Σ Υ Ν Τ Α Γ Ε Σ ΑΓΡΟΚΤΗΜΑ ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΑ Τεύχος 3 Μάρτιος Απρίλιος 2014 Τα ζώα του αγροκτήματος άρθρο: Μαρία Κουτσαντώνη Στο τεύχος αυτό του περιοδικού μας θα παρουσιάσουμε τα ζώα που ζουν και μεγαλώνουν σε ένα αγρόκτημα. Αυτά είναι: το πρόβατο, το κατσίκι, το άλογο, η αγελάδα, το μοσχάρι, το κουνέλι, η κότα, η πάπια, η χήνα, η γαλοπούλα, τα πουλιά ακόμα και οι μέλισσες. Τα παραπάνω ζώα μεγαλώνουν σε μεγάλους άλλα και σε μικρότερους στάβλους. Τα ζώα όταν είναι μικρά τρέφονται αποκλειστικά με γάλα και όταν μεγαλώσουν τρώνε τριφύλλι, καλαμπόκι και χορτάρι, όταν έρθει η ώρα να βοσκήσουν (βλέπε παρακάτω περισσότερες πληροφορίες για τις τροφές τους). Χαρακτηριστικό τους είναι ότι τα θηλυκά ζώα γεννούν ενώ τα αρσενικά, όχι. Το γουρούνι Η κότα Το μοσχάρι Περιεχόμενα τεύχους: Τα ζώα του αγροκτήματος 1 Τροφές των ζώων 2 Οι ασθένειες των ζώων 2 Ζώα που εκτρέφονται στην Ε.Ε. 3 Προϊόντα του αγροκτήματος 4 Συνταγές από την Ελλάδα και την Ε.Ε. 6 Εξώφυλλο πληροφορίες 8 Σημεία ιδιαίτερου ενδιαφέροντος: Τα ζώα του αγροκτήματος και οι τροφές τους Ποιες ασθένειες προσβάλλουν τα ζώα της φάρμας; Είναι επικίνδυνες για τον άνθρωπο; Άλλα, μη συνηθισμένα, ζώα που μπορούμε να βρούμε σε φάρμες ανά την Ευρώπη Ποια προϊόντα μάς δίνει το αγρόκτημα; Φροντίδα των ζώων του αγροκτήματος Συνταγές από την Ελλάδα και από χώρες της Ε.Ε. με προϊόντα του αγροκτήματος
Τροφές των ζώων της φάρμας άρθρο: Στέλιος Κουφός Τα ζώα της φάρμας για να είναι υγιή και για να μεγαλώσουν σωστά τρέφονται με καλαμπόκι, πίτουρο (σιταριού και βρώμης), σανό, τριφύλλι, βήτες (άλλο είδος πίτουρου), σκύβαλα (ό,τι μένει στο κόσκινο μετά το κοσκίνισμα του σιταριού) και αλεύρι (ανακατεμένο με βήτες). Οι καλύτερες τροφές είναι κυρίως ο σανός, το τριφύλλι, τα πίτουρα και τα σκύβαλα. Τα ακριβότερα είναι το καλαμπόκι, τα πίτουρα και οι βήτες και τα φθηνότερα είναι το τριφύλλι, τα σκύβαλα και ο σανός. Στα γουρούνια αρέσουν οι βήτες Στα μοσχάρια αρέσει ο σανός Οι ασθένειες των ζώων της φάρμας άρθρο: Γεωργία Κουφού -Ποιες ασθένειες μπορούν να προσβάλλουν τα ζώα μιας φάρμας; Τα ζώα πιο συχνά εμφανίζονται διάρροιες εξαιτίας της μεγάλης ποσότητας φαγητού που μπορεί να καταναλώσουν. Άλλες ασθένειες που προσβάλλουν τα ζώα είναι η γρίπη, πυρετός, προσβολή από σκουλήκια, αιμάτωμα συνήθως στο κεφάλι. Επίσης μπορεί να προκύψει κάταγμα (σπάσιμο) ή κάποιο χτύπημα μεταξύ τους ή από ατύχημα γενικότερα. - Κάθε πότε εμβολιάζουμε τα ζώα και πόση ποσότητα χορηγείται; Ένα από τα εμβόλια που χορηγούνται λέγεται «κοκκινοαντεριά» που γίνεται το Φεβρουάριο κάθε χρόνο σε ποσότητα ενός γραμμαρίου. Αυτό το εμβόλιο μπορεί να αντιμετωπίσει πληθώρα ασθενειών. Το εμβόλιο μπορεί να γίνει από τον ίδιο τον κτηνοτρόφο στο πόδι του ζώο. Για να αποφύγουμε τις ασθένειες των πνευμόνων, το χειμώνα μπορούμε να επαναλάβουμε το συγκεκριμένο εμβόλιο (1 γρ.). - Είναι επίφοβες οι ασθένειες για τον άνθρωπο; Όχι, γιατί το φάρμακο λειτουργεί γρήγορα προς το πνευμόνι και σταμα- Το εμβόλιο μπορεί να γίνει και από τον ίδιο τά τις περιπλανώμενες ασθένειες τον κτηνοτρόφο. γύρω από το ζώο. Αυτό βέβαια συμβαίνει στις μικρές τοπικές κτηνοτροφικές μονάδες καθώς για τις μεγάλες έχουμε κατά καιρούς ακούσει για τη νόσο των αγελάδων, τη νόσο των χοίρων και τη γρίπη των πτηνών. - Πώς προλαμβάνονται οι ασθένειες από τον άνθρωπο; Με την καλή πλύση των χεριών και του σώματος καθώς και με τη χρήση γαντιών και φόρμας. Σελίδα 2 Α Γ ΡΟΚΤ ΗΜΑ ΚΤ ΗΝΟΤΡΟΦΙΑ
Τα ζώα που εκτρέφονται στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης Άρθρο: Ανδρέας Γκολώνης Στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης εκτρέφονται κυρίως ζώα τα οποία έχουμε και εκτρέφουμε σε φάρμες και στην Ελλάδα. Αυτά τα είδαμε στο άρθρο της πρώτης σελίδας. Εκτός όμως από τα συνηθισμένα είδη, στις φάρμες της Ευρώπης συναντάμε μουλάρια, κουνέλια, χήνες, ζαρκάδια, στρουθοκαμήλους, γαλοπούλες, αγριογούρουνα, ελάφια, πέρδικες, λάμα, σαλιγκάρια, βίσονες ακόμα και είδη ψαριών. Πολλά από αυτά τα είδη ζώων πλέον εκτρέφονται και στην Ελλάδα. Τα ζώα αυτά εκτρέφονται ώστε να παίρνουμε προϊόντα όπως τρόφιμα, μαλλί και δέρμα, τα οποία θα αναλύσουμε στο επόμενο άρθρο. Το αρνάκι εκτρέφεται και στην Ελλάδα αλλά και στις χώρες της Ε.Ε.. Τα προϊόντα του αγροκτήματος άρθρο: Βασιλική Γκολώνη Τα προϊόντα που παίρνουμε από την εκτροφή των ζώων του αγροκτήματος είναι το γιαούρτι, το γάλα, το τυρί (όπως μυζήθρα), το κρέας (κόκκινο και λευκό), αυγά και μέλι. Επίσης από τα ζώα παίρνουμε το δέρμα τους και το μαλλί για να φτιάξουμε υφάσματα. Από την πώληση των παραπάνω προϊόντων προκύπτει συνήθως ένα ικανοποιητικό κέρδος. Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια δεν υπάρχει πολύ καλή απόδοση διότι όλο και λιγότεροι άνθρωποι ασχολούνται με την κτηνοτροφία αλλά και το κράτος περιορίζει την οικονομική βοήθεια. -Τι περιέχει μια φάρμα; «Από τα ζώα παίρνουμε Μια φάρμα εκτός τρόφιμα, δέρμα και μαλλί.» από τα ζώα, περιέχει το φαγητό τους και το νερό τους. Επίσης σε μια φάρμα μπορεί να γίνονται γεωργικές εργασίες και καλλιέργειες γεωργικών προϊόντων. -Τι υπάρχει έξω από μια φάρμα; Η φάρμα αποτελείται απαραίτητα από φράκτη, λουλούδια και δέντρα για να αποτελεί όμορφο περιβάλλον για τα ζώα. -Πόσα άτομα χρειάζονται σε μια φάρμα για να φροντίσουν τα ζώα της; Ανάλογα με την έκταση της φάρμας, μπορούν να απασχολούνται ένας ή περισσότεροι άνθρωποι. Τ ΕΥ ΧΟΣ 3 Σελίδα 3
Η φροντίδα της αγελάδας Άρθρο: Μαρία Κουτσαντώνη Ένα νεογέννητο μοσχαράκι ζυγίζει από - Τι τρώει η αγελάδα; Η αγελάδα τρώει ότι τρώνε όλα τα 25-45 κιλά. μηρυκαστικά ζώα, όπως χλωρό χορτάρι, ξερές τροφές, δηλαδή - Τι ασθένειες προσβάλλουν την αγελάσανό, άχυρα κλπ. - Πού και πόσο μεγαλώνει; δα; Η αγελάδα μπορεί να μεγαλώσει και μέσα σε στάβλο και έξω από αυτόν. Όταν μεγαλώσει αρκετά ζυγίζει πάνω από 250 κιλά. Οι βελτιωμένες αγελάδες είναι περισσό- - Πόσα μικρά γεννάει; από διαταραχές με σοβαρότερη τη σπογ- Οι αγελάδες γεννούν μια φορά το χρόνο και κάνουν από ένα μοσχαράκι. γώδη εγκεφαλοπάθεια. - Πόσο διαρκεί η κύηση της αγελάδας; Από το γάλα μπορούμε να επεξεργαστούμε και να φτιάξουμε το γιαούρτι, το βούτυρο και το τυρί. Όπως και το κρέ- ας που φτιάχνουμε κιμά, μπριζόλες και άλλα πολλά. τερο ευάλωτες στις ασθένειες επειδή τον ενσταυλισμό απομακρύνθηκαν από τη φυσική ζωή. πολλές αγελάδες υποφέρουν - Τι και πόσα προϊόντα μας δίνει η αγελάδα ανά χρόνο; Τα προϊόντα που μας δίνει μια αγελάδα Η διάρκεια της εγκυμοσύνης είναι είναι το γάλα και το κρέας της. 9 μήνες. Η φροντίδα της κότας Άρθρο: Γεωργία Κουφού -Τι τρώει η κότα; Μια κότα τρέφεται με φύραμα, πίτουρο, αραποσίτι, βήτες και σκύβαλα. εκτός από το βράδυ για να κοιμηθούν και να προστατευτούν ή για να γεννήσουν. Το αγαπημένο της είναι το χορτάρι, -Ποιες ασθένειες προσβάλλουν τις επίσης τρώνε σκουλήκια και πέτρες κότες; για το στομάχι (έλλειψη ασβεστίου). -Πόσο μεγαλώνει η κότα; Μια συνηθισμένη κότα ζει 4-5 χρό- Οι κότες προσβάλλονται από γρίπη, φτερού ή από υπερβολικό φαγητό. -Πόσο καιρό κλώθει η κότα τα αυ- ζει 6-7 χρόνια. γά της; -Πού μεγαλώνει μια κότα; Η κότα για να κλωσήσει τα αυγά της ρικό χώρο γι αυτό και τις αφήνουμε όλη μέρα έξω, Σελίδα 4 Από την κότα παίρνουμε αυγά (περίπου 2 αυγά την ημέρα) και το κρέας της. μπορεί να υποφέρουν από κάταγμα νια ενώ μια πολύ φροντισμένη κότα Η κότα δεν μπορεί να ζει σε εσωτε- -Τι προϊόντα παίρνουμε από την κότα ανά χρόνο; χρειάζεται 25 ημέρες. Ωστόσο δε θα γίνουν όλα τα αυγά μικρά κλωσόπουλα. Α Γ Ρ Ο ΚΤ Η Μ Α ΚΤ Η Ν Ο Τ ΡΟ Φ Ι Α
Η φροντίδα του γουρουνιού Άρθρο: Στέλιος Κουφός Τι τρώει το γουρούνι; Το γουρούνι τρώει βήτες ανακατεμένες με αλεύρι, καλαμπόκι και πίτουρο. Πώς μεγαλώνει ένα γουρούνι; Ένα γουρούνι μεγαλώνει σε ανοικτό χώρο και μπαίνει στο σπίτι του μόνο για να κοιμηθεί και να φάει. Πόσα κιλά μπορεί να φτάσει; Τι ασθένειες προσβάλλουν το γουρούνι; Το γουρούνι προσβάλλεται από γρίπη ή κρύωμα πνευμονικό. Ποια προϊόντα παράγονται από το γουρούνι; Τα προϊόντα που παράγει είναι από το κρέας του: μπριζόλες, σουβλάκια, κιμάς κ.ά. Πόσα μικρά γεννάει ένα γουρούνι; Το γουρούνι γεννάει 8-10 γουρουνάκια. Το γουρούνι φτάνει στα 75-80 κιλά αλλά αυτό κυμαίνεται ανάλογα με την ηλικία του γουρουνιού και με την τροφή του. Η φροντίδα του πρόβατου Άρθρο: Ανδρέας Γκολώνης Τι τρώει ένα πρόβατο; Πόσα μικρά γεννάει; Το πρόβατο τρέφεται με σανό, τριφύλλι, καλαμπόκι, βρώμη, σιτάρι, αραποσίτι, φύραμα και πίτουρο. Πού μεγαλώνει το πρόβατο; Το πρόβατο μεγαλώνει σε εξωτερικό χώρο και στο στάβλο μπαίνει για να φάει ή να ταΐσει τα μικρά του και να κοιμηθεί. Με τι μεγαλώνει ένα προβατάκι; Το πρόβατο μεγαλώνει με γάλα από τη μητέρα. Το πρόβατο γεννάει 3 μικρά ανά 6 μήνες. Πόσο διαρκεί η εγκυμοσύνη; Διαρκεί 4 μήνες. Τι προϊόντα παίρνουμε; Γάλα από το οποίο φτιάχνουμε τυρί, γιαούρτι κ.ά. και το κρέας του. Το κάθε πρόβατο μπορεί να παράγει έως 1 λίτρο γάλα την ημέρα. Σελίδα 5 Α Γ ΡΟΚΤ ΗΜΑ ΚΤ ΗΝΟΤΡΟΦΙΑ
Συνταγές Τεύχος 3 Μάρτιος-Απρίλιος Συνταγές από την Ελλάδα Άρθρο: Βασιλική Γκολώνη ΑΥΓΟΤΥΡΟΠΙΤΑ Για το φύλλο: 750 γρ. αλεύρι 1 κουταλάκι αλάτι 1 κρασοπότηρο λάδι 1 1/2 φλιτζάνι νερό 5 αυγά Αφήνουμε τη ζύμη 20 λεπτά Για τη γέμιση: 500 γρ. τυρί φέτα 500 γρ. μυζήθρα (όλα τα τυριά να είναι τριμμένα) ΕΚΤΕΛΕΣΗ: Ετοιμάζουμε 2 φύλλα και τα στρώνουμε σε ένα ταψί και αρχίζουμε να τα γυρίζουμε σαν φλογέρες ώστε να γίνουν φωλιές. Επίσης σε ένα μπολ σπάμε 5 αυγά, 1 μικρό κουταλάκι λάδι και 1 λίτρο γάλα, αλάτι, πιπέρι και τα ανακατεύουμε όλα μαζί. Στο τέλος το ρίχνουμε στα τυριά. Πάνω στο φύλλο βάζουμε 1-2 κουταλιές από τα τυριά και προχωράμε ε- ναλλάξ. Χαράζουμε λίγο τα φύλλα και τα ψήνουμε μέχρι να ροδίσουν. ΚΟΥΡΚΟΥΤΟΠΙΤΑ Υλικά: 1 Στραγγιστό γιαούρτι 200 γρ. βούτυρο 400 γρ. γάλα 200 γρ. αλεύρι Αλάτι, πιπέρι, 3 αυγά ελαφρά χτυπημένα ΕΚΤΕΛΕΣΗ: Ανακατεύουμε μαζί όλα τα υλικά ώσπου να γίνει χυλός. Βουτυρώνουμε και αλευρώνουμε ένα ταψί και ρίχνουμε το μείγμα μέσα σε αυτό. Τρίβουμε φέτα με τα χέρια μας από πάνω και το ψήνουμε μέχρι να ροδίσει. ΚΑΛΗ ΕΠΙΤΥΧΙΑ! Σελίδα 6 Α Γ ΡΟΚΤ ΗΜΑ ΚΤ ΗΝΟΤΡΟΦΙΑ
ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΕΣ Με προϊόντα του αγροκτήματος Πίτα του βοσκού shepherd s pie (παραδοσιακή αγγλική συνταγή) πηγή: greekcook.gr Τα υλικά που θα χρειαστούμε είναι: Αρνίσιος κιμάς κρεμμύδι πιπεριά μελιτζάνα μανιτάρια πατάτες λίγη παρμεζάνα ή γραβιέρα Εκτέλεση: Σοτάρουμε με βούτυρο τον κιμά μαζί με το κρεμμύδι, τη μελιτζάνα, την πιπεριά και τα μανιτάρια, αφού τα έχουμε πρώτα κόψει σε κύβους. Σβήνουμε με άσπρο κρασί και προσθέτουμε λίγο νερό. Αφήνουμε για λίγο να βράσουν και προσθέτουμε φρέσκια ντομάτα ψιλοκομμένη. Απλώνουμε το μείγμα σε βουτυρωμένο σκεύος και το καλύπτουμε με πουρέ που έχουμε φτιάξει με τις πατάτες ή έτοιμο από κουτί. Πασπαλίζουμε με παρμεζάνα ή γραβιέρα και ψήνουμε σε δυνατό φούρνο μέχρι να ροδοκοκκινίσει η επιφάνεια. Κις Λορέν Quiche Lorraine (παραδοσιακή γαλλική συνταγή) Υλικά για τη ζύμη 300 γρ.αλεύρι 200 γρ.βούτυρο παγωμένο 1/4 κ.γ. αλάτι 1 αβγό 1 κ.σ. γάλα Για τη γέμιση 50 γρ. μπέικον καπνιστό 1 κρεμμύδι ψιλοκομμένο 50 γρ. γραβιέρα τριμμένη 150 γρ. κρέμα γάλακτος 200 γρ. γάλα 3 αβγά Πηγή: dinassweets.blogspot.gr 1. Σε ένα μπολ τρίβουμε με τα χέρια μας το αλεύρι με το βούτυρο παγωμένο και κομμένο σε κομματάκια, τη ζάχαρη και το αλάτι. 2. Όταν το μείγμα τριφτεί καλά προσθέτουμε το αβγό, το γάλα και πλάθουμε μια ζύμη μαλακιά που να μην κολλάει στα χέρια. 3. Την αφήνουμε στο ψυγείο για μισή ώρα. Ανοίγουμε μία λεπτή ζύμη ανάμεσα σε δύο λαδόκολλες. 4. Τοποθετούμε τη ζύμη σε φόρμα για τάρτες ή τσέρκι 20cm. 5. Τρυπάμε μ' ένα πιρούνι την επιφάνεια της. 6. Τοποθετούμε πάνω μεμβράνη (η καλής ποιότητας μεμβράνη δεν καίγεται στους 180 βαθμούς) και καλύπτουμε όλη την επιφάνεια με ρύζι. 7. Ψήνουμε στους 180 βαθμούς για 15 λεπτά. Αφαιρούμε τη μεμβράνη με το ρύζι και κατεβάζουμε τη θερμοκρασία στους 150 βαθμούς. 8. Σ' ένα αντικολλητικό τηγάνι μαραίνουμε το κρεμμύδι με το μπέικον. 9. Τοποθετούμε τα υλικά στη τάρτα και από πάνω ρίχνουμε το τυρί τριμμένο. 10. Χτυπάμε ελαφρά την κρέμα με το γάλα και τ' αβγά και τα προσθέτουμε στη τάρτα. Συνεχίζουμε το ψήσιμο για περίπου 1/2 ώρα περίπου μέχρι να πάρει όμορφο χρώμα η επιφάνεια της τάρτας.
Δημοτικό Σχολείο Κριθαρακίων Κριθαράκια Δήμου Ερυμάνθου Τηλέφωνο: 26940-71383 Ηλεκτρονικό ταχυδρομείο: mail@dimkrith.ach.sch.gr Επισκεφθείτε την ιστοσελίδα μας: Www.dimkrith.webnode.gr Ευχαριστίες Η δασκάλα και οι μαθητές του Δημοτικού Σχολείου Κριθαρακίων ευχαριστούν θερμά όλους όσοι βοήθησαν στη δημιουργία και υλοποίηση του γ τεύχους του περιοδικού μας. Ιδιαίτερες ευχαριστίες στην οικογένεια Ανδρέα και Αλεξίας Κουτσαντώνη για την παροχή πλούσιου φωτογραφικού υλικού αλλά και χρήσιμων πληροφοριών. Πηγές εικόνων: http://office.microsoft.com/en-us/images/back-to-school-with-office-clip-art-and-media-ha010237914.aspx