10 Dental tribune Greek Edition Ελάχιστη επεμβατική θεραπεία της οδοντικής τερηδόνας σε νεογιλά δόντια με λέιζερ Er:YAG Galia Zhegova, Ιατρικό Πανεπιστήμιο Σόφιας, Τμήμα Οδοντιατρικής, Τμήμα Παιδιατρικής Οδοντιατρικής Maya Rashkova, Ιατρικό Πανεπιστήμιο Σόφιας, Τμήμα Οδοντιατρικής, Τμήμα Παιδιατρικής Οδοντιατρικής Jean-Paul Rocca, Μονάδα Χειρουργικής Laser, Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο "St. Roch" Νίκαια (Γαλλία) και Οδοντιατρική Σχολή Νίκαιας Εισαγωγή: Η διατήρηση των νεογιλών δοντιών όσο το δυνατόν περισσότερο αντιπροσωπεύει έναν στόχο στην παιδιατρική οδοντιατρική και αποτρέπει μια πληθώρα προβλημάτων υγείας. Η αντιμετώπιση της τερηδόνας με Er:YAG μπορεί να συμβάλλει τόσο στην πρόληψη, όσο και στη θεραπεία της. Ακτινογραφικά Υλικά και Μέθοδος: Χρησιμοποιήθηκε λέιζερ Er:YAG για την εξάχνωση 30 τερηδονικών βλαβών CS 2100 CS 2200 Τα µοναδικά στα 300kHz!!! Τεχνολογία DC συνεχούς ρεύµατος Επιλογέας αυτόµατος ή Χειροκίνητος Επιτοίχια - Οροφής - Τροχήλατα Ελάχιστη Ακτινοβολία - Κορυφαία Ποιότητα CS 7200 CS 7600 ΙΔΑΝΙΚΟ ΓΙΑ ΟΔΟΝΤΙΑΤΡΕΙΟ Μικρό σε μέγεθος. Τρία μεγέθη πλακιδίων Αθόρυβη λειτουργία Σύνδεση USB με υπολογιστή. LET'S REDEFINE EXPERTISE RVG 5200 Δικτυακή λειτουργία μέσω λογισμικού ΚΟΡΥΦΑΙΑ ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΕΙΚΟΝΑΣ ΣΕ ΛΙΓΑ ΔΕΥΤΕΡΟΛΕΠΤΑ RVG 6200 Συστήματα Ψηφιακής Ενδοστοματικής Απεικόνισης Πραγματική Ανάλυση 25 lp/mm Εργονομικός Σχεδιασμός Καινοτόμο λογισμικό Πρόγραμμα CS Adapt ΙΔΑΝΙΚΟ ΓΙΑ ΠΟΛΥΚΛΙΝΙΚΕΣ Για όλες τις οδοντιατρικές θεραπείες Scan n Go αυτόματη τεχνολογία LCD πολυλειτουργική οθόνη Ενσωματωμένη μνήμη Σύνδεση δικτυακή ETHERNET Η ΤΕΛΕΙΑ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑ ΜΕΤΑΞΥ ΨΗΦΙΑΚΗΣ ΚΑΙ ΦΙΛΜ σε νεογιλά δόντια. Η διάγνωση έγινε συμβατικά, η θεραπεία πραγματοποιήθηκε σύμφωνα με τις ακόλουθες παραμέτρους: Er:YAG λέιζερ (Lite Touch, Syneron): ισχύς εξόδου από 300 mj (αδαμαντίνη) έως 200 mj (οδοντίνη), συχνότητα 20 Hz, ρύγχος σαπφείρου (διαμέτρου 1,3 mm), αναλογία ψεκασμού αέρα/νερού 8 (39 ml/min), διάρκεια παλμού 50 μsec, θεωρητική ροή κυμαινόμενη από 15,08 J/cm2 για την οδοντίνη έως 22,61 J/cm2 για την αδαμαντίνη. Στη συνέχεια ελέγχθηκε το βάθος της κοιλότητας (παρατήρηση + ανίχνευση). Χρησιμοποιήθηκε υαλο-ιοντομερής κονία (κάψουλα GC Fuji Triage) ή ρευστή σύνθετη ρητίνη ή συμπολυμερές για την πλήρωση των κοιλοτήτων. Αξιολογήθηκε η αποδοχή των παιδιών στη θεραπεία με λέιζερ Er-YAG. Σύμφωνα με τα προκαθορισμένα κριτήρια, κάθε περιστατικό παρακολουθήθηκε για ένα μήνα μετά τη θεραπεία και στη συνέχεια με περαιτέρω μηνιαίες ανακλήσεις για ένα έτος. Αποτελέσματα: Τα κλινικά περιστατικά αναδεικνύουν την αξία αυτής της κλινικής προσέγγισης. Το όφελος της θεραπείας με λέιζερ έχει αποδειχθεί ότι μεγιστοποιείται στα παιδιά. Ωστόσο, η έλλειψη μελετών που αξιολογούν την ικανότητα εξάχνωσης με λέιζερ σε νεογιλά δόντια περιορίζει την υιοθέτηση αυτής της τεχνολογίας. Η αλληλεπίδραση μεταξύ του λέιζερ Er:YAG και της νεογιλής αδαμαντίνης και οδοντίνης εξαρτάται από τη σύνθεση των ιστών αυξημένη παρουσία νερού και μειωμένη παρουσία μεταλλικών στοιχείων σε σύγκριση με τη μόνιμη αδαμαντίνη και οδοντίνη. Έτσι, η φωτόλυση της νεογιλής αδαμαντίνης και οδοντίνης απαιτεί χαμηλότερη ενέργεια. Αυτή η μελέτη δείχνει ότι οι χρησιμοποιούμενες παράμετροι λέιζερ (300 mj/20 Hz για την αδαμαντίνη και 200 mj/20 Hz για την οδοντίνη) είναι επαρκώς αποτελεσματικές για την εξάχνωση των ιστών των νεογιλών δοντιών και επιπλέον αποδεικνύεται ότι είναι αποδεκτή από νεαρούς ασθενείς. Λέξεις-κλειδιά: Παιδιατρική οδοντιατρική παρασκευή κοιλοτήτων λέιζερ Er-YAG παιδιά αντίληψη Οδοντιατρικός & Ιατρικός Εξοπλισμός ΑΘΗΝΑ Φειδιππίδου 49-51, 11527 210 748 5533 210 748 5566 info@dentomedica.gr ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ Ν. Κεσανλή 5 2310 211 180 2310 211 180 www.dentomedica.gr Εισαγωγή Η σύγχρονη οδοντιατρική επιδιώκει DT σελίδα 12
Dental tribune Greek Edition 11
12 Dental tribune Greek Edition DT σελίδα 10 να εφαρμόσει μια ελάχιστα επεμβατική προσέγγιση. Σκοπός της είναι να αποτρέψει ή να ανιχνεύσει την τερηδόνα και άλλες ασθένειες της στοματικής κοιλότητας στο αρχικό τους στάδιο προκειμένου να αποφευχθούν ή να ελαχιστοποιηθούν οι επεμβατικές θεραπείες. Η ελάχιστα επεμβατική θεραπεία της τερηδόνας βασίζεται σε τέσσερις σημαντικές σύγχρονες έννοιες: την πρώιμη διάγνωση, τη μοντελοποίηση του στοματικού περιβάλλοντος με βάση την αξιολόγηση του κινδύνου τερηδόνας, τη μικρο-επεμβατική παρασκευή της κοιλότητας και τη δυναμική αντιμετώπιση με βιολογικά ενεργά υλικά και σύγχρονα συγκολλητικά συστήματα. Οι νέοι κανόνες για την παρασκευή κοιλοτήτων στην ελάχιστα επεμβατική θεραπεία της τερηδόνας απαιτούν την αφαίρεση της βακτηριακής λοίμωξης και μόνο εκείνων των οδοντικών ιστών που έχουν αλλοιωθεί μη αναστρέψιμα. Τα τελευταία χρόνια έχουν προταθεί νέες τεχνολογίες ως εναλλακτική λύση στη συμβατική μηχανική αφαίρεση της τερηδονικής βλάβης. Για μεγάλο χρονικό διάστημα τέτοιες μέθοδοι χρησιμοποιούσαν λέιζερ υψηλής έντασης, έχουν χρησιμοποιηθεί ευρέως και έχουν εγκριθεί από επαγγελματίες. Ορισμένα συστήματα λέιζερ υψηλής έντασης είναι σε θέση να αφαιρούν την τερηδονική βλάβη με ελάχιστα επεμβατικό τρόπο. Το μήκος κύματος λέιζερ Er:YAG (2940 nm) ταυτίζεται με την κορυφή απορρόφησης του νερού στη διαδικασία της αλληλεπίδρασης αυτού του μήκους κύματος με τους σκληρούς ιστούς. Η ενέργεια μετατρέπεται σε θερμότητα, οδηγώντας σε σχηματισμό υδρατμών, που επεκτείνονται και παράγουν υψηλή πίεση στο εσωτερικό του ιστού-στόχου, προκαλώντας στιγμιαία μικροεκρήξεις και εκτίναξη σωματιδίων ιστού σε μια διαδικασία που ονομάζεται θερμο-μηχανική εξάχνωση. Η φυσική αλληλεπίδραση του λέ- 8-11 ετών 6 4-7 ετών 8 μέχρι 3 ετών 6 Εικ. 1: Η κατανομή των ασθενών κατά ηλικία τομείς κυνόδοντες πρώτοι άνω δεύτεροι γομφίοι άνω γομφίοι πρώτοι δεύτεροι κάτω κάτω γομφίοι γομφίοι Εικ. 2: Κατανομή των θεραπευμένων νεογιλών δοντιών incisal: τομείς άπω 27% αυχενικές 30% DISCOVER THE BEST OF SWISS TECHNOLOGY εγγύς 13% μασητικές 30% Εικ. 3: Θέση τερηδονικών βλαβών λεπτά λεπτά λεπτά λεπτά λεπτά Εικ. 4: Διάρκεια της παρασκευής κοιλότητας με λέιζερ ρευστή ρητίνη ΥΙΚ συμπολυμερές Εικ. 5: Η κατανομή των αποκαταστάσεων σύμφωνα με τον τύπο του εμφρακτικού υλικού Βαθμός 4 Βαθμός 3 Βαθμός 2 Βαθμός 1 Εικ. 6: Η αντίδραση των παιδιών (%) στην οδοντιατρική θεραπεία Κωδικός 4 Κωδικός 3 Κωδικός 2 Κωδικός 1 ANTHOS HELLAS A.E. 3ης Σεπτεμβρίου 35 104 32 ΑΘΗΝΑ Τηλ.: 210 5231400, 210 5249261 Fax: 210 5232537 sales@anthoshellas.gr www.anthoshellas.gr DENTALCOM Γ. ΠΑΠΑΖΟΓΛΟΥ Α.Ε. Καρυοφύλλη 24 115 27 ΑΘΗΝΑ Τηλ.: 210 7775021, 210 7775110 Fax: 210 7770480 dentalco@otenet.gr www.dentalcom.gr Λ. ΠΑΝΤΕΛΙΔΗΣ & ΣΙΑ ΕΠΕ Χαλκοκονδύλη 19 104 32 ΑΘΗΝΑ Τηλ.: 210 5232609, 210 5222301 Fax: 210 5231800 pandental.eu@gmail.com www.pandental.eu Εικ. 7: Κατανομή των παιδιών σύμφωνα με την αντίδρασή τους στη θεραπεία με λέιζερ ιζερ Er:YAG με τον οδοντικό ιστό έχει αποδειχθεί ως ένας αποτελεσματικός μηχανισμός για την επιλεκτική αφαίρεση τερηδονισμένης DT σελίδα 14
14 Dental tribune Greek Edition DT σελίδα 12 και υγιούς αδαμαντίνης και οδοντίνης σε νεογιλά και μόνιμα δόντια, παρά την διαφορετική σύνθεση σε νερό και ανόργανες ουσίες αυτών των διαφορετικών υποστρωμάτων και το διαφορετικό ουδό εξάχνωσης των ποικίλων σκληρών ιστών. Ο βαθμός ενασβεστίωσης της νεογιλής αδαμαντίνης είναι χαμηλότερος από αυτόν του μόνιμου δοντιού, έτσι η περιεκτικότητά της σε νερό είναι υψηλότερη και συνεπώς η απορρόφηση ενέργειας είναι υψηλότερη, γεγονός που απαιτεί τη χρήση διαφορετικών παραμέτρων στη διαδικασία εξάχνωσης των νεογιλών δοντιών σε σύγκριση με τα μόνιμα δόντια. Είναι επομένως σημαντικό να καθοριστεί η σωστή ενέργεια και συχνότητα του λέιζερ Er:YAG ειδικά για τα υποστρώματα των νεογιλών δοντιών προκειμένου να καθιερωθούν πρωτόκολλα για την παρασκευή κοιλοτήτων με λέιζερ και να διαμορφωθούν κατάλληλες προσεγγίσεις για διαφορετικές συσκευές λέιζερ. Στόχοι: Στόχοι της παρούσας μελέτης ήταν: - 1ος στόχος: Η αξιολόγηση της στάσης των παιδιών έναντι της οδοντικής θεραπείας με λέιζερ - 2ος στόχος : Ο προσδιορισμός της καλύτερης μεθόδου που πρέπει να χρησιμοποιηθεί για την εξάχνωση της τερηδόνας με το λέιζερ Er:YAG - 3ος στόχος: Η πρόταση ενός πρωτοκόλλου για την παρασκευή κοιλοτήτων με το λέιζερ Er:YAG. Υλικά και μέθοδοι: Είκοσι παιδιά ηλικίας μεταξύ 3 και 11 ετών συμμετείχαν σε αυτή τη μελέτη. Συγκεκριμένα, συμμετείχαν 6 παιδιά ηλικίας από 3 έως 4 ετών, 8 παιδιά ηλικίας από 4 έως 8 ετών και 6 παιδιά ηλικίας από 8 έως 11 ετών (εικ. 1). Λήφθηκε η γραπτή συγκατάθεση μετά από ενημέρωση από τους γονείς του κάθε ασθενούς, όπως απαιτείται από την Επιτροπή Ηθικής του ιδρύματος. Όλες οι διαδικασίες διεξήχθησαν σύμφωνα με τις κατευθυντήριες γραμμές που ορίζει ο Κώδικας Βιοηθικής του Ομοσπονδιακού Υπουργείου Υγείας για Οδοντιάτρους και η Διακήρυξη του Ελσίνκι. Χρησιμοποιήθηκε η κλίμακα αξιολόγησης συμπεριφοράς του Frankl για να εκτιμηθεί η συμπεριφορά όλων των παιδιών στη ομάδα μελέτης πριν από τη θεραπεία. + Tetric Evo-Line Καινοτόμες σύνθετες ρητίνες δοκιμασμένες στο χρόνο. Φυσική αισθητική-αποδοτική διαδικασία. ΑΓΟΡΑΣΤΕ ΤΩΡΑ 1 χ Tetric Evo-Line System Kit Syringe ( 217,50 ) ΠΑΡΤΕ ΔΩΡΟ* ένα Starter Kit του Εργαλείου Διαμόρφωσης Ρητινών OPTRASCULPT (αξίας 59,00 ) Σύνολο 276,50 Η κασετίνα περιέχει: 1x3 gr Tetric Evoceram Bulk Fill IVA 1x2gr Tetric Evoflow Bulk Fill IVA 1x3gr Tetric Evoceram A2 1x3gr Tetric Evoceram A3 1x3gr Tetric Evoceram A2 Dentin 1x2gr Tetric Evoflow A3 1x2ml (Συγκολλητικό) Adhese Universal Vivapen Βοηθήματα εφαρμογής. ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΑΓΟΡΑΣΤΕ ΤΩΡΑ + ΤΙΜΗ ΠΑΚΕΤΟΥ 217,50-21% 1Χ Tetric Evo-Line System Kit Cavifil ( 176,50 ) ΠΑΡΤΕ ΔΩΡΟ* ένα Starter Kit του Εργαλείου Διαμόρφωσης Ρητινών OPTRASCULPT (αξίας 59,00 ) Σύνολο 235,50 ΤΙΜΗ ΠΑΚΕΤΟΥ 176,50-25% Τάξη 1: Το παιδί είναι εντελώς μη συνεργάσιμο, κλαίει και είναι πολύ δύσκολο να σημειωθεί κάποια πρόοδος στη θεραπεία Τάξη 2: Το παιδί δεν συνεργάζεται, είναι απρόθυμο να δέχεται ή να απαντά σε ερωτήσεις, είναι δυνατή κάποια πρόοδος στη θεραπεία Τάξη 3: Το παιδί είναι συνεργάσιμο, αλλά κάπως απρόθυμο ή ντροπαλό Τάξη 4: Το παιδί είναι απολύτως συνεργάσιμο και απολαμβάνει την εμπειρία. Οι αντιδράσεις των παιδιών στη σχετική οδοντιατρική επέμβαση εξετάστηκαν σε σύντομη συνέντευξη μετά την επέμβαση. Οι απαντήσεις συνοψίζονται σε 4 ομάδες: Κώδικας 1 Το παιδί επιτρέπει τη θεραπεία με λέιζερ μόνο μετά από αρκετές επισκέψεις απευαισθητοποίησης, μετά τις οποίες ο φόβος του παιδιού ξεπερνιέται και το παιδί συνεργάζεται Κώδικας 2 Το παιδί επιτρέπει την οδοντιατρική θεραπεία μόνο με λέιζερ Κώδικας 3 θετικό, δείχνει ενδιαφέρον για το λέιζερ, που υποστηρίζεται και από τους γονείς Κώδικας 4 Θετικό, ο συμβατικός οδοντιατρικός τροχός και το λέιζερ είναι εξίσου αποδεκτά. Η οδοντιατρική κατάσταση των παιδιών εξετάστηκε πλήρως, λήφθηκε ιατρικό ιστορικό και καταρτίστηκε πρόγραμμα πρόληψης. Δύο ανεξάρτητοι ερευνητές εξέτασαν τα παιδιά. Ένας οδοντίατρος πραγματοποίησε τη θεραπεία των παιδιών. Δεν ελήφθησαν ακτινογραφίες. Για την προετοιμασία της κοιλότητας χρησιμοποιήθηκε λέιζερ Er:YAG (Syneron, Lite TouchTM, Israel) με τις ακόλουθες παραμέτρους: - Ενέργεια κυμαινόμενη από 100 έως 300 mj - Ρυθμός επανάληψης παλμού: 20 Ηζ - Διάμετρος άκρου σαπφείρου: 1,3 mm, 1,0 mm - Διάρκεια παλμού: 50 μsec - Θεωρητική ροή: 15,05 J/cm2 για την οδοντίνη, 22,61 J/cm2 για την αδαμαντίνη και 12,74 J/cm2 για τη λοξοτομή των ορίων των DT σελίδα 16
Νέο Dental tribune Greek Edition 15 Variolink Η αισθητική ρητινώδης κονία Esthetic Εκπληκτικά απλή απόδοση αισθητικής! Η ρητινώδης κονία για εξαιρετική αισθητική και εύκολη εφαρμογή Ισορροπημένο και περιεκτικό σύστημα αποχρώσεων. Εξαιρετική σταθερότητα αποχρώσεων χάρη στη σύνθεση χωρίς αμίνες. Εύκολη, ελεγχόμενη απομάκρυνση περίσσειας. www.ivoclarvivadent.gr PATENTED LIG HT Ivocerin INITIAT O R Επίσημοι διανομείς: SADENT AEΒΕ 1 χλμ Λεωφ. Μαρκοπούλου / 190 02 Παιανία / τηλ: 211 10 22 900 / Τετραπόλεως 4 / 115 27 Γουδή / τηλ: 210 77 77 608 / Ν. Τέλογλου 7 / 546 36 Θεσσαλονίκη / τηλ: 2310 968 799 / www.sadent.com Metrodent OE Πατησίων 21 / 104 32 Αθήνα / τηλ: 210 523 5981 / www.metrodent.gr
16 Dental tribune Greek Edition DT σελίδα 14 κοιλοτήτων - Εφαρμογή χωρίς επαφή απόσταση: 0,5 έως 1,0 mm - Ψύξη ψεκασμού με αέρα-νερό: 39 ml/min Δεν χρησιμοποιήθηκε τοπικό αναισθητικό ούτε πριν ούτε κατά τη διάρκεια της θεραπείας. Η παρασκευή των κοιλοτήτων περιοριζόταν στην εξάχνωση του προσβεβλημένου στρώματος, αφήνοντας τη θέση της επέμβασης με ομοιόμορφο χρώμα μόνο στον πυθμένα της παρασκευασμένης κοιλότητας, χωρίς εξάχνωση υγιούς οδοντικού ιστού. Κατά τη διάρκεια της παρασκευής της κοιλότητας χρησιμοποιήθηκε χρονόμετρο για τη χρονομέτρηση κάθε διαδικασίας. Οι κοιλότητες πληρώθηκαν με βιολογικά δραστικό υλικό αποκατάστασης, είτε GIC (Triage GC), είτε ρευστή σύνθετη ρητίνη (Gradia Direct Loflow GC), ή συμπολυμερές (Glasiosite Voco). Στις βαθύτερες τερηδονικές βλάβες εφαρμόστηκε επένδυση υδροξειδίου του ασβεστίου πριν από την τοποθέτηση εμφρακτικού υλικού. Έγινε παρακολούθηση στη διάρκεια μιας περιόδου 1 έτους για να αξιολογηθεί η μετεγχειρητική ευαισθησία και πιθανές επιπλοκές. Σε κάθε περιστατικό, κάθε βήμα κατά την παρασκευή κοιλότητας με λέιζερ καταγράφηκε και αναλύθηκε. Απλούστευση της καθημερινότητας Προσαρμόσιμος έλεγχος ιστών, χειρουργική ευελιξία και προσθετική ευκολία με το εμφυτευματικό σύστημα XiVE Ευελι ξ ή αρχικ θστα ία ως δίχ όρια ξκαι πολυποικιλότητα σε συνδυασμό με ε Κατά κάποιο τρ ελευθερία είναι η λέξη κλειδί που περιγράφει το εμφυτευματικό σύστημα XiVE, ένα σύστημα που προσαρμόζεται στον κάθε ένα ασθενή ξεχωριστά καθώς και στις προτιμήσεις του κλινικού τόσο. χειρουργικά όσο και προσθετικά Από την εμφάνισή του στην αγορά, εδώ και 15 περίπου χρόνια, το XiVE εξαιτίας των προοδευτικών και πρωτοποριακών λύσεων που προσφέρει, της χειρουργικής ευελιξίας του και της σχεδόν χωρίς όρια προσθετικής ελευθερίας, είναι πολύ δημοφιλές και μία πρώτη επιλογή από τους κλινικούς. Εν συντομία, το XiVE προσφέρει τόσο στους ασθενείς όσο και στον χειρουργό, τον οδοντοτεχνίτη και τον προσθετολόγο την καλύτερη λύση. Η ποιότητα και οι πρωτοπωριακές καινοτομίες αποτελούν τη ραχοκοκκαλιά της DentsplySirona Implants. Ως κομμάτι αυτού του portfolio, το XiVE παρέχει μία εξαίρετη και αισθητή αρχική σταθερότητα σε όλους τους τύπους του οστού. Το εμφύτευμα XiVE S διαθέτει μια υψηλής ακρίβειας και βαθειά εσωτερικού εξαγώνου σύνδεση εμφυτεύματος-κολοβώματος, η οποία παρέχει υψηλή σταθερότητα και ελαχιστοποιεί τις Ευελιξία και απλότητα ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΟΣ ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ: Δ. ΜΑΥΡΑΕΙΔΟΠΟΥΛΟΣ Α.Ε., ΤΖΩΡΤΖ 12, 106 77 ΑΘΗΝΑ ΤΗΛ.: 210 3837 334, mavraid@otenet.gr, www.mavraidopoulos.gr www.dentsplyimplants.com αίρετη. ερότητα υτές είναι οι χειρουργικές και προσθετικές ιδιότητες που έκαναν το εμφυτευματικό σύστημα XiVE να εκτιμηθεί από τους εμφυτευματολόγους σε όλο τον κόσμο. micro-κινήσεις. Ο συνδυασμός του χειρουργικού πρωτόκολλου ανάλογα με τον τύπο του οστού με το σχεδιασμό του σπειρώματος, που συμπυκνώνει το οστό, το XiVE παρέχει προβλέψιμη θεραπεία για όλες τις εμφυτευματικές-προσθετικές ενδείξεις (ActiveBoneControl). Η στατιστική ανάλυση έγινε με τον συντελεστή συσχέτισης Pearson. Αποτελέσματα Παρασκευάστηκαν πέντε νεογιλοί τομείς, 4 κυνόδοντες, 7 άνω νεογιλοί γομφίοι και 14 κάτω νεογιλοί γομφίοι με το Er:YAG (εικ. 2). Η ανάλυση των τερηδονικών βλαβών σύμφωνα με τη θέση τους δείχνει ότι 9 ήταν στην περιοχή του αυχένα, 12 εγγύς και 9 μασητικές βλάβες (εικ. Το εμφυτευματικό σύστημα XiVE προσφέρει τη βάση για εύκολη και επιτυχημένη συνεργασία ανάμεσα στο χειρουργό, τον οδοντίατρο και τον οδοντοτεχνίτη ActiveBoneControl Η υψηλή αρχική σταθερότητα σε όλους τους τύπους του οστού επιτυγχάνεται με τον συνδυασμό του χειρουργικού πρωτόκολλου ανάλογα με τον τύπο του οστού με το σχεδιασμό του σπειρώματος, που συμπυκνώνει το οστό FRIADENT plus surface Η αμμοβολημένη και με υψηλή θερμοκρασία κατεργασμένη με οξύ επιφάνεια επιτρέπει γρήγορη οστεοενσωμάτωση και μέγιστη επαφή οστού-εμφυτεύματος. Bone care with platform-switch Η επιλογή αλλαγή πλατφόρμας υποστηρίζει την β τιστη διατήρηση του φλοιώδους οστού με ταυτόχρονη διατήρηση των μαλακών ιστών.. Easy and versatile prosthetics Μία σειρά από προκατασκευασμένα και εξατομεικευμένα κολοβώματα παρέχει λύση σε όλες τις προσθετικές αποκαταστάσεις. Η εσωτερική εξαγωνική σύνδεση με αυτο-καθοδηγούμενες ιδιότητες και η χρωματική κωδικοποίηση των εξαρτημάτων εξασφαλίζουν μια ροή εργασίας χωρίς λάθη. Μαζί με την επιφάνεια FRIADENT plus, ο συνδυασμός αυτός αυξάνει τον σχηματισμό οστού κατά την αρχική φάση της επούλωσης των εμφυτευμάτων XiVE και παρέχει τις ιδανικές συνθήκες για υψηλή αρχική σταθερότητα καθώς και την επιλογή της άμεσης φόρτισης, ακόμα και σε δύσκολες κλινικές καταστάσεις. Για την υποστήριξη της άμεσης αποκατάστασης, το πολυλειτουργικό TempBase μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως προσωρινό κολόβωμα, πάνω στο οποίο ο κλινικός μπορεί να τοποθετήσει μία προσωρινή αποκατάσταση-χωρίς αλλαγή εξαρτημάτων. Επιπλέον δεν ενοχλούνται περαιτέρω οι περιβάλλοντες ιστοί. Με αυτή την άμεση αποκατάσταση δεν απαιτείται μία δεύτερη χειρουργική διαδικασία. Αυτό καθιστά το XiVE μία λύση εξοικονόμησης χρόνου και κόστους και για τον ασθενή και για τον κλινικό. Αυτό που διακρίνει το XiVE είναι η ευελιξία του. Διατίθεται σε μία μεγάλη γκάμα από εμφυτευματικές διαμέτρους και μήκη, καθώς επίσης και σε υπερ-ουλικό ( XiVE TG) ή υπο-ουλικό (XiVE S) με ακριβώς ίδιο ενδο-οστικό σχεδιασμό. Για πλήρη προσθετική ελευθερία σε επίπεδο εμφυτεύματος και σε επίπεδο κολοβώματος, μία σειρά από προκατασκευασμένα και εξατομικευμένα κολοβώματα είναι διαθέσιμα υποστηρίζοντας μία μονή στεφάνη, μια ακίνητη ή κινητή αποκατάσταση. Η χρωματική κωδικοποίηση διευκολύνει την επικοινωνία ανάμεσα στον χειρουργό, τον οδοντοτεχνίτη και τον οδοντίατρο. DENTSPLY Implants does not waive any right to its trademarks by not using the symbols or. 32670930-USX-1509 2015 DENTSPLY Implants. All rights reserved 3). Έτσι, και οι τρεις πιθανές μορφές τερηδονικών βλαβών παρασκευάστηκαν με το λέιζερ. Λόγω της έκτασης των τερηδονικών βλαβών που επιλέχθηκαν για θεραπεία, δεν αναμενόταν επανασβεστίωση και επομένως οι θέσεις αυτές θεωρήθηκαν μη αναστρέψιμες βλάβες. Έξι από τις βλάβες ήταν στην οδοντινο-αδαμαντινική σύναψη και οι υπόλοιπες 24 στο δεύτερο μισό της οδοντίνης. Κατά τη διάρκεια της παρασκευής της κοιλότητας με το λέιζερ Er:YAG, χρησιμοποιήθηκε χρονόμετρο για τη χρονομέτρηση κάθε διαδικασίας. Σε 17 από τις περιπτώσεις η διάρκεια της παρασκευής ήταν 10-15 λεπτά. Στα υπόλοιπα 12 περιστατικά τερηδόνας η διάρκεια ήταν έως και 20 λεπτά και μόνο σε μία περίπτωση ο απαιτούμενος χρόνος προσέγγισε τα 25 λεπτά. Ο μέσος χρόνος παρασκευής της κοιλότητας ήταν 15,7 ± 4,46 λεπτά. Η κατανομή παρουσιάζεται στην εικόνα 4. Η κατανομή των εμφρακτικών υλικών που χρησιμοποιήθηκαν για την αποκατάσταση των κοιλοτήτων παρουσιάζεται στην εικόνα 5. 14 κοιλότητες εμφράχθηκαν με συμπολυμερές (Glasiosite Voco), 10 με βιολογικά ενεργό υλικό αποκατάστασης (Triage GC) και 6 με ρευστή σύνθετη ρητίνη (Gradia Direct Loflow GC). Στις βαθύτερες τερηδονικές βλάβες, η αποκατάσταση συμπεριλάμβανε επένδυση υδροξειδίου του ασβεστίου. Για να εξεταστεί η αντίληψη των παιδιών για τη θεραπεία τους με το Er:YAG λέιζερ, αρχικά ομαδοποιήθηκαν σύμφωνα με τη συμπεριφορά τους στην οδοντιατρική θεραπεία με τη κλίμακα Frankl (εικ. 6). Το γράφημα δείχνει ότι τα 2/3 των παιδιών παρουσίαζαν αρνητική είτε έντονα αρνητική στάση απέναντι στην οδοντιατρική θεραπεία γενικά (βαθμολογία 3 και 4) και μόλις το 20% των παιδιών επέδειξαν μια ελαφρώς θετική στάση (βαθμολογία 2). Αν και τα περισσότερα παιδιά είχαν αρχικά αρνητική στάση απέναντι στην οδοντιατρική θεραπεία γενικά, κανένα από αυτά δεν είχε αρνητική στάση απέναντι στη θεραπεία με λέιζερ ή δεν θα δεχόταν καθόλου τη θεραπεία με λέιζερ. Η κατανομή των παιδιών σύμφωνα με τη στάση τους (κωδικοί 1 έως 4) στη θεραπεία με λέιζερ φαίνεται στην εικόνα 7. Όπως είναι εμφανές όλα τα παιδιά είχαν θετική στάση απέναντι στη θεραπεία με λέιζερ, ενώ για τα δύο τρίτα η θεραπεία με λέιζερ ήταν η επιλογή που απέσπασε τη συνεργασία τους. Οι γονείς των παιδιών (των κωδικών 2 και 3) υποστήριζαν έντονα τη θεραπεία με λέιζερ. Στα παιδιά με θετική στάση σύμφωνα με την κλίμακα Frankl, ο συμβατικός οδοντιατρικός τροχός και το λέιζερ ήταν εξίσου καλά DT σελίδα 18
Γερμανική ποιότητα σε ασυναγώνιστες τιμές VACUKLAV 31 B+ Ο πιο αξιόπιστος κλίβανος class B της παγκόσμιας αγοράς Γρήγοροι χρόνοι αποστείρωσης και στεγνώματος των εργαλείων Μεγάλη ευκολία στην καθημερινή χρήση του Αξεπέραστη Γερμανική ποιότητα κατασκευής Τιμή Προσφοράς 3.900 + ΦΠΑ MELAdem 40 Αυτόματος Απιονιστής Νερού ΑΞΙΑΣ 480 ΔΩΡΟ με κάθε αγορά κλιβάνου Φειδιππίδου 41, 115 27 Αθήνα Τηλ.: 210 7489 040, 210 7489 041 E-mail: info@estetika.gr www.estetika.gr Κουντουριώτου 3-546 25 Θεσσαλονίκη Τηλ.: 2310 270 550 Fax: 2310 270 850 E-mail: newdent@otenet.gr
18 Dental tribune Greek Edition DT σελίδα 16 αποδεκτά. Παρά το μικρό αριθμό των παιδιών που εξετάστηκαν, καταγράφηκε αντιστρόφως ανάλογος συσχετισμός μεταξύ της συμπεριφοράς των παιδιών στο οδοντιατρείο και της στάσης τους απέναντι στη θεραπεία με λέιζερ (συντελεστής συσχέτισης Pearson=0,821, ρ<0,01). Με άλλα λόγια, όσο περισσότερο το παιδί παρουσίαζε αρχικά αρνητική στάση απέναντι στην οδοντιατρική θεραπεία, τόσο μεγαλύτερη ήταν η πιθανότητα να δεχτεί το λέιζερ ως τη μόνη δυνατότητα για οδοντιατρική θεραπεία (κωδικός 3 και κωδικός 4). Τα θεραπευμένα δόντια παρακολουθήθηκαν για περίοδο 1 έτους και κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου δεν παρατηρήθηκαν ανεπιθύμητες ενέργειες. Συζήτηση Το πρωτόκολλο που χρησιμοποιήθηκε για τη θεραπεία της τερηδόνας με λέιζερ Er:YAG έδειξε καλά αποτελέσματα όσον αφορά την αποδοχή τόσο από τους ασθενείς όσο και από τους γονείς και μπορεί να συνιστάται για χρήση στην παιδιατρική κλινική πρακτική. Τα αποτελέσματα αυτά θα μπορούσαν να συνδεθούν με συγκεκριμένες ενεργειακές παραμέτρους, οι οποίες διαφοροποιούνται για την αδαμαντίνη και την οδοντίνη ως εξής: Κατεργασία αδαμαντίνης: το πιο αποτελεσματικό επίπεδο ενέργειας ήταν τα 300 mj/20 Hz, (θεωρητική Σας στηρίζουμε! Ο μοναδικός σχεδιασμός των νέων καθισμάτων ιατρού και βοηθού Α-dec 500 προφυλάσσει ότι πιο σημαντικό, την υγεία σας. Οι διαφορετικές δυναμικές ζώνες του καθίσματος και η μεγάλη εμπειρία της Α-dec H.Π.Α. σας εξασφαλίζουν πιο εργονομική και ξεκούραστη εργασία κάθε μέρα. Ανακαλύψτε τα στις εκθέσεις της Sadent και στο a-dec.com/500stools Tηλ.: 211 10.22.900 www.sadent.com ροή: 22,61 J/cm2). Η παρασκευή της αδαμαντίνης απαιτεί το άκρο σαπφείρου να προσανατολίζεται κάθετα προς τις μασητικές επιφάνειες (μασητική τερηδόνα), κάθετη στις λείες αυχενικές επιφάνειες (αυχενική τερηδόνα) και με γωνία 45 στην περίπτωση εγγύς τερηδόνας. Κατεργασία οδοντίνης: 200 mj/20 Ηz (θεωρητική ροή 15,08 J/ cm2). Στην περίπτωση κοιλοτήτων ομάδας ΙΙ, ο πυθμένας του κιβωτιδίου αντιμετωπίζεται καλύτερα με μια προσέγγιση σε γωνία 90, ενώ American Association of Women Dentists The A-dec Dynamic Seating System τα τοιχώματα του όμορου κιβωτιδίου με γωνίες που κυμαίνονται από 30 έως 45. Προσεκτικά πρέπει να προσεγγίζεται το πολφικό τοίχωμα. Τηρώντας τους κανόνες μικρο-επεμβατικής παρασκευής κοιλότητας, θα πρέπει να εφαρμόζεται επένδυση υδροξειδίου του ασβεστίου για να προαχθεί η πιθανή επανασβεστίωση της προσβεβλημένης οδοντίνης. Επιπλέον, συνιστάται η χρήση ενεργών εμφρακτικών υλικών όπως τα υαλοϊονομερή υλικά που περιέχουν φθόριο. Η διαμόρφωση των ορίων της κοιλότητας με το λέιζερ σε χαμηλότερη ενεργειακή ρύθμιση (100 mj/20 Hz, θεωρητική ροή: 12,74 J/cm2) και γωνία μεταξύ της ακτίνας λέιζερ και της επιφάνειας της αδαμαντίνης στις 45 εξασφαλίζει την τακτοποίηση των αδαμαντινικών πρισμάτων πριν από την οξική διάβρωση. Καθορίστηκαν οι παράμετροι για την εξάχνωση νεογιλών σκληρών ιστών με τη χρήση λέιζερ Er- YAG (Syneron, Lite TouchTM, Ισραήλ) με βάση τα αποτελέσματα του Ηλεκτρονικού Μικροσκοπίου Σάρωσης(SEM) και της φασματοσκοπίας IR ως εξής: ροή που κυμαίνεται από 15 J/cm2 (οδοντίνη) έως 22 J/cm2 για την αδαμαντίνη, με διάρκεια παλμού 50 μsec και ρυθμό επανάληψης παλμού που κυμαίνεται από 10 έως 20 Hz. Η ελάχιστα επεμβατική θεραπεία με λέιζερ Er:YAG εξαρτάται από δύο κύριες παραμέτρους: - Διάμετρος του ίχνους: η μείωση της διαμέτρου του ίχνους επιφέρει αύξηση της ενέργειας που κατευθύνεται στο στόχο (ροή F = J/cm2) - Ρυθμός επανάληψης παλμού (Hz): όσο αυξάνεται ο ρυθμός επανάληψης παλμού, τόσο μεγαλύτερη είναι η εξάχνωση. Είναι γνωστό ότι ο βαθμός ενασβεστίωσης της νεογιλής αδαμαντίνης είναι χαμηλότερος από αυτόν του μόνιμου δοντιού, συνεπώς η περιεκτικότητά της σε νερό είναι υψηλότερη, άρα και η απορρόφηση ενέργειας είναι υψηλότερη, γεγονός που απαιτεί τη χρήση διαφορετικών παραμέτρων στη διαδικασία εξάχνωσης των νεογιλών δοντιών. Ο Giusti προτείνει τη χρήση υψηλών παραμέτρων ενέργειας λέιζερ προκειμένου να μειωθεί ο χρόνος εξάχνωσης, ο οποίος είναι ένας αξιόλογος στόχος στην αντιμετώπιση παιδιών. Ωστόσο, θα πρέπει να υπάρχει εξατομικευμένη προσέγγιση για την αποφυγή αρνητικών αποτελεσμάτων. Η χρήση υψηλότερου ρυθμού επανάληψης οδηγεί στην εμφάνιση περισσότερων κομμένων αδαμαντινικών πρισμάτων, πιο χαλαρά συνδεδεμένων κόκκων, πιο ακανόνιστων επιφανειών κοπής και μείωση της επιλεκτικότητας αφαίρεσης ιστών. Αναφορικά με το ενεργειακό επίπεδο που χρησιμοποιείται, η αύξηση της ενεργεια- DT σελίδα 20
NSK SUPER STAR www.sadent.com
20 Dental tribune Greek Edition DT σελίδα 18 κής στάθμης οδηγεί στην αφαίρεση αναλογικά περισσότερης αδαμαντίνης. Στην έρευνά μας με SEM, τα πρότυπα νεογιλής αδαμαντίνης μετά την εφαρμογή του λέιζερ Er:YAG σε ρύθμιση 300 mj/20 Hz έδειξαν σχετικά λείες επιφάνειες χωρίς την αφαίρεση μεγάλων κόκκων των πρισμάτων, διατήρηση της μορφολογίας των πρισμάτων. Η αύξηση της χρησιμοποιούμενης ενέργειας είχε ως αποτέλεσμα περισσότερες ανωμαλίες και συντηγμένες περιοχές. Παρόμοια ευρήματα αναφέρθηκαν από άλλους συγγραφείς.17 Οι ερευνητές παρατήρησαν μέσω του SEM τα πρότυπα της επιφάνειας της αδαμαντίνης που προκύπτουν από τη χρήση λέιζερ Er:YAG με διαφορετικές παραμέτρους και υποθέτουν ότι το βάθος του κρατήρα είναι γραμμική συνάρτηση της ακτινοβολίας ανά παλμό. Καθώς αυξάνεται η ενέργεια, περισσότερο νερό της αδαμαντίνης εξατμίζεται NEW κατά τη διάρκεια της παρασκευής της κοιλότητας, προάγοντας ταχύτερη διείσδυση του λέιζερ ανά μονάδα χρόνου. Η βραχύτερη διάρκεια της επέμβασης φαίνεται να αποτελεί σημαντικό παράγοντα στη θεραπεία της παιδικής τερηδόνας, αλλά πρέπει να συνδυάζεται με την επιλογή των βέλτιστων ενεργειακών παραμέτρων, αποφεύγοντας έτσι τις πιθανές αρνητικές επιδράσεις της εξάχνωσης με λέιζερ Er:YAG. Η παρατήρηση της οδοντίνης με SEM δείχνει ακανόνιστη τοπογραφία με ανοικτά οδοντινικά σωληνάρια χωρίς στρώμα ξεσμάτων μετά τη χρήση του λέιζερ Er:YAG σε 200 mj/20 Hz. Η αύξηση της ενέργειας (300 mj/20 Hz) οδηγεί στον σχηματισμό πιο φολιδωτής επιφάνειας οδοντίνης και σε μεγαλύτερη εξάχνωση της μεσο-σωληναριακής οδοντίνης, αφήνοντας την περισωληναριακή οδοντίνη με ανάγλυφη εμφάνιση. Αυτά τα δεδομένα δείχνουν ότι η δράση του λέιζερ Er:YAG είναι πιο έντονη σε υποστρώματα με υψηλότερη περιεκτικότητα σε νερό. Η χρήση υψηλότερης ενέργειας (400 mj/20 Hz) στην νεογιλή οδοντίνη οδήγησε σε αρνητικά αποτελέσματα όπως η τήξη. Άλλοι συγγραφείς ανέφεραν οδοντινική επιφάνεια με μεγαλύτερη καταστροφή των οδοντικών σωληναρίων, μεγαλύτερα κενά και μεγαλύτερη εξάχνωση της μεσσοσωληναριακής οδοντίνης σε σύγκριση με την περισωληναριακή οδοντίνη μετά την εφαρμογή υψηλότερης ενέργειας. Η σωστή διαχείριση της κατεύθυνσης της δέσμης στόχευσης είναι πολύ σημαντική για τον έλεγχο της διαδικασίας εξάχνωσης των αδαμαντινικών πρισμάτων και των οδοντινικών σωληναρίων, καθώς ο στόχος είναι να επιτευχθεί η ελάχιστα επεμβατική παρασκευή της κοιλότητας, αφαιρώντας μόνο τον πλήρως κατεστραμμένο οδοντικό ιστό και τη μολυσμένη οδοντίνη. Η τελείωση με λέιζερer:yag και η λοξοτόμηση των αδαμαντινικών ορίων με χαμηλότερες ενεργειακές παραμέτρους (100 mj/20 Hz και γωνία μεταξύ της δέσμης λέιζερ και της επιφάνειας τις αδαμαντίνης σε 45 ) εξασφαλίζει καλή πρόσφυση του εμφρακτικού υλικού και διεπαφή χωρίς μικροδιαρροή. Η σωστή επιλογή των εμφρακτικών υλικών για νεογιλά δόντια, όπως ΥΙΚ ή συμπολυμερή, αποτελεί επίσης προϋπόθεση για την καλή τελική αποκατάσταση της αντιμετώπισης της τερηδόνας με λέιζερ Er:YAG στα νεογιλά δόντια. Η ψυχολογική επίδραση της θεραπείας της τερηδόνας με χρήση λέιζερ Er:YAG σε παιδιά δείχνει καλή αποδοχή του λέιζερ ως θεραπευτικού εργαλείου. Η έρευνά μας δείχνει ότι, παρά την παρατεταμένη διάρκεια της διαδικασίας λέιζερ σε ορισμένες περιπτώσεις, τα πιο ανησυχητικά παιδιά την προτιμούν από τη συμβατική παρασκευή κοιλοτήτων. Συμπέρασμα Η παρασκευή κοιλοτήτων με το λέιζερ Er: YAG επιτρέπει την ελάχιστα επεμβατική θεραπεία της οδοντικής τερηδόνας και επίσης παρουσιάζει εξαιρετική αποδοχή τόσο στα μικρά παιδιά όσο και στους γονείς τους. Η επιλογή των βέλτιστων ενεργειακών παραμέτρων αποτελεί προϋπόθεση για την επιτυχή θεραπεία της τερηδόνας με λέιζερ στην παιδιατρική οδοντιατρική. Βιβλιογραφία* 1: Ericson D The concept of minimally invasive den tistly. Dent Update 2007, 34(1):9-10,12-14,17-18. 2: Peters MC, Mc Lean ME, Minimally invasive opera tive care. 1. Minimal intelvention and concepts for minimally invasive cavity preparation, J Adhes Dent, 2001, 3(1):7-16.