1
Περιεχόμενα Συντελεστές... 3 Music makes me..?... 4 EΙΣΑΓΩΓΗ - ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΕΡΩΤΗΜΑ:... 4 Τι είναι μουσική;... 4 Ιστορία της Μουσικής... 5 ΓΙΑΤΙ ΥΠΑΡΧΕΙ ΜΟΥΣΙΚΗ?... 5 ΓΙΑΤΙ ΑΚΟΥΜΕ ΜΟΥΣΙΚΗ;... 6 Ξένη Μουσική... 7 REGGAE... 7 POP... 8 Ηλεκτρονική dance μουσική... 8 Hip-hop... 10 House music... 12 Τechno music... 13 Electro music... 14 Μπλουζ... 14 Country... 15 Rock... 15 Πανκ... 17 Eίδη Πανκ... 17 Στυλ-Ρουχισμός... 18 Ελληνικό πανκ... 18 METAL ΜΟΥΣΙΚΗ... 19 Ελληνική Μουσική... 20 Ρεμπέτικη Μουσική... 20 Δημοτικό τραγούδι... 20 Γενικά... 21 Βασικά χαρακτηριστικά... 21 Πανηγυριώτικα, πανηγυρτζίδικα... 21 Λαϊκή Μουσική... 22 Σκυλάδικο... 23 ΕΝΤΕΧΝΟ... 24 Ελληνική Ποπ... 24 Ελληνική ΡΟΚ... 25 Κλασική Μουσική... 26 Μουσική αγωγή για τα παιδιά... 26 Μουσική και ψυχολογία... 27 Συναισθηματικές αντιδράσεις... 27 Ερωτηματολόγιο... 31 Συμπεράσματα... 35 Επίλογος... 37 Βιβλιογραφία Αναφορές... 38 2
Συντελεστές Αντωνόπουλος Παναγιώτης Ζιώγας Αλέξανδρος Καλτσά Σεμέλη Κυριακάκη Γαλήνη Κυριακάκης Κωνσταντίνος Μελά Μαρία Μουστάκας Γεώργιος Νάσιος Στέφανος Νικολάου Κωνσταντίνος Ντούλια Βασιλική Σκλαβούνη Μαρία Τσιμπούκα Χριστίνα Μαρία Τσίντζιρα Παρασκευή Τσουκαλαδέλης Χρήστος Φούρκα Νεκταρία Φούρκας Γεώργιος Χονδρορρίζος Βασίλειος Υπεύθυνος Καθηγητής: Σπαθούλας Ευάγγελος 3
Music makes me..? Η μουσική και η επίδρασή της στη διαμόρφωση της προσωπικότητας EΙΣΑΓΩΓΗ - ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΕΡΩΤΗΜΑ: Είμαστε μαθητές της Α Λυκείου του 1ου Γενικού Λυκείου Λαμίας. Στα πλαίσια του μαθήματος Ερευνητική Εργασία, ασχολούμαστε με το θέμα: Η Μουσική και η επίδρασή της στη διαμόρφωση της προσωπικότητας του ανθρώπου. Παρατηρούμε από την προσωπική μας εμπειρία, ότι η μουσική επηρεάζει και διαμορφώνει τη ζωή των ανθρώπων. Γι αυτό το λόγο, το ερώτημα που μας απασχόλησε από την αρχή της ερευνητικής μας εργασίας, είναι το εξής: Ποια είναι η επιρροή της μουσικής στην καθημερινότητά μας;ποιοι είναι οι τομείς στους οποίους ασκεί μεγαλύτερη επίδραση;πώς επηρεάζει την ψυχολογία, την εμφάνιση, τη διαμόρφωση της προσωπικότητας, την κοινωνικοποίηση, την ιδεολογία, την πολιτικοποίηση και τον τρόπο δράσης του κάθε ατόμου και ιδιαίτερα των νέων. Για την υλοποίηση της έρευνας, θα προσπαθήσουμε να εντοπίσουμε την σχέση μεταξύ των ειδών μουσικής και την επίδρασή τους στους παραπάνω τομείς. Για το σκοπό αυτό, θα αναζητήσουμε πληροφορίες στο Internet και άλλες πηγές. Στο επόμενο μέρος της εργασίας μας, θα δημιουργήσουμε ένα ερωτηματολόγιο, με σκοπό την εύρεση πληροφοριών και απόψεων της κοινής γνώμης σχετικά με το πώς επηρεάζει η μουσική τους διάφορους τομείς της ζωής. Αφού συμπληρωθεί το ερωτηματολόγιο, θα ταξινομήσουμε και έπειτα θα αξιολογήσουμε τις απαντήσεις και θα βγάλουμε τα ανάλογα συμπεράσματα Έρευνα internet Ερωτηματολόγιο Αξιολόγηση απαντήσεων Τι είναι μουσική; Υπάρχουν πολλά πράγματα που μας συνοδεύουν στην καθημερινή μας ζωή. Ένα από αυτά είναι και η μουσική. Τι είναι όμως η μουσική; 4
Ως μουσική ορίζεται η τέχνη που βασίζεται στην οργάνωση ήχων με σκοπό τη σύνθεση, εκτέλεση και ακρόαση/λήψη ενός μουσικού έργου, καθώς και η επιστήμη που επικεντρώνεται σε θέματα συνδεόμενα με την παραγωγή, οργάνωση και λήψη ήχων. Με τον όρο εννοείται επίσης και το σύνολο ήχων από το οποίο απαρτίζεται ένα μουσικό κομμάτι. Γνωστή και ως Απολλώνια Τέχνη, η μουσική παίρνει το όνομά της από τις εννέα Μούσες της αρχαίας ελληνικής μυθολογίας. Καθ' αυτή την έννοια, η μουσική διέφερε σημασιολογικά της σημερινής χρήσης του όρου, και περιελάμβανε το σύνολο των τεχνών που βρίσκονταν υπό την προστασία των Μουσών. Στην Αρχαία Ελλάδα, ο όρος εννοούσε την ποίηση, το μέλος και τον χορό ως μια αδιάσπαστη ενότητα τεχνών η οποία καλλιεργήθηκε ιδιαίτερα στο Θέατρο, ενώ τη θεωρία της Μουσικής εξέφραζε ο κλάδος της Αρμονίας. Ο διαχωρισμός αυτός υιοθετήθηκε και αναπτύχθηκε από τον δυτικοευρωπαϊκό πολιτισμό. Έτσι σήμερα μπορούμε να πούμε ότι η μουσική ως τέχνη, έρχεται να καλύψει την ανάγκη του ανθρώπου να εκφράσει με τους ήχους, τις σκέψεις, τα συναισθήματα και τις ψυχικές του καταστάσεις. Ιστορία της Μουσικής Η μουσική δημιουργήθηκε από τον άνθρωπο σαν ένα μέσο ψυχαγωγίας. Στην προϊστορική εποχή, οι ήχοι που αναπαράγονταν από το χτύπημα δύο πετρών, θεωρούνταν μουσική. Στον αρχαίο κόσμο, τα διάφορα όργανα που είχαν εφευρεθεί, όπως η φόρμιγγα, η λύρα και ο δίαυλος, συνόδευαν τους ανθρώπους στις διάφορες εκδηλώσεις και τις γιορτές. Η ρωμαϊκή αυτοκρατορία, διατήρησε τον θεσμό της μουσικής σε όλες τις εκδηλώσεις και εισήγαγε νέα όργανα στην μουσική, όπως οι σάλπιγγες. Θεωρείται πώς η ανάπτυξη της μουσικής οργάνωσης και αρμονίας, επήλθε κατά τον μεσαίωνα, όταν οι πρώτοι συνθέτες έφτιαξαν συνέθεσαν διαχρονικά κομμάτια, που ακούγονται ακόμη και σήμερα. Κατά τον 17ο αιώνα, η μπαρόκ μουσική έφερε την επανάσταση, καθώς πλέον όλα γίνονταν σε μεγάλη κλίμακα, οπότε και η μουσική έπρεπε να είναι ανάλογη. Η περιοχή μεγαλύτερης ανάπτυξης της μπαρόκ, ήταν η κεντρική Ευρώπη, με συνθέτες όπως ο Johann Sebastian Bach και ο Antonio Vivaldi. Τον 18ο αιώνα, οι κλασικοί συνθέτες, όπως ονομάζονται, κατεύνασαν τα πνεύματα, δημιουργώντας ήρεμα ακούσματα, τα οποία έμειναν στην ιστορία και θαυμάζονται μέχρι και τις μέρες μας. Λόγος γίνεται για τους διάσημους και σεβαστούς πλέον συνθέτες Wolfgang Amadeus Mozart, Ludwig Van Beethoven, Joseph Haydn και Franz Schubert. Τον 19ο αιώνα, η μουσική έφτασε σε ένα διαφορετικό επίπεδο. Οι ρομαντικοί τόλμησαν νέες μελωδίες, οι οποίες ήταν σίγουρα διαφορετικές από τις προηγούμενες, και κέρδισαν τις εντυπώσεις όλων των συγχρόνων τους. Σπουδαίοι συνθέτες εκείνης της εποχής, ήταν οι Robert Schumann, Johann Strauss και Pyotr Ilych Tchaikovsky. Τον 20ο αιώνα, τα διαχρονικά κομμάτια παραμερίστηκαν, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν είχαν ανάπτυξη. Ταυτόχρονα όμως αναπτύχθηκαν νέα είδη μουσικής, όπως η ροκ, η ποπ, η μέταλ, η χιπ-χοπ και η disco. Όλα αυτά τα νέα είδη μουσικής ανέβασαν την μουσική στα ύψη, προσφέροντας εναλλακτικές στην ψυχαγωγία των ανθρώπων. Ο 21ος αιώνας, ήρθε για να κάνει την απόλυτη διαφορά, αναπτύσσοντας όλων των ειδών τη μουσική και ανακυκλώνοντας τα παλιά, δημιουργώντας εκπληκτικές διασκευές, που πλέον συνοδεύουν τους ανθρώπους σε κάθε τους βήμα. Ένα είναι το σίγουρο. Όσο εξελίσσεται ο κόσμος, η μουσική θα γίνεται καλύτερη ώστε να μπορεί να συμβαδίσει με την ραγδαία αυτή εξέλιξη. ΓΙΑΤΙ ΥΠΑΡΧΕΙ ΜΟΥΣΙΚΗ? 5
Από την αρχή της ιστορίας, η μουσική χρησιμοποιούνταν ως μέσο επικοινωνίας, είτε αυτό ήταν για τελετουργικές διαδικασίες, είτε για την προειδοποίηση της φυλής από μία επικείμενη απειλή. Με την πάροδο των χρόνων, η μουσική χρησιμοποιήθηκε για να περνάει μηνύματα στους ακροατές, να δείχνει την ψυχική κατάσταση του συνθέτη καθώς και να εκφράζει διάφορες ομάδες ανθρώπων. Πάνω σε αυτά τα δεδομένα βασίστηκαν (και ακόμη βασίζονται) οι μουσικοί. Σύμφωνα με έρευνες μάλιστα, η μουσική μπορεί να αποτελέσει και θεραπευτικό ρόλο. Τέλος, πρέπει να αναφερθεί ότι η μουσική αποτελεί το μεγαλύτερο ίσως ενδιαφέρον των νέων σε όλο τον κόσμο. Αυτό οφείλεται κυρίως στο ότι οι περισσότεροι νέοι εκφράζονται απόλυτα μέσω της μουσικής, η οποία μάλιστα συμβάλλει και στην κοινωνικοποίησή τους. ΓΙΑΤΙ ΑΚΟΥΜΕ ΜΟΥΣΙΚΗ; Πολλοί άνθρωποι θεωρούν αυτό το ερώτημα αυτονόητο, ενώ στην ουσία είναι δύσκολο να απαντηθεί με ακρίβεια. Γενικά μπορούμε να πούμε ότι όλοι οι άνθρωποι ανά τον κόσμο ακούνε κάποιο είδος μουσικής για διάφορους λόγους. Αρχικά, είμαστε διστακτικοί στο να αναγνωρίσουμε την πηγή της ευχαρίστησης μας όταν αυτή προέρχεται από κάποιο είδος τέχνης. Ίσως γιατί φοβόμαστε ότι αποκωδικοποιώντας την θα χαθεί και η μαγεία της. Υπάρχει μια αρκετά επικρατούσα άποψη ότι η μουσική μας θυμίζει τους ήχους της φύσης, όπως (περιβάλλον, ζώα, άνθρωποι) και πως έχουμε αυτή την αίσθηση γιατί μας αρέσει για βιολογικούς λόγους. Στην ουσία δηλαδή οι ήχοι των ζώων,της φύσης και των ίδιων των ανθρώπων, αυτοί οι τελευταίοι είναι και οι πιο σημαντικοί για μας. Οι ήχοι των ανθρώπων μας μεταφέρουν πληροφορίες για τους ανταγωνιστές ή το πιθανό μας ταίρι. Αναπτύσσουμε το αυτί μας έτσι ώστε να είναι πιο εξοικειωμένο και ανοιχτό πως τους ήχους του ανθρώπου και τις εναλλαγές στη συχνότητα αυτών των ήχων. Το γεγονός ότι το μουσικό είδος της Ροκ είναι τόσο αγαπητό συμβαίνει γιατί δίνει έμφαση σε μουσικά διαστήματα των οποίων οι σχέσεις συχνότητας είναι αυτές που χρησιμοποιούμε και στην ανθρώπινη ομιλία. Εμείς λοιπόν είμαστε η βασικότερη πηγή συναισθηματικότητας και συγκίνησης. Οπότε στο υποσυνείδητο μας υπάρχει ο συσχετισμός των ήχων που ακούμε τονικά και ρυθμικά σε ένα κομμάτι με την μνήμη μας, η οποία διαφέρει πολιτισμικά και εθνολογικά, και τα συναισθήματα που χαρακτηρίζονται από τις τονικότητες αυτές. Αν και μέχρι και σήμερα δεν υπάρχει μια ξεκάθαρη απάντηση ως προς το γιατί μπορεί η μουσική να μας συγκινήσει,θετικά και αρνητικά. Φαίνεται πως η δύναμη της μουσικής επαναφέρει συναισθήματα και καλλιεργεί τη δημιουργικότητα μας. Γενικότερα η μουσική μας χαλαρώνει, μας ξυπνά τη φαντασία, μας αποβάλει τις αρνητικές σκέψεις και τα προβλήματα που μας απασχολούν, ενώ μας ανεβάζει ψυχολογικά για να συνεχίσουμε με αυτόν τον τρόπο τη μέρα μας. Στα πλαίσια της εργασίας μας, ερευνήσαμε τις επιδράσεις που έχουν τα διάφορα είδη μουσικής στον άνθρωπο. Ξεκινώντας από την ξένη και προχωρώντας βαθύτερα στην ελληνική μουσική, ανακαλύπτουμε έναν εντελώς καινούριο κόσμο. Παραθέτουμε ενδεικτικά ορισμένα από τα κυρίαρχα είδη της μουσικής, για τα οποία παρουσιάζουμε μερικές γενικές πληροφορίες προσπαθώντας να εντοπίσουμε την επιρροή τους στη ζωή των ατόμων και στη διαμόρφωση του χαρακτήρα τους. 6
Ξένη Μουσική REGGAE H ρέγκε (reggae) είναι μουσικό είδος που αναπτύχθηκε με επίκεντρο τη Τζαμάικα στα τέλη της δεκαετίας του 1960. Οι ρίζες της ανιχνεύονται στο παραδοσιακό είδος που ονομάζεται μέντο (mento) και χρονολογείται στα τέλη του 19ου αιώνα, στο είδος του σκα (ska), στο Rocksteady, αλλά και στο R&B. Τα κυρίαρχα μουσικά της όργανα είναι: Η κιθάρα Το μπάσο Τα ντράμς Γνωστότεροι καλλιτέχνες της reggae είναι ο Βοb Marley, o Peter Tosh, o Jimmy Cliff και το συγκρότημα Toots and the Maytals. Από τα τέλη της δεκαετίας του 1960, η ρέγκε συνδέθηκε επίσης στενά με το ρασταφαριανισμό, το οποίο είναι ένα θρησκευτικό και πολιτικό κίνημα που συνδυάζει στοιχεία του προτεσταντισμού με το μυστικισμό και μία παναφρικανική πολιτική συνείδηση. Τα μέλη του, οι ρασταφάρι πρεσβεύουν πως κάθε άνθρωπος αντιλαμβάνεται με το δικό του τρόπο την αλήθεια, γεγονός που εξηγεί εν μέρει το ευρύ φάσμα πεποιθήσεων που παρατηρείται στις τάξεις τους και πιστεύουν πως κάθε άνθρωπος οφείλει να συμπεριφέρεται με ανεκτικότητα, ειλικρίνεια και ακεραιότητα και να αντιστέκεται ειρηνικά σε κάθε μορφή καταπίεσης. Ένα από τα κύρια εξωτερικά χαρακτηριστικά των Ρασταφάρι είναι η κόμμωση που υιοθετούν, συνηθίζοντας να αφήνουν μακριά μαλλιά, με τα οποία αργότερα δημιουργούν πλεξούδες (ράστα). Η κόμμωση των Ρασταφάρι έχει συνδεθεί επίσης με ευρύτερους συμβολισμούς, έχοντας χαρακτηριστεί ως πράξη επιθετικής κοινωνικής αντίδρασης και κοινωνικής απομόνωσης. Γενικά μπορούμε να πούμε ότι οι περισσότεροι φανατικοί με την ρέγκε έχουν επηρεαστεί τόσο στην εξωτερική τους εμφάνιση (μαλλιά ράστα, ρούχα με ζωηρά χρώματα και διάφορα σχέδια), όσο και στον τρόπο σκέψης (χαλαρή ζωή απαλλαγμένη από προβλήματα 7
και συχνά απάθεια στα γεγονότα) αλλά και στις συνήθειές τους (κάπνισμα και χρήση ουσιών). Παρατηρούμε ότι στο ευρύτερο χώρο της ελληνικής κοινωνίας η ρέγγε μουσική έχει ολιγάριθμους οπαδούς αλλά πολλούς φίλους. Συμπεραίνουμε ότι δεν έχει ιδιαίτερη επίδραση στους Έλληνες. POP Pop ονομάζεται ένα είδος μουσικής το οποίο χαρακτηρίζεται από ελαφριές μορφές ξένης μουσικής. Ο όρος pop προέρχεται από τον αγγλικό όρο popular που σημαίνει δημοφιλής. Αυτό το είδος μουσικής γεννήθηκε το 1950 στην Αμερική. Κάποια απ τα θέματα που αναφέρεται η pop μουσική είναι τα συναισθήματα και η ρομαντική αγάπη.τα κύρια μουσικά όργανα που χρησιμοποιούνται είναι: - Η κλασική η κιθάρα/ ηλεκτρική κιθάρα - Το αρμόνιο - Τα ντράμς - Το πιάνο Επιπλέον όσον αναφορά τα χαρακτηριστικά της pop μουσικής, αποτελούνται από τον αυθορμητισμό, την ανάλαφρη διάθεση, τις έντονες χρωματικές αντιθέσεις και εν γένει την απόρριψη του παραδοσιακού. Η Pop Art συνδέθηκε με ένα είδος εμπορικής τέχνης που απευθύνεται σε ένα ευρύ κοινό. Επίσης δεν είναι τυχαίο που την ίδια περίοδο γνωρίζει μεγάλη έξαρση στη Μεγάλη Βρετανία στην οποία θεωρείται συγγενής της Pop Αrt. Γνωστοί καλλιτέχνες της Pop μουσικής είναι: η Lady Gaga, η Shakira, η Britney Spears, η Μadonna. Ηλεκτρονική dance μουσική Ηλεκτρονική dance μουσική είναι η ηλεκτρονική μουσική που παράγεται κυρίως για τους σκοπούς χρήσης της σε 8
νυχτερινά κέντρα διασκέδασης, ή σε περιβάλλον όπου κατά βάση επικρατεί ο χορος. Η μουσική έχει δημιουργηθεί για χρήση σε μεγάλο βαθμό από DJs και παράγεται με την πρόθεση να ακούγονται στο πλαίσιο μιας συνεχούς σειράς τραγουδιών. Ηλεκτρονική χορευτική μουσική είναι ένας όρος που δημιουργήθηκε και χρησιμοποιείται κυρίως από τους Αμερικανούς, για να περιγράψει ένα σύνολο κρουστών μουσικών ειδών που ουσιαστικά προέρχεται από τις μεθόδους παραγωγής της μουσικής disco, house μουσική, μουσική techno και hip hop μουσική. Η μουσική αρχικά γεννήθηκε και διαδόθηκε μέσω των νυχτερινών κέντρων διασκέδασης στη δεκαετία του 1980, στα patry στα τέλη της δεκαετίας του 1980.Μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του 1990 η παρουσία της ηλεκτρονικής dance μουσικής στη σύγχρονη κουλτούρα, οπου ειχε ευρέως σημειωθεί και ο ρόλος της στην κοινωνία, άρχισε η διερεύνηση της σε δημοσιευμένες ιστορικές, πολιτιστικές και κοινωνικές επιστήμες ακαδημαϊκών σπουδών. Τέτοια ηλεκτρονικά μέσα, όπως συνθεσάιζερ, drum machines και sequencers, που τονίζει γενικά τον ενιαίο ήχο των πράξεων αυτών. Μιμείται τα παραδοσιακά ακουστικά όργανα ακόμα και όταν μερικές φορές δεν περιλαμβάνει μουσική για χορό. Από τα μέσα περίπου της δεκαετίας του 1980, η ηλεκτρονική dance μουσική έχει διαδοθεί σε πολλά νυχτερινά κέντρα(μπαρ,ντισκοτέκ), και είναι το κυρίαρχο είδος της μουσικής που παίζονταν σε ντισκοτέκ. Ως εκ τούτου, η σχετική μουσική λέσχη όρου, ενώ αναφερει γενικά σε όποιο από τα δύο είδη μουσικής είναι σήμερα στη μόδα και σχετίζεται με νυχτερινά κέντρα, έχει γίνει συνώνυμο με όλα ηλεκτρονικής χορευτικής μουσικής, ή απλά τα είδη ή κάποιο υποσύνολο αυτών, που συνήθως παίζεται σε mainstream δισκοθηκών. Μερικές φορές χρησιμοποιείται ευρύτερα για να συμπεριλάβει μη-ηλεκτρονική μουσική έπαιξε σε τέτοιους χώρους, ή την ηλεκτρονική μουσική που δεν είναι συνήθως παίζονται σε clubs, αλλά ότι τα μερίδια αποδίδει με τη μουσική δηλαδή. Τι είναι ευρέως θεωρείται ότι είναι οι αλλαγές μουσική των club την πάροδο του χρόνου, περιλαμβάνει διάφορα είδη ανάλογα με την 9
περιοχή και ο οποίος έιχει κάνει την αναφορά, και δεν μπορεί να περιλαμβάνει πάντα ηλεκτρονικής χορευτικής μουσικής. Ομοίως, η ηλεκτρονική χορευτική μουσική μερικές φορές σημαίνει διαφορετικά πράγματα σε διαφορετικούς ανθρώπους. Και οι δύο όροι περιλαμβάνουν αόριστα πολλών ειδών, και μερικές φορές χρησιμοποιούνται σαν να ήταν οι ίδιοι είδη. Η διάκριση είναι ότι η μουσική των club, τελικά, βασίζεται σε αυτό που είναι δημοφιλές, ενώ η ηλεκτρονική χορευτική μουσική βασίζεται σε χαρακτηριστικά της ίδιας της μουσικής. Ηλεκτρονική χορευτική μουσική χαρακτηρίζεται από τους δημοσιογράφους μουσικής και τους οπαδούς της ως ένα διαρκώς εξελισσόμενο επώνυμο είδος. Με πολλά είδη της dance μουσικής, ο αριθμός των beats ανά λεπτό (BPM) βοηθά στο να γίνει ένας διαχωρισμός ανάμεσα στα διάφορα είδη. Η παρουσία του φωνητικά, live όργανα εναντίον συνθετικά όργανα(στον υπολογιστη),βοηθαει στη διαφοροποίηση των ειδών της ηλεκτρονικής dance μουσικής. Ορισμένα είδη, όπως η Electro, Eurodance,techno, house, trance, Hardstyle,jungle, Dubstep προορίζονται κυρίως για χορους. Στη δεκαετία του 1990, μετά την ανάπτυξη των προσωπικών υπολογιστών άρχισε να δημιουργείτε η dance μουσική σε υπολογιστή με βάση τα συστήματα παραγωγής. Ξεχωριστοί καλλιτέχνες, παραγωγοί και DJs Armin van Buuren,Tiësto,Deadmau5, Above & Beyond, Paul Oakenfold,Avicii,David Guetta Τόσο η Pop όσο και η Dance μουσική επειδή είναι εμπορική μουσική και προβάλουν μια πιο ανέμελη και απροβλημάτιστη προσέγγιση στη ζωή, παρά το γεγονός ότι έχουν πολλούς οπαδούς και φίλους δεν ωθούν τα άτομα στην ταύτισή τους με το συγκεκριμένο τρόπο ζωής (Life Style) εκτός από λίγες περιπτώσεις. Οι φανατικοί του είδους ξεχωρίζουν από τη συνεχή παρουσία τους στα club, την εκκεντρική αμφίεση με έντονα χρώματα, περίεργα χτενίσματα, αξεσουάρ και γενικά μια πιο ασυνήθιστη εμφάνιση. Στον τρόπο σκέψης χαρακτηρίζονται από έλλειψη προβληματισμών και μειωμένη κριτική σκέψη. Η φιλοσοφία τους είναι να περνάνε καλά. Hip-hop Το hip-hop έχει ενωθεί με το 4ο στοιχείο του Breaking το Rap, Graffiti και το djing. Οι συμμορίες έχουν βρεί έναν άλλο τρόπο εκτός από τη βία να ξεσπούν από την καθημερινή 10
απογοήτευση της ζωής τους, στις υποβαθμισμένες συνοικίες: το Breaking Ο χορός λύνει τις διαφορές. Η μουσική γίνεται πιο εκφραστική και με ένταση και όλοι μπορούν να συμμετέχουν είτε σαν ακροατές είτε σαν δημιουργοί Aντί να βγάζουν λοιπόν μαχαίρια, πιστόλια ή άλλο όπλο, οι συμμορίες διαλύονται και φτιάχνουν crew χορευτικά και κάνουν "Battles" αναμεταξύ τους. Ο χαμένος στο χορό πρέπει να ομολογήσει την ήττα του δημοσίως στον νικητή και όλα είναι μετά ειρηνικά. Το Breaking, μείωσε αισθητά την βία και έκανε τους νέους να εκτονώνονται στην μουσική δίνοντας εικόνα με χορό, πόζες, φιγούρες, αστεία και αναδεικνύοντας "style". Το ύφος ή "style" παίζει μεγάλο ρόλο στο χώρο της hip- Ηοp κουλτούρας. Καθώς και το Bitting. Απαγορεύεται αυστηρά οι djs να κλέβουν τις lοοp των άλλων dj. Όλοι δουλεύουν και πειραματίζονται με ασυνήθιστα beats και περίπλοκα scratches. Όλα ανακατεύονται με μια εκπληκτική μαεστρία. Είτε ήταν μουσική, χορός ή και Graffiti ή Ηip hοp, έπαιρνε έμπνευση από παντού. Δεν υπήρχε ρατσισμός ή θρησκεία, χρώμα ή πολιτικές ιδεολογίες (μέχρι τότε) που να βάζουν όρια στις επιδράσεις από διάφορους μουσικούς καλλιτέχνες ζωγράφους, άλλους χώρους. Όλες οι μουσικές κουλτούρες μέχρι και ελληνικά έπεφταν στα χέρια των djs και έβγαιναν πλήρως ανανεωμένα, ανακαινισμένα, γεμάτα ζωντάνια και πολύ πιο ρυθμικά. Το ίδιο συνέβαινε με τους Β-bοys και τα B-girls Μετανάστες. Στην Αμερική όπως Ρώσοι, Πορτορικανοί, Πολωνοι, Γάλλοι, Έλληνες και Αφρικανοί, ανακατεύουν τα πιο εντυπωσιακά βήματα από τους δικούς τους παραδοσιακούς χορούς αλλά όχι μόνο. Μέχρι και πολεμικές τέχνες. Ότι κινήσεις ήταν cοοl ή fresh όπως έλεγαν τότε το 1982 τις συμπεριλάμβαναν - φυσικά τελείως αλλαγμένες και προσαρμοσμένες στο είδος - για να βγεί ένα εντυπωσιακό και τέλειο αποτέλεσμα που δεν μπορούσες να διανοηθείς ότι θα μπορούσε να γεννηθεί. Μερικά γρήγορα συμπεράσματα μέχρι εδώ. Το Breaking ξεκίνησε και έδωσε έναν πολύ δημιουργικό ρόλο στους djs και αυτοί με την σειρά τους προσάρμοσαν την μουσική στις ανάγκες του b-boying/girl style.οι Ράπερς Αυτοί τότε το ''75-''78 εμψύχωναν τους Breakers, με τα μικρόφωνα και συμμετείχαν με ρίμες που πραγματικά είχαν κάτι να πουν. Ο cool Herc ο Dj σε κάποιο πάρτυ, σύνδεσε τα μικρόφωνα στο mixer του και άρχισε να λέει διάφορα ανάμεσα από τα τραγούδια κάτι σαν ποιηματάκια και slogan. Αυτό το έκανε για να ανεβάζει τον κόσμο και να έρθει σε άμεση επαφή. Όπως π.χ. από τους B-boys: «Don''t stop the body rock» ή «Party people in the place tο be... say hοοο ye. Say we gonna rock the party», «Ηip -hop don''t stop!» και το κοινό αντιδρούσε θετικά στο κάλεσμα του απαντώντας. Έκανε προθέρμανση με τους καλεσμένους. Έφτιαχνε μια γραμμή επικοινωνίας. Ο Cοοl Herc ήταν από τους πρώτους που το έκανε και μάλιστα είχε και το πρώτο αποτελεσματικό Rap crew τους Hercoloids Βέβαια ύστερα ήρθαν κι άλλοι djs και πρόσθεσαν φράσεις και ρίμες. Έτσι ξεκίνησαν τα πρώτα βήματα των Ράπερ, οι Μc (Master of Ceremony). Οι πρώτοι Μc ήταν κάτι σαν οι conferancie των πάρτυ. Ύστερα έλεγαν κάποιες μικρές ιστορίες ή γεγονότα από την προσωπική τους ζωή με ομοιοκαταληξία στον ρυθμό και το beat των DJs. Το rap γεννιόταν. 11
Μπορούσες να μιλήσεις κατευθείαν στον κόσμο και να έχεις μπροστά σου την αντίδραση του κοινού "τραγουδώντας". Έκανες έναν μονόλογο με ρίμες και το κοινό άκουγε και χορεύοντας ταυτόχρονα. Δεν χρειαζόταν κάποιο ιδιαίτερο φωνητικό χάρισμα αλλά έξυπνος προφορικός λόγος. Μπορούσες να εκφραστείς για τα κοινωνικά προβλήματα, τις αδικίες, τις σχέσεις σου, το χιούμορ, γενικά για τη ζωή σου. Όλοι ένιωθαν την ανάγκη να εκφραστούν και ήθελαν να έχουν πρόσβαση με το MCing. Ούτε Ωδεία ούτε σχολές φωνής. Απλά ένα beat του Dj και ένα μικρόφωνο και κάτι να πεις. Έτσι ήταν τότε το ραπ από το ''79-''85. Το "message" του Grand Master Fleshείναι ένα τέτοιο δείγμα και θεωρείται ο εθνικός ύμνος του hip-hop culture. Όπως και σε όλα τα υπόλοιπα στοιχεία του hip-hop έτσι και το MCing έπρεπε να είχε ύφος, στυλ και τις δικές σου ρίμες. Το ίδιο και στο Graffiti το οποίο έβγαζε τον ζωγράφο/καλλιτέχνη από την απομόνωση του ατελιέ-δωματίου και τον έφερνε αντιμέτωπο με την κοινωνία. Λίγο πολύ αυτή είναι η ιστορία της Hip-Hop κουλτούρας συμπυκωμένα. Απλά μετά το ''86 οι ράπερς έχασαν τον προσανατολισμό, βγήκε το gangsta rap και άλλα τέτοια είδη και οι hip-hop Ευρωπαίοι το υιοθέτησαν χωρίς καν να το προσαρμόσουν στην κουλτούρα της χώρας τους. Δεν έχουμε Βronx στην Ελλάδα ή στη Γερμανία. Δεν σκοτωνόμαστε για να προστατέψουμε κάποια τετράγωνα. Μετά ήρθαν οι εμπορικοί clown''s στην Αμερική Puff Daddy κι άλλα τέτοια προϊόντα που κινούνται με τη βοήθεια του MTV. Κάτι ανάλογο έχουμε κι εδώ όπως τα Ημισκούμπρια. Κύρια γνωρίσματα των οπαδών της hip-hop είναι τα φαρδιά ρούχα, τα καπέλα που είναι γυρισμένα στο πλάι ή και εντελώς πίσω, τα τεράστια κοσμήματα και το ανέμελο στυλ. Επιπλέον έχουν υιοθετήσει έναν ιδιαίτερο τρόπο ομιλίας, ο οποίος συνοδεύεται από μεγάλο πλήθος κινήσεων και ορισμένες χαρακτηριστικές λέξεις όπως yo, man και συνδυασμούς αυτών. House music Είναι ένα είδος ηλεκτρονικής dance μουσικής που αναπτύχθηκε στις αρχές της δεκαετίας του 80 από dance club Djs στο Chicago. Eνα μουσικό κράμα με στοιχεία από late 70 s soul, funk και κυρίως disco. Oυσιαστικά μια εξέλιξη της disco με ενίσχυση σύγχρονων μουσικών τεχνικών bass drum, electronic synthesizer baseline, electronic drums, effects, funk and pop samples και ενισχυμένα vocals. Υπάρχουν διάφορες απόψεις για την προέλευση της ονομασίας HOUSE. Η επικρατέστερη και πιο έγκυρη είναι ότι.. προήλθε από το όνομα του club ΤΗΕ WAREHOUSE το οποίο ήταν το δημοφιλέστερο club του Chicago στα τέλη της δεκαετίας 70 και αρχές της δεκαετίας του 80. Εκεί εμφανιζόταν ο Dj FRANKIE KNUCKLES παίζοντας αυτό το καινούριο για τα τότε δεδομένα είδος μουσικής, σ ένα κοινό κυρίως ομοφιλοφίλων, κάνοντας θραύση κάθε βράδυ στα ταμεία του club. Ο Knuckles έγραφε την μουσική αυτή στην TRAXX RECORDS που από τότε έγινε γνωστή σαν HOUSE MUSIC. Ήταν η μουσική για αυτούς που ήθελαν κάτι παραπάνω από το main stream που παιζόταν στα ραδιόφωνα, αλλά και στα clubs. Το underground της εποχής. Τα περισσότερα party γινόταν σε σπίτια, garage, και underground clubs του Chicago και του Detroit. Μέσα από τη μουσική περνούσαν και διάφορα κοινωνικοπολιτικά μηνύματα για άτομα που θεωρητικά βρισκόταν στο περιθώριο της κοινωνίας, κυρίως μαύρους και latin gays. "Church for people who have fallen from grace" - FRANKIE KNUCKLES 12
Η χρησιμοποιούσαν μηνύματα ελευθερίας του μαύρου community. Όπως το «Promised Land» και «I Have a Dream» που δίνουν όμοια μηνύματα με την πασίγνωστη ομιλία του Martin Luther King. Η ανάπτυξη της HOUSE στην Βρετανία σημειώθηκε κατά την περίοδο 1988 89. Κατά τη διάρκεια δηλαδή του δεύτερου Summer Of Love. Αν και εμφανίστηκε την ίδια περίοδο που εμφανίστηκε και στο Chicago, στις αρχές της δεκαετίας του 80 και συγκεκριμένα στο Manchester στο club The Haçienda σαν προέκταση της Northern Soul τεχνοτροπίας. Μέχρι το 1986 με τους Djs Pickering, Park και Da Silva η house είχε καθιερωθεί. Πολλά underground clubs και private parties στο Λονδίνο αλλά και σε ολόκληρη τη Μ. Βρετανία έπαιζαν μόνο house. Το πρώτο Αγγλικό House tune βγήκε το 1986 - "Carino" από T-Coy. Πολλοί Ευρωπαίοι άρχιζαν να αγκαλιάζουν την house και να καλούν στα μεγάλα club αμερικάνους θρυλικούς πλέον djs με πρώτο τον Larry Levan στο Ministry of sound όπου resident ήταν ο Dj Harvey. Στα τέλη του 1987 ο Paul Lakefield και ο Danny Rampling φέρνουν στην Ibiza το house από τα club του Λονδίνου και σταματάει το μέχρι τότε mix από rock, pop και disco για τα ευρωπαία πλουσιόπαιδα. Η Ibiza γίνεται η παγκόσμια πρωτεύουσα της house και κατ επέκταση της dance και του clubbing! Τέλη δεκαετίας 80 και αρχές 90 στη Νέα Υόρκη παρουσιάζονται οι Danny Tenaglia, Junior Vasquez και λίγο αργότερα οι Masters at Work και Kerri Chandler. Από εκείνο το σημείο και μετά ο ένας super star Dj υποδέχεται τον άλλο σαν David Morales, Joey Negro, Roger Sanchez, Timmy Regisford, Satoshi Tomiie, Sasha, John Digweed, Deep Dish, Bob Sinclar, Dimitri from Paris και πάρα πολύ άλλοι. Τechno music Techno είναι μια μορφή της ηλεκτρονικής χορευτικής μουσικής που προέκυψαν στο Ντιτρόιτ, Μίτσιγκαν στις Ηνωμένες Πολιτείεςκατά τη διάρκεια της μέσα έως τα τέλη της δεκαετίας του 1980. Η πρώτη καταγεγραμμένη χρήση της λέξης techno σε σχέση με ένα ύφος της μουσικής ήταν το 1988. Πολλές μορφές της techno υπάρχουν σήμερα, αλλά Detroit techno θεωρείται ως το θεμέλιο πάνω στο οποίο ένας αριθμός SubGenres έχουν κατασκευαστεί.η αρχική techno προέκυψε από την σύμπλευση της ηλεκτρονικής μουσικής, στο ύφος των καλλιτεχνών, όπως Kraftwerk, Giorgio Moroder, με αφρικανική αμερικανική μουσική στυλ, όπως funk, electro, house Σικάγο και ηλεκτρικό τζαζ.πρωτοποριακός παραγωγός ο Juan Atkins αναφέρει φράση Toffler του "αντάρτες techno», όπως τον εμπνέει να χρησιμοποιούν τη λέξη techno για να περιγράψει το μουσικό ύφος που βοήθησε να δημιουργήσει. Αυτό το μοναδικό μίγμα επιρροών techno ευθυγραμμίζεται με την αισθητική που αναφέρεται ως afrofuturism. Για τους παραγωγούς, όπως Derrick May, η μεταβίβαση του πνεύματος από το σώμα του μηχανήματος είναι συχνά ένα κεντρικό μέλημα? κατ 'ουσίαν έκφραση της τεχνολογικής πνευματικότητας. Στιλιστικά, techno είναι γενικά επαναληπτική οργανική μουσική που παράγεται για χρήση σε συνεχή DJ set. Η κεντρική συνιστώσα ρυθμικήείναι πιο συχνά σε κοινή ώρα (4/4), όπου ο χρόνος είναι σημειωμένα με ένα μπάσο τύμπανο σε κάθε τρίμηνο σημείωση παλμό, έναν 13
Backbeatπαίζεται από παγίδα χειροκρότημα ή στο δεύτερο και το τέταρτο παλμούς του μπαρ, και μία ανοικτή hi-hat ακούγονται κάθε δευτερόλεπτο όγδοο. Ο ρυθμός τείνει να ποικίλει μεταξύ των περίπου 120 παλμούς ανά λεπτό (σημείωση τρίμηνο ισοδυναμεί με 120 παλμούς ανά λεπτό) και 150 bpm, ανάλογα με το στυλ της techno. Η δημιουργική χρήση της τεχνολογίας στην παραγωγή μουσικής, όπως drum machines, συνθεσάιζερ, και ψηφιακού ήχου σταθμών εργασίας, θεωρείται ως μια σημαντική πτυχή της αισθητικής της μουσικής. Πολλοί παραγωγοί χρησιμοποιούν ρετρό ηλεκτρονικών μουσικών συσκευών για να δημιουργήσουν αυτό που θεωρούν ότι είναι ένα αυθεντικό techno ήχο. Drum machines από την δεκαετία του 1980, όπωςτου Roland TR-808 και TR-909 είναι ιδιαίτερα βραβευθείς, εξομοιώσεων και του λογισμικού των εν λόγω ρετρό τεχνολογίας, είναι δημοφιλής μεταξύ techno παραγωγούς. Μουσική δημοσιογράφοι και οπαδοί της techno είναι γενικά σε επιλεκτική χρήση του όρου? Έτσι μια σαφής διάκριση μπορεί να γίνει μεταξύ μερικές φορές, αλλά συχνά σχετίζονται με ποιοτικά διαφορετικό στυλ, όπως tech house και trance. "Techno" είναι επίσης συχνά συγχέεται με τη γενικευμένη περιγραφές, όπως την ηλεκτρονική μουσική και ηλεκτρονικής χορευτικής μουσικής Electro music Η ηλεκτρονική μουσική είναι η μουσική που χρησιμοποιεί ηλεκτρονικά μουσικά όργανα και ηλεκτρονικής μουσικής τεχνολογίας στην παραγωγή του. Σε γενικές γραμμές ένα μπορεί να γίνει διάκριση μεταξύ ήχος που παράγεται με χρήση μέσων και ηλεκτρομηχανικών που παράγονται με τη χρήση ηλεκτρονικής τεχνολογίας. [ 1 ] Παραδείγματα των ηλεκτρομηχανολογικών ήχος που παράγουν οι συσκευές περιλαμβάνουν την telharmonium, Hammond όργανο, και την ηλεκτρική κιθάρα. Καθαρά ηλεκτρονική παραγωγή ήχου μπορεί να επιτευχθεί με τη χρήση συσκευών όπως το Theremin, ήχο συνθεσάιζερ, και ο υπολογιστής. [ 2 ] Η ηλεκτρονική μουσική ήταν κάποτε σχεδόν αποκλειστικά σχετίζονται με τη δυτική μουσική τέχνη, αλλά από τα τέλη του 1960 σχετικά με τη διαθεσιμότητα οικονομικά προσιτής τεχνολογίας μουσική, σήμαινε ότι η μουσική που παράγεται με τη χρήση ηλεκτρονικών μέσων έγινε όλο και πιο διαδεδομένη στη δημοφιλή τομέα. [ 3 ] Σήμερα ηλεκτρονική μουσική περιλαμβάνει πολλές ποικιλίες και κυμαίνεται από πειραματικής μουσικής τέχνης μέχρι τον λαϊκό μορφές, όπως η ηλεκτρονική χορευτική μουσική. Μπλουζ Ορισμός-Λίγα στοιχεία Καταγωγή: Αφρικανική παράδοση, Μπλουζ, Σπιρίτσουαλς, Γκόσπελ, Εργατικό τραγούδι Τόπος γέννησης: Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής Μουσικά όργανα: Πιάνο Κιθάρα Μπάσο Φυσαρμόνικα Ντραμς Σαξόφωνο Με τον όρο μπλουζ αναφέρεται το φωνητικό και οργανικό μουσικό ιδίωμα που εκφράζεται με «Μπλου» νότες (blue notes) δηλαδή υφέσεις στην 3η και 7η νότα της κλίμακας και επαναλαμβανόμενο μοτίβο συνήθως δωδεκάμετρης μορφής. Γεννήθηκε στις αφροαμερικανικές κοινότητες των Η.Π.Α. ως ανάμειξη στοιχείων με αφρικανικές ρίζες, εκκλησιαστική μουσική (Σπιρίτσουαλς και Γκόσπελ), ύμνους του εμφυλίου πολέμου κ.ά. μουσικά ιδιώματα. To μπλουζ επηρέασε σε σημαντικό βαθμό την ύστερη αμερικανική και δυτικοευρωπαϊκή μουσική και συνδέθηκε με άλλα είδη όπως το ράγκταϊμ, η Τζαζ, το Ρυθμ εντ μπλουζ (rhythm and blues) το Ροκ εντ ρολ (rock and roll), το Χιπ χοπ και η Ποπ μουσική. Κύριοι αντιπρόσωποι του είδους 14
1. W.C. Handy 2. Son House 3. Bessie Smith 4. Robert Johnson 5. B.B. King 6. T-Bone Walker 7. Muddy Waters 8. Little Walter 9. Lonnie Johnson 10. John Lee Hooker Country Country ονομάζουμε ένα δημοφιλές αμερικάνικο είδος μουσικής το οποίο πρωτοεμφανίστηκε τα τέλη του 1920 στις νοτιοανατολικές πολιτείες των ΗΠΑ. Προέρχεται από την Αμερικάνικη φολκ μουσική και τη μουσική των ουέστερν ταινιών. Τα πιο χαρακτηριστικά όργανα που χρησιμοποιούνται είναι: κλασσική κιθάρα, μπάσο, βιολί, πιάνο, φυσαρμόνικα και μαντολίνο Η Country μουσική δεν ακούγεται σχεδόν από κανένα νέο και γι αυτό συμπεραίνουμε ότι δεν επηρεάζει την ψυχολογία των νέων. Rock Ο όρος ροκ στη μουσική, χρησιμοποιείται για να περιγράψει τα είδη που προέκυψαν από την εξέλιξη του είδους του rock and roll. Η μουσική ροκ (rock) στο σύνολό της, αποτελεί ένα είδος δημοφιλούς μουσικής που χαρακτηρίζεται συνήθως από έντονο ρυθμό και από ευδιάκριτη, χαρακτηριστική μελωδία φωνητικών η οποία συνοδεύεται συνήθως από ηλεκτρικές κιθάρες, ηλεκτρικό μπάσο και ντραμς. Πολλές φορές χρησιμοποιούνται και πληκτροφόρα όργανα, όπως πιάνο ή συνθεσάιζερ. Προέλευση: Rock and Roll Ο Έλβις Πρίσλεϊ, μεταξύ άλλων, έκανε δημοφιλές το ροκαμπίλι και το ροκ εντ ρολ στο ευρύ κοινό. Και τα δύο είδη, θεωρούνται ότι έθεσαν τις βάσεις για τη ροκ. Το ροκ εντ ρολ προήλθε από διάφορα μουσικά είδη που ήταν δημοφιλή στην Αμερική στα 15
τέλη της δεκαετίας του 1940 και γνώρισε εξαιρετική δημοφιλία στις αρχές και στα μέσα της δεκαετίας του 1950.Ο Έλβις Πρίσλεϊ, ο Μπιλ Χάλει, ο Τζέρι Λι Λιούις και ο Τζόνι Κας ήταν μερικοί από αυτούς που εδραίωσαν το ροκ εντ ρολ στη συνείδηση των υπόλοιπων Αμερικανών και συνέβαλαν έτσι στην μεγάλη επιτυχία του. Βρετανικό ροκ: Μέσα δεκαετίας 1950 - αρχές δεκαετίας 1960 Στο Ηνωμένο Βασίλειο το δημοφιλές κίνημα που είναι γνωστό ως "παραδοσιακή" τζαζ, έφερε πολλούς Αμερικάνους καλλιτέχνες της μπλουζ και τζαζ στη Βρετανία, οι οποίοι μετέδωσαν τους ροκ εντ ρολ και ροκαμπίλι ρυθμούς εκεί.το νέο αυτό ύφος άνθισε ιδιαίτερα στα μέσα της δεκαετίας του 1950 καθώς δημιουργήθηκαν πολλά νέα συγκροτήματα, μεταξύ άλλων και οι The Quarry Men του Τζον Λέννον, που αποτέλεσαν το προπαρασκευαστικό συγκρότημα για τη δημιουργία των Beatles. Η μουσική ροκ ως αντικουλτούρα (1963-1974) Στα τέλη της δεκαετίας του 1960 η αντικουλτούρα της γενιάς μπητ συσχετίστηκε με το ευρύτερο αντιπολεμικό κίνημα που είχε ταχθεί ενάντια στην απειλή της ατομικής βόμβας, κυρίως με την Καμπάνια για Πυρηνικό Αφοπλισμό (Campaign for Nuclear Disarmament - CMD) στη Βρετανία. Και τα δύο κινήματα συνδέθηκαν με την τζαζ σκηνή και με την αναγέννηση της μουσικής φολκ, που έλαβε χώρα κυρίως σε Αμερική και Βρετανία τις δεκαετίες του 1950 και 1960. Το Folk rock Ο Bob Dylan με την φολκ τραγουδίστρια Joan Baez στη Διαδήλωση για τα Κοινωνικά Δικαιώματα στην Ουάσινγκτον το 1963. Το ψυχεδελικό ροκ Το Furthur το λεωφορείο των Merry Pranksters. Παράλληλα με το δημοφιλές φολκ ροκ και λίγο αργότερα εμφανίστηκε και το ψυχεδελικό ροκ το οποίο προσέλκυσε έντονα το ενδιαφέρον από τα μέσα έως τα τέλη της δεκαετίας του 1960.Στη Βρετανία, οι Pink Floyd, είχαν ξεκινήσει να αναπτύσσουν τις ιδέες τους πάνω στο ψυχεδελικό ροκ από το 1965 στην "underground" σκηνή. Το progressive rock Το progressive rock, εμφανίστηκε λίγο αργότερα από το ψυχεδελικό ροκ στην Αγγλία. Οι μπάντες του είδους αυτού πειραματίστηκαν με διάφορα όργανα εκτός του καθιερωμένου σετ 16
κιθάρας - μπάσου - ντραμς και εισήγαγαν νέες μορφές στα τραγούδια ως προς τα μουσικά μέρη που απάρτιζαν τα κομμάτια. Συγκροτήματα όπως οι Beatles, οι Pink Floyd, οι Moody Blues, οι Deep Purple και οι Golden Earring πειραματίστηκαν με όργανα όπως έγχορδα ορχήστρας, πνευστά, αλλά και πλήρεις ορχήστρες. Πανκ Το πανκ είναι μουσικό είδος που ξεκίνησε στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής τη δεκαετία του '60, αρχικά από τη Νέα Υόρκη, και έγινε γνωστό στα μέσα της δεκαετίας του '70. Οι ρίζες του βρίσκονται στο garage rock αλλά και σε συγκροτήματα όπως οι MC5, Stooges, Ramones, Πάττι Σμιθ και New York Dolls, μετά τα μέσα της δεκαετίας του '70 όμως εισήχθη στην Αγγλία και έγινε δημοφιλές από συγκροτήματα όπως οι Sex Pistols, οι Clash, οι Crass κ.α. σαν μουσική του λευκού απορριπτόμενου νεολαίου και μέρος ενός κινήματος πολιτικής και κοινωνικής καταγγελίας και αμφισβήτησης του κατεστημένου. Παίζεται συνήθως με κιθάρα, μπάσσο & ντραμς, σπάνια και πλήκτρα ή άλλα όργανα, και οργισμένα φωνητικά. Είναι υποκατηγορία του ροκ, προερχόμενο από το garage rock και είναι μουσική απλή, με έμφαση στις απλές ρυθμικές δομές (τυπικά 4/4 και δομή chorus-verse), την ταχύτητα και την ενέργεια, με στίχους που συνήθως θίγουν κοινωνικά, πολιτικά ή προσωπικά θέματα, συχνά οργισμένοι ή χλευαστικοί. Οι συνθέσεις ήταν συνήθως σύντομες (αρκετές φορές κάτω από δυο λεπτά) σαν αντίθεση στις επικές συνθέσεις του progressive και του κλασικού ροκ, ενώ ο ρυθμός κοφτός και νευρικός, σε αντίθεση με την μελωδική και χορευτική disco που κυριαρχούσε εκείνη την εποχή. Πολλοί από τους πανκ μουσικούς ήταν επαγγελματίες, αρχικά αρνούνταν όμως να παίξουν κάτι παραπάνω από μερικές κοφτές συγχορδίες, επίσης θέλοντας να αντιτεθούν στο τεχνικό παίξιμο που αποθεώθηκε από τους μουσικούς του κλασικού ροκ, ενώ άλλοτε οι μουσικοί ήταν ερασιτέχνες, με ελάχιστη ή λίγη τεχνική, που όμως ταίριαξαν με τη φιλοσοφία και την απλότητα της πανκ μουσικής. Άγγλοι Πανκ Αναβίωση γνώρισε το πανκ τα τελευταία χρόνια, με ποπ-πανκ συγκροτήματα όπως οι Offspring, Green Day, Blink-182 ή οι Sum 41 που ηχητικά προσεγγίζουν μεν το πανκ της δεκαετίας του '70, δεν αντιπροσωπεύουν όμως κοινωνικά το κλίμα της πρώτης σκηνής της εποχής εκείνης. Από τις σύγχρονες mainstream πανκ (ποπ-πανκ) μπάντες συχνά λείπει το πολιτικό και κοινωνικό μήνυμα. Συνήθως αποτελούν εμπορικά μουσικά σχήματα και η στάση τους θεωρείται από πολλούς ξένη ως προς το αυθεντικό ύφος και την αντιεμπορική στάση του πανκ. Eίδη Πανκ Το πανκ χωρίζεται σε διάφορα είδη που μεταξύ τους έχουν κυρίως ιδεολογικές διαφορές και διαφορές στους στίχους. Χάος Πάνκ: Μιλάει κυρίως για την κατανάλωση αλκοολούχων ποτών (μπύρες συνήθως) και καταστροφές. Oi! Πανκ: Κύριο θέμα του είναι η ενότητα πανκ και σκίνχεντ. Επίσης η φτώχια και το ποδόσφαιρο. Αναρχο-πανκ: Στηρίζεται στην αναρχική ιδεολογία. Πιο πλούσιο σε στίχους από τα άλλα είδη, θίγει θέματα όπως η εξουσία, η ισότητα ανδρών γυναικών, ο φασισμός, ο 17
ρατσισμός, η ανισότητα/ισότητα, τα δικαιώματα των ζώων, η αστυνομική βία, η παγκόσμια ειρήνη, η επανάσταση, η σημερινή κοινωνία κ.α. Ναζιστικό Πανκ: Μερικές φορές συγχέεται με το Oi! πανκ. Οι στίχοι υποστηρίζουν κυρίως τον εθνικοσοσιαλισμό. Εναντιώνονται στην μετανάστευση και στο σημερινό σύστημα και υποστηρίζουν την υπεροχή της Άρειας φυλής. Στυλ-Ρουχισμός Το πανκ στυλ από όταν ξεκινησε (δεκαετία του 70) στόχο είχε να προκαλεί την κοινή γνώμη. Από τότε μέχρι σήμερα κάποια από τα τυποποιημένα αξεσουάρ έχουν αλλάξει ή έχουν αντικατασταθεί με νέα. Τ-shirt με προσβλητικές στάμπες όπως ανάποδοι σταυροί, σβάστικες κτλ. ήταν πολύ διάσημα στα αρχικά κύματα του πάνκ. Τα μαλλιά ήταν φτιαγμένα για να φαίνονται ατημέλητα, σε αντιθεση με τις προηγούμενες εποχές όπου ήταν κυρίως μακριά. Ήταν βαμμένα σε αφύσικα χρώματα (πράσινο, έντονο κόκκινο, μωβ). Επίσης, αρκετά γνωστά ήταν τα δικτυωτά καλσόν (πολλές φορες σχισμένα) και τα περικάρπια με καρφιά και άλλα αντικειμενα με καρφιά, οι παραμάνες (πάνω στα ρούχα ή σαν σκουλαρίκια). Στα πρώτα χρόνια του πανκ, οι αντρες και οι γυναικες φορούσαν βαρύ και πολύ eyeliner. Ελληνικό πανκ Η Ελληνική πανκροκ σκηνή ξεκίνησε στη δεκαετία του 80 με κύριο μέρος δραστηριοποίησης την Αθήνα. Πρώτα συγκροτήματα που ανέπτυξαν φιλικές σχέσεις μεταξύ τους και έδινα συναυλίες ήταν οι Αδιέξοδο, οι Γενιά του χάους, οι Stress, οι Panx Romana, οι Ex-humans κ.α. Η πανκ έχει συνδεθεί με ένα είδος υποκουλτούρας και έναν τρόπο ζωής που εκφράζει τη νεανική οργή και τον χλευασμό του κατεστημένου οικοδομήματος, αλλά και το πάθος για ελευθερία, τη αντίθεση στις προκαταλήψεις, το ρατσισμό και τον εθνικισμό. Παρόλα αυτά υπάρχουν άτομα και ομάδες που υιοθετούν την πανκ εκφράζοντας τις απόψεις τους για τον εθνικοσοσιαλισμό και υποστηρίζοντας την Άρεια Φυλή. Όσο αφορά το style και το ρουχισμό που ακολουθούν οι οπαδοί της πανκ κύριο στόχο έχει να προκαλέσει τη κοινή γνώμη. Ντύνονται εναλλακτικά ακολουθώντας θα λέγαμε την μη μόδα. Αν και στις αρχές η πανκ ήθελε τους οπαδούς της με μακρύ μαλλί, τώρα κυριαρχεί το ατημέλητο και βαμμένο μαλλί σε αφύσικα χρώματα όπως πράσινο, μπλε, έντονο κόκκινο κ.α. Σε σχέση με το ρουχισμό, είναι απαραίτητα τα σκισμένα δυκτιωτά καλσόν, οι μπλούζες με προκλητικά συνθήματα και σχέδια, τα περικάρπια με καρφιά, οι παραμάνες σε ρούχα και οι 18
εκκεντρικές αρβύλες. Τέλος, το βάψιμο επιβάλει έντονο μακιγιάζ με μαύρο eyeliner και πολλές φορές κραγιόν σε σκούρα χρώματα. Στις μέρες μας, οι -νέοι- οπαδοί της πανκ που επηρεάζονται από την μουσική πολλές φορές ξεφεύγουν από τα όρια. Συμπεριφέρονται αντικοινωνικά, κάνοντας καταστροφές και προκαλώντας το χάος. Επιπλέον υπάρχουν και τα άτομα που ακολουθούν τον εναλλακτικό τρόπο ζωής, υποστηρίζουν την παγκόσμια ειρήνη, την ισότητα μεταξύ των δύο φύλλων, τα δικαιώματα των ζώων, την επανάσταση και καταδικάζουν τα φαινόμενα του ρατσισμού, της αστυνομική βία, την ανισότητα και την εξουσία. Τέλος, όμως, υπάρχουν και οι περιπτώσεις βέβαια που δεν εμφανίζεται ακραία επιρροή στο ρουχισμό ή στον τρόπο ζωής και απλά ακούν την πανκ από γούστο. METAL ΜΟΥΣΙΚΗ Η metal είναι μουσικό είδος και κατατάσσεται ως παρακλάδι της Ροκ μουσικής. Αναπτύχθηκε στα τέλη της δεκαετίας του '60 - αρχές '70 και ρίζες του εφορμούν από την Μπλουζ και το ψυχεδελικό ροκ. Τα μουσικά σχήματα που θεωρούνται ως πρωτόλεια στο Χέβι Μέταλ δημιούργησαν ένα βαρύ ήχο εστιασμένο στην κιθάρα, στο μπάσο και στα ντραμς έχοντας ως χαρακτηριστικό την έντονη παραμόρφωση στον ήχο της ηλεκτρικής κιθάρας καθώς και τα γρήγορα σόλο. Ο οδηγός κριτικής Allmusic αναφέρει χαρακτηριστικά πως «από τις μυριάδες μορφές ροκ εντ ρολ, το Heavy Metal είναι το πιο ακραίο στην ένταση, αρρενωπότητα και θεατρικότητα». Παρακλάδια της metal μουσικής είναι η death metal, η nu metal, η heavy metal κλπ. ΕΠΙΡΡΟΗ ΣΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ Η metal μουσική ωθεί ουσιαστικά τους νέους σε πιο έντονο τρόπο ζωής, καθώς και αλλάζει την ψυχοσύνθεσή τους. Μάλιστα, επηρεάζει τον τρόπο ντυσίματος (κυρίως σε πιο σκοτεινά ρούχα), επίσης, πολλοί νέοι καταφεύγουν στο άκουσμα της metal μουσικής για να ξεφύγουν από το στρες ή και το αίσθημα της κοινωνικής απόρριψης. Τέλος, η metal μουσική προβληματίζει τους νέους σχετικά με την πολιτική καθώς και άλλα πολύπλοκα θέματα, αντίθετα με άλλων ειδών μουσικά ακούσματα, κάτι το οποίο αυξάνει την συνείδηση των νέων σε περίπλοκα θέματα. H metal είναι ένα είδος μουσικής, η οποία προήλθε από τη μουσική rock.χαρακτηρίζεται συνήθως από την ταχύτητα από τον σκληρό ήχο και από το περιεχόμενο των στίχων. Οι στίχοι στη metal παρουσιάζουν κυρίως κοινωνικά, πολιτικά και θρησκευτικά θέματα καθώς και πιο συνηθισμένα θέματα για τα μουσικά δεδομένα όπως αγάπη. Επίσης, μπορούν να παρουσιάζουν κάποιους χαρακτήρες από ταινίες ή ιστορικά γεγονότα. Η δράση της metal ξεκίνησε στις αρχές του 70 με πρωτοπόρους τους Black Sabbath να το δημιουργούν για πρώτη φορά. Ελάχιστα χρόνια αργότερα, ακολούθησαν και άλλα συγκροτήματα τα οποία συνέχισαν το είδος. Καθοριστική ήταν για τη metal η δεκαετία του 80 καθώς υπήρξε η μεγάλη άνθησή του με μεγάλα συγκροτήματα όπως Iron Maiden, Metallica, Saxon, Judas Priest να γράφουν ιστορία στο είδος.το 80 υπήρξε επίσης άνθηση κάποιων υποκατηγοριών του metal όπως thrash metal, power metal, death metal, black metal κ.ά. 19
Το metal μπορεί να επηρεάσει τους fans του τόσο στο χαρακτήρα όσο και στην εμφάνιση καθώς δεν είναι απλά μια μουσική αλλά για μια υπέρογκη μάζα που μένει πιστή στο χαρακτήρα αυτής της μουσικής είναι και τρόπος ζωής.πολλοί από τους fans, βιώνουν το ρατσισμό λόγω της εμφάνισής τους(μακρυά μαλλιά, αλυσίδες, μούσι) καθώς αυτή η εμφάνιση δε συμβαδίζει με την εποχή μας. Παρ όλα αυτά, αρκετοί συνεχίζουν έως και σήμερα να είναι πιστοί στη μουσική και στον τρόπο ζωής της metal. Ελληνική Μουσική Ρεμπέτικη Μουσική Ρεμπέτικη μουσική ή Ρεμπέτικο ονομάζεται το ελληνικό αστικό λαϊκό τραγούδι που εμφανίστηκε στα τέλη του 19ου αιώνα και απέκτησε τη γνώριμη μορφή του, περίπου μέχρι την τρίτη δεκαετία του 20ού αιώνα. Η μουσική αυτή εξελίχθηκε κυρίως στα λιμάνια ελληνικών πόλεων όπου ζούσε η εργατική τάξη (τον Πειραιά, τη Θεσσαλονίκη, το Βόλο και στη συνέχεια πέρασε και σε άλλα αστικά κέντρα. Στις αρχές του 1900 τα ρεμπέτικα αποτελούσαν το λαϊκό τραγούδι των φτωχών συνοικιών των κυριοτέρων πόλεων. Την ίδια εποχή εμφανίζονται στον Πειραιά ως πρωτορεμπέτικα τα λεγόμενα "γιαλάδικα", που πήραν τ όνομά τους από τη συχνά επαναλαμβανόμενη λέξη "γιάλα -γιάλα" ή "αμάν γιάλα" ή "γιαλελέλι". Μετά το 1922 έγινε μίξη των τραγουδιών μ εκείνα της Μικράς Ασίας και του Βοσπόρου, με έντονη την εμφάνιση του αμανετζίδικου λαϊκού τραγουδιού. Τότε εμφανίζονται και τα περισπούδαστα του είδους Καφέ Αμάν όπου το ρεμπέτικο τραγούδι άρχισε ν αναπτύσσεται ευρύτατα μέχρι το 1936 όταν και απαγορεύτηκαν θεωρούμενα ως τουρκοειδή. Επιρροή στους νέους Οι περισσότεροι νέοι που ακούνε ρεμπέτικα τραγούδια επηρεάζονται κατά κύριο λόγο στο ντύσιμό τους, στη φιλοσοφία τους, (μιας και η πλειοψηφία των ρεμπέτικων τραγουδιών μιλάει για θέματα όπως ο έρωτας, τα ναρκωτικά και τη φυλακή) καθώς και στη συμπεριφορά τους. Συγκεκριμένα, οι οπαδοί του ρεμπέτικου ακολουθούν μία μάγκικη συμπεριφορά, καθώς και νοιάζονται για την εμφάνισή τους. Εξ ορισμού μάλιστα, ρεμπέτης στην Ελληνική γλώσσα είναι αυτός ο οποίος ζει μία ανέμελη ζωή. Δημοτικό τραγούδι Το Δημοτικό τραγούδι ως λογοτεχνικό είδος αντλεί το υλικό του από την προφορική λογοτεχνική παράδοση, αυτήν που αναπτύσσεται από την ανάγκη που έχει κάθε άτομο και 20
γενικότερα κάθε λαός να εκφράσει τα συναισθηματικά του και ψυχικά φορτία, τα ιδανικά του, τους πόνους και τις χαρές του, ακόμα τις εντυπώσεις και τις σκέψεις του μέσα στην ευκολομνημόνευτη ποίηση. Γενικά Δημοτική ποίηση έχουν αναπτύξει όλοι οι λαοί. Αρχαιότερη, αναλογικά με την ιστορία των λαών, φέρεται να είναι η ινδική. Στον ευρύτερο γεωπολιτικό χώρο των Βαλκανίων η δημοτική ποίηση είναι ιδιαίτερα έντονη ακριβώς λόγω των πολλών ιστορικών εξελίξεων που συνέβησαν από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα η οποία και συνδέεται με τις όψεις της κοινωνικής δραστηριότητας κάθε εποχής, ή -στην περίπτωση των επικών Κλέφτικων- με την πρακτική της κοινωνικής αντίδρασης, ατομικής ή συλλογικής, στον εκάστοτε εξουσιαστικό φορέα. Κατόπιν συνδέθηκε στενά με την πρακτική της εθνογένεσης, υπό την επίδραση της ρομαντικής ιδεολογίας του volksgeist. Καθοριστικός παράγοντας στη διαμόρφωση του χαρακτήρα της προφορικής λογοτεχνίας αποτελεί αναμφισβήτητα η σύνδεσή της με προγενέστερα είδη. Η συνεχής αναδημιουργία και μετάλλαξη αποκαλύπτεται κυρίως με όσα απορρόφησε το συγκεκριμένο είδος κατά την πορεία του μέσα στον χρόνο. Η αφομοίωση ξένων στοιχείων σχετίζεται με διαφορετικούς τρόπους ζωής, σύμφωνα με τους οποίους νέα γεγονότα καθορίζουν και επιβάλλουν τις διαδικασίες επιλογής των απορροφούμενων στοιχείων. Ωστόσο, αυτή η διαδικασία εκσυγχρονισμού είχε ως αποτέλεσμα τον βαθμιαίο εκτοπισμό αυθεντικών παραδοσιακών στοιχείων. Βασικά χαρακτηριστικά Τα βασικά χαρακτηριστικά του δημοτικού τραγουδιού, με τα οποία και χαρακτηρίζεται ως τέτοιο συνοψίζονται στα ακόλουθα δέκα: 1. Η ανωνυμία του δημιουργού. Ο δημιουργός και συνθέτης του δημοτικού τραγουδιού παραμένει άγνωστος. 2. Η απροσδιοριστία του ακριβούς τόπου προέλευσης. Μπορεί να είναι γνωστός ο τόπος αναφοράς, όχι όμως ο ακριβής τόπος σύνθεσης. 3. Η απροσδιοριστία του ακριβούς χρόνου σύνθεσης. Μπορεί να είναι γνωστός ο χρόνος αναφοράς όχι όμως ο ακριβής χρόνος σύνθεσης. 4. Η λαϊκή έκφραση ακολουθώντας τοπικά ιδιώματα. Το δημοτικό τραγούδι αποδίδεται πάντα με το χρονικά τοπικό γλωσσικό ιδίωμα. 5. Ο λαϊκός ψυχισμός, όπως αυτός εκδηλώνεται στη ζωή. 6. Οι παρατηρούμενες παραλλαγές. Όσες περισσότερες παραλλαγές παρατηρούνται τόσο περισσότερο φέρεται καταξιωμένο. 7. Η απόδοση σε τραγούδι και όχι ποίημα. Το δημοτικό τραγούδι δεν απαγγέλλεται. 8. Το ζωντανό ύφος και η ρεαλιστική περιγραφή, και τέλος 9. Το χαρακτηριστικό μέτρο. Ο ιαμβικός δεκαπεντασύλλαβος (πολιτικός στίχος) κυριαρχεί απόλυτα. Ακολουθούν, με μεγάλη διαφορά, ο ιαμβικός δωδεκασύλλαβος και ο τροχαϊκός στίχος. Η ομοιοκαταληξία σπανίζει, κάποιες φορές είναι συμπτωματική και είναι απαραίτητη μόνο στα λιανοτράγουδα. Πανηγυριώτικα, πανηγυρτζίδικα 21
Πανηγυριώτικα ή πανηγυρτζίδικα αποκαλούνται απ' «αυτούς που ξέρουν» εκείνα τα λαϊκά άσματα που αποτελούν μίγμα δημοτικού (καγκέλλι κατά προτίμηση), γύφτικου και καθαρού σκυλάδικου. Οι στίχοι είναι συχνά χειρότεροι και από το σοζέμι, καθώς αποτελούν αληθινά συναξάρια του βίου φορτηγατζήδων, νταβατζήδων, ταξιτζήδων, σουβλατζήδων, σαματατζήδων, αεριτζήδων, μπανιστηρτζήδων κ.ο.κ. Τυπικοί εκπρόσωποι μπορούν να θεωρηθούν καλλιτέχνες όπως οι: Γιωργάκης Τρομάρας, Γιαννάκης Καψάλης, Σοφούλα Βόττα, Τασούλα Βέρρα κ. (άπειροι) ά. Πήραν την ονομασία τους από το ότι ακούγονται κατά κόρον στα πανηγύρια, όπου αντικατέστησαν τα παραδοσιακά δημοτικά. Ακούγονται επίσης σε σκυλοκαταγώγια της Ομόνοιας, του Μεταξουργείου κ.τ.λ. Κύρια όργανα: α) σόλο κλαρίνο, β) συνθεζάιζερ κινέζικο για γέμισμα, γ) ηλεκτρική κιθάρα για ρυθμό, αλλά με άθλιο ενισχυτή και άσχετες ρυθμίσεις, δ) ντραμ(ι)ς για φραμπαλά και κέφι, που το χτυπάνε σαν γκαζοτενεκέ με κατσαρόλες μαζί. Λαϊκή Μουσική Λαϊκό τραγούδι (λαϊκή/παραδοσιακό τραγούδι) ονομάζεται εκείνο το τραγούδι των Ελλήνων, δοσμένο σε ελληνική γλώσσα, που είναι εναρμονισμένο στο ύφος της ελληνικής αστικής λαϊκής μουσικής, τόσο από την αρχαιότητα, όσο και μεταγενέστερα, μετά το τέλος της δεκαετίας του 1950, όταν μια νέα γενιά μουσικών αναπτύχθηκε από το ρεμπέτικο τραγούδι, στη λαϊκή μουσική της εποχής. Στη σημερινή εποχή το λαϊκό τραγούδι εξελίχθηκε από το δημοτικό με όλες του τις λαϊκές παραδόσεις και το ρεμπέτικο, και ενισχύθηκε με καινοτομίες όπως η χρήση των ενισχυτών ή κι άλλων οργάνων (τύμπανο και των τεσσάρων οργάνων σε συγχορδία μπουζούκι, ηλεκτρική κιθάρα και αργότερα αρμόνιο). Στη Σμύρνη, την Πόλη και τα άλλα μεγάλα λιμάνια της αυτοκρατορίας ο Ελληνισμός ζει και δημιουργεί, αντλώντας κάθε παράδοσή του στην κουλτούρα του παγκόσμιου πολιτισμού. Σε αυτό το ισχυρό και πανάρχαιο ιστορικό δέντρο θα έρθει να ανθίσει περί τον 17ο αι. το σύγχρονο λαϊκό τραγούδι των πόλεων. Στην Ελλάδα της δεκαετίας του 1960, μια σειρά από διαφορετικά σχολεία προέκυψαν. Ένα μουσικό ρεύμα μεσογειακής καταγωγής (ή επιρροής) επηρέασε σημαντικά το λαϊκό τραγούδι, με έντονη χορευτική μουσική, των οποίων κύριοι εκτελεστές ήταν 22
ο Στέλιος Καζαντζίδης, ο Μανώλης Χιωτης (συνθέτης), ο Τόλης Βοσκόπουλος, ο Σπύρος Ζαγοραίος, η Βούλα Πάλλα κ.ά. Σ' αυτά βοήθησε και η άνθιση των ελληνικών ταινιών, η περίφημη χρυσή κινηματογραφική εποχή των δεκαετιών '60 και '70. Έχουμε λοιπόν, από τη μια το κοινό, ομογενοποιημένο ελληνικό λαϊκό τραγούδι, με όλα τα ιδιώματα της ελληνικής παραδοσιακής κουλτούρας κι από την άλλη το ιδιόμορφο μουσικό ρεύμα του αστικού ρεμπέτικου (τραγουδιού των πόλεων), δημιουργημένο από την ελληνική παράδοση, κυρίως των Ελλήνων προσφύγων. Στο Λαϊκό του 80 η επίδραση της δυτικής ποπ μουσικής, είναι πλέον εμφανέστατη καθώς και ο ρυθμός σημειώνεται γρηγορότερος. Σκυλάδικο Η Αυθεντική Και Παρεξηγημένη Λαϊκή Μουσική Πριν χρόνια, επί εποχής Καζαντζίδη, Μπιθικώτση, Ζαμπέτα, τα λαικά μαγαζιά ήταν στις Τζιτζιφιές, και μάλιστα υπαίθρια τους καλοκαιρινούς μήνες. Μέχρι τότε προσέφεραν μόνο ποτό, το οποίο όμως ήταν σε διατίμηση και δεν μπορούσαν να βάλουν την τιμή όσο ήθελαν. Έτσι σκέφτηκαν να βάλουν και φαγητό, υποχρεωτικά, έτσι ώστε να μπορούν να χρεώνουν παραπάνω. Έβαλαν λοιπόν μοσχάρι βραστό, το οποίο δεν τρωγόταν ακόμα και αν το μασούσες 100 ώρες. Έτσι οι πελάτες με το που τους σερβίρουν το πασάρουν στα αδέσποτα σκυλιά, που μαζευόντουσαν από την μυρωδιά. Έτσι στα λαϊκά μαγαζιά της εποχής μαζευόντουσαν πάρα πολλά σκυλιά και έτσι ονομάστηκαν σκυλάδικα. Μάλιστα όσο πιο πολλά σκυλιά μαζευόντουσαν σήμαινε ότι το μαγαζί έχει πολύ κόσμο και πάει καλά. Άλλη μια πηγή λέει ότι την εποχή εκείνη (δεκαετία 70) η τραγουδίστρια κατά την έναρξη του προγράμματος άρχιζε σε συνεννόηση με την ορχήστρα να λέει όλα τα τότε καινούρια κομμάτια αλλά και κανένα παλιό ανάμεσα τόσο γρήγορα, μα τόσο γρήγορα, που σχεδόν δεν μπορεί να αναπνεύσει. Αυτό το αναπνευστικό πρόβλημα οδηγεί σ αυτές τις παύσεις στο λαχάνιασμα και στο λυγμό που θυμίζουν γαύγισμα σκύλου. Έτσι οι καλλιτέχνες μετατρέπονται σε σκυλιά που γαβγίζουν για να κερδίσουν τον επιούσιο. Μετά το γαύγισμα πάλι κυλάνε με ταχύτητα τα τραγούδια και μόλις φθάνουν στο τραγούδι που αρέσει στο πελάτη γιατί φαίνεται να σπάει περισσότερα πιάτα και να πετάει περισσότερα γαρύφαλλα τότε ο ρυθμός μειώνεται και προσπαθούν να το τραγουδήσουν στο σωστό του χρόνο ώστε να του δώσουν την ευκαιρία να...ξοδέψει. 23
Έτσι προέκυψαν τα γαυγίσματα και τα μαγαζιά λέγονται σκυλάδικα, οι καλλιτέχνες σκυλιά το είδος της μουσικής σκυλέ και οι πελάτες καθώς και οι απανταχού θιασώτες της συγκεκριμένης μουσική: σκυλάδες. Οι σκυλάδες σημειολογικά ακολουθούνται από κάποια στοιχεία που σε κάνουν να τους διακρίνεις και εκτός σκυλάδικου. Χρυσή χοντρή αλυσίδα στο λαιμό ή στο χέρι. Ανοιχτό πουκάμισο για να φαίνεται το δασύτριχο στήθος. Αυτοκίνητο πολλών κυβικών με σπόιλερ, αεροτομές, προφυλακτήρες θυρών, επιπλέον φώτα, δερμάτινα καθίσματα, ζάντες αλουμινίου, χονδρά λάστιχα με χαμηλό προφίλ και τεράστια εξάτμιση για να κάνει θόρυβο. Απαραίτητο το στέρεο πολλών watt, με κασέτες ή cd γνωστού μουσικού περιεχομένου και ει δυνατόν ηχογραφημένες live μέσα στο «μαγαζί». ΕΝΤΕΧΝΟ Το έντεχνο τραγούδι εμφανίστηκε στα τέλη της δεκαετίας του 1950-αρχές 1960 με πρωτεργάτες τους Μάνο Χατζιδάκι και Μίκη Θεοδωράκη. Ως αποτέλεσμα δημιουργείται μια παράδοση μελοποιημένης ποίησης. Το έντεχνο, διαφέρει από το λαϊκό τραγούδι κυρίως στο στίχο, αλλά και στη μουσική (ενορχήστρωση, ύφος). Το ελληνικό έντεχνο τραγούδι αποκτά γρήγορα μεγάλη απήχηση στις πλατιές μάζες, φαινόμενο πραγματικά σπάνιο για τα ευρωπαϊκά δεδομένα. Μερικά χαρακτηριστικά της παράδοσης αυτής του έντεχνου λαϊκού τραγουδιού είναι: 1. Κύκλοι τραγουδιών: Δίσκοι με ενότητες τραγουδιών που ακολουθούν μια ενιαία κεντρική ιδέα Πρόκειται για μελοποιημένη ποίηση σύγχρονων -κυρίως Ελλήνωνποιητών ή στιχουργών. 2. Καθιέρωση του λαϊκού τραγουδιστή και του λαϊκού μουσικού οργάνου (μπουζούκι) ως αυθεντικών εκφραστών του γνήσιου ποιητικού πάθους. 3. Νέα μορφή επικοινωνίας με το κοινό με την καθιέρωση της λαϊκής συναυλίας σε ανοικτούς ή ειδικά διαμορφωμένους χώρους, με μαζική συμμετοχή. Ελληνική Ποπ Ποπ ονομάζεται ένα είδος μουσικής. Με αυτόν τον όρο χαρακτηρίζονται ελαφριές μορφές ξένης η ελληνικής αντίστοιχα μουσικής πάνω στα ίδια πρότυπα ρυθμού και μελωδίας που δεν συγχέονται με την αντίστοιχη ελληνική λαική μουσική. Προέρχεται από τον όρο popular που σημαίνει δημοφιλής. Σημαντικότεροι ερμηνευτές αυτής της μουσικής είναι: Πέγκυ Ζήνα, Έλενα Παπαρίζου, Θάνος Πετρέλης, Νίνο, Κώστας Μαρτάκης, Ήβη Αδάμου, Σάκης Ρουβάς και αλλοι. 24
Ελληνική ΡΟΚ Αρκετά επηρεασμένη από την ξένη ροκ που είχε ήδη αναπτυχθεί η ελληνική ροκ σκηνή ουσιαστικά ξεκινάει και εμφανίζεται από το 1960 με κύριο έλληνα τραγουδοποιό τον Διονύση Σαββόπουλο. Η μεγαλύτερη ανάπτηξη της ελληνικής ροκ εμφανίζεται τη δεκαετία του 70 και 80 με πρωτοπόρους τον Νικόλα Άσιμο, τον Δημήτρη Πουλικάκο και τον Παύλο Σηδηρόπουλο, που ονομάστικε και πρηγκιπας της ροκ. Επιπλέον, η ροκ εκφράστικε απο τον Τζίμη Πανούση, τον Γιάννη Αγγελάκα και τις Τρύπες, τον Βασίλη Παπακωνσταντίνου και άλλους που παραμένουν ακόμα γνωστοί. Στις μέρες μας, τα Υπόγεια Ρεύματα, τα Κίτρινα Ποδήλατα, οι Πιξ-Λαξ, ο Μαχαιρίτσας και άλλοι κρατούν ζωντανή την ροκ μουσική. Ενδυματολογικά, οι εκφραστές της ελληνικής ροκ, επηρεασμένοι από την ροκ της Ευρώπης, ντύνονται με ρούχα μη-επίσημα, εναλλακτικά και πρόχειρα. Φοράν τζιν παντελόνια, πουκάμισα και συνήθως αφήνουν τα μαλλιά τους μακριά. Επιπλέον τα δερμάτινα τζάκετ, οι μπλούζες με λογότυπα συγκροτημάτων και τα άρβυλα είναι συχνά. Όσο αφορά τον τρόπο ζωής και τις αντιλήψεις, οι περισσότεροι νέοι έχουν απόψεις εναλλακτικές, αντίθετες με το σύστημα και το κατεστημένο και φιλοειρηνικές. Εκφράζουν την εναντίωσή τους με την μουσική που προωθεί το σύστημα και ακολουθούν την μουσική με στίχους επιπέδου. Συνήθως, οι ακρότητες στους υποστηρικτές της ελληνικής ροκ μουσικής είναι σπάνιες παρόλα αυτά υπάρχουν και παραδείγματα νέων που εθίζονται με αυτό το είδος τη μουσικής. Μερικές φωτογραφίες που μας δείχνουν το style των οπαδών της ελληνικής ροκ μουσικης: 25
Κλασική Μουσική Η κλασική μουσική πρωτοεμφανίστηκε τον ενδέκατο αιώνα. Οι διάφορες μορφές και τα είδη της, προσφέρουν μία τεράστια και πανέμορφη ποικιλία ακουσμάτων για όλα τα γούστα. Η Μεσαιωνική και η Αναγεννησιακή μουσική, δεν είναι ευρέως διαδεδομένες σαν τάσεις της κλασικής μουσικής, παρά μόνο στους λάτρεις τους, οι οποίοι είναι ελάχιστοι. Η Μπαρόκ (16ος- 17ος αιώνας), με κυριότερους εκπροσώπους τον Alessandro Scarlatti, τον Antonio Vivaldi και τον Johann Sebastian Bach, αποτελεί ίσως το πιο δυσβάσταχτο και ταυτόχρονα εντυπωσιακό είδος κλασικής μουσικής. Ο Κλασικισμός (17ος-18ος αιώνας), είναι γνωστός μέσα από τα έργα των Joseph Haydn, Wolfgang Amadeus Mozart, Ludwig Van Beethoven και Franz Schubert. Οι δύο τελευταίοι συγκαταλέγονται και στους ρομαντικούς (18ος-19ος αιώνας), καθώς τα έργα τους αποκλίνουν έστω και ελάχιστα από το μοτίβο που ακολουθούν οι υπόλοιποι κλασικοί. Άλλοι σπουδαίοι συνθέτες της ρομαντικής εποχής, είναι οι Frédéric Chopin, Robert Schumann, Giuseppe Verdi, Johann Strauss, Johannes Brahms και Pyotr Ilych Tchaikovsky. Τέλος, περάσαμε στην μοντέρνα εποχή (19ος αιώνας μέχρι και σήμερα), όπου βρεθήκαμε αντιμέτωποι με μία μουσική άλλοτε άγρια και παράφωνη και άλλοτε γλυκιά και ήρεμη, χωρίς όμως να χάνει την ομορφιά της. Σημαντικοί συνθέτες είναι οι Claude Debussy, Igor Stravinsky, Dmitri Shostakovich, Γιάννης Ξενάκης και Νίκος Σκαλκώτας. Ο κάθε συνθέτης, έχει την ικανότητα να επηρεάζει με διαφορετικό τρόπο τον ακροατή. Οι συνθέτες της Μπαρόκ, δημιουργούν την αίσθηση του μεγάλου, του επιβλητικού και του κυρίαρχου. Κατά συνέπεια, όσοι ακούν περισσότερο Μπαρόκ, κάνουν τα πάντα σε μεγάλη κλίμακα, γιατί τους αρέσει το μεγάλο και το υπερβολικό. Οι λάτρεις του κλασικισμού, είναι πιο ήρεμοι άνθρωποι σε όλους τους τομείς της ζωής τους και σε οτιδήποτε κάνουν. Οι οπαδοί του ρομαντισμού αντιμετωπίζουν τη ζωή ήρεμα και τα βλέπουν όλα ιδανικά. Τέλος, όσοι έχουν κόλλημα με τον μοντερνισμό, είναι ρεαλιστές και βλέπουν τον κόσμο ακριβώς όπως είναι, και χωρίς να προσπαθούν να τον εξιδανικεύσουν βρίσκουν τρόπους για να τον αλλάξουν. Μουσική αγωγή για τα παιδιά Η σημασία της μουσικής στην εκπαίδευση του παιδιού είναι μεγάλη. Η μουσική επενεργεί-επιδρά άμεσα στο συναισθηματικό κόσμο του ανθρώπου, ιδιαίτερα όταν ο κόσμος αυτός είναι ο εύπλαστος και ευαίσθητος συναισθηματικός κόσμος ενός παιδιού. Η μουσική με την όποια της μορφή μπορεί να παίξει καθοριστικό ρόλο την ανάπτυξή του. Η επαφή και η εξοικείωση με αυτή είναι πρωταρχικής σημασίας. Μέσω της μουσικής τα παιδιά : Εκφράζουν συναισθήματα θετικά ή αρνητικά, δημιουργώντας μια πιο ισορροπημένη προσωπικότητα Νιώθουν βαθιά ευχαρίστηση και ψυχική ανάταση. Αναπτύσσεται και διοχετεύεται προς τα έξω η ευαισθησία τους. Με την συμμετοχή σε μουσικές δραστηριότητες καλλιεργείται η πειθαρχεία, η αντοχή και η ωριμότητα. Η ενασχόληση ή η ακρόαση της μουσικής, οδηγεί στην αυτοπεποίθηση και την αυτοεκτίμηση, το σεβασμό και την κατανόηση, πράγματα πολύ ευεργετικά για τη μετέπειτα ζωή του παιδιού. Η μουσική φαίνεται πως επηρεάζει την ανάπτυξη του εγκεφάλου των μικρών παιδιών. Έρευνες δείχνουν πως ο εγκέφαλος των παιδιών που έχουν συνεχή και ποικίλα μουσικά ακούσματα, αντιδρά με διαφορετικό τρόπο από ότι ο εγκέφαλος των παιδιών που δεν λαμβάνουν καμία 26
μουσική παιδεία. Ακόμη η μουσική παιδεία έχει αξιοσημείωτα αποτελέσματα στην ενεργοποίηση της προσοχής και της μνήμης. «Η εκπαίδευση στη μουσική είναι ανάγκη επιτακτική γιατί περισσότερο από οτιδήποτε στον κόσμο ο ρυθμός και η αρμονία επηρεάζουν το ενδότερο κομμάτι του εαυτού μας, και ο καθένας από εμάς θα πρέπει να ξέρει πώς να το χαλιναγωγήσει». Τα παιδιά που μαθαίνουν από νωρίς κάποιο μουσικό όργανο αναπτύσσουν γρηγορότερα της φυσικές, πνευματικές, συναισθηματικές και κοινωνικές τους δεξιότητες. Η μουσική είναι έμφυτη σε κάθε άνθρωπο. Η μουσική στο παιδί είναι μια ενέργεια, μια δράση, ένα όπλο, μια έκφραση. «Οι αισθητικές υποδοχές που το παιδί διαθέτει, ενεργοποιούνται με τη μουσική από την νηπιακή ηλικία, λειτουργούν ως αντίβαρο στις γνωστικές επιθέσεις που τα παιδιά περισσότερο από κάθε άλλη ηλικία βάλλονται τώρα και συμβάλλουν στην ολόπλευρη και ισόρροπη ανάπτυξη της προσωπικότητάς τους» Η μουσική αποτελεί βασικό μέσο επικοινωνίας. Με αυτή τα παιδιά μαθαίνουν να λειτουργούν ομαδικά, να διαπραγματεύονται, να συνεργάζονται και να αναπτύσσουν το αίσθημα της συλλογικής ευθύνης, αποκτώντας κοινωνικές δεξιότητες πρωταρχικής σημασίας για μια ισορροπημένη ζωή. Ακόμη μαθαίνουν και εκπαιδεύονται. Τους προσφέρει μια βαθιά αίσθηση ικανοποίησης, αναπτύσσοντας την αυτοεκτίμηση και τον αυτοσεβασμό. Τα παιδιά με ανεπτυγμένο αυτοσεβασμό πετυχαίνουν περισσότερα πράγματα. Η μουσική, με το να βοηθά στην έκφραση των συναισθημάτων μας, θετικών ή αρνητικών, συντελεί στην ανάπτυξη μιας όσο το δυνατό ισορροπημένης και σωστής προσωπικότητας!! Συνοπτικά μπορούμε να αναφέρουμε ότι η μουσική: Βελτιώνει την επίδοση σε διάφορα τεστ. Ηρεμεί τους υπερκινητικούς εφήβους. Βελτιώνει τη δημιουργικότητα και διαύγεια. Αυξάνει το δείκτη νοημοσύνης κατά εννέα (9) μονάδες παροδικά (σύμφωνα με έρευνα που έγινε στο πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια. Μουσική και ψυχολογία Συναισθηματικές αντιδράσεις Σύμφωνα με τον London (2002), αισθανόμαστε ένα συναίσθημα ως αντίδραση σε μια κατάσταση και το συναίσθημά μας κατευθύνεται προς κάποιο αντικείμενο-στόχο, δηλαδή έναν άνθρωπο, ένα αντικείμενο, ή ένα γεγονός, το οποίο διαδραματίζει έναν αιτιώδη ρόλο στο να προκαλέσει μια συναισθηματική κατάσταση. Τα συναισθήματα θεωρούνται γενικά ως «αρκετά συνοπτικές αντιδράσεις» (Juslin & Zentner, 2002:6), έχουν δηλαδή σύντομη διάρκεια. Από την άλλη πλευρά, οι διαθέσεις αποτελούν «συναισθηματικές καταστάσεις χαμηλής υποκειμενικής έντασης αλλά σχετικά μακροχρόνιας διάρκειας, συχνά χωρίς προφανή αιτία» 27