Griechisch To γερµανικό σύστηµα υγείας Ένας οδηγός για µετανάστριες και µετανάστες

Griechisch To γερµανικό σύστηµα υγείας Ένας οδηγός για µετανάστριες και µετανάστες Για την υγεία σας Χέρι µε χέρι

Impressum Das deutsche Gesundheitssystem Ein Wegweiser für Migrantinnen und Migranten Gesundheit Hand in Hand Herausgeber: BKK Bundesverband Kronprinzenstraße 6, 45128 Essen Tel.: 0201 1 79-01 Internet: www.bkk.de Ethno-Medizinisches Zentrum e.v. (EMZ) Königstraße 6, 30175 Hannover Tel.: 0511 16 84 10 20 E-Mail: ethno@onlinehome.de Internet: www.ethno-medizinisches-zentrum.de Leitung: Ramazan Salman (Geschäftsführer EMZ) Redaktion: Katja Ngassa Djomo, Stephanie Knostmann, Martin Müller, Eva Schwarz, Dr. Martina Stickan-Verfürth, Dr. Matthias Wienold, Ramazan Salman Übersetzung: Dolmetscherdienst Ethno-Medizinisches Zentrum e.v. Layout: Eindruck Satz: Bernd Neubauer Fotografie: Ethno-Medizinisches Zentrum e.v., BKK Bundesverband Coverfoto: Mike Brockschmidt Druck: Horstmann Druck, Husum bei Hannover Das Ethno-Medizinische Zentrum e.v. wird durch das Niedersächsische Ministerium für Soziales, Frauen, Familie und Gesundheit sowie durch die Stadt und die Region Hannover institutionell gefördert. Wenn in diesem Wegweiser Personengruppen benannt sind, wird im Folgenden die männliche Schreibweise verwendet. Es sind aber weibliche und männliche Personen gleichermaßen gemeint. Dies geschieht aus Gründen des besseren Leseflusses und ist nicht als diskriminierend zu verstehen. Alle Rechte vorbehalten. Das Werk ist urheberrechtlich geschützt. Jede Verwertung in anderen als den gesetzlich zugelassenen Fällen bedarf deshalb der vorherigen schriftlichen Genehmigung. BKK und das BKK-Logo sind registrierte Schutzmarken des BKK Bundesverbandes. Stand: Juni 2008

To γερµανικό σύστηµα υγείας Ένας οδηγός για µετανάστριες και µετανάστες Για την υγεία σας Χέρι µε χέρι

Χαιρετισµός Για την υγεία σας Χέρι µε χέρι µ αυτήν την κατευθυντήρια ιδέα που διέπει τον παρόντα οδηγό για το γερµανικό σύστηµα υγείας υπογραµµίζεται η σοβαρότητα της πρόθεσής του: Κανένας δεν εγκαταλείπεται στην τύχη του στην Γερµανία, όταν αρρωστήσει και χρειαστεί βοήθεια. Μ αυτό το σκεπτικό το παρόν φυλλάδιο παρέχει πολύτιµες πληροφορίες στις µετανάστριες και στους µετανάστες που θα τους βοηθήσουν να βρουν γρήγορα τον προσανατολισµό τους µέσα στο γερµανικό σύστηµα ιατρικής περίθαλψης επιλέγοντας την σωστή κατεύθυνση και τους σωστούς αρµόδιους φορείς. Για την υγεία σας Χέρι µε χέρι αυτό σηµαίνει επίσης ότι η προσωπική ευθύνη και η αλληλέγγυος βοήθεια αλληλοσυµπληρώνονται σε περίπτωση ασθενείας. Με προσωπική ευθύνη εννοείται η ανάληψη ευθύνης από τον καθένα µας για την προσωπική του υγεία, εφόσον αυτό είναι δυνατόν. Ένας υγιεινός τρόπος ζωής, η έγκαιρη συµµετοχή σε προληπτικά µέτρα για την υγεία, η ενεργός δραστηριοποίηση κατά την θεραπεία ασθενών και κατά την αποκατάσταση βοηθάνε στην αποφυγή ή στην καθυστέρηση της εµφάνισης ασθενειών και αναπηριών καθώς επίσης και στην αντιµετώπιση των συνεπειών τους. Και σ αυτές τις περιπτώσεις θα βοηθήσει το φυλλάδιο στην ανεύρεση ιδρυµάτων και οργανισµών του συστήµατος υγείας που µπορούν να προσφέρουν συστηµατική βοήθεια και συµβουλές. Ελπίζοντας ότι όλοι οι νέοι συµπολίτες θα αισθανθούν γρήγορα στην Γερµανία σαν στο σπίτι τους, σας εύχοµαι υγεία για το νέο σας ξεκίνηµα προς το µέλλον. Ulla Schmidt Οµοσπονδιακή Υπουργός Υγείας 4

Χαιρετισµός Με τον οδηγό Για την υγεία σας Χέρι µε χέρι Το γερµανικό σύστηµα υγείας της Οµοσπονδιακής Ένωσης των Ταµείων Ασθενείας Επιχειρήσεων (BKK) και του Κέντρου Ethno-Medizinisches Zentrum Hannover e.v. στο Ανόβερο που εκδίδεται ήδη για τρίτη φορά σας παρουσιάζουµε ένα βοήθηµα που είναι µοναδικό στο είδος του στη Γερµανία. Με την ιδιότητά µου ως Εντεταλµένη της Οµοσπονδιακής Κυβέρνησης για Μετανάστευση, Πρόσφυγες και Ενσωµάτωση χαίροµαι ιδιαίτερα που διαθέτουµε ένα ακόµη µέσο στον δρόµο για µεγαλύτερη ενσωµάτωση στη Γερµανία. Όποιος έχει αρρωστήσει σοβαρά ενώ βρισκόταν στο εξωτερικό και χρειάστηκε ιατρική βοήθεια, µπορεί να εκτιµήσει ποια µεγάλα εµπόδια έχουν να αντιµετωπίσουν οι µετανάστριες και µετανάστες που ζουν στη Γερµανία, όταν πρέπει να ενηµερωθούν και να τα βγάλουν πέρα µε το γερµανικό σύστηµα υγείας. Με το πρόγραµµα Mit Migranten für Migranten, που στα πλαίσιά του δηµιουργήθηκε και ο οδηγός για θέµατα υγείας, βρέθηκαν νέες και αισιόδοξες προσεγγίσεις για την προώθηση θεµάτων υγείας των µεταναστριών και µεταναστών. Με την εφαρµογή της συνάντησης Begegnung auf Augenhöhe τέθηκε ένας από τους σηµαντικότερους παράγοντες επιτυχίας για το συνολικό πρόγραµµα. Εκπαιδεύοντας και καταρτίζοντας άτοµα µε ίδιο µεταναστευτικό ιστορικό σχηµατίστηκε µια µεγάλη οµάδα µεσολαβητών που µπορούν να µεταδώσουν τις γνώσεις τους µε αφοσίωση και ευκολία στους συµπατριώτες τους. Γι αυτό το λόγο διαπιστώνουµε µε µεγάλη µας χαρά ότι ξεκινώντας µε πολλά τοπικά προγράµµατα σε διάφορες έδρες των MiMi-Projektstandorten έχει εν τω µεταξύ δηµιουργηθεί µια σχεδόν παγγερµανική κίνηση για την βελτίωση των δυνατοτήτων της υγείας των µεταναστριών και µεταναστών. Χιλιάδες ενδιαφερόµενοι έχουν επωφεληθεί στην διάρκεια του προγράµµατος, οι ίδιοι αλλά και τα µέλη των οικογενειών τους, απ αυτήν την πρωτοβουλία. Με την περαιτέρω διεύρυνση του προγράµµατος καθώς και την εξάπλωση των οδηγών υγείας µπορεί να πολλαπλασιαστεί ο αριθµός αυτών των ατόµων ακόµη περισσότερο. Προσωπικά χαίροµαι που, αναλαµβάνοντας την αιγίδα του προγράµµατος, έχω την δυνατότητα να προσφέρω µια θετική συµβολή. Prof. Dr. Maria Böhmer Εντεταλµένη της Οµοσπονδιακής Κυβέρνησης για Μετανάστευση, Πρόσφυγες και Ενσωµάτωση 5

Περιεχόµενα Ενδιαφερόµαστε για την υγεία σας! 8 Το Ταµείο Ασθενείας Επιχείρησης (BKK) σας ενηµερώνει... 9 1. Η ασφάλιση ασθενείας 10 Η Nόµιµη Aσφάλιση Ασθενείας (GKV) Ποιος έχει νόµιµη ασφάλιση ασθενείας; Ελεύθερη επιλογή ταµείου Παροχές των νόµιµων ταµείων ασθενείας Συµπληρωµατικές πληρωµές/ατοµικές συµµετοχές Απαλλαγή από συµπληρωµατικές πληρωµές Η Ιδιωτική Ασφάλιση Ασθενείας (PKV) Παροχές σύµφωνα µε το νόµο παροχών για αιτούντες άσυλο Παροχές σύµφωνα µε τον Κοινωνικό Κώδικα SGB XII (Κοινωνικό επίδοµα) 2. Στο γιατρό 20 Ποιος είναι ο σωστός γιατρός για µένα; Προετοιµασία για την επίσκεψη στο γιατρό Τι πρέπει να πάρω µαζί µου στο γιατρό; Η συζήτηση µε το γιατρό Ο γιατρός σας πρέπει να σας ενηµερώσει για τα εξής Υποχρέωση εχεµύθειας Τακτικές εξετάσεις πρώιµης διάγνωσης και πρόληψης Προστατευτικοί εµβολιασµοί 3. Στο φαρµακείο 26 4. Στον οδοντίατρο 28 Πρόληψη και το βιβλιάριο πριµ Οδοντοπροσθετικές εργασίες Ο προϋπολογισµός θεραπείας και δαπανών Ατοµική συµµετοχή Οι ιδιωτικές ασφαλίσεις ασθενείας Οδοντιατρική θεραπεία στο εξωτερικό; 5. Στο νοσοκοµείο 32 Ποιο είναι το σωστό νοσοκοµείο για µένα; Η εντολή για νοσοκοµειακή περίθαλψη (εντολή εισαγωγής) Το συµβόλαιο µε το νοσοκοµείο Το ιατρικό ιστορικό Τι θα πάρω µαζί µου στο νοσοκοµείο; Συνήθεις εξετάσεις Η ενηµέρωση πριν από χειρουργικές επεµβάσεις, οι υποχρεώσεις του γιατρού Η καθηµερινότητα στο νοσοκοµείο Εξιτήριο 6. Η Δηµόσια Υγειονοµική Υπηρεσία 39 7. Τι κάνετε σε περίπτωση ανάγκης; 41 Διευθύνσεις για περισσότερες πληροφορίες 43 Χέρι µε χέρι για την υγεία σας 49 Σηµειώσεις 50 7

Ενδιαφερόµαστε για την υγεία σας! Το γερµανικό σύστηµα υγείας συνεχίζει να συγκαταλέγεται στα καλύτερα του κόσµου αλλά όχι στα απλούστερα. Όχι µόνο αυτοί που έχουν έρθει πρόσφατα στη Γερµανία ή που δεν ζουν για πολύ καιρό εδώ, δυσκολεύονται συχνά να καταλάβουν πώς λειτουργεί. Είναι δύσκολο συχνά να απαντηθεί το ερώτηµα, αν και πού µπορείτε να συνάψετε µια ασφάλεια ασθενείας. Ή εσείς αναρωτιέστε σε ποιόν µπορείτε ν αποτανθείτε, αν αρρωστήσετε εσείς ή κάποιο µέλος της οικογένειάς σας. Πρέπει να πάτε πρώτα στο γιατρό ή κατευθείαν στο νοσοκοµείο; Και αν πάτε στο γιατρό, σε ποιον γιατρό; και εταιρείες που µπορούν να προσφέρουν βοήθεια εκεί που αφήνει ανοικτά λεπτοµερή ερωτήµατα αυτός ο οδηγός. Ο οδηγός αποτελεί µέρος της πρωτοβουλίας των ΒΚΚ Περισσότερη υγεία για όλους, στα πλαίσια της οποίας υλοποιούνται προγράµµατα και µέτρα που συνδράµουν ενεργά στην βελτίωση της υγείας. Αυτά τα µέτρα προορίζονται να οφελήσουν ιδιαίτερα τα άτοµα που χρειάζονται ιδιαίτερη προώθηση, επειδή η υγεία τους επιβαρύνεται περισσότερο ή επειδή µέχρι τώρα δεν εκµεταλλεύονται επαρκώς τις δυνατότητες για την βελτίωση της υγείας τους. Τις απαντήσεις σ αυτές και σε παρόµοιες ερωτήσεις για το γερµανικό σύστηµα υγείας θα τις βρείτε στον οδηγό που κρατάτε στα χέρια σας που σχεδιάστηκε και εκδόθηκε σε πολλές γλώσσες από την Οµοσπονδιακή Ένωση των Ταµείων Ασθενείας Επιχειρήσεων (BKK) από κοινού µε το Κέντρο Ethno-Medizinisches Zentrum e.v. Ακόµη και αν δεν έχουµε συµπεριλάβει κάθε ιδιαίτερη περίπτωση λεπτοµερειακά, προσφέρει αυτός ο οδηγός µια καλή βοήθεια προσανατολισµού. Στο τέλος του εγχειριδίου θα βρείτε επίσης διευθύνσεις από υπηρεσίες, οργανισµούς, συνδέσµους Θα χαιρόµασταν, αν αυτός ο οδηγός βοηθήσει να διατηρήσουµε και να βελτιώσουµε την υγεία σας χέρι µε χέρι µαζί σας.! Επίκαιρες πληροφορίες και αντιστοίχως αριθµούς για το γερµανικό σύστηµα υγείας (π.χ. για την υποχρέωση ασφάλισης) θα βρείτε σε ένα συνηµµένο παράρτηµα. 8

Το Ταµείο Ασθενείας Επιχείρησης (BKK) σας ενηµερώνει......για την υγεία και την ενσωµάτωση στην Γερµανία. Το BKK είναι το γενικό σήµα των Ταµείων Ασθενείας Επιχειρήσεων στη Γερµανία. Αυτά αποτελούν την παλαιότερη µορφή της ασφάλισης ασθενείας στην Γερµανία: Στις αρχές του 19ου αιώνα ανέλαβαν οι εργάτες και οι επιχειρηµατίες από κοινού την πρωτοβουλία και ίδρυσαν σύµφωνα µε τις αρχές της αλληλεγγύης για τους εργαζόµενους και τις οικογένειές τους τα πρώτα ταµεία ασθενείας. Αυτό αποτέλεσε την αρχή των ΒΚΚ. Τα Ταµεία Ασθενείας Επιχειρήσεων έγιναν το πρότυπο για τη συνολική Νόµιµη Ασφάλιση Ασθενείας (GKV) στην Γερµανία. Mέχρι τα µέσα της δεκαετίας του 90 στον 20ο αιώνα υπήρχε µια παραδοσιακή δέσµευση µεταξύ των µεµονωµένων ΒΚΚ και της αντίστοιχης «επιχείρησης-φορέα». Με την απελευθέρωση του ανταγωνισµού µεταξύ των ταµείων δηµιουργήθηκαν από αυτά µετά τα ταµεία ασθενείας επιχειρήσεων που υπάρχουν σήµερα. Μετά από τη διεύρυνση των δυνατοτήτων επιλογής το έτος 1996 αποφάσισαν όλο και περισσότεροι ασφαλισµένοι για ένα ταµείο ασθενείας επιχείρησης, έτσι ώστε η ασφάλιση ασθενείας επιχειρήσεων µε πάνω από 14 εκατοµµύρια ασφαλισµένους και ένα µερίδιο αγοράς περίπου 20% αποτελεί το τρίτο σε µέγεθος είδος ταµείου της GKV. Εκτός από µέτρα για την προσωπική βελτίωση της υγείας η ΒΚΚ δραστηριοποιείται παραδοσιακά επίσης ιδιαίτερα σε βελτιωτικά µέτρα υγείας στις επιχειρήσεις και φροντίζει έτσι από κοινού µε τους εργοδότες και τους εργαζόµενους για πιο υγιεινές συνθήκες εργασίας και διαβίωσης. Τα Ταµεία Ασθενείας Επιχειρήσεων θα εξαντλήσουν και µελλοντικά όλες τους τις δυνατότητες, για να διευκολύνουν την παροχή καλών υπηρεσιών υγείας για όλους. Να στε σίγουροι γι αυτό. 9

1. Η ασφάλιση ασθενείας Η Nόµιµη Aσφάλιση Ασθενείας (GKV) Όποιος ζει και εργάζεται στη Γερµανία, υπάγεται κανονικά στην νόµιµη ασφάλιση ασθενείας. 90% του πληθυσµού είναι ασφαλισµένοι σε ένα από τα ταµεία ασθενείας της Νόµιµης Ασφάλισης Ασθενείας (π.χ. ΑΟΚ, ΒΚΚ, DAK ή ΙΚΚ). Αυτοί πληρώνουν κάθε µήνα µια συγκεκριµένη εισφορά στο ταµείο ασθενείας. Αυτή η εισφορά εξαρτάται από το ύψος του µηνιαίου εισοδήµατος. Επιπρόσθετα πληρώνει ο εργοδότης σας ένα άλλο µέρος. Σε περίπτωση που αρρωστήσετε ή έχετε κάποιο ατύχηµα και υποβληθείτε σε θεραπεία στο γιατρό ή στο νοσοκοµείο, αναλαµβάνει τα έξοδα της θεραπείας το Ταµείο Ασθενείας σας εκτός από τις νόµιµες συµπληρωµατικές πληρωµές. Αυτό σηµαίνει ότι στη Γερµανία κανένας ασφαλισµένος δεν διακινδυνεύει να βρεθεί σε έσχατη ανάγκη σε περίπτωση ασθενείας. Το Ταµείο Ασθενείας θα πληρώσει όχι µόνο την ιατρική θεραπεία σας καθώς και τα φάρµακα που σας συνταγογραφεί ο γιατρός. Σε περίπτωση που δεν µπορέσετε να εργαστείτε λόγω ασθενείας, θα συνεχίζει κατά κανόνα να σας πληρώνει ο εργοδότης σας το εισόδηµά σας για έξι εβδοµάδες. Κατόπιν θα λαµβάνετε από το ταµείο ασθενείας το επίδοµα ασθενείας για ένα ορισµένο χρονικό διάστηµα. Η GKV αποτελεί λοιπόν µια αξιόπιστη εξασφάλιση σε περίπτωση που θ αρρωστήσετε. Ειδικές περιπτώσεις µπορεί να αποτελούν τα ατυχήµατα ή η θεραπεία ασθενειών σε εργαζόµενους. Εάν εσείς π.χ. δεν µπορείτε να ασκήσετε πλέον το επάγγελµά σας για λόγους ασθενείας, τα απαραίτητα µέτρα αναλαµβάνονται ενδεχοµένως επίσης και από άλλες υπηρεσίες, π.χ. από την ασφάλιση συντάξεων ή την ασφάλιση ατυχηµάτων. Τα καθήκοντα της GKV ρυθµίζονται περιοδικά εκ νέου. Οι κανονισµοί που αφορούν παραδείγµατος χάρη τις παροχές, τις εισφορές ή τις παραποµπές από τον ένα γιατρό στον άλλο, µπορούν να αλλάξουν. Το Ταµείο Ασθενείας στο οποίο είστε ασφαλισµένοι θα σας ενηµερώσει για τις τελευταίες εξελίξεις. Επί πλέον θα βρείτε σ αυτόν τον οδηγό ένα παράρτηµα που σας δίνει επίκαιρες πληροφορίες. Στην GKV ισχύει η αρχή της αλληλεγγύης. Οι εισφορές ρυθµίζονται σύµφωνα µε το ύψος του εισοδήµατος εργασίας και 10

όχι τυχόν από παράγοντες όπως αν έχει κάποιος οικογένεια, αν είναι άνδρας ή γυναίκα, αν είναι περασµένης ηλικίας ή αν είναι άρρωστος συχνά. Έτσι λοιπόν, όποιος έχει µεγαλύτερο εισόδηµα, καταβάλλει µεγαλύτερες εισφορές στην ασφάλιση ασθενείας από κάποιον άλλον µε χαµηλότερο εισόδηµα. Σ αυτό το σύστηµα οι νέοι στηρίζουν τους ηλικιωµένους, οι ανύπαντροι τις οικογένειες και οι υγιείς τους ασθενείς. Παρόλα αυτά όλοι έχουν το δικαίωµα για τις ίδιες νόµιµες παροχές. Ποιος έχει νόµιµη ασφάλιση ασθενείας; Εδώ πρέπει να γίνει διάκριση µεταξύ των υποχρεωτικά ασφαλιζόµενων και των εκούσια ασφαλιζόµενων. Υποχρεωτικά πρέπει να ασφαλιστούν κατά κανόνα οι εργαζόµενοι, των οποίων το ετήσιο εισόδηµα δεν υπερβαίνει κανονικά ένα ορισµένο ποσό (το ύψος αλλάζει ετησίως, το επίκαιρο ύψος θα το βρείτε στην «υποχρέωση ασφάλισης» στο παράρτηµα), καθώς και οι µαθητευόµενοι, άνεργοι, φοιτητές, συνταξιούχοι, καλλιτέχνες και οι απασχολούµενοι σε δηµοσιογραφικά επαγγέλµατα. Τα µέλη της οικογένειάς τους µπορούν να ασφαλίζονται µαζί τους χωρίς εισφορές, όταν δεν έχουν καθόλου ή µόνο ένα λιγοστό προσωπικό εισόδηµα (βλέπε παράρτηµα, οικογενειακή ασφάλιση ). Τα παιδιά ασφαλίζονται µε τους γονείς µόνο µέχρι µια ορισµένη ηλικία. Το όριο ηλικίας εξαρτάται επίσης από το αν τα παιδιά κάνουν ακόµη την εκπαίδευση τους. Τα παιδιά µε κάποια αναπηρία ασφαλίζονται µε τους γονείς χωρίς να παίζει ρόλο το όριο ηλικίας, σε περίπτωση που δεν µπορούν να συντηρήσουν τους εαυτούς τους λόγω της αναπηρίας τους. Οι ελεύθεροι επαγγελµατίες καθώς και οι εργαζόµενοι, των οποίων οι µικτές ετήσιες αποδοχές υπερβαίνουν ένα ορισµένο ποσό (βλέπε παράρτηµα «υποχρέωση ασφάλισης»), µπορούν να ασφαλιστούν εθελοντικά στη νόµιµη ή στην ιδιωτική ασφάλιση ασθενείας. Περισσότερες λεπτοµέρειες για την ιδιωτική ασφάλιση ασθενείας θα βρείτε στο κεφάλαιο Η ιδιωτική ασφάλιση ασθενείας. Ελεύθερη επιλογή ταµείου Έχετε την δυνατότητα να επιλέξετε ελεύθερα το ταµείο για την ασφάλιση ασθενείας. Είναι σκόπιµο εν τούτοις να αντιπροσωπεύεται αυτό το ταµείο στον τόπο κατοικίας ή στον τόπο εργασίας σας. Το πληρωτεό ύψος εισφοράς µπορεί να διαφέρει από ταµείο ασθενείας σε ταµείο ασθενείας. Εσείς θα πρέπει επίσης να ενηµερωθείτε και για τις παροχές που προσφέρει το εκάστοτε ταµείο ασθενείας, διότι και εδώ 11

µπορεί να υπάρχουν διαφορές µεταξύ των διαφόρων ταµείων ασθενείας, εκτός των νοµίµως προβλεποµένων παροχών. Έτσι τα ταµεία ασθενείας µπορούν να αµείψουν τους ασφαλισµένους τους παραδείγµατος χάρη, όταν αυτοί προσέχουν ιδιαίτερα την υγεία τους, κάνοντας τακτική χρήση των εξετάσεων πρώιµης διάγνωσης. Κάθε ταµείο ασθενείας αποφασίζει µόνο του για τέτοια συστήµατα κινήτρων και πριµ. Το ένα προσφέρει στα µέλη του εκπτώσεις στις συµπληρωµατικές πληρωµές, το άλλο απεναντίας µια µείωση της εισφοράς. Εκτός αυτού τα ταµεία ασθενείας µπορούν να προσφέρουν στους ασφαλισµένους τους τις λεγόµενες ταρίφες επιλογής. Τα ταµεία χορηγούν στους ασφαλισµένους τους οικονοµικά πλεονεκτήµατα, όταν αυτοί στην περίπτωση ασθενείας πηγαίνουν πάντοτε πρώτα στον οικογενειακό γιατρό (βλέπε κεφάλαιο 2) (ταρίφα οικογενειακού γιατρού) ή συµµετέχουν σε ένα πρόγραµµα θεραπείας για χρόνια ασθενείς (Disease- Management-Programm). Περαιτέρω παραδείγµατα για ταρίφες επιλογής είναι η ταρίφα ιδίας συµµετοχής, στην οποία ο ασφαλισµένος πληρώνει ο ίδιος τα έξοδα θεραπείας του µέχρι ένα ορισµένο ύψος, ή η επιστροφή εισφορών για ασφαλισµένους, οι οποίοι δεν κάνουν χρήση παροχών επί ένα έτος. Τις λεπτοµέρειες να τις συζητήσετε καλύτερα µε το ταµείο ασθενείας σας. Αν δεν είστε ευχαριστηµένοι µε το µέχρι τώρα ταµείο ασθενείας σας, µπορείτε να καταγγείλετε την ασφαλιστική σας σύµβαση µε προθεσµία δύο µηνών και να ψάξετε ένα καινούριο ταµείο ασθενείας. Αλλά πρέπει να παραµείνετε πάντοτε 18 µήνες στην ίδια ασφάλιση ασθενείας. Εξαίρεση: Το ταµείο ασθενείας σας αυξάνει το ύψος της εισφοράς σας. Σ αυτήν την περίπτωση µπορείτε ακόµη και πριν από την πάροδο του ελάχιστου χρόνου ασφάλισης διαρκείας 18 µηνών, να αλλάξετε µέσα σε δύο µήνες µετά την αύξηση το ταµείο ασθενείας. Εάν αποφασίσετε για µια από τις άνω περιγραφείσες ταρίφες επιλογής, είστε δεσµευµένοι στο ταµείο ασθενείας τρία χρόνια. Παροχές των νόµιµων ταµείων ασθενείας Για όλες τις παροχές της GKV ισχύει ότι πρέπει να προσφέρουν επάρκεια, σκοπιµότητα και οικονοµικότητα. Το ταµείο ασθενείας δεν µπορεί και δεν επιτρέπεται να πληρώσει για ότι υπερβαίνει τα παραπάνω κριτήρια. Αυτό σηµαίνει, π.χ. ότι ο ασθενής πρέπει να πληρώσει µόνος του, όταν έχει ειδικές επιθυµίες για προσθετικές οδοντιατρικές εργασίες και σφραγίσµατα (παράδειγµα σφράγισµα µε χρυσό). Το ίδιο ισχύει και για την νοσοκοµειακή περίθαλψη. 12

Νόµιµες παροχές της GKV (απόσπασµα) ιατρική περίθαλψη φάρµακα που χορηγούνται µε συνταγή (εξαιρέσεις είναι π.χ. αντιορεκτικά, ενισχυτικά φάρµακα στύσης) νοσοκοµειακή περίθαλψη παροχές νοσοκοµειακής θεραπείας και θεραπείας στα εξωτερικά ιατρεία σε διαµένοντες σε ιδρύµατα και ξενώνες ιατρική φροντίδα κατά την εγκυµοσύνη και τον τοκετό, µαία, επίδοµα µητρότητας, επίδοµα λειτουργικών εξόδων για τον τοκετό σε ένα µαιευτήριο εξετάσεις πρόληψης και πρώιµης διάγνωσης εξετάσεις πρώιµης διάγνωσης για παιδιά (U1 µέχρι U9 και J1) προστατευτικοί εµβολιασµοί (χωρίς εµβόλια ταξιδίων) προληπτική οδοντιατρική, οδοντιατρική περίθαλψη, οδοντοπροσθετική µόνο εν µέρει επίδοµα ασθενείας (επίσης για εργαζόµενους που φροντίζουν τα άρρωστα παιδιά τους) ψυχοθεραπεία πρόληψη και αποκατάσταση, κούρες (επίσης κούρες πατέρα-/µητέρας-παιδιού) κατ εξαίρεση έξοδα µετάβασης/µεταφορές ασθενών κοινωνιοθεραπεία ειδικευµένη εξωνοσοκοµειακή ανακουφιστική περίθαλψη (καταπράϋνση των πόνων και των συµπτωµάτων για πολύ βαριά ασθενείς) οικιακή περίθαλψη ασθενών, όταν κατ αυτόν τον τρόπο µειωθεί ή αποφευχθεί ο χρόνος νοσηλείας σε νοσοκοµείο και δεν µπορεί να φροντίσει κανένας συγγενής τον άρρωστο υπό ορισµένες συνθήκες οικιακή βοηθός, όταν ο ασφαλισµένος βρίσκεται στο νοσοκοµείο, σε πρόγραµµα αποκατάστασης ή πρόληψης θεραπευτικά µέσα (π.χ. θεραπευτική γυµναστική, λογοθεραπεία, µασάζ) βοηθητικά µέσα (π.χ. αναπηρικά καροτσάκια, ακουστικά βαρηκοΐας, βοηθήµατα όρασης γενικά µόνο για παιδιά και νέους κάτω των 18 ετών, καθώς και για ενήλικες µε σοβαρά µειωµένη ικανότητα όρασης) 13

Το ταµείο ασθενείας δεν πληρώνει για µονόκλινο δωµάτιο ή περίθαλψη από τον διευθύνοντα ιατρό νοσοκοµείου. Επίσης και όποιος υποβάλλεται σε θεραπεία για την ασθένειά του σε πρακτικό θεραπευτή, πρέπει κατά κανόνα να πληρώσει ο ίδιος τα έξοδα. Σε περίπτωση που επιθυµείτε να χρησιµοποιείτε συχνά παροχές που υπερβαίνουν την νόµιµη προσφορά της GKV, τότε έχετε την δυνατότητα να συνάψετε επιπρόσθετα µια ιδιωτική συµπληρωµατική ασφάλιση. Αυτή µπορεί κατά κανόνα να προσφερθεί και µέσω του ταµείου ασθενείας σας. Πολλές παροχές της GKV προσφέρονται µόνο εντός Γερµανίας. Τα ταµεία ασθενείας αναλαµβάνουν όµως συχνά ένα µέρος των δαπανών για περίθαλψη σε εξωτερικά ιατρεία όταν βρίσκεστε σε ευρωπαϊκές χώρες. Αυτός ο κανονισµός αφορά κατ αρχάς όλα τα κράτη-µέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, εκτός αυτού την Ισλανδία, Νορβηγία, Ελβετία και το Λίχτενσταϊν. Επίσης µε την Τουρκία, την Κροατία, την Τυνησία, την ΠΓΔΜ και µερικές άλλες χώρες έχουν συναφθεί συµβάσεις. Εάν εσείς είστε ασφαλισµένοι στην GKV, αλλά περνάτε ένα µέρος του χρόνου στο εξωτερικό ή κάνετε διακοπές συχνά εκεί, θα πρέπει να ενηµερωθείτε στο ταµείο ασθενείας σας για τους κανονισµούς που ισχύουν στην αντίστοιχη χώρα. Αν πρόκειται για περίθαλψη σε εσωτερική µονάδα νοσοκοµείου (βλέπε κεφάλαιο 5) στο εξωτερικό, χρειάζεστε την αντίστοιχη έγκριση του ταµείου ασθενείας σας οπωσδήποτε ήδη πριν από τη θεραπεία. Συµπληρωµατικές πληρωµές/ Ατοµικές συµµετοχές Για µια σειρά παροχών της GKV οι ασφαλισµένοι από ηλικία 18 ετών και άνω πρέπει να συµµετέχουν στις δαπάνες µε µια συµπληρωµατική πληρωµή ή µια ατοµική συµµετοχή. Κατά την επίσκεψη στον γιατρό εισπράττεται παραδείγµατος χάρη µια φορά ανά τριµηνία το λεγόµενο τέλος ιατρείου. Για όλες τις συµπληρωµατικές πληρωµές που καταβάλετε, πρέπει να ζητάτε απόδειξη και να συγκεντρώνετε τα δικαιολογητικά µαζί µε τις αποδείξεις για το τέλος ιατρείου που πληρώνετε στο γιατρό σας. Διότι εάν εσείς και τα µέλη της οικογένειάς σας υπερβείτε µε αυτές τις συµπληρωµατικές πληρωµές ένα ορισµένο όριο επιβάρυνσης, θα απαλλαχθείτε από περαιτέρω συµπληρωµατικές πληρωµές µέχρι το τέλος του ηµερολογιακού έτους. Επιπλέον το ταµείο ασθενείας θα σας επιστρέψει το ποσό που ήδη πληρώθηκε επιπλέον. Πολλά ταµεία ασθενείας σας προσφέρουν δωρεάν τετράδια αποδείξεων, όπου µπορείτε 14

να καταχωρείτε τις συµπληρωµατικές πληρωµές σας. Τις επίκαιρα ισχύουσες συµπληρωµατικές πληρωµές µπορείτε να δείτε στο παράρτηµα. Απαλλαγή από συµπληρωµατικές πληρωµές Για να µην επιβαρυνθεί κανείς υπερβολικά από οικονοµικής άποψης µε τις συµπληρωµατικές πληρωµές, υπάρχουν ορισµένες δυνατότητες απαλλαγής. Τα παιδιά και οι νέοι κάτω των 18 ετών απαλλάσσονται από τις περισσότερες συµπληρωµατικές πληρωµές, επίσης και από το τέλος ιατρείου. Το γενικό όριο επιβάρυνσης ανέρχεται στο 2 τοις εκατό του ετήσιου µικτού εισοδήµατος. Αυτό σηµαίνει: Όποιος µε βάση τις αποδείξεις του µπορεί να αποδείξει ότι το τρέχον ηµερολογιακό έτος έχει δαπανήσει ήδη πάνω από 2 τοις εκατό του ετησίου µικτού εισοδήµατός του για συµπληρωµατικές πληρωµές και τέλη ιατρείου, απαλλάσσεται κατόπιν αίτησης από το ταµείο ασθενείας για το υπόλοιπο του ηµερολογιακού έτους από περαιτέρω συµπληρωµατικές πληρωµές. Θα λάβει ένα αποδεικτικό απαλλαγής, το οποίο µπορεί να επιδείξει στο γιατρό, το νοσοκοµείο και στο φαρµακείο. Όποιος βρίσκεται σε διαρκή θεραπεία λόγω µιας σοβαρής χρόνιας νόσου, επιβαρύνεται µόνο µε συµπληρωµατικές πληρωµές µέχρι το 1 τοις εκατό του ετήσιου εισοδήµατός του. Αυτό ισχύει επίσης και όταν είναι σοβαρά χρόνια άρρωστος όχι αυτός που κερδίζει το εισόδηµα, αλλά π.χ. και όταν είναι χρόνια άρρωστο ένα παιδί που ασφαλίζεται µε την οικογένεια. Μερικές φορές συνδέεται η χρήση του ορίου του 1 τοις εκατό και µε την εκπλήρωση περαιτέρω όρων στον τοµέα της πρώιµης διάγνωσης ασθενειών. Για επίκαιρες πληροφορίες παρακαλώ να απευθυνθείτε απ ευθείας στο ταµείο ασθενείας σας. Έχουν γίνει ειδικές οικονοµικές ρυθµίσεις επίσης και για άτοµα που π.χ. λαµβάνουν βοήθηµα διαβίωσης, το βασικό ποσό βιοπορισµού στην τρίτη ηλικία ή σε περίπτωση ελάττωσης της ικανότητας βιοπορισµού σύµφωνα µε τον Κοινωνικό Κώδικα (SGB XII) καθώς και συµπληρωµατικό βοήθηµα βιοπορισµού σύµφωνα µε τον Οµοσπονδιακό Νόµο Πρόνοιας (Πρόνοια Θυµάτων Πολέµου) ή το επίδοµα ανεργίας ΙΙ. Για την απαλλαγή από την ατοµική συµµετοχή για την οδοντοπροσθετική ισχύουν ειδικές προϋποθέσεις, για τις οποίες πρέπει να ενηµερωθείτε από το ταµείο ασθενείας σας. 15

Η Ιδιωτική Ασφάλιση Ασθενείας (PKV) Όποιος εκπληρώνει ορισµένες προϋποθέσεις, παραδείγµατος χάρη ως εργαζόµενος τρία χρόνια συνεχώς υπερβαίνει µε το εισόδηµά του ένα ορισµένο ποσό (βλέπε παράρτηµα στην «υποχρέωση ασφάλισης») ή είναι δηµόσιος υπάλληλος ή ελεύθερος επαγγελµατίας, µπορεί επίσης να κάνει ιδιωτική ασφάλιση. Από την 1.1.2009 ισχύει για όλα τα άτοµα, τα οποία δεν έχουν ακόµη καµµία ασφάλιση και πρέπει να υπαχθούν στην ιδιωτική ασφάλιση ασθενείας, µια υποχρέωση ασφάλισης. Σε αντίθεση µε την νόµιµη ασφάλιση ασθενείας οι εισφορές της ιδιωτικής ασφάλισης ασθενείας δεν εξαρτώνται από το εισόδηµα, αλλά από το φύλο, την ηλικία, την κατάσταση της υγείας και τις συµφωνηθείσες παροχές. Στο συµβόλαιο ασφάλισης µπορεί να συµφωνηθούν παραδείγµατος χάρη παροχές, όπως οδοντοπροσθετική, περίθαλψη από τον διευθύνοντα ιατρό ή µονόκλινο δωµάτιο σε νοσοκοµείο. Εκτός αυτού στην ιδιωτική ασφάλιση ασθενείας τα ηλικιωµένα και ασθενή άτοµα πληρώνουν µεγαλύτερες εισφορές απ ότι οι νέοι και υγιείς άνθρωποι. Οι γυναίκες πληρώνουν περισσότερο από τους άνδρες. Οι δαπάνες ασφάλισης εξαρτώνται λοιπόν επίσης από τον βαθµό επικινδυνότητας, στον οποίο κατατάσσει η ασφάλεια τον ασφαλιζόµενο. Μια εξαίρεση αποτελεί η τυποποιηµένη ταρίφα, η οποία πρόκειται να αντικατασταθεί την 1.1.2009 από την λεγόµενη βασική ταρίφα. Αυτές οι ταρίφες, οι οποίες πρόκειται να επιτρέψουν και σε άτοµα µε χαµηλό εισόδηµα να εξασφαλισθούν, ρυθµίζονται όσον αφορά τα έξοδα µόνο σύµφωνα µε την ηλικία και το φύλο του ασφαλισµένου. Διαφορετικά από ότι στις άλλες ταρίφες, οι ασφαλισµένοι δεν πρέπει να πληρώσουν προσαυξήσεις για προηγούµενες ασθένειες και αντίστοιχα για ιδιαίτερους κινδύνους. Επίσης δεν επιτρέπεται στην τυποποιηµένη και αντίστοιχα στη βασική ταρίφα να απορριφθεί η αίτηση ασφάλισης λόγω προηγουµένων ασθενειών ή οξείων ασθενειών. Αυτή η ταρίφα, της οποίας οι παροχές αντιστοιχούν περίπου στη νόµιµη ασφάλιση ασθενείας, πρέπει να προσφέρεται από κάθε ιδιωτική ασφάλιση ασθενείας. Τα µέλη της οικογένειας, που είναι συνασφαλισµένα, πληρώνουν κατά κανόνα πρόσθετες, δικές τους ασφαλιστικές 16

εισφορές. Όποιος είναι ασφαλισµένος στην ιδιωτική ασφάλιση πρέπει να πληρώσει ο ίδιος συνήθως εκ των προτέρων τα έξοδα για ιατρούς, νοσοκοµεία και φάρµακα, και κατόπιν αργότερα του γίνεται επιστροφή των εξόδων, ολική ή µερική, από την ασφάλεια. Παροχές σύµφωνα µε το νόµο παροχών για αιτούντες άσυλο Οι αιτούντες άσυλο και άτοµα που πρέπει να εγκαταλείψουν την χώρα ή των οποίων η παραµονή είναι ανεκτή για λόγους διεθνούς δικαίου, πολιτικούς ή ανθρωπιστικούς λόγους ( πρόσφυγες de facto ) δεν µπορούν συνήθως να ασφαλιστούν στην νόµιµη ασφάλιση ασθενείας. Σε ένα νόµιµο ταµείο ασθενείας µπορούν να συµπεριληφθούν για ασφαλιστική επιµέλεια το νωρίτερο µετά από τέσσερα χρόνια, εκτός και αν αναγνωριστούν νωρίτερα ως έχοντας δικαίωµα ασύλου. Αν δεν είναι δεδοµένη η ασφαλιστική επιµέλεια από ένα νόµιµο ταµείο ασθενείας, σ αυτήν την περίπτωση έχουν δικαίωµα παροχών σύµφωνα µε το νόµο παροχών για αιτούντες άσυλο. Αυτό το δικαίωµα ισχύει απεριόριστα σε περίπτωση οξείας και επώδυνης νόσου. Αντίθετα µε τους ασφαλισµένους στην νόµιµη ασφάλιση ασθενείας υπάρχουν όµως ορισµένοι περιορισµοί: π.χ. σε οδοντοθεραπείες, ειδικότερα δε οδοντοπροσθετική και γναθοχειρουργική. Δικαιούστε τις εξής παροχές σύµφωνα µε το νόµο παροχών για αιτούντες άσυλο: εξετάσεις πρόληψης κατά την εγκυµοσύνη, παροχές κατά τον τοκετό και φροντίδα µετά τον τοκετό ιατρικές εξετάσεις πρόληψης όπως στη νόµιµη ασφάλιση ασθενείας: Εξετάσεις νηπίων και παιδιών U1 έως J1, γυναικολογικές διαγνωστικές εξετάσεις, ετήσιο τεστ διάγνωσης καρκίνου για γυναίκες από 20 ετών και άνω και άνδρες από 45 ετών και άνω εξαµηνιαίες οδοντιατρικές εξετάσεις πρόληψης για παιδιά και νέους κάτω από 18 ετών, κατόπιν ετήσιες εξετάσεις πρόληψης τα συνηθισµένα παιδικά εµβόλια, τέτανος, διφθερίτιδα και πολιοµυελίτιδα για ενήλικες, ανάλογα µε την ατοµική περίπτωση επικινδυνότητας και περαιτέρω εµβόλια (πρέπει να γνωρίζετε τις συνθήκες και στην χώρα καταγωγής σας) 17

Αξίωση υφίσταται µόνο για την θεραπεία έκτακτης ανάγκης ή για επώδυνες ασθένειες. Οδοντοπροσθετικές παροχές είναι δυνατές µόνο όταν αυτές δεν είναι δυνατόν να αναβληθούν, όταν χωρίς την θεραπεία θα εδηµιουργούντο επακόλουθες βλάβες ή όταν ήδη υπάρχουν επακόλουθες βλάβες. Γενικά η αξίωση συµπεριλαµβάνει µόνο παροχές που είναι απολύτως απαραίτητες για την εξασφάλιση της υγείας. Αυτή η αξίωση υφίσταται όταν χωρίς τη θεραπεία επαπειλούνται επιδείνωση της κατάστασης της υγείας, νέες ασθένειες ή χρόνιες επιβαρύνσεις της υγείας. Αν αµφιβάλλετε για το αν είναι σωστό που σας αρνούνται µια ορισµένη θεραπεία, συνιστούµε να αποτανθείτε στις υπηρεσίες παροχής συµβουλών προσφύγων και ασθενών ή σ έναν δικηγόρο. Αυτές οι υπηρεσίες µπορούν να σας βοηθήσουν στην διασαφήνιση της κατάστασης. Για να κάνετε χρήση παροχών σύµφωνα µε το νόµο παροχών για αιτούντες άσυλο, πρέπει να παρουσιάσετε στον γιατρό ένα δελτίο ασθενείας. Αυτό θα το πάρετε από την Υπηρεσία Κοινωνικής Πρόνοιας σας ή από την Υπηρεσία όπου αιτείστε και άλλες παροχές. Το δελτίο ισχύει πάντοτε για τρεις µήνες. Ως αποδέκτης παροχών σύµφωνα µε το νόµο παροχών για αιτούντες άσυλο απαλλάσσεσθε από το τέλος ιατρείου, την ατοµική συµµετοχή για ενδονοσοκοµειακή περίθαλψη καθώς και από τη συµπληρωµατική πληρωµή για φάρµακα, θεραπευτικά και βοηθητικά µέσα κλπ. Το πιστοποιητικό απαλλαγής σας το εκδίδει η Υπηρεσία που είναι αρµόδια για τις παροχές σύµφωνα µε το νόµο παροχών για αιτούντες άσυλο ή το ταµείο ασθενείας, το οποίο έχει αναλάβει την ασφαλιστική σας επιµέλεια. Αν λαµβάνετε παροχές σύµφωνα µε τον νόµο παροχών για αιτούντες άσυλο για τουλάχιστον τέσσερα χρόνια, µπορείτε να πάρετε υπό ορισµένες προϋποθέσεις µέσω της Υπηρεσίας Κοινωνικής Πρόνοιας µια ηλεκτρονική κάρτα µε τσιπ του νόµιµου ταµείου ασθενείας της επιλογής σας. Μπορείτε µετά να χρησιµοποιήσετε όλες τις παροχές της GKV, όµως δεν απαλλάσσεσθε πλέον από τις συµπληρωµατικές πληρωµές 18

για φάρµακα, θεραπευτικά και βοηθητικά µέσα κλπ. Για τις συµπληρωµατικές πληρωµές σε γιατρούς, νοσοκοµεία ή στα φαρµακεία ισχύει σε αυτή την περίπτωση για τους άγαµους και τις κοινωνίες συζούντων ένα ανώτατο όριο (βλέπε παράρτηµα: συµπληρωµατική πληρωµή νόµος παροχών για αιτούντες άσυλο ). Για να µπορεί το ταµείο ασθενείας να σας εκδώσει ένα αποδεικτικό απαλλαγής, θα πρέπει να µαζεύετε τις αποδείξεις και τους λογαριασµούς σας. Παροχές σύµφωνα µε τον Κοινωνικό Κώδικα SGB XII (κοινωνικό επίδοµα) Για µετανάστες και στη χώρα εισερχόµενους µετανάστες, των οποίων η παραµονή είναι διαρκής, χωρίς όµως να υπάγονται στον νόµο παροχών για αιτούντες άσυλο και χωρίς ιδιωτική ή νόµιµη ασφάλιση ασθενείας, το δικαίωµα παροχών εδραιώνεται σύµφωνα µε τον Κοινωνικό Κώδικα SGB XII. Όταν λαµβάνετε ενδεχοµένως κοινωνικό επίδοµα για περισσότερο από έναν µήνα, τότε υπάγεστε σε ένα νόµιµο ταµείο ασθενείας. Η Υπηρεσία Κοινωνικής Πρόνοιας θα σας ειδοποιήσει ότι πρέπει να επιλέξετε ένα νόµιµο ταµείο ασθενείας και θα σας δηλώσει εκεί. Σε περίπτωση που αποκλείεται η ανάληψη της φροντίδας από ένα νόµιµο ταµείο ασθενείας, τότε πρέπει να γίνει αίτηση στην αρµόδια υπηρεσία κοινωνικής πρόνοιας για την έκδοση δελτίου ασθενείας και για την ανάληψη των δαπανών για ορισµένες παροχές. Δικαίωµα παροχών έχετε, όταν υπάρχει ανάγκη ιατρικής θεραπείας και βρεθείτε σε κατάσταση οικονοµικής ανάγκης (χωρίς επαρκές εισόδηµα ή περιουσία, χωρίς ασφάλιση ασθενείας). Σ αυτή την περίπτωση είναι σηµαντικό να υποβληθούν τα αντίστοιχα δικαιλογητικά στην Υπηρεσία Κοινωνικής Πρόνοιας. Άτοµα, τα οποία υπάγονται στην ιδιωτική ασφάλιση ασθενείας, στα οποία όµως η πληρωµή της βασικής ταρίφας θα δηµιουργούσε οικονοµική ένδεια, έχουν αξίωση για περικοπή των εξόδων ασφάλισης στο µισό. Εάν τα οικονοµικά τους µέσα δεν επαρκούν ούτε για την στο µισό περικοπείσα εισφορά, πρέπει να συµµετέχουν στις εισφορές οι φορείς του επιδόµατος ανεργίας ΙΙ ή του κοινωνικού επιδόµατος. 19

2. Στο γιατρό Ποιος είναι ο σωστός γιατρός για µένα; Ανεξάρτητα από την ασφάλιση ασθενείας, είτε αυτή είναι ιδιωτική είτε νόµιµη, στην Γερµανία µπορείτε να επιλέξετε τον γιατρό σας µόνος σας. Οι νόµιµα ασφαλισµένοι επιτρέπεται να επιλέξουν µόνο ανάµεσα σε γιατρούς που είναι συµβεβληµένοι µε τα ταµεία ασφάλισης αλλά σχεδόν όλοι οι γιατροί είναι συµβεβληµένοι µε τα ταµεία. Διακρίνουµε ανάµεσα σε οικογενειακούς γιατρούς και ειδικούς γιατρούς. Οικογενειακοί γιατροί είναι οι γενικοί ιατροί, οι παιδίατροι και µερικοί παθολόγοι. Κανονικά θα πρέπει πάντοτε να πηγαίνετε στον ίδιο οικογενειακό γιατρό, γιατί αυτός γνωρίζει καλύτερα εσάς και την κατάσταση της υγείας σας. Θα σας στείλει, αν χρειαστεί, στον σωστό ειδικό ιατρό. Οι ειδικοί ιατροί έχουν ειδικευθεί σε ορισµένα πεδία της ιατρικής όπως π.χ. οι γυναικολόγοι ή οι ωτορινολαρυγγολόγοι. Όταν αρρωστήσετε, µπορείτε επίσης να πάτε κατευθείαν σ ένα ειδικό γιατρό, αλλά θα πρέπει να πληρώσετε επιπλέον και εκεί το τέλος ιατρείου. Εάν υποβάλετε αργότερα µια παραποµπή του οικογενειακού γιατρού σας στον ειδικό γιατρό, σας επιστρέφεται το τέλος ιατρείου. Τά ταµεία ασθενείας αµείβουν τους ασφαλισµένους τους, όταν αυτοί επισκέπτονται πάντα πρώτα τον οικογενειακό τους γιατρό. Πριν επιλέξετε ένα γιατρό, πρέπει να σκεφτείτε µε ηρεµία τι είναι σηµαντικό για σας. Ίσως προτιµάτε µια γυναίκα και όχι έναν άνδρα γιατρό για τη θεραπεία. Ίσως είναι πολύ σηµαντική για σας η τοποθεσία του ιατρείου, γιατί χρειάζεστε να κυκλοφορείτε µε την δηµόσια συγκοινωνία για τις µετακινήσεις σας. Επίσης αξίζει να συγκρίνετε τις ώρες που δέχονται οι διάφοροι γιατροί. Επίσης µπορείτε να ενηµερωθείτε, αν το ιατρείο είναι πάντα πολύ γεµάτο και αναγκάζεστε βασικά να περιµένετε µε τις ώρες. Ένας καλός γιατρός θα πρέπει να σας ακούει προσεκτικά και να σας εξηγεί µε κατανοητό τρόπο τι κάνει και γιατί προτείνει κάποια ορισµένη θεραπεία. Αυτός συνεργάζεται µε άλλους γιατρούς και θα σας παραπέµψει σε περίπτωση ανάγκης σ έναν ειδικό γιατρό ή σε µια κλινική. Αν δεν είστε ευχαριστηµένοι µε τον γιατρό σας ή αν δεν τον εµπιστεύεστε, µπορείτε να αλλάξετε σ άλλο γιατρό. Αυτό όµως δεν θα πρέπει να συµβαίνει πολύ συχνά, γιατί 20

ο κάθε γιατρός θα πρέπει να σας γνωρίσει από την αρχή, και το ίδιο πρέπει να κάνετε και εσείς. Επιπλέον, όταν γίνονται συχνά αλλαγές γιατρού, διεξάγονται συχνά διπλές εξετάσεις, που µπορεί να κρύβουν κινδύνους για την υγεία σας (π.χ. στις ακτινογραφίες). Προετοιµασία για την επίσκεψη στο γιατρό Πριν πάτε στο γιατρό, θα πρέπει να προετοιµαστείτε για την επίσκεψη. Μπορείτε να παρατηρήσετε ακριβώς και να καταγράψετε τα ενοχλήµατά σας. Γράψτε επίσης τι φάρµακα παίρνετε τώρα και αν ήσαστε πρόσφατα σε περίθαλψη αλλού. Μπορείτε επίσης να σηµειώσετε ερωτήσεις που επιθυµείτε να κάνετε στο γιατρό. Αν δεν ξέρετε τόσο καλά γερµανικά, θα πρέπει να πάρετε έναν διερµηνέα µαζί σας. Το ταµείο ασθενείας δεν είναι υποχρεωµένο να καλύψει τα έξοδα διερµηνέα για την επίσκεψη στο γιατρό. Αλλά µπορείτε βέβαια να πάρετε µαζί σας για συνοδεία στο γιατρό ένα µέλος της οικογένειάς σας ή ένα φιλικό άτοµο, που ξέρει καλύτερα γερµανικά. Σε πολλές πόλεις υπάρχουν εκτός αυτού κατάλογοι ή ευρετήρια, όπου αναφέρονται γιατροί µε γνώσεις ξένων γλωσσών ή ιατρεία µε πολύγλωσσο προσωπικό. ραντεβού για την επίσκεψη στο γιατρό. Έτσι µπορείτε να συντοµεύσετε τον χρόνο αναµονής σας. Αν χρειάζεστε ένα ραντεβού γιατί υπάρχει έκτακτη ανάγκη και γιατί δεν αισθάνεσθε καλά, πρέπει να το αναφέρετε στο τηλέφωνο. Βέβαια µπορείτε να πάτε στο ιατρείο και χωρίς ραντεβού, αλλά πρέπει να υπολογίσετε ότι θα περιµένετε περισσότερο. Αν αισθάνεστε πολύ άσχηµα ή έχετε µεγάλη αδυναµία και δεν µπορείτε γι αυτό να πάτε στον οικογενειακό γιατρό, τότε θα έρθει ο γιατρός στο σπίτι. Την επίσκεψη κατ οίκον την χρησιµοποιούµε µόνο, όταν υπάρχει πράγµατι µεγάλη ανάγκη και δεν γίνεται διαφορετικά. Είναι βέβαια καλύτερα να κλείσετε τηλεφωνικώς ήδη προηγουµένως ένα 21

Όταν πάτε για επίσκεψη στον οικογενειακό σας γιατρό, χρειάζεσθε επίσης και µερικά χρήµατα για το τέλος ιατρείου (βλέπε παράρτηµα), το οποίο πληρώνετε απ ευθείας στο ιατρείο. Αν χρειαστεί να πάτε το ίδιο χρονικό διάστηµα σ έναν άλλο γιατρό ή ειδικό γιατρό, ζητήστε να σας δώσει ο γιατρός σας ένα δελτίο παραποµπής, για να το πάρετε µαζί σας στον άλλο γιατρό, διότι διαφορετικά θα πρέπει να πληρώσετε ξανά το τέλος ιατρείου. Τι πρέπει να πάρω µαζί µου στο γιατρό; Θυµηθείτε οπωσδήποτε να πάρετε µαζί σας στο γιατρό την κάρτα ασφάλισης ασθενείας ή το δελτίο ασθενείας σας. Εκτός αυτού πρέπει να πάρετε µαζί σας µια λίστα µε τα φάρµακα που παίρνετε. Ο γιατρός ίσως να χρειαστεί επιπρόσθετα το βιβλιάριο εµβολίων, το βιβλιάριο αλλεργιών ή και ακτινογραφίες που τυχόν βγάλατε πρόσφατα. Για ορισµένες ιατρικές και οδοντιατρικές εξετάσεις πρόληψης και πρώιµης διάγνωσης θα πρέπει οι νόµιµα ασφαλισµένοι να παίρνουν µαζί τους εκτός αυτού το οδοντιατρικό βιβλιάριο πριµ τους και αντίστοιχα το βιβλιάριο πριµ για τις εξετάσεις πρόληψης και πρώιµης διάγνωσης. Η συζήτηση µε το γιατρό Εξηγήστε στο γιατρό µε ηρεµία το λόγο της επίσκεψής σας και το είδος των ενοχλήσεών σας. Βεβαιωθείτε ότι ο γιατρός καταλαβαίνει εσάς και ότι εσείς καταλαβαίνετε αυτόν. Ρωτήστε τον µε ηρεµία, αν κάτι είναι ασαφές. Να είστε ειλικρινείς στο γιατρό σας και µην του αποκρύβετε π.χ. αν καπνίζετε πολύ ή αν πίνετε οινοπνευµατώδη ποτά. Μην προσπαθήσετε να δικαιολογηθείτε για τις συνήθειες του φαγητού σας ή για την έλλειψη αθλητικών δραστηριοτήτων από τις ασχολίες σας! Αν έχετε αµφιβολίες για τα φάρµακα ή την θεραπεία που προτείνει ο γιατρός, µιλήστε µε το γιατρό πάνω σ αυτό το θέµα. Όταν ο γιατρός σάς γράφει 22

Ο γιατρός σας θα πρέπει να σας ενηµερώσει για τα εξής τι ασθένεια πιθανώς έχετε ποια θεραπεία προτείνει πώς δρα αυτή η θεραπεία, πόσο θα διαρκέσει, ποιοι κίνδυνοι εγκυµονούν και αν είναι επώδυνη αν η θεραπεία απαλύνει τις ενοχλήσεις µόνο ή αν θεραπεύει την ασθένεια τι άλλες δυνατότητες θεραπείας υπάρχουν Τακτικές εξετάσεις πρώιµης διάγνωσης ετήσιες γυναικολογικές διαγνωστικές εξετάσεις καρκίνου για γυναίκες από 20 ετών και άνω (στην κάτω κοιλία) ετήσια γυναικολογική εξέταση στήθους για γυναίκες από 30 ετών και άνω κάθε δύο χρόνια αξίωση για ακτινολογικό έλεγχο των µαστών (ακτινογραφίες των µαστών για γυναίκες µεταξύ 50 και 69 ετών) ετήσια διαγνωστική εξέταση καρκίνου του εντέρου για γυναίκες και άνδρες από 50 ετών και άνω ετήσια διαγνωστική εξέταση καρκίνου για άνδρες από 45 ετών και άνω (σε ουρολόγο, παθολόγο ή στον οικογενειακό γιατρό) τσεκ-απ υγείας για γυναίκες και άνδρες από 35 ετών και άνω (πρώιµη διάγνωση διαφόρων νόσων και κινδύνων ασθενείας), κάθε δύο χρόνια Προληπτικές εξετάσεις εννέα προληπτικές εξετάσεις παιδιών (U1 έως U9) και µια εξέταση εφήβων (J1) προληπτικές εξετάσεις εγκυµοσύνης προληπτικές οδοντιατρικές εξετάσεις για παιδιά και ενήλικες 23

φάρµακα, είναι σηµαντικό να τα παίρνετε και στην δοσολογία που γράφει ακριβώς ο γιατρός! Αν µετά την λήψη των φαρµάκων αισθάνεσθε χειρότερα ή αν παρατηρήσετε παρενέργειες, πρέπει να µιλήσετε οπωσδήποτε µε τον γιατρό σας γι αυτό. Αν διακόψετε την λήψη των φαρµάκων από µόνος σας και ξαναπάτε στον γιατρό, επειδή η κατάσταση της υγείας σας δεν βελτιώθηκε, πρέπει να του το αναφέρετε ανοιχτά ότι δεν πήρατε τα φάρµακα. Ο γιατρός αλλιώς δεν µπορεί να γνωρίζει ότι δεν πήρατε τα φάρµακά σας και θα βγάλει εντελώς λανθασµένα συµπεράσµατα για την περαιτέρω θεραπεία. Ίσως να σκεφθεί τότε ότι το φάρµακο δεν ήταν όσο δυνατό έπρεπε και θα σας γράψει δυνατότερο! Τακτικές εξετάσεις πρώιµης διάγνωσης και πρόληψης Για την έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία των διαφόρων νόσων υπάρχει στην Γερµανία η δυνατότητα των τακτικών ιατρικών διαγνωστικών και προληπτικών εξετάσεων. Αυτές οι εξετάσεις πληρώνονται από τα ταµεία ασθενείας, και ούτε πληρώνετε γι αυτές τέλη ιατρείου. Όταν κάνετε τακτική χρήση των εξετάσεων πρόληψης και πρώιµης διάγνωσης µπορεί να µειωθεί το προσωπικό σας όριο επιβάρυνσης, µέχρι το οποίο πρέπει να καταβάλετε συµπληρωµατικές πληρωµές. Για την υγεία σας είναι σηµαντικό να κάνετε χρήση αυτών των εξετάσεων τακτικά και ευσυνείδητα! Υποχρέωση εχεµύθειας Οι γιατροί και το προσωπικό του ιατρείου δεν επιτρέπεται να αποκαλύψουν σε τρίτους ότι µαθαίνουν για σας, την υγεία σας ή την οικογένειά σας. Αυτό σηµαίνει ότι µε τον γιατρό µπορείτε να µιλάτε εντελώς ελεύθερα για όλα τα θέµατα που µπορεί να συσχετίζονται µε την ασθένειά σας. Χωρίς την ρητή συγκατάθεσή σας δεν θα δώσει ο γιατρός ούτε στον/στην σύζυγό σας, ούτε στον/στην σύντροφό σας, ούτε σε άλλα µέλη της οικογένειάς σας κάποιες πληροφορίες που αφορούν εσάς. 24

Προστατευτικοί εµβολιασµοί Οι µεταδοτικές ασθένειες (µολυσµατικές νόσοι) δεν έχουν χάσει καθόλου ακόµη και σήµερα το δυναµικό τους. Χιλιάδες άνθρωποι εξακολουθούν να προσβάλλονται ετησίως από επικίνδυνες µεταδοτικές ασθένειες. Γι αυτό το λόγο είναι ιδιαίτερα σηµαντική η χρήση των δυνατοτήτων της πρόληψης. Τα εµβόλια προστατεύουν από πολλές µολυσµατικές νόσους και από τους κινδύνους που κρύβουν για την υγεία σας. Τα περισσότερα παιδιά στην Γερµανία έχουν εµβολιαστεί κατά των σπουδαιότερων ασθενειών, επειδή αυτό γίνεται σχεδόν πάντα στα πλαίσια των παιδικών εξετάσεων. Οι ενήλικες εν τούτοις αµελούν συχνά τον εµβολιασµό τους. Αν δεν διαµένετε για πολύ καιρό στην Γερµανία, απευθυνθείτε στο γιατρό σας, για να σας ενηµερώσει για τα απαραίτητα εµβόλια! Υπενθυµίζουµε ότι µερικά εµβόλια πρέπει να επαναλαµβάνονται τακτικά και στην ενήλικη ηλικία. Αυτά τα εµβόλια συµπεριλαµβάνουν τον τέτανο και την διφθερίτιδα. Τα εµβόλια µπορεί να τα κάνει ο οικογενειακός γιατρός σας και τα έξοδα τα αναλαµβάνει στις περισσότερες περιπτώσεις το ταµείο ασθενείας σας. Μερικά ταµεία ασθενείας αναλαµβάνουν εκτός αυτού οικειοθελώς τα έξοδα εµβολίων ταξιδίου για ταξίδια διακοπών σε µακρινές χώρες. Τα εµβόλια, για τα οποία είναι αρµόδιος ο εργοδότης, δεν πληρώνονται από το ταµείο ασθενείας. Όλα τα εµβόλια καταχωρούνται στο βιβλιάριο εµβολίων σας που πρέπει να το έχετε µαζί σας όταν πάτε για εµβολιασµό. Αν δεν έχετε ακόµη βιβλιάριο εµβολίων, ζητήστε να το προµηθευτείτε από τον οικογενειακό γιατρό σας ή το ταµείο ασθενείας σας. 25

3. Στο φαρµακείο για φάρµακα που θα γράψει ο γιατρός και που χορηγούνται µόνο µε συνταγή. Εξαιρέσεις: Φάρµακα για παιδιά έως 12 ετών και εφήβους µε αναπτυξιακές διαταραχές καθώς επίσης και φάρµακα που είναι απαραίτητα για άτοµα µε σοβαρές ασθένειες (π.χ. µετά από καρδιακό έµφραγµα). Φάρµακα και επίδεσµοι πωλούνται στην Γερµανία κανονικά µόνο στα φαρµακεία. Τα φαρµακεία έχουν ένα µεγάλο κόκκινο Α πάνω από την είσοδό τους. Στα φαρµακεία θα βρείτε φάρµακα που χορηγούνται χωρίς αλλά και µε συνταγή γιατρού. Φάρµακα χωρίς συνταγή είναι, παραδείγµατος χάρη, σπρέυ για τη µύτη, χάπια για την ναυτία ταξιδίου ή για πονοκεφάλους. Αυτά µπορείτε να τα αγοράσετε στο φαρµακείο χωρίς ιατρική συνταγή. Για φάρµακα που απαιτούν συνταγή θα σας εκδώσει ο γιατρός σας µια συνταγή, που πρέπει να επιδείξετε στο φαρµακείο. Με αυτήν λαµβάνετε τότε το αντίστοιχο φάρµακο. Το ταµείο ασθενείας θα πληρώσει µόνο Οι ασφαλισµένοι σε ιδιωτική ασφάλιση πρέπει συχνά να πληρώσουν πρώτα οι ίδιοι και αργότερα προβαίνουν σε εκκαθάριση του λογαριασµού µε την ασφάλιση ασθενείας τους. Όταν είστε ασφαλισµένος σε ταµείο της νόµιµης ασφάλισης, το φαρµακείο συνήθως θα διακανονίσει το λογαριασµό κατευθείαν µε το ταµείο ασθενείας σας. Εσείς θα πληρώσετε µόνο την καθορισµένη συµπληρωµατική πληρωµή. Αν ένα φάρµακο ή ένας επίδεσµος είναι φθηνότερα από την καθορισµένη συµπληρωµατική πληρωµή, θα πληρώσετε βέβαια µόνο αυτή την τιµή. 26

Για µερικά φάρµακα που χορηγούνται µε συνταγή υπάρχουν όµως και εναλλακτικές λύσεις (φάρµακα µε κοινόχρηστη ονοµασία), από τα οποία µερικά είναι απαλλαγµένα από την συµπληρωµατική πληρωµή. Ρωτήστε το γιατρό ή τον φαρµακοποιό σας. Σε περίπτωση που ένα ορισµένο φάρµακο δεν είναι διαθέσιµο αµέσως στο φαρµακείο, θα το παραγγείλλει ο φαρµακοποιός και ως επί το πλείστον θα το παραλάβει την επόµενη ηµέρα. Σε περίπτωση που χρειάζεστε ένα φάρµακο διαρκώς, είναι καλύτερα να προµηθευτείτε µια καινούρια συνταγή έγκαιρα και όχι να περιµένετε µέχρι να αδειάσει το κουτί. Μερικά φαρµακεία είναι κλειστά την Τετάρτη το απόγευµα. Την νύχτα και το Σαββατοκύριακο εφηµερεύουν πάντα διαφορετικά φαρµακεία. Στην τοπική σας εφηµερίδα και επίσης στην πόρτα του δικού σας φαρµακείου θα βρείτε µια λίστα µε τα φαρµακεία που εφηµερεύουν. Εάν εσείς πάτε σε ένα φαρµακείο εκτός των κανονικών ωρών λειτουργίας, για να αγοράσετε φάρµακα ή επιδέσµους, πρέπει να πληρώσετε ένα πρόσθετο τέλος επείγοντος περιστατικού (βλέπε παράρτηµα). Μερικά φαρµακευτικά προϊόντα, όπως παραδείγµατος χάρη τις αλοιφές, τις παρασκευάζει ο φαρµακοποιός µόνος του. Οι περισσότερες όµως παράγονται από µεγάλες φαρµακευτικές εταιρείες. Εκτός από φάρµακα και επιδέσµους προσφέρουν τα φαρµακεία και πολλά άλλα διαφορετικά προϊόντα. Μια µεγάλη ποικιλία προϊόντων από συµπληρώµατα διατροφής, αντικουνουπικά σπρέυ, καλλυντικά για αλλεργικούς έως παστίλλιες για το βήχα µπορείτε να τα βρείτε στα φαρµακεία. Τα φαρµακεία είναι κανονικά ανοιχτά τις εργάσιµες ηµέρες της εβδοµάδας περίπου από τις 9 έως τις 18 η ώρα. 27

4. Στον οδοντίατρο Μερικοί άνθρωποι φοβούνται πολύ τον οδοντίατρο, αλλά πολλές φορές αδικαιολόγητα. Πολλοί οδοντίατροι είναι πολύ προσεκτικοί και καταβάλλουν µεγάλη προσπάθεια να µην προκαλούν πόνο στους ασθενείς τους. Όταν έχετε βρει ένα οδοντίατρο της εµπιστοσύνης σας, τότε η θεραπεία εκεί συχνά δεν είναι και τόσο επώδυνη. Και αν καµιά φορά δεν είναι δυνατόν να αποφευχθούν οι πόνοι εντελώς, σκεφτείτε πόσο µπορεί να χειροτερέψει ένας πονόδοντος χωρίς θεραπεία. Αξίζει λοιπόν να αντέξετε για µισή ώρα ή µία ώρα τον πόνο της θεραπείας. Πρόληψη και το βιβλιάριο πριµ Αν δεν είστε ευχαριστηµένοι µε τον οδοντίατρό σας, µιλήστε µε µέλη της οικογένειάς σας, µε φίλους και γνωστούς. Ίσως να µπορέσουν αυτοί να σας συστήσουν τον δικό τους οδοντίατρο! Βέβαια δεν θα έπρεπε να πηγαίνετε στον οδοντίατρο µόνο όταν έχετε πονόδοντο ή άλλα επείγοντα προβλήµατα µε τα δόντια σας. Στην Γερµανία πριµοδοτούν τα ταµεία της νόµιµης ασφάλισης ασθενείας τους ασφαλισµένους τους, όταν πηγαίνουν τακτικά στις εξετάσεις πρόληψης, δηλ. µια ή δύο φορές το χρόνο. Μια φορά το χρόνο µπορεί ο οδοντίατρος να αφαιρέσει την οδοντική πέτρα στα πλαίσια της προληπτικής εξέτασης µε έξοδα του ταµείου ασθενείας. Για τις προληπτικές εξετάσεις δεν καταβάλλονται τέλη ιατρείου. Όλες οι εξετάσεις πρόληψης καταχωρούνται από τον οδοντίατρο σ ένα βιβλιάριο πριµ. Το βιβλιάριο πριµ θα το πάρετε από τον οδοντίατρο. Να το φυλάξετε καλά και να το προσκοµίζετε µαζί µε την κάρτα ασφαλισµένου σε κάθε επίσκεψή σας στον οδοντίατρο. 28

Αν µπορείτε να αποδείξετε µ αυτό το βιβλιάριο ότι έχετε επισκεφθεί τον οδοντίατρο τουλάχιστον µια φορά σε κάθε ηµερολογιακό εξάµηνο (από 18 ετών και άνω τουλάχιστον µια φορά σε κάθε ηµερολογιακό έτος), τότε το ταµείο ασθενείας σας θα πληρώσει αργότερα περισσότερο αν χρειαστείτε ίσως τεχνητή οδοντοστοιχία. Τα ταµεία νόµιµης ασφάλισης ασθενείας αναλαµβάνουν τα έξοδα των εξετάσεων πρόληψης. Επίσης αναλαµβάνουν τα έξοδα για όλα τα µέτρα που βοηθούν στην διατήρηση των δοντιών και για τις εξαγωγές. Αν λοιπόν χρειαστείτε ένα σφράγισµα, θα πληρώσει το ταµείο σας γι αυτό. Αυτό ισχύει για όλες τις θεραπείες που είναι απαραίτητες από ιατρικής άποψης. Όταν πρόκειται για σφραγίσµατα το ταµείο θα αναλάβει τα έξοδα για σφραγίσµατα από αµάλγαµα και ορισµένα συνθετικά υλικά. Αν επιθυµείτε ένα ακριβότερο υλικό, όπως π.χ. χρυσό, πρέπει να πληρώσετε εσείς τα επιπλέον έξοδα. Το ίδιο ισχύει για οδοντοπροσθετικές εργασίες. Οδοντοπροσθετικές εργασίες Στις οδοντοπροσθετικές εργασίες συµπεριλαµβάνονται εκτός από τις στεφάνες, επίσης και η τρίτη οδοντοστοιχία, δηλ. οι προσθετικές εργασίες και οι γέφυρες. Κανονικά πληρώνουν τα ταµεία ασθενείας για οδοντοπροσθετικές εργασίες ένα πάγιο ποσό που εξαρτάται από το ιατρικό πόρισµα. Το ύψος του πάγιου ποσού υπολογίζεται µε βάση την κατά κανόνα συνήθη παροχή. Αυτή η παροχή εξαρτάται από την ιατρικά απαραίτητη αγωγή. Για ένα ορισµένο πόρισµα υπάρχει δηλ. πάντα το ίδιο πάγιο ποσό σαν επίδοµα. Αν επιθυµείτε µια άλλη, ακριβότερη θεραπεία από την κανονική, θα πρέπει να πληρώσετε τα επιπλέον έξοδα µόνοι σας. Αν τα τελευταία πέντε χρόνια έχετε επισκεφθεί µια φορά το ηµερολογιακό έτος τον οδοντίατρο για εξέταση πρόληψης (µε το βιβλιάριο πριµ!), αυξάνεται αυτό το πάγιο ποσό κατά 20 τοις εκατό. Αν δεν έχετε συµπληρώσει ακόµη το 18ο έτος ηλικίας, ισχύει αυτός ο κανονισµός, όταν κάνετε τις εξετάσεις οδοντιατρικής πρόληψης κάθε εξάµηνο. Αν έχετε µάλιστα συµπληρώσει το βιβλιάριο πριµ χωρίς παραλείψεις για τα τελευταία 10 χρόνια, τότε αυξάνεται αυτό το πάγιο ποσό κατά 10 τοις εκατό ακόµη. Ο προϋπολογισµός θεραπείας και δαπανών Πριν λάβετε προσθετική τεχνητή οδοντοστοιχία, ο οδοντίατρος συντάσσει 29

έναν προϋπολογισµό θεραπείας και δαπανών χωρίς χρέωση. Αυτός ο προϋπολογισµός πρέπει να εγκριθεί από το ταµείο ασθενείας πριν την θεραπεία. Ο προϋπολογισµός δαπανών λειτουργεί όπως ένας προϋπολογισµός δαπανών για την επισκευή αυτοκινήτου: Ο οδοντίατρός σας δεν επιτρέπεται χωρίς συµφωνία µε σας και το ταµείο ασθενείας σας να έχει πολύ µεγάλη απόκλιση από αυτόν. Οι οδοντίατροι συχνά προτείνουν στους ασθενείς τους παροχές που ξεπερνούν την απαραίτητη ιατρική παροχή. Επειδή τα ταµεία νόµιµης ασφάλισης συµµετέχουν µόνο σε δαπάνες για την ιατρική απαραίτητη παροχή, πρέπει να πληρώσουν οι ίδιοι οι ασθενείς παροχές που κοστίζουν παραπάνω. Αν έχετε αµφιβολίες, ρωτήστε κατευθείαν τον οδοντίατρό σας, ποια θεραπεία πληρώνει το ταµείο ασθενείας και ποια όχι. Μην υπογράφετε συµβόλαια που δεν καταλαβαίνετε εξ ολοκλήρου, γιατί αυτό µπορεί να σας βγει πολύ ακριβό. Ίσως επιθυµείτε να συµφωνήσετε µε τον οδοντίατρο για κάποιες παροχές που θα τις πληρώσετε εσείς οι ίδιοι. Το ταµείο ασθενείας σας θα σας δώσει ευχαρίστως συµβουλές για την χρησιµότητα αυτής της θεραπείας. Μετά την θεραπεία θα διακανονίσει τον λογαριασµό ο οδοντίατρος µε το ταµείο ασθενείας σας, και θα σας στείλει ένα λογαριασµό για την δική σας συµµετοχή. Αν ο λογαριασµός αυτός σας φανεί παράξενος ή αν η θεραπεία είναι πολύ ακριβότερη απ ότι είχε προβλεφθεί στον προϋπολογισµό εξόδων, ζητήστε συµβουλή από το ταµείο ασθενείας σας! Ατοµική συµµετοχή Η ατοµική συµµετοχή στα έξοδα οδοντοπροσθετικής µπορεί να βγει πολύ ακριβή, έστω και αν περιποιείστε τα δόντια σας κανονικά (βιβλιάριο πριµ), ακόµη και αν έχετε φτάσει στο επιπρόσθετο στο πάγιο επίδοµα, πριµ των 30 τοις εκατό. Σ αυτές τις περιπτώσεις έχουν προβλεφθεί ανάλογοι κανονισµοί που ρυθµίζουν τις περιπτώσεις ανεπιείκειας. Αν το εισόδηµά σας είναι χαµηλό, τότε θα πρέπει να ενηµερωθείτε στο ταµείο ασθενείας σας γι αυτούς τους κανονισµούς. Πιθανόν έτσι να µειωθεί η ατοµική σας συµµετοχή. Όποιος επιθυµεί να µειώσει την ατοµική του συµµετοχή, µπορεί να συνάψει µια αντίστοιχη συµπληρωµατική ασφάλιση οδοντιατρικής περίθαλψης. 30

Οι ιδιωτικές ασφαλίσεις ασθενείας Σε µια ιδιωτική ασφάλιση ασθενείας γίνεται για το κάθε συµβόλαιο ατοµική διαπραγµάτευση. Το συµβόλαιο τότε µπορεί να περιέχει επίσης και θεραπείες αισθητικής, και η ασφάλεια θα πλήρωνε π.χ. για κεραµικές στεφάνες. Τα µηνιαία ασφάλιστρά σας σ αυτήν την περίπτωση θα ήταν όµως αναλόγως υψηλά. Οδοντιατρική θεραπεία στο εξωτερικό; Οι οδοντοπροσθετικές εργασίες στο εξωτερικό είναι µερικές φορές φθηνότερες απ ότι στην Γερµανία. Πριν αποφασίσετε να κάνετε οδοντιατρική θεραπεία στο εξωτερικό, πρέπει όµως να ενηµερωθείτε πολύ λεπτοµερώς αν το ταµείο ασθενείας σας αναλαµβάνει να πληρώσει αυτήν την θεραπεία. Επίσης πρέπει να σκεφτείτε τι θα συµβεί σε περίπτωση που η τεχνητή οδοντοστοιχία µετά δεν εφαρµόζει κανονικά και ποιος θα αναλάβει τα έξοδα της µετέπειτα θεραπείας. Σε τέτοιες περιπτώσεις µπορεί η αρχικά φθηνή οδοντοστοιχία να προβεί στο τέλος αρκετά ακριβή. Σκεφτείτε επίσης αν συµφέρει η θεραπεία, όταν υπολογίσετε και τα έξοδα του ταξιδίου. Τελικά τονίζουµε ότι µια οδοντοθεραπεία µπορεί να είναι πολύ επιβαρυντική. Γι αυτό σας αποτρέπουµε επειγόντως από το να υποστείτε πολλές οδοντοθεραπείες µέσα σε σύντοµο χρονικό διάστηµα µόνο και µόνο για να αποφύγετε µερικές εκατοντάδες Ευρώ. 31