4 ΤΕΥΧΟΣ E N H M Ε Ρ Ω Τ Ι Κ Ο Δ Ε Λ Τ Ι Ο Πρωτίστως Συνέντευξη του Υφυπουργού ΕΣ.Δ.Δ.Α., κ. Θανάση Νάκου. EΡ.: Αγαπητέ κύριε Νάκο, το Πρόγραμμα «Θησέας» έκλεισε ένα χρόνο εφαρμογής. Πως κρίνετε την εξέλιξή του, σύμφωνα με τα αποτελέσματα που έχετε ως σήμερα; ΑΠ.: Το πρόγραμμα «Θησέας» άρχισε να εφαρμόζεται από την 1 η Ιανουαρίου 25 με ταχύτατους ρυθμούς: Μετά την έκδοση των αναγκαίων εκτελεστικών πράξεων και των τεχνικών δελτίων υποπρογραμμάτων και μέτρων και τη συγκρότηση των αρμόδιων επιτροπών τόσο σε κεντρικό και περιφερειακό επίπεδο όσο και σε επίπεδο νομού, κατανεμήθηκαν στους Ο.Τ.Α., το 24 το 45% των πόρων του προγράμματος (τυπική κατανομή) για την πενταετία 25-29 και το 25 το 5% των πόρων (προγραμματική κατανομή) για την τετραετία 26-29. Χρειάστηκε μόλις ένα εξάμηνο του 24 για τη θεσμική οργάνωση του προγράμματος και στη συνέχεια, από την αρχή του 25, λιγότερο από ένα εξάμηνο για την κατάρτιση της τυπικής κατανομής και την έκδοση των πρώτων αδειών δημοπράτησης. Να σημειώσουμε ότι το Ε.Π.Τ.Α. θεσμοθετήθηκε στο τέλος του 1997 και τα κριτήρια κατανομής των πόρων στις και τους Ο.Τ.Α. καθορίστηκαν στις 15 Απριλίου 1999, ενώ το κανονιστικό πλαίσιο λειτουργίας του δημοσιεύθηκε στις 12 Ιανουαρίου 2, μετά δηλαδή την έναρξή του. Επιπλέον, τηρήθηκε πλήρως το χρονοδιάγραμμα της προγραμματικής κατανομής, με τον έγκαιρο καθορισμό των κριτηρίων κατανομής από την Κεντρική Επιτροπή Παρακολούθησης και την έκδοση της σχετικής εγκυκλίου ήδη από τον Νοέμβριο του 25, καθώς και την άμεση ανταπόκριση των Περιφερειών και των Ο.Τ.Α. για υποβολή, επεξεργασία και προέγκριση νέων έργων, μελετών και ενεργειών μέχρι το Φεβρουάριο του 26. Συνολικά, με αποφάσεις της Κεντρικής Επιτροπής Παρακολούθησης, από τον Απρίλιο του 25 έως σήμερα, έχουν προενταχθεί στο Πρόγραμμα 1.662 δημοτικά και διαδημοτικά έργα της τυπικής και της προγραμματικής κατανομής, προϋπολογισμού 1.96 εκ., εκ των οποίων έχουν δημοπρατηθεί ή είναι σε φάση δημοπράτησης.4 έργα, προϋπολογισμού 68 εκ.. ΜΑΡΤΙΟΣ ΑΠΡΙΛΙΟΣ 26 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Πρωτίστως 1,2 «Θησέας» εν δράσει Δείκτες 4,5
ΜΑΡΤΙΟΣ - ΑΠΡΙΛΙΟΣ 26 ΕΡ.: Από τα στοιχεία που έχουμε ως σήμερα, έχουν εγκριθεί συνολικά 1.662 έργα σε όλη τη χώρα από τα οποία τα 8.552 αφορούν έργα τοπικής ανάπτυξης, καθώς και έργα προστασίας του περιβάλλοντος. Γιατί πιστεύετε ότι υπάρχει μεγαλύτερη ζήτηση από τους Δήμους για τέτοιου είδους έργα; ΑΠ.: Στο Υποπρόγραμμα 2 του «Θησέας», εντάσσονται έργα που, παραδοσιακά, πριν την αποκέντρωση των αρμοδιοτήτων από την κεντρική διοίκηση στους ΟΤΑ, ανήκαν στην αρμοδιότητα της αυτοδιοίκησης. Τέτοια έργα είναι η ύδρευση και η αποχέτευση, η διαχείριση απορριμμάτων, η δημοτική οδοποιία, εγγειοβελτιωτικά και αντιπλημμυρικά έργα, εξοπλισμός κ.ά.. Είναι φανερό, ότι τη στιγμή που οι Ο.Τ.Α. δίνουν το μεγαλύτερο βάρος του προγράμματός τους στα έργα αυτά, αυτό σημαίνει ότι παρέμεναν ανεπίλυτα προβλήματα πρώτης προτεραιότητας, ακόμη και στους παραδοσιακούς τομείς της αρμοδιότητάς τους. Παράλληλα, το πρόγραμμα «Θησέας» λειτουργεί συμπληρωματικά με τα προγράμματα του Γ Κ.Π.Σ. για την τήρηση της κοινοτικής νομοθεσίας και την προστασία του περιβάλλοντος, τομέα στον οποίο έχει παρατηρηθεί σημαντική καθυστέρηση. Για τους παραπάνω λόγους, άλλωστε, η Κεντρική Επιτροπή Παρακολούθησης έδωσε ιδιαίτερη έμφαση στις κατηγορίες της ύδρευσης και αποχέτευσης, της διαχείρισης απορριμμάτων και των εγγειοβελτιωτικών και αντιπλημμυρικών έργων, κατά τον καθορισμό των κριτηρίων ένταξης έργων στην προγραμματική κατανομή. ΕΡ.: Ένα καινοτόμο στοιχείο του Προγράμματος «Θησέας» αποτελεί η υποστήριξη των συμπράξεων μεταξύ των Ο.Τ.Α. και του Ιδιωτικού Τομέα. Έχοντας μια ολοκληρωμένη άποψη για την πορεία του, θα λέγατε ότι υπάρχει ανταπόκριση των Ο.Τ.Α. στο συγκεκριμένο μέτρο; Από το σχεδιασμό του θεσμικού πλαισίου του Προγράμματος «Θησέας» είχε αποφασισθεί η υποστήριξη των Ο.Τ.Α. στη χρήση της μεθόδου των συμπράξεων με τον ιδιωτικό τομέα, τόσο για τη διασφάλιση της σωστής εφαρμογής της, αφού πρόκειται για ένα νέο θεσμό στο χώρο της τοπικής αυτοδιοίκησης, όσο και για την εξασφάλιση πολλαπλασιαστικών αποτελεσμάτων από τη διάθεση των πιστώσεων του Προγράμματος. 22 Η υποστήριξη αυτό έχει δυο άξονες: αφενός μεν την υποστήριξη της προσυμβατικής διαδικασίας των συμπράξεων μεταξύ Ο.Τ.Α. και ιδιωτικού τομέα από τους πόρους του 2% του Προγράμματος, άρα πέραν των κατανεμημένων στους Ο.Τ.Α. πόρων, και αφετέρου τη δυνατότητα των Ο.Τ.Α. να εντάξουν στο πρόγραμμά τους την πιθανή συμμετοχή τους σε μια τέτοια σύμπραξη. Έως σήμερα, έχουν σταλεί στο Υπουργείο και έχουν εγκριθεί 2
ΜΑΡΤΙΟΣ - ΑΠΡΙΛΙΟΣ 26 αποφάσεις για 98 έργα σε 76 Ο.Τ.Α. ενώ είναι υπό αξιολόγηση άλλες 1 προτάσεις. Τα έργα κατανέμονται σε διάφορες κατηγορίες, όπως χώροι στάθμευσης, ξενοδοχειακές μονάδες και τουριστικές υποδομές, ορεινός και χιονοδρομικός τουρισμός, συνεδριακοί χώροι και χώροι πολιτιστικών εκδηλώσεων, διεθνείς εμπορευματικοί σταθμοί, θεματικά πάρκα, μαρίνες σκαφών αναψυχής, ιαματικά λουτρά, αθλητικές εγκαταστάσεις, κατασκευή και αξιοποίηση ακίνητης περιουσίας, ενεργειακές υποδομές, ΒΙΠΕ, κατασκηνώσεις, μονάδες διαχείρισης και επεξεργασίας απορριμμάτων, και λοιπά έργα που δεν εμπίπτουν στις προηγούμενες κατηγορίες. «Θησέας» εν δράσει ΤΥΠΙΚΗ ΚΑΤΑΝΟΜΗ Εγκεκριμένες Πιστώσεις και Δημοπρατημένα Έργα Στις 16-4-26, ακριβώς ένα χρόνο μετά την ένταξη των πρώτων έργων στο Πρόγραμμα «Θησέας» (Απόφαση 8/26-4- 25 της Κ.Ε.Π. Τυπική κατανομή), έχουν ενταχθεί 7.18 έργα, συνολικού προϋπολογισμού 1, δις, που αντιστοιχεί στο 8% των πιστώσεων της τυπικής κατανομής (1,575 δις ). Από τα παραπάνω,.65 έργα, προϋπολογισμού 576 εκ., δηλαδή το 44% του εγκεκριμένου προϋπολογισμού, έχουν ήδη δημοπρατηθεί. Για τους μικρούς Ο.Τ.Α., που δεν διαθέτουν τεχνική υπηρεσία, στην εξέλιξη αυτή έχει συμβάλει ιδιαίτερα η υποστήριξη που παρέχεται μέσω των Περιφερειών από μηχανικούς, οι οποίοι έχουν προσληφθεί ειδικά για την ωρίμανση των έργων τους, που έχουν ενταχθεί στο Πρόγραμμα.
ΜΑΡΤΙΟΣ ΑΠΡΙΛΙΟΣ 26 Δείκτες Με βάση τα έργα που έχουν υποβληθεί από τους Ο.Τ.Α. και χρηματοδοτούνται από το Πρόγραμμα «Θησέας» οι κατανομές ανά Περιφέρεια, Υποπρόγραμμα και μέτρο παρουσιάζονται στα ακόλουθα διαγράμματα. 5 Έργα που έχουν υποβληθεί από τους Ο.Τ.Α. και εγκριθεί στο Υποπρόγραμμα 1 25 2 15 29 28 1 5 17 1 1 11 8 4 6 Αττική Δ. Θεσσαλία Κεντρική 15 1 12 Κρήτη Ν. Αιγαίο Έργα που έχουν υποβληθεί από τους Ο.Τ.Α και εγκριθεί στο Υποπρόγραμμα 2 14 12 1 8 6 4 2 521 466 7 575 641 472 848 77 129 674 22 744 474 Αττική Θεσσαλία Κεντρική Κρήτη Ν. Αιγαίο Έργα που έχουν υποβληθεί από τους Ο.Τ.Α. και εγκριθεί στο Υποπρόγραμμα 25 2 15 282 1 5 112 148 18 17 119 81 85 19 112 87 14 92 Αττική Δ. Θεσσαλία Κεντρική Κρήτη Ν. Αιγαίο Στερεά Ελλάδα 4
ΜΑΡΤΙΟΣ - ΑΠΡΙΛΙΟΣ 26 1% Κατανομή έργων ανά μέτρο του Υποπρογράμματος 1 8% 6% 4% 2% % Αττική Θε σσαλία Κεντρική Μακεδονία Κρήτη Ν. Αιγαίο 1.1 Επι χει ρησι ακά Προγράμματα 1.2. Μελέτες Οργάνωσης Υπηρεσι ών 1. Έργα Οργάνωσης Υπηρεσι ών 1.4 Μηχανοργάνωση 1.8 Συμμετοχή σε προγράμματα Ε.Ε. 1% Κατανομή έργων ανά μέτρο του Υποπρογράμματος 2 8% 6% 4% 2% % Ατ τική Θεσσαλία Κεντρική Μακεδονία Κρήτ η 2.1. Μελέτες 2.2. Συγκοι νωνι ακά έργα-μεταφορές 2.. Ύδρευση 2.4 Αποχέτευση-Επεξεργασία Λυμμάτων 2.5 Διαχείριση Απορριμμάτων 2.6. Οικισμοί (αναπλάσεις) 2.7. Εγγει οβελτι ωτι κά-αντι πλημμυρι κά έργα 2.8. Οι κονομι κές Δραστηρι ότητες 2.9. Τεχνι κός και μηχανολογι κός εξοπλι σμός 2.1. Απαλοτρι ώσει ς ακινήτων Ν. Αιγαίο 2.11 Συμπράξει ς ΟΤΑ με Ιδι ωτι κό Τομέα 2.12.9 Δι αδημοτι κές συνεργασί ες-συμμετοχή σε κοινοτικά προγράμματα 1% Κατανομή έργων ανά μέτρο του Υποπρογράμματος 8% 6% 4% 2% ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΑΠΟΚΕΝΤΡΩΣΗΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ % 5 Ατ τική Θεσσαλία Κεντρική Μ ακεδονία Κρήτη Ν. Αιγαίο.1 Μελέτες.2. Υποδομές και έργα δι οι κητι κής εξυπηρέτησης. Υγεί α-πρόνοια- Αντι μετώπι ση κοινωνικού αποκλει σμού.4. Αθλητι σμός.5. Πολι τι σμός.6. Εκπαί δευση-κατάρτι ση.7. Προγράμματα Νέας γενι άς.8. Απαλλοτριώσεις ακινήτων.9. Συμπράξει ς ΟΤΑ με τον Ιδι ωτι κό τομέα.1. Δι αδημοτι κές συνεργασί ες-συμμετοχή σε κοι νοτι κά προγράμματα ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΤΟΠΙΚΗΣ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ «Θησέας» Γραμματεία Ο.Δ.Ε. «Θησέας» Σταδίου 27, 11 8 Αθήνα Τηλ.: 21 22657,21 226687 Fax: 21 221152 e-mail: tap.apdo@ypes.gr