Αιεμάλδξεην Σερλνινγηθό Δθπαηδεπηηθό Ίδξπκα Θεζζαινλίθεο Σκήκα Γηνίθεζεο Σνπξηζηηθώλ Δπηρεηξήζεσλ Αθαδ. Έηνο 2010-2011 Σνπξηζηηθή Γεσγξαθία 8 ν Μάζεκα, 2 Ινπλίνπ 2011 Υξηζηίλα Μπνλάξνπ bonarou@gmail.com Μεγάιεο ηνπξηζηηθέο πεξηνρέο (πάλσ από 5 εθαη. αιινδαπνί ηνπξίζηεο) Γεπηεξεύνπζαο ζεκαζίαο ηνπξηζηηθέο πεξηνρέο (2-5 εθαη. αιινδαπνί ηνπξίζηεο) Μηθξέο ηνπξηζηηθέο πεξηνρέο (ιηγνηεξνη από 1 εθαη. αιινδαπνί ηνπξίζηεο 2 1
Σνπξηζηηθέο ξνέο 3 Ι. Παξαδνζηαθέο ηνπξηζηηθέο πεξηνρέο Α) Μεγάιεο ηνπξηζηηθέο πεξηνρέο ηεο δπηηθήο Δπξώπεο. Β) Μεγάιεο ηνπξηζηηθέο πεξηνρέο ηεο αλαηνιηθήο Δπξώπεο. Γ) Μεγάιεο ηνπξηζηηθέο πεξηνρέο ηεο βόξεηαο Ακεξηθήο. Γ) Κπξηόηεξεο παξαδνζηαθέο ηνπξηζηηθέο πεξηνρέο ησλ αλαπηπζζόκελσλ ρσξώλ. 4 2
ΙΙ. Πξόζθαηεο/λεόηεξεο ηνπξηζηηθέο πεξηνρέο Α) Πεξηθεξεηαθέο ηνπξηζηηθέο πεξηνρέο 1. Νέεο ηνπξηζηηθέο πεξηνρέο ηεο Νόηηαο Μεζνγείνπ 2. Νέεο αζηαηηθέο πεξηνρέο Β) Απνκαθξπζκέλεο λέεο ηνπξηζηηθέο πεξηνρέο Γ) Πξσηνπνξηαθέο ηνπξηζηηθέο πεξηνρέο (;) 5 ΙΙ. Πξόζθαηεο/ λέεο ηνπξηζηηθέο πεξηνρέο Γηεζλήο ηνπξηζκόο: αξρηθά πεξηνξηζκέλνο ζε βηνκεραληθέο ρώξεο ή παξαδνζηαθνύο κεζνγεηαθνύο πξννξηζκνύο. Πηέζεηο καδηθνύ ηνπξηζκνύ: εκθάληζε λέσλ δηεζλώλ ηνπξηζηηθώλ πεξηνρώλ. Νέεο ηνπξηζηηθέο πεξηνρέο: «πεξηθεξεηαθά»/ πνιύ θνληά ζηηο παξαδνζηαθέο πεξηνρέο πξνέιεπζεο ηνπξηζηώλ απνκαθξπζκέλεο 6 3
Α) Πεξηθεξεηαθέο ηνπξηζηηθέο πεξηνρέο 1) Νέεο ηνπξηζηηθέο πεξηνρέο ηεο Νόηηαο Μεζνγείνπ Γεηηνληθέο πεξηνρέο ησλ κεγάισλ παξαδνζηαθώλ ηνπξηζηηθώλ πεξηνρώλ. Οηθνλνκηθή αλάπηπμε 1945-1975. Δπέθηαζε ηνπξηζηηθήο πξνζθνξάο. Νένη πξννξηζκνί ζηα θξάηε ηνπ Σξίηνπ Κόζκνπ. Κνληηλέο απνζηάζεηο (ιηγόηεξν από 3 ώξεο κε ην αεξνπιάλν) κε ηηο βηνκεραληθέο ρώξεο. 7 Α) Πεξηθεξεηαθέο ηνπξηζηηθέο πεξηνρέο 1) Νέεο ηνπξηζηηθέο πεξηνρέο ηεο Νόηηαο Μεζνγείνπ Βνξεηναθξηθαληθέο αθηέο. Δπσθειήζεθαλ από ηελ επέθηαζε ησλ κεγάισλ επξσπατθώλ ηνπξηζηηθώλ ξεπκάησλ πξνο ηε Ν. Μεζόγεην. Παξάθηηεο πεξηνρέο: Μαξόθν, Αιγεξία, Σπλεζία θ.α. 8 4
9 ΜΑΡΟΚΟ 10 5
ΣΤΝΗΙΑ 11 Α) Πεξηθεξεηαθέο ηνπξηζηηθέο πεξηνρέο 1) Νέεο ηνπξηζηηθέο πεξηνρέο ηεο Νόηηαο Μεζνγείνπ Δζσηεξηθέο πεξηνρέο: ηζηνξηθέο πόιεηο θαη θπζηθέο νκνξθηέο ηνπ «λόηνπ» (νάζεηο Μαξόθν - Σπλεζία) Ν.Α Μεζνγεηαθή Λεθάλε: γεσπνιηηηθά πξνβιήκαηα, «κηθξέο» ηνπξηζηηθέο πεξηνρέο. 1990, Πόιεκνο ηνπ Πεξζηθνύ Κόιπνπ: αλαηαξαρή ζηηο πεξηζζόηεξεο ηνπξηζηηθέο πεξηνρέο ηεο Ν. Μεζνγείνπ. Πηώζε δηεζλνύο ηνπξηζηηθήο θίλεζεο 40-60%. 12 6
Α) Πεξηθεξεηαθέο ηνπξηζηηθέο πεξηνρέο 2) Νέεο αζηαηηθέο πεξηνρέο Ννηηναλαηνιηθή Αζία: ενύι (Ν. Κνξέα), Σατπέη (Σατβάλ) Δπηρεηξεκαηηθά θαη εκπνξηθά θέληξα γηα ζηειέρε ηαπσληθώλ επηρεηξήζεσλ. Νεζησηηθόο ραξαθηήξαο ηαπσληθνύ αξρηπειάγνπο: δελ επηηξέπεη γεσγξαθηθή ζπλέρεηα ησλ ηνπξηζηηθώλ ξεπκάησλ αλάινγε κε απηή κεηαμύ Δπξώπεο Μεζνγείνπ ή Η.Π.Α Μεμηθό. 13 ΙΑΠΩΝΙΑ, ΚΟΡΔΑ, ΣΑΪΒΑΝ 14 7
Β) Απνκαθξπζκέλεο λέεο ηνπξηζηηθέο πεξηνρέο «Πάληνηε πην καθξηά θαη όζν γίλεηαη πην θζελά»: ε εμέιημε ηνπ ηνπξηζκνύ ηα ηειεπηαία ρξόληα. Έληνλνο αληαγσληζκόο κεηαμύ ησλ νξγαλσηώλ ηαμηδίσλ. Πηώζε ηνπ θόζηνπο ησλ ελαέξησλ κεηαθνξώλ. Γηάζεζε πνιιώλ ρσξώλ ηνπ Σξίηνπ θόζκνπ λα επσθειεζνύλ από ηελ αλάπηπμε ηνπ δηεζλνύο ηνπξηζκνύ. Παξαζαιάζζηνο ηνπξηζκόο ζε ηξνπηθό πεξηβάιινλ. 15 Β) Απνκαθξπζκέλεο λέεο ηνπξηζηηθέο πεξηνρέο 1) Γπηηθή Αθξηθή ελεγάιε, Αθηή Διεθαληνζηνύ, Κέλπα Δμσηηθνί πξννξηζκνί. Σππνπνηεκέλνο ηνπξηζκόο ησλ δηεζλώλ μελνδνρεηαθώλ ζπγθξνηεκάησλ. Δλαιιαθηηθόο ηνπξηζκόο: πξνζαξκνζκέλνο ζηε δσή ησλ ληόπησλ. Αθξηθαληθή ήπεηξνο: ζπκκεηέρεη κε πεξηζσξηαθό ηξόπν ζηε δεκηνπξγία θαη αλάπηπμε λέσλ ηνπξηζηηθώλ πεξηνρώλ. 16 8
ΑΦΡΙΚΗ 17 Β) Απνκαθξπζκέλεο λέεο ηνπξηζηηθέο πεξηνρέο 2) Αζία θαη Ωθεαλία Γηεζλή ηνπξηζηηθά ζπγθξνηήκαηα Σατιάλδε, ξη Λάλθα Πνιπλεζία, Φηιηππίλεο Απνκάθξπλζε από Δπξώπε θαη Β. Ακεξηθή: δελ επλνεί ηελ αληαγσληζηηθόηεηα ησλ ηηκώλ ζε δηεζλέο επίπεδν. Πξόνδνο ελαέξησλ κεηαθνξώλ: Σατιάλδε, Μπαιί θαη Απζηξαιία Δληππσζηαθή αύμεζε ηνπξηζηηθήο θίλεζεο Μπαλθόλγθ, Πνπθέη, ίδλεπ 18 9
ΑΝΑΣΟΛΙΚΗ ΑΙΑ BALI 19 ΣΑΪΛΑΝΓΗ 20 10
Β) Απνκαθξπζκέλεο λέεο ηνπξηζηηθέο πεξηνρέο 3) Λαηηληθή Ακεξηθή Αθηέο ηξνπηθήο Βξαδηιίαο (θεληξηθόο Αηιαληηθόο) Αύμεζε ηνπξηζηηθήο θίλεζεο ζην Πεξνύ (Μάηζνπ Πίηζνπ) θαη ζε θεληξηθό-λόηην Μεμηθό Γαιιηθέο Αληίιιεο (Μαξηηλίθα, Γνπαδεινύπε,) Άγηνο Μαξηίλνο Αύμεζε θξνπαδηέξσλ από ην Ματάκη πξνο Καξατβηθή. 21 ΛΑΣΙΝΙΚΗ ΑΜΔΡΙΚΗ 22 11
ΠΔΡΟΤ, ΜΑΣΟΤ ΠΙΣΟΤ 23 24 12
Γ) Υπάξρνπλ «πξωηνπνξηαθέο» ηνπξηζηηθέο πεξηνρέο; Αλαθάιπςε θαη εμεξεύλεζε νξηζκέλσλ πεξηνρώλ ηνπ πιαλήηε ζηε δηάξθεηά ηνπ 20 νπ αη. «Πξσηνπνξηαθή» ηνπξηζηηθή θίλεζε νξηζκέλσλ δεθάδσλ ή εθαηνληάδσλ αηόκσλ. Αξθηηθόο σθεαλόο: Λαπσλία, Γξνηιαλδία, Β. Καλαδάο - Ηθαηζηηνγελείο πεξηνρέο: Ιζιαλδία - Ικαιάηα: Νεπάι -Ιζεκεξηλόο: Ακαδόληνο Υώξνη ζπρλά εθηελείο, αιιά όρη «πξαγκαηηθέο ηνπξηζηηθέο πεξηνρέο». Πξννξηζκνί κε «πξσηνπνξηαθό» ηνπξηζηηθό πξντόλ, αλεπηπγκέλε ηερλνινγία θι.π. (Νηνπκπάη) 25 Κύθινο δωήο (ηνπξηζηηθνύ) πξνϊόληνο 26 13
Κύθινο δωήο ηνπξηζηηθνύ πξννξηζκνύ 27 Κύθινο δσήο ηνπξηζηηθνύ πξννξηζκνύ 1. Σηάδην εμεξεύλεζεο: Πεξηνξηζκέλεο θαη ζπνξαδηθέο επηζθέςεηο από κεξηθνύο ηνικεξνύο ηαμηδηώηεο. Τςειόο βαζκόο επαθήο κε ηνπο ληόπηνπο θαη ρξήζε ησλ εγθαηαζηάζεώλ ηνπο. Μηθξό θνηλσληθό θαη νηθνλνκηθό αληίθηππν. 28 14
Κύθινο δσήο ηνπξηζηηθνύ πξννξηζκνύ 2. Σηάδην ζπκκεηνρήο: Απμαλόκελεο επηζθέςεηο Πξνζθνξά εγθαηαζηάζεσλ από ηνπο ληόπηνπο πξσηίζησο ή απνθιεηζηηθά γηα επηζθέπηεο. Τςειή επαθή ηνπξηζηώλ ληόπησλ. Πξνζαξκνγή ληόπησλ ζηηο κεηαβαιιόκελεο νηθνλνκηθέο ζπλζήθεο. Έλαξμε «ηνπξηζηηθήο πεξηόδνπ» Γηαθήκηζε αξρίδεη. 29 Κύθινο δσήο ηνπξηζηηθνύ πξννξηζκνύ 3. Σηάδην αλάπηπμεο: Ραγδαία απμαλόκελε ηνπξηζηηθή βηνκεραλία Δμσηεξηθή επέλδπζε ζηνλ πξννξηζκό Καζνξηζκέλε κε ζαθήλεηα ηνπξηζηηθή αγνξά. Δληζρπκέλε πξνζβαζηκόηεηα Δληαηηθή δηαθήκηζε Δθζπγρξνληζκόο εγθαηαζηάζεσλ Δηζαγόκελε εξγαζία Σερλεηά ζέιγεηξα & βνεζεηηθ. εγθαηαζηάζεηο Πηώζε ηεο ηνπηθήο ζπκκεηνρήο θαη ειέγρνπ. 30 15
Κύθινο δσήο ηνπξηζηηθνύ πξννξηζκνύ 4. Σηάδην ζηαζεξνπνίεζεο: Η ζεκαληηθόηεξε κεξίδα ηεο ηνπηθήο νηθνλνκίαο είλαη ζπλδεδεκέλε κε ηνλ ηνπξηζκό Μεγάιεο αιπζίδεο επηρεηξήζεσλ & franchises. Σα επίπεδα επίζθεςεο ζπλερίδνπλ λα απμάλνληαη, αιιά ζε θζίλνληα πνζνζηά. Γηεπξπκέλεο πξνζπάζεηεο marketing θαη δηαθήκηζεο γηα ηελ επέθηαζε ηεο ηνπξ. πεξηόδνπ θαη ηελ πξνζέιθπζε καθξηλώλ επηζθεπηώλ. Οη παιαηόηεξεο εγθαηαζηάζεηο είλαη δεύηεξεο δηαινγήο θαη ζπλήζσο αλεπηζύκεηεο.. 31 Κύθινο δσήο ηνπξηζηηθνύ πξννξηζκνύ 5. Σηάδην ζηαζηκόηεηαο: Σα επίπεδα θέξνπζαο ηθαλόηεηαο επηηπγράλνληαη ή μεπεξληνύληαη Οηθνλνκηθά, θνηλσληθά, ή/θαη πεξηβαιινληηθά πξνβιήκαηα. Σερλεηά ζέιγεηξα εθηνπίδνπλ ηα θπζηθά ή πνιηηηζηηθά Ο πξννξηζκόο δελ ζεσξείηαη πιένλ «επίθαηξνο». 32 16
Κύθινο δσήο ηνπξηζηηθνύ πξννξηζκνύ 6α. Πηώζε (πξώην κέξνο ηνπ ζηαδίνπ έμη): ηξνθή ηνπξηζηώλ ζε λένπο πξννξηζκνύο. πλήζσο επηζθέπηεο αβ/θνπ ή εκέξαο. «Με πνηνηηθνί ηνπξίζηεο» & κείσζε αθίμεσλ Οη ηνπξηζηηθέο εγθαηαζηάζεηο αληηθαζίζηαληαη από κε-ηνπξηζηηθέο Απνζύλδεζε ηεο πεξηνρήο από ηελ ηνπξηζηηθή βηνκεραλία. Πηζαλή αύμεζε ηεο ηνπηθήο ζπκκεηνρήο Οη ηηκέο ησλ εγθαηαζηάζεσλ πέθηνπλ καδί κε ηελ πηώζε ηεο αγνξάο. 33 Κύθινο δσήο ηνπξηζηηθνύ πξννξηζκνύ 6β. Αλαδωνγόλεζε (δεύηεξν κέξνο ηνπ ζηαδίνπ έμη): Γξαζηηθή αιιαγή ζηε βάζε ησλ πόξσλ. Δίηε έλα λέν ζύλνιν ηερλεηώλ ζειγήηξσλ δεκηνπξγείηαη, ή έλαο πξνεγνπκέλσο αλεθκεηάιιεπηνο θπζηθόο πόξνο ρξεζηκνπνηείηαη. 34 17
Κύθινο δωήο ηνπξηζηηθνύ πξνϊόληνο & Κύθινο δωήο ηνπξηζηηθνύ πξννξηζκνύ Οκνηόηεηεο; Γηαθνξέο; Πξννξηζκόο: θνκκάηη ηνπ ηνπξηζηηθνύ πξντόληνο Πξννξηζκόο: κπνξεί λα πξνζθέξεη πεξηζζόηεξα από έλα ηνπξηζηηθά πξντόληα (π.ρ. ειηνηξνπηθό ηνπξηζκό & νηθνηνπξηζκό θ.α.) Πξόβιεκα όηαλ έλαο πξννξηζκόο πξνζθέξεη έλα κόλν ηνπξηζηηθό πξντόλ πνπ κάιηζηα θζίλεη. 35 Σπκπεξάζκαηα Άληζε ε νηθνπκελνπνίεζε ηνπ ηνπξηζκνύ. Άληζε ε γεσγξαθηθή θαηαλνκή ησλ ηνπξηζηηθώλ ξεπκάησλ θαη ησλ ηνπξηζηηθώλ πεξηνρώλ. Μεζόγεηνο, Θάιαζζα ηεο Καξατβηθήο, Θάιαζζα ηεο Κίλαο: ζπγθέληξσζε ησλ πεξηζζόηεξσλ ηνπξηζηηθώλ κεηαθηλήζεσλ θαη δξαζηεξηνηήησλ. Γηα πνηνπο ιόγνπο; 36 18