Θέµα: «Σχολικές ραστηριότητες και Προγράµµατα Καινοτόµων ράσεων 2012-2013»

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙ ΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ, ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ ----- ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ /ΝΣΗ Π. &. ΕΚΠ/ΣΗΣ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ /ΝΣΗ Α/ΘΜΙΑΣ ΕΚΠ/ΣΗΣ Ν. ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ ΓΡΑΦΕΙΟ ΣΧΟΛΙΚΩΝ ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ ----- Ταχ. /νση: ιοικητήριο (6ος Όροφος ) Τ.Κ. Πόλη: 24100 - Καλαµάτα Ιστοσελίδα: http://dipe.mes.sch.gr email: gray@dipe.mes.sch.gr Πληροφορίες: ηµήτρης Σαρρής Τηλέφωνο: 27213 61544 FAX : 27210 44481 ΠΡΟΣ: Καλαµάτα, 22/10/2012 Αριθµ. Πρωτ.: 7183 Σχολικές Μονάδες ιεύθυνσης Π.Ε. Μεσσηνίας Θέµα: «Σχολικές ραστηριότητες και Προγράµµατα Καινοτόµων ράσεων 2012-2013» Η τέταρτη ευτέρα του Οκτωβρίου είναι διεθνώς αφιερωµένη στις σχολικές βιβλιοθήκες. Φέτος µε αφορµή τη σηµερινή αυτή µέρα (22/10/2012) η Βιβλιοθήκη Σχολικών ραστηριοτήτων της ιεύθυνσης Πρωτοβάθµιας Εκπαίδευσης Μεσσηνίας ξεκινά τη διαδικτυακή της παρουσία. Στην ιστοσελίδα http://messinia.mysch.gr θα βρίσκετε στο εξής τους καταλόγους µε υλικό για το σχολείο σας, που είναι διαθέσιµο ως εξής: Τύπος υλικού Πρόσβαση - µεταφορά υλικού Βιβλιοθήκης Σχολικών ραστηριοτήτων στις Σχολικές Μονάδες Τρόπος µεταφοράς διανοµή για τα Σχολεία δανεισµός για τα Σχολεία ψηφιοποίηση για Η/Υ κατ απαίτηση (On demand) µεταφορά σε Η/Υ ( USB stick ή 20 MB ανά email) θέαση επί τόπου αναζήτηση αν δεν υπάρχει στη βιβλιοθήκη πολλαπλά αντίτυπα (έντυπα-ψηφιακά) λίγα αντίτυπα - µοναδικά αντίτυπα έντυπα - - ψηφιακό υλικό - - - άλλο υλικό (παιχνίδια, αφίσες κ.λπ.) - - - - υλικό σε αναζήτηση - - - - - Για τη χρονιά 2012-2013 όσοι συνάδελφοι επιθυµούν θα έχουν στη διάθεσή τους εκπαιδευτικό υλικό και «βήµαβήµα» υποστήριξη για τον εµπλουτισµό των Προγραµµάτων τους από δέκα «εργαλεία» δράσεις. Αυτά σχεδιάστηκαν ώστε να προσφέρονται για ενίσχυση όλων των προγραµµάτων («δια-προγραµµατικά εργαλεία» ενίσχυσης των δράσεων). Παράλληλα προτείνονται προαιρετικά αφιερώµατα κοινωνικού και πολιτισµικού ενδιαφέροντος. Τα αφιερώµατα αυτά οδηγούν σε διαµόρφωση θεµατικών για προγράµµατα. Όσοι συνάδελφοι βρίσκονται σε αναζήτηση διαµόρφωση σχετικής θεµατικής µπορούν να έχουν πληροφόρηση από το γραφείο σχολικών δραστηριοτήτων. Όλο το υλικό για τα παραπάνω βρίσκεται και αναρτάται καθ όλη τη διάρκεια της χρονιάς στην ηλεκτρονική διεύθυνση του Γραφείου και της Βιβλιοθήκης Σχολικών ραστηριοτήτων (http://messinia.mysch.gr). Η ιστοσελίδα αυτή είναι σε διαρκή ανάπτυξη και βελτιώσεις, σύµφωνα και µε τις υποδείξεις σας. Ακολουθεί συνοπτικός πίνακας µε τα «διαπρογραµµατικά εργαλεία» και τα αφιερώµατα (δύο σελίδες). Με την ευκαιρία της ιεθνούς Ηµέρας Σχολικών Βιβλιοθηκών και του ιεθνούς Μήνα Σχολικών Βιβλιοθηκών (International School Library Month), που είναι ο Οκτώβριος, επισυνάπτεται ηλεκτρονικό φυλλάδιο δράσεων από το σχετικό «δια-προγραµµατικό» εργαλείο µε τίτλο «φιλόβιβλον» (τέσσερις σελίδες). Για περαιτέρω ενηµέρωση υποστήριξη µπορείτε να απευθύνεστε στον υπεύθυνο Σχολικών ραστηριοτήτων δια ζώσης, µε τηλεδιάσκεψη (Skype user: school-activities), τηλέφωνο ή email. Ο υπεύθυνος Σχολικών ραστηριοτήτων Ο ιευθυντής ιεύθυνσης Π. Ε. Μεσσηνίας ηµήτρης Σαρρής Νικόλαος Κλάδης

ια-προγραµµατικά εργαλεία ενίσχυσης εµπλουτισµού Προγραµµάτων Καινοτόµων ράσεων σελ 1/2 1. «φιλόβιβλον»: δηµιουργία - οργάνωση βιβλιοθηκών και υλικοθηκών Το εργαλείο στοχεύει στην ενίσχυση της δηµιουργίας ειδικής ή γενικής βιβλιοθήκης (ράφια «υλισµικό») και ηλεκτρονικής βιβλιοθήκης (αρχεία - λογισµικό). Ωστόσο µπορεί να δηµιουργηθεί κάθε χρήσιµο αποθετήριο για το πρόγραµµά σας όπως: µιντιοθήκη (mediatheque) µε cd-dvd ήχου, εικόνας κ.λπ., φυλλαδιοθήκη (µικρά ενηµερωτικά έντυπα, εντυποθήκη), ορυκτο-θήκη, φυτο-θήκη, εντοµο-θήκη, οργανοθήκη (µουσικών οργάνων), παιγνιοθήκη (ή παιχνιδοθήκη), άλλη υλικοθήκη µε υλικά για έκθεση, πραγµατοποίηση βιωµατικών δραστηριοτήτων κ.λπ. 2. «άυλη πολιτισµική κληρονοµιά και εκπαίδευση» Είναι πιθανόν στο πρόγραµµα που θα οργανώσετε να προκύπτουν στοιχεία της τοπικής σας «άυλης πολιτισµικής κληρονοµιάς»(intangible Cultural Heritage). Σύµφωνα µε την διεθνή σύµβαση της UNESCO η κληρονοµιά αυτή µπορεί να περιλαµβάνεται στις: - προφορικές παραδόσεις και εκφράσεις, συµπεριλαµβανοµένης της γλώσσας, - τέχνες του θεάµατος - κοινωνικές πρακτικές, τελετουργίες και εορταστικές εκδηλώσεις, - γνώσεις και πρακτικές που αφορούν στη φύση και το σύµπαν, - τεχνογνωσίες που συνδέονται µε την παραδοσιακή χειροτεχνία. Μελετώντας µεθοδικά τα στοιχεία αυτά θα τα συλλέξουµε στο «καταθετήριο πολιτισµικών καταγραφών» της Βιβλιοθήκης Σχολικών ραστηριοτήτων, προσφέροντάς τα στο εξής σε όλους µέσω αυτής. Για κάθε µορφή καταγραφής υπάρχει πλήρης υποστήριξη βηµάτων και σκεπτικού - µεθοδολογίας καταγραφής 3. περιοδικό «σχολικές δραστηριότητες» - & ιστότοπος activities.mysch.gr Η ειδική έκδοση σε έντυπη και ηλεκτρονική µορφή του περιοδικού «Σχολικές ραστηριότητες» στοχεύει σε µια διαρκή ενίσχυση των προγραµµάτων µε υλικό που επικοινωνεί τις σχολικές δράσεις και συντονίζει όπου δηµιουργούνται τυπικά ή άτυπα δίκτυα δράσεων ή θεµατικών. Περιλαµβάνει το επίκαιρο κάθε φορά υλικό που αφορά στα σχολικά προγράµµατα καθώς είναι σε εξέλιξη. Παράλληλα ενηµερώνει για εκδηλώσεις κοινού ενδιαφέροντος την εκπαιδευτική κοινότητα. Άµεσα και διαδικτυακά όλα αυτά βρίσκονται στον ιστότοπο activities.mysch.gr όπου φιλοξενείται υλικό από τις σχολικές δραστηριότητες της ιεύθυνσης Πρωτοβάθµιας Εκπαίδευσης Μεσσηνίας. 4. «µικρο-μακρο-εκδροµές» Αν κάποτε προτρέψατε τα παιδιά να σταθούν σε µια µυρµηγκοφωλιά, παρατηρώντας τις ατέλειωτες δραστηριότητες των µικρών εντόµων (π.χ. συνεργατική συλλογή τροφής το καλοκαίρι, άπλωµα της βρεγµένης τροφή στον ήλιο το φθινόπωρο), τότε τα προτρέψατε σε µια «εκδροµή» µικρότερων διαστάσεων από το ανθρώπινο σώµα! Αυτή η «µικροεκδροµή» µπορεί να γίνει οπουδήποτε, στον κορµό ενός δέντρου, στη σχισµάδα ενός βράχου. Το αντίστροφο είναι η «ΜΑΚΡΟ-εκδροµή», όπου ο µαθητής επισκέπτεται το σύµπαν από µια ταράτσα (από το διαστηµόπλοιο «γη»), ατενίζει την πόλη από την κορυφή ενός βουνού, παρατηρεί τα σύννεφα ή τις αερο-διαδροµές των αποδηµητικών πουλιών. Το εργαλείο των «µικρο-μακρο-εκδροµών» ωθεί στην κριτική σκέψη και συνολική αντίληψη του περιβάλλοντος και των ανθρωπογενών παραγόντων. Για την πρακτική οργάνωση των «εκδροµών» αυτών παρέχεται επίσης υποστήριξη βηµάτων και υλικού. 5. «6+1» κύκλοι για να διαχειριστούµε περιβαλλοντικά τα υλικά Οι περιβαλλοντολόγοι µας προτρέπουν να διαχειριζόµαστε «ολιστικά» τους πόρους του περιβάλλοντος, εκτός από την επαναπροώθηση των βιοµηχανικών πρώτων υλών στην παραγωγική διαδικασία. Η επαναχρησιµοποίηση και η συνετή κατανάλωση πόρων γίνονται συνειδητές µέσα από τις σύγχρονες προτάσεις «κύκλωσης» των υλικών. H βιβλιοθήκη σχολικών δραστηριοτήτων υποστηρίζει µε τεκµήρια και εκπαιδευτικό υλικό τις ανάγκες αυτές σε εφτά πρόσθετες υποενότητες (αλφαβητικά): Ανωκύκλωση (upcycling) είναι η µετασκευή των υλικών σε «πολυτιµότερα» αγαθά, αισθητικά και ποιοτικά ανώτερα, όπως µια µολυβοθήκη από κονσερβοκούτι, κορνίζα από καπάκια αναψυκτικών ή προστατευτικό εξώφυλλο βιβλίου από εφηµερίδα. Κατωκύκλωση (downcycling) είναι η µετασκευή των υλικών σε «χαµηλότερης αξίας» αλλά λειτουργικά αγαθά, όπως καθαριστικά πανιά από ενδύµατα, καύσιµη ύλη από επιπλώσεις ή γλάστρες από κουζινικά σκεύη. ωροκύκλωση (freecycling) είναι κάθε διαδικασία χαρίσµατος αυτούσιων αγαθών σε έναν νέο χρήστη τους. Ηλεκτροκύκλωση (ecycling-electrocycling) είναι η ιδιαίτερη διαδικασία αποσύνθεσης πριν την ανακύκλωση στην οποία υπόκεινται οι ηλεκτρονικές συσκευές. Γι' αυτές χρειάζεται ιδιαίτερη µέριµνα. Προκύκλωση (precycle) είναι οι ρεαλιστικές σκέψεις που θα µας οδηγήσουν να χρησιµοποιήσουµε (βάζοντάς το στη «λογική της «-κύκλωσης») ή να µη χρησιµοποιήσουµε ένα αγαθό. Είναι η προσεκτική διαχείριση της κατανάλωσής µας, ώστε να µην απορροφούµε αλόγιστα πόρους, να µην επικαλύπτονται οι χρήσεις (πλεονασµός αγαθών), να καλύπτουµε όσο γίνεται αντικειµενικά τις ανάγκες µας. Αποκύκλωση (decycling) είναι κάθε διαδικασία ειδικής απόρριψης και καταστροφής υλικών που θα ήταν επικίνδυνα για το περιβάλλον και την υγεία αν διέµεναν στους κύκλους κίνησης των υπόλοιπων υλικών (τοξικά, µολυσµένα κ.λπ.). Σύγχρονες µορφές ρύπανσης. Ο εικοστός αιώνας έφερε για πρώτη φορά µορφές ρύπανσης που δεν γίνονται άµεσα κατανοητές και συχνά αγνοούνται, όπως η ηχορρύπανση (noise pollution), φωτορρύπανση (light pollution), ρύπανση ηλεκτροµαγνητικών ακτινοβολιών (electromagnetic pollution, radio spectrum pollution), θερµορρύπανση (heat pollution), οπτική ρύπανση (visual pollution). Είναι έννοιες που µας βοηθούν να κατανοήσουµε σε βάθος τη σχέση του ανθρώπου µε το περιβάλλον και τις επιπτώσεις των δράσεών του σε αυτό. 6. οµάδες τεχνών Για κάθε πρόγραµµα που περιλαµβάνει δραστηριότητες τεχνών - και ανάλογες οµάδες - µπορείτε να αναζητάτε στη Βιβλιοθήκη Σχολικών ραστηριοτήτων υλικό, καθώς ενηµερώνεται διαρκώς σύµφωνα µε το «ταξινοµικό σύστηµα Dewey» που ακολουθείται (Ταξινοµικοί αριθµοί: 700-770 Τέχνες, Πλαστικές Τέχνες κ.λπ, 780-Μουσική, 810-880 Θέατρο). Στο σχετικό αποθετήριο οµάδων τεχνών κατατίθενται τα έργα των µικρών δηµιουργών.

ια-προγραµµατικά εργαλεία ενίσχυσης εµπλουτισµού Προγραµµάτων Καινοτόµων ράσεων σελ 2/2 7. µικροί δηµοσιογράφοι Η µαθητική δηµοσιογραφία είναι µια ανεπτυγµένη εκπαιδευτική δραστηριότητα µε πολλαπλά οφέλη ως προς τους διδακτικούς στόχους, σχετικά µε την έκφραση, την κριτική σκέψη, την οµαδοσυνεργατικότητα, τη διαθεµατική προσέγγιση και την εργαστηριακή δραστηριοποίηση (δηµιουργία σχεδίου, ηλεκτρονική ή έντυπη αναπαραγωγή κ.λπ.). Ένα αποθετήριο σχολικού τύπου από τις σχολικές ραστηριότητες υπάρχει ήδη στη Βιβλιοθήκη Σχολικών ραστηριοτήτων. Παράλληλα υπάρχει υποστηρικτικό υλικό (βήµατα, εγχειρίδια) για να ενταχτεί κάποια µορφή από τα γνωστά µας µέσα ενηµέρωσης (media) στα πλαίσια ενός προγράµµατος. Μπορεί να είναι µονοσέλιδη ή πολυσέλιδη εφηµεριδούλα, έντυπη ή ηλεκτρονική (e-paper ή ιστοσελίδα), δηµοσιογραφική εκποµπή στο «ράδιο-τετράδιο» (βλέπε σχετικό δια-προγραµµατικό εργαλείο), κάποιας µορφής ενηµερωτικό δελτίο (newsletter) κ.λπ. 8. πρεσβευτές καλών ιδεών Τα παιδιά είναι πρεσβευτές καλών ιδεών. Με τις ερωτήσεις τους µας θυµίζουν όσα ξεχνούν οι ενήλικες ενώ µε την πρωτόλεια δηµιουργικότητά τους αναδεικνύουν τον ανθρωπισµό, την αλληλεγγύη, τη φιλοµάθεια, την αγάπη για την τέχνη και την καλλιέργεια. ίνοντάς τους το βήµα των «πρεσβευτών» στις καλές ιδέες που απορρέουν από τα προγράµµατα και τις σχολικές µελέτες εκτός από παιδαγωγικούς στόχους όπως η πρωτοβουλία, η κρίση, η υπευθυνότητα, η συνεργασία, ενισχύεται η έκφραση και συγκροτείται ο λόγος τους. Οι «πρεσβευτές καλών ιδεών» θα καταθέτουν µέσα από τα προγράµµατα κείµενα, επιστολές, µηνύµατα, επικοινωνιακές ζωγραφιές, αφίσες, λογότυπα, συµπυκνωµένες φράσεις, στίχους, µουσική κ.λπ. που επικοινωνούν στην κοινότητα τις «καλές τους ιδέες» για τον κόσµο. Το υλικό αυτό µπορεί να κατατεθεί στο αποθετήριο καλών ιδεών δίνοντας επιπλέον δυνατότητες σύνδεσης του Σχολείου µε την κοινωνία και την εκάστοτε κοινότητα. 9. µαθητικές επιχειρηµατολογίες - αντιλογίες Ο θεσµός των «µαθητικών αντιλογιών» (κατά τα γνωστά «debate») είναι µια διεθνής εκπαιδευτική πρακτική αξιοποιηµένη και στη χώρα µας, που εξασκεί πολλαπλά τους µαθητές µέσα από τη γοητεία του αντιθετικού λόγου που συντίθεται. Σε κάθε θεµατική προγράµµατος µπορεί να βρει κανείς "ασυµφωνίες". Υπάρχουν οι διαχρονικές αντιθέσεις όπως: «τεχνητά ή φυσικά;», «προφορικά ή γραπτά;» Υπάρχουν και ειδικότερα θέµατα όπως συγκρίσεις ιστορικών προσώπων, επιστηµονικών ρευµάτων, σηµαντικών επιλογών των ανθρώπων, θεσµών, πρακτικών µικρών ή µεγάλων, που διαµορφώνονται τελικά σε δηµοφιλείς λίστες από θέµατα αντιλογιών για την εκπαίδευση. Η ένταξη στο πρόγραµµα µιας ζωντανής ή καταγεγραµµένης αντιλογίας από οµάδες µαθητών που αναλαµβάνουν (π.χ. µε κλήρωση) την κάθε θεµατική είναι ένα προσιτό εργαλείο. Γι' αυτό δηµιουργείται υποστηρικτικό υλικό στη Βιβλιοθήκη Σχολικών ραστηριοτήτων. 10. «ΡΑ ΙΟ τετρα ΙΟ» Θα µπορούσατε να το παρουσιάσετε «ραδιοφωνικά», το θέµα που µελετάει η οµάδα σας; Να αφηγηθείτε ένα παραµύθι, να πάρετε µια συνέντευξη, να παίξετε µουσική, θέατρο ή ό,τι άλλο σας εκφράζει; Η ραδιοφωνική τέχνη άνθισε στα µέσα στα τέλη του 20ου αιώνα, όµως ακόµη µαγεύει, καθώς ο ήχος κινεί το µυαλό µας που ταξιδεύει όµως µε τις δικές του εικόνες. Αυτό το εργαλείο οδηγεί σε µικρές ή µεγάλες «εκποµπές» (ραδιοφωνικά τετράδια) που φτιάχνονται εύκολα µε µικρά «gadgets» ηχογράφησης ή ένα µικρόφωνο σε οποιονδήποτε υπολογιστή. Στη συνέχεια «µοντάρετε» τις ηχογραφήσεις σας (εκτός αν είναι µια και µονοκόµµατη ηχογράφηση) και τις δηµοσιεύετε στο δικτυακό τόπο του σχολείου σας ή των σχολικών δραστηριοτήτων (messinia.mysch.gr). Προτεινόµενα αφιερώµατα χρονιάς 2012-2013 (πληρέστερη ανάπτυξη στο http://messinia.mysch.gr) Τα θεµατικά αφιερώµατα αναφέρονται σε καλές πρακτικές και ιδέες που µπορεί να διαπερνούν ένα πρόγραµµα. Για τη χρονιά 2012-2013 προτείνονται οι ιδέες: α) των κοινωνικών σχέσεων και αλληλεπιδράσεων στην κυκλοφοριακή αγωγή, που προάγουν την υγεία σύµφωνα µε τον ορισµό της υγείας του Παγκοσµίου Οργανισµού Υγείας β) της ποιοτικής διατροφής µε τη συµµετοχή των παιδιών στην επιλογή και παρασκευή (µαγείρεµα) των τροφών, σύµφωνα µε την προτεινόµενη πολιτική διατροφής του Παγκοσµίου Οργανισµού Υγείας γ) την ενίσχυση της χρήσης του ηλεκτρονικού χαρτιού, εστιάζοντας στα ιδιαίτερα οφέλη για την ανθρώπινη γνώση και το περιβάλλον δ) την ενδυνάµωση της ιδέας των σχολικών βιβλιοθηκών συµµετέχοντας στην διεθνή προσπάθεια ενίσχυσης της σχολικής βιβλιοθήκης ε) την ανάδειξη της πολιτισµικής σηµασίας των αναλογικών και πρώιµων ψηφιακών εποπτικών µέσων για την κατανόηση της πορείας της γνώσης και της µάθησης. Την σηµασία αυτή ανέδειξε η σύγχρονη βιοµηχανική αρχαιολογία, όπως εξελίχθηκε διεθνώς στον 20ο αιώνα ς) την εξοικείωση µε τον τεκµηριωµένο λόγο, τις παραποµπές και την ορθολογική µεταφορά πληροφορικών στα πλαίσια της επιστηµονικής αγωγής στο σχολείο.

1/4 Έξι + µία προτάσεις για την αξία µιας ενεργής σχολικής βιβλιοθήκης: Το «Φιλόβιβλον» είναι µια δράση για όλα τα Σχολεία της Πρωτοβάθµιας Εκπαίδευσης Μεσσηνίας. Με επίκεντρο την Σχολική Βιβλιοθήκη, δηµιουργείται βιβλιογραφικό και άλλο υλικό. Ενισχύεται η επεξεργασία, ταξινόµηση και χρήση του για τους εκπαιδευτικούς στόχους του Σχολείου. Αφορά τα πιθανά ήδη υπάρχοντα βιβλία, καθώς και νέο έντυπο και ηλεκτρονικό υλικό. Οι ενδιαφερόµενοι µπορούν να επικοινωνούν κάθε στιγµή µε τις Σχολικές ραστηριότητες της ιεύθυνσης. «βρίσκουµε εύκολα, γρήγορα, όλοι» (η ταξινοµηµένη γνώση είναι ισότιµα και άµεσα προσιτή) «πριν µιλήσω γνωρίζω τι έχει ειπωθεί» (η γνώση είναι διαδικασία κριτικών συνδυασµών άλλων γνώσεων) «φροντίζω να τα βρεις κι εσύ όπως κι εγώ» (η διατήρηση της ποιότητας είναι αλληλοσεβασµός) «ξεκίνα εσύ από κει κι εγώ από δω» (δοµές για συνεργατικότητα στη δράση) «δεν το ξέρω, αλλά ξέρω πού θα το βρω» (µεταγνωστικά οφέλη, κατανόηση του κόσµου των γνώσεων) «αφού το έκανες εσύ, µπορώ κι εγώ» (µεθοδολογία και επιστηµονική αντικειµενικότητα) «ουάου! κοίτα τι υπάρχει εδώ!» (αναγνωστική απόλαυση, εναλλακτικοί τρόποι ψυχαγωγίας) µια βιβλιοθήκη γεννιέται (χρονογραµµή [timeline] ανάπτυξης) Για µια ηλεκτρονική βιβλιοθήκη αρκούν λίγα GigaΒyte σε οποιονδήποτε υπολογιστή!

2/4 Η βιβλιοθήκη φέρνει σε επαφή τον µαθητή άµεσα και βιωµατικά µε όλα τα ζητήµατα της σύγχρονης ψηφιακής εποχής που καλούµαστε να διαχειριστούµε, όπως: την οργάνωση της γνώσης, τη διαχείριση ατέλειωτων πληροφοριών, την αξιολόγηση και την κριτική αξιοποίησή τους. Ο «βιβλιοταξινόµος», ο αναγνώστης, η οµάδα εργασίας, οι βιβλιοθήκες µεταξύ τους συνθέτουν ένα δίκτυο κοινωνικής συνύπαρξης µε επίκεντρο την γνώση. Η ταυτότητα που βρίσκουµε «πάνω» σε ένα τυπωµένο βιβλίο Επώνυµο, Όνοµα Συγγραφέα ή Συγγραφέων. ιευκρινίζουµε αν είναι συγγραφή ή επιµέλεια. Χρονιά έκδοσης του έργου. (Αν δεν δηλώνεται καθαρά προσπαθούµε να το συνάγουµε) Εκδότης. Π.χ. κάθε σχολείο είναι εκδότης των έργων του. Αποσαφηνίζεται και από το «ISBN» του έργου. Τόπος έκδοσης. Αναφέρεται η πόλη (Τα ψηφιακά έργα µπορεί να µην έχουν τόπο έκδοσης). Μεταφραστής. Καταγράφεται προαιρετικά, αλλά είναι σηµαντικό στοιχείο. και η ταυτότητα που του δίνουµε όταν κολλάµε την ετικέτα ταξινόµησης Κατηγορία - επιστηµονικό πεδίο. Για τεκµήρια που δεν είναι φαντασίας (nonfiction). Ταξινοµικός αριθµός. Χρησιµοποιούµε ένα διεθνές σύστηµα ταξινόµησης ή κατασκευάζουµε ένα. Ταξινόµηση Αλφαβητικά. Για τεκµήρια φαντασίας (fiction) όπως λογοτεχνικά έργα κ.λπ. Η σύγχρονη πληροφορική όπως και τα συστήµατα οργάνωσης των βιβλιοθηκών εντάσσονται στην διαρκή προσπάθεια του ανθρώπου να οργανώσει τη γνώση

3/4 Κανονισµός Λειτουργίας Ένα κοινό «σύµφωνο» για τον τρόπο εργασίας και χρήσης του υλικού ίνονται τα βασικά σηµεία ενός κανονισµού και η οµάδα φτιάχνει το δικό της Σύστηµα Ταξινόµησης Η διεθνής «γλώσσα» για να ταξινοµούνται τα βιβλία µε αρίθµηση. ιαλέγουµε ένα σύστηµα που να ταιριάζει στο «προφίλ» της βιβλιοθήκης µας Βιβλιοστάσιο Τα έπιπλα (υποδοµές). Τηρούµε ξεχωριστά βιβλιοστάσια για κάθε τύπο τεκµηρίου (βιβλία, περιοδικά κ.λπ.). Γίνονται και αυτοσχέδια µε διάφορα υλικά. Καταθετήριο Σηµείο συλλογής και οργάνωσης των εισερχοµένων τεκµηρίων. Σε αυτό µπορούν να οργανωθούν και άλλα υλικά, όπως χάρτες, κατασκευές κ.λπ. ίκτυο Ο νοητός δεσµός και η αλληλοεπικοινωνία των συνεργαζόµενων βιβλιοθηκών. Οµάδες ράσης Μαθητές από µία ή περισσότερες τάξεις που δρουν στο σχέδιο εργασίας. Καλλιέργεια δεξιοτήτων τεκµηριωµένης (συγ)γραφής των µαθητών Επίγνωση για τα οφέλη της χρήσης «ηλεκτρονικού χαρτιού» Σύνδεση δράσης µε την τοπική κοινότητα, τους γονείς, τους φορείς ωρο-κύκλωση (free-cycle): είναι µια µορφή «κύκλωσης», χωρίς να µεσολαβεί πολτοποίηση και ανακύκλωση χαρτιού. Χαρίζουµε κάτι άχρηστο σε µας, εκεί που είναι χρήσιµο. γνωρίζω την θεσµική οργάνωση της γνώσης Βιβλιο-ταξινοµώ µε την συνδροµή του Εθνικού Κέντρου Τεκµηρίωσης Κατανοώ και εφαρµόζω ένα σύστηµα ταξινόµησης, όπως το δεκαδικό Dewey Καταθέτω τις εκδόσεις του Σχολείου µου στην Παγκόσµια Κοινότητα Η Εθνική Βιβλιοθήκη παρέχει ISBN και ISSN προκειµένου τα σηµαντικά τεκµήρια να έχουν µοναδική ταυτότητα κατανοητή από όλους. Βρίσκω ελληνόγλωσσους τίτλους και βιβλιογραφίες Το Εθνικό Κέντρο Βιβλίου διαθέτει βάση δεδοµένων για αναζήτηση από τον υπολογιστή µου. Επισκέπτοµαι το χώρο δράσης των Βιβλιοθηκών Οι ηµόσιες Βιβλιοθήκες προσφέρουν τις υπηρεσίες τους και µαθαίνω από αυτές. «Βιβλιο-υιοθεσίες»: µικρές δράσεις µε µεγάλα αποτελέσµατα οι µαθητές υιοθετούν κατεστραµµένα βιβλία ίνονται οδηγίες µορφής «ΚΤΜ» (Κάνε το Μόνος Σου) για την παροχή «πρώτων βοηθειών» σε φθαρµένα βιβλία. Οι µαθητές τα περιθάλπουν κατ οίκον µέχρι να αναρρώσουν και να είναι διαθέσιµα για όλους. το σχολείο υιοθετεί εξαντληµένα βιβλία Αν διαπιστωθεί ότι η Σχολική Βιβλιοθήκη διαθέτει παλιό/α εξαντληµένο/α βιβλίο συνεισφέρει για να το γνωρίσει υπόλοιπη εκπαιδευτική κοινότητα µέσα από τα «βιβλία υπό εξαφάνιση» του «Φιλόβιβλον». Οµάδες Βιβλιοφιλίας υιοθετούν «θεµατικές βιβλιογραφίες» ίνονται οδηγίες «ΚΤΜ» (Κάνε το Μόνος Σου) για να συλλέξουν οµαδικά οι µαθητές όλους τους διαθέσιµους τίτλους µιας θεµατικής που µελετούν. Το Φιλόβιβλον συµβάλλει στην προσέγγιση του υλικού που καταγράφτηκε (βιβλιογραφία).

4/4 000 Γενικά Θέµατα Σχολική Βιβλιοθήκη ηµοτικού Σχολείου Καρτέλα Αναγνώστη 500 Φυσικές Επιστήµες & Μαθηµατικά 100 Φιλοσοφία & Ψυχολογία 600 Τεχνολογία (εφαρµοσµένες επιστήµες) 200 Θρησκεία 700 Τέχνες & ιασκέδαση (καλές & διακοσµητικές τέχνηες) 300 Κοινωνικές Επιστήµες 800 Λογοτεχνία & Ρητορική 400 Γλώσσα 900 Ιστορία & Γεωγραφία Η αρίθµηση είναι από το δεκαδικό σύστηµα ταξινόµησης Dewey Επώνυµο: Όνοµα Τάξη Τµήµα Οµάδα α.α. ηµ/νία τίτλος λήψη επιστροφή ΥΛΙΚΑ ΒΙΒΛΙΟ ΕΣΙΑΣ Ετικέτες βιβλίων ΥΛΙΚΑ ΣΥΝΤΗΡΗΣΗΣ ΕΠΙΣΚΕΥΗΣ ΒΙΒΛΙΩΝ Κάθε Σχολείο έχει τη δική του βιβλιοπαρακαταθήκη, έχει τη δική του ιστορία. Κάθε Τάξη, κάθε Τµήµα έχει το δικό της χαρακτήρα, που συνθέτει η δυναµική του ασκάλου µε τους µαθητές. Κάθε δραστηριότητα, µικρή η µεγάλη, έχει τη δική της γοητεία, είναι ξεχωριστό βίωµα για την οµάδα που την πραγµατοποιεί. Η έµπρακτη ενασχόληση µε τις κατασκευές, το µοίρασµα αρµοδιοτήτων και του χρόνου, έχουν το δικό τους, «άγραφο» και βιωµατικό πλεονέκτηµα στην εκπαιδευτική διαδικασία. ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΣΧΟΛΙΚΩΝ ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ ΙΕΥΘΥΝΣΗΣ Π.Ε. ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ Περιλαµβάνει: - Βιβλιοστάσιο Θεµατικών ραστηριοτήτων (Βιβλία, Περιοδικά, Εκπαιδευτικό Υλικό κ.λπ.) - Βιβλιοστάσιο Σχολικών δραστηριοτήτων Πρωτοβάθµιας Εκπαίδευσης Μεσσηνίας - Ηλεκτρονική Βιβλιοθήκη Υλικού Σχολικών ραστηριοτήτων Π. Ε. Μεσσηνίας - Βιβλιοστάσιο Γενικής Βιβλιογραφίας. Όλο το υλικό είναι άµεσα διαθέσιµο για χρήση στις Σχολικές Μονάδες, µε τις κατάλληλες τεχνικές προϋποθέσεις, η για µελέτη στο µικρό αναγνωστήριο της Βιβλιοθήκης. ΙΕΥΘΥΝΣΗ ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗΣ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ ιοικητήριο, 6ος όροφος, 24 100 Καλαµάτα http://messinia.mysch.gr Βιβλιοθήκη Σχολικών ραστηριοτήτων Πληροφορίες: ηµήτρης Σαρρής Τηλέφωνο: 2721361544, Φαξ: 2721044481 email: messinia@mysch.gr ISBN: 978-960-88469-1-3 2012