Ταινιασεις Σ. ΜΥΓΙΑΚΗΣ Λεκτορας Παθολογιας 11/4/2011 ΧΔΣ (Xωρις οικονομικα ή αλλα συμφεροντα No Conflicting Interests)
Ταξινομηση Μορφες Το αιτιο Κυκλος ζωης Ξενιστες Επιδημιολογια Παθογενεια Κλινικη εικονα Διαγνωση Θεραπεια Προγνωση Παρουσιαση περιπτωσης Συνοψη
Tαινιες (πλατυελμινθες σκωληκες) Ανηκουν στους κεστωδεις Εχινοκοκκος 32 ειδη ταινιων Νοσο στον ανθρωπο μονο οι: Τaenia saginata (βοειος κυστικερκωση) Taenia solium (χοιρειος κυστικερκωση)
ΒΟΕΙΟΣ ΚΥΣΤΙΚΕΡΚΩΣΗ Taenia saginata Goeze 1972 Ενήλικας σκώληκας Μήκος 4 8 μέτρα (σπάνια μέχρι 25) Πάχος 1,5 2 χιλ Κεφαλή με 4 μυζητήρες Παρασιτεί στο λεπτό έντερο του ανθρώπου Προνύμφη (Cysticercus bovis) Μικρή κύστη, 7 10 Χ 4 6 χιλ. Περιέχει μόνο μία σκωληκοκεφαλή
Βοειος κυστικερκωση Ενηλικοι Σκωληκες Taenia Saginata
Βόειος κυστικέρκωση ΗκεφαλήτηςTaenia saginata με τους 4 μυζητήρες (δεν έχει άγκιστρα)
Βόειος κυστικέρκωση Cysticercus bovis Ωάριο Cysticercus bovis
Τα ογκοσφαιρίδια διέρχονται το εντερικό τοίχωμα και με την κυκλοφορία φθάνουν στους μύες Βόειος κυστικέρκωση Βιολογικός κύκλος Τα ογκοσφαιρίδια εξελίσσονται σε κυστίκερκους μέσα στους μύες Οάνθρωποςμολύνεταιαπότη βρώση ατελώς ψημένων κρεάτων Σκώληκας στο έντερο Τα ζώα μολύνονται καταναλώνοντας μολυσμένα λαχανικά Ωάρια και προγλωττίδες εξέρχονται στο περιβάλλον με τα κόπρανα ΤΕΛΙΚΟ ΞΕΝΙΣΤΗΣ= ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΔΙΑΜΕΣΟΙ ΞΕΝΙΣΤΕΣ=ΒΟΟΕΙΔΗ ΚΑΙ ΑΙΓΟΠΡΟΒΑΤΑ
Λοιμογόνα από 4 μήνες μέχρι 1 έτος Βόειος κυστικέρκωση Βιολογικός κύκλος Κατανάλωση μολυσμένου κρέατος Σκώληκας στο λεπτό έντερο (συνήθως ένας) 2 μήνες Ωρίμανση Γέννηση ωαρίων (480.000 720.000) Διασπορά στο περιβάλλον με τα κόπρανα 1 ½ 2 μήνες Πρόσληψη από τα ζώα στη βοσκή Εκκόλαψη σε έμβρυα (ογκοσφαιρίδια Διασπορά με την αιματική οδό Εγκατάσταση κυρίως στους μύες Εξέλιξη σε κυστίκερκους
Βοειος κυστικερκωση Παγκοσμια κατανομη Σε ολες τις χωρες οπου καταναλωνεται βοειο κρεας Σε καποιες εως και στο 10% Χαμηλοτερος επιπολασμος σε?
Βόειος κυστικέρκωση Παθογένεια Στο έντερο φλεγμονή ήπια και σπάνια σκωληκοειδίτιδα ή οξεία χολοκυστίτιδα Διαταραχές στις εκκρίσεις του πεπτικού σωλήνα και ελάττωση στη γαστρική οξύτητα
Βόειος κυστικέρκωση Κλινική εικόνα Συνήθως ασυμπτωματική Άτυπα κοιλιακά άλγη, ναυτία ή και εμετός, διαρροϊκές κενώσεις, διαταραχές στην όρεξη, αδυναμία και απώλεια σωματικού βάρους Κνησμός στην περιπρωκτική περιοχή (αποβολη προγλωττιδων με τα κοπρανα) Σπάνια αλλεργικές αντιδράσεις Ο θάνατος είναι σπάνιος και οφείλεται σε μυοκαρδίτιδα ή σε έμφραγμα του μυοκαρδίου
Διάγνωση Βόειου κυστικέρκωσης Κατανάλωση ύποπτων κρεάτων Συμπτώματα Ανεύρεση στα κόπρανα ωαρίων και προγλωττίδων (εφόσον η εγκατάσταση στο έντερο χρονολογείται από 2 ½ και πλέον μήνες) Ακτινολογικά είναι δυνατόν να υπάρχει ταινιοειδές έλλειμμα πληρώσεως Διαφορικήδιάγνωσηαπόχοίρειο κυστικέρκωση Ηαπoβολή λευκών προγλωττίδων, που όταν συμπιεστούν σε δύο υάλινες αντικειμενοφόρες πλάκες είναι διαφανείς και η αποβολή ελαφρώς ελλειπτικών ωαρίων συνηγορούν για μόλυνση με T. Saginata Και με PCR σε εξειδικευμενα κεντρα J Clin Microbiol. 2000;38:737 Exp Parasitol. 2005;110:412
Gold AJR. 1977;128 : 493
Gold AJR. 1977;128 : 493
Βόειος κυστικέρκωση Πρόγνωση Θεραπεία Η πρόγνωση είναι καλή, παρόλο που η ταινία μπορεί να ζει μέχρι 40 χρόνια!! στο έντερο Praziquantel 5 10 mg/kg BW μία φορά p.os Ανεπιθύμητες ενέργειες είναι μέτρια επιγαστραλγία και δερματικό εξάνθημα Εναλλακτικά Niclozamide 2g εφαπαξ p.os (Bayer)
Βόειος κυστικέρκωση Προφύλαξη Τήρηση κανόνων υγιεινής Το κρέας πρέπει να καταψύχεται σε < 10 ο C για 10 ημέρες Καλό ψήσιμο
ΧΟΙΡΕΙΟΣ ΚΥΣΤΙΚΕΡΚΩΣΗ Tania sodium (Linneus 1758) O σκώληκας είναι όμοιος με τη Saginata, μικρότερου μήκους Η προνύμφη έχει διάμετρο 1 2 εκ Το τοίχωμα είναι διαυγές και περιέχει μία σκωληκοκεφαλή
Χοίρειος κυστικέρκωση Βιολογικός κύκλος Βόειος κυστικέρκωση Ο άνθρωπος μολύνεται από τη βρώση ατελώς ψημένων κρεάτων Τα ογκοσφαιρίδια διέρχονται το εντερικό τοίχωμα και με την κυκλοφορία φθάνουν στους μύες Τα ογκοσφαιρίδια εξελίσσονται σε κυστίκερκους μέσα στους μύες Βιολογικός κύκλος Σκώληκας στο έντερο Τα ζώα μολύνονται καταναλώνοντας μολυσμένα λαχανικά ΤΕΛΙΚΟ ΞΕΝΙΣΤΗΣ= ΑΝΘΡΩΠΟΣ Ωάρια και προγλωττίδες εξέρχονται στο περιβάλλον με τα κόπρανα ΔΙΑΜΕΣΟΙ ΞΕΝΙΣΤΕΣ=ΒΟΟΕΙΔΗ ΚΑΙ ΑΙΓΟΠΡΟΒΑΤΑ
Χοίρειος κυστικέρκωση Βιολογικός κύκλος Κατανάλωση χοιρινού κρέατος Σκώληκας στο λεπτό έντερο (συνήθως ένας) 2 ½ μήνες Ωρίμανση Γέννηση ωαρίων (250.000) Διασπορά στο περιβάλλον με τα κόπρανα Πρόσληψη από τα ζώα στη βοσκή Εκκόλαψη σε έμβρυα (ογκοσφαιρίδια Διασπορά με την αιματική οδό Εγκατάσταση κυρίως στους μύες Εξέλιξη σε κυστίκερκους
Χοίρειος κυστικέρκωση ΩΑΡΙΑ ΚΥΣΤΙΚΕΡΚΟΣ
Τ. solium Τ. saginata Aπο Wikipedia
Kυστικερκοι σε μολυσμενο χοιρινο. Οι ασπρες κουκιδες αντιστοιχουν στους σκωληκες García Lancet. 2003;362(9383):547 56.
Χοίρειος κυστεκέρκωση Εναλλακτικοί βιολογικοί κύκλοι ΕΞΩΤΕΡΙΚΉ ΑΥΤΟΛΟΙΜΩΞΗ (Συνηθέστερη οδός λοίμωξης Αποβολή ωαρίων από τον άνθρωπο Πρόσληψη με τις τροφές Εκκόλαψη στο λεπτό έντερο Έμβρυα στην κυκλοφορία Εγκατάσταση στο ΚΝΣ, δέρμα και οφθαλμούς ΕΣΩΤΕΡΙΚΗ ΑΥΤΟΛΟΙΜΩΞΗ Παλινδρόμηση των έγκυων προγλωττίδωναπότοέντεροστο στομάχι Απελευθέρωση ωαρίων με τη δράση του υδροχλωρικού οξέος Επαναφορά στο έντερο Μετατροπή σε κυστίκερκους
Επιπολασμός των ταινιάσεων Μικρή συχνότητα Μεγάλη συχνότητα Μέτρια συχνότητα Δεν υπάρχουν ακριβείς πληροφορίες
Χοίρειος κυστικέρκωση Παθογένεια Στο έντερο τοπική φλεγμονή με λίγες κλινικές εκδηλώσεις Σπάνια διάτρηση και περιτονίτιδα Στον άνθρωπο εντοπίζονται κατά σειρά συχνότητας στο Κ.Ν.Σ., στα μάτια, στους σκελετικούς μύες, στο μυοκάρδιο, στον υποδόριο ιστό, στο ήπαρ και στους πνεύμονες Οι κλινικές εκδηλώσεις συνήθως προέρχονται από την εντόπιση στο Κ.Ν.Σ. (εγκεφαλική κυστικέρκωση), όπου είναι δυνατόν να υπάρχουν > 1000 κυστίκερκων. Οι εκδηλώσεις προέρχονται από τη χωροκατακτητική εξέλιξη
Χοίρειος κυστικέρκωση Εγκεφαλική κυστικέρκωση ΗΜΕΤΕΡΑ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ
Χοίρειος κυστικέρκωση Κλινική εικόνα Επώαση από μήνες χρόνια Κ.Ν.Σ. Επιληψία Εσωτερικός υδροκέφαλος Ψυχικές διαταραχές Εστιακές εκδηλώσεις ΔΕΡΜΑ Υποδόριοι όζοι
Χοίρειος κυστικέρκωση Διάγνωση Ακτινολογική Επασβεστώσεις CT MRI ΕΝΥ = Λεμφοκυττάρωση, Συχνά εωσινόφιλα Αυξημένο λεύκωμα Χαμηλή γλυκόζη Αντισώματα Σε εγκεφαλική συχνά αρνητικά Εξεταση κοπρανων για προγλωττιδες
Χοίρειος κυστικέρκωση Διαφορική Διάγνωση Βόειος κυστικέρκωση Πρωτοπαθή και μεταστατικά νεοπλάσματα του Κ.Ν.Σ. Μυκητιάσεις Φυματίωση Τοξοπλάσμωση
Χοίρειος κυστικέρκωση Θεραπεία Χειρουργική (σπάνια εφικτή Συχνά παροχέτευση για εσωτερικό υδροκέφαλο) Συμπτωματική (αντιεπιληπτικά Κορτιζόνη σε εγκεφαλικό οίδημα) Φαρμακευτική
Χοίρειος κυστικέρκωση Θεραπεία Αλβενδαζολη 400mg ανα 12ωρο με γευματα (ή 7.5mg/kg ανα 12ωρο σε παιδια) και δεξαμεθαζονη 0.1 mg/kg/ημερα ΓΙΑ 1 ΜΗΝΑ
Χοίρειος κυστικέρκωση Eναλλακτικα Praziquantel 100 mg/kg σε 3 δοσεις την 1η μερα Επειτα 50 mg/kg σε 3 δοσεις Χ1 μηνα Παράλληλα και δεξαμεθαζονη 0.1 mg/kg/ημερα
Θεραπεια Νευροκυστικερκωσης Και επιληπτικα εαν χρειαζονται
Further reading García et al. Taenia solium cysticercosis. Lancet. 2003;362(9383):547 56. Carpio A. Neurocysticercosis: an update. The Lancet Infectious Diseases 2002;12:751 762
N Engl J Med 1999;341:1737