ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ 2009-2014 Έγγραφο συνόδου 27.2.2013 A7-0049/2013 ΕΚΘΕΣΗ σχετικά με την εκπόνηση του Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου όσον αφορά τη χρηματοδότηση της συνεργασίας της ΕΕ υπέρ των κρατών της Αφρικής, της Καραϊβικής και του Ειρηνικού και των Υπερπόντιων Χωρών και Εδαφών για την περίοδο 2014-2020 (11ο Ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάπτυξης) (2012/2222 (INI)) Επιτροπή Ανάπτυξης Εισηγητής: Patrice Tirolien RR\928466.doc PE497.947v03-00 Eνωμένη στην πολυμορφία
PR_INI ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Σελίδα ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ...3 ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ...14 ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΩΝ...22 ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΩΝ ΓΥΝΑΙΚΩΝ ΚΑΙ ΙΣΟΤΗΤΑΣ ΤΩΝ ΦΥΛΩΝ...25 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΗΣ ΤΕΛΙΚΗΣ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ...32 PE497.947v03-00 2/32 RR\928466.doc
ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ σχετικά με την εκπόνηση του Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου όσον αφορά τη χρηματοδότηση της συνεργασίας της ΕΕ υπέρ των κρατών της Αφρικής, της Καραϊβικής και του Ειρηνικού και των Υπερπόντιων Χωρών και Εδαφών για την περίοδο 2014-2020 (11ο Ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάπτυξης) (2012/2222 (INI)) Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, έχοντας υπόψη τη συμφωνία του Κοτονού μεταξύ της ομάδας των κρατών της Αφρικής, της Καραϊβικής και του Ειρηνικού, αφενός, και της Ευρωπαϊκής Κοινότητας και των κρατών μελών αυτής, αφετέρου, που υπογράφηκε στις 23 Ιουνίου 2000 1, έχοντας υπόψη το μέρος IV της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ) και την Απόφαση Υπερπόντιας Σύνδεσης (ΑΥΣ) της 27ης Νοεμβρίου 2001 2 για τη σύνδεση της ΕΕ (πρώην ΕΚ) με τις υπερπόντιες χώρες και εδάφη (ΥΧΕ), έχοντας υπόψη την πρόταση απόφασης του Συμβουλίου για τη σύνδεση των Υπερπόντιων Χωρών και Εδαφών με την Ευρωπαϊκή Ένωση («απόφαση για τη σύνδεση ΥΧΕ-ΕΕ») (COM(2012)362) που εγκρίθηκε από την Επιτροπή στις 16 Ιουλίου 2012 και βρίσκεται στο στάδιο της διαπραγμάτευσης στο Συμβούλιο, έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής της 7ης Δεκεμβρίου 2011 με τίτλο «Εκπόνηση του Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου όσον αφορά τη χρηματοδότηση της συνεργασίας της ΕΕ υπέρ των κρατών της Αφρικής, της Καραϊβικής και του Ειρηνικού και των Υπερπόντιων Χωρών και Εδαφών για την περίοδο 2014-2020 (11ο Ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάπτυξης)» (COM(2011)0837), έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής της 13ης Οκτωβρίου 2011 με τίτλο «Αύξηση του αντίκτυπου της αναπτυξιακής πολιτικής της ΕΕ: ένα πρόγραμμα δράσης για αλλαγή» (COM(2011)0637), έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής της 21ης Ιουνίου 2001 με τίτλο «Πρόγραμμα δράσης για την ενσωμάτωση των θεμάτων που αφορούν την ισότητα των δύο φύλων στην κοινοτική συνεργασία για την ανάπτυξη» (COM (2001)0295), έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής της 12ης Σεπτεμβρίου 2012 σχετικά με τις ρίζες της δημοκρατίας και της διατηρήσιμης ανάπτυξης: συνεργασία της Ευρώπης με την κοινωνία των πολιτών στον τομέα των εξωτερικών σχέσεων (COM(2012)0492), έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής της 29ης Ιουνίου 2011 με τίτλο «Προϋπολογισμός για την Ευρώπη 2020» (COM(2011)0500), 1 2 ΕΕ L 317 της 15.12.00, σ. 3. Συμφωνία που αναθεωρήθηκε στο Λουξεμβούργο στις 25 Ιουνίου 2005 (ΕΕ L 287 της 28.10.2005, σ. 4) και στην Ουαγκαντούγκου στις 22 Ιουνίου 2010 (ΕΕ L 287 της 4.11.2010, σ. 3). ΕΕ L 314 της 30.11.2001, σ. 1. Απόφαση που τροποποιήθηκε από την απόφαση 2007/249/ΕΚ (ΕΕ L 109 της 26.4.2007, σ. 33). RR\928466.doc 3/32 PE497.947v03-00
έχοντας υπόψη την «Ευρωπαϊκή κοινή αντίληψη για την ανάπτυξη», της 20ής Δεκεμβρίου 2005, καθώς και τον ευρωπαϊκό χάρτη πορείας σε θέματα ανάπτυξης και τις απορρέουσες κατευθυντήριες γραμμές, έχοντας υπόψη την κοινή δήλωση της 18ης Δεκεμβρίου 2007 με τίτλο «Η Πανευρωπαϊκή συναίνεση για την ανθρωπιστική βοήθεια», έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου της 29ης Ιουνίου 2012 και της 15ης Οκτωβρίου 2012, έχοντας υπόψη το άρθρο 32 της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με αναπηρία, που κυρώθηκε από την Ευρωπαϊκή Ένωση στις 23 Δεκεμβρίου 2010, έχοντας υπόψη το ψήφισμα της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης Ίσης Εκπροσώπησης ΑΚΕ-ΕΕ σχετικά με την ένταξη των ατόμων με αναπηρία στις αναπτυσσόμενες χώρες (AΚΕ-EΕ/100.954/11), έχοντας υπόψη το σχέδιο δράσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την ισότητα ανδρών και γυναικών και τη χειραφέτηση των γυναικών στο πλαίσιο της ανάπτυξης (2010-2015), έχοντας υπόψη τις κατευθυντήριες γραμμές της ΕΕ σχετικά με την άσκηση βίας κατά των γυναικών και των κοριτσιών και την καταπολέμηση των κάθε μορφής διακρίσεων σε βάρος τους, έχοντας υπόψη το άρθρο 48 του Κανονισμού του, έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Ανάπτυξης και τις γνωμοδοτήσεις της Επιτροπής Προϋπολογισμών και της Επιτροπής Δικαιωμάτων των Γυναικών και Ισότητας των Φύλων (A7-0000/2013), A. λαμβάνοντας υπόψη ότι η εσωτερική συμφωνία για το 10ο ΕΤΑ λήγει στις 31 Δεκεμβρίου 2013 λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή, με την ανακοίνωσή της COM(2011)0837, υποβάλλει σχέδιο εσωτερικής συμφωνίας που πρόκειται να αντικαταστήσει την ισχύουσα εσωτερική συμφωνία από την 1η Ιανουαρίου 2014 B. λαμβάνοντας υπόψη ότι το σχέδιο εσωτερικής συμφωνίας για την περίοδο 2014 2020 βρίσκεται στο στάδιο της διαπραγμάτευσης στο Συμβούλιο, διαδικασία στην οποία δεν λαμβάνει μέρος το Κοινοβούλιο εντούτοις, τίποτα δεν εμποδίζει το Κοινοβούλιο να καταρτίσει έκθεση πρωτοβουλίας σχετικά με το 11ο ΕΤΑ βάσει της ανακοίνωσης της Επιτροπής που περιλαμβάνει το υπό διαπραγμάτευση σχέδιο εσωτερικής συμφωνίας Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή δεν προβλέπει δυστυχώς «ένταξη του ΕΤΑ στον προϋπολογισμό» το 2014 αλλά από το 2021, και ότι η ένταξη πρέπει να προετοιμαστεί από τώρα ούτως ώστε να μην οδηγήσει σε μείωση των πόρων που χορηγούνται για την εταιρική σχέση ΑΚΕ-ΕΕ και την αναπτυξιακή βοήθεια γενικά Δ. λαμβάνοντας υπόψη την ανάγκη διάθεσης επαρκούς χρηματοδότησης στο 11ο ΕΤΑ ούτως ώστε να είναι σε θέση η Ένωση να τηρήσει τις δεσμεύσεις που ανέλαβε στο PE497.947v03-00 4/32 RR\928466.doc
πλαίσιο των διεθνών δεσμεύσεων για την ανάπτυξη και να χορηγήσει 0,7% του ΑΕγχΠ της στην αναπτυξιακή βοήθεια συμβάλλοντας με τον τρόπο αυτό στην επίτευξη των αναπτυξιακών στόχων της χιλιετίας (ΑΣΧ) E. λαμβάνοντας υπόψη ότι η πρόοδος που παρατηρείται στους ΑΣΧ είναι άνιση και, συγκεκριμένα, οι ΑΣΧ σε σχέση με την υγεία των μητέρων και των παιδιών δεν θα έχουν επιτευχθεί έως το 2015 στις χώρες ΑΚΕ ΣΤ.λαμβάνοντας υπόψη ότι οι δημοσιονομικές προτάσεις για την περίοδο 2014 2020 που συζητούνται επί του παρόντος στο Συμβούλιο είναι ανησυχητικές για το μέλλον της ευρωπαϊκής αναπτυξιακής πολιτικής αλλά επίσης για τη σύνδεση των Υπερπόντιων Χωρών και Εδαφών με την ΕΕ Ζ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, παρά τη σημαντική πρόοδο που απαιτείται ακόμη στο μέλλον, η ευρωπαϊκή βοήθεια καθίσταται ολοένα αποτελεσματικότερη και η κοινοτική δράση στο πλαίσιο της διεθνούς αλληλεγγύης τυγχάνει υποστήριξης από τα τρία τέταρτα και άνω των ευρωπαίων πολιτών H. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι καινοτόμες χρηματοδοτήσεις είναι απαραίτητες για να αυξηθεί η επίσημη αναπτυξιακή βοήθεια απαιτώντας από τους οικονομικούς και χρηματοπιστωτικούς κύκλους να συμβάλουν με πιο δίκαιο τρόπο Θ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι δωρητές πρέπει να πάψουν να απαιτούν την αρχή της υπευθυνότητας από τις χώρες εταίρους και ταυτόχρονα να τους στερούν τα αναγκαία οικονομικά μέσα για τη εδραίωση των θεσμών τους και των υπηρεσιών τους προς το λαό Ι. εκτιμώντας ότι επείγει να αποκτήσουν οι αναπτυσσόμενες χώρες ένα φορολογικό σύστημα που να βασίζεται στην ικανότητα εισφοράς των πολιτών τους ΙΑ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, στην ανακοίνωσή της σχετικά με το πρόγραμμα δράσης για αλλαγή, η Επιτροπή ζητεί να εφαρμοστεί η αρχή της διαφοροποίησης στη διάθεση των πόρων της ευρωπαϊκής αναπτυξιακής πολιτικής, στην οποία ανήκει το 11ο ΕΤΑ, και εισάγει τις αρχές της θεματικής εστίασης, καθώς και την προσφυγή σε συνδυασμό επιχορηγήσεων και δανείων και στη στήριξη του ιδιωτικού τομέα ΙΒ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η «Ευρωπαϊκή κοινή αντίληψη για την ανάπτυξη» και η συμφωνία του Κοτονού αναγνωρίζουν τον κεντρικό ρόλο που διαδραματίζουν οι οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών και οι τοπικές και περιφερειακές αρχές στο πλαίσιο της δράσης ενάντια στη φτώχεια και στις προσπάθειες υπέρ της χρηστής διακυβέρνησης ΙΓ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η πρόταση ΑΥΣ αναγνωρίζει τις ιδιαιτερότητες των ΥΧΕ, που αντιμετωπίζουν διαφορετικά προβλήματα από αυτά των κρατών ΑΚΕ λαμβάνοντας λοιπόν υπόψη ότι τα ΥΧΕ δεν πρέπει πλέον να υπάγονται στο ΕΚΤ αλλά σε ένα ειδικό χρηματοδοτικό μέσο ενταγμένο στον προϋπολογισμό της ΕΕ ΙΔ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η συμφωνία εταιρικής σχέσης 2005/483/ΕΚ μεταξύ των μελών της ομάδας κρατών της Αφρικής, της Καραϊβικής και του Ειρηνικού, αφενός, και της Ευρωπαϊκής Κοινότητας και των κρατών μελών της, αφετέρου, η οποία υπεγράφη στην RR\928466.doc 5/32 PE497.947v03-00
Κοτονού την 23η Ιουνίου 2000, ορίζει ότι πρέπει να ληφθούν συστηματικά υπόψη η κατάσταση των γυναικών και τα ζητήματα ισότητας μεταξύ των φύλων, σε όλους τους τομείς - πολιτικό, οικονομικό και κοινωνικό ΙΕ. λαμβάνοντας υπόψη ότι το σχέδιο δράσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης αναγνωρίζει τη σημασία που έχει η σύμπραξη των γυναικών και η προοπτική της ισότητας των φύλων για την ανάπτυξη των χωρών εταίρων και την επίτευξη των ΑΣΧ, καθώς και ότι στο "πρόγραμμα δράσης για την αλλαγή", η ισότητα μεταξύ των ανδρών και των γυναικών συνιστά μια από τις προτεραιότητες για ανάληψη δράσης της ΕΕ Στόχοι του 11ου ΕΤΑ 1. επισημαίνει ότι οι κύριοι στόχοι τόσο της ευρωπαϊκής αναπτυξιακής πολιτικής (σύμφωνα με το άρθρο 208 της ΣΛΕΕ) όσο και της συμφωνίας του Κοτονού και της Ευρωπαϊκής Κοινής Αντίληψης για την Ανάπτυξη είναι η μείωση και, μακροπρόθεσμα, η εξάλειψη της φτώχειας εμμένει, λοιπόν, το 90% τουλάχιστον των πόρων που χορηγούνται στο πλαίσιο του 11ου ΕΤΑ για τις χώρες ΑΚΕ να πληρούν τα κριτήρια της επίσημης αναπτυξιακής βοήθειας (ΕΑΒ), όπως καθορίζονται από την Επιτροπή Αναπτυξιακής Βοήθειας του ΟΟΣΑ 2. εκτιμά ότι, προκειμένου να επιτευχθεί αυτός ο στόχος, επιβάλλεται να ενταθούν οι προσπάθειες που καταβάλλονται για την επίτευξη εκείνων των ΑΣΧ στους οποίους έχει σημειωθεί η μικρότερη πρόοδος, συγκεκριμένα δε στους στόχους σε σχέση με τους βασικούς κοινωνικούς τομείς και την ισότητα των δύο φύλων, όπως προβλέπεται στα άρθρα 22, 25 και 31 της συμφωνίας του Κοτονού επιβεβαιώνει τη στήριξή του υπέρ της πρωτοβουλίας και των συμβάσεων των ΑΣΧ και καλεί την Επιτροπή, τα κράτη μέλη και τα κράτη ΑΚΕ να διαθέσουν μερίδιο 20% του 11ου ΕΤΑ στην παροχή βασικών κοινωνικών υπηρεσιών, ιδίως στους τομείς της υγείας και της βασικής εκπαίδευσης, για τη διασφάλιση της εκπλήρωσης των ΑΣΧ 2, 3, 4, 5 και 6, καθώς και άλλων υποχρεώσεων σε θέματα ανάπτυξης που προβλέπονται σε διεθνές επίπεδο προς τούτο, ζητεί να εφαρμοστούν στο 11ο ΕΤΑ και στον προγραμματισμό του οι δείκτες απόδοσης που προτείνονται στο Πρόγραμμα δράσης για την ενσωμάτωση των θεμάτων που αφορούν την ισότητα των δύο φύλων στη συνεργασία της Ένωσης για την ανάπτυξη, προκειμένου να διασφαλιστεί η σωστή εφαρμογή και παρακολούθηση των ενεργειών περιορισμένης έκτασης και της προώθησης της διάστασης του φύλου σε όλα τα προγράμματα 3. ζητεί επιτακτικά από την Επιτροπή και τις χώρες εταίρους να δώσουν προτεραιότητα στη στήριξη για την ενίσχυση των συστημάτων υγείας ώστε να εξασφαλιστεί η πρόσβαση στις βασικές φροντίδες για την υγεία των μητέρων, την αναπαραγωγική υγεία και την υγεία των παιδιών, δίδοντας κυρίως έμφαση στους ενδεέστερους πληθυσμούς και στην καταπολέμηση του VIH/AΙDS και υπενθυμίζοντας ότι οι στόχοι αυτοί συνιστούν τους αναπτυξιακούς στόχους της Χιλιετίας και ότι έχουν σημειώσει απογοητευτική πρόοδο σε πάρα πολλές χώρες ΑΚΕ 4. θεωρεί ότι για την επίτευξη του ως άνω στόχου είναι ουσιώδης η κοινωνική ένταξη των πλέον ευάλωτων ομάδων όπως των γυναικών, των παιδιών και των ατόμων με αναπηρία σε όλα τα σχέδια που αποσκοπούν στην εκρίζωση της φτώχειας, τόσο κατά τη φάση του προγραμματισμού και της υλοποίησης όσο και κατά τη φάση της αξιολόγησης PE497.947v03-00 6/32 RR\928466.doc
5. εκφράζει την ικανοποίησή του για την πρόθεση της Επιτροπής να ενεργήσει κατά τρόπο πιο στρατηγικό και συντονισμένο για τα ζητήματα κοινωνικής προστασίας στις αναπτυσσόμενες χώρες και ζητεί να αναπτυχθούν, σε συνεργασία με τις χώρες ΑΚΕ, ολοκληρωμένες πολιτικές κοινωνικής προστασίας που να λαμβάνουν επίσης υπόψη τη στήριξη σε βασικούς μηχανισμούς όπως την καθιέρωση, στο πλαίσιο του 11ου ΕΤΑ, κατώτατων επιπέδων κοινωνικής ασφάλισης Προώθηση της οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης των ΥΧΕ 6. υπενθυμίζει ότι από το ΕΤΑ χρηματοδοτείται όχι μόνο η εταιρική σχέση ΑΚΕ/ΕΕ αλλά και η σύνδεση ΥΧΕ/ΕΕ, όπου συμμετέχουν ειδικότερα 26 ΥΧΕ 7. εκφράζει την ικανοποίησή του που στην πρόταση ΑΥΣ αναγνωρίζεται η ανάγκη εφαρμογής μιας νέας διαρκούς εταιρικής σχέσης με τις ΥΧΕ, που θα διαρθρώνεται γύρω από τέσσερεις νέους στόχους : - την αύξηση της ανταγωνιστικότητας των ΥΧΕ, - την ενίσχυση της ικανότητας προσαρμογής τους, - τον μετριασμό του ευάλωτου χαρακτήρα τους, - την προώθηση της συνεργασίας τους με άλλους εταίρους 8. εκφράζει τη λύπη του για την έλλειψη δημοσιονομικού μέσου ειδικού για τις ΥΧΕ ενσωματωμένου στον προϋπολογισμό της Ένωσης που θα καθιστούσε δυνατό τον δημοκρατικό και διαφανή έλεγχο των διατιθέμενων με τον τρόπο αυτό κονδυλίων 9. ζητεί καλύτερη συνεργασία μεταξύ των εξόχως απόκεντρων περιοχών, των κρατών ΑΚΕ και των τρίτων χωρών που γειτνιάζουν με τις ΥΧΕ, με σκοπό τη συνδυασμένη χρήση των διαφόρων χρηματοδοτικών μέσων που εφαρμόζονται σε αυτές τις περιοχές, κράτη και χώρες καθώς και καλύτερη πρόσβαση των ΥΧΕ και των εξόχως απόκεντρων περιοχών στις συνόδους της ολομέλειας της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης Ίσης Εκπροσώπησης ΑΚΕ-ΕΕ, υπό την ιδιότητα του παρατηρητή, με την επιφύλαξη του εσωτερικού κανονισμού της Συνέλευσης Ένταξη στον προϋπολογισμό και δημοσιονομικά κονδύλια 10. ζητεί, για μία ακόμη φορά, την εγγραφή του Ευρωπαϊκού Ταμείου Ανάπτυξης (ΕΤΑ) στον προϋπολογισμό κατά την προσεχή προγραμματική περίοδο και εξ ορισμού από το 2021, με πλήρη μεταφορά στο Τμήμα 4 της ΕΠΑ («Ευρώπη στον κόσμο»), καθώς αυτό θα συμβάλει στην αποτελεσματικότερη προαγωγή των προτεραιοτήτων της Ένωσης και της θεματικής υποστήριξης και θα εξασφαλίσει μεγαλύτερη προβολή και συνεκτικότητα στις δράσεις της ΕΕ ως του μεγαλύτερου χορηγού αναπτυξιακής βοήθειας στον κόσμο 11. ζητεί από την Επιτροπή να ετοιμάσει την εγγραφή του ΕΤΑ στον προϋπολογισμό υπό τους καλύτερους όρους και ενημερώνοντας τακτικά το Ευρωπαϊκό και σε στενή συνεργασία με τα κράτη ΑΚΕ, προκειμένου να εξασφαλισθεί η μελλοντική συμμετοχή τους στην εφαρμογή του ΕΤΑ RR\928466.doc 7/32 PE497.947v03-00
12. εκφράζει την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι οι κλίμακες συνεισφορών των κρατών μελών στο 11ο ΕΤΑ προσεγγίζουν τις κλίμακες που χρησιμοποιούνται για τον προϋπολογισμό της Ένωσης και χαίρεται για την εναρμόνιση της διάρκειας προγραμματισμού του 11ου ΕΤΑ με την περίοδο υλοποίησης του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου της Ένωσης 13. υποστηρίζει την πρόταση της Επιτροπής να χορηγηθεί ποσό συνολικού ύψους 30.319.000.000 ευρώ (τιμές 2011) στο 11ο ΕΤΑ και ζητεί τα ποσά που αποφασίστηκαν για το 11ο ΕΤΑ και τα λοιπά μέσα συνεργασίας, συμπεριλαμβανομένου του Μηχανισμού για την Αναπτυξιακή Συνεργασία, να χρησιμοποιηθούν κατά τρόπον ώστε να διατηρηθεί η επίσημη αναπτυξιακή βοήθεια της Ένωσης (ΕΑΒ) στα τρέχοντα επίπεδα, ή να αυξηθεί συμβάλλοντας έτσι στην επίτευξη του κοινού στόχου των κρατών μελών της Ένωσης να διαθέτουν 0,7% του ΑΕγχΠ τους στην ΕΑΒ 14. τονίζει την ανάγκη, λαμβανομένου υπόψη του λίαν ευάλωτου ορισμένων χωρών ΑΚΕ έναντι των κινδύνων φυσικών καταστροφών, μεγάλων επενδύσεων στα αναπτυξιακά προγράμματα που χρηματοδοτούνται από το ΕΤΑ για τον περιορισμό των κινδύνων καταστροφών υπογραμμίζει ότι οι επενδύσεις αυτές είναι ουσιώδεις για τον περιορισμό των αναγκών κατόπιν μιας κατάστασης κρίσης και για την αύξηση της ικανότητας αντιμετώπισής τους και της ανθεκτικότητας των χωρών ΑΚΕ 15. εκφράζει τη δυσαρέσκειά του για τη συμφωνία που συνήψαν τα κράτη μέλη στις 8 Φεβρουαρίου 2012, η οποία προβλέπει μια κατά 11 % μείωση του 11ου ΕΤΑ που προτάθηκε τον Ιούλιο 2012 από την Επιτροπή εφιστά την προσοχή στη μεγάλη αντίφαση που παρατηρείται μεταξύ, αφενός, των επανειλημμένων δεσμεύσεων του Συμβουλίου για την επίτευξη, έως το 2015, των στόχων που έχουν τεθεί για την αναπτυξιακή βοήθεια και, αφετέρου, των σημαντικών μειώσεων των εθνικών προϋπολογισμών και του προϋπολογισμού της Ένωσης υπέρ της διεθνούς ανάπτυξης 16. είναι της άποψης ότι, προβαίνοντας στις εν λόγω δημοσιονομικές περικοπές, η Ένωση και τα κράτη μέλη της, ως πρωταρχικοί χορηγοί της ΕΑΒ, θα φέρουν μεγάλο μερίδιο ευθύνης αν ώς το 2015 δεν έχει επιτευχθεί ο στόχος της μείωσης της παγκόσμιας φτώχειας κατά 50% 17. υπογραμμίζει τη σημασία της ύπαρξης ενός προϋπολογισμού της Ένωσης στο ύψος των προκλήσεων στις οποίες έχει να ανταποκριθεί, ιδίως εν καιρώ κρίσης, διότι καθιστά δυνατές χρηματοδοτήσεις που δεν θα μπορούσαν να πραγματοποιηθούν σε εθνικό επίπεδο, και ειδικότερα τη χρηματοδότηση της ανάπτυξης προς τούτο. και προκειμένου να μην παγιδεύεται πλέον ο προϋπολογισμός της Ένωσης αποκλειστικά στο ζήτημα του επιπέδου των πληρωμών, απαιτεί με εμμονή τη δημιουργία ιδίων πόρων, όπως ο φόρος επί των χρηματοπιστωτικών συναλλαγών 18. ζητεί, όποια και να είναι τα ποσά και οι κλίμακες συνεισφοράς που θα επιλεγούν τελικά για το 11ο ΕΤΑ, η αναλογία που θα διατεθεί στις ΥΧΕ κατά την κατανομή του συνολικού κονδυλίου του ΕΤΑ να είναι αυτή που προτείνεται από την Επιτροπή 19. επιθυμεί όπως, στο πλαίσιο του 11ου ΕΤΑ, η αναλογία μεταξύ των πόρων που διατίθενται στο πρόγραμμα εντός των χωρών ΑΚΕ και αυτών που διατίθενται στα περιφερειακά προγράμματα παραμείνει αυτή που ισχύει στο πλαίσιο του 10ου ΕΤΑ, προβλέποντας PE497.947v03-00 8/32 RR\928466.doc
ταυτόχρονα ένα ευέλικτο κονδύλι μη αναληφθέντων κεφαλαίων και διασφαλίζοντας τη μέγιστη δυνατή συμπληρωματικότητα με το μελλοντικό παναφρικανικό πρόγραμμα που προβλέπεται στο πλαίσιο του μελλοντικού ΜΑΣ (Μέσο χρηματοδότησης της αναπτυξιακής συνεργασίας), διότι το κονδύλιο αυτό θα χρησιμεύσει εν μέρει για τη χρηματοδότηση του νέου μηχανισμού απορρόφησης των εξωτερικών κραδασμών με διεθνείς διαστάσεις (συγκεκριμένα χρηματοπιστωτική, επισιτιστική ή ανθρωπιστική κρίση) που μπορούν να πλήξουν μια χώρα ΑΚΕ, καθώς και της επείγουσας ανθρωπιστικής βοήθειας υπογραμμίζει τη σημασία των προγραμμάτων αυτών που συμβάλλουν στην ενίσχυση της ικανότητας προετοιμασίας των χωρών ΑΚΕ, σε περίπτωση κλονισμού, της ανθεκτικότητάς τους και του συντονισμού μεταξύ βοήθειας έκτακτης ανάγκης, αποκατάστασης και ανάπτυξης 20. θεωρεί ότι περίπου το 5% των πιστώσεων του 11ου ΕΤΑ πρέπει να χορηγηθεί για τις διοικητικές δαπάνες της Επιτροπής, προκειμένου να διασφαλιστεί η αποτελεσματική διαχείριση του μέσου αυτού Μεταρρύθμιση της ευρωπαϊκής αναπτυξιακής πολιτικής και 11ο ΕΤΑ 21. υπενθυμίζει ότι η συμφωνία του Κοτονού πρέπει να παραμείνει το βασικό πλαίσιο αναφοράς για το 11ο ΕΤΑ 22. εκτιμά ότι η εφαρμογή της αρχής της διαφοροποίησης για την πρόσβαση στους πόρους του 11ου ΕΤΑ μπορεί να αποβεί θετική μόνον εφόσον αντισταθμίζεται από έναν δείκτη ευαλωσιμότητας, ο οποίος θα συμπληρώνει το κριτήριο του ΑΕγχΠ, θα συγκεντρώνει στοιχεία λειτουργώντας ως εθνικός δείκτης του μέτρου φτώχειας και ανισότητας και θα λαμβάνει υπόψη την ιδιαίτερη κατάσταση των αναπτυσσόμενων μικρών νησιωτικών χωρών, σύμφωνα με το άρθρο 2, τελευταίο εδάφιο της συμφωνίας του Κοτονού υπενθυμίζει ότι μόνο η διατήρηση ενός πολιτικού διαλόγου εκ του σύνεγγυς θα θέσει τις προϋποθέσεις για την αποδοχή αυτής της αρχής από τους εταίρους μας των κρατών ΑΚΕ RR\928466.doc 9/32 PE497.947v03-00
23. αναγνωρίζει ωστόσο ότι η εφαρμογή της αρχής της διαφοροποίησης είναι απαραίτητο πολιτικό μέσο ώθησης ώστε να προχωρήσουν τα κράτη ΑΚΕ με μεσαία και υψηλότερα εισοδήματα στη θέσπιση «κράτους πρόνοιας» και τη χάραξη εθνικών πολιτικών ανακατανομής του πλούτου και καταπολέμησης της φτώχειας και των ανισοτήτων 24. εμμένει, ωστόσο, στη σημασία της διατήρησης όλων των εθνικών κονδυλίων του 11ου ΕΤΑ στα σημερινά τους επίπεδα, δεδομένου ότι η ευρωπαϊκή αναπτυξιακή βοήθεια μπορεί να έχει σημαντικό αντίκτυπο σε ορισμένα κράτη ΑΚΕ με μεσαία και υψηλότερα εισοδήματα, προκειμένου να στηριχθούν οι μεταρρυθμίσεις που αποσκοπούν στη μείωση των ανισοτήτων 25. είναι της άποψης ότι η διαφοροποίηση πρέπει επίσης να λαμβάνει υπόψη την ιδιαίτερη κατάσταση των ευάλωτων κρατών, ξεκινώντας από την αρχή ότι οι συνέπειες για τους πληθυσμούς ενός χρεοκοπημένου κράτους είναι πολύ αρνητικές και καταργούν τη σημειωθείσα αναπτυξιακή πρόοδο υπογραμμίζει ότι η αποκατάσταση του κράτους δικαίου σε ένα χρεοκοπημένο κράτος αποδεικνύεται πολύ πιο επίπονη και χρονοβόρα από την ενισχυμένη στήριξη των κρατών που έχουν αναγνωριστεί ως ευάλωτα, και εμμένει ως προς αυτό να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στη ζώνη του Σαχέλ και στο Κέρας της Αφρικής στο πλαίσιο του προγραμματισμού του 11ου ΕΤΑ 26. παρατηρεί ότι το πρόγραμμα για την αλλαγή περιέχει νέες προτάσεις, και ειδικότερα τον συνδυασμό επιχορηγήσεων και δανείων και τη στήριξη στον ιδιωτικό τομέα επιβεβαιώνει ότι η προσφυγή στους μηχανισμούς αυτούς πρέπει να έχει ως πρωταρχικό στόχο την έξοδο των πολιτών των αναπτυσσόμενων χωρών από τη φτώχεια και την απεξάρτηση από τη βοήθεια και να συμβάλλει στην ενίσχυση του ιδιωτικού τομέα στις χώρες ΑΚΕ, ειδάλλως κινδυνεύει να οδηγήσει σε ανάπτυξη και μεγέθυνση που δεν θα είναι ισορροπημένες ζητεί από την Επιτροπή να ενημερώσει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για τα αποτελέσματα της μελέτης που ανέθεσε προσφάτως σχετικά με τη συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα στην ανάπτυξη και την επέκταση των δραστηριοτήτων σ ό, τι αφορά το συνδυασμό επιδοτήσεων και δανείων εκ μέρους της ΕΕ 27. αναγνωρίζει ότι οι νέοι μηχανισμοί χρηματοδότησης, όπως ο συνδυασμός επιδοτήσεων και δανείων παρουσιάζουν σίγουρα πλεονεκτήματα σε μια συγκυρία ελάττωσης των δημόσιων πόρων ζητεί ωστόσο από την Επιτροπή και την ΕΤΕ να διεξαγάγουν εμπεριστατωμένες και ανεξάρτητες μελέτες του αντίκτυπου προκειμένου να υπολογισθεί ο αντίκτυπος αυτών των νέων τρόπων χρηματοδότησης στη μείωση της φτώχειας, στο περιβάλλον κλπ. για το λόγο αυτό, εκφράζει την ικανοποίησή του για την καθιέρωση προσφάτως του «Νέου πλαισίου μέτρησης των αποτελεσμάτων» (ΠΜΑ), δείκτη που επιτρέπει στην ΕΤΕ να αξιολογεί τον αντίκτυπο στην ανάπτυξη όλων των δραστηριοτήτων της εκτός Ένωσης ζητεί από την Επιτροπή να δημοσιεύσει κατευθυντήριες γραμμές και συγκεκριμένα κριτήρια που θα διευκρινίζουν τις αρχές που πρέπει να κατευθύνουν την επιλογή των σχεδίων στο πλαίσιο της εφαρμογής αυτών των νέου τύπου εργαλείων ζητεί τέλος την ενίσχυση των συνεργειών και της συμπληρωματικότητας μεταξύ των δραστηριοτήτων της Επιτροπής, της ΕΤΕ και των άλλων ευρωπαϊκών διμερών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων, όπως οι αναπτυξιακές τράπεζες 28. αναγνωρίζει εξάλλου την σπουδαιότητα της στήριξης του ιδιωτικού τομέα, ιδίως των PE497.947v03-00 10/32 RR\928466.doc
μικροεπιχειρήσεων και των ΜΜΕ στις χώρες ΑΚΕ, για να προωθηθεί η δημιουργία πλούτου στις αναπτυσσόμενες χώρες και περιβάλλοντος ευνοϊκού για τις επιχειρήσεις, ώστε να καταστεί δυνατή μία πιο βιώσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη που θα έχει αποτέλεσμα στη μείωση της φτώχειας 29. επισημαίνει τη δημιουργία της «Πλατφόρμας της ΕΕ για την εξωτερική συνεργασία και ανάπτυξη» στην οποία το Κοινοβούλιο είναι παρατηρητής και η οποία έχει ως σκοπό να παρέχει κατευθυντήριες γραμμές για τους υφιστάμενους μηχανισμούς συνδυασμένης χρηματοδότησης πιστεύει ότι ούτε η κοινωνία των πολιτών ούτε η ΕΤΕ συμμετέχουν όπως θα έπρεπε στη νέα αυτή δομή καλεί λοιπόν την Επιτροπή να φροντίσει να συμμετέχει άμεσα η κοινωνία των πολιτών στις εργασίες της πλατφόρμας και να αναγνωρίσει το μοναδικό ρόλο που διαδραματίζει η ΕΤΕ, ως χρηματοπιστωτικό ίδρυμα της ΕΕ, στη διακυβέρνηση της πλατφόρμας 30. λαμβάνει υπό σημείωση τη θεματική εστίαση που προτείνει η Επιτροπή στο πρόγραμμα δράσης της για την αλλαγή υπογραμμίζει ότι η εστίαση δεν πρέπει να επισκιάζει τις ιδιαίτερες ανάγκες ορισμένων χωρών και υπενθυμίζει ότι ο καθορισμός των τομέων οικονομικής εστίασης που θα επιλεγούν στα ενδεικτικά εθνικά προγράμματα πρέπει να γίνεται με γνώμονα την ευελιξία καθώς και τον διάλογο με όλους τους αναπτυξιακούς παράγοντες, και δη τους εκπροσώπους της κοινωνίας των πολιτών και τις τοπικές αρχές, δεδομένου ότι η δημοκρατική υπευθυνότητα αποτελεί μία από τις βασικές αρχές της αποτελεσματικότητας της βοήθειας 31. ζητεί να εφαρμοστεί άνευ χρονοτριβής το ψήφισμα της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης Ίσης Εκπροσώπησης ΑΚΕ-ΕΕ σχετικά με την ένταξη των ατόμων με αναπηρία στις αναπτυσσόμενες χώρες, ιδιαίτερα δε τα άρθρα του 19, 20, 21 και 22, προκειμένου να εξασφαλιστεί ένα 11ο ΕΤΑ χωρίς αποκλεισμούς και προσιτό σε όλους 32. εκφράζει την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι η πρωτοβουλία των Ηνωμένων Εθνών «Βιώσιμη ενέργεια για όλους» τυγχάνει σημαντικής στήριξης από την ΕΕ, ύψους 500 εκατ. ευρώ, στο πλαίσιο του 10ου EΤΑ και ζητεί η προσπάθεια αυτή να συνεχιστεί και στο πλαίσιο του 11ου ΕΤΑ 33. εκφράζει την ικανοποίησή του που η γεωργία, ιδίως δε η στήριξη των οικογενειακών εκμεταλλεύσεων, αποτελεί μέρος των θεματικών προτεραιοτήτων της μελλοντικής ευρωπαϊκής αναπτυξιακής πολιτικής υπενθυμίζει την δέσμευση που ανέλαβαντα κράτη ΑΚΕ στη δήλωση του Μαπούτο η οποία τηρήθηκε ελάχιστα να διαθέτουν το 10% των εσόδων του εθνικού τους προϋπολογισμού στη γεωργία και την ανάπτυξη της υπαίθρου 34. επιμένει ότι η θεματική συγκέντρωση δεν πρέπει να θέσει σε κίνδυνο την στήριξη από τον γενικό προϋπολογισμό, χάρη στην οποία θα μπορούσε να ενισχυθεί η χρηστή διαχείριση των δημόσιων οικονομικών των δικαιούχων επιθυμεί το εργαλείο αυτό να διατηρήσει σημαντική θέση στο 11ο ΕΤΑ, ενισχύοντας παράλληλα τον διεξαγόμενο μεταξύ της Επιτροπής και των χωρών ΑΚΕ διάλογο για τα ανθρώπινα δικαιώματα Δημοκρατικός έλεγχος 35. σημειώνει τη δέσμευση που ανέλαβε αυτοβούλως η Επιτροπή να ενημερώνει το RR\928466.doc 11/32 PE497.947v03-00
Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο σχετικά με τα έγγραφα στρατηγικής του 11ου ΕΤΑ, λυπάται όμως για το γεγονός ότι το Κοινοβούλιο δεν έχει συγκεκριμένη εξουσία στα μέτρα που λαμβάνει με τον τρόπο αυτό η Επιτροπή υπενθυμίζει επίσης τον καίριο ρόλο που μπορεί να διαδραματίζει η Συνέλευση Ίσης Εκπροσώπησης ΑΚΕ-ΕΕ στο δημοκρατικό έλεγχο όλων των στρατηγικών εγγράφων του ΕΤΑ, και τούτο σύμφωνα με το άρθρο 17 της συμφωνίας του Κοτονού, και συγκεκριμένα την παράγραφο 2 αυτού, τρίτο εδάφιο 36. υπενθυμίζει πόσο σημαντική είναι η τήρηση της αρχής της «δημοκρατικής υπευθυνότητας», όπως ορίζεται στο πρόγραμμα για την αποτελεσματικότητα της βοήθειας ζητεί προς τούτο από την Επιτροπή να συνεχίσει τη στήριξή της προς την ενίσχυση των δυνατοτήτων των εθνικών κοινοβουλίων και των ελεγκτικών συνεδρίων των κρατών ΑΚΕ καθώς και την ενημέρωση της κοινωνίας των πολιτών, και καλεί τις χώρες ΑΚΕ να φροντίσουν για την πιο ενεργό συμμετοχή των εθνικών κοινοβουλίων τους, ούτως ώστε να υποβάλλεται εκ των υστέρων σε κοινοβουλευτικό έλεγχο η καταβολή των πόρων που προβλέπονται στα έγγραφα στρατηγικής ανά χώρα χαιρετίζει, εν προκειμένω, το ανεκτίμητο έργο του Γραφείου Προώθησης της Κοινοβουλευτικής Δημοκρατίας επίσης, προκειμένου να παρέχουν τα εν λόγω έγγραφα μια ολοκληρωμένη διάγνωση των αναπτυξιακών αναγκών σε εθνικό επίπεδο, προτείνει σε όλα τα υπουργεία να συμμετέχουν στις συζητήσεις μεταξύ του εθνικού διατάκτη και της σχετικής αντιπροσωπείας της ΕΕ 37. εκτιμά ότι η διαφάνεια και η λογοδοσία έχουν καίρια σημασία όσον αφορά τη διάθεση των πόρων του ΕΤΑ και την παρακολούθηση των χρηματοδοτούμενων έργων, περιλαμβανομένων και των άμεσων ενισχύσεων προς τους εθνικούς προϋπολογισμούς 38. επιμένει ότι είναι απαραίτητη η συνεισφορά των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών και των τοπικών και περιφερειακών ενώσεων στην παροχή βασικών υπηρεσιών, στον δημοκρατικό έλεγχο, στη στήριξη των περιθωριοποιημένων ομάδων και στην προαγωγή των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της ισότητας των δύο φύλων, και καλεί την Επιτροπή και τις χώρες ΑΚΕ να συνεργαστούν στενά με τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών και τις τοπικές και περιφερειακές αρχές στον προγραμματισμό, την εκτέλεση και την αξιολόγηση του 11ου ΕΤΑ, σύμφωνα με τα άρθρα 2, 6 και 70 της συμφωνίας του Κοτονού καλεί την Επιτροπή να συμπεριλάβει στις εκθέσεις προόδου που προβλέπονται για την παρακολούθηση του 11ου ΕΤΑ μια λεπτομερή περιγραφή της κατάστασης των διαβουλεύσεων που διεξάγονται από τις αντιπροσωπείες της ΕΕ σε εθνικό επίπεδο με τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών και με τις τοπικές και περιφερειακές αρχές Αποτελεσματικότητα της ανάπτυξης 39. επιβεβαιώνει τα πλεονεκτήματα του κοινού προγραμματισμού της βοήθειας μεταξύ της ΕΕ και των κρατών μελών της, χάρη στον οποίο επιτυγχάνεται αύξηση της ορατότητας, του αντίκτυπου και της αποτελεσματικότητας της ευρωπαϊκής αναπτυξιακής πολιτικής, αποφεύγοντας τις επικαλύψεις και τις σπατάλες υπογραμμίζει ωστόσο την ανάγκη εμβάθυνσης και διευκρίνισης των κανόνων που περιέχονται στο πλαίσιο για τον κοινό πολυετή προγραμματισμό επιμένει ως προς τον πρωταγωνιστικό ρόλο που μπορούν να διαδραματίσουν οι αντιπροσωπείες της ΕΕ οι οποίες πρέπει να προσδώσουν μεγαλύτερη διαφάνεια στη διαδικασία αυτή, ιδίως με το να φροντίσουν για τη συμμετοχή όχι μόνο των διοικήσεων αλλά και των μη κρατικών φορέων των δικαιούχων χωρών PE497.947v03-00 12/32 RR\928466.doc
40. καλεί την Επιτροπή να τηρεί αυστηρά το άρθρο 19 Γ πρώτη παράγραφος του παραρτήματος IV της συμφωνίας του Κοτουνού που θέτει ως προϋπόθεση για την ανάθεση δημόσιων συμβάσεων χρηματοδοτούμενων από το 11ο ΕΤΑ στα κράτη ΑΚΕ, την τήρηση των κοινωνικών και περιβαλλοντικών κανόνων, προκειμένου να προάγει τις αρχές της αειφόρου ανάπτυξης και της κοινωνικής ευθύνης των επιχειρήσεων 41. υπογραμμίζει ότι η καταπολέμηση της φτώχειας και η αποτελεσματικότητα της ανάπτυξης εξαρτώνται κυρίως από την ικανότητα ενεργοποίησης των εθνικών εισοδημάτων, πράγμα που συνεπάγεται ότι η εφαρμογή αποτελεσματικών και δίκαιων μέσων φορολόγησης πρέπει να αποτελέσει προτεραιότητα στο πλαίσιο της εταιρικής σχέσης ΑΚΕ-ΕΕ, με σκοπό τη βελτίωση της συγκέντρωσης φορολογικών εσόδων και την πρόληψη της φοροδιαφυγής και την προσφυγή σε φορολογικούς παράδεισους 42. εκφράζει την ικανοποίησή του για την ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο «Η μελλοντική προσέγγιση για τη δημοσιονομική στήριξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε τρίτες χώρες» υπενθυμίζει τη σπουδαιότητα του άρθρου 96 της συμφωνίας του Κοτονού, το οποίο προβλέπει ότι η βοήθεια μπορεί να διακοπεί όταν ένα κράτος παραβιάζει τις αρχές της συμφωνίας 43. υπενθυμίζει ότι η στήριξη του προϋπολογισμού παρουσιάζει πάρα πολλά πλεονεκτήματα, όπως η υπευθυνότητα, η ακριβέστερη εκτίμηση των αποτελεσμάτων, μια μεγαλύτερη συνάφεια των ασκούμενων πολιτικών, μεγαλύτερη προβλεψιμότητα και βέλτιστη χρήση των μέσων απευθείας προς όφελος των λαών 44. τονίζει πόσο σημαντικό είναι να μην θεωρούνται οι γυναίκες μόνο ευάλωτη κατηγορία του πληθυσμού αλλά και μοχλός ενεργοποίησης των αναπτυξιακών πολιτικών τονίζει εν προκειμένω ότι ο ρόλος των γυναικών είναι καίριος σε θέματα διατροφής και επισιτιστικής ασφάλειας αναγνωρίζοντας ιδίως το γεγονός ότι έχουν στα χέρια τους το 80% της γεωργίας στην Αφρική, έστω κι αν εξακολουθούν να έχουν ελάχιστη πρόσβαση στην ιδιοκτησία των γαιών που καλλιεργούν υπογραμμίζει επίσης τις ικανότητες που έχουν επιδείξει οι γυναίκες στην επίλυση προβλημάτων και συγκρούσεων και, για τον λόγο αυτό, καλεί την Επιτροπή και τις χώρες ΑΚΕ να ενισχύσουν το ρόλο των γυναικών στις ομάδες δράσης και τις ομάδες εργασίας 45. καλεί την Επιτροπή να εφαρμόσει τους δείκτες επιδόσεων που θεσπίζονται στο σχέδιο δράσης της ΕΕ για την ισότητα των φύλων και τη χειραφέτηση των γυναικών στο πλαίσιο της ανάπτυξης 46. καλεί την Επιτροπή να υποβάλει στο Κοινοβούλιο έκθεση προόδου σχετικά με την εφαρμογή του σχεδίου δράσης της ΕΕ για την ισότητα των φύλων και τη χειραφέτηση των γυναικών στο πλαίσιο της ανάπτυξης 47. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή και στην ΕΥΕΔ, καθώς και στις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών και, ανάλογα με την περίπτωση, στα κράτη ΑΚΕ και τις ΥΧΕ. RR\928466.doc 13/32 PE497.947v03-00
ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ I. Διαδικαστικό και νομικό πλαίσιο και τεκμηρίωση Η εσωτερική συμφωνία του Συμβουλίου αποτελεί το νομικό πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Ταμείου Ανάπτυξης (εφεξής ΕΤΑ). Η συμφωνία εταιρικής σχέσης μεταξύ των κρατών της Αφρικής, της Καραϊβικής και του Ειρηνικού, αφενός, και της Ευρωπαϊκής Κοινότητας και των κρατών μελών αυτής, αφετέρου, που υπογράφηκε στο Κοτονού στις 23 Ιουνίου 2000 (συμφωνία του Κοτονού) 1, αποτελεί τη συμβατική βάση της συνεργασίας με τα κράτη ΑΚΕ. Το μέρος IV της ΣΛΕΕ και η απόφαση υπερπόντιας σύνδεσης (ΑΥΣ) της 27ης Νοεμβρίου 2001 2 για τη σύνδεση της ΕΕ (στο παρελθόν ΕΚ) με τις υπερπόντιες χώρες και εδάφη (ΥΧΕ) αποτελούν τα νομικά θεμέλια της σύνδεσής μας με τις ΥΧΕ. Η πρόταση ΑΥΣ (COM(2012)0362) εγκρίθηκε από την Επιτροπή στις 16 Ιουλίου 2012 και βρίσκεται στο στάδιο της διαπραγμάτευσης στο Συμβούλιο. Το έγγραφο βάσης για την παρούσα έκθεση σχετικά με το 11ο ΕΤΑ είναι η ανακοίνωση της Επιτροπής της 7ης Δεκεμβρίου 2011, με τίτλο «Εκπόνηση του Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου όσον αφορά τη χρηματοδότηση της συνεργασίας της ΕΕ υπέρ των κρατών της Αφρικής, της Καραϊβικής και του Ειρηνικού και των Υπερπόντιων Χωρών και Εδαφών για την περίοδο 2014-2020 (11ο Ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάπτυξης)» (COM(2011)837). II.1.α. Μείωση και εξάλειψη της φτώχειας στις χώρες εταίρους ΑΚΕ Η Επιτροπή επιμένει στην μείωση και, εν καιρώ, στην εξάλειψη της φτώχειας ως βασικό στόχο της αναπτυξιακής συνεργασίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Πρόκειται για θεσμική υποχρέωση της ΕΕ και για αντίστοιχη δέσμευση των κρατών μελών της, η οποία έχει καθιερωθεί με το άρθρο 208 της ΣΛΕΕ, στην «Ευρωπαϊκή κοινή αντίληψη για την ανάπτυξη» και στο πρώτο άρθρο της συμφωνίας του Κοτονού. Η υλοποίηση του στόχου αυτού απαιτεί να δοθεί ιδιαίτερη βαρύτητα στην επίτευξη των αναπτυξιακών στόχων της Χιλιετίας (ΑΣΧ) η μικρότερη πρόοδος έχει σημειωθεί στους στόχους που αφορούν τους βασικούς κοινωνικούς τομείς και την ισότητα των φύλων (ΑΣΧ 4, 5 και 6). Αν και πρωταρχικής σημασίας για την καταπολέμηση της φτώχειας, τόσο η ενδιάμεση επισκόπηση του 10ου ΕΤΑ 3 όσο και τα ψηφίσματα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με τη χορήγηση απαλλαγής όσον αφορά τα προηγούμενα ΕΤΑ 4 έδειξαν ότι τα μέσα που διατίθενται σε αυτούς τους τομείς-κλειδιά (κυρίως για την προβληματική της ισότητας των δύο φύλων, για την υγεία και τη βασική εκπαίδευση) είναι ανεπαρκή. Η διαπίστωση αυτή ωθεί το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να επαναλάβει τη σύστασή του να ενθαρρυνθούν η Επιτροπή, τα κράτη ΑΚΕ και το Συμβούλιο να διαθέσουν μερίδιο 20% του 11ου ΕΤΑ στην 1 2 3 4 ΕΕ L 317 της 15.12.00, σ. 3. Συμφωνία που αναθεωρήθηκε στο Λουξεμβούργο στις 25 Ιουνίου 2005 (ΕΕ L 287 της 28.10.2005, σ. 4) και στην Ouagadougou στις 22 Ιουνίου 2010 (ΕΕ L 287 της 4.11.2010, σ. 3). ΕΕ L 314 της 30.11.2001, σ. 1. Απόφαση που τροποποιήθηκε από την απόφαση 2007/249/ΕΚ (ΕΕ L 109 της 26.4.2007, σ. 33). Έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής Εξέταση των αποτελεσμάτων του 10ου ΕΤΑ (SEC(2011)1055). P7_TA(2012)0156. PE497.947v03-00 14/32 RR\928466.doc
παροχή βασικών κοινωνικών υπηρεσιών, ιδίως στους τομείς της υγείας και της βασικής εκπαίδευσης, για να εξασφαλίσουν την επίτευξη των ΑΣΧ 2, 3, 4, 5 και 6, όπως προβλέπει ο μηχανισμός χρηματοδότησης για την αναπτυξιακή συνεργασία. Επίσης πρέπει να δοθεί όλως ιδιαίτερη προσοχή στην ειδική προστασία των γυναικών και των κοριτσιών, διότι η βελτίωση της κατάστασής τους και η συμμετοχή τους στα προγράμματα βοήθειας που χρηματοδοτούνται από το 11ο ΕΤΑ είναι απαραίτητες για τη μείωση της φτώχειας και για την οικονομική ανάπτυξη. Δεδομένου ότι η φτώχεια πλήττει περισσότερο τα άτομα που βρίσκονται ήδη σε αδυναμία, είτε αντικειμενικά είτε επειδή έτσι αισθάνονται, η Ένωση οφείλει μέσω του 11ου ΕΤΑ να αναλάβει ισχυρές δεσμεύσεις για τη βελτίωση, συγκεκριμένα, της θέσης των περιθωριοποιημένων ομάδων (παιδιών, υπερασπιστών των δικαιωμάτων του ανθρώπου, ατόμων με αναπηρία και γενικότερα κάθε ατόμου ή ομάδας ατόμων που είναι θύματα διακρίσεων λόγω θρησκείας, πολιτικής ιδεολογίας, ή του γενετήσιου προσανατολισμού τους). II.1.β. Προώθηση της οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης των ΥΧΕ Από το ίδιο ΕΤΑ χρηματοδοτείται όχι μόνο η εταιρική σχέση ΑΚΕ/ΕΕ αλλά και οι ρυθμίσεις σύνδεσης ΥΧΕ/ΕΕ, ένα ειδικό σχήμα σύνδεσης το οποίο αντικατοπτρίζει, με τη διατύπωση του τέταρτους μέρους της ΣΛΕΕ, τις «ιδιαίτερες σχέσεις» (με βάση ιστορικούς και θεσμικούς δεσμούς) μεταξύ 26 ΥΧΕ και τεσσάρων κρατών μελών. Η πρόταση ΑΥΣ, όπως εγκρίθηκε στις 16 Ιουλίου 2012, λαμβάνει δεόντως υπόψη την ανάγκη επαναπροσδιορισμού των στόχων της σύνδεσης των ΥΧΕ με την ΕΕ, ούτως ώστε η μεταχείριση των περιοχών αυτών να μην συνιστά αναπαραγωγή της μεταχείρισης των κρατών ΑΚΕ. Σήμερα, ο στόχος δεν είναι πλέον η καταπολέμηση της φτώχειας αλλά η οικοδόμηση μιας εταιρικής σχέσης που θα προωθεί τη βιώσιμη ανάπτυξη των εδαφών αυτών, ανάπτυξη βασιζόμενη στην ανταγωνιστικότητα, την αντοχή στις κλιματικές αλλαγές και στην περιφερειακή συνεργασία και ολοκλήρωση. Ήδη από παλιά θα ήταν προτιμότερο να είχε υπάρξει ένα απλουστευμένο και πλέον ευέλικτο χρηματοδοτικό μέσο που να λαμβάνει ιδιαίτερα υπόψη τις περιορισμένες διοικητικές και δημοσιονομικές δυνατότητες ορισμένων ΥΧΕ. Συνεπώς, οι διαδικασίες πρέπει να απλουστευθούν τώρα, προκειμένου να διευκολυνθεί η εφαρμογή του 11ου ΕΤΑ και προκειμένου οι διατάξεις του εκτελεστικού κανονισμού της ΑΥΣ να συντείνουν όντως σε απλούστερους κανόνες. Εξάλλου, σύμφωνα με τις συναντήσεις των αρχών διαχείρισης των διαρθρωτικών ταμείων στις Βρυξέλλες, πρέπει να καθιερωθούν ετήσιες ή ανά διετία συναντήσεις των τοπικών και εντεταλμένων διατακτών ανά αντιπροσωπεία, ώστε να τελειοποιηθεί ο προγραμματισμός και η εκτέλεση των πόρων και να διευκολυνθεί ο διάλογος. Τέλος, η περιφερειακή συνεργασία, τέταρτος στόχος του μελλοντικού πλαισίου σύνδεσης, κατέχει καίρια θέση. Πρέπει, λοιπόν, να διευκολυνθεί η υλοποίησή της, μέσω της απλούστευσης των διαδικασιών του 11ου ΕΤΑ και της αναζήτησης συνεργειών μεταξύ των προγραμμάτων συνεργασίας που να στηρίζονται από διάφορα χρηματοδοτικά μέσα της ΕΕ. Πρέπει συνεπώς να εξασφαλιστεί ότι ο προγραμματισμός ορισμένων κοινών σχεδίων που συνδέουν ΑΚΕ, ΥΧΕ και ΕΑΠ θα υλοποιηθεί, και τούτο μέσω της διευκόλυνσης του διαλόγου των φορέων προγραμματισμού και εξασφαλίζοντας ότι οι μέθοδοι προγραμματισμού των διαφόρων μέσων βοήθειας θα είναι συμβατές μεταξύ τους. RR\928466.doc 15/32 PE497.947v03-00
II.2. Ένταξη του ΕΤΑ στον προϋπολογισμό Ο εισηγητής δηλώνει ικανοποιημένος διότι οι κλίμακες συνεισφοράς των κρατών μελών που προτείνονται για το 11ο ΕΤΑ διαρκώς προσεγγίζουν αυτές που ισχύουν για τον προϋπολογισμό της ΕΕ. Ωστόσο, μόνον η πλήρης ένταξη του ΕΤΑ στον προϋπολογισμό, που προβλέπεται για το 2021, θα εξασφαλίσει τον ομαλό δημοκρατικό έλεγχο από τους δύο κλάδους της δημοσιονομικής αρχής. Ο εισηγητής αναμένει από την Επιτροπή να καταβάλει κάθε προσπάθεια για να προετοιμάσει την ένταξη στον προϋπολογισμό υπό τις καλύτερες δυνατές συνθήκες από 1ης Ιανουαρίου 2021, ημερομηνία κατά την οποία εκπνέει το 11ο ΕΤΑ, η συμφωνία του Κοτονού και το ΠΔΠ 2014-2020, και να ενημερώνει συστηματικά το Κοινοβούλιο για τις προετοιμασίες αυτές. Ενώ ο εισηγητής διάκειται ευνοϊκά ως προς την ένταξη του ΕΤΑ στον προϋπολογισμό από το 2021, η ένταξη αυτή πρέπει να συνεπάγεται την πλήρη μεταφορά του ΕΤΑ στο κεφάλαιο 4 του ΠΔΠ, αλλά και να οδηγήσει σε καλύτερη προβλεψιμότητα της βοήθειας και επ ουδενί δεν να μπορεί να αποτελέσει πρόσχημα για μείωση των δαπανών υπέρ της αναπτυξιακής βοήθειας. Η ένταξη του ΕΤΑ στον προϋπολογισμό πρέπει μάλλον να οδηγήσει σε αντίστοιχη αύξηση των ανώτατων ορίων δαπανών του κεφαλαίου 4 του ΠΔΠ. Οι όροι και οι διαδικασίες για την εξασφάλιση δημοκρατικού ελέγχου πρέπει να προβλέπουν τη συμμετοχή των εθνικών κοινοβουλίων στον έλεγχο της χρήσης των κονδυλίων που προβλέπει ο προϋπολογισμός. II.3. Προϋπολογισμός για το 11ο ΕΤΑ Η Επιτροπή, στο σχέδιο εσωτερικής συμφωνίας, προτείνει συνολικό προϋπολογισμό ύψους 30.319.000.000 ευρώ (τιμές 2011) για το 11ο ΕΤΑ (2014-2020), δηλαδή για τα κράτη ΑΚΕ και τις ΥΧΕ εάν ληφθεί υπόψη ο πληθωρισμός, συν το ότι το 11ο ΕΤΑ καλύπτει μακρύτερη περίοδο, (επταετία αντί της εξαετίας του 10ου ΕΤΑ), η αύξηση αντιστοιχεί στο 13% περίπου του συνολικού όγκου της βοήθειας σε σχέση με το 10ο ΕΤΑ. Είναι βασικό τα συνολικά ποσά που αποφασίστηκαν, τόσο για το 11ο ΕΤΑ (εκτός προϋπολογισμού) όσο και για το χρηματοδοτικό μέσο για την αναπτυξιακή συνεργασία (στον προϋπολογισμό της ΕΕ), να δώσουν τη δυνατότητα στην ΕΕ να ανταποκριθεί στη δέσμευσή της να φτάσει έως το 2015 να αφιερώνει το 0,7% του ΑΕγχΠ της στην αναπτυξιακή βοήθεια. Ωστόσο, ο εισηγητής ανησυχεί για τις τελευταίες προτάσεις σχετικά με μείωση του ποσού που διατίθεται στο ΕΤΑ. Υπενθυμίζει επίσης, στο ίδιο πλαίσιο, την σπουδαιότητα των νέων πηγών χρηματοδότησης της ανάπτυξης και, συγκεκριμένα, της θέσπισης της φορολόγησης των χρηματοοικονομικών συναλλαγών, όπου ένα σημαντικό μέρος των εσόδων εξ αυτής πρέπει να διατεθεί στην καταπολέμηση της φτώχειας και της κλιματικής αλλαγής ανά τον κόσμο. Όποια και να είναι τα ποσά και οι κλίμακες συνεισφοράς που θα επιλεγούν τελικά από το Συμβούλιο για το 11ο ΕΤΑ, το ποσό που θα διατεθεί στις ΥΧΕ κατά την κατανομή του συνολικού κονδυλίου του ΕΤΑ πρέπει να είναι αυτό που προτείνεται στο σχέδιο εσωτερικής συμφωνίας. Το ποσοστό των πόρων για το πρόγραμμα συνεργασίας μεταξύ κρατών και περιφερειών ΑΚΕ στο πλαίσιο του 11ου ΕΤΑ πρέπει να είναι το ίδιο με αυτό του 10ου ΕΤΑ και να διασφαλίζει PE497.947v03-00 16/32 RR\928466.doc
τη μέγιστη συμπληρωματικότητα με το μελλοντικό παναφρικανικό πρόγραμμα που προβλέπεται στο πλαίσιο του μελλοντικού χρηματοδοτικού μέσου για την αναπτυξιακή συνεργασία. Το κονδύλιο αυτό θα χρησιμεύσει εν μέρει για τη χρηματοδότηση του νέου μηχανισμού αποσόβησης κλυδωνισμών που προβλέπεται από τη δεύτερη αναθεώρηση της συμφωνίας του Κοτονού. Το νέο αυτό μέσο, το οποίο προορίζεται να αντικαταστήσει τα συστήματα Flex και άλλους επί τούτου μηχανισμούς αποσόβησης κλυδωνισμών πρέπει να στηριχτεί στην εμπειρία του μηχανισμού ευελιξίας για τις ευάλωτες χώρες (V-Flex) και για την επισιτιστική διευκόλυνση με σκοπό την αποσόβηση των εξωτερικών κλυδωνισμών μεταξύ των χωρών (χρηματοπιστωτική, επισιτιστική ή ανθρωπιστική κρίση κυρίως) οι οποίοι θα μπορούσαν να πλήξουν μια χώρα ΑΚΕ.Αυτά τα νέα μέσα είναι θετικά διότι συμβάλλουν στην ενίσχυση των δεσμών μεταξύ της επείγουσας βοήθειας, της αποκατάστασης και της ανάπτυξης. Σε ό, τι αφορά τις διαβουλεύσεις με την ΕΤΕ, η Επιτροπή προτείνει να μην ανασυσταθεί η επενδυτική διευκόλυνση, δεδομένου ότι υπάρχουν ήδη αρκετοί χρηματοδοτικοί πόροι διαθέσιμοι χάρη στις επανεισροές από τις χορηγήσεις του 9ου και 10ου ΕΤΑ. Ωστόσο, θα χορηγηθεί ποσό 600.000.000 ευρώ υπέρ της ΕΤΕ για τη χρηματοδότηση της επενδυτικής διευκόλυνσης, δυνάμει του 11ου ΕΤΑ, υπό μορφή μη επιστρέψιμης ενίσχυσης για τη χρηματοδότηση των επιδοτήσεων επιτοκίου και την παροχή τεχνικής βοήθειας όπως προβλέπεται τόσο από το παράρτημα ΙΙ της συμφωνίας του Κοτονού όσο και από την ΑΥΣ. Για το λόγο αυτό, η Επιτροπή πρέπει να εντάξει τα έργα που χρηματοδοτούνται από την ΕΤΕ στις ετήσιες εκθέσεις της σχετικά με την επενδυτική διευκόλυνση. Κάθε χρόνο η διευκόλυνση αυτή θα πρέπει να αποτελεί αντικείμενο παρουσίασης ενώπιον επιτροπών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, παρουσία της Επιτροπής και της ΕΤΕ. II.4. Προγραμματισμός του 11ου ΕΤΑ και πρόγραμμα δράσης για την αλλαγή II.4.α. Πρόγραμμα δράσης για την αλλαγή, και αρχή της διαφοροποίησης Το πρόγραμμα δράσης για την αλλαγή που προτείνει η Επιτροπή εισάγει την έννοια της διαφοροποίησης στον πυρήνα της ευρωπαϊκής αναπτυξιακής πολιτικής. Σύμφωνα με την αρχή αυτή, στο μέλλον η αναπτυξιακή βοήθεια της ΕΕ θα προορίζεται για τις ενδεέστερες χώρες έστω κι αν τα περισσότερα άτομα που ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας βρίσκονται στις χώρες με μεσαία εισοδήματα, ορισμένες από τις οποίες ανήκουν στην ομάδα των κρατών ΑΚΕ. Εντούτοις, δυνάμει των υποχρεώσεων που απορρέουν από τη συμφωνία του Κοτονού, η Επιτροπή προτείνει σε κάθε περίπτωση, στο πλαίσιο του 11ου ΕΤΑ, ένα κονδύλι για κάθε κράτος ΑΚΕ, ανεξάρτητα από το επίπεδο ανάπτυξής του. Ο εισηγητής επιδοκιμάζει την απόφαση αυτή διότι πιστεύει ότι η ευρωπαϊκή αναπτυξιακή βοήθεια μπορεί να προσδώσει και άλλη προστιθεμένη αξία σε ορισμένες χώρες μεσαίου εισοδήματος, ιδιαίτερα για την προώθηση και την στήριξη των μεταρρυθμίσεων για τη μείωση των ανισοτήτων (φορολογικές μεταρρυθμίσεις, εφαρμογή συστημάτων κοινωνικής ασφάλισης κλπ.) και, εντέλει, για την καταπολέμηση της φτώχειας. Ο εισηγητής επιθυμεί να υπογραμμίσει ότι ναι μεν συμφωνεί μ αυτή την ερμηνεία της αρχής της διαφοροποίησης, ωστόσο αυτή πρέπει να πλαισιωθεί από: - έναν διεθνώς αναγνωρισμένο δείκτη ευαλωσιμότητας που θα έλθει να συμπληρώσει το κριτήριο του ΑΕγχΠ στο μέτρο του εθνικού πλούτου, ο οποίος θα λαμβάνει υπόψη την RR\928466.doc 17/32 PE497.947v03-00
ιδιαίτερη κατάσταση των αναπτυσσόμενων μικρών νησιωτικών χωρών, έναν εθνικό δείκτη του μέτρου φτώχειας, τον συντελεστή GINI και τον εθνικό δείκτη ανισότητας - πολιτικό διάλογο εκ του σύνεγγυς, που πρέπει να διατηρηθεί μεταξύ της ΕΕ και εκάστου εταίρου ΑΚΕ. Ο εισηγητής επισημαίνει ότι το πρόγραμμα για την αλλαγή περιέχει πολλές καινούριες προτάσεις, ιδίως τον συνδυασμό επιχορηγήσεων και δανείων και την στήριξη του ιδιωτικού τομέα. Η προσφυγή στους μηχανισμούς αυτούς πρέπει να έχει ως πρωταρχικό στόχο την έξοδο των πολιτών των αναπτυσσόμενων χωρών από τη φτώχεια και την απεξάρτηση από τη βοήθεια, ειδάλλως κινδυνεύει να οδηγήσει σε ανάπτυξη και μεγέθυνση που δεν θα είναι βιώσιμες, ούτε χωρίς αποκλεισμούς, ούτε ισορροπημένες. Στο πλαίσιο αυτό η Επιτροπή πρέπει να διευκρινίσει τη στρατηγική της όσον αφορά την προαγωγή του ιδιωτικού τομέα και τους νέους μηχανισμούς τύπου συνδυασμού επιχορηγήσεων και δανείων. Πρέπει να ληφθούν μέτρα ώστε να εξασφαλιστεί ότι η στήριξη στον ιδιωτικό τομέα θα κατευθύνεται προς τον τοπικό ιδιωτικό τομέα (που περιλαμβάνει τις μικρές δομές, τους μικρούς γεωργικούς παραγωγούς, την οικογενειακή εκμετάλλευση κλπ.) και ότι ο μηχανισμός συνδυασμού δανείων/επιχορηγήσεων θα πλαισιώνεται σωστά. Η Επιτροπή πρέπει να ξεκινήσει εμπεριστατωμένες και ανεξάρτητες μελέτες αντίκτυπου των υπαρχόντων μηχανισμών συνδυασμού για να αναλύσει τον αντίκτυπό τους στη μείωση της φτώχειας, στο περιβάλλον και στο επίπεδο χρέωσης των χωρών. II.4.β. Αποτελεσματικότητα της βοήθειας και δημοκρατική υπευθυνότητα Μια από τις βασικές προϋποθέσεις για την επίτευξη των στόχων των δηλώσεων των Παρισίων και της Άκρα, του «προγράμματος για την αποτελεσματικότητα της βοήθειας» και της σύμπραξης του Busan για αποτελεσματική αναπτυξιακή συνεργασία, είναι ο πλήρης ενστερνισμός της αρχής της «δημοκρατικής υπευθυνότητας», που σημαίνει ότι οι αναπτυξιακές στρατηγικές προέρχονται από τις χώρες για τις οποίες προορίζονται και αντικατοπτρίζουν τη δέσμευση όλων των ενδιαφερομένων εθνικών φορέων. Συνεπώς, τα εθνικά κοινοβούλια καθώς και οι τοπικές και περιφερειακές αρχές και οι οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών πρέπει να συμμετέχουν στον σχεδιασμό και την εφαρμογή των εθνικών και περιφερειακών εγγράφων στρατηγικής και των ενδεικτικών προγραμμάτων. Ως προς αυτό έχει πρωταρχική σπουδαιότητα ο ρόλος των αντιπροσωπειών της ΕΕ. Εντούτοις, φαίνεται ότι κατά τους προηγούμενους κύκλους προγραμματισμού του ΕΤΑ οι αντιπροσωπείες της ΕΕ, συχνά ελλείψει μέσων, δεν έκαναν τις τοπικές και περιφερειακές αρχές και την κοινωνία των πολιτών να συμμετέχουν πραγματικά στις εργασίες τους. Επίσης ο μόνος συνομιλητής της αντιπροσωπείας της ΕΕ είναι ο εθνικός διατάκτης, ερήμην των περισσότερων υπουργείων, κεντρικών διοικήσεων ή των εθνικών κοινοβουλίων. Επίσης η επιτυχής καταπολέμηση της φτώχειας και η αποτελεσματικότητα της ανάπτυξης εξαρτώνται επίσης σε μεγάλο βαθμό από την ικανότητα ενεργοποίησης των εθνικών εισοδημάτων. Συνεπώς, η εφαρμογή αποτελεσματικών και δίκαιων μέσων συλλογής φόρων πρέπει να αποτελέσει προτεραιότητα στο πλαίσιο της εταιρικής σχέσης ΑΚΕ-ΕΕ, και τούτο τόσο μέσω της εφαρμογής του 11ου ΕΤΑ όσο και στο πλαίσιο του πολιτικού διαλόγου. Σκοπός πρέπει να είναι η βελτίωση της συγκέντρωσης φορολογικών εσόδων και να PE497.947v03-00 18/32 RR\928466.doc
προλαμβάνεται η διεθνής φοροδιαφυγής, η παράνομη διαρροή κεφαλαίων και η προσφυγή σε φορολογικούς παραδείσους. Ο εισηγητής επιθυμεί επίσης να τονίσει τα πρακτικά οφέλη του κοινού προγραμματισμού για του ενδεέστερους πληθυσμούς, με τον οποίο αυξάνεται και η ορατότητα και η αποτελεσματικότητα της ευρωπαϊκής βοήθειας. Τα πρόσφατα παραδείγματα κοινού προγραμματισμού στην Αϊτή, Νότιο Σουδάν, Αιθιοπία και Γκάνα καταδεικνύουν την αποτελεσματικότητα αυτής της μεθόδευσης. Χρειάζεται ωστόσο να επιμείνουμε και άλλο στην εμβάθυνση και αποσαφήνιση των κανόνων του κοινού πλαισίου για τον κοινό πολυετή προγραμματισμό. Εξάλλου, για να αυξηθεί η αποτελεσματικότητα, η ορατότητα και ο αντίκτυπος της ευρωπαϊκής βοήθειας, η Επιτροπή πρέπει να αποκτήσει επαρκείς πόρους για την εφαρμογή του 11ου ΕΤΑ. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο καλό είναι επίσης να υποστηρίξει την πρόταση να διατεθεί περίπου το 5% των πόρων του 11ου ΕΤΑ για τις διοικητικές δαπάνες της Επιτροπής. Τέλος, ο εισηγητής επιθυμεί η Ευρωπαϊκή Ένωση να επιβάλει ορισμένους περιβαλλοντικούς και κοινωνικούς κανόνες στις επιχειρήσεις οι οποίες επιθυμούν να επιτύχουν δημόσιες συμβάσεις χρηματοδοτούμενες από το ΕΤΑ στα κράτη ΑΚΕ. Πρόκειται για το συμφέρον του κόσμου που ζει στις αναπτυσσόμενες και αναπτυγμένες χώρες. II.4.γ. Τομείς συνεργασίας και θεματική εστίαση Μία από τις εξελίξεις που εισάγει το πρόγραμμα για την αλλαγή είναι η θεματική εστίαση. Δηλούμενος σκοπός είναι να η προώθηση μιας άνευ αποκλεισμών και διαρκούς ανάπτυξης στις αναπτυσσόμενες χώρες και η ενίσχυση του αντίκτυπου και της ορατότητας της κοινοτικής βοήθειας, εστιάζοντας στους ακόλουθους τομείς: - χρηστή διακυβέρνηση, η οποία συμπεριλαμβάνει τον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της δημοκρατίας, την ισότητα μεταξύ ανδρών και γυναικών, την άσκηση του ρόλου της κοινωνίας των πολιτών και την καταπολέμηση της διαφθοράς - κοινωνική προστασία, υγεία και εκπαίδευση - ανάπτυξη ενός ευνοϊκού περιβάλλοντος για τις επιχειρήσεις και καλύτερη περιφερειακή σύμπραξη μεταξύ των αναπτυσσόμενων χωρών - βιώσιμη γεωργία και καθαρή ενέργεια, ενισχύοντας τις δυνατότητες αντίστασης των αναπτυσσόμενων χωρών έναντι των εξωτερικών κλονισμών και το δυναμικό μετατροπής προκλήσεων, όπως η επισιτιστική ασφάλεια και η κλιματική αλλαγή, σε προοπτικές ανάπτυξης. Ο εισηγητής επισύρει την προσοχή στο σχέδιο «Ενέργεια για όλους» που ανέπτυξε η Γραμματεία των Ηνωμένων Εθνών, στόχος του οποίου είναι έως το 2030 να έχει εξασφαλισθεί σε όλους τους ανθρώπους βιώσιμη ενέργεια. Είναι ιδιαίτερα χαρούμενος που το πρόγραμμα αυτό επωφελείται επιχορήγησης ύψους 400.000.000 ευρώ από την Ευρωπαϊκή Ένωση στο πλαίσιο του 10ου ΕΤΑ και ζητεί να συνεχιστεί η προσπάθεια αυτή και στο πλαίσιο του 11ου ΕΤΑ. RR\928466.doc 19/32 PE497.947v03-00