ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΕΩΛΟΓΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ «Οι μελέτες Γεωλογικής Καταλληλότητας (ΜΓΚ) στα πλαίσια εκπόνησης Σ.Χ.Ο.Ο.Α.Π. Γ.Π.Σ.:.: Προβλήματα και δυνατότητες» Ηράκλειο 21 Φεβρουαρίου 2011 «Η αναγκαιότητα των Γεωλογικών Μελετών στα Γ.Π.Σ. Σ.Χ.Ο.Ο.Α.Π.» Βάννα Σφακιανάκη Αρχιτέκτων - Μέλος Δ.Ε. ΤΕΕ/ΤΑΚ ΤΑΚ
ΓΕΝΙΚΑ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΑ ΣΧΕΔΙΑ (Γ.Π.Σ.).) & ΣΧΕΔΙΑ ΧΩΡΙΚΗΣ & ΟΙΚΙΣΤΙΚΗΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΑΝΟΙΚΤΗΣ ΠΟΛΗΣ (Σ.Χ.Ο.Ο.Α.Π.).) για Δήμους με οικισμούς κάτω των 2.000 κατοίκων Εκπονούνται με το Ν.. 2508/97 Συνιστούν το στρατηγικό επίπεδο του πολεοδομικού σχεδιασμού, εκεί όπου ο πολεοδομικός σχεδιασμός συναντάει το χωροταξικό σχεδιασμό. Παίζουν ρόλο Τοπικών Χωροταξικών Σχεδίων επειδή στο αντικείμενό τους συνυπάρχει το χωροταξικό και το γενικό πολεοδομικό επίπεδο.
ΓΕΝΙΚΑ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΑ ΣΧΕΔΙΑ (Γ.Π.Σ.).) & ΣΧΕΔΙΑ ΧΩΡΙΚΗΣ & ΟΙΚΙΣΤΙΚΗΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΑΝΟΙΚΤΗΣ ΠΟΛΗΣ (Σ.Χ.Ο.Ο.Α.Π.).) Η εκπόνηση Γ.Π.Σ.. & Σ.Χ.Ο.Ο.Α.Π με το Ν.. 2508/97 για πρώτη φορά ξεπερνά την προγενέστερη νομοθεσία και αντίληψη που έβλεπε τον πολεοδομικό σχεδιασμό μόνο ως μηχανισμό επέκτασης σχεδίων πόλης ΜΕ ΤΑ Γ.Π.Σ.. & Σ.Χ.Ο.Ο.Α.Π. ΡΥΘΜΙΖΕΤΑΙ: ΤΟ ΣΥΝΟΛΟ ΤΟΥ ΧΩΡΟΥ ΚΑΙ ΟΧΙ ΜΟΝΟ ΤΟ ΟΙΚΙΣΤΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΟΙ ΧΡΗΣΕΙΣ ΓΗΣ ΣΕ ΟΛΗ ΤΗΝ ΕΚΤΑΣΗ ΚΑΘΕ ΔΗΜΟΥ
ΣΧΕΣΗ ΧΩΡΟΤΑΞΙΚΟΥ - ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ Τα Γ.Π.Σ.. & Σ.Χ.Ο.Ο.Α.Π αποτελούν το βασικό μέσο εξειδίκευσης και εφαρμογής των Περιφερειακών Πλαισίων Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης. Τα Πλαίσια Χωροταξικού Σχεδιασμού που εκπονούνται με το Ν.. 2742/1999 παρέχουν «κατευθύνσεις» και «προτεραιότητες» αλλά δεν καθορίζουν χρήσεις γης. Τα «δύσκολα» θέματα που δημιουργούν τριβές ή συνεπάγονται πολιτικό κόστος όπως οι περιορισμοί στη δόμηση και κυρίως στην εκτός σχεδίου δόμηση, αποτελούν αντικείμενο των Γ.Π.Σ.. & Σ.Χ.Ο.Ο.Α.Π που καθορίζουν χρήσεις γης.
ΣΧΕΣΗ ΧΩΡΟΤΑΞΙΚΟΥ - ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ Ήδη οι πρώτες εμπειρίες από τα εκπονούμενα ΣΧΟΟΑΠ -που πρέπει να σημειωθεί ότι η εκπόνησή τους προχωράει δραματικά αργά- αποδεικνύουν ότι σε πολλά από αυτά δεν καθορίζονται με επάρκεια χρήσεις γης και παράλληλα, αποφεύγεται η κατάργηση της εκτός σχεδίου δόμησης, η προοπτική της οποίας «επιστρέφεται» στην κεντρική διοίκηση για...συνολική ρύθμιση μετά από τη θεσμοθέτηση των ΣΧΟΟΑΠ. Ο.Ε ΤΕΕ/ΤΑΚ ΤΑΚ «Ο χωροταξικός σχεδιασμός και οι επιπτώσεις της απουσίας του στην ανάπτυξη στο νησιωτικό χώρο»,, 2006
ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΤΩΝ Γ.Π.Σ.. & Σ.Χ.Ο.Ο.Α.Π ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΟΙΚΙΣΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ Τα Γ.Π.Σ. Σ.Χ.Ο.Ο.Α.Π. καθορίζουν Περιοχές Οικιστικής Ανάπτυξης με κριτήριο τη μεγαλύτερη δυνατή οικονομία των οικιστικών επεκτάσεων, έχουν στόχο την ανακοπή της άναρχης δόμησης και των συγκρούσεων χρήσεων γης και περιλαμβάνουν όλες τις πολεοδομημένες και προς πολεοδόμηση περιοχές. Ο καθορισμός των προς πολεοδόμηση περιοχών από τα Γ.Π.Σ. Σ.Χ.Ο.Ο.Α.Π. αποτελεί απόλυτη προϋπόθεση για την πολεοδόμησή τους. Οι προς πολεοδόμηση περιοχές μπορούν να αφορούν κύρια ή δεύτερη κατοικία ή την εγκατάσταση αναπτυξιακών δραστηριοτήτων, όπως τη δημιουργία παραγωγικών πάρκων ή τουριστικών ζωνών. Ν.. 2508/97 άρθρο 4 παρ.. 3
ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΤΩΝ Γ.Π.Σ.. & Σ.Χ.Ο.Ο.Α.Π ΑΡΧΕΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΑΘΟΡΙΣΜΟ ΠΕΡΙΟΧΩΝ ΟΙΚΙΣΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ Επιδίωξη της μέγιστης δυνατής οικονομίας σε νέες επεκτάσεις. Οι τυχόν νέες επεκτάσεις θα πρέπει να είναι τεκμηριωμένες, με βάση την πληθυσμιακή δυναμική της περιοχής Ελαχιστοποίηση των επεκτάσεων σε κρίσιμες ζώνες, όπως παράκτιες ή παραλίμνιες περιοχές, ζώνες προστασίας φυσικών και πολιτιστικών πόρων, γεωργική γη, δασική γη κλπ. Εξασφάλιση ικανοποιητικών πυκνοτήτων κατοίκησης εντός των εγκεκριμένων σχεδίων ή ορίων οικισμών, πριν την επέκταση για κατοικία. ΥΠΕΧΩΔΕ αρ.. 48859/13.11.2008
ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΤΩΝ Γ.Π.Σ.. & Σ.Χ.Ο.Ο.Α.Π ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΥ ΔΟΜΗΣΗΣ Με τα Γ.Π.Σ. Σ.Χ.Ο.Ο.Α.Π καθορίζονται περιοχές γύρω από πόλεις ή οικισμούς για τις οποίες απαιτείται έλεγχος και περιορισμός της οικιστικής εξάπλωσης, οι περιοχές περιορισμού της δόμησης (Π.Ε.Π.Δ.)..). Για τις περιοχές αυτές μπορεί να ορίζονται οι επιτρεπόμενες χρήσεις γης, το όριο εμβαδού, κάτω από το οποίο δεν επιτρέπεται η κατάτμηση των ιδιοκτησιών και να επιβάλλονται και άλλα μέτρα ειδικής προστασίας. Ν.. 2508/97 άρθρο 4 παρ.. 4 Στις Π.Ε.Π.Δ. επιτρέπονται επιλεκτικά ορισμένες χρήσεις γης έχοντας υπόψη ότι οι ανάγκες για κατοικία έχουν προσμετρηθεί στις προς πολεοδόμηση περιοχές. ΥΠΕΧΩΔΕ αρ.. 48859/13.11.2008
ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΤΩΝ Γ.Π.Σ.. & Σ.Χ.Ο.Ο.Α.Π ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΥ ΔΟΜΗΣΗΣ ΣΤΙΣ ΠΕΡΙΑΣΤΚΕΣ ΖΩΝΕΣ ΧΩΡΟΘΕΤΟΥΝΤΑΙ ΕΤΣΙ ΩΣΤΕ: να εξυπηρετούνται χρήσεις που δεν κρίνεται σκόπιμο να χωροθετηθούν εντός του οικιστικού ιστού (π.χ. συνεργεία επισκευής μεγάλων οχημάτων, ειδικές χρήσεις υπεραγορών, πολυκαταστήματα μεγάλης κλίμακας, αποθηκευτικοί χώροι, κέντρα διασκέδασης κλπ) οι επιτρεπόμενες χρήσεις να είναι συμβατές μεταξύ τους ΣΤΙΣ ΛΟΙΠΕΣ ΖΩΝΕΣ ΤΗΣ ΕΚΤΟΣ ΣΧΕΔΙΟΥ ΠΕΡΙΟΧΗΣ: επιτρέπονται επιλεκτικά ορισμένες από τις χρήσεις του Π.Δ.. 270/85 για την εκτός σχεδίου δόμηση, για να εξυπηρετηθούν οι παραγωγικές ανάγκες των κατά περίπτωση ζωνών (π.χ. χρήσεις γεωργικές, κτηνοτροφικές κλπ.) ΥΠΕΧΩΔΕ αρ.. 48859/13.11.2008
ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΤΩΝ Γ.Π.Σ.. & Σ.Χ.Ο.Ο.Α.Π ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΕΙΔΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ «Με το Γ.Π.Σ.. (ή( ΣΧΟΟΑΠ) καθορίζονται επίσης περιοχές ειδικής προστασίας (Π.Ε.Π.).) που δεν προορίζονται για πολεοδόμηση, συνεχόμενες ή μη προς τις πολεοδομημένες ή τις προς πολεοδόμηση περιοχές, όπως είναι ιδίως χώροι αρχαιολογικού, αρχιτεκτονικού, ιστορικού ή λαογραφικού ενδιαφέροντος, παραθαλάσσιες ή παραποτάμιες ζώνες, βιότοποι και τόποι ιδιαίτερου φυσικού κάλλους, δάση και δασικές εκτάσεις». Ν.. 2508/97 άρθρο 4 παρ.. 4 Οι Π.Ε.Π μπορεί να είναι «απόλυτης προστασίας» με πλήρη απαγόρευση δόμησης, ή «απλής προστασίας» με επιλογή ήπιων χρήσεων συμβατών με το χαρακτήρα τους. ΥΠΕΧΩΔΕ αρ.. 48859/13.11.2008
ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΤΩΝ Γ.Π.Σ.. & Σ.Χ.Ο.Ο.Α.Π ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΕΙΔΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ Ο Ν.. 2508/97 για τα ΓΠΣ ΣΧΟΟΑΠ ορίζει τη σχέση του πολεοδομικού σχεδιασμού με τον περιβαλλοντικό Ν.. 1650/1986, προτάσσοντας τον χωροταξικό και πολεοδομικό σχεδιασμό στον περιβαλλοντικό. Αναφέρεται ότι: Ο χαρακτηρισμός περιοχών, στοιχείων ή συνόλων της φύσης και του τοπίου πρέπει να εναρμονίζεται προς τις τυχόν υφιστάμενες κατευθύνσεις ή προτάσεις των χωροταξικών σχεδίων, καθώς και προς την πρόταση πολεοδομικής οργάνωσης και τις γενικές κατευθύνσεις, που περιέχονται στα Γ.Π.Σ. και στα Σ.Χ.Ο.Ο.Α.Π. Ν.. 2508/97 άρθρο 4 παρ.. 12
ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΤΩΝ Γ.Π.Σ.. & Σ.Χ.Ο.Ο.Α.Π ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΕΙΔΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ Η ίδια σχέση καθορίζεται και από τον περιβαλλοντικό Ν.. 1650/1986. «Ο χαρακτηρισμός περιοχών, στοιχείων ή συνόλων της φύσης και του τοπίου και ο καθορισμός των ορίων τους και των τυχόν ζωνών προστασίας τους γίνονται με προεδρικό διάταγμα, που εκδίδεται ύστερα από πρόταση των Υπουργών Γεωργίας, Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημόσιων Έργων, Βιομηχανίας, Ενέργειας και Τεχνολογίας και του κατά περίπτωση αρμόδιου υπουργού ύστερα από γνώμη του νομαρχιακού συμβουλίου, σε εφαρμογή περιφερειακού ή νομαρχιακού ή ειδικού χωροταξικού σχεδίου ή γενικού πολεοδομικού σχεδίου ή ειδικής περιβαλλοντικής μελέτης». Ν.. 1650/1986 άρθρο 21 παρ.. 1
ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΦΥΣΗΣ & ΤΟΠΙΟΥ ΣΤΗΝ ΚΡΗΤΗ Αυτή τη στιγμή στην Κρήτη προστατεύονται με διατάγματα της περιόδου 1977 85: 1 Εθνικός Δρυμός, αυτός της Σαμαριάς, 1 Αισθητικό Δάσος, το Φοινικόδασος του Βάι, 5 Διατηρητέα Μνημεία της Φύσης, από τα οποία 4 είναι αιωνόβια δένδρα, -3 πλατάνια και μια Δρυς- και 1 ορχιδέα, η Κρητική Cephalanthera Υπάρχουν επίσης τοπία φυσικού κάλλους κηρυγμένα από το ΥΠΠΟ πριν το 1982 και καταφύγια άγριας ζωής που χαρακτηρίζονται με αποφάσεις του Γ.Γ. της Περιφέρειας. Ο περιβαλλοντικός Ν.. 1650/86 ως προς τη φύση και το τοπίο δεν έχει εφαρμοστεί ποτέ!
ΛΕΙΠΟΥΝ ΟΙ ΕΠΙΣΗΜΕΣ ΒΑΣΕΙΣ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΕΘΝΙΚΟ ΔΙΚΤΥΟ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΓΙΑ ΤΟ ΧΩΡΟΤΑΞΙΚΟ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟ Ο Χωροταξικός Ν.. 2742/99 καθόρισε την εντός 6μήνου συγκρότηση Εθνικού Δικτύου Πληροφοριών για το Χωροταξικό Σχεδιασμό κι αυτό ακόμα δεν υπάρχει. Ν.. 2742/99 άρθρο 14 ΕΘΝΙΚΟ ΔΙΚΤΥΟ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ Ούτε όμως και το Εθνικό Δίκτυο Πληροφοριών Περιβάλλοντος, που ξεκίνησε από το Α ΚΠΣ (1995) με ευθύνη του ΥΠΕΧΩΔΕ λειτουργεί. http://www.edpp.gr/
ΩΣΤΟΣΟ ΒΑΣΕΙΣ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΥΠΑΡΧΟΥΝ Η χλωρίδα της Κρήτης είναι από τις σημαντικότερες της Ευρώπης σε αριθμό ειδών και σε ενδημισμό. Αριθμεί περίπου 1750 είδη και υποείδη με ποσοστό ενδημισμού περίπου 10%. Τα τελευταία χρόνια έχουν καταγραφεί στην Κρήτη: 76 βιότοποι Corine, από το σχετικό ευρωπαϊκό πρόγραμμα, 82 Τοπία Φυσικού Κάλλους από τη βάση δεδομένων Φιλότης, 228 υγρότοποι από την WWF Ελλάς πλήθος γεωτόπων από το Μ.Φ.Ι.Κ. Αυτά σε πολλές περιπτώσεις, αλλά όχι πάντα, συμπίπτουν με τους 53 Τόπους του Δικτύου Natura της Κρήτης για τους οποίους κανένα Διαχειριστικό Σχέδιο δεν έχει θεσμοθετηθεί.
ΣΗΜΑΣΙΑ ΕΝΤΑΞΗΣ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΤΕΩΝ ΤΟΠΩΝ ΣΤΑ Γ.Π.Σ. Σ.Χ.Ο.Ο.Α.Π. Με δεδομένα όλα τα παραπάνω, γίνεται αντιληπτή η σημασία των πρωτοβουλιών για ένταξη στα ΓΠΣ & ΣΧΟΟΑΠ των προστατευτέων τόπων. Επισημαίνεται ότι ως Π.Ε.Π. προτείνονται είτε περιοχές που ήδη υπάγονται σε ίδιο καθεστώς προστασίας, είτε περιοχές που απαιτείται να υπαχθούν σε καθεστώς προστασίας σύμφωνα με τα συμπεράσματα της μελέτης Γ.Π.Σ././Σ.Χ.Ο.Ο.Α.Π. ΥΠΕΧΩΔΕ αρ.. 48859/13.11.2008
ΟΙ ΜΕΛΕΤΕΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΕΚΤΙΜΗΣΗΣ (Σ.Μ.Π.Ε.).) ΣΤΑ Γ.Π.Σ.-Σ.Χ.Ο.Ο.Α.Π Το Σεπτέμβριο του 2006 δημοσιεύθηκε η ΚΥΑ «Εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων ορισμένων σχεδίων και προγραμμάτων, σε συμμόρφωση με τις διατάξεις της οδηγίας 2001/42/ΕΚ ΕΚ»». Τα Γ.Π.Σ.. & Σ.Χ.Ο.Ο.Α.Π υπάγονται σε διαδικασία Σ.Μ.Π.Ε.,., εξαιρέθηκαν όμως αυτά που χρηματοδοτήθηκαν από πόρους του Γ Κοινοτικού Πλαισίου Στήριξης. Μέχρι σήμερα δεν υπάρχει καμιά εγκεκριμένη μελέτη Σ.Π.Ε. σε Γ.Π.Σ. ή Σ.Χ.Ο.Ο.Α.Π στην Κρήτη.
ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΩΝ Γ.Π.Σ Σ.Χ.Ο.Ο.Α.Π ΣΤΗΝ ΚΡΗΤΗ Στην Κρήτη έχουν εγκριθεί 14 Γ.Π.Σ. & Σ.Χ.Ο.Ο.Α.Π.,., επί 72 Καποδιστριακών Δήμων. Σε διάφορα στάδια εκπόνησης βρίσκονται άλλα 30, από τα οποία 15 σε αρχικό στάδιο Ν. ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ Επί 26 Καποδιστριακών Δήμων, Εγκεκριμένα 5, Εκπονούμενα 8 (4 σε αρχικό στάδιο) ΕΓΚΕΚΡΙΜΕΝΑ: ΔΗΜΩΝ Ν. ΑΛΙΚΑΡΝΑΣΣΟΥ, ΒΙΑΝΝΟΥ, ΓΟΥΒΩΝ, ΚΡΟΥΣΣΩΝΑ, ΤΥΜΠΑΚΙΟΥ Ν. ΛΑΣΙΘΙΟΥ Επί 9 Καποδιστριακών Δήμων, Εγκεκεριμένα 5, Εκπονούμενα 3 ΕΓΚΕΚΡΙΜΕΝΑ: ΔΗΜΩΝ ΑΓ. ΝΙΚΟΛΑΟΥ, ΙΕΡΑΠΕΤΡΑΣ, ΙΤΑΝΟΥ, ΛΕΥΚΗΣ, ΣΗΤΕΙΑΣ
ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΩΝ Γ.Π.Σ Σ.Χ.Ο.Ο.Α.Π ΣΤΗΝ ΚΡΗΤΗ Ν. ΡΕΘΥΜΝΗΣ Επί 12 Καποδιστριακών Δήμων, Εγκεκριμένο 1, Εκπονούμενα 9 (3 σε αρχικό στάδιο) ΕΓΚΕΚΡΙΜΕΝΟ: ΔΗΜΟΥ ΛΑΠΠΑΙΩΝ Ν. ΧΑΝΙΩΝ Επί 25 Καποδιστριακών Δήμων, Εγκεκεριμένα 3, Εκπονούμενα 11 (8 σε αρχικό στάδιο) ΕΓΚΕΚΡΙΜΕΝΑ: ΔΗΜΩΝ ΑΡΜΕΝΩΝ, ΓΕΩΡΓΙΟΥΠΟΛΗΣ, ΠΛΑΤΑΝΙΑ
ΟΙ ΓΕΩΛΟΓΙΚΕΣ ΜΕΛΕΤΕΣ ΣΤΑ Γ.Π.Σ. Σ.Χ.Ο.Ο.Α.Π. Το γεγονός ότι τα Γ.Π.Σ. Σ.Χ.Ο.Ο.Α.Π ρυθμίζουν το σύνολο του χώρου και όχι μόνο τις προς πολεοδόμηση περιοχές, οδήγησε στην ανάγκη εκπόνησης γεωλογικών μελετών επίσης για το σύνολο του χώρου. Η αναγκαιότητα αυτή σχετίζεται με το γεγονός ότι και στις περιοχές που δεν πρόκειται να πολεοδομηθούν εκτελούνται λιγότερα ή περισσότερα ιδιωτικά και δημόσια έργα. Παράλληλα η γεωλογική μελέτη αποτελεί ευκαιρία για κάθε Δήμο, αφού η τεκμηριωμένη εικόνα των γεωλογικών συνθηκών μπορεί να αποτελέσει τη βάση για το σωστό προγραμματισμό των έργων.
ΟΙ ΓΕΩΛΟΓΙΚΕΣ ΜΕΛΕΤΕΣ ΣΤΑ Γ.Π.Σ. Σ.Χ.Ο.Ο.Α.Π. ΚΡΙΣΙΜΟΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΛΟΓΗ ΠΕΡΙΟΧΩΝ ΠΡΟΣ ΠΟΛΕΟΔΟΜΗΣΗ Επιλογές που οδηγούν σε οικιστική ανάπτυξη με αυξημένο κόστος ή και αυξημένους κινδύνους πρέπει να αποφεύγονται. Καθορισμός περιοχών προς πολεοδόμηση από Γ.Π.Σ. Σ.Χ.Ο.Ο.Α.Π.,., που με βάση τη γεωλογική μελέτη και τεχνικοοικοομικά κριτήρια θα έπρεπε να μην έχει γίνει, είναι εξαιρετικά δύσκολο αν όχι πρακτικά αδύνατο- να αναιρεθεί, αφού θα έχει δημιουργήσει προσδοκίες, με συνέπεια και την αύξηση της τιμής της γης, ακριβώς λόγω της προοπτικής πολεοδόμησης.
ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΓΗΣ Επί δεκαετίες, μοναδικό κριτήριο για τις επεκτάσεις των σχεδίων πόλης είναι η διαπίστωση εικόνας πυκνής εκτός σχεδίου, νόμιμης ή αυθαίρετης, δόμησης και το «αυτονόητο» ότι κάθε περιοχή που γειτνιάζει με περιοχή που έχει ήδη πολεοδομηθεί, προορίζεται για πολεοδόμηση. Έτσι, ο χωροταξικός και πολεοδομικός σχεδιασμός περιορίζονται στην νομιμοποίηση διαμορφωμένων από την αγορά καταστάσεων, υιοθετώντας το «επεκτατικό μοντέλο ανάπτυξης», που επιβεβαιώνει την κερδοσκοπία στη γη. Η πολιτική αυτή συνοδεύεται από διαρκή αύξηση των φορολογητέων αξιών των εκτός σχεδίου ακινήτων από τις Οικονομικές Υπηρεσίες και παγιώνει την αντίληψη ότι κάθε ακίνητο είναι οικόπεδο.
ΣΟΒΑΡΕΣ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΓΗΣ Δόμηση και πολεοδόμηση περιοχών όπου υπάρχουν παράγοντες αποτρεπτικοί για δόμηση, μεταξύ των οποίων γεωλογική ακαταλληλότητα (π.χ. ρέματα, ρήγματα), Δόμηση και πολεοδόμηση περιοχών κατάλληλων να δομηθούν υπό προϋποθέσεις, που όμως, για να εκπληρωθούν οι προϋποθέσεις αυτές, συνεπάγονται μεγάλη επιβάρυνση του κοινωνικού συνόλου σε έργα (π.χ. αντιπλημμυρικά, ακριβές θεμελιώσεις), Πολύ υψηλές τιμές αποζημιώσεων σε απαλλοτριώσεις για έργα δημοσίου συμφέροντος που οδηγούν σε αδυναμία εκτέλεσης των έργων.
ΟΙ ΓΕΩΛΟΓΙΚΕΣ ΜΕΛΕΤΕΣ ΣΤΑ Γ.Π.Σ. Σ.Χ.Ο.Ο.Α.Π. Μέχρι σήμερα στην Κρήτη δεν υπάρχει καμία ολοκληρωμένη γεωλογική μελέτη -σε επίπεδο Α και Β σταδίου- σε εγκεκριμένο Γ.Π.Σ ή Σ.Χ.Ο.Ο.Α.Π.,., επειδή η Υ.Α. οικ.. 37691/2007/12.09.2007 (ΦΕΚ( Β 1902) για τις προδιαγραφές των γεωλογικών μελετών περιλαμβάνει τη δυνατότητα για όσες μελέτες Γ.Π.Σ Σ.Χ.Ο.Ο.Α.Π. είχαν ξεκινήσει προγενέστερα, να εκπονηθεί μόνο η Α Φάση της γεωλογικής μελέτης.
ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΓΕΩΛΟΓΙΚΩΝ ΜΕΛΕΤΩΝ ΑΠΟ ΤΑ Γ.Π.Σ. Σ.Χ.Ο.Ο.Α.Π. Κρίσιμο ζήτημα είναι η εξαγωγή συμπερασμάτων και η διατύπωση προτάσεων από τους μελετητές των γεωλογικών μελετών και η συνεκτίμησή τους από τους μελετητές των Γ.Π.Σ. Σ.Χ.Ο.Ο.Α.Π.,., έτσι ώστε να συμπεριλαμβάνονται στις αποφάσεις έγκρισης των Γ.Π.Σ. Σ.Χ.Ο.Ο.Α.Π. Η εκπλήρωση του στόχου αυτού θα μπορεί να αξιολογηθεί επαρκέστερα όταν θα υπάρξουν ολοκληρωμένες γεωλογικές μελέτες.
ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΓΕΩΛΟΓΙΚΩΝ ΜΕΛΕΤΩΝ ΑΠΟ ΤΑ Γ.Π.Σ. Σ.Χ.Ο.Ο.Α.Π. Η αξιολόγηση και συνεκτίμηση των δεδομένων των γεωλογικών μελετών και η διατύπωση συγκεκριμένων προτάσεων και μέτρων στις αποφάσεις έγκρισης των Γ.Π.Σ Σ.Χ.Ο.Ο.Α.Π. δεν είναι επαρκώς διασφαλισμένη και αποσαφηνισμένη στις προδιαγραφές εκπόνησής τους. Για το λόγο αυτό η Υ.Α 9572/1845/06.04.2000 (ΦΕΚ 209 Δ ) χρειάζεται επικαιροποίηση έτσι ώστε να τις διατυπώσει. Αναγκαία είναι και η συνάρτηση των προδιαγραφών των γεωλογικών μελετών που εκπονούνται στα πλαίσια των μελετών Γ.Π.Σ Σ.Χ.Ο.Ο.Α.Π. με αυτές που εκπονούνται στα πλαίσια πολεοδομικών μελετών, έτσι ώστε να υπάρχει συνέχεια και όχι επικαλύψεις.
ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΓΕΩΛΟΓΙΚΩΝ ΜΕΛΕΤΩΝ ΑΠΟ ΜΕΛΕΤΗΤΕΣ & ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ Είναι απαραίτητο εγκεκριμένες γεωλογικές μελέτες που εκπονούνται στα πλαίσια μελετών Γ.Π.Σ Σ.Χ.Ο.Ο.Α.Π, να δημοσιεύονται στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης μαζί με την απόφαση και τους χάρτες των Γ.Π.Σ Σ.Χ.Ο.Ο.Α.Π.,., έτσι ώστε να υπάρχει ένα θεσμικό εργαλείο στη διάθεση μελετητών και υπηρεσιών, με δεδομένη και την διαρκή αναβολή ανάπτυξης επίσημων βάσεων χωρικών δεδομένων, την ύπαρξη των οποίων θεωρούσαμε και θεωρούμε απόλυτα αναγκαία.