Δρ. Γεώργιος Ζαΐμης
Ανακύκλωση θρεπτικών στοιχείων λέγεται η κίνηση των θρεπτικών στοιχείων και ο ανεφοδιασμός δασικών οικοσυστημάτων με θρεπτικά συστατικά Οικοσύστημα Απελευθέρωση ουσιών αποσύνθεση Απορρόφηση & χρησιμοποίηση Επιστροφή με υπολείμματα
Η ανακύκλωση των θρεπτικών στοιχείων στο οικοσύστημα αναφέρεται στην επαναχρησιμοποίηση των ίδιων θρεπτικών στοιχείων για περισσότερες από μια φορά. Οικοσύστημα δάσος-έδαφος παρατηρείται είσοδος & έξοδος θρεπτικών στοιχείων από το οικοσύστημα, μετακίνηση στοιχείων από ορισμένα μέρη του συστήματος σε άλλα και κατανομή μέσα δασικό οικοσύστημα.
Δάσος παραγωγικό οικοσύστημα λειτουργιά εξαρτάται από την ανακύκλωση Ανάπτυξη φυτών συνεχή μετακίνηση θρεπτικών στοιχείων έναποθέση σε νέες θέσεις Μικρό μέρος για φυτά επιστρέφουν ως φυτικά υπολείμματα και την βροχή
Μοναδικό τρόπο συντήρησης και βελτίωσης παραγωγικότητας δασικών εδαφών Γεωχημικός ή ανοικτός κύκλος Βιοχημικός ή κλειστός κύκλος
Τρόπος μετακίνησης των θρεπτικών στοιχείων Προσθήκες των θρεπτικών στοιχείων Αφαίρεση των θρεπτικών στοιχείων
Προσθήκες των θρεπτικών στοιχείων 1) Από την ατμόσφαιρα Η ατμόσφαιρα εφοδιάζει το οικοσύστημα δάσος έδαφος με C, N,S και με μικρές ποσότητες με Na, Ca, Mg. Το CO 2 της ατμόσφαιρας, ικανοποιεί πλήρως τις ανάγκες των φυτών σε C.
Προσθήκες των θρεπτικών στοιχείων 1) Από την ατμόσφαιρα Το Ν εισέρχεται από την ατμόσφαιρα με την βροχή και με την δέσμευσή του από συμβιωτικούς κα μη συμβιωτικούς μικροοργανισμούς
Προσθήκες των θρεπτικών στοιχείων 2) Από την αποσάθρωση των πετρωμάτων και ορυκτών Αποτελεί την κύρια πηγή θρεπτικών στοιχείων για το σύστημα δάσος-έδαφος, εκτός από το N και το S. Επειδή η αποσάθρωση των πετρωμάτων γίνεται συνέχεια δίνει σημαντικές ποσότητες θρεπτικών στοιχείων στο έδαφος.
Αφαίρεση των θρεπτικών στοιχείων Η απώλεια θρεπτικών στοιχείων από το έδαφος μπορεί να γίνει σε αέρια μορφή, όπως το άζωτο. Κάψιμο των φύλλων, των κλαδιών και του δασικού τάπητα.
Αφαίρεση των θρεπτικών στοιχείων Με την απομάκρυνση επιφανειακού εδάφους που προκαλείται από ισχυρούς ανέμους. Επιφανειακή απορροή και αποστράγγιση νερού.
Η ανακύκλωση των θρεπτικών στοιχείων με μορφή κλειστού κύκλου λέγεται βιοχημικός κύκλος. Τα φυτά απορροφούν θρεπτικά στοιχεία για την ανάπτυξή τους. Επιστρέφουν και πάλι στο έδαφος σαν φυτικά μέρη.
Φορείς του βιοχημικού κύκλου είναι: φυτικά υπολείμματα, διαπερώσα βροχή, κορμοαπορροή, έκπλυση θρεπτικών στοιχείων από το δασικό τάπητα προς το έδαφος παρεδαφιαία βλάστηση.
Διαπερώσα βροχή Νερό της βροχής διαπερνά την κομοστέγη και εκπλύνει θρεπτικά στοιχεία από την υπέργεια βιομάζα. Οι ποσότητες των θρεπτικών στοιχείων που βρίσκονται στη διαπερώσα βροχή είναι μεγαλύτερες από την ποσότητα στη βροχή.
Διαπερώσα βροχή
Κορμοαπορροή Η ποσότητα της βροχής που φθάνει στο έδαφος ρέοντας κατά μήκος του κορμού. Το νερό της κορμοαπορροής εμπλουτίζεται με θρεπτικά στοιχεία που εκπλύνονται από τα φύλλα, τα κλαδιά, τον κορμό και τους μικροοργανισμούς που ζουν σ αυτά.
Κορμοαπορροή
Φορείς του βιοχημικού κύκλου είναι:
Φορείς του βιοχημικού κύκλου είναι:
Ο ορθολογικός χειρισμός των δασικών οικοσυστημάτων για την διατήρηση της παραγωγικής ικανότητάς τους απαιτεί τη γνώση των επιπτώσεων των διαφόρων δασοκομικών χειρισμών πάνω στην ανακύκλωση των θρεπτικών στοιχείων.
Οι βασικοί δασοκομικοί χειρισμοί είναι: Αποψιλωτικές υλοτομίες Φωτιά Βοσκή Μονοκαλλιέργειες Γεωργική καλλιέργεια δασικών εδαφών.
Αποψιλωτικές υλοτομίες Η ανακύκλωση θρεπτικών στοιχείων διακόπτεται και με τη μεταβολή των υδροθερμικών συνθηκών Αύξησης θερμοκρασίας και υγρασίας Επιταχύνονται οι διεργασίες που έχουν καταστροφικό χαρακτήρα,
Αποψιλωτικές υλοτομίες επίδραση εξαρτάται κλιματικές συνθήκες φυσική κατάσταση του εδάφους μεταφορά των ξύλων χρόνο έκθεσης του γυμνού εδάφους
Επιδράσεις από αποψιλωτικές υλοτομίες Διακοπή ανακύκλωσης θρεπτικών στοιχείων Έκπλυση θρεπτικών στοιχείων Απώλεια θρεπτικών συστατικών με επιφανειακή απορροή και αύξηση διάβρωσης εδάφους διάσπαση οργανικής ουσίας
Φωτιές Καύση βλάστησης και δασικού τάπητα Ελευθερώνονται στοιχεία στη στάχτη, όπως K, P, N, Ca, Mg Χάνονται με τη διάβρωση νερά της βροχής και τον αέρα ή εμπλουτίζουν το έδαφος με τη διείσδυση του επιφανειακού νερού.
Οι επιδράσεις των πυρκαγιών εξαρτώνται: Ένταση της φωτιάς Κλιματικές συνθήκες Τοπογραφία Είδος και πυκνότητα βλάστησης Είδος και κατάσταση εδάφους.
Βόσκηση Η ανακύκλωση θρεπτικών στοιχείων διακόπτεται και με τη μεταβολή των υδροθερμικών συνθηκών Αύξησης θερμοκρασίας και υγρασίας Επιταχύνονται οι διεργασίες που έχουν καταστροφικό χαρακτήρα,
Βόσκηση Συμβάλει στην υποβάθμιση και μείωση της παραγωγής των συστάδων Παρεμποδίζει τη φυσική αναγέννηση ή και την καθιστά αδύνατη Υποβαθμίζει το έδαφος με την αύξηση της διάβρωσης εδάφους
Γεωργική καλλιέργεια Εκχέρσωση και γεωργική καλλιέργεια εδαφών της δασικής βλάστησης Μεταβάλλει σημαντικά ανακύκλωση θρεπτικών στοιχείων Οδηγεί βαθμιαία στην υποβάθμιση τους