2013 1/1/2013
: 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ 2. ΙΣΤΟΡΙΑ 3. ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑ ( 4. ΣΗΜΕΡΙΝΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ 5. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 1
Οι Μυκήνες (Μυκήναι, Μυκήνη) ήταν αρχαία πόλη της Αργολίδας κοντά στο βουνό Τρητός κι απέναντι απ' τον Αργολικό κόλπο. Πρώτος ο Όμηρος αναφέρει την πόλη περιγράφοντάς την με τα λόγια «ευρυάγυιαν, πολύχρυσον». 2
Ο πολιτισμός που άνθισε στην Ελλάδα κατά την περίοδο του χαλκού, τον ονομάζομε Μυκηναϊκό. Κατά την περίοδο (1660-1400 π.χ.), οι Μυκήνες είχαν αποκτήσει μεγάλη οικονομική ευχέρεια και έγιναν η πιο ισχυρή δύναμη στο Αιγαίο. Ριψοκίνδυνοι, τολμηροί, άριστοι θαλασσοπόροι, οι κάτοικοι των Μυκηνών έκαναν αποικίες στην Κρήτη, Κυκλάδες, Κύπρο και Δωδεκάνησα, Σικελία και Βόρειο Ελλάδα. Τα προϊόντα τους αντικατέστησαν τα Μινωικά και μπορούσε να τα βρει κανείς στις αγορές της Αιγύπτου και Συρίας. Σύμφωνα με την παράδοση, η πόλη των Μυκηνών, η πιο αντιπροσωπευτική πόλη αυτού του πολιτισμού, ιδρύθηκε από τον Περσέα (1400-1350 π.χ.), τον γιο του Δία και της Δανάης, κόρη του βασιλιά του Άργους, Ακρίσιου. Οι Μυκήνες κτίσθηκαν από τους μυθικούς Κύκλωπες, οι οποίοι είχαν κτίσει επίσης και τα γιγάντια τείχη της κοντινής πόλεως Τύρινθος, την οποία κυβερνούσε ο αδελφός του Ακρίσιου, Προίτος. Τον Περσέα διαδέχθηκε ο γιος του, Σθένελος, πατέρας του Ευρυσθέα, ο οποίος κατέλαβε το Άργος και σύμφωνα με τον μύθο, ανέθεσε στον Ηρακλή να εκτελέσει τους δώδεκα άθλους. 3
Μετά τον θάνατο του Ευρυσθέα, την πόλη κυβέρνησε ο Ατρέας της Ηλείας (1250 π.χ.), αδελφός της γυναίκας του Ευρυσθέα και γιος του Πέλοπος και της Ιπποδάμειας. Υπάρχουν πολλοί και διαφορετικοί μύθοι γύρω από την τραγική τύχη της οικογένειας των Ατρειδών. Η διαμάχη μεταξύ του Ατρέα και του αδελφού του Θυέστη, για τον θρόνο των Μυκηνών και η παράνομη αγάπη του Θυέστη με την γυναίκα του αδελφού του, Αιρόπη, κατέληξε στον τραγικό δείπνο, στον οποίο ο Θυέστης έφαγε τους γιους του, που του πρόσφερε ο αδελφός του. Από αυτή την απαίσια πράξη του Ατρέα, η οικογένεια του ήταν καταραμένη. Η πόλη υπό την κηδεμονία του Ατρέα επέκτεινε τα σύνορα της και απέκτησε μεγάλο πλούτο. Υπό την ηγεμονία του γιου του, Αγαμέμνονα (1200 π.χ.), ο οποίος ηγήθηκε της φημισμένης εκστρατείας εναντίον της Τροίας, η πόλη έφθασε στο απόγειο της δυνάμεως της. Δεν γνωρίζουμε τους λόγους για τον πόλεμο, εάν δεν δεχθούμε ως αξιόπιστη, την απαγωγή της Ελένης από τον Πάρι. Πολλές εξηγήσεις έχουν δοθεί, από τα δικαιώματα αλιείας μέχρι το εμπόριο υφαντουργίας. Δεν ξέρουμε επίσης την ακριβή ημερομηνία του πολέμου. Μερικοί αναφέρουν το 1270 π.χ., αν και η Ελληνική παράδοση αναφέρει το 1184 π.χ. 4
Όταν ο Αγαμέμνων, ο "βασιλιάς ανδρών", επέστρεψε νικητής από τον Τρωικό πόλεμο, δολοφονήθηκε από τον Αίγισθο, γιο του Θυέστη και εραστή της γυναίκας του, Κλυταιμνήστρας. Μετά από αυτό, ο γιος του Αγαμέμνονα, Ορέστης, πήρε εκδίκηση και τους σκότωσε και τους δύο. Ογδόντα χρόνια μετά την πτώση της Τροίας και κατά την διάρκεια της βασιλείας του γιου του Ορέστη, Τισαμένη, η πόλη των Μυκηνών κατελήφθη και κατεστράφη από τους Δωριείς. Η πόλη με τα τείχη ανέπαφα, αν και έχασε την δύναμη της, συνέχισε να υπάρχει επί πολλούς αιώνες. Η εξωτερική πόλη δεν εγκατελείφθη, καθώς οι πολλοί ανευρεθέντες τάφοι μαρτυρούν. Ένα αξιόλογο ανάγλυφο έχει ανεβρεθεί από ναό, ο οποίος κτίσθηκε στις αρχές του έκτου αιώνος. Όταν ο Περσικός στρατός εισέβαλε στην Ελλάδα, οι Μυκήνες έστειλαν στρατό στις Θερμοπύλες και Πλαταιά. Η πόλη καταστράφηκε άλλη μια φορά από το Άργος (468 π.χ.), μετά από μακρά πολιορκία. Στους Ελληνιστικούς χρόνους, οι Μυκήνες ανανεώθηκαν, τα τείχη ξαναχτίστηκαν και ένας ναός κτίσθηκε στην ακρόπολη, όπου σκοτώθηκε ο Αργείος τύραννος Αρίστιππος (235 π.χ.). 5
Ο Ερρίκος Σλήμαν έσκαψε την ακρόπολη των Μυκηνών, όπου βρήκε τους γνωστούς κάθετους λακκοειδείς τάφους, διάφορα αγγεία σπάνιας τέχνης, δείγματα Μυκηναϊκού πολιτισμού που αναπτύχθηκε με κέντρο τις Μυκήνες από τα 1600-1100 π.χ. Το έργο του Σλήμαν συνέχισε από το 1888 ο Χρήστος Τσούντας, η συστηματική, σχεδόν επί εικοσαετία, σκαπάνη του οποίου έφερε στο φως το ανάκτορο στην κορυφή της ακρόπολης, καθώς και πλήθος θαλαμοειδών τάφων στην ευρύτερη περιοχή. Το έργο του Σλήμαν και του Χρήστου Τσούντα συνέχισε επάξια ο A. Wace, διευθυντής της Βρετανικής Αρχαιολογικής Σχολής, που από τα 1919 έως τα 1955, συστηματοποίησε τα έως τότε δεδομένα, εμπλούτισε την έρευνα, τα ευρήματα και τη γνώση του χώρου και του πολιτιστικού του ιδιώματος. Άξιοι συνεχιστές της επιστημονικής παρακαταθήκης των προηγουμένων, οι Γουίλιαμ Τέιλορ (Lord William Taylour), η έρευνα του οποίου έφερε στο φως το Θρησκευτικό Κέντρο στην κάτω δυτική πλαγιά του τειχισμένου λόφου, του Ι. Παπαδημητρίου ο οποίος έφερε στο φως τον Ταφικό Κύκλο Β, ο Γ. Μυλωνάς που ως διευθυντής ανασκαφών της αρχαιολογικής εταιρείας για 30 περίπου χρόνια διεκπεραίωσε το πλέον σημαντικό ανασκαφικό έργο στην ακρόπολη των Μυκηνών, αποκαλύπτοντας εκτεταμένα οικιστικά συγκροτήματα, όπως οι βόρειες αποθήκες, η βορειοδυτική και νοτιοδυτική συνοικία, συμβάλλοντας στην 6
κατανόηση της οργάνωσης και χρήσης του χώρου σ' ένα μοναδικό ανακτορικό συγκρότημα, όπως των Μυκηνών. Επιπλέον, η συμβολή του Σπ. Ιακωβίδη αλλά και της Φρενς (E. French) την τελευταία τριακονταετία κεφαλαιοποιεί την σχεδόν επί έναν αιώνα συναρπαστική και ατέρμονη ανάγνωση του μυκηναϊκού πολιτισμού. 7
Σήμερα στη θέση αυτή υπάρχει το μικρό χωριό Μυκήνες (Χαρβάτι επί τουρκοκρατίας) και τα ερείπια της Ακρόπολης, που θυμίζουν πάντα τις μακρινές και ένδοξες εποχές. Από τα σωζόμενα σήμερα ερείπια σπουδαιότερα είναι οι δυο ταφικοί βασιλικοί περίβολοι Α και Β που αποτελούσαν τμήμα του εκτεταμένου προιστορικού νεκροταφείου στα δυτικά του λόφου του ανακτόρου, από των οποίων την ανασκαφή (λακκοειδείς τάφοι) προέρχεται ο μεγαλύτερος όγκος των εκπληκτικών ευρημάτων (τα περισσότερα είναι χρυσά και χαρακτηρίζονται για τη θαυμάσια τέχνη τους), ο θησαυρός του Ατρέα (θολωτός τάφος), ο θολωτός τάφος της Κλυταιμνήστρας, η Πύλη των Λεόντων, το Βασιλικό ανάκτορο, ο ναός, η Βόρεια Πύλη καθώς και η Υπόγεια δεξαμενή κ.ά. Πάρα πολλά από τα ευρήματα που έφερε στο φως η αρχαιολογική σκαπάνη στις Μυκήνες εκτίθενται στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο της Αθήνας καθώς και στο νέο, σύγχρονο, Μουσείο Μυκηνών στη βόρεια κλιτύ της ακρόπολης, προκαλώντας το θαυμασμό σε εκατομμύρια επισκέπτες από όλες τις γωνιές της γης. 8
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ: 1. Βικιπαίδια [el.wikipedia.org/wiki/μυκήνες] 2. Sykion.com [http://www.sikyon.com/mykinai/history_gr.h tml ] Φωτογραφικό υλικό: Sykion.com & Google Εικόνες 9
Μέλη ομάδας: Αϊντινάι Αρντίτ Βερναδάκη Αριάδνη Βίλκου Σέρτζιου Μπάκα Ορνέλα 10