Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο 2014-2019 Επιτροπή Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων 2017/2008(INI) 23.6.2017 ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ της Επιτροπής Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων προς την Επιτροπή Δικαιωμάτων των Γυναικών και Ισότητας των Φύλων σχετικά με την οικονομική ενδυνάμωση των γυναικών στον ιδιωτικό και δημόσιο τομέα της ΕΕ (2017/2008(INI)) Συντάκτρια γνωμοδότησης: Tania González Peñas AD\1129345.docx PE601.266v02-00 Ενωμένη στην πολυμορφία
PA_NonLeg PE601.266v02-00 2/13 AD\1129345.docx
ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ Η Επιτροπή Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων καλεί την Επιτροπή Δικαιωμάτων των Γυναικών και Ισότητας των Φύλων, που είναι αρμόδια επί της ουσίας, να συμπεριλάβει στην πρόταση ψηφίσματός της τις ακόλουθες προτάσεις: Α. λαμβάνοντας υπόψη ότι τα δομικά εμπόδια στην οικονομική ενδυνάμωση των γυναικών είναι αποτέλεσμα πολλών και διασταυρούμενων μορφών ανισοτήτων, στερεοτύπων και διακρίσεων στον ιδιωτικό και δημόσιο τομέα Β. λαμβάνοντας υπόψη ότι η αύξηση της οικονομικής ενδυνάμωσης των γυναικών και η βελτίωση της ισότητας των φύλων παρέχει μια οικονομική ευκαιρία που θα έχει ισχυρό θετικό αντίκτυπο στο ΑΕγχΠ της ΕΕ και θα οδηγήσει σε αύξηση του κατά κεφαλήν ΑΕγχΠ της ΕΕ κατά 6,1 % έως 9,6 % έως το 2050 1 και ότι η εξάλειψη των διαφορών μεταξύ των φύλων στην απασχόληση θα οδηγήσει σε αύξηση της ανάπτυξης κατά 15 % έως 45 % στα κράτη μέλη 2 λαμβάνοντας υπόψη ότι, συνυπολογίζοντας τα διαφυγόντα εισοδήματα, την απώλεια κοινωνικών εισφορών και το πρόσθετο κόστος των δημόσιων οικονομικών, το συνολικό ετήσιο κόστος λόγω του χαμηλότερου ποσοστού απασχόλησης των γυναικών ανήλθε σε 370 δισεκατομμύρια EUR το 2013, ποσό που αντιστοιχεί στο 2,8 % του ΑΕγχΠ της ΕΕ 3, ενώ η βελτίωση της ισότητας των φύλων θα οδηγούσε στη δημιουργία 10,5 εκατομμυρίων νέων θέσεων εργασίας 4 Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η οικονομική συμμετοχή και η ενδυνάμωση των γυναικών είναι θεμελιώδης, ώστε να μπορούν οι γυναίκες να έχουν τον έλεγχο της ζωής τους και να ασκούν επιρροή στην κοινωνία, καθώς και για να βελτιωθεί η πρόσβαση των γυναικών σε οικονομικούς πόρους και ευκαιρίες, όπως η απασχόληση, οι χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες, η ακίνητη περιουσία και άλλα περιουσιακά στοιχεία, και η ανάπτυξη δεξιοτήτων λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι σημαντικό να διασφαλιστεί ότι γυναίκες και άντρες θα έχουν τα ίδια δικαιώματα και τις ίδιες ευκαιρίες συμμετοχής στην οικονομική ζωή και στην αγορά εργασίας, κάτι που δεν είναι απλώς σημαντικό αλλά καθοριστικό για την οικονομική ανάπτυξη της ΕΕ, καθώς έχει θετικό αντίκτυπο στο ΑΕγχΠ, στη συμμετοχικότητα, στην ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων, καθώς και στις προκλήσεις που σχετίζονται με τη γήρανση του πληθυσμού Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η στρατηγική «Ευρώπη 2020» ορίζει ως στόχο της ΕΕ την επίτευξη ποσοστού απασχόλησης 75 % για τους άνδρες και τις γυναίκες έως το 2020, και, ειδικότερα, την κάλυψη του χάσματος μεταξύ των φύλων στην απασχόληση λαμβάνοντας υπόψη ότι θα χρειαστούν συντονισμένες προσπάθειες προκειμένου να διευκολυνθεί η συμμετοχή των γυναικών στην αγορά εργασίας Ε. λαμβάνοντας υπόψη ότι η μητρότητα δεν θα πρέπει να θεωρείται εμπόδιο στην 1 Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο για την Ισότητα των Φύλων (EIGE) Economic benefits of gender equality in the EU (Τα οικονομικά οφέλη της ισότητας των φύλων στην ΕΕ) (2017), σελίδα 3. http://eige.europa.eu/sites/default/files/documents/economic_benefits_of_gender_equality_briefing_paper.pdf 2 http://europa.eu/rapid/press-release_ip-09-1527_en.htm?locale=en 3 https://www.eurofound.europa.eu/publications/report/2016/labour-market/the-gender-employment-gap-challenges-andsolutions 4 Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο για την Ισότητα των Φύλων (EIGE) Economic benefits of gender equality in the EU (Τα οικονομικά οφέλη της ισότητας των φύλων στην ΕΕ) (2017), σελίδα 3. http://eige.europa.eu/sites/default/files/documents/economic_benefits_of_gender_equality_briefing_paper.pdf AD\1129345.docx 3/13 PE601.266v02-00
επαγγελματική εξέλιξη των γυναικών και, κατά συνέπεια, στη χειραφέτησή τους ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες και οι άνδρες έχουν ίσα δικαιώματα και καθήκοντα ως γονείς (με εξαίρεση την ανάρρωση μετά τον τοκετό) και ότι θα πρέπει να μοιράζονται την ανατροφή των παιδιών η οποία, κατά συνέπεια, δεν θα πρέπει να ανατίθεται αποκλειστικά στις μητέρες Ζ. λαμβάνοντας υπόψη ότι στα νοικοκυριά στα οποία το μικρότερο παιδί είναι ηλικίας κάτω των επτά ετών οι άνδρες δαπανούν 41 ώρες εβδομαδιαίως σε αμειβόμενη εργασία και 15 ώρες σε μη αμειβόμενη εργασία, ενώ οι γυναίκες δαπανούν 32 ώρες εβδομαδιαίως σε αμειβόμενη εργασία, αλλά 39 ώρες σε μη αμειβόμενη εργασία Η. λαμβάνοντας υπόψη ότι η εξισορρόπηση επαγγελματικής και οικογενειακής ζωής είναι απαραίτητη για την ενίσχυση της επαγγελματικής σταδιοδρομίας των γυναικών, και ότι το γεγονός αυτό προϋποθέτει δημόσιες και ιδιωτικές δομές φύλαξης παιδιών Θ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, μολονότι οι γυναίκες αποτελούν σχεδόν το 60 % των πτυχιούχων στην ΕΕ, εξακολουθούν να υποεκπροσωπούνται στους τομείς της επιστήμης, των μαθηματικών, της πληροφορικής, της μηχανικής και των συναφών επαγγελμάτων λόγω της ύπαρξης επίμονων αποτρεπτικών παραγόντων τονίζει ότι, ως εκ τούτου, το γεγονός ότι η ανισότητα στα επαγγέλματα λαμβάνει νέες μορφές και ότι, παρά την επένδυση στην εκπαίδευση, οι νέες γυναίκες εξακολουθούν να έχουν διπλάσιες πιθανότητες από τους νεαρούς άνδρες να είναι οικονομικά αδρανείς λαμβάνοντας υπόψη ότι, με βάση εκτιμήσεις, οι θέσεις εργασίας στον τομέα των ΤΠΕ και τον τομέα της πληροφορικής θα διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στο άμεσο μέλλον, τόσο όσον αφορά τις κενές θέσεις εργασίας όσο και τις αποδοχές, και ότι έχει τεράστια σημασία να προσελκυστούν περισσότερες γυναίκες στις σπουδές των επιστημών αυτών Ι. λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τις προβλέψεις, αν το επίπεδο παραγωγικότητας των γυναικών αυξανόταν έως ότου γίνει ίσο με αυτό των ανδρών, το ΑΕγχΠ της ΕΕ θα μπορούσε να αυξηθεί κατά 27 % ΙΑ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με μελέτες του ΟΟΣΑ, οι εταιρείες που έχουν περισσότερες γυναίκες στα διοικητικά τους συμβούλια έχουν μεγαλύτερη αποδοτικότητα σε σύγκριση με αυτές των οποίων τα συμβούλια είναι στελεχωμένα μόνο με άνδρες, μολονότι το 2014 οι γυναίκες αντιπροσώπευαν μόνο το 20,2 % των μελών των διοικητικών συμβουλίων των μεγαλύτερων εισηγμένων στο χρηματιστήριο εταιρειών με έδρα σε χώρες της ΕΕ 1. θεωρεί ότι η οικονομική ενδυνάμωση των γυναικών είναι ζωτικής σημασίας για τη μείωση της φτώχειας και την προώθηση της οικονομικής ανάπτυξης επιμένει, ωστόσο, ότι η επίτευξη της οικονομικής ανεξαρτησίας δεν αποτελεί παρά ένα πρώτο βήμα για την οικονομική ενδυνάμωση των γυναικών, ενώ απαιτείται επίσης ισότητα στο πολιτικό, κοινωνικό και πολιτιστικό πεδίο για την ενδυνάμωση των γυναικών στον ιδιωτικό και στον δημόσιο τομέα θεωρεί ότι η εφαρμογή της αρχής της ίσης αμοιβής ανδρών και γυναικών για ίση εργασία και εργασία ίσης αξίας από τα κράτη μέλη είναι απαραίτητο βήμα για την οικονομική ενδυνάμωση των γυναικών και την εδραίωση των θεμελιωδών δικαιωμάτων τους καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να εγγυηθούν την αρχή αυτή, όπως ορίζεται στο άρθρο 157 της ΣΛΕΕ και να καταπολεμήσουν τις άμεσες και έμμεσες διακρίσεις στην αγορά εργασίας προκειμένου να επιτευχθεί η οικονομική ενδυνάμωση PE601.266v02-00 4/13 AD\1129345.docx
των γυναικών 2. καλεί τα κράτη μέλη να εφαρμόσουν πλήρως την οδηγία για την ίση μεταχείριση στην απασχόληση και την οδηγία 2010/41/ΕΕ για την εφαρμογή της αρχής της ίσης μεταχείρισης ανδρών και γυναικών που ασκούν αυτοτελή επαγγελματική δραστηριότητα καλεί την Επιτροπή να διασφαλίσει την καλύτερη εφαρμογή των οδηγιών αυτών και για να προωθήσει την εφαρμογή των σχεδίων για την ισότητα των φύλων στις εταιρείες 3. καλεί τα κράτη μέλη να προστατεύσουν τα δικαιώματα των γυναικών και να προωθήσουν την ισότητα των φύλων και την κοινωνική ευημερία, μέσω της καταπολέμησης του μισθολογικού και συνταξιοδοτικού χάσματος, της αντιμετώπισης και εξάλειψης των παραβάσεων της νομοθεσίας για την καταπολέμηση των διακρίσεων στην αγορά εργασίας, και μέσω της καταπολέμησης των επισφαλών και ανεπιθύμητων μορφών εργασίας και απασχόλησης, της αντιμετώπισης της επισφαλούς απασχόλησης ως απασχόλησης που δεν συμμορφώνεται με τα διεθνή, εθνικά και ενωσιακά πρότυπα και τους νόμους ή/και δεν παρέχει επαρκείς πόρους για μια αξιοπρεπή ζωή ή επαρκή κοινωνική προστασία, όπως η ασυνεχής εργασία, η πλειονότητα των συμβάσεων ορισμένου χρόνου, οι συμβάσεις μηδενικών ωρών εργασίας ή η ακούσια μερική απασχόληση, καθώς και μέσω της δημιουργίας συνθηκών για την κατοχύρωση του δικαιώματος επιστροφής από την εθελοντική εργασία μερικής απασχόλησης στην εργασία πλήρους απασχόλησης 4. εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι εξακολουθεί να υφίσταται μισθολογικό χάσμα μεταξύ των φύλων, το οποίο συνιστά παραβίαση της θεμελιώδους αρχής της ίσης αμοιβής για ίση εργασία για τους εργαζόμενους, άνδρες και γυναίκες, που κατοχυρώνεται στο άρθρο 157 ΣΛΕΕ, και επηρεάζει ιδίως τις γυναίκες που έχουν και μεγαλώνουν παιδιά καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη, σε συνεργασία με τους κοινωνικούς εταίρους και τις οργανώσεις για την ισότητα των φύλων, να χαράξουν και να εφαρμόσουν πολιτικές για το γεφύρωμα του μισθολογικού χάσματος μεταξύ των φύλων ζητεί από τα κράτη μέλη να διενεργούν σε τακτική βάση χαρτογράφηση των μισθών (wage-mapping) ως συμπλήρωμα στις προσπάθειες αυτές 5. τονίζει ότι η πρόληψη και η εξάλειψη της ανισότητας των φύλων όσον αφορά τις συντάξεις, καθώς και η μείωση της φτώχειας των ηλικιωμένων γυναικών, εξαρτάται πρωτίστως από τη δημιουργία συνθηκών που να επιτρέπουν στις γυναίκες να καταβάλλουν ίσες εισφορές στο συνταξιοδοτικό σύστημα μέσω μεγαλύτερης ένταξης στην αγορά εργασίας και διασφάλισης ίσων ευκαιριών όσον αφορά τις αμοιβές, την επαγγελματική εξέλιξη και τις δυνατότητες πλήρους απασχόλησης 6. τονίζει ότι τα αίτια και οι επιπτώσεις του συνταξιοδοτικού χάσματος μεταξύ των φύλων πρέπει να αντιμετωπιστούν, καθώς το συνταξιοδοτικό χάσμα αποτελεί εμπόδιο για την οικονομική ανεξαρτησία των γυναικών σε μεγάλη ηλικία, όταν αντιμετωπίζουν υψηλότερο κίνδυνο φτώχειας από ό,τι οι άνδρες τονίζει ότι είναι σημαντικό να υπάρχουν στα κράτη μέλη φορολογικά συστήματα και συστήματα επιδομάτων που να μην εμπεριέχουν αντικίνητρα που να αποτρέπουν το δεύτερο ενεργό μέλος από το να εργαστεί ή να εργαστεί περισσότερο, καθώς οι γυναίκες συχνά αποτελούν το δεύτερο ενεργό μέλος της οικογένειας καλεί τα κράτη μέλη να αντικαταστήσουν τα οικιακά συστήματα με εξατομικευμένη φορολόγηση και δικαιώματα κοινωνικής ασφάλισης προκειμένου να διασφαλιστούν τα ατομικά δικαιώματα των γυναικών και να αντιμετωπιστεί η εξάρτησή AD\1129345.docx 5/13 PE601.266v02-00
τους από τους συντρόφους τους και το κράτος 7. τονίζει ότι οι ευέλικτες μορφές εργασίας επιτρέπουν στις γυναίκες να συνδυάζουν πιο εύκολα επαγγελματική και οικογενειακή ζωή, και μπορεί να συμβάλουν θετικά προς την κατεύθυνση της ένταξης των ομάδων των γυναικών που βρίσκονται σε μειονεκτική θέση στην επαγγελματική ζωή 8. καλεί τα κράτη μέλη να βελτιώσουν τις γενικές συνθήκες εργασίας, συμπεριλαμβανομένης της ευνοϊκής για την οικογένεια οργάνωσης του χρόνου εργασίας σε διαβούλευση με τους εργαζομένους 9. καλεί τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν επαρκή άδεια και επίδομα πατρότητας προκειμένου να διασφαλιστεί η ισότητα των ευκαιριών ανδρών και γυναικών στην επαγγελματική σταδιοδρομία 10. τονίζει την ανάγκη να εξαλειφθεί ο οριζόντιος και κάθετος διαχωρισμός των φύλων στην αγορά εργασίας μέσω της αντιμετώπισης των άμεσων και έμμεσων αιτίων, της καταπολέμησης των μεροληπτικών κοινωνικών συμπεριφορών και στερεοτύπων, της διαφοροποίησης των επαγγελματικών επιλογών γυναικών και ανδρών, καθώς και της προώθησης της ίσης συμμετοχής γυναικών και ανδρών στην αγορά εργασίας, της ποιοτικής εκπαίδευσης, της τυπικής και άτυπης κατάρτισης, και της δια βίου μάθησης και κατάρτισης, καθώς και της συνυπευθυνότητας όσον αφορά τα καθήκοντα φροντίδας καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να εφαρμόσουν μέτρα για τη μείωση των στερεοτύπων σχετικά με τα φύλα, καθώς και του διαχωρισμού στην αγορά εργασίας, την εκπαίδευση και την κατάρτιση, καθώς και στις οικιακές εργασίες και στα καθήκοντα φροντίδας, προκειμένου να βελτιωθούν οι μελλοντικές αποδοχές και οι κοινωνικοοικονομικές συνθήκες των γυναικών 11. υπενθυμίζει ότι η βιώσιμη δημόσια και ιδιωτική χρηματοδότηση για την εκπαίδευση αποτελούν τη βάση για μια κοινωνικά δίκαιη και δημοκρατική κοινωνία χωρίς αποκλεισμούς, και ότι η προτεραιότητα αυτή πρέπει να αντικατοπτρίζεται στους προϋπολογισμούς επισημαίνει τον ιδιαίτερο ρόλο που διαδραματίζει η εκπαίδευση για τα κορίτσια και τις νέες γυναίκες όσον αφορά τις μελλοντικές τους προοπτικές απασχόλησης και την οικονομική τους ενδυνάμωση ζητεί, στο πλαίσιο αυτό, από τα κράτη μέλη να ενισχύσουν τις πολιτικές και να αυξήσουν τις επενδύσεις στην ποιοτική εκπαίδευση και κατάρτιση και να προωθήσουν τους τομείς και τις θέσεις όπου οι γυναίκες υποεκπροσωπούνται, όπως οι τομείς της επιστήμης, της τεχνολογίας, της μηχανικής και των μαθηματικών (STEM), καθώς και να αυξήσουν την απασχόληση των γυναικών σε αυτές τις ποιοτικές θέσεις εργασίας επισημαίνει τη σημασία της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης (ΕΕΚ) για τη διαφοροποίηση των επαγγελματικών επιλογών και την εξοικείωση των γυναικών και των ανδρών με μη παραδοσιακές ευκαιρίες σταδιοδρομίας υπενθυμίζει ότι είναι σημαντικό στα εκπαιδευτικά συστήματα να δίνεται έμφαση στην αρχή της ισότητας μεταξύ ανδρών και γυναικών και στο ίσο δικαίωμα συμμετοχής στην οικονομική ζωή 12. επισημαίνει ότι η ταχεία εξάπλωση της ψηφιακής τεχνολογίας έχει σημαντικό αντίκτυπο στην αγορά εργασίας, καθώς μεταβάλλει τις αλυσίδες αξίας, τις συνθήκες και τη φύση της εργασίας σημειώνει ότι οι ευκαιρίες που δημιούργησε η ψηφιοποίηση μπορούν να χρησιμεύσουν ως αποτελεσματικό εργαλείο για την περαιτέρω ενσωμάτωση των γυναικών στην αγορά εργασίας, καθώς και την καλύτερη εναρμόνιση των PE601.266v02-00 6/13 AD\1129345.docx
επαγγελματικών και των οικιακών καθηκόντων τόσο για τις γυναίκες όσο και για τους άνδρες επισημαίνει, επιπλέον, ότι η ψηφιοποίηση οδηγεί σε αυξανόμενη ζήτηση για δεξιότητες για την αντιμετώπιση του υφιστάμενου ψηφιακού χάσματος μεταξύ γυναικών και ανδρών τονίζει ότι η ζήτηση για νέες δεξιότητες, ιδίως στον τομέα των ΤΠΕ, πρέπει να αντιμετωπιστεί μέσω της κατάρτισης, καθώς και μέσω της συμπληρωματικής εκπαίδευσης και της δια βίου μάθησης, με σκοπό να προωθηθεί ο ψηφιακός γραμματισμός και να αντιμετωπιστεί το υφιστάμενο χάσμα μεταξύ των φύλων, ώστε να αυξηθεί ο αριθμός των υποψηφίων υψηλής ειδίκευσης ζητεί, ως εκ τούτου, από τα κράτη μέλη και την Επιτροπή να εντείνουν τις προσπάθειές τους για την προώθηση της ένταξης στο πλαίσιο των ΤΠΕ και να προωθήσουν τις ψηφιακές δεξιότητες και τον ψηφιακό γραμματισμό των γυναικών και των κοριτσιών, που συνεχίζουν να υποεκπροσωπούνται στον εν λόγω τομέα, κάτι που μπορεί να συμβάλει στην οικονομική ενδυνάμωση και στην ανεξαρτησία τους και να έχει ως αποτέλεσμα τη μείωση του συνολικού μισθολογικού χάσματος μεταξύ των φύλων 13. καλεί την Επιτροπή, από κοινού με τα κράτη μέλη, να προαγάγει και να υποστηρίξει τις πρωτοβουλίες γυναικείας επιχειρηματικότητας, καθώς μπορεί να προσφέρει στις γυναίκες τις γνώσεις που χρειάζονται για να ιδρύσουν ή να συνιδρύσουν δικές τους επιχειρήσεις με βάση δικές τους καινοτομικές ιδέες στο πλαίσιο αυτό, έχει καθοριστική σημασία να παρασχεθούν πληροφορίες για την πρόσβαση στην κατάρτιση, με σκοπό τη στήριξη της πρόσβασης των γυναικών επιχειρηματιών σε εναλλακτικές πηγές χρηματοδότησης, ευκαιρίες επιχειρηματικής δικτύωσης, καθώς και συμβουλές σχετικά με τη σύσταση, τη διαχείριση και την ανάπτυξη των επιχειρήσεών τους κατά τα πρώτα στάδια 14. καλεί τα κράτη μέλη να στηρίξουν την επιστροφή στην εργασία των γυναικών που διέκοψαν την επαγγελματική σταδιοδρομία τους για να φροντίσουν εξαρτώμενα άτομα, με συγκεκριμένες, ενεργές πολιτικές απασχόλησης και κατάρτισης 15. τονίζει την ανάγκη να διασφαλιστεί ότι τα διαρθρωτικά και επενδυτικά ταμεία θα χρησιμοποιούνται για τη βελτίωση της εκπαίδευσης και της κατάρτισης ώστε να ενισχύσουν την πρόσβαση στην αγορά εργασίας και να καταπολεμήσουν την ανεργία, τη φτώχεια και τον κοινωνικό αποκλεισμό των γυναικών τονίζει ότι το μερίδιο ύψους 20 % του ΕΚΤ που προορίζεται για μέτρα κοινωνικής ένταξης και σχέδια κοινωνικής καινοτομίας θα πρέπει να αξιοποιείται πιο ενεργά για να στηρίζει πρωτοβουλίες όπως τα μικρά τοπικά έργα που αποσκοπούν στην ενδυνάμωση των γυναικών που βιώνουν συνθήκες φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού 16. ζητεί από τα κράτη μέλη να λάβουν νομοθετικά και μη νομοθετικά μέτρα για τη διασφάλιση των οικονομικών και κοινωνικών δικαιωμάτων των εργαζομένων στους αποκαλούμενες γυναικοκρατούμενους τομείς τονίζει τη σημασία της πρόληψης της υπερεκπροσώπησης των γυναικών σε επισφαλείς θέσεις απασχόλησης και υπενθυμίζει την ανάγκη καταπολέμησης του επισφαλούς χαρακτήρα των συγκεκριμένων κλάδων, όπως οι οικιακές εργασίες ή η παροχή φροντίδας αναγνωρίζει ότι η οικιακή εργασία και οι οικιακές υπηρεσίες, οι οποίες συνιστούν σε μεγάλο βαθμό γυναικοκρατούμενο κλάδο, επιτελούνται συχνά με τη μορφή αδήλωτης εργασίας καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να προωθήσουν και να αναπτύξουν περαιτέρω τον επίσημο τομέα των οικιακών υπηρεσιών, μεταξύ άλλων μέσω της Ευρωπαϊκής Πλατφόρμας για την Καταπολέμηση της Αδήλωτης Εργασίας, να αναγνωρίσουν τις οικιακές υπηρεσίες, την οικογενειακή απασχόληση και την κατ οίκον φροντίδα ως πολύτιμο τομέα της οικονομίας, με AD\1129345.docx 7/13 PE601.266v02-00
δυνατότητα δημιουργίας θέσεων εργασίας, που πρέπει να ρυθμιστεί καλύτερα εντός των κρατών μελών με σκοπό να δημιουργηθεί μιας ασφαλής κατάσταση για τους οικιακούς βοηθούς, να δοθεί στις οικογένειες η δυνατότητα να αναλάβουν τον ρόλο τους ως εργοδοτών και να εξασφαλιστούν ευκαιρίες εξισορρόπησης της ιδιωτικής και επαγγελματικής ζωής για τις οικογένειες των εργαζομένων 17. επισημαίνει τη σημασία του τομέα της παροχής φροντίδας και των οικιακών εργασιών και τις δυνατότητες που παρέχει για δημιουργία θέσεων εργασίας, και τονίζει την ανάγκη να δημιουργηθούν ποιοτικές θέσεις απασχόλησης που θα εξασφαλίσουν τις συνθήκες για αξιοπρεπή εργασία στην οικονομία της παροχής φροντίδας στον δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα τονίζει την ανάγκη επέκτασης της κοινωνικής προστασίας και αύξησης των μισθών σε τομείς όπου οι γυναίκες αποτελούν την πλειονότητα του εργατικού δυναμικού, όπως η παροχή ατομικής φροντίδας, οι υπηρεσίες καθαρισμού και βοήθειας, το προσωπικό εστίασης και οι βοηθοί επαγγελματιών στον τομέα της υγείας, μεταξύ άλλων 18. τονίζει ότι είναι αναγκαίο να δοθεί προσοχή στις ιδιαίτερες ανάγκες και τις πολύπλευρες προκλήσεις που αντιμετωπίζουν ορισμένες από τις ευάλωτες ομάδες που έρχονται αντιμέτωπες με ιδιαίτερους φραγμούς που δυσχεραίνουν την είσοδό τους στην αγορά εργασίας, όπως οι νέες γυναίκες, οι γυναίκες σε αγροτικές περιοχές, οι γυναίκες με αναπηρία, καθώς και οι μετανάστριες και πρόσφυγες καλεί τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν την έγκαιρη και εύκολη πρόσβασή τους σε ποιοτική κατάρτιση, συμπεριλαμβανομένης της πρακτικής άσκησης, προκειμένου να διασφαλιστεί η πλήρης ένταξή τους στις κοινωνίες μας και στην αγορά εργασίας, λαμβάνοντας υπόψη τις υφιστάμενες μη τυπικές και τυπικές δεξιότητες και ικανότητες, τα ταλέντα και την τεχνογνωσία των προσφύγων καλεί τα κράτη μέλη να λάβουν μέτρα για την πρόληψη των διατομεακών διακρίσεων που πλήττουν ιδιαίτερα τις γυναίκες που βρίσκονται σε ευάλωτη κατάσταση επισημαίνει ότι είναι πολύ σημαντικό να εφαρμοστούν δεόντως η οδηγία 2000/78/ΕΚ για την ίση μεταχείριση στην απασχόληση και την εργασία, και η οδηγία 2000/43/ΕΚ για την ίση μεταχείριση προσώπων ασχέτως φυλετικής ή εθνοτικής τους καταγωγής 19. καλεί τα κράτη μέλη και την Επιτροπή να θέσουν σε εφαρμογή και να βελτιώσουν την πρακτική εφαρμογή των ήδη υφιστάμενων νομοθεσιών και πολιτικών στον χώρο εργασίας, και να βελτιώσουν τους εν λόγω νόμους και πολιτικές, κατά περίπτωση, για την προστασία των γυναικών από τις άμεσες και τις έμμεσες διακρίσεις, ιδίως κατά την επιλογή, την πρόσληψη, τη διατήρηση, την επαγγελματική κατάρτιση και την προώθηση των γυναικών στην απασχόληση, τόσο στον δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό τομέα, και να προσφέρουν στις γυναίκες ίσες ευκαιρίες από πλευράς αμοιβής και επαγγελματικής σταδιοδρομίας 20. υπογραμμίζει τη σημασία της αρχής της ουδετερότητας όσον αφορά το φύλο στα συστήματα αξιολόγησης και ταξινόμησης των θέσεων εργασίας τόσο στον δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό τομέα επικροτεί τις προσπάθειες των κρατών μελών να προωθήσουν πολιτικές που απαγορεύουν τις διακρίσεις στις προσλήψεις και τα ενθαρρύνει να προωθήσουν τον προσδιορισμό των βιογραφικών σημειωμάτων που δεν προσδιορίζουν το φύλο με σκοπό να αποθαρρύνουν τις προκαταλήψεις λόγω φύλου κατά τη διάρκεια της διαδικασίας πρόσληψης σε εταιρείες και στη δημόσια διοίκηση καλεί την Επιτροπή να διερευνήσει τη δυνατότητα ανάπτυξης ενός ανώνυμου βιογραφικού σημειώματος Europass προτείνει να καταρτίσουν τα κράτη μέλη προγράμματα για την καταπολέμηση PE601.266v02-00 8/13 AD\1129345.docx
των κοινωνικών στερεοτύπων και των στερεοτύπων που αφορούν το φύλο, ιδίως μεταξύ των νεότερων ομάδων, ώστε να προλαμβάνεται η επαγγελματική κατηγοριοποίηση των επαγγελματικών βαθμίδων που συχνά περιορίζει την πρόσβαση των γυναικών στις θέσεις εργασίας με τις υψηλότερες αμοιβές 21. καλεί τα κράτη μέλη να θεσπίσουν προορατικές πολιτικές και κατάλληλες επενδύσεις που να αποσκοπούν και να έχουν σχεδιαστεί για την υποστήριξη των γυναικών και των ανδρών που εισέρχονται, επιστρέφουν, παραμένουν και εξελίσσονται στην αγορά εργασίας μετά από περιόδους άδειας για λόγους που σχετίζονται με την οικογένεια ή την παροχή φροντίδας, μέσω της βιώσιμης και ποιοτικής απασχόλησης, σύμφωνα με το άρθρο 27 του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Χάρτη τονίζει ιδίως την ανάγκη να διασφαλιστεί η επιστροφή στην ίδια ή σε ισοδύναμη ή ανάλογη θέση, η προστασία από την απόλυση και τη λιγότερο ευνοϊκή μεταχείριση λόγω εγκυμοσύνης, αίτησης για οικογενειακή άδεια ή χρήσης οικογενειακής άδειας, καθώς και μια περίοδος προστασίας μετά την επιστροφή τους ώστε να προσαρμοστούν εκ νέου στη θέση εργασίας τους 22. παροτρύνει τα κράτη μέλη να εφαρμόσουν, κατά περίπτωση, συστήματα γονικής προστασίας που να περιλαμβάνουν υποχρεωτική αποκλειστική γονική άδεια μητρότητας και πατρότητας για κάθε γονέα, καθώς και γονική άδεια που να μπορεί να χρησιμοποιείται σύμφωνα με κοινή απόφαση των γονέων, δεδομένου ότι με αυτόν τον τρόπο αναγνωρίζονται τα δικαιώματα αμφοτέρων των γονέων και αντιμετωπίζονται ενδεχόμενες αντιλήψεις εργοδοτών που θεωρούν ότι οι γονικές ευθύνες βαρύνουν αποκλειστικά τις μητέρες 23. τονίζει ότι η αμοιβή και οι εισφορές κοινωνικής ασφάλισης θα πρέπει να εξακολουθήσουν να καταβάλλονται κατά τη διάρκεια των αδειών 24. τονίζει τη σημασία της ίσης εκπροσώπησης γυναικών και ανδρών στις θέσεις λήψης αποφάσεων τόσο στον δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό τομέα υπενθυμίζει τη σημασία της οδηγίας για τις γυναίκες στα διοικητικά συμβούλια που αποβλέπει στην ισοσκέλιση του ποσοστού συμμετοχής του υποεκπροσωπούμενου φύλου σε μη εκτελεστικές θέσεις μελών διοικητικών συμβουλίων εισηγμένων στο χρηματιστήριο εταιρειών, εξαιρουμένων των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων καλεί, επίσης, τα κράτη μέλη να ολοκληρώσουν τις εργασίες στο Συμβούλιο, έτσι ώστε να μπορέσουν να ξεκινήσουν οι διαπραγματεύσεις με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο προκειμένου να επιτευχθεί, έως το 2020, ο στόχος της εκπροσώπησης των γυναικών ως μη εκτελεστικών στελεχών σε διοικητικά συμβούλια εισηγμένων εταιρειών σε ποσοστό 40 % καλεί επίσης τα κράτη μέλη και τις εταιρείες να βελτιώσουν την ίση εκπροσώπηση των φύλων σε διοικητικές θέσεις στην αγορά εργασίας, στις δομές και τους θεσμούς λήψης οικονομικών και πολιτικών αποφάσεων, καθώς και στις επιχειρήσεις και τα διοικητικά συμβούλια εταιρειών, μέσω, για παράδειγμα, ποσοστώσεων φύλου 25. υπογραμμίζει ότι η πρόσβαση σε πίστωση, καθώς και σε χρηματοπιστωτικές και συμβουλευτικές υπηρεσίες, είναι καθοριστικής σημασίας για τη χειραφέτηση των γυναικών που αντιμετωπίζουν κοινωνικό αποκλεισμό στον τομέα των επιχειρήσεων και για την αύξηση του ποσοστού εκπροσώπησής τους στον ιδιωτικό τομέα προτείνει, ως εκ τούτου, ότι το Ευρωπαϊκό Ταμείο Στρατηγικών Επενδύσεων (ΕΤΣΕ) και το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο (ΕΚΤ) θα πρέπει να εξεταστούν περισσότερο όσον αφορά την ευέλικτη και λιγότερο γραφειοκρατική χρήση τους, προκειμένου να υποστηρίζουν τις AD\1129345.docx 9/13 PE601.266v02-00
γυναίκες επιχειρηματίες κατά τη φάση εκκίνησης 26. ενθαρρύνει την ηγεσία των γυναικών σε συνδικαλιστικές οργανώσεις και οργανώσεις εργαζομένων και προτρέπει όλους τους ηγέτες των συνδικαλιστικών οργανώσεων να εξασφαλίζουν την ίση εκπροσώπηση και να εκπροσωπούν αποτελεσματικά τα συμφέροντα των εργαζομένων γυναικών 27. τονίζει τη σημασία των κοινωνικών εταίρων και των συλλογικών συμβάσεων για την οικονομική ενδυνάμωση των εργαζόμενων γυναικών και ενθαρρύνει την αναθεώρηση των κατηγοριών εργασίας όταν οι προκαταλήψεις λόγω φύλου στην απασχόληση μπορούν να οδηγήσουν σε διαφορετικές κατηγορίες θέσεων εργασίας στις οποίες εκτελούνται τα ίδια καθήκοντα 28. καλεί τα κράτη μέλη να ενισχύσουν την πλήρη άσκηση του δικαιώματος συλλογικής διαπραγμάτευσης στον ιδιωτικό και δημόσιο τομέα καλεί ιδίως τους κοινωνικούς εταίρους να κάνουν χρήση των συλλογικών διαπραγματεύσεων για την προαγωγή της ισότητας ευκαιριών για γυναίκες και άνδρες, ώστε να εξασφαλιστεί ότι η ισχύουσα νομοθεσία για την ίση μεταχείριση θα εφαρμόζεται στην πράξη, καθώς και για την αντιμετώπιση και την καταπολέμηση του μισθολογικού χάσματος μεταξύ των δύο φύλων τονίζει, εν προκειμένω, ότι οι κοινωνικοί εταίροι μπορούν σε μεγάλο βαθμό να υποστηρίξουν την ισότητα των φύλων στην αγορά εργασίας θίγοντας ενεργά το ζήτημα των ίσων και αξιοπρεπών αμοιβών για γυναίκες και άνδρες στο πλαίσιο συλλογικών διαπραγματεύσεων θεωρεί ότι αποτελεί ορθή πρακτική ο διορισμός εκπροσώπων για την αύξηση της ευαισθητοποίησης, την ενημέρωση και τη δημιουργία συνδέσμων όσον αφορά την ισότητα των φύλων στον χώρο εργασίας 29. καλεί τα κράτη μέλη να εφαρμόσουν και να επιβάλουν δημόσιες πολιτικές κοινωνικής φροντίδας, καθώς και να διασφαλίσουν τη διαθεσιμότητα και την πρόσβαση σε ποιοτικές, οικονομικά προσιτές και καθολικά προσβάσιμες υπηρεσίες φύλαξης για παιδιά, ηλικιωμένους και άλλα εξαρτώμενα άτομα, μέσω της προς τα επάνω αναθεώρησης των στόχων της Βαρκελώνης για τις υπηρεσίες φύλαξης παιδιών ζητεί, επίσης, από τα κράτη μέλη να καθορίσουν παρεμφερείς στόχους όσον αφορά τις υπηρεσίες μακροχρόνιας περίθαλψης, και να προωθήσουν την ίση κατανομή της μη αμειβόμενης οικιακής εργασίας και τη συνυπευθυνότητα στην παροχή φροντίδας τονίζει ότι η διαθεσιμότητα των υπηρεσιών φύλαξης παιδιών αποτελεί ζωτική προϋπόθεση για την ικανότητα των γυναικών να αναπτύξουν το δυναμικό τους στον χώρο εργασίας, καθώς και για την εξισορρόπηση της ιδιωτικής και της επαγγελματικής ζωής για τις εργαζόμενες οικογένειες, καθώς και την αύξηση της συμμετοχής των γυναικών στην αγορά εργασίας υπενθυμίζει τον σημαντικό ρόλο των δημόσιων υπηρεσιών στην επίτευξη της ισότητας των φύλων σημειώνει ότι σε αυτούς τους τομείς οι δαπάνες πρέπει να θεωρούνται ως επενδύσεις, οι οποίες θα αποφέρουν οικονομικά οφέλη 30. τονίζει την ανάγκη να εξαλειφθούν οι ανισότητες μεταξύ των φύλων στην έμμισθη και άμισθη εργασία και να προωθηθεί η ίση κατανομή των ευθυνών, του κόστους και της φροντίδας για τα παιδιά και τα εξαρτώμενα άτομα μεταξύ γυναικών και ανδρών, όπως επίσης και στην κοινωνία στο σύνολό της, προκειμένου να διασφαλιστεί η θέση τους ως ίσων εργαζομένων και ίσων παρόχων φροντίδας επισημαίνει στο πλαίσιο αυτό την ανάγκη να υποβληθούν συγκεκριμένες προτάσεις με στόχο την επίτευξη καλύτερης ισορροπίας μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής PE601.266v02-00 10/13 AD\1129345.docx
31. καλεί τους συννομοθέτες να προτείνουν νέα αποτελεσματικά μέτρα για τη βελτίωση της ισορροπίας μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής, συμπεριλαμβανομένων νομοθετικών προτάσεων όσον αφορά τις άδειες μητρότητας, πατρότητας, της γονικής άδειας και της άδειας φροντίδας με σκοπό την προώθηση της ισότητας των φύλων, μέσω της βελτίωσης της πρόσβασης των γυναικών στην αγορά εργασίας και της ίσης κατανομή των οικιακών καθηκόντων και των καθηκόντων παροχής φροντίδας μεταξύ γυναικών και ανδρών 32. προτρέπει τα κράτη μέλη να ενσωματώσουν στην εργατική νομοθεσία μηχανισμούς που αποσκοπούν στην παροχή κινήτρων για τη δημιουργία ευέλικτων μορφών εργασίας και μοντέλων τηλεργασίας που θα διευκολύνουν τους γονείς να φροντίζουν τα παιδιά τους μετά το πέρας του σχολικού ωραρίου και θα συμβάλουν ώστε να επιτευχθεί η ισορροπία μεταξύ επαγγελματικών και οικογενειακών ευθυνών τονίζει, ταυτόχρονα, ότι οι εργαζόμενοι και οι εργοδότες έχουν κοινή ευθύνη να σχεδιάσουν τις κατάλληλες ρυθμίσεις και να συμφωνήσουν επ' αυτών 33. καλεί τα κράτη μέλη να εγγυηθούν την άδεια ανάπαυσης στους γονείς παιδιών με αναπηρίες, δίνοντας ιδιαίτερη προσοχή στις ανύπαντρες μητέρες, με βάση την εξέταση των βέλτιστων πρακτικών 34. ζητεί από τα κράτη μέλη να επενδύσουν σε άτυπες υποδομές για δραστηριότητες μετά το σχολείο που να επικεντρώνονται στο παιχνίδι, οι οποίες θα μπορούσαν να παρέχουν στήριξη για τα παιδιά ειδικά μετά το πέρας του ωραρίου των σχολείων και των παιδικών σταθμών, ως τρόπο για την αντιμετώπιση του χάσματος μεταξύ των σχολικών ωραρίων και των ωραρίων εργασίας 35. ενθαρρύνει τα κράτη μέλη με βάση τις διατάξεις της οδηγίας για τις δημόσιες συμβάσεις (2014/24/ΕΕ) να προωθήσουν τη χρήση των κοινωνικών ρητρών στις δημόσιες συμβάσεις ως εργαλείου για την ενίσχυση της ισότητας μεταξύ γυναικών και ανδρών, όπου υφίσταται σχετική εθνική νομοθεσία και μπορεί να ενεργεί ως βάση για τις κοινωνικές ρήτρες 36. τονίζει τη σημασία των εθνικών πρωτοβουλιών που καθιστούν πιο προσιτή τη χρηματοδότηση για τις γυναίκες επιχειρηματίες και τονίζει, στο πλαίσιο αυτό, το δυναμικό των μικροπιστώσεων 37. καλεί τα κράτη μέλη να ενσωματώσουν τη διάσταση του φύλου στις εθνικές τους πολιτικές για τις δεξιότητες και την αγορά εργασίας και να συμπεριλάβουν τα συναφή μέτρα στα εθνικά προγράμματα δράσης ή/και ως μέρος του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου, σύμφωνα με τις κατευθυντήριες γραμμές για την απασχόληση. AD\1129345.docx 11/13 PE601.266v02-00
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΕΓΚΡΙΣΗ ΣΤΗ ΓΝΩΜΟΔΟΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Ημερομηνία έγκρισης 21.6.2017 Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας +: : 0: 35 4 3 Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία Αναπληρωτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία Αναπληρωτές (άρθρο 200, παρ. 2) παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία Guillaume Balas, Brando Benifei, Mara Bizzotto, Vilija Blinkevičiūtė, Enrique Calvet Chambon, Elena Gentile, Marian Harkin, Czesław Hoc, Danuta Jazłowiecka, Agnes Jongerius, Rina Ronja Kari, Jan Keller, Ádám Kósa, Jean Lambert, Jérôme Lavrilleux, Jeroen Lenaers, Verónica Lope Fontagné, Elisabeth Morin-Chartier, João Pimenta Lopes, Georgi Pirinski, Marek Plura, Terry Reintke, Sofia Ribeiro, Robert Rochefort, Anne Sander, Sven Schulze, Siôn Simon, Romana Tomc, Ulrike Trebesius, Marita Ulvskog, Jana Žitňanská, Λάμπρος Φουντούλης Georges Bach, Lynn Boylan, Miapetra Kumpula-Natri, António Marinho e Pinto, Tamás Meszerics, Joachim Schuster, Michaela Šojdrová Xabier Benito Ziluaga, Monika Smolková, Milan Zver PE601.266v02-00 12/13 AD\1129345.docx
ΤΕΛΙΚΗ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑ ΜΕ ΟΝΟΜΑΣΤΙΚΗ ΚΛΗΣΗ ΣΤΗ ΓΝΩΜΟΔΟΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ 35 + ALDE GUE/NGL PPE S&D VERTS/ALE Enrique Calvet Chambon, Marian Harkin, Marinho e Pinto, Robert Rochefort Xabier Benito Ziluaga, Lynn Boylan, Rina Ronja Kari Georges Bach, Danuta Jazłowiecka, Ádám Kósa, Jérôme Lavrilleux, Verónica Lope Fontagné, Elisabeth Morin-Chartier, Marek Plura, Sofia Ribeiro, Anne Sander, Sven Schulze, Michaela Šojdrová, Romana Tomc, Milan Zver, Guillaume Balas, Brando Benifei, Vilija Blinkevičiūtė, Elena Gentile, Agnes Jongerius, Jan Keller, Miapetra Kumpula-Natri, Georgi Pirinski, Joachim Schuster, Siôn Simon, Monika Smolková, Marita Ulvskog Jean Lambert, Tamás Meszerics, Terry Reintke 4 - ECR NI Czesław Hoc, Ulrike Trebesius, Jana Žitňanská Λάμπρος Φουντούλης 3 0 ENF GUE/GNL PPE Mara Bizzotto João Pimenta Lopes Jeroen Lenaers Υπόμνημα των χρησιμοποιούμενων συμβόλων: + : υπέρ - : κατά 0 : αποχή AD\1129345.docx 13/13 PE601.266v02-00