Μάθημα : Εθνικό & Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών Φιλοσοφική Σχολή Τμήμα Φ. Π. Ψ. Τομέας Παιδαγωγικής Εισαγωγή στην Παιδαγωγική (ΠΔ 01) (Τμήματα: Ιταλικής Φιλολογίας, Ισπανικής Φιλολογίας, Σλαβικών Σπουδών) Διδάσκων : Φωτεινός Δημήτρης Προγραμματισμός και πληροφορίες για το μάθημα (συμφώνως τῷ Νόμῳ 3549/2007, αρ.15, 4)
Εισαγωγή στην Παιδαγωγική Χρήσιμες πληροφορίες για το μάθημα 1. Σε τι αναφέρεται το μάθημα 2. Τι θα διδαχθεί ο φοιτητής 3. Θεματικές ενότητες και προγραμματισμός 4. Εργασίες και αξιολόγηση φοιτητών 5. Βιβλιογραφία υποστηρικτική 6. Προτεινόμενο Σύγγραμμα 7. Επικοινωνία με το διδάσκοντα
1. Σε τι αναφέρεται το μάθημα Το μάθημα αναφέρεται : Σε βασικές έννοιες και όρους της Παιδαγωγικής επιστήμης Στο «αγώγιμο», ή μη του ανθρώπου (φιλοσοφικές, επιστημολογικές, κοινωνικές, πολιτικές, οικονομικές, νομικές προϋποθέσεις της αγωγής) Στους όρους, τους σκοπούς, το αντικείμενο και τα όρια της Αγωγής Στα βασικά παιδαγωγικά (φιλοσοφικά-παιδαγωγικά) ρεύματα που προσδιόρισαν το πεδίο της Παιδαγωγικής σήμερα Στους κυριότερους εκπροσώπους της Παιδαγωγικής και στο έργο τους Στα σύγχρονα προβλήματα και τους προβληματισμούς σχετικά με την Παιδαγωγική και την εκπαίδευση Στον τρόπο εφαρμογής των αρχών της Παιδαγωγικής στην εκπαίδευση και τη διδασκαλία (σχέση θεωρίας πράξης)
2. Τι θα διδαχθεί ο φοιτητής Στόχοι του μαθήματος είναι, οι φοιτητές: Να κατανοήσουν τις διαστάσεις της έννοιας «παιδαγωγική» Να αντιληφθούν τις απαιτήσεις και τις διαστάσεις του παιδαγωγικού έργου Να ευαισθητοποιηθούν απέναντι στην έννοια «παιδί» Να μπορούν να διακρίνουν με παιδαγωγική συναίσθηση τα όρια της δράσης τους στην τάξη Να διακρίνουν τους παράγοντες και τις μεταβλητές που επηρεάζουν και προσδιορίζουν το έργο τους Να ενημερωθούν σχετικά με τα προβλήματα που επηρεάζουν την παιδαγωγική σχέση
4-α. Θεματικές ενότητες και προγραμματισμός Η αναγκαία, εκ του Νόμου (3549/2007, αρ.16, 1), συνθήκη, προκειμένου το μάθημα να θεωρείται διδαχθέν και να καταστεί εξεταστέο, απαιτεί 13 εβδομαδιαία μαθήματα Ως εκ τούτου, παρουσιάζουμε τον προγραμματισμό του μαθήματος ως προς τις θεματικές περιοχές και τη σειρά παρουσίασής τους Οι ενότητες ενδέχεται να διαφοροποιηθούν αναλόγως της πορείας του μαθήματος, των ενδιαφερόντων των φοιτητών, και άλλων εκπαιδευτικών αναγκών
4-β. Θεματικές ενότητες και προγραμματισμός Εισαγωγή στην Παιδαγωγική (ΠΔ) (Υ/Ε Ισπανικής, Ιταλικής, Σλαβικών) θέματα/διάλεξη 1 βασικές έννοιες της παιδαγωγικής επιστήμης (αγωγή, παιδεία, μόρφωση, εκπαίδευση) ιστορική εξέλιξη της παιδαγωγικής επιστήμης (σύντομη αναφορά στους κυριότερους εκπρόσωπους, το έργο 2 τους και τη συνεισφορά τους στην εξέλιξη της παιδαγωγικής, καθώς και αναφορά στα βασικά παιδαγωγικά ρεύματα) 3 οι φιλοσοφικές αρχές -τα φιλοσοφικά ερωτήματα- περί του αγώγιμου του ανθρώπου, τα όρια της αγωγής 4 θεσμοί της αγωγής, θεσμοί της εκπαίδευσης -διάκριση τυπικών-άτυπων μορφών εκπαίδευσης 5 παιδαγωγικές τάσεις του 20ου αιώνα 6 σύγχρονα προβλήματα της παιδαγωγικής -ευρωπαϊκή διάσταση, προκλήσεις 7 «σχολές» ψυχοπαιδαγωγικής 8 τα κίνητρα και το νόημα της εμπειρίας 9 επικοινωνία (προϋποθέσεις, ανάγκες) και παιδαγωγική 10 ψυχοκοινωνική ανάπτυξη, ψυχοδυναμική οικογένειας (και πώς επηρεάζεται η παιδαγωγική) 11 διδακτική: εφαρμοσμένη παιδαγωγική; (σύγχρονες διδακτικές αρχές, μορφές διδασκαλίας) 12 Η κρίση στην εκπαίδευση και η κοινωνία της γνώσης ανακεφαλαίωση βασικών εννοιών, προβληματισμοί φοιτητών (συζήτηση πάνω στο «δέον» και το «πρακτέο» 13 της παιδαγωγικής σχέσης) εβδομάδες
5. Εργασίες και αξιολόγηση φοιτητών Τρόπος αξιολόγησης των φοιτητών Γραπτή εξέταση (στην εξεταστική περίοδο) Προφορική εξέταση (υπό προϋποθέσεις)
6-α. Βιβλιογραφία υποστηρικτική Η βιβλιογραφία, πέραν του συγγράμματος που θα διανεμηθεί στους φοιτητές, είναι υποστηρικτική του μαθήματος Συνίσταται οι φοιτητές, εφόσον επιθυμούν και μπορούν, να αναζητούν στη βιβλιογραφία περαιτέρω πληροφορίες για ζητήματα του μαθήματος Η χρήση της βιβλιογραφίας κρίνεται ως (άκρως) απαραίτητη, ιδίως στην περίπτωση των εργασιών
6-β. Βιβλιογραφία υποστηρικτική Μια βασική βιβλιογραφία για το αντικείμενο μπορεί να περιλαμβάνει μεταξύ άλλων και τα ακόλουθα εγχειρίδια 1. Freire Paulo : Δέκα επιστολές προς εκείνους που τολμούν να διδάσκουν (Επίκεντρο) 2. Κρίβας Σ. : Παιδαγωγική επιστήμη: Βασική θεματική (Gutenberg) 3. Χουρδάκης Αντώνης : Θέματα από την Ιστορία της Παιδείας (Γρηγόρης) 4. Φράγκος Χρήστος : Ψυχοπαιδαγωγική (Gutenberg) 5. Kασσωτάκης Μ. : Παιδαγωγικά και εκπαιδευτικά ρεύματα από το 18 ο αιώνα μέχρι σήμερα (Γρηγόρης) Εννοείται ότι η ανωτέρω βιβλιογραφία είναι μόνο ενδεικτική, δεν είναι εξαντλητική και δεν αποτελεί τη μοναδική πηγή πληροφόρησης πάνω στα θέματα που θα εξετάσουμε στο μάθημα. Περαιτέρω βιβλιογραφία, σε συνεννόηση με το διδάσκοντα
7a. Προτεινόμενα συγγράμματα Για το μάθημα «Εισαγωγή στην Παιδαγωγική» προτείνεται προς επιλογή, ως σύγγραμμα για τους φοιτητές Πασιάς, Γ. - Φλουρής, Γ. - Φωτεινός, Δ.: Παιδαγωγική και εκπαίδευση (Γρηγόρης)
7b. Εξεταστέα ύλη Ως εξεταστέα ύλη θεωρείται Το σύγγραμμα Τα άρθρα που έχουν αναρτηθεί στο eclass του μαθήματος ---------- Σημ.: το μάθημα ΔΕΝ προσφέρεται για αποστήθιση. Καλούνται οι φοιτητές να μελετήσουν κριτικά τα κείμενα που έχουν στη διάθεσή τους (σύγγραμμα, άρθρα από το eclass, λοιπή βιβλιογραφία), ώστε να κατανοήσουν τις έννοιες, τα προβλήματα και τις δυνατότητες της Παιδαγωγικής.
8. Επικοινωνία με το διδάσκοντα Ώρες γραφείου για συνεργασία με φοιτητές Πέμπτη : 11:00 12:00 Παρασκευή : 15:00 16:00 μόνο μετά από συνεννόηση Γραφείο : Κυψέλη 506 Ηλεκτρονική επικοινωνία : dfoteinos@ppp.uoa.gr Ιστοσελίδα διδάσκοντος http://scholar.uoa.gr/dfoteinos