ΑΝΩΤΑΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΣΕΡΡΩΝ ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ: Ο ΘΕΣΜΟΣ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΧΡΗΣΗΣ,ΤΟ ΝΟΜΙΚΟ ΤΗΣ ΠΛΑΙΣΙΟ ΚΑΙ Η ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΣΕ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥΣ ΟΜΙΛΟΥΣ ΜΠΑΡΔΑΝΗΣ ΑΣΤΕΡΙΟΣ ΣΜΥΛΙΑΝΗ ΑΘΗΝΑ ΕΠΙΒΛΕΠΟΥΣΑ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ ΕΥΘΥΜΙΑΔΟΥ ΣΤΥΛΙΑΝΗ ΣΕΡΡΕΣ 2009
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΕΙΣΑΓΩΓΗ 5 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 6 ΟΙ ΘΕΜΕΛΙΩΔΗΣ ΑΡΧΕΣ ΠΟΥ ΔΙΕΠΟΥΝ ΤΟ ΘΕΣΜΟ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΧΡΗΣΗΣ 6 1.1 ΟΡΙΣΜΟΙ ΔΙΚΑΙΟΧΡΗΣΗΣ /FRANCHISING 6 1.2 Η ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΣΤΟ FRANCHISE 16 1.3 Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ FRANCHISING 23 1.4 EΥΡΩΠΑΙΚΟΣ ΚΩΔΙΚΑΣ ΔΕΟΝΤΟΛΟΓΙΑΣ 27 1.5 Η ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΤΗΣ EΥΡΩΠΑΪΚΗΣ OΜΟΣΠΟΝΔΙΑΣ FRANCHISE 41 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 44 ΝΟΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΔΙΚΑΙΟΧΡΗΣΗΣ 44 2.1 ΝΟΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΣΥΜΒΑΣΗΣ ΔΙΚΑΙΟΧΡΗΣΗΣ 44 2.2 ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ FRANCHISING 46 2.3 ΣΥΜΒΑΤΙΚΗ ΣΥΝΔΕΣΗ ΕΝΤΟΛΟΔΟΧΟΥ-ΕΝΤΟΛΕΑ 47 2
2.4 ΟPOI ΣΥΜΦΩΝΙΩΝ ΔΙΚΑΙΟΧΡΗΣΗΣ 48 2.5 ΝΟΜΙΚΑ ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΠΡΙΝ ΚΑΤΑ ΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΚΑΙ ΜΕΤΑ ΤΗ ΛΗΞΗ/ ΛΥΣΗ ΤΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ 50 2.6 ΑΝΑΝΕΩΣΗ ΤΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ FRANCHISE ΚΑΙ ΕΠΑΝΑΔΙΑΠΡΑΓΜΑΤΕΥΣΗ ΤΩΝ ΟΡΩΝ ΤΗΣ 60 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 65 ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΕΣ ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΔΙΚΑΙΟΧΡΗΣΗΣ 65 3.1 ΝΟΜΙΚΕΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΤΟΥ ΖΗΜΙΟΓΟΝΟΥ ΔΙΚΑΙΟΔΟΧΟΥ 65 3.2 ΑΛΛΑΓΗ ΑΠΟΦΑΣΗΣ ΓΙΑ ΕΝΤΑΞΗ ΣΕ ΔΙΚΤΥΟ ΔΙΚΑΙΟΧΡΗΣΗΣ 66 3.3 ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΗ ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ 67 3.4 ΥΠΟΧΡΕΩΣΗ ΠΑΡΑΜΟΝΗΣ ΔΙΚΤΥΟ ΔΙΚΑΙΟΧΡΗΣΗΣ 68 ΛΟΓΩ ΑΝΕΠΙΤΥΧΟΥΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ 68 3.5 ΔΙΑΤΑΓΕΣ ΠΛΗΡΩΜΗΣ ΣΕ ΤΙΜΟΛΟΓΙΑ ΣΕ ROYALTIES 70 3.6 Η ΑΝΕΞΑΡΤΗΣΙΑ ΤΩΝ ΔΙΚΑΙΟΔΟΧΩΝ 70 3.7 ΤΑ ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΑ ΚΕΝΑ ΤΟΥ FRANCHISE 75 3.8 ΠΡΟΤΑΣΗ ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΗΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ 84 3.9 ΟΙ ΝΕΕΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΕΙΣ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΙΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ 91 3
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4 97 Η ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΟΥ FRANCHISE ΣΕ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥΣ ΟΜΙΛΟΥΣ 97 4.1 ΟΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΙ ΟΜΙΛΟΙ 97 4.2 ΠΡΟΣΩΠΙΚΕΣ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ 101 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5 111 ΣΦΑΙΡΙΚΗ ΘΕΣΗ ΤΟΥ FRANCHISE ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΚΑΙ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΑΓΟΡΑ 111 5.1 ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΕΣ ΕΡΕΥΝΕΣ 111 5.2 Ο ΘΕΣΜΟΣ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΧΡΗΣΗΣ ΣΕ ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΧΩΡΕΣ 124 5.3 ΓΕΝΙΚΑ ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΤΟΥ FRANCHISING 141 5.4 ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ ΕΠΕΝΔΥΣΗΣ 145 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ 154 ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 156 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 157 4
ΕΙΣΑΓΩΓΗ Στη σύγχρονη κοινωνία όπου επιχειρήσεις αγωνίζονται να επιβιώσουν μέσα στο πλαίσιο του υψηλού ανταγωνισμού, δημιουργούνται νέες ασφαλείς, προτάσειςλύσεις, που παρέχουν «προστασία»,καθοδήγηση και εξελιγμένη τεχνογνωσία στον επιχειρηματία, με απώτερο στόχο να αποφευχθούν λάθη και επιχειρηματικά ατοπήματα, που σε αντίθετη περίπτωση ο βαθμός κινδύνου θα ήταν μεγαλύτερος εν μέρει. Μια μέθοδος προσπάθειας εξάλειψης του μεγάλου ατομικού επιχειρηματικού κινδύνου είναι η δικαιόχρηση(franchise).αυτή η μέθοδος αποτελεί ένα σύστημα επιχειρηματικής ανάπτυξης μιας επιτυχημένης, γνωστής ή καινοτομικής επιχείρησης, όπου ο κάτοχος των δικαιωμάτων αυτής, παρέχει τα δικαιώματα του στον ενδιαφερόμενο επιχειρηματία ώστε να μπορεί να ιδρύσει σημείο πώλησης στο οποίο χρησιμοποιεί, το όνομα του, την τεχνογνωσία του,τα προϊόντα και τις υπηρεσίες του. 5
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ΟΙ ΘΕΜΕΛΙΩΔΗΣ ΑΡΧΕΣ ΠΟΥ ΔΙΕΠΟΥΝ ΤΟ ΘΕΣΜΟ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΧΡΗΣΗΣ 1.1 ΟΡΙΣΜΟΙ ΔΙΚΑΙΟΧΡΗΣΗΣ /FRANCHISING FRANCHISING/ΔΙΚΑΙΟΧΡΗΣΗ Είναι όταν ο δικαιοπάροχος παραχωρεί στον δικαιοδόχο έναντι κάποιου άμεσου ή έμμεσου οικονομικού ανταλλάγματος την εμπορική μέθοδο αλλά και το δικαίωμα να εκμεταλλευτεί το franchise με κύριο στόχο την εμπορία συγκεκριμένων υπηρεσιών ή και τύπων προϊόντων. FRANCHISE Είναι το σύνολο των δικαιωμάτων που αναφέρονται στα πρότυπα χρήσεως, τα εμπορικά σήματα/επωνυμίες, δικαιώματα αντιγραφής, σχέδια, πινακίδες καταστημάτων, αλλά και τεχνογνωσίες ή διπλώματα ευρεσιτεχνίας προς εκμετάλλευση για την μεταπώληση προϊόντων ή την παροχή υπηρεσιών σε τελικούς χρήστες, της πνευματικής ή βιομηχανικής ιδιοκτησίας. 6
ΔΙΚΑΙΟΠΑΡΟΧΟΣ/ΔΟΤΗΣ/FRANCHISOR Είναι αυτός που παραχωρεί την επιχείρηση και το δικαίωμα εκμετάλλευσης του Franchise στον δικαιοδόχο έναντι κάποιου άμεσου ή έμμεσου οικονομικού ανταλλάγματος που έχει ως σκοπό την εμπορία συγκεκριμένων τύπων υπηρεσιών ή και προϊόντων. ΔΙΚΑΙΟΔΟΧΟΣ/ΛΗΠΤΗΣ/FRANCHISEE Είναι εκείνος που του παραχωρείται η επιχείρηση για να μπορεί να εκμεταλλευτεί το δικαίωμα του franchise από τον δικαιοπάροχο, έτσι ώστε να μπορέσει να πραγματοποιήσει εμπόριο συγκεκριμένους τύπους προϊόντων ή και υπηρεσιών. ΕΝΤΟΛΕΑΣ Είναι μια μεγάλη επιχείρηση, η οποία είναι επιτυχημένη και φυσικά απαραίτητη προϋπόθεση να έχει δημιουργήσει ένα καλό όνομα, να διαθέτει ευρεία τεχνογνωσία και κύρος, η οποία χωρίς να πραγματοποιήσει μεγάλο ύψος δαπανών έχει την επιθυμία να διευρύνει το μερίδιο της στην αγορά. 7
ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΟΥ ΕΝΤΟΛΕΑ Εκμεταλλεύεται νόμιμα την εμπορική επωνυμία που διαθέτει ή τους διακριτικούς τίτλους ή τα εμπορικά σήματα και πολλά άλλα τα οποία διακρίνει και διαθέτει στην αγορά το σύστημα franchise. Είναι υποχρεωμένος να είναι έτοιμος όσο αφορά την ιδιότητα την οποία κατέχει ως δικαιοπάροχος, με το πλήρες σύστημα franchise αλλά και την πλήρη και επαρκή διάρθρωση, καθώς και το ουσιαστικό περιεχόμενο. Έτσι με όλα αυτά θα υπάρχει θετικό αποτέλεσμα και θα μπορέσουν να καλυφθούν όλες οι πτυχές των προβλημάτων που τυχόν προκύψουν. Διαθέτει την απαραίτητη οργανωτική δομή έτσι ώστε να παρέχει την κατάλληλη εκπαίδευση στους δικαιοδόχους αλλά και στο προσωπικό των επιχειρήσεων για να καταφέρουν και αυτοί να φέρουν εις πέρας το έργο τους με πανομοιότυπο τρόπο με αυτό του δικαιοπάροχου. Να πραγματοποιήσει την κατάλληλη μέθοδο Ελέγχου Λειτουργίας της επιχείρησης, η οποία να έχει δοκιμαστεί με επιτυχία στο παρελθόν, έτσι ώστε να διαπιστωθούν τα προβλήματα κατά τη λειτουργία της επιχείρησης. Όπως επίσης και αποκλίσεις από τα προκαθορισμένα πρότυπα κατασκευής και λειτουργίας του καταστήματος για να μπορέσει να ελέγχει και να διορθώνει αυτές όταν παρουσιάζονται. Να είναι τακτικό μέλος μίας εθνικής ή διεθνούς ενώσεως Franchise,ώστε να ενημερώνεται για τις επίσημες διεθνείς βάσεις του Franchise. 8
Nα είναι επιτυχημένος πάνω στο είδος του, να διαθέτει την απαραίτητη εμπειρία της αγοράς, να έχει δημιουργήσει την λεγόμενη κατάσταση πραγμάτων και τέλος να έχει συνδέσει την επωνυμία με όσα οικονομικά αγαθά διακινεί μέσα από την επιχείρηση του. Να διαθέτει κάποιο επαρκές κεφάλαιο, έτσι ώστε να μπορέσει να ανταποκριθεί στα έξοδα που προκύπτουν από το σύστημα franchise,αλλά και από τα υλικά οικονομικά αγαθά που διακινεί, τα οποία προϋποθέτουν εγκαταστάσεις αποθηκών, εργαστηρίων και δικτύων διανομής. Μέσα από όλα αυτά θα μπορέσει να εξασφαλίσει την ακριβή παράδοση των εμπορευμάτων και υλικών γενικότερα. Να διαθέτει τον απαραίτητο τεχνολογικό εξοπλισμό για να παρέχει την διαρκή υποστήριξη των δικαιοδόχων του συστήματος καθώς αυτό αποτελεί συστατικό στοιχείο επιτυχίας. Να εφαρμόζει και ταυτόχρονα να διαθέτει μεθόδους ανάπτυξης αλλά και έρευνας ώστε το σύστημα Franchise να προσαρμόζεται, να είναι δυναμικό και να προσαρμόζεται στις ανάγκες της σύγχρονης εποχής χωρίς να χαρακτηρίζεται από στατικότητα. Να υπάρχει βοήθεια του εκάστοτε δικαιοδόχου, ως αποτέλεσμα τον προσδιορισμό της καταλληλότερης τοποθεσίας για εγκατάσταση της επιχείρησης. Θα πρέπει να υπάρχουν τυπικά σχέδια κατασκευής και εξοπλισμού ενός τυπικού καταστήματος προς την εξυπηρέτηση του δικαιοδόχου. 9
Να διαθέτει τον πίνακα επίσημων και εγκεκριμένων προμηθευτών στην περίπτωση που ο ίδιος ο εντολέας δεν διαθέτει όλα τα απαιτούμενε υλικά και εμπορεύματα. Επίσης θα πρέπει να υπάρχουν και οι συμβάσεις που έχει υπογράψει, οι οποίες διασφαλίζουν ότι ο εφοδιασμός είναι χωρίς ζημιές και ελαττώματα. Μέσα σε ένα τέτοιο πλαίσιο δύναται να πείσει τους δικαιοδόχους του. ΕΝΤΟΛΟΔΟΧΟΣ Είναι ένα πρόσωπο το οποίο μπορεί να είναι είτε νομικό είτε φυσικό.μπορεί να διαθέτει κάποιο κεφάλαιο και φυσικά να έχει την επιθυμία να διοικεί μια επιχείρηση και να πραγματοποιεί τις εργασίες που απαιτούνται με ευθύνη του,αλλά να υπάρχει και η ανάλογη συνδρομή του εντολέα. ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΕΝΤΟΛΟΔΟΧΟΥ Έχει τις βασικές αναγκαίες επαγγελματικές προϋποθέσεις έτσι ώστε ο δικαιοπάροχος να δώσει την κατάλληλη εκπαίδευση στον δικαιοδόχο ούτως ώστε να φέρει εις πέρας το έργο του, αναπτύσσοντας έτσι και τις κατάλληλες δεξιοτεχνίες. Για την ομαλότερη ένταξη στη κλίμακα του κανονικού δικαιοδόχου απαραίτητο στοιχείο είναι η ύπαρξη ενός κατάλληλου επιπέδου γραμματικών γνώσεων. 10
Θα πρέπει να είναι σε θέση να παρακολουθήσει συγκεκριμένη εκπαίδευση η οποία θα τον βοηθήσει να εφαρμόσει με τον κατάλληλο τρόπο όλα όσα περιλαμβάνει το σύστημα franchise,την οποία θα του την διδάξει ο δικαιοπάροχος. Θα πρέπει στο ιστορικό του να μην συμπεριλαμβάνονται επιβαρυντικά γεγονότα, όπως για παράδειγμα πτώχευση. Ο δικαιοδόχος είναι υποχρεωμένος να έχει την απαιτούμενη επάρκεια κεφαλαίων γιατί αποτελεί βασική προϋπόθεση για να λειτουργήσει ένα κατάστημα franchise. Πρέπει να έχει την απαιτούμενη διάθεση να ασχοληθεί προσωπικά με την επιχείρηση, γεγονός που σημαίνει πως θα πρέπει να αφιερώσει αρκετές ώρες για την πραγμάτωση του στόχου του. FRANCHISE CONTRACT(σύμβαση δικαιόχρησης) Η αμφοτεροβαρής νομική σύμβαση μεταξύ του δικαιοπάροχου(franchisor) και του δικαιοδόχου(franchisee) όπου περιγράφονται με ιδιαίτερη ακρίβεια οι όροι της συνεργασίας τους. Συνήθως η δυνατότητα διαπραγμάτευσης από την πλευρά του δικαιοδόχου δεν υφίσταται μιας και ένα από τα κύρια χαρακτηριστικά της επιχείρησης Franchise είναι η καθολική ομοιομορφία στη μεταχείριση των δικαιοδόχων και όχι η παραχώρηση ιδιαίτερων διαπραγματευτικών προνομίων και ευνοϊκών συμφωνιών σε ορισμένους από αυτούς. 11
DISCLOSURE/ΓΝΩΣΤΟΠΟΙΗΣΗ(Υποχρέωση πληροφόρησης) Είναι η υποχρέωση του δικαιοπάροχου να παρέχει εγγράφως σε κάθε υποψήφιο δικαιοδόχο και μέσα σε εύλογο χρόνο πρίν από την υπογραφή ενός δεσμευτικού εγγράφου, πλήρη και ακριβή πληροφόρηση σχετικά με την εταιρική και οικονομική του κατάσταση, το επιχειρηματικό του ιστορικό, την περιγραφή της επιχείρησης που είναι αντικείμενο του franchise,την περιγραφή των κυρίων χαρακτηριστικών της τεχνογνωσίας, την παροχή τεχνικής υποστήριξης προς τον δικαιοδόχο,το προβλεπόμενο κόστος εγκατάστασης, τη βιωσιμότητα του συστήματος, τα βασικά στοιχεία της σύμβασης, τα ονόματα και τις διευθύνσεις των μελών του δικτύου και με άλλα που προβλέπονται είτε από ειδική νομοθεσία είτε από τον Εθνικό Κώδικα Δεοντολογίας για το Franchising. FRANCHISE FEE/ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΕΙΣΟΔΟΥ/ENTRY FEE Είναι μια εφάπαξ αμοιβή που καταβάλλει ο δικαιοδόχος στον δικαιοπάροχο για την παραχώρηση του δικαιώματος εκμετάλλευσης του franchise. ROYALTIES/ΠΕΡΙΟΔΙΚΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ Είναι το συνεχές οικονομικό αντάλλαγμα που καταβάλλει περιοδικά ο δικαιοδόχος στον δικαιοπάροχο για την παραχώρηση του δικαιώματος εκμετάλλευσης του franchise καθ όλη τη διάρκεια της συμβατικής τους σχέσης. 12
ANNUAL RENEWAL FEE(Ετήσιο τέλος ανανέωσης σύμβασης) Η σύμβαση franchise που παρέχεται από τον δικαιοπάροχο, ίσως να είναι διάρκειας μόνο ενός έτους. Κατά συνέπεια ο δικαιοδόχος έχει το δικαίωμα αυτόματης ανανέωσης της σύμβασης μετά το πέρας της περιόδου αυτής, με την καταβολή του ετήσιου τέλους ανανέωσης σύμβασης. Ωστόσο η χρέωση αυτής της αμοιβής δεν είναι πάγια τακτική. DEVELOPMENT SCHEDULE(Χρονικό Σχέδιο Ανάπτυξης) Είναι το δεδομένο συμβατικό χρονικό πλαίσιο μέσα στο οποίο ο βασικός δικαιοδόχος και ο δικαιοδόχος ανάπτυξης περιοχής υποχρεούνται να αναπτύξουν το δίκτυο δικαιοδόχων του συστήματος. DISTRIBUTION FRANCHISE(Franchise Διανομής) Είναι μια μορφή franchising όπου μια επιχείρηση, ο δικαιοπάροχος, παρέχει σε μια άλλη επιχείρηση, τον δικαιοδόχο, την άδεια να εκμεταλλεύεται το franchise μέσα από τη λιανική πώληση σε τελικούς καταναλωτές συγκεκριμένων προϊόντων μέσα από το κατάστημα του και κάτω από τα διακριτικά γνωρίσματα του δικαιοπαρόχου. 13
SERVICES FRANCHISE(Franchise Υπηρεσιών) Είναι μια μορφή franchising όπου μια επιχείρηση, ο δικαιοπάροχος, παρέχει, σε μια άλλη επιχείρηση, τον δικαιοδόχο, την άδεια να εκμεταλλεύεται το franchise μέσα από την παροχή σε τελικούς καταναλωτές συγκεκριμένων μόνο υπηρεσιών μέσα από το κατάστημα του και πάντα κάτω από τα διακριτικά γνωρίσματα του δικαιοπαρόχου. DIRECT FRANCHISE (Άμεσο Franchise) Είναι η περίπτωση όπου ο δικαιοπάροχος σε κάθε επιμέρους δικαιοδόχο παρέχει τη συμβατική δυνατότητα να λειτουργήσει το franchise από μια και συγκεκριμένη μονάδα εκμετάλλευσης που βρίσκεται σε συγκεκριμένη γεωγραφική περιοχή μέσα στη χώρα ανάπτυξης. MULTIUNIT FRANCHISING(Franchising πολλαπλών σημείων) Είναι η επιχείρηση στην οποία παραχωρείται από τον δικαιοπάροχο το δικαίωμα εκμετάλλευσης του franchise με σκοπό την εμπορία συγκεκριμένων τύπων προϊόντων ή και υπηρεσιών μέσα από τη δημιουργία περισσότερων από μια μονάδα εκμετάλλευσης μέσα στην ίδια ή σε άλλη γεωγραφική περιοχή. 14
FRANCHISE TRAINING (Εκπαίδευση franchise) Είναι η εκπαίδευση που παρέχει ο δικαιοπάροχος στον δικαιοδόχο και στους υπαλλήλους του πάνω στο franchise και στις μεθόδους εκμετάλλευσης του. QUALITY CONTROL (Ποιοτικός Έλεγχος) Είναι ο έλεγχος που διενεργεί ο δικαιοπάροχος επί τόπου στις μονάδες εκμετάλλευσης του franchise ώστε να πιστοποιείται η συμμόρφωση των δικαιοδόχων του δικτύου με τους κανόνες του Εγχειριδίου Λειτουργίας του franchise και τους όρους της σύμβασης που έχουν υπογράψει, τους σχετικούς με την ποιότητα των πωλουμένων προϊόντων ή των παρεχομένων υπηρεσιών. BUY BACK OPTION(Επιλογή Εξαγοράς) Εφαρμόζεται σε περίπτωση λήξης ή λύσης μιας σύμβασης franchise,όπου ο δικαιοπάροχος ασκεί το συμβατικό του δικαίωμα να ζητήσει από τον δικαιοδόχο να του πωλήσει είτε την επιχείρηση του, είτε μέρος αυτής, είτε τα προϊόντα που έχουν απομείνει στην κυριότητα του δικαιοδόχου κατά τη λύση ή λήξη της σύμβασης. 15
1.2 Η ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΣΤΟ FRANCHISE AREA DEVELOPMENT(Ανάπτυξη περιοχής) Είναι η περίπτωση όπου ο δικαιοπάροχος παρέχει σε μια επιχείρηση, τον δικαιοδόχο ανάπτυξης περιοχής, την άδεια να εκμεταλλευτεί μια συγκεκριμένη γεωγραφική περιοχή μέσω της από τον ίδιο δημιουργίας και εκμετάλλευσης περισσοτέρων της μιας μονάδων εκμετάλλευσης βάσει ενός δεδομένου χρονικού σχεδίου ανάπτυξης. AREA DEVELOPER(Δικαιοδόχος Ανάπτυξης Περιοχής) Είναι η επιχείρηση στην οποία ο δικαιοπάροχος παρέχει στον δικαιοδόχο την άδεια να εκμεταλλευτεί μια συγκεκριμένη γεωγραφική περιοχή μέσω της από τον ίδιο δημιουργίας και εκμετάλλευσης των περισσότερών της μιας μονάδων εκμετάλλευσης βάσει ενός δεδομένου χρονικού σχεδίου ανάπτυξης. MASTER FRANCHISEE/SUB FRANCHISOR(Βασικός Δικαιοδόχος) Είναι η επιχείρηση, στην οποία ο δικαιοπάροχος, παρέχει την άδεια να εκμεταλλευθεί μια συγκεκριμένη γεωγραφική περιοχή μέσω της από τον βασικό δικαιοδόχο περαιτέρω παραχώρησης σε τρίτους του δικαιώματος εκμετάλλευσης του franchise μέσα από συγκεκριμένες μονάδες εκμετάλλευσης(καταστήματα),που καθένας από αυτούς δημιουργεί μέσα στην ίδια γεωγραφική περιοχή, χωρίς να 16
αποκλείεται η πιθανότητα της παράλληλης δημιουργίας και εκμετάλλευσης από τον βασικό δικαιοδόχο μιας ή περισσοτέρων μονάδων στην ίδια περιοχή. Η ΚΑΤΑΤΜΗΣΗ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΣΤΟ FRANCHISE Ο επιχειρηματίας που αποφασίζει να αναπτυχθεί με τη μέθοδο του franchise,θα πρέπει να σχεδιάσει και να αποφασίσει τον τρόπο της εδαφικήςγεωγραφικής του ανάπτυξης λαμβάνοντας υπόψιν βεβαίως για τη λήψη της απόφασης του αυτής, τις διαφορετικές επιλογές που διαθέτει προς εξυπηρέτηση του σκοπού αυτού. Παρόλο, λοιπόν, που η πιο συνήθης μορφή παραχώρησης εδαφικής αποκλειστικότητας από μέρους του Δικαιοπαρόχου είναι αυτή κατά την οποία ο Δικαιοδόχος έχει δικαίωμα μόνο για ένα σημείο σε ορισμένη αυστηρά γεωγραφική περιοχή(νομού, δήμου κ.λ.π),ωστόσο είναι δυνατή η παραχώρηση σε Δικαιοδόχο του δικαιώματος εκμετάλλευσης περισσότερων σημείων από το ίδιο σύστημα Δικαιόχρησης. Σε αυτή την περίπτωση ο Δικαιοπάροχος έχει στη διάθεση του τις εξής επιλογές γεωγραφικής ανάπτυξης >Την ανάπτυξη με Master Franchising(Κύρια Δικαιόχρηση) >Την ανάπτυξη με Area Franchising(Περιφερειακή Δικαιόχρηση) >Την ανάπτυξη με Sub franchising(υποδικαιόχρηση) 17
MASTER FRANCHISING (ΚΥΡΙΑ ΔΙΚΑΙΟΧΡΗΣΗ) Σε αυτή την περίπτωση ο Δικαιοπάροχος πωλεί στον Κύριο Δικαιοδόχο(Master Franchisee) το δικαίωμα να προσλάβει και να εκπαιδεύσει και άλλους δικαιοδόχους με αντάλλαγμα την καταβολή σε αυτόν κάποιων μόνιμων ανταλλαγμάτων(royalties) ή ποσοστού εκ των εσόδων του Κύριου αυτού Δικαιοδόχου από τους άλλους αυτούς δικαιοδόχους. Αυτή η επιλογή ευνοεί την ανάπτυξη του δικτύου στο εξωτερικό χωρίς να χρειάζεται να επενδύει ο Κύριος Δικαιοπάροχος νέα επιπλέον κονδύλια για την επέκταση αυτή, αλλά αντίθετα επενδύει μόνο στο πρόσωπο του Κύριου Δικαιοδόχου, ο οποίος μετά την υπογραφή της Σύμβασης Κύριας Δικαιόχρησης, θα προβεί με ίδια κεφάλαια στην ανάπτυξη του δικτύου στη χώρα του, την οποία γνωρίζει αρκετά καλά. Σε αυτή την περίπτωση ο έλεγχος από τον Κύριο Δικαιοπάροχο είναι ευχερέστερος αφού δεν χρειάζεται να ελέγξει όλα τα πρόσωπα που ασχολούνται στο δίκτυο που έχει αναπτυχθεί στην κάθε χώρα αλλά λαμβάνει όλες αυτές τις πληροφορίες που χρειάζεται από τον Κύριο Δικαιοδόχο, ο οποίος αποτελεί στην ουσία τον Δικαιοπάροχο του εν λόγω συστήματος δικαιόχρησης στη συγκεκριμένη χώρα. Βεβαίως η ανάπτυξη με Master Franchising επιφυλάσσει και κάποιες δυσκολίες για τον Κύριο Δικαιοπάροχο που θα την επιλέξει. Για παράδειγμα, η εξασφάλιση της ποιότητας των παρεχόμενων από το δίκτυο προϊόντων ή και υπηρεσιών προϋποθέτει τακτικό έλεγχο αυτών από τον Κύριο Δικαιοπάροχο, ο οποίος φυσικά δεν είναι εύκολος στην περίπτωση του Master Franchising.Επιπλέον η ενδεχόμενα κακή ή λανθασμένη επιλογή ενός Κύριου Δικαιοδόχου από τον Κύριο 18
Δικαιοπάροχο δύναται να προκαλέσει βλάβη σε ολόκληρο το δίκτυο. Ωστόσο η γεωγραφική παραχώρηση μιας ολόκληρης χώρας σε ένα μόνο πρόσωπο δεν παύει να είναι μια μέθοδος που προτιμούν σχεδόν όλοι οι Κύριοι Δικαιοπάροχοι για να διευρύνουν άμεσα και γρήγορα το δίκτυο τους και τη φήμη του. AREA FRANCHISING (ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΔΙΚΑΙΟΧΡΗΣΗ) Σε αυτή την περίπτωση,ο Περιφερειακός Δικαιοδόχος αποκτά δικαίωμα ανάπτυξης με franchise σε μια μεγάλη περιοχή με σκοπό να επιτύχει τη λειτουργία περισσοτέρων του ενός σημείων. Με αυτόν τον τρόπο μειώνεται ο αριθμός των δικαιοδόχων που καλείται να ελέγξει κάθε φορά ο Δικαιοπάροχος, ο οποίος ελέγχει συνολικά την περιοχή ελέγχοντας μόνο τον δικαιοδόχο που έχει ορίσει σε αυτή. Επιπλέον, εν προκειμένω, απαιτείται λιγότερη εκπαίδευση και επιμέρους υποστήριξη από μέρους του Δικαιοπαρόχου αφού δεν χρειάζεται να παρέχει κάθε φορά, με κάθε άνοιγμα νέου σημείου, καθοδήγηση, πληροφορίες και αρχική υποστήριξη. Βεβαίως από την άλλη πλευρά, ακολουθώντας αυτή την οδό της Περιφερειακής Δικαιόχρησης, ο Δικαιοπάροχος χάνει μέρος των πρωτοβουλιών του πάνω σε μεγάλη εδαφική επικράτεια ενώ οι Δικαιοδόχοι Περιφερειακής Δικαιόχρησης αποκτούν αυξημένη εξουσία στο εν λόγω Σύστημα. 19
SUB FRANCHISING (ΥΠΟΔΙΚΑΙΟΧΡΗΣΗ) Σε αυτή την περίπτωση ο Δικαιοπάροχος επιτρέπει σε κάποιους Δικαιοδόχους να πωλούν νέα franchise και να γίνονται Υποδικαιοπάροχοι, οι οποίοι θα είναι υπεύθυνοι για την εκπαίδευση και την υποστήριξη, καθώς και για την είσπραξη των μόνιμων δικαιωμάτων(royalties) από τους υποδικαιοδόχους. Αυτή η οδός ευνοεί επίσης την ευρεία ανάπτυξη του Δικτύου. Ωστόσο μπορούν να δημιουργηθούν διαφωνίες μεταξύ του Δικαιοπαρόχου και του Υποδικαιοπαρόχου για θέματα όπως το πλάνο ανάπτυξης του δικτύου και η ικανότητα των υποδικαιοπαρόχων να διορίσουν νέους δικαιοδόχους εντός συγκεκριμένου χρονικού διαστήματος που ορίζει ο Δικαιοπάροχος. Βεβαίως και σε αυτή την περίπτωση, ο Δικαιοπάροχος χάνει αρκετή από την εξουσία του πάνω στους Υποδικαιοδόχους. 20
ΕΠΙΛΟΓΕΣ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΚΥΡΙΑ ΔΙΚΑΙΟΧΡΗΣΗ ΕΠΕΝΔΥΣΗ ΑΠΟ ΚΥΡΙΟ ΔΙΚΑΙΟΔΟΧΟ ΔΙΑΣΦΑΛΙΣΗ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΔΙΚΑΙΟΧΡΗΣΗ ΥΠΟΔΙΚΑΙΟΧΡΗΣΗ ΛΙΓΟΤΕΡΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΤΑΝΟΜΗ «ΦΟΡΤΟΥ» ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ ΑΠΟΚΕΝΤΡΩΜΕΝΗ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΕΥΡΕΙΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΞΑΡΤΗΣΗ ΑΠΟ ΕΝΑ ΑΤΟΜΟ ΑΥΞΗΜΕΝΗ ΕΞΟΥΣΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΧΩΝ ΠΙΘΑΝΕΣ ΔΙΑΦΩΝΙΕΣ ΑΥΞΗΜΕΝΗ ΕΞΟΥΣΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΧΩΝ 21
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΙΚΑ Η κατάτμηση των γεωγραφικών περιοχών από τον Δικαιοπάροχο και η παραχώρηση τους σε Δικαιοδόχους του Δικτύου απαιτεί στρατηγική οργάνωση από αυτόν, ο οποίος θα πρέπει να αποφασίσει ποιες περιοχές θα παραχωρήσει προς εκμετάλλευση σε τρίτους-δικαιοδόχους και ποιες θα επιλέξει για εκμετάλλευση από τον ίδιο δεδομένου ότι έχει και ο ίδιος αυτό το δικαίωμα. Επίσης, ανάλογα με το ποιες περιοχές μπορεί να ελέγξει και ποιες όχι(από αυτές των οποίων η εκμετάλλευση τον ενδιαφέρει),θα αποφασίσει το είδος της ανάπτυξης του με κάποιον από τους τρόπους που έχουμε αναλύσει παραπάνω. Είθισται να παραχωρείται εδαφική-γεωγραφική αποκλειστικότητα σε δικαιοδόχους από τον Δικαιοπάροχο. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι είναι ο κανόνας καθώς υπάρχους Δίκτυα franchise στα οποία οι δικαιοδόχοι συνυπάρχουν επιχειρηματικά σε μια ευρύτερη περιοχή, χωρίς να έχουν αποκλειστικότητα σε άλλη περιοχή, πέραν αυτής του σημείου από το οποίο λειτουργούν την επιχείρηση του Δικτύου. Βέβαια αυτή η τακτική εγκυμονεί κινδύνους, καθώς συνήθως ο οικονομικότερα ισχυρά δικαιοδόχος είναι και αυτός που υπερτερεί εφόσον είναι αυτός που κατέχει τα περισσότερα μέσα διαφήμισης κλπ. Έτσι ώστε να προβάλλεται η δική του επιχείρηση στην περιοχή, εις βάρος των λοιπών ασθενέστερων οικονομικά δικαιοδόχων, σε σημείο τέτοιο που τελικά να μην μπορεί να γίνει λόγος για υγιή ανταγωνισμό μεταξύ των δικαιοδόχων. 22
Σε κάθε περίπτωση η κατάτμηση ευρύτερης γεωγραφικής περιοχής σε περισσότερους δικαιοδόχους θα πρέπει να γίνεται με βάση τον πληθυσμό, την ευρωστία ή άλλους δημογραφικούς παράγοντες και όχι με βάση την έκταση της περιοχής μόνο. Τέλος, άλλο ένα βασικό θέμα που πρέπει να εξετάσει και να αποφασίσει ο Δικαιοπάροχος είναι εάν θα δώσει δικαίωμα περαιτέρω διεύρυνσης της ήδη παραχωρηθείσας περιοχής στο Δικαιοδόχο. Εάν μάλιστα λάβει κανείς υπόψιν του ότι η δυνατότητα αυτή θα μπορούσε να συνδυαστεί με την επίτευξη συγκεκριμένων στόχων από τον δικαιοδόχο, τότε γίνεται αντιληπτό ότι πρόκειται για μια δίκαια λύση επιβράβευσης του αποδοτικού και υποδειγματικού δικαιοδόχου ενώ και ο δικαιοπάροχος είναι σίγουρος ότι παραχωρεί ένα ακόμα τμήμα περιοχής στο δικαιοδόχο αυτό προς εκμετάλλευση, ο οποίος θα την εκμεταλλευτεί στο έπακρο. 1.3 Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ FRANCHISING Κάνοντας μια ιστορική αναδρομή πάνω στο franchising πρέπει να επισημανθεί πως η λέξη franchise έχει τις ρίζες της στην αρχαία Γαλλία και συγκεκριμένα, χρονολογικά στο μεσαίωνα και σημαίνει «ελευθερία». Στην πράξη το franchise πρωτοεμφανίστηκε στη Μεγάλη Βρετανία το μεσαίωνα, όπoυ οι κυβερνώντες αποσπούσαν χρήματα από τους αριστοκράτες με κύριο στόχο την παροχή υπηρεσιών ώς αντάλλαγμα του δικαιώματος να συλλέγουν τους τοπικούς φόρους. Βέβαια με το πέρασμα των χρόνων και τις ανάγκες της αγοράς, η έννοια του franchising δέχτηκε αλλαγές και εξελίχθηκε. 23
Το αρχικό σκεπτικό του franchising ξεκίνησε αιώνες πριν.ο Πάπας, σε μια προσπάθεια να συγκεντρώσει φόρους έδωσε το δικαίωμα σε ορισμένους ανθρώπους να εκμεταλλευτούν μια ορισμένη γεωγραφική περιοχή. Οι άνθρωποι αυτοί θα κρατούσαν ένα μερίδιο από αυτά που είχαν συγκεντρώσει και τα υπόλοιπα θα τα έδιναν στον Πάπα, Έτσι δημιουργήθηκε η πρώτη σχέση franchise. Κατά την διάρκεια του II Παγκόσμιου Πολέμου, δημιουργήθηκε το πρώτο μοντέρνο franchise όταν η βιομηχανία Ραπτικών Μηχανών Singer καθόρισε μια ομάδα έμπιστων πωλητών παγκοσμίως οι οποίοι πουλούσαν τις ραπτικές μηχανές. Από τότε και άλλες εταιρείες χρησιμοποίησαν την μέθοδο franchise για να επεκταθούν σε αγορές τις οποίες αλλιώς δεν θα μπορούσαν να πλησιάσουν λόγω υψηλού κόστους και άλλων κινδύνων. Η μοντέρνα εποχή του franchising ξεκίνησε το 1950 όταν ο Ray Kroc, ένας πωλητής μηχανών milkshake, ανακάλυψε στην Καλιφόρνια ένα εστιατόριο που το είχαν οι αδελφοί McDonald. Εντυπωσιασμένος από το πλήθος και της νόστιμες τηγανιτές πατάτες ο Kroc αγόρασε τα δικαιώματα του franchise και δημιούργησε μια από τις πιο επιτυχημένες επιχειρήσεις της Αμερικής. Αυτό το πέτυχε μέσω franchising. Oι λόγοι για το franchise εκείνη την εποχή δεν ήταν διαφορετικοί από ότι είναι σήμερα. Η επέκταση κάθε επιχείρησης είναι ριψοκίνδυνη και απαιτεί σημαντικές επενδύσεις κεφαλαίου και ανθρώπινου δυναμικού. Αν μια επιχείρηση χάσει χρήματα χρειάζεται να διεισδύσει σε καινούργιες αγορές ή να βρει εναλλακτικούς τρόπος ανάπτυξης.αυτό γίνεται μόνο με το franchise.to franchising περιορίζει το ρίσκο της ανάπτυξης και τελικά αποφέρει στην ιδιοκτήτη σημαντικό κέρδος. 24
Το franchise δίνει την ευκαιρία σε μικρούς επιχειρηματίες να αποκτήσουν την δική του επιχείρηση. Δίνει ευκαιρία να δημιουργηθεί μια επιχείρηση υπό την καθοδήγηση και τις οδηγίες ενός μεγάλου οργανισμού. Η σχέση αυτή βοηθάει στην επιτυχία της επιχείρησης εξαιτίας της συνεργασίας με τους άλλους franchisee και την αρχική εταιρεία τους, στους εξής τομείς : Αγορά των αρχικών προϊόντων Διαφήμιση Λήψη αποφάσεων, λύση προβλημάτων και δίκτυο Εκπαίδευση Έρευνα και ανάπτυξη Επιπλέον, οι υπέρμαχοι του franchising ισχυρίζονται ότι 'δεν υπάρχει μεγαλύτερη μορφή αποζημίωσης από το να αποκτάς φήμη και αίγλη. Είναι δεδομένο και καθορισμένο ότι οι διευθυντές και το προσωπικό των εταιριών που είναι πετυχημένες έχουν μεγαλύτερη θέληση και πάθος από τους εργαζόμενους σε μια επιχείρηση που δεν έχει πετύχει. Οι πετυχημένες επιχειρήσεις είναι άπειρες. McDonald's, Burger King, Midas, Culligan, Century 21, Singer Sewing Machine. Kentucky Fried Chicken, General Motors, and Coca-Cola είναι μόνο μερικά ορατά παραδείγματα. Σήμερα οι γιατροί, οι οδοντίατροι, οι οπτικοί,οι λογιστές, οι πωλητές και ότι επάγγελμα μπορείτε να φανταστείτε κερδίζουν χρήματα με την μέθοδο του franchise. Τα κέρδη που αποκομίζει κάποιος με την εγγυημένη μέθοδο της ανάπτυξης μέσω franchise είναι πάρα πολλά, το σχεδιασμένο franchising δίνει μεγάλες ευκαιρίες για επιτυχία που αλλιώς δεν θα μπορούσε να επιτευχθεί. 25
Το 1970 ο John Brown Jr., του 'Kentucky Fried Chicken,' υπολόγισε ότι θα έπρεπε να είχαν ξοδευτεί πάνω από $400 εκατομμύρια δολάρια για τον αριθμό των καταστημάτων franchise που υπήρχαν μέχρι τότε. Σύμφωνα με τις στατιστικές από το Διεθνή Οργανισμό Franchise το franchising αντιπροσωπεύει πάνω από το ένα τρίτο των εθνικών πωλήσεων. Η Naisbett,σε μια έρευνα που έγινε το 1990 μέσω Διεθνούς Οργανισμού Franchise έδειξε ότι αν η τωρινή τάση συνεχιστεί, προβλέπεται ότι τα επόμενα πέντε χρόνια το franchising θα αποτελεί πάνω από το 50% των πωλήσεων της Αμερικής. Η ανάπτυξη του franchise και οι σύγχρονες τεχνικές του έχουν βοηθήσει πολλές Αμερικάνικες εταιρίες να εισβάλλουν σε πολύ μακρινές αγορές που μέχρι τότε ήταν άπιαστο όνειρο. Η εμφάνιση του franchise στην Ελλάδα Με το πέρασμα των ετών παρατηρήθηκε ραγδαία αύξηση των εταιρειών που χρησιμοποίησαν την μέθοδο της δικαιόχρησης και τη δεκαετία του 90 τα ελληνικά franchises έφτασαν σε αριθμό τα διακόσα ογδόντα με αριθμό καταστημάτων λιανικής πώλησης, τις τέσσερις χιλιάδες πεντακόσια. Σήμερα, περίπου πεντακόσιες αλυσίδες αναπτύσσονται μέσω franchising και διαθέτουν συνολικά έξι χιλιάδες καταστήματα.σχεδόν κάθε είδος επιχειρηματικής δραστηριότητας περιλαμβάνει μια τουλάχιστον εταιρεία που έχει επιλέξει το θεσμό της δικαιόχρησης ως κύριο ή συμπληρωματικό τρόπο ανάπτυξης. Ωστόσο, το franchise εμφανίστηκε στην Ελλάδα στα μέσα της δεκαετίας του 1970, με την είσοδο της αλυσίδας ταχείας εστίασης «Goody's», της αλυσίδας ειδών 26
οικιακής χρήσης «studio kosta boda illum» και της αλυσίδας ειδών καθαρισμού «glass cleaning».στην συνέχεια, τη δεκαετία του 1980 κάνουν την εμφάνισή τους μέσω franchise η αλυσίδα ειδών αρτοποιείου «Βάνιας» κτλ. 1.4 ΕΥΡΩΠΑΙΚΟΣ ΚΩΔΙΚΑΣ ΔΕΟΝΤΟΛΟΓΙΑΣ Ο παρών Κώδικας Δεοντολογίας για το franchising έχει σαν θεμέλιο του τον Κώδικα που καθιέρωσε η Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Franchise. Υιοθετώντας τον Κώδικα η Ομοσπονδία αναγνώρισε ότι εθνικές προϋποθέσεις μπορεί να καθιστούν απαραίτητους κι άλλους όρους ή διατάξεις και ανέθεσε την ευθύνη για την παρουσίαση και εφαρμογή του Κώδικα στη χώρα τους στους κατ'ιδίαν Εθνικούς Συνδέσμους Franchise. Η Προσθήκη κι Ερμηνεία που ακολουθεί τον Ευρωπαϊκό Κώδικα υιοθετήθηκε από τον Σύνδεσμο Franchise της Ελλάδας κι εγκρίθηκε από την Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Franchise για την εφαρμογή του Ευρωπαϊκού Κώδικα Δεοντολογίας για το Franchising στην Ελλάδα από τον Σύνδεσμο Franchise της Ελλάδας. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Franchise, EFF, συστάθηκε στις 23 Σεπτεμβρίου 1972. Μέλη της είναι οι εθνικοί σύνδεσμοι franchise ή ομοσπονδίες συσταθείσες στην Ευρώπη. 27
Η EFF δέχεται επίσης συνδεδεμένα μέλη, όπως π.χ. μη Ευρωπαϊκούς συνδέσμους ή ομοσπονδίες franchise και άλλους επαγγελματίες που ενδιαφέρονται ή έχουν σχέση με το franchising. Τα συνδεδεμένα μέλη δεν έχουν δικαίωμα ψήφου και δεν μπορούν να ορισθούν αξιωματούχοι της EFF. Οι σκοποί της EFF είναι, ανάμεσα σε άλλα, η συνεχής, αμερόληπτη και επιστημονική μελέτη του franchising από κάθε πλευρά, ο συντονισμός των δραστηριοτήτων των μελών της, η προαγωγή γενικά της βιομηχανίας franchise και των συμφερόντων των μελών της ειδικότερα. Η EFF περιλαμβάνει επίσης μία Νομική Επιτροπή που απαρτίζεται από δύο δικηγόρους από κάθε μέλος εθνικό σύνδεσμο ή ομοσπονδία με υψηλό βαθμό εξειδίκευσης σε θέματα franchise. Η EFF έχει επιπλέον εγκαταστήσει μία Επιτροπή Διαιτησίας Franchise που είναι στη διάθεση μερών που προτιμούν να υποβάλλουν τις διαφορές τους στην κρίση της. Η αξιολόγηση και η συνεχώς αυξανόμενη σημασία του franchising στην οικονομία της Ευρωπαϊκής Κοινότητας όπως επίσης και ο Κανονισμός περί ομαδικής απαλλαγής των συμβάσεων franchise των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων που τέθηκε σε ισχύ την 1η Φεβρουαρίου 1989, ώθησε την EFF στο να επαναδιαμορφώσει τον υπάρχοντα Κώδικα Δεοντολογίας της. Ο παρών Κώδικας Δεοντολογίας θεωρείται ότι είναι ένα πρακτικό σύνολο στοιχειωδών διατάξεων καλής συμπεριφοράς για τους με οποιοδήποτε τρόπο ασχολούμενους με το franchising αλλά χωρίς να αντικαθιστά πιθανώς σχετικούς εθνικούς ή κοινοτικούς νόμους. 28
Ο παρών Κώδικας Δεοντολογίας είναι το τελικό προϊόν της εργασίας που κατεβλήθη από την Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Franchise και τους συνδέσμους μέλη της (Αυστρία, Βέλγιο, Δανία, Γερμανία, Γαλλία, Ιταλία, Ολλανδία, Πορτογαλία και Ηνωμένο Βασίλειο) σε συνεργασία με την Επιτροπή των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων. Θα αντικαταστήσει τον προηγούμενο Ευρωπαϊκό Κώδικα Δεοντολογίας όπως επίσης και όλους τους εθνικούς και περιφερειακούς Κώδικες που υπάρχουν στην Ευρώπη. Με τη συμμετοχή τους στην EFF τα μέλη της αποδέχονται τον Ευρωπαϊκό Κώδικα Δεοντολογίας και αναλαμβάνουν να μην τον καταργούν ή να μην τον τροποποιούν με οποιοδήποτε τρόπο. Αναγνωρίζεται, εν τούτοις, ότι εθνικές προϋποθέσεις μπορεί να καθιστούν απαραίτητους άλλους όρους ή διατάξεις και υπό την προϋπόθεση ότι αυτές δεν είναι αντίθετες ή δεν απομακρύνονται από τον Κώδικα και επισυνάπτονται στον Κώδικα με χωριστό έγγραφο, η σχετική έγκριση της EFF δεν θα καθυστερεί. Με την αναγνώριση της EFF τα μέλη της δεσμεύονται να επιβάλλουν στα μέλη τους την υποχρέωση να σέβονται και να εφαρμόζουν τις διατάξεις του παρόντος Κώδικα Δεοντολογίας για το Franchising. ΟΡΙΣΜΟΣ TOY FRANCHISING To Franchising είναι ένα σύστημα προώθησης προϊόντων ή / και υπηρεσιών ή/ και τεχνολογίας που βασίζεται πάνω σε μια στενή και συνεχή συνεργασία μεταξύ νομικά και οικονομικά ξεχωριστών και ανεξάρτητων επιχειρήσεων, τον Δικαιοπάροχο και τους κατ'ιδίαν Δικαιούχους, όπου ο Δικαιοπάροχος παρέχει στους κατ' ιδίαν Δικαιοδόχους το δικαίωμα κι επιβάλει την υποχρέωση να ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα σύμφωνα με το πρότυπο του Δικαιοπαρόχου. 29