Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Βρυξέλλες, 17 Ιουλίου 2017 (OR. en) 11160/17 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΩΝ ΕΡΓΑΣΙΩΝ Αποστολέας: Με ημερομηνία: 17 Ιουλίου 2017 Αποδέκτης: Γενική Γραμματεία του Συμβουλίου Αντιπροσωπίες αριθ. προηγ. εγγρ.: 11047/17 Θέμα: COASI 90 ASIE 21 CFSP/PESC 673 CSDP/PSDC 418 POLGEN 108 RELEX 643 DEVGEN 168 COHOM 83 JAI 681 MIGR 128 COHAFA 56 Πακιστάν - Συμπεράσματα του Συμβουλίου (17 Ιουλίου 2017) Διαβιβάζονται συνημμένως στις αντιπροσωπίες τα συμπεράσματα του Συμβουλίου σχετικά με το Πακιστάν, τα οποία εγκρίθηκαν από το Συμβούλιο κατά την 3557η σύνοδό του στις 17 Ιουλίου 2017. 11160/17 ΘΚ/γπ 1 DGC 1B EL
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Συμπεράσματα του Συμβουλίου σχετικά με το Πακιστάν 1. Το Συμβούλιο εγκρίνει την έκθεση εφαρμογής του πενταετούς προγράμματος δεσμεύσεων ΕΕ-Πακιστάν για το 2017, που εγκρίθηκε το 2012. 2. Το εν λόγω πενταετές πρόγραμμα δεσμεύσεων, το οποίο λήγει το τρέχον έτος, συνέβαλε στην εμβάθυνση των διμερών σχέσεων μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Πακιστάν. Συνέβαλε, επίσης, στην εντατικοποίηση του θεσμικού διαλόγου σε όλο το φάσμα των τομέων προτεραιότητας, συμπεριλαμβανομένων της πολιτικής συνεργασίας, της ασφάλειας, της διακυβέρνησης, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, της μετανάστευσης, του εμπορίου και της ενέργειας. Επιπλέον, ξεκίνησε διάλογος σε νέους τομείς, όπως η καταπολέμηση της τρομοκρατίας, η μη διάδοση και ο αφοπλισμός. 3. Η ΕΕ έχει σαφές συμφέρον για ένα σταθερό, ασφαλές και δημοκρατικό Πακιστάν. Θεωρεί το Πακιστάν σημαντικό εταίρο για την ενίσχυση της πολυμερούς συνεργασίας, ιδίως στο πλαίσιο του ΟΗΕ. 4. Η ΕΕ εκφράζει ικανοποίηση για το γεγονός ότι ορισμένες συστάσεις που διατυπώθηκαν κατά την αποστολή παρατήρησης εκλογών του 2013 ελήφθησαν υπόψη στο νομοσχέδιο για τις εκλογές και καλεί την κυβέρνηση του Πακιστάν να ολοκληρώσει την έγκριση του νομοσχεδίου αυτού εγκαίρως για τις βουλευτικές εκλογές του 2018 στο Πακιστάν. Η ΕΕ είναι πρόθυμη να εξετάσει το ενδεχόμενο μίας ακόμη αποστολής παρατήρησης εκλογών για τις εν λόγω εκλογές. 11160/17 ΘΚ/γπ 2
5. Ενόψει της ενισχυμένης εφαρμογής της συμφωνίας επανεισδοχής ΕΕ-Πακιστάν, που αποτελεί προτεραιότητα για την ΕΕ και κρίσιμο συστατικό των συνολικών σχέσεών της με το Πακιστάν, η ΕΕ εξακολουθεί να συνεργάζεται στενά με τη χώρα και θα συνεχίσει να παρακολουθεί με προσοχή το εν λόγω ζήτημα. Αναμένει από το Πακιστάν να επιταχύνει περαιτέρω τις προσπάθειές του για διευκόλυνση της επιστροφής των παράτυπων μεταναστών του και θα εξακολουθήσει να παρέχει στο Πακιστάν υποστήριξη για τη βιώσιμη επανένταξη των επιστρεφόντων στην πακιστανική κοινωνία. Στο πλαίσιο αυτό, η ΕΕ χαιρετίζει τη συμφωνία για τη δημιουργία ηλεκτρονικής πλατφόρμας επεξεργασίας των αιτήσεων επανεισδοχής και ζητά την έγκαιρη έναρξη λειτουργίας της. Σημειώνει, επίσης, θετικά τη δημιουργία της πλατφόρμας συνεργασίας για την παράνομη διακίνηση μεταναστών και ενθαρρύνει την πακιστανική κυβέρνηση να την αξιοποιήσει πλήρως στην καταπολέμηση της παράνομης διακίνησης μεταναστών. 6. Η ΕΕ συμμετέχει ενεργά στην αντιμετώπιση του ζητήματος του εκτοπισμένου πληθυσμού από το Αφγανιστάν. Λαμβάνει υπόψη της τη νέα πολιτική του Πακιστάν σχετικά με τον πληθυσμό προσφύγων από το Αφγανιστάν, συμπεριλαμβανομένων της απόφασης για καταχώριση των μεταναστών χωρίς έγγραφα ταυτότητας, της θέσπισης εθνικού νόμου για το προσφυγικό με βάση τη σύμβαση για το καθεστώς των προσφύγων του 1951 καθώς και του προγράμματος επαναπατρισμού. Η ΕΕ υπογραμμίζει τη σημασία της προβλεψιμότητας, των εύρυθμων, ασφαλών και με αξιοπρέπεια επιστροφών και του σεβασμού του διεθνούς δικαίου, προκειμένου να καταστεί δυνατή η εφαρμογή κατάλληλων μέτρων ένταξης στο Αφγανιστάν και να αποφευχθούν αποσταθεροποιητικές επιπτώσεις στο Αφγανιστάν. Παρέχει στήριξη στο μεγάλο πληθυσμό προσφύγων και είναι πρόθυμη να εξετάσει το ενδεχόμενο ανάληψης πρόσθετων στοχευμένων δράσεων. 11160/17 ΘΚ/γπ 3
7. Η ΕΕ υπογραμμίζει ότι η προώθηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του κράτους δικαίου συνιστά βασικό στοιχείο του προγράμματος της ΕΕ με το Πακιστάν. Στο πλαίσιο αυτό, εκφράζει ικανοποίηση για την θεσπισθείσα νομοθεσία, μεταξύ άλλων σχετικά με τα εργατικά δικαιώματα, τα δικαιώματα των παιδιών και τη βία κατά των γυναικών, τονίζει όμως την ανάγκη για πλήρη εφαρμογή της. Η ΕΕ παραμένει πρόθυμη να στηρίξει την εφαρμογή του «σχεδίου δράσης για τη βελτίωση της κατάστασης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο Πακιστάν» και τη θεσμική και δημοσιονομική ενίσχυση και ανεξαρτησία της Εθνικής Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Παραμένει ιδιαίτερα ανήσυχη σχετικά με τη χρήση της θανατικής ποινής και ζητά μετ' επιτάσεως από το Πακιστάν να επαναφέρει την αναστολή ως ένα πρώτο βήμα προς την κατάργησή της. Εκφράζει, επίσης, τον προβληματισμό της σχετικά με το ζήτημα της δίκαιης δίκης πολιτών από στρατιωτικά δικαστήρια, το σύστημα δικαιοσύνης ανηλίκων, την κατάσταση των μειονοτήτων, την κατάχρηση των νόμων περί βλασφημίας, τη θρησκευτική ελευθερία και την ελευθερία των πεποιθήσεων καθώς και τους περιορισμούς στην ελευθερία του λόγου, ιδίως σε περιπτώσεις δημοσιογράφων και ακτιβιστών. Η ΕΕ παραμένει πρόθυμη να στηρίξει το Πακιστάν για να ξεκινήσει συνολική μεταρρύθμιση του δικαστικού συστήματος. 8. Η ΕΕ παρακολουθεί με ιδιαίτερη προσοχή τις προσπάθειες της πακιστανικής κυβέρνησης για προώθηση της χειραφέτησης των γυναικών και των κοριτσιών, για την αντιμετώπιση του φαινομένου των πρώιμων και καταναγκαστικών γάμων και για την εξασφάλιση ασφαλών συνθηκών για τα κορίτσια, ώστε να ολοκληρώνουν τις σπουδές τους και να αναζητούν δυνατότητες επαγγελματικής σταδιοδρομίας επί ίσοις όροις με τα αγόρια. Η ΕΕ παραμένει πρόθυμη να στηρίξει τις προσπάθειες του Πακιστάν για προώθηση της χειραφέτησης των γυναικών και των κοριτσιών, την ανάδειξη του ρόλου των γυναικών στην καταπολέμηση του βίαιου εξτρεμισμού και την πλήρη εφαρμογή της απόφασης του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ αριθ. 1325 για τις γυναίκες, την ειρήνη και την ασφάλεια. 11160/17 ΘΚ/γπ 4
9. Η ΕΕ αποδίδει ιδιαίτερη σημασία στην ενίσχυση της συνεργασίας με το Πακιστάν σε θέματα ασφάλειας και άμυνας. Δεσμεύεται να συνεργαστεί με το Πακιστάν στην καταπολέμηση της τρομοκρατίας και των τρομοκρατικών απειλών κάθε μορφής, να εντείνει τη συνεργασία για την πρόληψη και καταπολέμηση του βίαιου εξτρεμισμού, της ριζοσπαστικοποίησης και της στρατολόγησης και να αντιμετωπίσει τις γενεσιουργούς αιτίες τους, σύμφωνα με τα πρότυπα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Ειδικότερα, η ΕΕ υπογραμμίζει τη σημασία της καταπολέμησης της χρηματοδότησης τρομοκρατικών δραστηριοτήτων, μεταξύ άλλων εξασφαλίζοντας την πλήρη συμμόρφωση με τον κατάλογο κυρώσεων του ΟΗΕ σχετικά με τη χρηματοδότηση της τρομοκρατίας. Καλεί το Πακιστάν να συνεχίσει και να εντείνει τις προσπάθειές του να εξασφαλίσει ότι το έδαφός του δεν χρησιμοποιείται για την προετοιμασία τρομοκρατικών δραστηριοτήτων. Ενθαρρύνει, επίσης, το Πακιστάν να τηρεί τα πιο υψηλά πρότυπα πυρηνικής ασφάλειας και προστασίας, να συμμετέχει με εποικοδομητικό τρόπο σε πολυμερή φόρουμ αφοπλισμού, καθώς και να κυρώσει συναφείς συνθήκες για τη μη διάδοση και την οικοδόμηση εμπιστοσύνης ή να γίνει μέλος σε αυτές ή άλλες παρόμοιες πρωτοβουλίες, όπως η συνθήκη για την πλήρη απαγόρευση των πυρηνικών δοκιμών (CTBT). 10. Η ΕΕ προσβλέπει στη συνέχιση της συνεργασίας με το Πακιστάν για την προώθηση περιφερειακής συνεργασίας χωρίς αποκλεισμούς, μεταξύ άλλων μέσω της SAARC. Προτρέπει το Πακιστάν να εντείνει τη συνεργασία του με το Αφγανιστάν, μεταξύ άλλων διευκολύνοντας την ειρηνευτική διαδικασία με αφγανική ηγεσία και ευθύνη, σε συνέχεια της δέσμευσης που αναλήφθηκε κατά τη διάρκεια της διάσκεψης των Βρυξελλών για το Αφγανιστάν που πραγματοποιήθηκε τον Οκτώβριο του 2016. Ενθαρρύνει μια πιο δυνατή σχέση Ινδίας-Πακιστάν, η οποία συμβάλλει στην οικοδόμηση εμπιστοσύνης στη Νότια Ασία και διασφαλίζει την περιφερειακή ειρήνη, ασφάλεια και ευημερία. 11. Η ΕΕ θεωρεί ότι υπάρχει δυναμική στην αύξηση των εμπορικών συναλλαγών μεταξύ ΕΕ και Πακιστάν, η οποία αποφέρει αμοιβαία οφέλη. Σημειώνει ότι οι εμπορικές συναλλαγές Πακιστάν-ΕΕ ωφελήθηκαν από τον μηχανισμό του συστήματος γενικευμένων προτιμήσεων (ΣΓΠ+), ο οποίος οδήγησε σε εμπορικό πλεόνασμα σχεδόν 1 δισ. EUR για το Πακιστάν το 2016. Ενθαρρύνει το Πακιστάν να αξιοποιήσει πλήρως το ΣΓΠ+. Αυτό περιλαμβάνει τη λήψη περαιτέρω μέτρων για τη βελτίωση του επιχειρηματικού κλίματος. Η ΕΕ υπενθυμίζει, επίσης, τη σημασία για το Πακιστάν της πλήρους και αποτελεσματικής εφαρμογής των δεσμεύσεων της χώρας, οι οποίες προκύπτουν από τις 27 βασικές διεθνείς συμβάσεις για τα ανθρώπινα και εργατικά δικαιώματα, την περιβαλλοντική προστασία και τη χρηστή διακυβέρνηση. 11160/17 ΘΚ/γπ 5
12. Η ΕΕ υπογραμμίζει την ύψιστη σημασία που αποδίδει στο ρόλο των εθνικών και διεθνών οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών και ΜΚΟ. Προκειμένου να εκπληρώνουν τον καθοριστικό ρόλο τους στην ευαισθητοποίηση και την προώθηση των θεμελιωδών δικαιωμάτων, οι οργανώσεις αυτές πρέπει να μπορούν να λειτουργούν ανεμπόδιστα σύμφωνα με τα θεμελιώδη δικαιώματα της ελευθερίας της έκφρασης και τους δικαιώματος του συνέρχεσθαι. Στο πλαίσιο αυτό, η ΕΕ υπογραμμίζει τη σημασία ενός διαφανούς και εξορθολογισμένου συστήματος καταχώρισης των ΜΚΟ που δραστηριοποιούνται στο Πακιστάν. 13. Η ΕΕ προσβλέπει στη συνέχιση της συνεργασίας της με την κυβέρνηση, τόσο σε ομοσπονδιακό επίπεδο όσο και σε επίπεδο επαρχιών, σε τομείς όπως η κοινωνική ανάπτυξη, η αγροτική ανάπτυξη και η διακυβέρνηση. 14. Η ΕΕ εκφράζει ικανοποίηση για το αποτέλεσμα της πρώτης συνάντησης ΕΕ-Πακιστάν για την ενέργεια, η οποία πραγματοποιήθηκε τον Ιανουάριο του 2017 και η οποία κατέληξε σε γόνιμη ανταλλαγή εμπειριών σε κρίσιμους τομείς της ενεργειακής πολιτικής, με έμφαση στη βιώσιμη ενέργεια και στις πολιτικές αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής, με σκοπό την υλοποίηση των δεσμεύσεων της συμφωνίας των Παρισίων για την κλιματική αλλαγή. 15. Σύμφωνα με τα συμπεράσματα του Συμβουλίου της 18ης Ιουλίου 2016, η ΕΥΕΔ και η Επιτροπή ξεκίνησαν διαβουλεύσεις με το Πακιστάν με αντικείμενο το πολιτικό πλαίσιο που θα αντικαταστήσει το πενταετές πρόγραμμα δεσμεύσεων μέσω ενός νέου στρατηγικού σχεδίου δεσμεύσεων ΕΕ-Πακιστάν. 16. Όπως διατυπώνεται στα συμπεράσματα του Συμβουλίου του 2016, η διοργάνωση μιας ad hoc συνόδου κορυφής ΕΕ-Πακιστάν θα εξαρτηθεί από την πρόοδο που θα έχει επιτευχθεί, κυρίως στους τομείς των ανθρώπινων δικαιωμάτων και της μετανάστευσης, συμπεριλαμβανομένης της επανεισδοχής. 11160/17 ΘΚ/γπ 6