Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο 2014-2019 Επιτροπή Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων 25.10.2017 2017/2084(INI) ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ της Επιτροπής Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων προς την Επιτροπή Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας σχετικά με την επιτάχυνση της καινοτομίας στον τομέα της καθαρής ενέργειας (2017/2084(INI)) Συντάκτης γνωμοδότησης: Stefan Eck AD\1136570.docx PE605.922v02-00 Eνωμένη στην πολυμορφία
PA_NonLeg PE605.922v02-00 2/8 AD\1136570.docx
ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ Η Επιτροπή Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων καλεί την Επιτροπή Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας, που είναι αρμόδια επί της ουσίας, να συμπεριλάβει στην πρόταση ψηφίσματός της τις ακόλουθες προτάσεις: 1. Αναγνωρίζει ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση συγκαταλέγεται μεταξύ των παγκόσμιων ηγετών και των μεγαλύτερων χορηγών δημόσιας χρηματοδότησης της έρευνας και καινοτομίας στον τομέα της καθαρής ενέργειας θεωρεί ότι η έρευνα και η καινοτομία, των οποίων η χρηματοδότηση υπερβαίνει το 10 δισεκατομμύρια ευρώ στον συγκεκριμένο τομέα, αποτελούν βασικούς παράγοντες για την υποστήριξη της παγκόσμιας ανταγωνιστικότητας και πρωτοπορίας της Ευρώπης στις προηγμένες ενεργειακές τεχνολογίες και τις ενεργειακά αποδοτικές λύσεις 2. θεωρεί ότι οι πολίτες ως καταναλωτές, παραγωγοί και πάροχοι αποτελούν τον βασικό δίαυλο για την υιοθέτηση, εκ μέρους της κοινωνίας, καινοτόμων λύσεων χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, οι οποίες έχουν σημαντικό αντίκτυπο στα επίπεδα της κατανάλωσης πράσινης ενέργειας καλεί, συνεπώς, την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να δώσουν μεγαλύτερη έμφαση στις προσπάθειες για τη διευκόλυνση και την ενίσχυση της πρόσβασης των πολιτών σε τέτοιες λύσεις, μεταξύ άλλων σε εθνικό επίπεδο και ειδικότερα σε τοπικό επίπεδο προς τον σκοπό αυτό, υποστηρίζει την πρόθεση της Επιτροπής για απαλλαγή του κτιριακού δυναμικού της ΕΕ από ανθρακούχες εκπομπές έως το 2050, καθώς, μόνον αυτό, είναι υπεύθυνο για πάνω από το 40% της τελικής ζήτησης ενέργειας της Ένωσης εκφράζει ανησυχίες για τα μέσα και τη χρηματοδοτική υποστήριξη που αναφέρονται στην ανακοίνωση της Επιτροπής για την αντιμετώπιση της μείζονος αυτής πρόκλησης 3. χαιρετίζει το γεγονός ότι η Επιτροπή επαναβεβαίωσε τη φιλοδοξία της να επιταχύνει τη μετάβαση προς μια ανταγωνιστική οικονομία χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, με την προώθηση μιας ολοκληρωμένης στρατηγικής κινήτρων για ιδιωτικές επενδύσεις, προσαρμοσμένων χρηματοδοτικών μέσων και χρηματοδότησης με κατεύθυνση την έρευνα και καινοτομία στο πλαίσιο αυτό, χαιρετίζει την απόφαση της Επιτροπής να επενδύσει πάνω από δύο δισεκατομμύρια ευρώ από το συνολικό κονδύλιο για το πρόγραμμα εργασίας του Ορίζοντα 2018-2020 σε έρευνα και καινοτομία για καθαρή ενέργεια, στην ηλεκτρική κινητικότητα, στην απαλλαγή του κτιριακού δυναμικού από ανθρακούχες εκπομπές και στην ενσωμάτωση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας 4. επισημαίνει ότι η έρευνα και η καινοτομία συμβάλλουν στη μετατροπή της Ευρώπης σε έναν καλύτερο τόπο διαβίωσης και εργασίας, προωθώντας την ανταγωνιστικότητα και τονώνοντας την ανάπτυξη και τη δημιουργία απασχόλησης θεωρεί ότι η δράση για την επιτάχυνση της καινοτομίας στον τομέα της καθαρής ενέργειας πρέπει να ενθαρρυνθεί έντονα, με την προώθηση δημόσιων και ιδιωτικών επενδύσεων και τη βιομηχανική ανταγωνιστικότητα της ΕΕ και με τον μετριασμό του κοινωνικού αντικτύπου της μετάβασης στην καθαρή ενέργεια 5. τονίζει τον βασικό ρόλο των πολιτικών για το κλίμα και την καθαρή ενέργεια ως κινητήριας δύναμης καινοτομίας στην πραγματική οικονομία υπενθυμίζει ότι τα δεσμευτικά πρότυπα και στόχοι έχουν ενθαρρύνει την πρωτοπορία της ΕΕ στην οικολογική καινοτομία, και εκφράζει την ανησυχία ότι, χωρίς την ενίσχυση του σημερινού επιπέδου φιλοδοξίας της πολιτικής για το κλίμα και την καθαρή ενέργεια η ΕΕ AD\1136570.docx 3/8 PE605.922v02-00
χάνει ήδη την ηγετική της θέση στην αγορά νέων τεχνολογιών και ευρηματικών καινοτομιών 6. αναγνωρίζει ότι η αυξημένη χρηματοδότηση για ερευνητικά σχέδια θα οδηγήσει σε μειώσεις κόστους και σε μια πιο ανταγωνιστική ευρωπαϊκή βιομηχανία αποθήκευσης ενέργειας ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να ενώσουν τους πόρους τους για την εκτέλεση σχεδίων μεγάλης κλίμακας όσον αφορά την καινοτομία στον τομέα των χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, προκειμένου να βελτιωθεί η συνεργασία μεταξύ των βασικών ενδιαφερομένων στην ευρωπαϊκή έρευνα πιστεύει ότι τούτο θα επισπεύσει τον συντονισμό τον εν λόγω ενδιαφερομένων, καθιστώντας τους πιο ανταγωνιστικούς 7. τονίζει τις δυνατότητες της δέσμευσης και αποθήκευσης διοξειδίου του άνθρακα ως καινοτόμου λύσης για την αποτελεσματική μείωση των εκπομπών που προέρχονται από τη χρήση ορυκτής ενέργειας στις βιομηχανικές διεργασίες 8. υπενθυμίζει ότι η κανονιστική ποιότητα και η ακεραιότητα του δημόσιου τομέα αποτελούν δύο διαστάσεις της δημόσιας διακυβέρνησης που είναι ζωτικής σημασίας για τις επενδύσεις σε καινοτομία και υποδομή στον τομέα της καθαρής ενέργειας τάσσεται υπέρ μιας πιο εντατικής εφαρμογής των διαφόρων χρηματοδοτικών μέσων για την υιοθέτηση καινοτόμων λύσεων καθαρής ενέργειας, τόσο από δημόσιους όσο και από ιδιωτικούς οργανισμούς λαμβάνει υπόψη τα κενά στην ιδιωτική χρηματοδότηση των καινοτόμων τεχνολογιών και παροτρύνει για καλύτερη χρήση των δημόσιων πόρων, προκειμένου να βελτιωθούν οι ξένες ιδιωτικές επενδύσεις 9. τονίζει τη σημασία του αστικού θεματολογίου της ΕΕ, και χαιρετίζει την πολιτική στροφή με την εκχώρηση στις δημοτικές και περιφερειακές αρχές της εξουσίας να προβαίνουν σε «πράσινες» επενδύσεις, διευκολύνοντας τη συνεργασία σε αυτόν τον τομέα τονίζει τη σημασία του Παγκόσμιου Συμφώνου των Δημάρχων για το κλίμα και την ενέργεια, δεδομένης της ουσιαστικής συμμετοχής των τοπικών και των περιφερειακών αρχών στη μετάβαση σε μια οικονομία χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα 10. σημειώνει ότι οι θάλασσες και οι ωκεανοί μας αποτελούν τεράστια πηγή ανανεώσιμης ενέργειας, ιδίως κατά μήκος της ακτογραμμής του Ατλαντικού, και θα μπορούσαν να καταστούν σημαντικές πηγές οικολογικής ενέργειας επισημαίνει ότι οι ανανεώσιμες θαλάσσιες πηγές ενέργειας, και συγκεκριμένα οι θαλάσσιοι άνεμοι και ο ίδιος ο ωκεανός, προσφέρουν στην ΕΕ ευκαιρίες τόνωσης της οικονομικής ανάπτυξης και δημιουργίας απασχόλησης, ενίσχυσης της ασφάλειας του ενεργειακού της εφοδιασμού και προώθησης της ανταγωνιστικότητας μέσω της τεχνολογικής καινοτομίας 11. τονίζει ότι οι δημόσιες υπηρεσίες ύδρευσης και αποχέτευσης καταναλώνουν πολλή ενέργεια και συντελούν επίσης στις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου μέσω των ανεπεξέργαστων λυμάτων θεωρεί ότι θα πρέπει να προωθηθούν συνεπείς πολιτικές στον τομέα της κυκλικής οικονομίας, ιδίως λόγω της ζωτικής σημασίας της σχέσης ενέργειαςυδάτων, μέσω της αποδοτικότερης χρήσης των υδάτων, της μείωσης της ενεργειακής κατανάλωσης και της μεγαλύτερης διαθεσιμότητας υλικών με αξία για την αγορά, της εισαγωγής νέων συστημάτων αυτοματοποίησης καθώς και αποτελεσματικών και προσβάσιμων συστημάτων δεδομένων, και της προώθησης της καινοτομίας και των νέων τεχνολογιών 12. υπογραμμίζει ότι είναι σημαντικό να εξασφαλιστεί ότι, στο μέλλον, η μετάβαση της PE605.922v02-00 4/8 AD\1136570.docx
Ευρώπης προς χαμηλές εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα θα εξυπηρετεί τα συμφέροντα όλων, εστιάζοντας κυρίως στις ανάγκες των καταναλωτών, των ΜΜΕ και των δημόσιων υπηρεσιών ενθαρρύνει τις δημόσιες συμβάσεις παροχής καινοτόμων λύσεων χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα 13. συνιστά να ενταθούν οι προσπάθειες επένδυσης στην έρευνα και την καινοτομία, στην τεχνολογική εκπαίδευση και στην εκπαίδευση που συνδέεται με την υγεία των μαθητών και των σπουδαστών και στη συνεργασία εντός του τριγώνου της γνώσης εκπαίδευση, επιστήμη και επιχειρήσεις, μεταξύ άλλων σε ό,τι αφορά τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και την ενεργειακή απόδοση και τον αντίκτυπό τους στο περιβάλλον και στην υγεία των πολιτών 14. θεωρεί ότι οι δημόσιες ευρωπαϊκές πολιτικές για τα ύδατα και την ενέργεια θα πρέπει να συνδέονται, ενθαρρύνοντας τη συνεργασία και τη μεγαλύτερη ολοκλήρωση μεταξύ του τομέα των υδάτων και άλλων βιομηχανικών τομέων, προωθώντας καινοτόμα μοντέλα χρηματοδότησης και χρησιμοποιώντας περισσότερη ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές σε αντικατάσταση των ορυκτών πηγών στον αστικό κύκλο των υδάτων, χωρίς μείωση της αξιοπιστίας και της αποτελεσματικότητας 15. τονίζει ότι το βάρος της υποβάθμισης του περιβάλλοντος, της ατμοσφαιρικής ρύπανσης και των δαπανών υγείας, που απορρέει από την εξόρυξη και την καύση ορυκτών καυσίμων, πρέπει να το επωμίζονται όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη θεωρεί ότι οι επιδοτήσεις για τα ορυκτά καύσιμα αποτελούν μείζον εμπόδιο για την καινοτομία στον τομέα της καθαρής ενέργειας, και τονίζει την ανάγκη ανακατεύθυνσης των πόρων αυτών στη χρηματοδότηση και τη χρήση της καινοτομίας στον τομέα της καθαρής ενέργειας καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να αναπτύξουν από κοινού έναν χάρτη πορείας για τη σταδιακή κατάργηση των επιδοτήσεων για τα ορυκτά καύσιμα μέχρι το 2020, και την αντικατάστασή τους με σύμμετρες επιδοτήσεις χορηγούμενες σε σχέδια καθαρής ενέργειας σε εθνικό και τοπικό επίπεδο, με αυστηρά χρονοδιαγράμματα και μετρήσιμα αποτελέσματα ανά χώρα 16. λαμβάνει υπόψη τη δέσμη «Clean Power» που υπέβαλε η Επιτροπή στις 30 Νοεμβρίου 2016, με την οποία θεσπίζεται ένα κανονιστικό πλαίσιο για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και την εσωτερική αγορά ενέργειας, για την κατοχύρωση της ασφάλειας του εφοδιασμού και της ενεργειακής απόδοσης στην Ευρωπαϊκή Ένωση μετά το 2020 εκφράζει, ωστόσο, την αποδοκιμασία του για το γεγονός ότι στη συγκεκριμένη δέσμη μέτρων μένουν άθικτες οι επιδοτήσεις στα ορυκτά καύσιμα και την πυρηνική ενέργεια και δεν καθιερώνονται κανόνες για την εσωτερίκευση του εξωτερικού κόστους που προκαλείται από τις εν λόγω δραστηριότητες 17. επισημαίνει τη σημασία των ενεργειακών εξοικονομήσεων και της ενεργειακής απόδοσης στο πλαίσιο της καινοτομίας στον τομέα της καθαρής ενέργειας τονίζει ότι η ενεργειακή απόδοση θα πρέπει να εξετάζεται τόσο σε σχέση με την παραγωγή καυσίμων/ενέργειας όσο και σε σχέση με τη χρήση 18. υπενθυμίζει τη δέσμευση που ανέλαβαν τα συμβαλλόμενα μέρη στη Συμφωνία του Παρισιού, να διατηρήσουν και να αυξήσουν τις δασικές καταβόθρες, επισημαίνει δε πως η βιοενέργεια προσφέρει περιορισμένες δυνατότητες, δεδομένου ότι μπορεί να έχει αρνητικές συνέπειες στο κλίμα, στις υπηρεσίες οικοσυστήματος και σε άλλες περιβαλλοντικές πτυχές AD\1136570.docx 5/8 PE605.922v02-00
19. αναγνωρίζει τη σημασία της νέας «Ευρωπαϊκής Συναίνεσης για την Ανάπτυξη», η οποία υπογράφηκε στο τέλος Ιουνίου 2017 και καθορίζει ένα κοινό όραμα και πλαίσιο δράσης της ΕΕ και των κρατών μελών της στον τομέα της αναπτυξιακής συνεργασίας σημειώνει ότι, για πρώτη φορά, οι 17 στόχοι βιώσιμης ανάπτυξης (ΣΒΑ) και οι συναφείς στόχοι που πρέπει να επιτευχθούν έως το 2030 έχουν γενική ισχύ σε όλες τις χώρες, λόγω της υποχρέωσης που ανέλαβε η ΕΕ να αναλάβει ηγετικό ρόλο στην υλοποίησή τους θεωρεί ότι η Συναίνεση ευθυγραμμίζει την αναπτυξιακή πολιτική της Ένωσης με την Ατζέντα του 2030 για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη και προσδιορίζει σημαντικά μέτρα στον τομέα της βιώσιμης ενέργειας και της κλιματικής αλλαγής 20. αναγνωρίζει τη σημασία της επεξεργασίας της κοπριάς, της βιολιπασματοποίησης και του εμπλουτισμού των θρεπτικών συστατικών για την αγροτική οικονομία και την ενεργειακή στροφή της Ένωσης και των κρατών μελών, για παράδειγμα μέσω της παραγωγής οικολογικού φυσικού αερίου, ηλεκτρισμού και θέρμανσης, και των επακόλουθων ενεργειακών εξοικονομήσεων, βελτιώσεων στην ποιότητα του ατμοσφαιρικού αέρα και του εδάφους και μειώσεων των εκπομπών 21. επισημαίνει ότι η ενεργειακή ένδεια πλήττει περίπου 54 εκατομμύρια πολίτες της ΕΕ (10,8% του πληθυσμού της ΕΕ), οι οποίοι δεν μπόρεσαν να εξασφαλίσουν επαρκή θέρμανση στα σπίτια τους το 2012 καλεί την Επιτροπή να προωθήσει μια δραστήρια πολιτική ενεργειακής απόδοσης των κτιρίων, τα οποία έχουν το μεγαλύτερο μερίδιο στην κατανάλωση ενέργειας στην ΕΕ (40%), ενθαρρύνοντας εργασίες ανακαίνισης με απώτερο στόχο την απαλλαγή των κτιρίων στην ΕΕ από ανθρακούχες εκπομπές, τομέας στον οποίο μένει ακόμα να γίνουν πολλά όσον αφορά την ενεργειακή απόδοση. PE605.922v02-00 6/8 AD\1136570.docx
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΕΓΚΡΙΣΗ ΣΤΗ ΓΝΩΜΟΔΟΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Ημερομηνία έγκρισης 12.10.2017 Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας +: : 0: 55 1 3 Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία Αναπληρωτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία Αναπληρωτές (άρθρο 200 παρ. 2) παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία Marco Affronte, Pilar Ayuso, Zoltán Balczó, Catherine Bearder, Ivo Belet, Biljana Borzan, Lynn Boylan, Paul Brannen, Soledad Cabezón Ruiz, Nessa Childers, Birgit Collin-Langen, Miriam Dalli, Seb Dance, Mark Demesmaeker, Stefan Eck, José Inácio Faria, Karl-Heinz Florenz, Francesc Gambús, Elisabetta Gardini, Gerben-Jan Gerbrandy, Arne Gericke, Jens Gieseke, Julie Girling, Sylvie Goddyn, Françoise Grossetête, Andrzej Grzyb, Jytte Guteland, Jean-François Jalkh, Benedek Jávor, Karin Kadenbach, Kateřina Konečná, Urszula Krupa, Jo Leinen, Peter Liese, Norbert Lins, Rupert Matthews, Valentinas Mazuronis, Susanne Melior, Gilles Pargneaux, Piernicola Pedicini, Julia Reid, Daciana Octavia Sârbu, Annie Schreijer-Pierik, Renate Sommer, Ivica Tolić, Nils Torvalds, Adina-Ioana Vălean, Damiano Zoffoli Herbert Dorfmann, Luke Ming Flanagan, Elena Gentile, Merja Kyllönen, Ulrike Müller, Christel Schaldemose, Bart Staes, Keith Taylor John Howarth, Răzvan Popa, Sven Schulze AD\1136570.docx 7/8 PE605.922v02-00
ΤΕΛΙΚΗ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑ ΜΕ ΟΝΟΜΑΣΤΙΚΗ ΚΛΗΣΗ ΣΤΗ ΓΝΩΜΟΔΟΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ 55 + ALDE ECR EFDD GUE/NGL PPE S&D VERTS/ALE Catherine Bearder, Gerben-Jan Gerbrandy, Valentinas Mazuronis, Ulrike Müller, Nils Torvalds Mark Demesmaeker, Arne Gericke, Julie Girling, Urszula Krupa, Rupert Matthews Piernicola Pedicini Lynn Boylan, Stefan Eck, Luke Ming Flanagan, Kateřina Konečná, Merja Kyllönen Pilar Ayuso, Ivo Belet, Birgit Collin-Langen, Herbert Dorfmann, José Inácio Faria, Karl-Heinz Florenz, Francesc Gambús, Elisabetta Gardini, Jens Gieseke, Françoise Grossetête, Andrzej Grzyb, Peter Liese, Norbert Lins, Annie Schreijer-Pierik, Sven Schulze, Renate Sommer, Ivica Tolić, Adina-Ioana Vălean Biljana Borzan, Paul Brannen, Soledad Cabezón Ruiz, Nessa Childers, Miriam Dalli, Seb Dance, Elena Gentile, Jytte Guteland, John Howarth, Karin Kadenbach, Jo Leinen, Susanne Melior, Gilles Pargneaux, Răzvan Popa, Christel Schaldemose, Daciana Octavia Sârbu, Damiano Zoffoli Marco Affronte, Benedek Jávor, Bart Staes, Keith Taylor 1 - EFDD Julia Reid 3 0 ENF NI Sylvie Goddyn, Jean-François Jalkh Zoltán Balczó Υπόμνημα για τα χρησιμοποιούμενα σύμβολα: + : υπέρ - : κατά 0 : αποχή PE605.922v02-00 8/8 AD\1136570.docx