πρόληψη και τον έλεγχο της ρύπανσης του περιβάλλοντος από βιοµηχανικές δραστηριότητες, σε συµµόρφωση προς τις διατάξεις της οδηγίας 2010/75/ΕΕ «περί βιοµηχανικών εκποµπών (ολοκληρωµένη πρόληψη και έλεγχος της ρύπανσης)» του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συµβουλίου της 24ης Νοεµβρίου 2010». 9. European IPPC Bureau (EIPPCB) Joint Research Centre Institute for Prospective Technological Studies (IPTS) http://eippcb.jrc.ec.europa.eu/ 10. ΕΚΤΕΛΕΣΤΙΚΗ ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ της 26ης Μαρτίου 2013 για τη θέσπιση των συµπερασµάτων βέλτιστων διαθέσιµων τεχνικών (ΒΔΤ) βάσει της οδηγίας 2010/75/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συµβουλίου περί βιοµηχανικών εκποµπών, όσον αφορά την παραγωγή τσιµέντου, ασβέστου και οξειδίου του µαγνησίου [κοινοποιηθείσα υπό τον αριθµό C(2013) 1728] 11. http://gr.vlex.com/vid/-430674394 14

Παράρτηµα Πίνακας 1. Όλοι οι τοµείς και οι εκποµπές αερίων τους http://prtr.ec.europa.eu/home.aspx 15

Πίνακας 2. Όλοι οι τοµείς και οι εκποµπές αερίων τους http://prtr.ec.europa.eu/home.aspx 16

Πίνακας 3. Όλοι οι τοµείς και οι εκποµπές αερίων τους http://prtr.ec.europa.eu/home.aspx 17

Πίνακας 4. Όλοι οι τοµείς και οι εκποµπές αερίων τους http://prtr.ec.europa.eu/home.aspx 18

Πίνακας 5. Συγκεντρωτικός πίνακας βιοµηχανικών δραστηριοτήτων και οι εκποµπές ρύπων στον ατµόσφαιρα για το 2010 http://prtr.ec.europa.eu/home.aspx Πίνακας 6. Συγκεντρωτικός πίνακας βιοµηχανικών δραστηριοτήτων και οι εκποµπές ρύπων στον ατµόσφαιρα για το 2011 http://prtr.ec.europa.eu/home.aspx 19

Πίνακας 7. Συγκεντρωτικός πίνακας βιοµηχανικών δραστηριοτήτων και οι εκποµπές ρύπων στον ατµόσφαιρα για το 2012 http://prtr.ec.europa.eu/home.aspx Πίνακας 8. Συγκεντρωτικός πίνακας βιοµηχανικών δραστηριοτήτων και οι εκποµπές ρύπων στον ατµόσφαιρα για το 2013 http://prtr.ec.europa.eu/home.aspx 20