Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Βρυξέλλες, 29 Μαΐου 2015 (OR. en) 9340/15 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΩΝ ΕΡΓΑΣΙΩΝ Αποστολέας: Αποδέκτης: Συμβούλιο Αντιπροσωπίες DATAPROTECT 93 ECO 64 IND 91 COMPET 284 DIGIT 45 MI 353 PI 38 αριθ. προηγ. εγγρ.: 8993/15 DATAPROTECT 83 ECO 63 IND 81 COMPET 231 DIGIT 39 MI 322 PI 34 Θέμα: Συμπεράσματατου Συμβουλίου για τον ψηφιακό μετασχηματισμό της ευρωπαϊκής βιομηχανίας Επισυνάπτονται για τις αντιπροσωπίες τα συμπεράσματα του Συμβουλίου για τον ψηφιακό μετασχηματισμό της ευρωπαϊκής βιομηχανίας, όπως εγκρίθηκαν από το Συμβούλιο («Ανταγωνιστικότητα») στη σύνοδό του της 28ης Μαΐου 2015. 9340/15 ΔΙ/νικ 1 DG G 3 C EL
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΓΙΑ ΤΟΝ ΨΗΦΙΑΚΟ ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ, ΥΠΕΝΘΥΜΙΖΟΝΤΑΣ τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Οκτωβρίου 2013 1, στα οποία αναγνωρίζεται η σημασία μιας ισχυρής ψηφιακής οικονομίας για την ανάπτυξη και την ευρωπαϊκή ανταγωνιστικότητα σε έναν παγκοσμιοποιημένο κόσμο, και όπου επισημαίνεται ότι πρέπει να καταβληθεί κάθε δυνατή προσπάθεια ώστε η ευρωπαϊκή βιομηχανία να λάβει νέα ώθηση στον τομέα των ψηφιακών προϊόντων και υπηρεσιών ΥΠΕΝΘΥΜΙΖΟΝΤΑΣ την ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο «Ψηφιακό θεματολόγιο για την Ευρώπη» 2, όπου προτείνεται πλαίσιο για την καλύτερη αξιοποίηση του δυναμικού των τεχνολογιών των πληροφοριών και των επικοινωνιών (ΤΠΕ) για την προώθηση της καινοτομίας, της οικονομικής ανάπτυξης και της παραγωγικότητας ΥΠΕΝΘΥΜΙΖΟΝΤΑΣ την ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο «Για μια ευρωπαϊκή βιομηχανική αναγέννηση» 3, όπου τονίζεται ότι η ΕΕ, τα κράτη μέλη, οι περιφέρειες και η βιομηχανία, έχουν άπαντες ένα ρόλο να διαδραματίσουν για την προώθηση της ψηφιοποίησης των επιχειρηματικών διαδικασιών και την ανάπτυξη της βιομηχανικής διάστασης του ψηφιακού θεματολογίου ΥΠΕΝΘΥΜΙΖΟΝΤΑΣ την ετήσια επισκόπηση της ανάπτυξης για το 2015 4, στην οποία προβλέπεται ότι οι ΤΠΕ δεν αποτελούν μόνον έναν τομέα, αλλά και το θεμέλιο μιας σύγχρονης καινοτόμου οικονομίας, και στην οποία διαπιστώνεται η ανάγκη διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων για τη δημιουργία μιας συνδεδεμένης ενιαίας ψηφιακής αγοράς (ΕΨΑ), που με τη σειρά της είναι καθοριστικής σημασίας για να γίνει ανταγωνιστικότερη η ευρωπαϊκή οικονομία 1 2 3 4 Έγγρ. 169/13. Έγγρ. 9981/10 REV 1. Έγγρ. 5489/14. Έγγρ. 15985/14. 9340/15 ΔΙ/νικ 2
ΥΠΕΝΘΥΜΙΖΟΝΤΑΣ τα συμπεράσματά του σχετικά με την πολιτική για την ενιαία αγορά 5, στην οποία τονίστηκαν τα οφέλη που αναμένονται από μια ισχυρότερη ενιαία αγορά και από την ΕΨΑ, καθώς και η δυναμική τους για μεγαλύτερη ανάπτυξη και νέες θέσεις εργασίας όπως και για αύξηση της ανταγωνιστικότητας της ΕΕ παγκοσμίως. 1. ΑΝΑΓΝΩΡΙΖΕΙ τη σημασία του ψηφιακού μετασχηματισμού της βιομηχανίας της ΕΕ για τη δημιουργία θέσεων απασχόλησης, την τόνωση της παραγωγικότητας και την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων της ΕΕ. Αυτός ο μετασχηματισμός δεν πραγματοποιείται μόνον στη βιομηχανία ως πάροχο αλλά και ως χρήστη ψηφιακών αγαθών και υπηρεσιών ακόμη, έχει ευρύ αντίκτυπο σε ολόκληρη την αξιακή αλυσίδα, μεταξύ άλλων στην ανάπτυξη νέων, αποδοτικών και καινοτόμων προϊόντων, τεχνολογιών, υπηρεσιών και επιχειρηματικών μοντέλων. Κατόπιν τούτου, ΧΑΙΡΕΤΙΖΕΙ την ανακοίνωση της Επιτροπής για μια στρατηγική για την ενιαία ψηφιακή αγορά 6 και ΖΗΤΕΙ να καταρτιστεί σχέδιο δράσης για την ψηφιοποίηση της βιομηχανίας 2. ΤΟΝΙΖΕΙ το γεγονός ότι μια πλήρως συνδεδεμένη ΕΨΑ εκτιμάται ότι θα προσδώσει έως 260 δισ. ευρώ πρόσθετης ανάπτυξης στην Ευρώπη μέχρι το 2020 σε ετήσια οφέλη αποδοτικότητας 7 και ΣΗΜΕΙΩΝΕΙ με ανησυχία ότι μόνο το 14% των μικρομεσαίων επιχειρήσεων (ΜΜΕ) χρησιμοποιεί το διαδίκτυο για την ηλεκτρονική πώληση προϊόντων 8, λιγότερες δε από το 2% των επιχειρήσεων κάνουν πλήρη χρήση των προηγμένων ψηφιακών τεχνολογιών, ενώ το 40% δεν έχει υιοθετήσει καμία ψηφιακή τεχνολογία 9 5 6 7 8 9 Έγγρ. 6197/15. Έγγρ. 8672/15. Μελέτη «Χαρτογράφηση του κόστους της μη Ευρώπης 2014-19» που δημοσιεύτηκε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο τον Ιούλιο του 2014 (επισημαίνεται στο έγγρ. 15985/14). Πίνακας αποτελεσμάτων του ψηφιακού θεματολογίου 2014. Έρευνα της IDC για τις Ευρωπαϊκές Κάθετες Αγορές 2012. 9340/15 ΔΙ/νικ 3
3. ΥΠΟΓΡΑΜΜΙΖΕΙ την ανάγκη να προωθηθεί ένα απλό και προβλέψιμο κανονιστικό πλαίσιο που να προάγει την καινοτομία κατά την ψηφιοποίηση της βιομηχανίας και την άρση όλων των αδικαιολόγητων ή δυσανάλογων κανονιστικών ή μη εμποδίων στην αξιοποίηση ολόκληρης της δυναμικής ενός ψηφιακού μετασχηματισμού της βιομηχανίας και του διασυνοριακού εμπορίου. Κατόπιν τούτου, ΕΠΑΝΑΛΑΜΒΑΝΕΙ την έκκλησή του προς την Επιτροπή να εισαγάγει την ψηφιακή διάσταση στις αξιολογήσεις των επιπτώσεων. Ταυτοχρόνως ΚΑΛΕΙ ΕΠΕΙΓΟΝΤΩΣ την Επιτροπή να επεκτείνει την εν λόγω ψηφιακή διάσταση στην ισχύουσα νομοθεσία της ΕΕ ώστε να κατοχυρωθεί ότι η νομοθεσία είναι κατάλληλη στην ψηφιακή εποχή για τους σκοπούς για τους οποίους θεσπίστηκε και για νέα επιχειρηματικά μοντέλα, μέσω λόγου χάρη του προγράμματός της REFIT, περιλαμβανομένων των αναλύσεων ελέγχου της καταλληλότητας, και να ενημερώσει το Συμβούλιο για την πορεία των εργασιών ως τα τέλη του 2016. Σημειώνει την πρόθεση της Επιτροπής να δρομολογήσει διεξοδική αξιολόγηση του ρόλου των πλατφορμών 4. ΚΑΛΕΙ την Επιτροπή να αναπτύξει ένα ευρωπαϊκό σχέδιο στρατηγικής για τη χαρτογράφηση των βέλτιστων πρακτικών του ψηφιακού μετασχηματισμού της βιομηχανίας στα κράτη μέλη ως τα τέλη του 2016 αυτές οι πρακτικές πρέπει να αφορούν μέτρα και κίνητρα για τον ψηφιακό μετασχηματισμό της ευρωπαϊκής βιομηχανίας, όπως είναι τα κέντρα επίδειξης που διευκολύνουν την ευαισθητοποίηση σχετικά με τις νέες, αποδοτικές και καινοτόμους τεχνολογίες και την υιοθέτησή τους ιδίως για ΜΜΕ, τα μοντέλα για τον επιμερισμό ή τη μεταβίβαση δικαιωμάτων διανοητικής ιδιοκτησίας από μεγάλες εταιρίες καθώς και από ερευνητικά προγράμματα χρηματοδοτούμενα μέσω ΕΕ προς τις ΜΜΕ, οι μέθοδοι συγκέντρωσης πληροφοριών για διασυνοριακές επενδύσεις και κέντρα αριστείας για τον ψηφιακό μετασχηματισμό καθώς και οι πολιτικές για συνεργατικούς σχηματισμούς όσον αφορά νέες βιομηχανικές αξιακές αλυσίδες όπου εμπλέκονται ΤΠΕ 9340/15 ΔΙ/νικ 4
5. ΑΝΑΓΝΩΡΙΖΕΙ ότι η επιτυχημένη μετάβαση στην έξυπνη και βιώσιμη βιομηχανία απαιτεί πανευρωπαϊκή και παγκόσμια διαλειτουργικότητα των ψηφιακών τεχνολογιών, υπηρεσιών και συστημάτων σε ολόκληρη την αξιακή αλυσίδα, καθώς και κατάλληλη ευρυζωνική υποδομή, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι τα ψηφιακά προϊόντα και υπηρεσίες είναι υψηλής ποιότητας, ασφαλή και αξιόπιστα ΧΑΙΡΕΤΙΖΕΙ την πρόθεση της Επιτροπής να συνεργαστεί με τη βιομηχανία, με άλλους κύκλους συμφερόντων και με οργανισμούς τυποποίησης προκειμένου να προσδιοριστούν τα σημαντικότερα πρότυπα για την ψηφιοποίηση της βιομηχανίας και να υποβληθεί σχέδιο στο Συμβούλιο έως το πρώτο εξάμηνο του 2016 που θα καθιστά εφικτή τη συνεκτική χρήση των εν λόγω προτύπων από τη βιομηχανία και την κοινωνία. Αυτά μπορεί να περιλαμβάνουν πρότυπα για τις ασύρματες επικοινωνίες 5G, το διαδίκτυο των αντικειμένων, τα μαζικά δεδομένα, διαλειτουργικά δεδομένα και το υπολογιστικό νέφος που να στηρίζουν την ανταγωνιστικότητα της βιομηχανίας σε τομείς όπως οι προηγμένες τεχνολογίες μεταποίησης, τα ευφυή συστήματα μεταφορών, τα ευφυή δίκτυα, η εταιρική ασφάλεια στον κυβερνοχώρο και η ηλεκτρονική υγεία 6. ΤΟΝΙΖΕΙ ότι είναι σημαντικό να διασφαλιστεί ότι τα ευρωπαϊκά πρότυπα που καταρτίζονται στο πλαίσιο των ΤΠΕ θα κατοχυρώνονται σε συντονισμό με διεθνή πρότυπα και παγκοσμίως αναγνωρισμένες τεχνικές προδιαγραφές και, όπου είναι εφικτό, θα προωθούνται ως διεθνή πρότυπα. Αυτό ισχύει κυρίως για τομείς όπως τα μορφότυπα δεδομένων, τα ψηφιακά έγγραφα και οι ψηφιακές υπογραφές, οι πανευρωπαϊκές ηλεκτρονικές δημόσιες συμβάσεις, η λογιστική σε ψηφιακό περιβάλλον και η διασυνοριακή ανταλλαγή δεδομένων καθώς και άλλα μέσα ηλεκτρονικής ταυτοποίησης και υπηρεσίες εμπίστευσης έτσι οι ευρωπαϊκές εταιρείες θα είναι ικανές να λειτουργούν ευκολότερα και ασφαλέστερα πέραν των συνόρων της ΕΕ και θα μπορούν να αναβαθμιστούν ώστε να γίνουν παγκόσμιοι παράγοντες ΑΝΑΓΝΩΡΙΖΕΙ ότι είναι σημαντικό να διασφαλιστεί η επαρκής προστασία των δεδομένων και η ασφάλεια των ΤΠ κατά τον σχεδιασμό των ευρωπαϊκών προτύπων 9340/15 ΔΙ/νικ 5
7. ΣΗΜΕΙΩΝΕΙ ότι τα ψηφιακά εργαλεία μπορούν να παίξουν σημαντικό ρόλο για την αξιοποίηση ολόκληρου του δυναμικού της πολυγλωσσίας κατά την ανάπτυξη επιχειρηματικής δραστηριότητας στην ενιαία αγορά, ιδίως για τις ΜΜΕ που έχουν σχετικά περιορισμένη ικανότητα στους τομείς της διοίκησης, της χρηματοδότησης και της διαχείρισης ΚΑΛΕΙ την Επιτροπή να ενθαρρύνει την ανάπτυξη διαλειτουργικών ψηφιακών εργαλείων, για παράδειγμα στον τομέα της μηχανικής μετάφρασης 8. ΑΝΑΓΝΩΡΙΖΕΙ ότι, ενώ η ΕΕ διαθέτει σημαντικό ιστορικό επιδόσεων σε καινοτόμες εταιρείες, ιδίως ΜΜΕ, μεταξύ άλλων σε ψηφιακές νεοσύστατες εταιρείες, είναι αναγκαίο να γίνουν ακόμη περισσότερα παράλληλα με την ολοκλήρωση της ΕΨΑ, για να εξασφαλιστεί ότι οι εταιρείες θα μπορούν εύκολα να κλιμακώσουν τη δραστηριότητά τους εντός της ΕΕ και σε παγκόσμιο επίπεδο ΤΟΝΙΖΕΙ ότι η Επιτροπή και τα κράτη μέλη οφείλουν να βελτιώσουν την πρόσβαση στη χρηματοδότηση, ιδίως για τις ΜΜΕ, μεταξύ άλλων μέσω μη τραπεζικών πηγών χρηματοδότησης και νέων πηγών χρηματοδότησης της ανάπτυξης, προκειμένου να υποστηριχθούν οι πολλά υποσχόμενες νεοσύστατες εταιρείες και οι υπάρχουσες ΜΜΕ που επιθυμούν να επενδύσουν στην ψηφιακή τεχνολογία προκειμένου να ενισχύσουν και να επεκτείνουν τις επιχειρηματικές τους δραστηριότητες ΚΑΛΕΙ ΕΣΠΕΥΣΜΕΝΑ την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να δημιουργήσουν ευνοϊκές συνθήκες για αυξημένη χρηματοδότηση με ίδια κεφάλαια, με κεφάλαια επιχειρηματικών συμμετοχών, ειδικότερα για τις επενδυτικές φάσεις του πρώιμου σταδίου, της εκκίνησης, του αρχικού σταδίου και του σταδίου αναβάθμισης ΕΚΤΙΜΑ εν προκειμένω ότι το μελλοντικό Ευρωπαϊκό Ταμείο Στρατηγικών Επενδύσεων (ΕΤΣΕ) μπορεί να διαδραματίσει χρήσιμο ρόλο 9340/15 ΔΙ/νικ 6
9. ΣΗΜΕΙΩΝΕΙ ότι η Ευρώπη θα μπορούσε να αντιμετωπίσει έλλειψη μέχρι και 825.000 επαγγελματιών στον τομέα των ΤΠΕ έως το 2020, με κίνδυνο να περιοριστούν οι δυνατότητές της για ανταγωνιστικότητα και οικονομική μεγέθυνση 10 ΤΟΝΙΖΕΙ ότι ο ψηφιακός μετασχηματισμός της ευρωπαϊκής βιομηχανίας θα έχει αντίκτυπο σε πολλές παραδοσιακές θέσεις εργασίας και θα δημιουργήσει αυξημένη ζήτηση για εργαζόμενους που έχουν ψηφιακές δεξιότητες σε τομείς όπως η διαχείριση της αλυσίδας εφοδιασμού, η μεταποίηση, η ανάλυση δεδομένων, το μάρκετινγκ, η σύναψη συμβάσεων, η εξυπηρέτηση πελατών κλπ. ΚΑΛΕΙ τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν ότι κατάλληλες ψηφιακές δεξιότητες αποτελούν μέρος των εκπαιδευτικών προγραμμάτων, μεταξύ άλλων της διά βίου μάθησης, των προγραμμάτων επαγγελματικής κατάρτισης και επανακατάρτισης για όλους τους πολίτες και την επιχειρηματική κοινότητα, ειδικότερα σε τομείς που δεν σχετίζονται με τις ΤΠΕ και ΚΑΛΕΙ την Επιτροπή να κατοχυρώσει ότι τα επαγγελματικά προσόντα στον τομέα των ΤΠΕ αναγνωρίζονται αμοιβαία σε ολόκληρη την ΕΕ ώστε να είναι δυνατή η διασυνοριακή κινητικότητα των επαγγελματιών του τομέα ΤΠΕ ΥΠΟΓΡΑΜΜΙΖΕΙ ότι η συνεργασία με τη βιομηχανία και άλλους ενδιαφερομένους κύκλους συμφερόντων είναι καθοριστική για την αντιμετώπιση αυτών των προκλήσεων και ΖΗΤΕΙ τη συνέχιση του μεγάλου συνασπισμού για την ψηφιακή απασχόληση 10. ΥΠΟΓΡΑΜΜΙΖΕΙ τη σημασία της έρευνας, της ανάπτυξης και της καινοτομίας κατά τον ψηφιακό μετασχηματισμό της βιομηχανίας και την υιοθέτηση νέων, αποδοτικών και καινοτόμων τεχνολογιών ως εκ τούτου ΚΑΝΕΙ ΕΚΚΛΗΣΗ η επικέντρωση στην ΕΑΚ (έρευνα, ανάπτυξη και καινοτομία) να αποτελέσει μέρος των πιλοτικών προγραμμάτων, των προγραμμάτων επίδειξης και των προγραμμάτων των προσανατολισμένων προς την αγορά, τα οποία προωθούν τον ψηφιακό μετασχηματισμό της βιομηχανίας μέσω της ψηφιακής καινοτομίας και έχουν το δυναμικό να μετασχηματίζουν παραδοσιακές βιομηχανίες σε έξυπνες και βιώσιμες βιομηχανίες (π.χ. έξυπνες μεταφορές, έξυπνη ενέργεια, έξυπνη γεωργία, έξυπνες κατοικίες, έξυπνη υγειονομική περίθαλψη, έξυπνο λιανικό εμπόριο, κλπ.) ΚΑΛΕΙ ΕΣΠΕΥΣΜΕΝΑ την Επιτροπή, τα κράτη μέλη και τη βιομηχανία να εντείνουν τον πανευρωπαϊκό συντονισμό της έρευνας, της τεχνολογικής ανάπτυξης και της καινοτομίας στο πλαίσιο της ψηφιακής τεχνολογίας, ο οποίος εξακολουθεί να πάσχει από κατακερματισμό σε σύγκριση με τους κύριους ανταγωνιστές της Ευρώπης, περιορίζοντας το δυνητικό συνολικό αποτέλεσμα που έχει η ψηφιακή τεχνολογία στην ανταγωνιστικότητα της ευρωπαϊκής βιομηχανίας 10 «Ηλεκτρονικές δεξιότητες και ηλεκτρονικές ηγετικές δεξιότητες (e-leadership) 2020: Τάσεις και προβλέψεις για την ευρωπαϊκή αγορά εργασίας επαγγελματιών των ΤΠΕ και της ευρωπαϊκής ψηφιακής ηγετικής θέσης» (2015), διαθέσιμο στο http://leadership2015.eu/documents/και http://eskills-lead.eu/documents/. 9340/15 ΔΙ/νικ 7
11. ΑΝΑΓΝΩΡΙΖΕΙ τη σημασία μιας βασισμένης στα δεδομένα οικονομίας ΣΥΝΙΣΤΑ στην Επιτροπή και στα κράτη μέλη να κλιμακώσουν τις προσπάθειές τους ώστε να οικοδομηθεί η εμπιστοσύνη στις ψηφιακές τεχνολογίες και η αξιοπιστία τους τόσο από πλευράς των παραγωγών όσο και των καταναλωτών, και να διασφαλιστεί ένα υψηλό επίπεδο ασφάλειας των δικτύων και της ψηφιακής πληροφορίας ΣΗΜΕΙΩΝΕΙ τα οφέλη που αναμένονται από ασφαλείς ψηφιακές διασυνοριακές συναλλαγές, όπως καταδεικνύονται από τις διασυνοριακές βέλτιστες πρακτικές, που μπορούν να μειώσουν το διοικητικό κόστος για τις επιχειρήσεις οι οποίες δραστηριοποιούνται σε όλες τις συμμετέχουσες χώρες παρέχοντάς τους τη δυνατότητα υπογραφής ψηφιακών εγγράφων ΥΠΟΓΡΑΜΜΙΖΕΙ την ανάγκη να εξασφαλιστεί ότι η εμπορική χρήση των ψηφιακών εμπορικών δεδομένων (στην παραγωγή και στην παροχή υπηρεσιών) είναι συνεπής με την προστασία τόσο των βιομηχανικών όσο και των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και της ιδιωτικής ζωής 12. ΚΑΛΕΙ την Επιτροπή να εφαρμόσει περαιτέρω τις βασικές αρχές του Χάρτη Ανοικτών Δεδομένων των G8 11 έως τα μέσα του 2016 και ΚΑΛΕΙ τα κράτη μέλη της ΕΕ να πράξουν το ίδιο, καθόσον αυτό θα παράσχει πρόσθετες ευκαιρίες στη βιομηχανία, ειδικότερα στις νεοσύστατες εταιρείες, να καινοτομούν και να δημιουργούν νέες εμπορικές λύσεις και ΚΑΛΕΙ την Επιτροπή να χαρτογραφήσει τις βέλτιστες πρακτικές σχετικά με πρωτοβουλίες ανοικτών δεδομένων στα κράτη μέλη (μεταξύ άλλων σε περιφερειακό επίπεδο) έως τα τέλη του 2016 13. ΥΠΟΓΡΑΜΜΙΖΕΙ ότι το Συμβούλιο «Ανταγωνιστικότητα» οφείλει να παρακολουθεί την πρόοδο που σημειώνεται για τον ψηφιακό μετασχηματισμό της βιομηχανίας, την ψηφιακή επιχειρηματικότητα και την εφαρμογή της στρατηγικής ΕΨΑ. Στο σημείο αυτό ΚΑΛΕΙ την Επιτροπή να υποβάλλει ετήσιες εκθέσεις στο Συμβούλιο «Ανταγωνιστικότητα» σχετικά με την προώθηση αυτών των σκοπών, αρχίζοντας από τον Μάιο του 2016. 11 http://ec.europa.eu/digital-agenda/en/news/eu-implementation-g8-open-data-charter 9340/15 ΔΙ/νικ 8