Παιδική Εβδομάδα Μετακίνησης

Παιδική Εβδομάδα Μετακίνησης

Πρόλογος Το έργο ΒΑΜΒΙΝΙ-«Κοινωνικοποίηση για καθαρές και ενεργειακά αποδοτικές μετακινήσεις», αποτελεί ένα έργο της ευρωπαϊκής πρωτοβουλίας Intelligent Energy Europe. Στο πλαίσιο υλοποίησης του η ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ Α.Ε. - Περιφερειακό Ενεργειακό Κέντρο Κεντρικής Μακεδονίας θα πραγματοποιήσει μια σειρά εκπαιδευτικών δράσεων στους δημοτικούς παιδικούς σταθμούς των Δήμων Καλαμαριάς, Θέρμης, Μίκρας και Πεύκων, με στόχο την ευαισθητοποίηση των παιδιών ηλικίας 3-5 ετών στη χρήση καθαρών και ενεργειακά αποδοτικών μέσων μεταφοράς και μετακίνησης. Ο παρών οδηγός επιδιώκει να βοηθήσει τις νηπιαγωγούς και τις βρεφονηπιοκόμους των παιδικών σταθμών να υλοποιήσουν την πρώτη από τις δράσεις αυτές, την «Παιδική Εβδομάδα Μετακίνησης». Στόχος του είναι να τους προσφέρει τις απαραίτητες πληροφορίες, υποστήριξη και παραδείγματα, που θα τις βοηθήσουν ν αναπτύξουν κατάλληλα παιχνίδια και βιωματικές δραστηριότητες για την εξοικείωση των μικρών παιδιών με τα φιλικά προς το περιβάλλον μέσα μεταφοράς και μετακίνησης (πεζή μετακίνηση, ποδήλατο, μέσα μαζικής μεταφοράς) και την κατανόηση των προβλημάτων που δημιουργούνται από τη χρήση Ι.Χ. Στο εισαγωγικό κεφάλαιο (Κεφ. 1) δίνονται γενικές πληροφορίες και οδηγίες για την υλοποίηση της δράσης «Παιδική Εβδομάδα Μετακίνησης», ενώ στο δεύτερο (2) κεφάλαιο δίνονται πληροφορίες για την «Ευρωπαϊκή Εβδομάδα Μετακίνησης» στα πλαίσια της οποίας θα υλοποιηθεί η εν λόγω δράση. Στο τρίτο (3) κεφάλαιο περιγράφεται ο σκοπός και οι επιμέρους στόχοι της δράσης. Στο τέταρτο (4) κεφάλαιο αναλύονται οι βασικές έννοιες, που θα πρέπει να μεταδοθούν στα μικρά παιδιά μέσω των εκτελούμενων δραστηριοτήτων. Οι έννοιες αυτές ταξινομούνται σε τέσσερις (4) κατηγορίες, που αναλύονται στα αντίστοιχα τέσσερα υποκεφάλαια: προβλήματα από τη χρήση Ι.Χ., οφέλη από τη μείωση της χρήσης Ι.Χ., αειφόρα μέσα μεταφοράς και συνετή χρήση Ι.Χ. Στο πέμπτο (5) κεφάλαιο παρέχονται 21 παραδείγματα παιχνιδιών και δραστηριοτήτων για τη μετάδοση των εννοιών του προηγούμενου κεφαλαίου, ενώ στο κεφάλαιο έξι (6) παρατίθεται λίστα προτεινόμενων παιδικών βιβλίων. Τέλος στο τελευταίο κεφάλαιο (Κεφ. 7) αναλύονται τα αναμενόμενα αποτελέσματα της δράσης στη συμπεριφορά και τις συνήθειες των μικρών παιδιών αναφορικά με τις μετακινήσεις τους.

Περιεχόμενα Ορολογία σελ.5 1. Εισαγωγή σελ.6 2. Ευρωπαϊκή Εβδομάδα Μετακίνησης σελ.6 3. Σκοπός και Στόχος της Δράσης σελ.7 3.1. Σκοπός σελ.7 3.2. Στόχος σελ.8 4. Βασικές Έννοιες σελ. 8 4.1. Προβλήματα από τη χρήση Ι.Χ. σελ.8 4.2. Οφέλη από τη μείωση της χρήσης Ι.Χ. σελ.10 4.3. Αειφόρα Μέσα Μεταφοράς σελ.11 4.4. Συνετή χρήση Ι.Χ. σελ.14 5. Προτεινόμενες Δραστηριότητες σελ.15 6. Προτεινόμενα Βιβλία σελ.25 7. Αναμενόμενα Αποτελέσματα σελ.26

Ορολογία Αειφόρα Μέσα Μεταφοράς και Μετακίνησης: Τα μέσα μεταφοράς και μετακίνησης η χρήση των οποίων εγγυάται την αειφορία, δεν επιβαρύνει δηλαδή το περιβάλλον. Συνώνυμα: οικολογικά/ φιλικά προς το περιβάλλον/ εναλλακτικά μέσα μεταφοράς και μετακίνησης. Αειφόρος Μετακίνηση: Η μετακίνηση που πραγματοποιείται με αειφόρα μέσα. Εναλλακτική Μετακίνηση: Η μετακίνηση που πραγματοποιείται με εναλλακτικά του Ι.Χ. μέσα/τρόπους μετακίνησης, δηλαδή με φιλικά προς το περιβάλλον μέσα. Εναλλακτικοί τρόποι μετακίνησης: Εναλλακτικοί ως προς το Ι.Χ. τρόποι μετακίνησης. Συνήθως αναφέρεται στη χρήση τρόπων/ μέσων που δεν επιβαρύνουν το περιβάλλον. Ι.Χ.: Αυτοκίνητα ιδιωτικής χρήσης. Μηχανοκίνητα Μέσα Μεταφοράς: Αναφέρεται κυρίως στα μηχανοκίνητα μέσα μεταφοράς ιδιωτικής χρήσης (αυτοκίνητα, μηχανάκια). Μηχανοκίνητη Μετακίνηση: Η μετακίνηση που πραγματοποιείται με ιδιωτικά μηχανοκίνητα μέσα (αυτοκίνητα, μηχανάκια). Οικολογικά Μέσα Μεταφοράς και Μετακίνησης: Τα μέσα μεταφοράς και μετακίνησης η χρήση των οποίων δεν επιβαρύνει το περιβάλλον. Συνώνυμα: αειφόρα/ φιλικά προς το περιβάλλον/ εναλλακτικά μέσα μεταφοράς και μετακίνησης. Οικολογική Μετακίνηση: Η μετακίνηση που πραγματοποιείται με οικολογικά μέσα. Πολυτροπικότητα: Ο συνδυασμός χρήσης περισσοτέρων του ενός μέσων μεταφοράς για την πραγματοποίηση μιας διαδρομή, π.χ. μετακίνηση με Ι.Χ. έως τον τερματικό σταθμό των αστικών λεωφορείων, στάθμευση και συνέχιση της διαδρομής με λεωφορείο. Συνεπιβατισμός: Το «μοίρασμα» μιας διαδρομής με άλλους ανθρώπους που κινούνται προς την ίδια κατεύθυνση. Με άλλα λόγια η ομαδική χρήση Ι.Χ.. BAMBINI IEE/08/631/S12.528417 5

1. Εισαγωγή Η δράση «Παιδική Εβδομάδα Μετακίνησης» θα υλοποιηθεί την περίοδο 16-22 Σεπτεμβρίου 2010 στο πλαίσιο του εορτασμού της «Ευρωπαϊκής Εβδομάδας Μετακίνησης». Αποτελεί την πρώτη από μία σειρά τριών (3) δράσεων, που θα πραγματοποιηθούν στο πλαίσιο του έργου ΒΑΜΒΙΝΙ, στους δημοτικούς παιδικούς σταθμούς των Δήμων Θέρμης, Καλαμαριάς, Μίκρας και Πεύκων, με στόχο την ευαισθητοποίηση των παιδιών ηλικίας 3-5 ετών στη χρήση πιο καθαρών και ενεργειακά αποδοτικών μέσων μεταφοράς και μετακίνησης. Η «Παιδική Εβδομάδας Μετακίνησης» δεν απαιτεί ιδιαίτερη προσπάθεια ή προετοιμασία από την πλευρά των παιδαγωγών. Ουσιαστικά αποτελεί μια τυπική εβδομάδα του σχολικού έτους με τη διαφορά ότι όλες οι δραστηριότητες και τα παιχνίδια, που θα υλοποιηθούν θα αντλούν τη θεματολογία τους από την αειφόρο μετακίνηση. Με άλλα λόγια αποτελεί μια εβδομάδα γνωριμίας των μικρών παιδιών με τα αειφόρα μέσα μεταφοράς και μετακίνησης, κατανόησης των προβλημάτων που δημιουργούνται από τη χρήση Ι.Χ. και προβληματισμού σχετικά με το πώς ο τρόπος ή τα μέσα που επιλέγουμε για τη μετακίνηση μας επηρεάζουν την ποιότητα της ζωής μας. Οι παιδαγωγοί καλούνται να προσαρμόσουν το πρόγραμμα δραστηριοτήτων της τάξης τους στο πνεύμα της «Παιδικής Εβδομάδας Μετακίνησης», είτε χρησιμοποιώντας τα παιχνίδια και δραστηριότητες που τους προτείνονται από το έργο ΒΑΜΒΙΝΙ (δες Κεφ. 5 και Κεφ.6) είτε αναπτύσσοντας δικές τους. Επιπλέον, καλούνται να υλοποιήσουν τις δραστηριότητες αυτές με τέτοιο τρόπο ώστε να μεταδώσουν στα μικρά παιδιά κάποιες βασικές έννοιες σχετικές με τη μηχανοκίνητη και αειφόρο μετακίνηση, όπως ότι η χρήση Ι.Χ. προκαλεί ατμοσφαιρική ρύπανση, ότι η πεζή μετακίνηση μας βοηθάει να διατηρούμαστε σε καλή φυσική κατάσταση ή ότι ανάλογα με την απόσταση του προορισμού μας θα πρέπει να επιλέγουμε το κατάλληλο μέσο μετακίνησης (περισσότερες βασικές έννοιες δίνονται στο Κεφ. 4). 2. Ευρωπαϊκή Εβδομάδα Μετακίνησης Η «Παιδική Εβδομάδα Μετακίνησης» ουσιαστικά αποτελεί τον εορτασμό της «Ευρωπαϊκής Εβδομάδα Μετακίνησης» από τους παιδικούς σταθμούς των Δήμων Θέρμης, Καλαμαριάς, Μίκρας και Πεύκων. H «Ευρωπαϊκή Εβδομάδα Μετακίνησης» λαμβάνει χώρα κάθε χρόνο στις 16-22 Σεπτεμβρίου. Πρόδρομος της ήταν η «Ημέρα Χωρίς Αυτοκίνητο», που καθιερώθηκε το 2000 με πρωτοβουλία της τότε Επίτροπου για το Περιβάλλον Margot Wallström, έως ημέρα αφιερωμένη στη μείωση της χρήσης Ι.Χ. και την προώθηση της αειφόρου μετακίνησης. Η επιτυχία της διοργάνωσης αυτής, οδήγησε δύο χρόνια αργότερα το 2002, στη καθιέρωση μιας ολόκληρης εβδομάδας αφιερωμένης στην αειφόρο μετακίνηση, της «Ευρωπαϊκής Εβδομάδας Μετακίνησης». BAMBINI IEE/08/631/S12.528417 6

Κατά τη διάρκεια της «Ευρωπαϊκής Εβδομάδα Μετακίνησης» εκατοντάδες ευρωπαϊκές πόλεις και χιλιάδες φορείς και οργανώσεις διοργανώνουν εκδηλώσεις όχι μόνο για την προώθηση της αειφόρου μετακίνησης αλλά και την ευαισθητοποίηση των πολιτών αναφορικά με τις επιπτώσεις της χρήσης Ι.Χ. στην ποιότητα της ατμόσφαιρας και στην ποιότητα ζωής. Ποδηλατοδρομίες, δωρεάν μετακίνηση με τα μέσα μαζικής μεταφοράς, ημερίδες και δημόσιες συζητήσεις, φεστιβάλ, εκθέσεις, παρελάσεις κτλ. συνθέτουν ένα όμορφο σκηνικό, όπου οι συμμετέχοντες απολαμβάνουν ώρες διασκέδασης σε ένα περιβάλλον κατά το δυνατόν απαλλαγμένο από τ αυτοκίνητα. Η τελευταία μέρα, η 22α Σεπτεμβρίου, έχει καθιερωθεί ως «Ημέρα Χωρίς Αυτοκίνητο». Κάθε χρόνο η «Ευρωπαϊκή Εβδομάδα Μετακίνησης» είναι αφιερωμένη σε κάποιο συγκεκριμένο θέμα σχετικό πάντα με την αειφόρο μετακίνηση. Το 2009 το κεντρικό θέμα των εκδηλώσεων ήταν η «βελτίωση του κλίματος των πόλεων» δίνοντας έμφαση όχι μόνο στην καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής, αλλά και στη μείωση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης και της ηχορύπανσης, που προκαλείται από τη χρήση Ι.Χ.. Φέτος, το 2010, το κεντρικό θέμα των εκδηλώσεων θα είναι μετακίνηση και υγεία, «Ταξιδεύω Εξυπνότερα, Ζω Καλύτερα». Οι πόλεις και οι φορείς που θα συμμετάσχουν καλούνται να προωθήσουν τρόπους μετακίνησης που ενθαρρύνουν τη φυσική άσκηση και συμβάλλουν στην καταπολέμηση της παχυσαρκίας και του υπερβολικού βάρους, καθώς και στη βελτίωση της σωματικής και ψυχικής υγείας. Επιπλέον, καλούνται να τονίσουν τη στενή σχέση μεταξύ υγείας και αειφόρου μετακίνησης και πώς η μετακίνηση με φιλικά προς το περιβάλλον μέσα μεταφοράς μπορεί να συμβάλλει στη βελτίωση της ποιότητας ζωής στις πόλεις, μειώνοντας την ατμοσφαιρική ρύπανση, τα ατυχήματα και τη κυκλοφοριακή συμφόρηση και αποδίδοντας περισσότερο ελεύθερο χώρο στους κατοίκους. Περισσότερες πληροφορίες για την «Ευρωπαϊκή Εβδομάδα Μετακίνησης» μπορείτε να βρείτε στις αντίστοιχες ιστοσελίδες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Ελληνικού Υπουργείου Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων: http://www.mobilityweek.eu http://www.yme.gr/?getwhat=1&oid=672&id=&tid=672 3. Σκοπός και Στόχος της Δράσης 3.1. Σκοπός Η «Παιδική Εβδομάδα Μετακίνησης» επιδιώκει να εισάγει και να καθιερώσει τον εορτασμό της «Ευρωπαϊκής Εβδομάδας Μετακίνησης» στο ετήσιο πρόγραμμα δραστηριοτήτων των παιδικών σταθμών και νηπιαγωγείων. Με άλλα λόγια κύριος σκοπός της δράσης είναι κάθε χρόνο την περίοδο 16-22 Σεπτεμβρίου το ημερήσιο πρόγραμμα δραστηριοτήτων των παιδικών σταθμών να είναι αφιερωμένο στην αειφόρο μετακίνηση. BAMBINI IEE/08/631/S12.528417 7

3.2. Στόχος Κύριος στόχος της «Παιδικής Εβδομάδας Μετακίνησης» είναι να ευαισθητοποιήσει τα παιδιά ηλικίας 3-5 ετών στη χρήση περισσότερο καθαρών και ενεργειακά αποδοτικών μέσων μεταφοράς και μετακίνησης. Συνεπώς, οι εκπαιδευτικές δραστηριότητες και παιχνίδια, που θα υλοποιηθούν στη διάρκεια αυτής της εβδομάδας θα πρέπει να επιδιώκουν: Να ευαισθητοποιήσουν τα μικρά παιδιά σχετικά με τα προβλήματα που προκαλούνται από τη χρήση Ι.Χ.. Να τα εξοικειώσουν με τα φιλικά προς το περιβάλλον μέσα μεταφοράς και μετακίνησης και τα βοηθήσουν να κατανοήσουν τα οφέλη από τη χρήση τους. Να ενθαρρύνουν την πιο συνετή χρήση Ι.Χ. και την εντονότερη χρήση φιλικών προς το περιβάλλον μέσων μεταφοράς και μετακίνησης (πεζή μετακίνηση, ποδήλατο, μέσα μαζικής μεταφοράς). 4. Βασικές Έννοιες Μέσα από τις δραστηριότητες και τα παιχνίδια που θα αναπτύξουν και θα υλοποιήσουν στα πλαίσια της «Παιδικής Εβδομάδας Μετακίνησης», οι παιδαγωγοί θα πρέπει να προσπαθήσουν να μεταδώσουν στα μικρά παιδιά κάποιες βασικές έννοιες σχετικές με την μηχανοκίνητη και την αειφόρο μετακίνηση. Οι βασικές αυτές έννοιες μπορούν να ταξινομηθούν σε τέσσερις (4) κατηγορίες: Έννοιες που αφορούν τα προβλήματα που δημιουργούνται από τη χρήση Ι.Χ., π.χ. ατμοσφαιρική ρύπανση, κατάληψη ελεύθερων χώρων. Έννοιες που αφορούν τα οφέλη από τη μείωση της χρήσης Ι.Χ., π.χ. καθαρός αέρας Έννοιες που αφορούν τα αειφόρα μέσα μετακίνησης, π.χ. πεζή μετακίνηση, μέσα μαζικής μεταφοράς, ποδήλατο. Έννοιες που αφορούν τη συνετή χρήση Ι.Χ., π.χ. συνεπιβατισμός, πολυτροπικότητα. Οι τέσσερις αυτές κατηγορίες βασικών εννοιών περιγράφονται αναλυτικά στις παρακάτω παραγράφους. 4.1. Προβλήματα από τη χρήση Ι.Χ. Τα μικρά παιδιά θα πρέπει να κατανοήσουν ότι η χρήση Ι.Χ. μπορεί να κάνει τη μετακίνηση τους πιο εύκολη και άνετη, αλλά προκαλεί πολλά προβλήματα και συχνά συντελεί στην υποβάθμιση της ποιότητας της ζωής τους. Οι δραστηριότητες αυτής της κατηγορίας θα πρέπει να έχουν σκοπό να εξοικειώσουν τα παιδιά με τα προβλήματα BAMBINI IEE/08/631/S12.528417 8

που δημιουργούν οι μηχανοκίνητες μεταφορές (π.χ. ατμοσφαιρική ρύπανση, θόρυβος, κατάληψη ελεύθερων χώρων) και να τα κάνουν ν αντιληφθούν τις επιπτώσεις της χρήσης Ι.Χ. στη ζωή τους. Τέλος, θα πρέπει να τα κάνουν να κατανοήσουν ότι για να αποφύγουμε ή έστω να μετριάσουμε όλα αυτά τα προβλήματα θα πρέπει να μειώσουμε τη χρήση Ι.Χ.. 4.1.1. Ατμοσφαιρική Ρύπανση Να γίνει κατανοητό ότι οι ρύποι από τις εξατμίσεις των αυτοκινήτων ρυπαίνουν τον αέρα της πόλης. Οι πόλεις μας χάνουν τα χρώματα τους, γίνονται μαύρες και άσχημες. Ο γαλάζιος ουρανός καλύπτεται από το καφετί νέφος, οι προσόψεις των κτιρίων μαυρίζουν και τ αγάλματα καταστρέφονται. Ο αέρας που αναπνέουμε δεν είναι πλέον καθαρός και αυτό μας προκαλεί σοβαρά προβλήματα υγείας, κυρίως αναπνευστικά. 4.1.2. Ηχορύπανση Να γίνει κατανοητό ότι θόρυβος από την κυκλοφορία των αυτοκινήτων μπορεί να προκαλέσει προβλήματα υγείας, όπως βλάβες στην ακοή, διαταραχές ύπνου, δυσκολία συγκέντρωσης και προσοχής, άγχος και άλλα ψυχοκοινωνικά προβλήματα. 4.1.3. Κλιματική αλλαγή: «Το φαινόμενο του θερμοκηπίου» Η κατανόηση του φαινομένου του θερμοκηπίου και της κλιματικής αλλαγής είναι δύσκολη για παιδιά αυτής της ηλικίας. Ωστόσο, θα μπορούσε να γίνει προσπάθεια απλοϊκής εξήγησης τους: «Οι ρύποι που εκπέμπονται από τις εξατμίσεις των αυτοκινήτων ανεβαίνουν ψηλά στον ουρανό και εμποδίζουν τη ζέστη να φύγει. Η θερμοκρασία του πλανήτη αυξάνει και ο καιρός τρελαίνεται! Η θερμοκρασία αλλάζει απότομα, η εναλλαγή των εποχών χάνει τη σταθερότητα της (πολύ ζεστός χειμώνας, από χειμώνα καλοκαίρι), τα καιρικά φαινόμενα γίνονται πιο έντονα (πολύ υψηλές θερμοκρασίες το καλοκαίρι, πολύ χαμηλές θερμοκρασίες το χειμώνα, πιο έντονες βροχοπτώσεις, πιο εκτενείς περίοδοι ξηρασίας)». 4.1.4. Κατάληψη Ελεύθερων Χώρων Να γίνει κατανοητό ότι τα αυτοκίνητα καταλαμβάνουν κοινόχρηστους χώρους και δυσκολεύουν το παιχνίδι και γενικότερα την καθημερινότητα των παιδιών: Τ αυτοκίνητα σταθμεύουν στα πεζοδρόμια και εμποδίζουν την κίνηση των πεζών. Το παιχνίδι στο δρόμο της γειτονιάς δεν είναι πλέον δυνατό. Τα σταθμευμένα αυτοκίνητα καταλαμβάνουν τα πεζοδρόμια και μεγάλο τμήμα του οδοστρώματος, ενώ τα διερχόμενα αυτοκίνητα θέτουν σε κίνδυνο την ασφάλεια των παιδιών. Οι αλάνες και οι ελεύθεροι χώροι έχουν μετατραπεί σε χώρους στάθμευσης αυτοκινήτων BAMBINI IEE/08/631/S12.528417 9

4.1.5. Μειωμένη Κοινωνική Επαφή Να γίνει κατανοητό ότι ταξιδεύοντας με το αυτοκίνητο δεν έχουμε καμία δυνατότητα επαφής με άλλους ανθρώπους, εκτός βέβαια από τους υπόλοιπους επιβάτες του αυτοκίνητου. Αυτό μας στερεί τη δυνατότητα να γνωρίσουμε καινούριους ανθρώπους και να κάνουμε νέους φίλους. 4.1.6. Μειωμένη Φυσική Άσκηση Να γίνει κατανοητό ότι ναι μεν το αυτοκίνητο κάνει το ταξίδι μας πιο άνετο και ξεκούραστο, αλλά μας στερεί την δυνατότητα φυσικής άσκησης. Η φυσική άσκηση είναι απαραίτητη για τη σωστή ανάπτυξη του σώματος, την καλή κατάσταση μυών και οστών, την αποφυγή τραυματισμών και τη διατήρηση του σωστού βάρους. Η χρήση Ι.Χ. για μικρές αποστάσεις αποθαρρύνει τη σωματική δραστηριότητα που σε συνδυασμό με την κακή διατροφή αποτελούν τις βασικότερες αιτίες παιδικής παχυσαρκίας. 4.1.7. Οικονομικό κόστος Να γίνει κατανοητό ότι η μετακίνηση με αυτοκίνητο είναι αρκετά ακριβή. Η αγορά και συντήρηση αυτοκινήτου απαιτεί πολλά χρήματα για αυτό και θα έπρεπε να το σκεφτούμε καλά πριν αγοράσουμε δεύτερο αυτοκίνητο (ή ακόμα και πρώτο). Επιπλέον, όσο πιο πολύ μετακινούμαστε με αυτοκίνητο τόσο πιο πολλά χρήματα ξοδεύουμε για βενζίνη. 4.2. Οφέλη από τη μείωση της χρήσης Ι.Χ. Τα μικρά παιδιά θα πρέπει ν αντιληφθούν τα οφέλη από τη μείωση της χρήσης Ι.Χ.. Στόχος των δραστηριοτήτων αυτής της κατηγορίας είναι τα μικρά παιδιά να κατανοήσουν πώς ο περιορισμός της χρήσης Ι.Χ. μπορεί να ωφελήσει την καθημερινότητα τους και να βελτιώσει την ποιότητα ζωής τους. 4.2.1. Περισσότερος ελεύθερος χώρος Να γίνει κατανοητό ότι λιγότερα Ι.Χ. στους δρόμους και λιγότερα σταθμευμένα οχήματα ισοδυναμούν με περισσότερο ελεύθερο χώρο. Τα παιδιά μπορούν να παίξουν στο δρόμο με μεγαλύτερη ασφάλεια και να περπατήσουν ελεύθερα και άνετα στο πεζοδρόμιο. Επίσης οι ελεύθεροι χώροι μετατρέπονται σε πάρκα και παιδικές χαρές και όχι σε χώρους στάθμευσης, ενώ πολλοί δρόμοι πεζοδρομούνται και αποδίδονται στους πολίτες. BAMBINI IEE/08/631/S12.528417 10

4.2.2. Καθαρός Αέρας Να γίνει κατανοητό ότι λιγότερα αυτοκίνητα σημαίνει περισσότερο καθαρός αέρας και πιο όμορφες πόλεις. Αναπνέοντας καθαρό αέρα νιώθουμε ευεξία, ηρεμία, ζωντάνια και έχουμε καλύτερη διάθεση. Επιπλέον, ο ουρανός είναι καθαρός και γαλάζιος, οι προσόψεις των κτιρίων καθαρές και βαμμένες με όμορφα χρώματα, τα δέντρα και τα φυτά πιο ζωντανά και υγιή. 4.2.3. Εξοικονόμηση χρημάτων Να γίνει κατανοητό ότι τα χρήματα που εξοικονομούμε από τη μειωμένη χρήση ή τη μη αγορά Ι.Χ., μπορούμε να τα χρησιμοποιήσουμε για να κάνουμε τη ζωή μας καλύτερη ή να βοηθήσουμε άλλους ανθρώπους. 4.2.4. Καλή φυσική κατάσταση Να γίνει κατανοητό ότι το περπάτημα και η χρήση ποδηλάτου μας βοηθούν να κρατηθούμε σε καλή φυσική κατάσταση και να διατηρήσουμε το βάρος μας σταθερό. Το πρωινό περπάτημα ή η ποδηλασία για το σχολείο, μας δίνει την ευκαιρία να κάνουμε πρωινή γυμναστική. 4.2.5. Περισσότερες κοινωνικές επαφές Να γίνει κατανοητό ότι οι εναλλακτικοί τρόποι μετακίνησης (πεζή μετακίνηση, ποδήλατο, μέσα μαζικής μεταφοράς), αυξάνουν τις ευκαιρίες κοινωνικής συναναστροφής και μας βοηθούν να κάνουμε καινούριους γνωστούς και φίλους. Για παράδειγμα πηγαίνοντας στο σχολείο με τα πόδια ή με το λεωφορείο συναντάμε άλλα παιδιά από το σχολείο μας ή άλλους ανθρώπους από τη γειτονιά μας. 4.3. Αειφόρα Μέσα Μεταφοράς Στόχος των δραστηριοτήτων αυτής της κατηγορίας είναι η γνωριμία και η εξοικείωση με τα αειφόρα μέσα μεταφοράς και μετακίνησης. Επιπλέον, οι δραστηριότητες αυτής της κατηγορίας θα πρέπει να τονίσουν τα πλεονεκτήματα της εναλλακτικής μετακίνησης, να προκαλέσουν το ενδιαφέρον ή ακόμα και τον ενθουσιασμό των μικρών παιδιών και έτσι να ενθαρρύνουν τη χρήση τους. BAMBINI IEE/08/631/S12.528417 11

4.3.1. Γνωριμία με τα αειφόρα μέσα μεταφοράς και μετακίνησης Γνωριμία με τους εναλλακτικούς τρόπους μετακίνησης: πεζή μετακίνηση, ποδήλατο, μέσα μαζικής μεταφοράς (λεωφορείο, μετρό, τραμ τρένο). Ικανότητα αναγνώρισης των διαφόρων μέσων μαζικής μεταφοράς και γενικότερα των τρόπων εναλλακτικής μετακίνησης. Να γίνει κατανοητό ότι για μικρές αποστάσεις αντί της χρήσης Ι.Χ. είναι καλύτερα να προτιμάμε το περπάτημα ή τη χρήση ποδηλάτου, ενώ για μεγαλύτερες αποστάσεις τα μέσα μαζικής μεταφοράς. Το λεωφορείο είναι η καλύτερη λύση για μετακινήσεις στο κέντρο της πόλης. Για μεγάλα ταξίδια προτιμάμε το τρένο ή τα υπεραστικά λεωφορεία (ΚΤΕΛ). Επιπλέον να προωθηθεί η ιδέα της εναλλακτικής μετακίνησης για τη διαδρομή σπίτι - σχολείο - σπίτι. 4.3.2. Πεζή μετακίνηση Να προωθηθεί η πεζοπορία ως ιδανικός τρόπος μετακίνησης για μικρές αποστάσεις. Να γίνει κατανοητό ότι το περπάτημα εξασφαλίζει καλή υγεία και φυσική κατάσταση και ενισχύει την κοινωνική συναναστροφή. Πηγαίνοντας στο σχολείο με τα πόδια, κάνουμε την πρωινή μας γυμναστική, νιώθουμε περισσότερη ευεξία και ζωντάνια, ερχόμαστε σε επαφή με περισσότερο κόσμο και κάνουμε καινούριους φίλους. Επιπλέον, λαμβάνουμε πολύ περισσότερα ερεθίσματα καθώς έχουμε τη δυνατότητα αισθανθούμε τις αλλαγές του καιρού και των εποχών, να παρατηρήσουμε την πόλη και τους ανθρώπους της. Επίσης να προωθηθεί η ιδέα του «Λεωφορείου των Πεζών». Το «Λεωφορείο των Πεζών» είναι ένας ευχάριστος και πρωτότυπος τρόπος μετακίνησης από το σπίτι στο σχολείο και αντίστροφα. Το «Λεωφορείο Πεζών» αποτελείται ουσιαστικά από δύο εθελοντές γονείς που ακολουθούν πεζοί μία συγκεκριμένη διαδρομή με κατεύθυνση προς το σχολείο (και αντίστροφα). Στη διάρκεια της διαδρομής μαζεύουν από συγκεκριμένα σημεία άλλους μαθητές, οι οποίοι περιμένουν το «Λεωφορείο Πεζών», φορώντας ειδικά γιλέκα για να γίνονται εμφανείς. 4.3.3. Ποδήλατο Να προωθηθεί το ποδήλατο ως ιδανικός τρόπος μετακίνησης για μικρές και μεσαίες αποστάσεις. Να γίνει κατανοητό ότι το ποδήλατο, όπως και το περπάτημα εξασφαλίζει καλή υγεία και φυσική κατάσταση και ενισχύει την κοινωνική συναναστροφή. Πηγαίνοντας στο σχολείο με το ποδήλατο, κάνουμε την πρωινή μας γυμναστική, νιώθουμε περισσότερη ευεξία και ευφορία και δεχόμαστε περισσότερα ερεθίσματα. BAMBINI IEE/08/631/S12.528417 12

4.3.4. Αστικό Λεωφορείο Να προωθηθεί το λεωφορείο ως ιδανικό μέσο μετακίνησης για μετακινήσεις στο κέντρο της πόλης. Να γίνει κατανοητό ότι με το λεωφορείο μπορεί να πάμε «γρήγορα» στον προορισμό μας. Επιπλέον, ερχόμαστε σ επαφή με περισσότερους ανθρώπους και κάνουμε περισσότερους γνωστούς και φίλους. Πηγαίνοντας στο σχολείο με το λεωφορείο μπορεί να συναντήσουμε τους συμμαθητές μας και άλλα παιδιά ή μεγάλους από τη γειτονιά μας Επίσης να γίνει αντιληπτός ο τρόπος λειτουργίας του λεωφορείου: περιμένουμε στη στάση και μόλις έρθει το λεωφορείο ανεβαίνουμε, όταν φτάσουμε στον προορισμό μας κατεβαίνουμε. 4.3.5. Τρένο Να προωθηθεί το τρένο ως ιδανικός τρόπος μετακίνησης για μεγάλες αποστάσεις. Να γίνει κατανοητό ότι με το τρένο μπορούμε να πάμε γρήγορα και άνετα στον προορισμό μας. Ταξιδεύοντας με το τρένο έχουμε τη δυνατότητα να μιλήσουμε και να παίξουμε με την οικογένεια μας, αλλά και με τους υπόλοιπους επιβάτες. Επιπλέον, περνάμε από όμορφες διαδρομές και έχουμε τη δυνατότητα να θαυμάσουμε τη φύση. Το τρένο προσφέρει πολλές ανέσεις, έχει κιλικίο και εστιατόριο, καθώς και βαγόνια με κρεβάτια για βραδινά ταξίδια. Επίσης να γίνει αντιληπτός ο τρόπος λειτουργίας του τρένου: το τρένο έχει βαγόνια και κινείται πάνω σε ράγες, παίρνουμε το τρένο από το σιδηροδρομικό σταθμό και όταν φτάσουμε στον προορισμό μας κατεβαίνουμε. 4.3.6. Υπεραστικό Λεωφορείο (ΚΤΕΛ) Να προωθηθούν τα υπεραστικά λεωφορεία ως ιδανικός τρόπος μετακίνησης για μεγάλες αποστάσεις. Να γίνει κατανοητό ότι με τα λεωφορεία μπορούμε να πάμε γρήγορα και άνετα στον προορισμό μας. Ταξιδεύοντας με το υπεραστικό λεωφορείο έχουμε τη δυνατότητα να μιλήσουμε και να παίξουμε με την οικογένεια μας, αλλά και με τους υπόλοιπους επιβάτες. Επίσης να γίνει αντιληπτός ο τρόπος λειτουργίας των υπεραστικών λεωφορείων: μεγάλα λεωφορεία που μοιάζουν με τα αστικά λεωφορεία, αλλά διανύουν μεγαλύτερες αποστάσεις. BAMBINI IEE/08/631/S12.528417 13

4.4. Συνετή χρήση Ι.Χ. Τα μικρά παιδιά πρέπει ν αντιληφθούν ότι παρά τα οφέλη της οικολογικής μετακίνησης, η χρήση Ι.Χ. αποτελεί συχνά μονόδρομο. Με άλλα λόγια δεν είναι δυνατόν να βγάλουμε το αυτοκίνητο τελείως από τη ζωή μας, μπορούμε όμως να το περιορίσουμε ή να κάνουμε αποδοτικότερη τη χρήση του. Επιπλέον στα πλαίσια των δραστηριοτήτων αυτής της κατηγορίας τα παιδιά θα πρέπει να κατανοήσουν τις έννοιες του συνεπιβατισμού και της πολυτροπικότητας (=συνδυασμός μέσων μετακίνησης). 4.4.1. Το Ι.Χ. αποτελεί συχνά τη μοναδική ή τη καλύτερη λύση Να γίνει κατανοητό ότι κάποιες φορές δεν είναι δυνατή η εναλλακτική μετακίνηση και η χρήση Ι.Χ. είναι αναπόφευκτη. Όταν για παράδειγμα το σπίτι μας είναι πολύ μακριά από το σχολείο ή δεν υπάρχει δίκτυο ποδηλατοδρόμων είναι δύσκολο να κάνουμε τη διαδρομή σπίτι-σχολείο με τα πόδια ή το ποδήλατο. Επίσης όταν ο προορισμός μας δεν εξυπηρετείται από το δίκτυο αστικών συγκοινωνιών ή το σιδηροδρομικό δίκτυο είναι αδύνατο να επιλέξουμε εναλλακτικά μέσα μετακίνησης. 4.4.2. Συνεπιβατισμός Να γίνει κατανοητή ή έννοια και τα οφέλη του συνεπιβατισμού. Να γίνει αντιληπτό ότι αν για την ίδια διαδρομή χρησιμοποιούμε το ίδιο Ι.Χ. περισσότερα άτομα, τότε μειώνονται και οι αρνητικές επιπτώσεις από τη χρήση του. Αν οι γονείς πηγαίνουν στο σχολείο με το ίδιο Ι.Χ. εμάς και τους φίλους μας, οι επιπτώσεις θα είναι μικρότερες από ότι αν οι φίλοι μας πήγαιναν με το οικογενειακό τους Ι.Χ.. Επιπλέον, πηγαίνοντας στο σχολείο μαζί με άλλους συμμαθητές μας κάνει τη διαδρομή πιο ευχάριστη και ενθαρρύνει την ανάπτυξη φιλικών σχέσεων. 4.4.3. Πολυτροπικότητα Να γίνει κατανοητό ότι μπορούμε να συνδυάζουμε τη χρήση Ι.Χ. με εναλλακτικούς τρόπους μετακίνησης. Μπορούμε για παράδειγμα να πάμε με το αυτοκίνητο μας μέχρι τη κοντινότερη στάση και από εκεί να πάρουμε το λεωφορείο για το κέντρο της πόλης. Επίσης, μπορούμε να πάμε με το αυτοκίνητο σε μία άλλη πόλη και στη συνέχεια να χρησιμοποιούμε το ποδήλατο για διαδρομές εντός της πόλης. BAMBINI IEE/08/631/S12.528417 14

5. Προτεινόμενες Δραστηριότητες Στο παρόν κεφάλαιο παρατίθενται παραδείγματα παιχνιδιών και δραστηριοτήτων, που προωθούν την αειφόρα μετακίνηση. Οι παιδαγωγοί μπορούν να υλοποιήσουν τις δράσεις αυτές είτε αυτούσιες είτε σε παραλλαγές που θ αναπτύξουν οι ίδιες. Επιπλέον, για την υλοποίηση των δράσεων οι παιδαγωγοί μπορούν να χρησιμοποιήσουν είτε το έντυπο και ηλεκτρονικό συνοδευτικό υλικό που τους έχει δοθεί από το έργο ΒΑΜΒΙΝΙ, είτε υλικό που θ αναπτύξουν οι ίδιες. Τέλος υπενθυμίζεται στις παιδαγωγούς ότι κατά την υλοποίηση των δράσεων αυτών θα πρέπει να προσπαθήσουν να μεταδώσουν στα παιδιά κάποιες από τις βασικές έννοιες του Κεφ.4 και να εκπληρώσουν τους στόχους της Δράσης (Κεφ. 2). 1 η Δραστηριότητα Τίτλος: «Πρώτη μέρα στο σχολείο Μια παράξενη βόλτα» Στόχος: Ευαισθητοποίηση και εξοικείωση των μικρών παιδιών με τη χρήση εναλλακτικών του Ι.Χ. τρόπων μετακίνησης καθώς και με τα οφέλη που συνεπάγεται ο περιορισμός της χρήσης του Ι.Χ.. Προώθηση της πεζής μετακίνησης ως καλύτερου τρόπου μετακίνησης για τη διαδρομή σπίτι-σχολείο-σπίτι. Μεθοδολογία: Διήγηση του παραμυθιού με την ενεργό συμμετοχή των παιδιών μέσα από ερωτήσεις και διάλογο. Προτείνεται η χρήση της παρουσίασης Power Point καθώς είναι ιδιαίτερα ελκυστική έντονα χρώματα, κινούμενα σχέδια και ήχοι - και «ζωντανεύει» το παραμύθι στα μάτια των παιδιών. Σε περίπτωση χρήσης της έντυπης μορφής, κατά τη διάρκεια της διήγησης, δείχνουμε στα παιδιά τις εικόνες του βιβλίου. Συνοδευτικό υλικό: Δίνεται το παραμύθι σε έντυπη μορφή και σε μορφή παρουσίασης Power Point. Άλλο υλικό: Υπολογιστής (σταθερός ή φορητός), προτζέκτορας και οθόνη προβολής. συμμετέχουν: Όλη η τάξη Αριθμός συντονιστών: 1 ή 2 παιδαγωγοί 2 η Δραστηριότητα Τίτλος: «Παραμύθια» Στόχος: Γνωριμία και εξοικείωση των μικρών παιδιών με τα φιλικά προς το περιβάλλον μέσα μεταφοράς και μετακίνησης μέσα από παραμύθια και ιστορίες. Μεθοδολογία: Διήγηση του παραμυθιού ή της ιστορίας με την ενεργό συμμετοχή των παιδιών μέσα από ερωτήσεις και διάλογο. Υλικά: Δες προτεινόμενη βιβλιογραφία Κεφ. 6 συμμετέχουν: Όλη η τάξη Αριθμός συντονιστών: 1 ή 2 παιδαγωγοί BAMBINI IEE/08/631/S12.528417 15

3 η Δραστηριότητα Τίτλος: «Διαχωρίζω και Ταξινομώ τα Μέσα Μεταφοράς και Μετακίνησης» Στόχος: Να γνωρίσουν τα μέσα μεταφοράς και μετακίνησης και να μάθουν να τα κατατάσσουν σε δύο κατηγορίες α) φιλικά και β) μη φιλικά προς το περιβάλλον. Μεθοδολογία: Δίνουμε στα παιδιά μία έτοιμη φωτοτυπία που απεικονίζει διάφορα μέσα μεταφοράς και μετακίνησης. Στο πρώτο μέρος της δραστηριότητας τα παιδιά καλούνται να τ αναγνωρίσουν και να ονοματίσουν το καθένα από αυτά. Στο δεύτερο μέρος καλούνται να κόψουν τις καρτέλες με τα μέσα μεταφοράς και μετακίνησης και να τα χωρίσουν/τοποθετήσουν στα δύο (2) πλαίσια/ κατηγορίες: φιλικά (πράσινο πλαίσιο) και μη-φιλικά προς το περιβάλλον (κόκκινο πλαίσιο). Παραλλαγές: 1) Μπορούν να κατατάξουν τα μέσα σε διαφορετικές κατηγορίες: έχω ταξιδέψει-δεν έχω ταξιδέψει. 2) Τα μεγαλύτερα παιδιά στο τέλος του 2ου μέρους θα μπορούσαν να μετρήσουν τα μέσα μεταφοράς και μετακίνησης και να γράψουν τον αριθμό στην αντίστοιχη κατηγορία. 3) Αντί να κοπούν οι καρτέλες μπορεί να ζητηθεί από τα παιδιά να ενώσουν, τραβώντας μια γραμμή με το μολύβι τους, το καθένα από αυτά σε μία από τις δύο έννοιες-κατηγορίες: φιλικά και μη -φιλικά προς το περιβάλλον. Συνοδευτικό υλικό: Δίνονται δύο καρτέλες με μέσα μεταφοράς και μετακίνησης μία για κάθε παραλλαγή του παιχνιδιού (κόβουμε τις καρτέλες ή τις ενώνουμε με μολύβι). Άλλα Υλικά: μολύβι ή ψαλίδι και κόλλα. συμμετέχουν: Όλη η τάξη Αριθμός συντονιστών: 1 ή 2 παιδαγωγοί 4 η Δραστηριότητα Τίτλος: «Τόμπολα: εικόνες με φιλικά προς το περιβάλλον μέσα μεταφοράς» Στόχος: Γνωριμία και εξοικείωση των μικρών παιδιών με τα φιλικά προς το περιβάλλον μέσα μεταφοράς και μετακίνησης. Μεθοδολογία: Κόβουμε τις μονές κάρτες-εικόνες των μέσων μεταφοράς και μετακίνησης (συνολικά 9 κάρτες) και τις τοποθετούμε μέσα σε ένα κουτί ή σε ένα πουγκί/σακουλάκι. Στη συνέχεια κόβουμε τις τριπλέτες (καρτέλες με 3 εικόνες μέσων μεταφοράς η καθεμιά) και δίνουμε από μία σε κάθε παιδί. Βγάζουμε μία κάρτα-εικόνα από το κουτί και τη δείχνουμε στα παιδιά. Το κάθε παιδί πρέπει να ελέγξει την καρτέλα του και εάν έχει τη συγκεκριμένη εικόνα να τη διαγράψει με το μολύβι. Τραβάμε καινούρια κάρτα-εικόνα από το κουτί και συνεχίζουμε ομοίως. Κερδίζει το παιδί που θα διαγράψει πρώτο όλες τις εικόνες από την καρτέλα του. Συνοδευτικό υλικό: Δίνονται 6 καρτέλες (ανά αρχείο), η πρώτη καρτέλα απεικονίζει 9 μονές κάρτες - εικόνες μέσων μεταφοράς και μετακίνησης και οι υπόλοιπες 5 καρτέλες περιέχουν η καθεμιά από 4 τριπλέτες μέσων μεταφοράς και μετακίνησης. Άλλα υλικά: ψαλίδι, μολύβια και ένα κουτί ή σακουλάκι. συμμετέχουν: 2 ή περισσότερα ανάλογα με τον αριθμό των καρτελών που διαθέτουμε Αριθμός συντονιστών: 1 παιδαγωγός BAMBINI IEE/08/631/S12.528417 16

5 η Δραστηριότητα Τίτλος: «Παιχνίδι Μνήμης: Εναλλακτικοί τρόποι μετακίνησης» Στόχος: Γνωριμία και εξοικείωση των μικρών παιδιών με τα φιλικά προς το περιβάλλον μέσα μεταφοράς και μετακίνησης. Τα παιδιά καλούνται να βρουν τα κοινά ζευγάρια καρτών μέσα από τη διαδικασία δοκιμή λάθος, δοκιμή επιτυχία. Μεθοδολογία: Κόβουμε τις κάρτες-εικόνες των μέσων μεταφοράς. Τοποθετούμε πάνω στο τραπέζι όλες τις κάρτες με την εικόνα ανάποδα, γυρισμένη προς τα κάτω. Μετά τις ανοίγουμε μία - μία για να δούμε που περίπου βρίσκονται και τις ξανακλείνουμε (όσες περισσότερες είναι τόσο δυσκολότερο γίνεται το παιχνίδι.) Στη συνέχεια κάθε παιδί με τη σειρά, επιλέγει να «ανοίξει» δυο κάρτες κάθε φορά. Όταν οι δύο κάρτες που ανοίγονται είναι όμοιες και ο παίχτης αναγνωρίσει το μέσο μεταφοράς που απεικονίζεται, τότε κερδίζει, παίρνει τις κάρτες και μπορεί να συνεχίσει δοκιμάζοντας να ανοίξει δύο νέες κάρτες. Αν οι δύο κάρτες είναι διαφορετικές, «ξανακλείνονται». Το κάθε παιδί καλείται να συγκρατήσει στη μνήμη του τη θέση που έχει κάθε κάρτα ώστε όταν εντοπίσει το ζευγάρι της να μπορέσει να τις ζευγαρώσει και να τις αφαιρέσει από το παιχνίδι. Το παιχνίδι τελειώνει όταν ζευγαρωθούν όλες οι κάρτες. Παραλλαγή: Μπορεί να μη δούμε καθόλου τις κάρτες πριν αρχίσουμε το ταίριασμα, ή μπορεί να υπάρχει και μια κάρτα «ζονγκ» που να δείχνει ένα αυτοκίνητο που αφήνει καυσαέρια. Ο παίχτης που τυχαίνει την κάρτα αυτή, βγαίνει από το παιχνίδι Συνοδευτικό υλικό: Δίνονται 2 καρτέλες (ανά αρχείο) που περιέχουν συνολικά 15 ζεύγη καρτώνεικόνων, που αναπαριστούν μέσα μεταφοράς φιλικά προς το περιβάλλον και μία κάρτα Ζονγκ. συμμετέχουν: Όλη η τάξη Αριθμός συντονιστών: 1 παιδαγωγός 6 η Δραστηριότητα Τίτλος: «Βρες το σωστό!» Στόχος: Να προβληματιστούν τα παιδιά σχετικά με τα οφέλη των φιλικών προς το περιβάλλον μέσων μετακίνησης και τα προβλήματα από τη μη συνετή χρήση του Ι.Χ.. Μεθοδολογία: Δείχνουμε στα παιδιά καρτέλες που αντιπαραθέτουν εικόνες σχετικές με τα οφέλη της αειφόρων μέσων μετακίνησης με εικόνες σχετικές με τα προβλήματα που δημιουργούνται από τη χρήση Ι.Χ. Τα παιδιά καλούνται να παρατηρήσουν προσεκτικά τις εικόνες κάθε καρτέλας, να απαντήσουν στις αναγραφόμενες ερωτήσεις και γενικότερα να προβληματιστούν σχετικά με το αν το Ι.Χ. ή τα εναλλακτικά μέσα μετακίνησης (πεζή μετακίνηση, ποδήλατο, πατίνι, μέσα μαζικής μεταφοράς) συμβάλλουν στην καλύτερη ποιότητα ζωής (ποιότητα ατμόσφαιρας, ύπαρξη ελεύθερων χώρων, ανάπτυξη κοινωνικών σχέσεων, εξοικονόμηση χρημάτων). Συνοδευτικό υλικό: Δίνονται 10 καρτέλες με εικόνες και ερωτήσεις σχετικές με τα οφέλη των φιλικών προς το περιβάλλον μέσων μετακίνησης και των προβλημάτων που δημιουργούνται από τη μη συνετή χρήση Ι.Χ.. συμμετέχουν: Όλη η τάξη Αριθμός συντονιστών: 1 παιδαγωγός BAMBINI IEE/08/631/S12.528417 17

7 η Δραστηριότητα Τίτλος: «Τελίτσες: Βρίσκω τί κρύβεται και χρωματίζω» Στόχος: Γνωριμία και εξοικείωση των μικρών παιδιών με τα φιλικά προς το περιβάλλον μέσα μεταφοράς και μετακίνησης. Μεθοδολογία: Δίνουμε σε όλα τα παιδιά μια φωτοτυπία με ένα παιδικό παιχνίδι. Το παιχνίδι είναι ένα μέσο εναλλακτικής μετακίνησης, φιλικό προς το περιβάλλον, από το οποίο όμως λείπουν κάποιες γραμμές. Το παιδί καλείται να ενώσει τις τελίτσες έτσι ώστε να αποκαλυφθεί το μέσο μετακίνησης. Στη συνέχεια ζητάμε από το παιδί να αναγνωρίσει το μέσο μετακίνησης, που απεικονίζεται και του εξηγούμε με απλά λόγια πώς χρησιμοποιείται και πoια τα οφέλη από τη χρήση του. Τέλος μπορεί να χρωματίσει το σχέδιο με χρώματα δικής του επιλογής. Παραλλαγή: Τα σχέδια δίνονται στα παιδιά πλήρη, χωρίς δηλαδή να απαιτείται να ενώσουν τις τελίτσες και τους ζητείται απλά να τα χρωματίσουν. Συνοδευτικό υλικό: Δίνονται 9 πρότυπα σχέδια. Άλλα υλικά: Mολύβι, σβήστρα και ξυλομπογιές. συμμετέχουν: Όλη η τάξη Αριθμός συντονιστών: 1 παιδαγωγός 8 η Δραστηριότητα Τίτλος: «Πάζλ: εναλλακτικοί τρόποι μετακίνησης» Στόχος: Γνωριμία και εξοικείωση των μικρών παιδιών με τα φιλικά προς το περιβάλλον μέσα μεταφοράς και μετακίνησης. Μεθοδολογία: Τοποθετούμε πάνω στο τραπέζι όλα τα κομμάτια του πάζλ και το παιδί καλείται να τα ενώσει. Μόλις το πάζλ είναι έτοιμο ζητάμε από το παιδί να αναγνωρίσει το μέσο μεταφοράς ή μετακίνησης, που απεικονίζεται και του εξηγούμε με απλά λόγια πώς χρησιμοποιείται και πoια τα οφέλη από τη χρήση του. Συνοδευτικό υλικό: Δίνονται 14 πάζλ που αναπαριστούν μέσα μεταφοράς φιλικά προς το περιβάλλον. συμμετέχουν: Όλη η τάξη Αριθμός συντονιστών: 1 παιδαγωγός BAMBINI IEE/08/631/S12.528417 18

9 η Δραστηριότητα Τίτλος: «Παιχνίδια σκιάς» Στόχος: Γνωριμία και εξοικείωση των μικρών παιδιών με τα φιλικά προς το περιβάλλον μέσα μεταφοράς και μετακίνησης. Μεθοδολογία: Δείχνουμε στα παιδιά μία φωτογραφία ενός αντικειμένου και 3-4 μικρότερες φωτογραφίες του ίδιου αντικειμένου σε σκίαση. Από τις σκιαγραφημένες φωτογραφίες μόνο μία είναι ακριβές αντίγραφο της έγχρωμης. Τα παιδιά καλούνται να παρατηρήσουν τι δείχνει η εικόνα και να επιλέξουν μία από τις προτεινόμενες φιγούρες αιτιολογώντας την επιλογή τους αυτή. Τέλος, τους εξηγούμε με απλά λόγια πώς χρησιμοποιείται το μέσο μετακίνησης που απεικονίζεται στην έγχρωμη φωτογραφία και ποια τα οφέλη από τη χρήση του ή τους διηγούμαστε μια σύντομη ιστορία με πρωταγωνιστή το μέσο αυτό. Συνοδευτικό υλικό: Δίνονται 4 καρτέλες καθεμιά από τις οποίες απεικονίζει ένα μέσο μετακίνησης φιλικό προς το περιβάλλον και 4-6 μικρότερες φωτογραφίες αυτού σε σκίαση. συμμετέχουν: Όλη η τάξη Αριθμός συντονιστών: 1 παιδαγωγός 10 η Δραστηριότητα Τίτλος: «Διαδρομές» Στόχος: Εξοικείωση των μικρών παιδιών με τα φιλικά προς το περιβάλλον μέσα μεταφοράς και μετακίνησης. Καλλιέργεια της ικανότητας να επιλέγουν μέσο μετακίνησης ανάλογα με τον προορισμό τους. Μεθοδολογία:. Δίνουμε σε όλα τα παιδιά μια φωτοτυπία ενός λαβύρινθου. Στη μία άκρη της σελίδας υπάρχει ένα παιδάκι που θέλει να πάει στο σχολείο. Ρωτάμε τα παιδιά ποιος είναι ο καλύτερος τρόπος να πάμε στο σχολείο. Τους εξηγούμε ότι αν το σχολείο είναι πολύ κοντά μπορούμε να πάμε με τα πόδια, ενώ αν είναι μακριά μπορούμε να πάμε με το λεωφορείο. Στη συνέχεια καλούμε τα παιδιά να βοηθήσουν το παιδάκι να βρει το δρόμο για το σχολικό λεωφορείο, - το οποίο βρίσκεται σε άλλο σημείο της σελίδας- χαράσσοντας με μολύβι την πορεία που πρέπει να ακολουθήσει ώστε να φτάσει στο σωστό σημείο. Στη συνέχεια δίνουμε σε όλα τα παιδιά μια φωτοτυπία ενός δεύτερου λαβύρινθου. Στη μία άκρη της σελίδας υπάρχει ένα παιδάκι που θέλει να βρει το δρόμο για το ποδήλατο του, το οποίο βρίσκεται σε άλλο σημείο της σελίδας. Ρωτάμε τα παιδιά για ποιες μετακινήσεις μπορούμε να χρησιμοποιούμε το ποδήλατο και ποια είναι τα οφέλη από τη χρήση του. Στη συνέχεια καλούμε τα παιδιά να βοηθήσουν το παιδάκι να βρει το σωστό δρόμο χαράσσοντας με μολύβι την πορεία που πρέπει να ακολουθήσει ώστε να φτάσει στο σωστό σημείο. Τονίζουμε ότι το παιδάκι πρέπει να αποφύγει τις διαδρομές, όπου υπάρχουν αυτοκίνητα, γιατί τα αυτοκίνητα κινούνται με μεγάλη ταχύτητα και μπορεί να προκληθεί κάποιο ατύχημα. Επίσης, στα σημεία που έχει αυτοκίνητα υπάρχουν καυσαέρια και όχι αρκετός χώρος για να διέλθει. Παραλλαγή: Δίνουμε σε όλα τα παιδιά μία φωτοτυπία όπου τρία παιδάκια έχουν να διαλέξουν ανάμεσα σε τρεις διαδρομές για να μπορέσουν να φτάσουν σε κάποιο από τα φιλικά προς το περιβάλλον μέσα μετακίνησης. Συνοδευτικό υλικό: Δίνονται 3 καρτέλες με λαβύρινθους διαφορετικής δυσκολίας (ανάλογα με την ηλικία των παιδιών που συμμετέχουν). Άλλα υλικά: Mολύβι και σβήστρα. συμμετέχουν: Όλη η τάξη Αριθμός συντονιστών: 1 παιδαγωγός BAMBINI IEE/08/631/S12.528417 19

11 η Δραστηριότητα Τίτλος: «Φτιάχνω ένα τρενάκι» Στόχος: Να αναγνωρίσουν τα γεωμετρικά σχήματα και να είναι σε θέση να δημιουργήσουν μία σύνθεση την οποία θα χρωματίσουν, βάζοντας το ανάλογο χρώμα που τους δίνουμε στο αντίστοιχο μέγεθος και σχήμα. Μεθοδολογία: Μοιράζουμε στα παιδιά από μία φωτοτυπία στην οποία είναι σχεδιασμένα τα εξής γεωμετρικά σχήματα: 6 κύκλοι, 5 μικρά τετράγωνα και 1 μεγάλο, 2 μεγάλα παραλληλόγραμμα και 1 μικρό. Στο πρώτο μέρος της δραστηριότητας ζητάμε από τα παιδιά να κόψουνε τα σχήματα και στη συνέχεια να τα ενώσουν με τέτοιο τρόπο ώστε να σχηματίσουν ένα τρενάκι και να το κολλήσουν επάνω σε χαρτί. Στο δεύτερο μέρος και αφού έχουν σχηματίσει το τρενάκι τους ζητάμε να το χρωματίσουν: κίτρινο χρώμα τα μικρά τετράγωνα, κόκκινο το μεγάλο, πράσινα τα παραλληλόγραμμα και μαύρους τους κύκλους. Παραλλαγή: Αν τα παιδιά είναι μικρά ή δεν μπορούν να σχηματίσουν το τρενάκι, τους το δείχνουμε σε φωτογραφία και το αντιγράφουν. Μπορούμε ομοίως να σχεδιάσουμε και άλλα μέσα μεταφοράς. Συνοδευτικό υλικό: Δίνονται μία φωτοτυπία με τα σχήματα και μία με το πώς σχηματίζεται το τρενάκι. Άλλα υλικά: ψαλίδι, κόλλα, ξυλομπογιές ή/και μαρκαδόροι. συμμετέχουν: Όλη η τάξη Αριθμός συντονιστών: 1 παιδαγωγός 12 η Δραστηριότητα Τίτλος: «Σελιδοδείκτες» Στόχος: Εξοικείωση των μικρών παιδιών με τα φιλικά προς το περιβάλλον μέσα μεταφοράς, μέσω της κατασκευής αντικειμένων καθημερινής χρήσης που αντλούν τη θεματολογία τους από την οικολογική μετακίνηση. Μεθοδολογία: Κόβουμε τους σελιδοδείκτες και καλούμε τα παιδιά να επιλέξουν αυτόν που τους αρέσει για να το χρησιμοποιήσουν σε κάποιο από τα βιβλία, που διαβάζουν στο σπίτι με τους γονείς τους ή για να το χαρίσουν στους γονείς τους για το βιβλίο που αυτοί διαβάζουν. Για το σκοπό αυτό μπορούμε είτε να χρησιμοποιήσουμε απευθείας τους εικονογραφημένους σελιδοδείκτες ή να φτιάξουμε άλλους δικούς μας ή να αφήσουμε τα παιδιά να ζωγραφίσουν μόνα τους μέσα στους άδειους-πρότυπους σελιδοδείκτες. Συνοδευτικό υλικό:. Δίνονται 30 εικονογραφημένα και 5 κενά πρότυπα σχέδια σελιδοδεικτών σε χαρτόνι. Άλλα υλικά: ψαλίδι και μαρκαδόροι. συμμετέχουν: Όλη η τάξη Αριθμός συντονιστών: 1 παιδαγωγός BAMBINI IEE/08/631/S12.528417 20

13 η Δραστηριότητα Τίτλος: «Γιρλάντες» Στόχος: Εξοικείωση των μικρών παιδιών με τα φιλικά προς το περιβάλλον μέσα μεταφοράς, μέσω της κατασκευής διακοσμητικών στοιχείων, που αντλούν τη θεματολογία τους από την οικολογική μετακίνηση, για το δωμάτιο τους ή την αίθουσα του παιδικού σταθμού. Μεθοδολογία: Παίρνουμε μια κόλλα χαρτί και τη διπλώνουμε σε τρία μέρη, όπως φαίνεται στη φωτογραφία (μπορούμε να πάρουμε χαρτί με το μέτρο για δημιουργία μεγαλύτερης γιρλάντας). Ζωγραφίζουμε στο επάνω μέρος ένα μέσο μεταφοράς και μετακίνησης φιλικό προς το περιβάλλον (π.χ. αστικό ή σχολικό λεωφορείο, πατίνια, πεζοί, τρένα, ποδήλατα). Φροντίζουμε να ενώνονται τα άκρα τους (π.χ. οι ρόδες, τα χέρια) όταν ξεδιπλώνουμε το χαρτί. Κόβουμε το σχέδιο με το ψαλίδι (προσοχή να μη κοπούν τα σημεία ένωσης) και το ανοίγουμε. Στη συνέχεια τα παιδιά χρωματίζουν τα σχέδια με χρώματα της επιλογής τους και η γιρλάντα είναι έτοιμη. Οι γιρλάντες (ή γιρλάντα), που θα κατασκευαστούν μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να διακοσμήσουν τα δωμάτια των παιδιών ή την αίθουσα του παιδικού σταθμού. Συνοδευτικό υλικό:. Δίνονται 6 πρότυπα σχεδίασης. Άλλα υλικά: Xαρτί (Α3 ή Α4 ή χαρτί του μέτρου), ψαλίδι, μαρκαδόροι και ξυλομπογιές. συμμετέχουν: Όλη η τάξη Αριθμός συντονιστών: 1 παιδαγωγός 14 η Δραστηριότητα Τίτλος: «Κυνήγι ρύπων» Αργυρώ Νερούτσου, Βρεφονηπιοκόμος Στόχος: Να κατανοήσουν τα μικρά παιδιά ότι η χρήση αυτοκινήτου δημιουργεί ατμοσφαιρική ρύπανση. Μεθοδολογία: Τα παιδιά καλούνται να προβληματιστούν για τη ρύπανση που προκαλείται από τις εξατμίσεις των αυτοκινήτων. Κάποια παιδιά παίζουν το ρόλο των ρύπων και βάφονται με δαχτυλομπογιές σε γκρι και μαύρο και φορούν σκούρη μάσκα. Κάθε φορά που θα πλησιάζουν τα υπόλοιπα παιδιά αυτά θα υποκρίνονται ότι βήχουν και θα κυνηγούν τους ρύπους για να τους κλείσουν σε μια γωνία. Όταν όλοι οι ρύποι πιαστούν και μπουν στην άκρη τότε πανηγυρίζουμε. Υλικά: Μπογιές, δαχτυλομπογιές σε γκρι και μαύρο χρώμα, σκούρες μάσκες. συμμετέχουν: Όλη η τάξη Αριθμός συντονιστών: 1 ή 2 παιδαγωγοί BAMBINI IEE/08/631/S12.528417 21

15 η Δραστηριότητα Τίτλος: «Πρωινό ξύπνημα» ή «Κάνοντας πετάλι» Αικατερίνη Τσιρογιάννη, Νηπιαγωγός Στόχος: Η δραστηριότητα είναι ένα μουσικό παιχνίδι που βασίζεται στην παντομίμα και οι κινήσεις γίνονται με τη βοήθεια της μουσικής. Στόχος είναι μέσα από το βιωματικό αυτό παιχνίδι να εξοικειωθούν τα παιδιά με τη χρήση του ποδηλάτου και να το χρησιμοποιούν τόσο για τη μετακίνηση τους στο παιδικό σταθμό όσο και ως ενήλικες στο μέλλον για τις διάφορες μετακινήσεις τους. Μεθοδολογία: Τα παιδιά ακούν το ξυπνητήρι που χτυπά και προσποιούνται ότι ανοίγουν τα μάτια τεντώνονται, πηγαίνουν στο μπάνιο για την πρωινή τουαλέτα και καθαριότητα, κάνουν λίγη γυμναστική για να ξεμουδιάσουν, τρώνε το πρωινό τους, ντύνονται και ετοιμάζονται για το σχολείο. Αφού τα κάνουν όλα αυτά έρχεται η μεγάλη στιγμή που θα οδηγήσουν το ποδήλατο. Σ αυτό το σημείο στεκόμαστε για παιχνίδι αρκετή ώρα και κάνουμε πετάλι όπως μπορούμε να φανταστούμε. Στη συνέχεια αφού φτάσουμε στο σχολείο συζητάμε με τους φίλους μας σχετικά με το πώς ήταν η εμπειρία μας να έρθουμε με το ποδήλατο στο σχολείο.(πχ τι είδαμε στο δρόμο, αν συναντήσαμε και άλλα παιδιά με ποδήλατα κτλ). Υλικά: cd με ανάλογα μουσικά κομμάτια και χαρτί του μέτρου για λωρίδα ποδηλατοδρόμου συμμετέχουν: Όλη η τάξη Αριθμός συντονιστών: 1 παιδαγωγός 16 η Δραστηριότητα Τίτλος: «Μετακινούμαι με το λεωφορείο» Σοφία Πριάβολη, Βρεφονηπιοκόμος Στόχος: Να μάθουν τα παιδιά από μικρή ηλικία να χρησιμοποιούν φιλικά προς το περιβάλλον μέσα μεταφοράς και ειδικότερα να τους γίνει καθημερινό βίωμα η χρήση λεωφορείου για τη μετακίνηση μέσα στην πόλη. Αυτό μπορεί εύκολα να επιτευχθεί μέσα από το βιωματικό παιχνίδι και τη δραματοποίηση καταστάσεων Μεθοδολογία: Σ ένα μεγάλο χώρο η παιδαγωγός ξεκινά τη δραματοποίηση καταστάσεων που συμβαίνουν στο λεωφορείο και τα παιδιά μιμούνται τις κινήσεις της. Πιο συγκεκριμένα, καταστάσεις όπως ότι είμαστε σε ένα λεωφορείο που ξεκινάει, σταματάει για να πάρει επιβάτες στη στάση ή στο φανάρι. Στη συνέχεια υποδυόμαστε τους επιβάτες που ανεβαίνουν και κατεβαίνουν από το λεωφορείο, που κρατιούνται από τις χειρολαβές, που κάθονται στα καθίσματα. Στη συνέχεια ένα παιδί γίνεται οδηγός του λεωφορείου με 2-3 παιδιά πίσω του σαν επιβάτες και τραγουδάμε ένα τραγούδι σχετικό ακολουθώντας τις οδηγίες του τραγουδιού ή και της παιδαγωγού (π.χ. όταν λέει πέντε επιβάτες ανεβαίνουν, 5 παιδιά κρατιούνται πίσω από τον οδηγό σχηματίζοντας ένα μεγάλο λεωφορείο και αντίστοιχα όταν αντί για παίρνω λέει αφήνω οι επιβάτες κατεβαίνουν). Υλικά: Kαρέκλες, μουσικό cd συμμετέχουν : Όλη η τάξη Αριθμός συντονιστών: 1 παιδαγωγός BAMBINI IEE/08/631/S12.528417 22

17 η Δραστηριότητα Τίτλος: «Κυκλοφορώ στην πόλη» Γ Παιδικός σταθμός Καλαμαριάς Στόχος: Μέσω της δραματοποίησης διαφόρων καταστάσεων σχετικών με το πώς κυκλοφορούμε στην πόλη μας, να μάθουν τα παιδιά από μικρή ηλικία να χρησιμοποιούν φιλικά προς τα περιβάλλον μέσα μεταφοράς και ν αντιληφτούν τις επιπτώσεις που μπορεί να έχει η ρύπανση που προκαλούν τα αυτοκίνητα. Αυτό γίνεται πολύ πιο εύκολα μέσα από το βιωματικό παιχνίδι και τη δραματοποίηση καταστάσεων. Μεθοδολογία: Τα παιδιά της τάξης χωρίζονται σε ομάδες. Μια ομάδα παιδιών παριστάνει ότι στέκεται στη στάση και περιμένει το τραμ. Περνάει από μπροστά τους μια τάξη σχολείου με τα παιδάκια να τους χαιρετούν. Στη συνέχεια μια άλλη ομάδα παιδιών διασχίζουν το δρόμο οδηγώντας ποδήλατο. Τα παιδιά που περιμένουν στη στάση χειροκροτούν και οι ποδηλάτες κορνάρουν. Από το δρόμο περνούν επίσης πολλά αυτοκίνητα (μια άλλη ομάδα παιδιών) που αφήνουν καυσαέρια. Καθώς περνούν τα υπόλοιπα παιδιά αρχίζουν να βήχουν. Στο τέλος έρχεται το τραμ (ένα παιδί) και τα παιδιά που περίμεναν στη στάση ανεβαίνουν γελώντας και ξεκινούν για τον προορισμό τους (σχηματίζοντας τρένο πίσω από το παιδί τραμ). Υλικά: cd με ανάλογα μουσικά κομμάτια και χαρτί του μέτρου για λωρίδα ποδηλατοδρόμου ή δρόμου. συμμετέχουν: Όλη η τάξη χωρισμένη σε ομάδες Αριθμός συντονιστών: 1 ή 2 παιδαγωγοί 18 η Δραστηριότητα Τίτλος: «Οικολογική Μετακίνηση: Μέσα Μαζικής Μεταφοράς και Συνετή χρήση αυτοκινήτου» Νίκη Ξανθοπούλου, Βρεφονηπιοκόμος Στόχος: Να εξοικειωθούν τα μικρά παιδιά με τη χρήση των μέσων μαζικής μεταφοράς, καθώς και με την έννοια του συνεπιβατισμού και του λεωφορείου των πεζών. Μεθοδολογία: Μέσα από δραματοποίηση καταστάσεων μπορούμε να κάνουμε τα παιδιά να αγαπήσουν τα μέσα μαζικής μεταφοράς όπως το τρένο. Η παιδαγωγός μπορεί να υποδυθεί τη μηχανή του τρένου και από πίσω κάποια παιδιά να παριστάνουν τα βαγόνια τα οποία θα ακολουθούν χαρούμενα τις προσταγές της δασκάλας π.χ. μια γρήγορα, μια αργά κτλ. Επιπλέον, όταν θα περάσει το αυτοκίνητο του οποίου τον ρόλο θα παίξει κάποιο παιδί για να παραλάβει έναν επιβάτη αυτό θα ρωτάει με τη βοήθεια της δασκάλας αν το σχολείο του είναι μακριά ή κοντά. Αν είναι κοντά εξηγούμε ότι δεν ανεβαίνει ο επιβάτης αλλά πηγαίνει με τα πόδια. Το αυτοκίνητο παίρνει επιβάτες (παιδιά) που το σχολείο τους είναι μακριά και δεν μπορούν να πάνε με τα πόδια ή με άλλο μέσο μεταφοράς. Παράλληλα, μια άλλη παιδαγωγός υποδύεται μια μαμά που ξεκινάει με το παιδί της να πάνε στο σχολείο με τα πόδια και στο δρόμο παίρνει μαζί της και άλλα παιδάκια που πηγαίνουν στο ίδιο σχολείο. Στο τέλος κάθε δραματοποίησης εξηγούμε γιατί σε διαφορετικές καταστάσεις χρησιμοποιούμε και άλλον τρόπο μετακίνησης. συμμετέχουν: Όλη η τάξη σε μικρές ομάδες Αριθμός συντονιστών: 1 ή 2 παιδαγωγοί BAMBINI IEE/08/631/S12.528417 23

19 η Δραστηριότητα Τίτλος: «Φωτοκολάζ- Φιλικά προς το περιβάλλον μέσα μετακίνησης» (ομαδική εργασία) Στόχος: Εξοικείωση των μικρών παιδιών με τα φιλικά προς το περιβάλλον μέσα μεταφοράς, αναζητώντας φωτογραφίες τους σε περιοδικά και δημιουργώντας ένα κολάζ. Μεθοδολογία: Στο πρώτο μέρος της δραστηριότητας τα παιδιά αναζητούν σε εφημερίδες και περιοδικά (που έχουν στον παιδικό σταθμό ή στο σπίτι) μέσα μετακίνησης φιλικά προς το περιβάλλον και τα κόβουν, μόνα τους ή με τη βοήθεια νηπιαγωγών και γονέων αντίστοιχα. Στο δεύτερο μέρος σε ένα μεγάλο χαρτί του μέτρου μπορούν να ζωγραφίσουν ράγες τρένων, πεζόδρομους, πάρκα, ποδηλατόδρομους και στη συνέχεια κολλούν τις φωτογραφίες των μεταφορικών μέσων στο ανάλογο τμήμα του χαρτιού. Αυτό το κολάζ θα αναρτηθεί σε ένα σημείο της τάξης. Υλικά: Χαρτί του μέτρου, τέμπερες, εφημερίδες, περιοδικά, ψαλίδια και κόλλες. συμμετέχουν: Όλη η τάξη Αριθμός συντονιστών: 1 ή 2 παιδαγωγοί 20 η Δραστηριότητα Τίτλος: «Δημιουργία και δραματοποίηση παραμυθιού» Έφη Μπότσαρη, Κατερίνα Κουϊνέλη, Αθηνά Κάλλη, Νηπιαγωγοί Στόχος: Μέσα από τη διέγερση της φαντασίας των παιδιών για να δημιουργήσουν ένα παραμύθι επιδιώκεται παράλληλα με την καλλιέργεια της δημιουργικότητας και της συνεργασίας η ευαισθητοποίηση των παιδιών σε θέματα περιβάλλοντος. Επιπλέον, τα παιδιά αρχίζουν να μαθαίνουν τις αρνητικές επιπτώσεις που έχει η χρήση των αυτοκινήτων στο περιβάλλον και στην πόλη που ζουν καθώς και με ποιους τρόπους μπορούν να κινητοποιηθούν για να αλλάξουν την κατάσταση Μεθοδολογία: Για τη δημιουργία του παραμυθιού δίνουμε στα παιδιά φωτογραφίες μιας πόλης μονίμως μποτιλιαρισμένης από αυτοκίνητα, γεμάτης καυσαέρια, χωρίς πάρκα και παιδικές χαρές και δημιουργούμε μια ιστορία, όπου τα παιδιά της πόλης αποφασίζουν να αλλάξουν τα πράγματα. Τα παιδιά ενθαρρύνονται με το συντονισμό των παιδαγωγών στη δημιουργία της εικονογράφησης και των διαλόγων των παραμυθιών. Για τη δραματοποίηση του παραμυθιού τα παιδιά παίζουν ρόλους ενεργών πολιτών που διεκδικούν από τις αρχές την επίλυση των προβλημάτων. Κάποια παιδιά υποδύονται τους αγανακτισμένους οδηγούς, κάποια τους ποδηλάτες, κάποια άλλα τους τροχονόμους, κάποια μια επιτροπή κατοίκων που διαμαρτύρεται στο Δήμαρχο για την κατάσταση που επικρατεί στην πόλη τους. Τα παραμύθια των παιδιών μπορούν να παρουσιαστούν στα πλαίσια εκδήλωσης σε γονείς ή και στην ευρύτερη κοινότητα. Επιπλέον, μπορεί να οργανωθεί βράβευση του πιο «οικολογικού» παραμυθιού ή και έκδοση του σε συνεργασία με την Ένωση Εκδοτών Παιδικού και Εφηβικού βιβλίου. Υλικά: Φωτογραφίες πόλεων με μποτιλιάρισμα, ατμοσφαιρική ρύπανση και έλλειψη χώρων στάθμευσης, χαρτιά, ξυλομπογιές, μαρκαδόροι. συμμετέχουν : Όλη η τάξη Αριθμός συντονιστών: 2 παιδαγωγοί BAMBINI IEE/08/631/S12.528417 24

6. Προτεινόμενα Βιβλία Εξώφυλλο Τίτλος ISBN Συγγραφέας Εκδόσεις Περίληψη Fiets Ιστορίες της μικρής Μανούς: Το κόκκινο ποδήλατο Ταξιδεύω με το τρένο Το μπλε λεωφορείο Τρένα και πλοία με ήχους 978-90- 5965079-4 960-03-0552-8 960-04-1823-3 960-88167-8-5 και 13 978-960- 88167-8-7 978-960-453-224-7 Charlotte Dematons Ειρήνη Σοφιανοπούλου, Τέτη Σώλου VIZA, MONSERRAT- ROVIRA FRANCESC Μετάφραση: Φανή Σπύρου Lemniscaat Εκδόσεις Καστανιώτη Εκδόσεις Κέδρος ΚΟΥΤΣΟΥΜΠΟΣ Π. Α.Ε. Εκδοτικαί - Βιομηχανικαί Επιχειρήσεις Εκδόσεις Ψυχογιός Εικονοβιβλίο που περιγράφει μια ιστορία με ποδήλατο. Ο αναγνώστης μπορεί να δημιουργήσει το δικό του παραμύθι βάσει των εικόνων. Η μικρή Μανού παίρνει δώρο ένα κόκκινο ποδήλατο. Πηγαίνει με αυτό βόλτα στα πάρκο και κάνει τα ψώνια της μαμάς. Πόσο της αρέσει το καινούριο της ποδήλατο! Το βιβλίο αυτό εισάγει τα παιδιά στη μαγεία του ταξιδιού με το τρένο. Οι τελευταίες σελίδες του είναι γραμμένες για τους γονείς και τους δασκάλους, ώστε να απαντούν στις ερωτήσεις των παιδιών. Το μπλε λεωφορείο ξεκινάει το δρομολόγιο του. Στη διαδρομή ανεβαίνουν διάφοροι επιβάτες, που επιστρέφουν χαρούμενοι στα σπίτια τους. Σου αρέσει να κουδουνίζει το ποδήλατό σου; Σου αρέσει ν' ακούς την κόρνα του λεωφορείου; Μπορείς να αναγνωρίσεις τα διάφορα οχήματα από το θόρυβο που κάνουν; Άνοιξε το βιβλίο και άκου προσεκτικά. Μικροί Ήρωες: Το Τρένο του Ρένου 960-434-151-0 Beaumont Emilie Διεθνές Κέντρο Βιβλίου Ένα ταξίδι με τρένο. BAMBINI IEE/08/631/S12.528417 25

7. Αναμενόμενα Αποτελέσματα Η υλοποίηση της δράσης «Παιδική Εβδομάδα Κινητικότητας» αναμένεται να έχει τα παρακάτω αποτελέσματα: Τα μικρά παιδιά να αντιληφθούν τα προβλήματα που δημιουργούνται από τη χρήση Ι.Χ. και τα οφέλη από τη μείωση της. Να είναι πρόθυμα να μειώσουν τη χρήση Ι.Χ. Τα μικρά παιδιά να γνωρίσουν τα φιλικά προς το περιβάλλον μέσα μεταφοράς και μετακίνησης, να αντιληφθούν τα οφέλη από τη χρήση τους και να είναι πρόθυμα να τα χρησιμοποιήσουν για τη μετακίνηση τους. Τα μικρά παιδιά να αντιληφθούν ότι η χρήση Ι.Χ. είναι κάποιες φορές αναπόφευκτη και να κατανοήσουν τους τρόπους πιο αποδοτικής χρήσης του. Τα παιδιά να ενθαρρύνουν τους γονείς να χρησιμοποιούν φιλικά προς το περιβάλλον μέσα μετακίνησης ιδίως για τη μεταφορά τους προς και από το σχολείο. Τα παιδιά να ενθαρρύνουν τους γονείς να μεταφέρουν με το ίδιο Ι.Χ. περισσότερους μικρούς μαθητές από και προς το σχολείο. Μείωση της χρήσης Ι.Χ. και αύξηση του συνεπιβατισμού για τη μεταφορά των μικρών παιδιών από και προς το σχολείο. BAMBINI IEE/08/631/S12.528417 26