ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΙΣ ΠΡΟ ΙΑΓΡΑΦΕΣ ΤΟΥ ΠΙΝΑΚΑ ΙΙ του άρθρου 16 της ΚΥΑ 69269/5387/90 (ΦΕΚ 678 Β') ΕΚΤΑΣΗ:: ΠΕΡΙΙΟΧΗ:: ΘΕΣΗ:: ΝΟΜΟΣ:: 96..674 τ..µ...... ΚΕΧΡΟΚΑΜΠΟΥ Τύµπανο Καβάλαςς
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Αθροιστικές επιπτώσεις από τη λειτουργία όµορων λατοµείων... 2 1. Θόρυβος... 2 Αντιµετώπιση επιπτώσεων θορύβου... 3 2. Σκόνη και αέρια απόβλητα.... 4 Αντιµετώπιση επιπτώσεων σκόνης και αερίων αποβλήτων... 5 3. Γεωµεταβολές.... 5 Αντιµετώπιση επιπτώσεων γεωµεταβολών.... 6 1
Αθροιστικές επιπτώσεις από τη λειτουργία όµορων λατοµείων Στην ευρύτερη περιοχή του έργου υπάρχουν και όµορα και γειτονικά λατοµεία. Συγκεκριµένα το υπό µελέτη λατοµείο είναι όµορο µε άλλα 2 λατοµεία ενώ υπάρχουν και άλλα 3 γειτονικά όπως φαίνεται και στο χάρτη γειτονικών λατοµείων στο τέλος της παρούσας. Οι κυριότερες περιβαλλοντικές επιπτώσεις που επηρεάζουν αθροιστικά την ευρύτερη περιοχή του έργου είναι οι παρακάτω: 1. Θόρυβος Ο θόρυβος που προέρχεται από την λειτουργία των κινητών µηχανηµάτων και επηρεάζει τον περιβάλλοντα χώρο σε µικρή ακτίνα, ενώ επηρεάζει περισσότερο τους εργαζόµενους για τους οποίους θα παίρνονται τα επιβαλλόµενα µέτρα (σιγαστήρες, ωτοασπίδες κλπ). Επισηµαίνεται ότι τα µηχανήµατα της συρµατοκοπής κατά την λειτουργία τους δεν παράγουν αξιόλογα επίπεδα θορύβου. Η κύρια εξόρυξη θα γίνεται µε µηχανικά µέσα (εκσκαφέας, σφύρα, σφήνες, υδραυλικοί γρύλοι, προωθητήρας) και δεν θα γίνεται, χρήση εκρηκτικών. Θα πρέπει να τονίσουµε ότι η αποκόλληση των «κολόνων» πετρώµατος θα γίνεται µε τη χρήση υδραυλικού γρύλου και όχι µε τη χρήση εκρηκτικών. H κίνηση των φορτωτών και των µεταφορικών µέσων είναι ένας ακόµη παράγοντας που προκαλεί ρύπανση, µε τον θόρυβο και την σκόνη αλλά αφορά περισσότερο τις εργασίες στο λατοµείο. Τα επίπεδα τον θορύβου που έχουν καταγραφεί από την µέχρι σήµερα λειτουργία των γειτονικών λατοµείων δεν δηµιουργούν προβλήµατα στο γύρω περιβάλλον. Συγκεκριµένα : Κατά την λειτουργία του φορτωτή στις φορτώσεις και µεταφορές των στείρων υλικών οι τιµές του θορύβου είναι 40 db (Α). Κατά την λειτουργία του εκσκαφέα για την εξόρυξη τον υλικού, οι τιµές του θορύβου είναι 40 db (Α). Κατά την λειτουργία της των συρµατοκοπών για την εξόρυξη τον µαρµάρου, οι τιµές του θορύβου είναι 15 db (Α). 2
Πάντως από την εµπειρία µας σε ανάλογο µηχανικό εξοπλισµό στις διάφορες φάσεις της παραγωγικής διαδικασίας προβλέπουµε ότι τα επίπεδα τον θορύβου θα είναι εντός των επιτρεπτών ορίων που καθορίζονται από την σηµερινή νοµοθεσία (Π 1180/81 και Π 85/1991). Επίσης θόρυβος δηµιουργείται από την κυκλοφορία των οχηµάτων που µεταφέρουν τα προϊόντα του λατοµείου (ογκοµάρµαρα) εκτός του λατοµικού χώρου. Τα επίπεδα του θορύβου αυτού είναι πολύ µικρά έντασης και µικρής χρονικής διάρκειας. Λόγω της λειτουργίας και του όµορου λατοµείου ο θόρυβος θα είναι µεγαλύτερος σε σχέση µε τη λειτουργία του ενός µόνο χώρου. Σε καµία περίπτωση τα επίπεδα θορύβου µέσα στο λατοµείο δεν θα υπερβαίνουν τα επιτρεπόµενα όρια έκθεσης σε θόρυβο σύµφωνα µε την ισχύουσα νοµοθεσία (δηλ. < 85 dβ (Α)). Η στάθµη του θορύβου από τη λειτουργία των όµορων και γειτονικών λατοµείων θα είναι σίγουρα µεγαλύτερη από ότι από τη λειτουργία ενός µόνο χώρου. Όµως δεν θα είναι πολύ µεγάλη σε σχέση µε τη δραστηριότητα του υπό µελέτη χώρου καθώς τα µηχανήµατα που λειτουργούν στα όµορα λατοµεία δεν είναι πολλά ώστε να αυξήσουν κατά πολύ τη στάθµη του θορύβου. Αντιµετώπιση επιπτώσεων θορύβου. Στη µείωση του θορύβου συµβάλλει και η απαραίτητη συντήρηση των µηχανηµάτων για την καλύτερη λειτουργία τους. Επίσης για τα µηχανήµατα που θα χρησιµοποιηθούν για την εξόρυξη θα ισχύουν οι ειδικές οριακές τιµές στάθµης θορύβου και δονήσεων: A. O Κανονισµός Μεταλλευτικών & Λατοµικών Εργασιών (ΦΕΚ 931Β/31.12.84) όπως ισχύει. Β. H οδηγία 2000/14/ΕΕ περί θορύβου από εξοπλισµό εξωτερικών χώρων. Όλα τα µηχανήµατα που χρησιµοποιούνται σε όλα τα στάδια λειτουργίας θα είναι κατασιγασµένα σύµφωνα µε τους τύπους της οδηγίας 2000/14/ΕΚ και εποµένως δεν θα επηρεαστεί σε µεγάλο βαθµό η πανίδα της περιοχής από τη λειτουργία της δραστηριότητας. Βεβαίως προτείνεται να υπάρχει περιοδική µέτρηση µε ολοκληρωτικό ηχόµετρο τύπου 1, µε στάθµιση συχνοτήτων Α και στάθµιση χρόνου S (βραδεία απόκριση slow response) και τα αποτελέσµατα αυτά θα καταγράφονται σε ειδικό βιβλίο µετρήσεων. Πάντως από την εµπειρία µας σε ανάλογο µηχανικό εξοπλισµό στις διάφορες φάσεις της 3
παραγωγικής διαδικασίας προβλέπουµε ότι τα επίπεδα του θορύβου θα είναι εντός των επιτρεπτών ορίων που καθορίζονται από την σηµερινή νοµοθεσία (Π 1180/81 και Π 85/1991). 2. Σκόνη και αέρια απόβλητα. Τα αέρια απόβλητα από την λειτουργία της εγκατάστασης είναι ο παραγόµενος καπνός από τις µηχανές εσωτερικής καύσης των µηχανηµάτων (φορτωτής, εκσκαφέας, φορτηγά στείρων κ.λ.π.) καθώς και τα αέρια απόβλητα και η σκόνη τόσο από τις εργασίες εξόρυξης όσο και από την κίνηση των οχηµάτων O παραγόµενος καπνός, δεδοµένου ότι θα χρησιµοποιείται µικρός αριθµός µηχανηµάτων και οι συγκεκριµένες µηχανές εσωτερικής καύσης εκπέµπουν πολύ µικρές ποσότητες καπνού κατά την λειτουργία τους, δεν θα υπερβαίνει τα 3 mg/m 3 και δεν πρόκειται να δηµιουργήσει προβλήµατα στην γύρω περιοχή. Οι µέγιστες επιτρεπόµενες συγκεντρώσεις αέριων ρύπων δεν θα υπερβαίνουν τις τιµές που αναφέρονται στις ΠΥΣ 99/10.7.87 (ΦΕΚ 135Α/28.7.87) και ΠΥΣ 25/18.3.88 (ΦΕΚ 52Α/22.3.88). Τα σωµατίδια, που θα παράγονται, αναφέρονται σε σωµατίδια και είναι αυτά που προέρχονται από τις εργασίες εξόρυξης. Πρόκειται για ορυκτή σκόνη του ασβεστολιθικού υλικού δίχως χηµικές ή τοξικές προσµίξεις. H εκλυόµενη σκόνη από την λειτουργία του λατοµείου προκαλείται µόνο κατά την κίνηση των µηχανηµάτων. Καθ' όλη την διάρκεια των εξορυκτικών εργασιών, η τιµή της θα είναι ιδιαίτερα µικρή, δεν θα υπερβαίνει τα 3 mg/m 3, και εποµένως δεν θα δηµιουργεί προβλήµατα στο γύρω περιβάλλον. Τα σωµατίδια που προέρχονται από τις εργασίες εξόρυξης θα είναι ελάχιστα γιατί: α) η διάτρηση θα γίνεται µε ηλεκτρικά διατρητικά µηχανήµατα που λειτουργούν µε νερό και εποµένως τα παραγόµενα σωµατίδια θα εγκλωβίζονται στο νερό β) ο τεµαχισµός των όγκων γίνεται µε τη χρήση συρµατοκοπής που για να λειτουργήσει είναι απαραίτητη προϋπόθεση το νερό αλλιώς το κοπτικό µέσο (αδαµαντοφόρο σύρµα) καταστρέφεται. Και στις δύο περιπτώσεις το νερό µε τα εγκλωβισµένα σωµατίδια θα συλλέγονται σε ειδικά διαµορφωµένους χώρους όπου µε τη χρήση αντλιών γίνεται ανακύκλωση του νερού. 4
Τα παραγόµενα αέρια απόβλητα από τη λειτουργία και των όµορων λατοµικών χώρων θα είναι σίγουρα περισσότερα από ότι η λειτουργία ενός µόνο χώρου. Όµως όπως τονίστηκε και παραπάνω τα µηχανήµατα που λειτουργούν στους όµορους χώρου είναι λίγα και έτσι αθροιστικά τα αέρια απόβλητα δεν θα είναι πολύ περισσότερα από αυτά που παράγονται από τη λειτουργία του υπό µελέτη χώρου. Αντιµετώπιση επιπτώσεων σκόνης και αερίων αποβλήτων. Όσον αφορά τη σκόνη που δηµιουργείται θα ληφθεί µέριµνα ώστε τόσο κατά τη πρόσβαση στους χώρους φόρτωσης όσο και κατά τη κίνηση των φορτηγών στις βαθµίδων εξόρυξης και απόθεσης. Συγκεκριµένα θα µπορεί να επιτευχθεί µείωση της µε κατάβρεγµα των οδών προσπελάσεως των ή ακόµη καλύτερα µε χαλικόστρωση. εν υπάρχουν άλλα αέρια απόβλητα ώστε να απαιτούνται µέτρα προστασίας. Στους χώρους του λατοµείου που θα κινούνται τα µηχανήµατα αλλά και στο δίκτυο διακίνησης εξορυγµένου υλικού θα υπάρχει πρόνοια και θα γίνεται τακτικό κατάβρεγµα ώστε να καταστέλλεται η ποσότητα της εκλυόµενης σκόνης στο περιβάλλον. Θα πρέπει να επισηµάνουµε ότι τα παραγόµενα υλικά πριν φορτωθούν στα φορτηγά θα πλένονται ώστε να διακρίνεται η ποιότητά τους και έτσι κατά τη µεταφορά τους είναι απαλλαγµένα από τυχόν σωµατίδια και εποµένως δεν µεταφέρονται σωµατίδια. 3. Γεωµεταβολές. Κατά τις εργασίες εξόρυξης και απόθεσης των στείρων η φυσική βλάστηση του χώρου του λατοµείου θα αποψιλωθεί. Επίσης θα αλλάξει η επιφάνεια του φυσικού αναγλύφου. Οι γεωµεταβολές επηρεάζουν κυρίως την χλωρίδα της περιοχής. Το λατοµείο λειτουργεί εδώ και 24 έτη και ουσιαστικά οι γεωµεταβολές στο φυσικό ανάφλυφο του λατοµείου έχουν ήδη πραγµατοποιηθεί. Από τις εργασίες του λατοµείου προκαλείται οπτική αλλοίωση που δηµιουργείται τόσο στις βαθµίδες εξόρυξης όσο και στις βαθµίδες απόθεσης των στείρων. Το λατοµείο λειτουργεί αρκετά έτη και γύρω από αυτό λειτουργούν και άλλα 2 λατοµεία. Έτσι το φυσικό ανάγλυφο της περιοχής έχει ήδη υποστεί αλλοίωση και δεν αναµένεται η συνέχιση των εργασιών να επιφέρει σηµαντικές αλλαγές στην υπάρχουσα κατάσταση. Η συνολική οπτική αλλοίωση θα είναι µεγαλύτερη σε σχέση µε την υφιστάµενη αλλά λόγω του µεγέθους του έργου θα είναι µικρή σε σχέση µε την συνολική εικόνα. 5
Αντιµετώπιση επιπτώσεων γεωµεταβολών. Όσον αφορά τη βλάστηση της περιοχής του λατοµείου θα πρέπει να πούµε ότι µετά το τέλος των εργασιών εξόρυξης θα γίνουν εργασίες αποκατάστασης του χώρου µε τη δηµιουργία κατάλληλων φυτεύσεων. Με τον όρο αποκατάσταση, δεν εννοούµε την επαναφορά του τοπίου στην αρχική τον µορφή, αλλά στοχεύουµε στα εξής: α. Να εξαλείψουµε τους κινδύνους και τις δυσµενείς επιδράσεις. β. Να επιταχύνουµε τις διαδικασίες βελτίωσης του φυτευτικού υποθέµατος και εγκατάστασης της βλάστησης, µε τελικό σκοπό την εγκατάσταση της κλιµατικής φυτοκοινωνίας. γ. Να εναρµονιστεί οπτικά ο χώρος µε το γύρω φυσικό τοπίο. δ. Να εκµεταλλευτούµε όσο το δυνατόν καλύτερα τις δυνατότητες που παρέχει το τοπίο των λατοµείων, δεδοµένου ότι έχουν διαµορφωθεί επιφάνειες µε µεγάλη ποικιλία κλίσεων, που µπορούν να διαµορφωθούν αισθητικά και λειτουργικά και να επιτρέψουν την οργάνωση διάφορων δραστηριοτήτων και χρήσεων γης. Είναι προφανές ότι µε τη δηµιουργία λατοµικών εκµεταλλεύσεων, δηµιουργείται ένας χώρος ουσιαστικά νεκρός από άποψη βιολογικής δραστηριότητας. Γενικά, οι συνθήκες είναι δυσµενείς για εδαφογένεση και εγκατάσταση της βλάστησης. Τις δυσµενείς αυτές λοιπόν επιδράσεις των λατοµείων στον κοντινό και ευρύτερο χώρο, είναι ανάγκη να τις αντιµετωπίσουµε µε επέµβαση για αποκατάσταση του λατοµικού χώρου. H αποκατάσταση των βαθµίδων γίνεται µε κύριο σκοπό την προστασία του εδάφους από τη διάβρωση. Ο µελετητής 6