Τίτλος εργασίας : Οι µουσικές προτιµήσεις των νέων ηλικίας 14 16 ετών και η σχέση τους µε τη µουσική Του µαθητή Χαράλαµπου Παυλόπουλου Για το µάθηµα της τεχνολογίας Σχολικό έτος 28-29 Β τετραµήνου
1
Πίνακας Περιεχοµένων Πρόλογος... 1 Περίληψη.. 2 Εισαγωγή...3-4 Παρουσίαση. Υπόθεση, Μεθοδολογία, Σκοπός της έρευνας...3 Σκοπός της έρευνας, Παράγοντες που δεν την επηρεάζουν, Όρια της έρευνας. 4 Θεωρητικό µέρος..5-7 Γενικά στοιχεία Μουσικά είδη...5-6 Επιδράσεις της µουσικής..7 Ερευνητικό µέρος...8-22 Χρονοδιάγραµµα εργασιών, κατάλογος υλικών και µέσων, περιγραφή έρευνας 8-9 Πίνακας παρατηρήσεων ανάλυση αποτελεσµάτων 1-22 Συµπεράσµατα προτάσεις...23-24 Συµπεράσµατα...23 Προτάσεις...24 Βιβλιογραφία...25 2
Πρόλογος Η εργασία αυτή πραγµατοποιήθηκε υπό την επίβλεψη της Κας Τοπογλίδη και εντάσσεται στα πλαίσια του µαθήµατος της Τεχνολογίας Α Λυκείου. Στην Εισαγωγή αναφέρονται οι µεταβλητές που µελετήθηκαν στην έρευνα, η οριοθέτηση, η υπόθεση, η µεθοδολογία, ο σκοπός της και παράγοντες που δεν την επηρεάζουν, καθώς και τα όριά της. Το θεωρητικό µέρος περιλαµβάνει γενικά στοιχεία σχετικά µε τη µουσική µέσα στο πέρασµα του χρόνου, ορισµούς εννοιών και το εποπτικό υλικό της έρευνας. Το Ερευνητικό µέρος περιέχει το χρονοδιάγραµµα εργασίας, κατάλογο υλικών και µέσων που χρησιµοποιήθηκαν, περιγραφή της διεξαγωγής της έρευνας και πίνακας παρατηρήσεων. Για τη συµβολή τους στην διεκπεραίωση της έρευνας, ευχαριστώ τους µαθητές της Α Λυκείου της Ιωνιδείου Σχολής Πειραιά και του 4 ου Γ.Ε.Λ. Κορυδαλλού για τα ερωτηµατολόγια που συµπλήρωσαν, αλλά και την καθηγήτριά µας Ε. Τοπογλίδη για τη βοήθειά της. 3
Περίληψη Η έρευνα αφορά τους νέους ηλικίας 14 16 ετών και τις µουσικές τους προτιµήσεις, καθώς και το πώς αλλά και το γιατί ασχολούνται µε τη µουσική. Πραγµατοποιήθηκε µε δηµοσκόπηση. Σκοπός της είναι η καταγραφή των διαφορετικών προτιµήσεων των νέων και τους τρόπους µε τους οποίους ασχολούνται µε αυτή. Παρουσιάζονται πληροφορίες σχετικά µε τα επικρατέστερα στις προτιµήσεις µουσικά είδη (ροκ, ποπ, ραπ). Σύµφωνα µε τα διαγράµµατα οι υποθέσεις της έρευνας επαληθεύτηκαν, δηλαδή πράγµατι κυριαρχούν ορισµένα µόνο είδη, ένα µεγάλο ποσοστό δεν ασχολείται µε κάποιο µουσικό όργανο, σχεδόν οι µισοί αφιερώνουν πάνω από δυο ώρες και περίπου όλοι αποκτούν τα κοµµάτια που θέλουν ελεύθερα από το διαδίκτυο. 4
Εισαγωγή Οριοθέτηση Ερευνήθηκαν οι µουσικές προτιµήσεις των νέων ηλικίας 14-16 ετών και η σχέση που έχουν µε τη µουσική, δηλαδή οι ώρες που αφιερώνουν στην ακρόαση µουσικής, τους λόγους για τους οποίους την ακούν και το αν ασχολούνται οι ίδιοι µε κάποιο µουσικό όργανο. Επιπλέον, ερευνήθηκε ο τρόπος ενηµέρωσής τους και οι παράγοντες που τους επηρεάζουν στην επιλογή της µουσικής που ακούν. Μεταβλητές Εξαρτηµένη µεταβλητή αποτελούν οι νέοι ηλικίας 14 16 ετών, ενώ ανεξάρτητη οι µουσικές προτιµήσεις και η σχέση που έχουν µε τη µουσική (δλδ ώρες και λόγοι ακρόασης, µουσικά όργανα, ενηµέρωση, παράγοντες που τους επηρεάζουν). Υπόθεση Αναµένεται να υπάρχουν συγκεκριµένα είδη µουσικής που θα είναι περισσότερο αρεστά στους νέους, οι οποίοι ακολουθούν τις τάσεις των συνοµηλίκων τους, καθώς και ότι ένα µεγάλο ποσοστό δεν θα ασχολείται µε κάποιο µουσικό όργανο. Επιπροσθέτως, αναµένεται ότι οι περισσότεροι θα αφιερώνουν πάνω από δυο ώρες ηµερησίως στην ενασχόληση µε τη µουσική και ότι τέλος, η πλειονότητα των νέων προµηθεύεται τα τραγούδια/cd ελεύθερα από το διαδίκτυο. Μεθοδολογία Η έρευνα πραγµατοποιήθηκε µε τη βοήθεια ερωτηµατολογίου που µοιράστηκε και συµπληρώθηκε από µαθητές της Α Λυκείου της Ιωνιδείου Σχολής Πειραιά και του 4ου Γ.Ε.Λ. Κορυδαλλού, τα οποία επεξεργάστηκαν µε τη βοήθεια του excel. 5
Σκοπός της έρευνας Η έρευνα στοχεύει στην καταγραφή των µουσικών προτιµήσεων των νέων, οι οποίες είναι ενδεικτικές της ψυχολογίας και των απόψεων που διαµορφώνουν κατά την πιο κρίσιµη ηλικία τους, την εφηβεία. Αυτό συµβαίνει διότι τα διαφορετικά είδη µουσικής αντικατοπτρίζουν τα αισθήµατα και τις αντιλήψεις διαφορετικών ειδών ανθρώπων ή τα πρότυπά τους. Συνεπώς µπορεί να µας βοηθήσει να κατανοήσουµε τα προβλήµατα, τις ανησυχίες και τις σκέψεις τους. Επιπροσθέτως, µπορούµε να καταλάβουµε το πόσο δυνατός είναι ο δεσµός τους µέσα από τις ώρες τις οποίες αφιερώνουν και το αν οι ίδιοι µαθαίνουν κάποιο µουσικό όργανο για να καλλιεργήσουν τη δηµιουργικότητά τους. Αυτό που µου έδωσε το έναυσµα να διεξάγω αυτή την έρευνα είναι όχι µόνο το να έχω µια πιο ολοκληρωµένη εικόνα για τις µουσικές προτιµήσεις των συνοµηλίκων µου αλλά και η περιέργεια που µε ωθεί στο να βρω απάντηση σε ερωτήµατα όπως : «Οι νέοι σήµερα έχουν κοινές προτιµήσεις στη µουσική;» «Πώς ενηµερώνονται;» «Για ποιους λόγους ακούν µουσική;» «Έχουν κάποια ενεργητική σχέση µε τη µουσική;» Παράγοντες που δε επηρεάζουν τα αποτελέσµατά της Παράγοντας που δεν επηρεάζει το αποτέλεσµα της έρευνας αποτελεί η ηλικία των ερωτηθέντων εφόσον στοχεύει το σύνολο των εφήβων της Α Λυκείου. Όρια της έρευνας Τα αποτελέσµατα της έρευνας ενδέχεται να είναι ανακριβή δεδοµένου ότι δεν υπάρχει η δυνατότητα επιλογής ενός τυχαίου δείγµατος από πολλές διαφορετικές περιοχές, συνεπώς το δείγµα θα παρουσιάζει οµοιογένεια σε ορισµένα χαρακτηριστικά του αφού το σύνολό του αποτελείται από µαθητές της Α Λυκείου της Ιωνιδείου Σχολής Πειραιά και του 4 ου Γ.Ε.Λ. Κορυδαλλού. 6
Θεωρητικό µέρος Ιστορική αναδροµή γενικά στοιχεία Η µουσική και το τραγούδι συνοδεύουν την ανθρώπινη ιστορία εδώ και χιλιάδες χρόνια. Πέρα από την πολιτιστική τους αξία, αποτελούν και µία µορφή έκφρασης των ανθρώπινων συναισθηµάτων. Παλιότερα οι άνθρωποι είχαν την ευκαιρία να ακούν µουσική και τραγούδια µόνο κατά τη διάρκεια εκδηλώσεων που είχαν ιδιαίτερη σηµασία για αυτούς (γιορτές, κοινωνικά γεγονότα ευχάριστα ή δυσάρεστα, κλπ). Με τη βοήθεια της τεχνολογίας αποκτήσαµε τη δυνατότητα να επιλέγουµε τον τόπο και τον χρόνο στον οποίο ακούµε µουσική. Ακόµα έχουµε τη δυνατότητα να επιλέξουµε το κατάλληλο είδος της µουσικής που θα ακούσουµε ανάλογα µε το πώς αισθανόµαστε ή µε τη διάθεσή µας. Η συνεχής βελτίωση του τεχνολογικού εξοπλισµού ο οποίος είναι διαθέσιµος στους νέους, όπως συσκευές αναπαραγωγής ήχου, καθιστούν πιο εύκολη την ενασχόληση µε τη µουσική, όπως και η εύκολη πρόσβαση που δίνει το διαδίκτυο και η µεγάλη ποικιλία ειδών η οποία προσφέρεται διευρύνουν τις επιλογές του νέου ως προς την διαµόρφωση των προτιµήσεών του. Μουσικά είδη Ένα ευρέως διαδεδοµένο είδος µουσικής στους νέους αποτελεί η Rap. Η Rap (rap) είναι κυρίως αφροαµερικανικό µουσικό είδος που ξεκίνησε να γνωρίζει άνθιση στα τέλη της δεκαετίας του 197. Έχει τις ρίζες της στην αφρικανική µουσική η οποία µεταφέρθηκε µε τη βίαιη εκδούλευση και µετέπειτα µετακίνηση τους οι µαύροι στην Αµερική. Πήρε το όνοµά της από το αγγλικό ρήµα rap [=χτυπώ]. Πρόκειται για είδος που δίνει έµφαση στους στίχους (ρίµες) και στο περιεχόµενο αυτών και η µουσική συνήθως είναι συνοδευτική και δευτερεύουσας µέριµνας, χαρακτηριστική είναι η απουσία συνοδείας µουσικών οργάνων και η παραγωγή ήχου από µηχανήµατα όπως π.χ η/υ. Οι στίχοι, αυτοσχέδιοι στην καθηµερινή έκφραση(freestyle) αλλά επεξεργασµένοι στις παραγωγές, δεν τραγουδιούνται, αλλά απαγγέλλονται µε ιδιαίτερο, ρυθµικό, τρόπο ενώ η µουσική δανείζεται στοιχεία από τη soul, τη τζαζ όσο και από άλλα ποικίλα µουσικά ρεύµατα. Οι στίχοι, οι οποίοι έχουν µεγάλη έκταση και 7
ποσότητα, εκφράζουν κατά κανόνα καθηµερινά βιώµατα και εµπειρίες, ενώ σε τραγούδια ορισµένων καλλιτεχνών αποκτούν πολιτική προέκταση κυριότατα ανατρεπτική, ρηξικέλευθη όσο και καυστική αφού πηγή της µουσικής αυτής είναι τα γκέτο των περιθωριοποιηµένων µαύρων των Ηνωµένων Πολιτειών ενώ δεν απουσιάζει επίσης η λυρικότητα και η ποιητική πνοή από ορισµένους καλλιτέχνες και συγκροτήµατα. Άλλο ένα δηµοφιλές είδος αποτελεί η pop, η οποία πήρε το όνοµά της µόλις στα µέσα του περασµένου αιώνα. Έχει ένα βασικό ρυθµικό στοιχείο και µελωδίες ενώ κάποιες φορές υπάρχει και ενορχήστρωση ή ακόµα και χορωδίες. Συνήθως έχουν µικρή διάρκεια τα τραγούδια αυτού του είδους και κύριο θέµα τους είναι βιώµατα της καθηµερινής ζωής, η αγάπη και ο έρωτας. Άλλο δηµοφιλές είδος αποτελεί η ροκ. Ο όρος ροκ στη µουσική, χρησιµοποιείται για να περιγράψει τα είδη που προέκυψαν από την εξέλιξη του είδους του rock and roll. Η µουσική ροκ (rock) στο σύνολό της, αποτελεί ένα είδος δηµοφιλούς µουσικής που χαρακτηρίζεται συνήθως από έντονο ρυθµό και από ευδιάκριτη, χαρακτηριστική µελωδία φωνητικών η οποία συνοδεύεται συνήθως από ηλεκτρικές κιθάρες, ηλεκτρικό µπάσο και ντραµς. Πολλές φορές χρησιµοποιούνται και πληκτροφόρα όργανα, όπως πιάνο ή συνθεσάιζερ. Εµφανίστηκε στις αρχές της δεκαετίας του 195 στην Αµερική και είχε ως βάση την τεχνοτροπία του Rhythm and Blues και το ρυθµό του rock and roll των αφροαµερικάνικων κοινοτήτων των Ηνωµένων Πολιτειών, καθώς και το rockabilly, που στην ουσία ήταν η έκφραση των λευκών µέσω των προαναφερθέντων ειδών αφροαµερικανικής προέλευσης. Συνεισφορά στον ήχο που πρωτοχαρακτηρίστηκε ροκ, θεωρείται ότι είχε και η country µουσική. Αυτή, είχε στοιχεία µπλουζ και βασιζόταν στα παραδοσιακά είδη µουσικής των κατοίκων των ΗΠΑ και ήταν πολύ δηµοφιλής, κυρίως µεταξύ των λευκών και στο Νότο. Υπάρχουν πολλές υποκατηγορίες της ροκ τώρα πια εκτός από τις προαναφερθείσες, π.χ Punk ροκ. 8
Επιδράσεις της µουσικής Πριν από µερικά χρόνια είχε κυκλοφορήσει και είχε κάνει πάταγο το περίφηµο βιβλίο The Mozart Effect του Ντον Κάµπελ, στο οποίο συνοψίζονταν στοιχεία ερευνών από όλο τον κόσµο πάνω στα ευεργετικά αποτελέσµατα της ακρόασης ορισµένων ειδών µουσικής, µε πρώτες τις συνθέσεις του Μότσαρτ. Σύµφωνα µε αυτά, η µουσική: *Βελτιώνει την επίδοση σε διάφορα τεστ. *Ελαττώνει τον απαιτούµενο χρόνο εκµάθησης. *Ενοποιεί τα δυο ηµισφαίρια του εγκεφάλου για αποτελεσµατικότερη µάθηση. *Ηρεµεί τα υπερκινητικά παιδιά. *Μειώνει τα λάθη κατά τη διάρκεια της εργασίας ή της µελέτης. *Βελτιώνει τη δηµιουργικότητα και τη διαύγεια. *Επιταχύνει την ανάρρωση από ασθένειες ή ατυχήµατα. *Αυξάνει το δείκτη νοηµοσύνης κατά 9 µονάδες παροδικά(σύµφωνα µε έρευνα που έγινε στο Πανεπιστήµιο της Καλιφόρνια). Εγκλωβισµένοι σε ένα σκληρό καθηµερινό πρόγραµµα, φορτωµένοι µε δεκάδες υποχρεώσεις είτε γιατί το σύστηµα της εκπαίδευσης το επιβάλλει, είτε γιατί η κοινωνική καταξίωση το θέλει, οι έφηβοι ζητούν απεγνωσµένα: ελεύθερο χρόνο, ψυχολογική ηρεµία, παράθυρα επικοινωνίας, έκφρασης και δηµιουργίας. Αυτό µπορεί να τους το δώσει η µουσική και τα διάφορα της ρεύµατα µέσα από τις ιδέες και αντιλήψεις που εκφράζει το καθένα. 9
Ερευνητικό µέρος Χρονοδιάγραµµα εργασιών Ερωτηµατολόγιο (σύνταξη) Ερωτηµατολόγιο (καταµέτρηση) Θεωρητικό µέρος Ερευνητικό µέρος Τίτλος Πρόλογος Εισαγωγή 1 Χ Χ 2 Χ 3 Χ 4 Χ 5 Χ 6 Χ Χ 7 Χ 8 Χ Χ 9 Χ 1 Χ 11 Χ 12 Χ 13 Χ 14 Χ 15 Χ Κατάλογος υλικών και µέσων Χρησιµοποιήθηκαν: τετράδιο για σηµειώσεις, ηλεκτρονικός υπολογιστής (excel) για τη δηµιουργία διαγραµµάτων και εκτυπωτής για την ολοκλήρωση της εργασίας που πραγµατοποιήθηκε µε τη βοήθεια ερωτηµατολογίου: Ερωτηµατολόγιο : Οι µουσικές προτιµήσεις των νέων και η σχέση τους µε τη µουσική. 1. Ηλικία : 2. Φύλο : Αγόρι Κορίτσι 3. Ακούτε µουσική στον ελεύθερό σας χρόνο; Ναι Όχι 4. Αν ναι, πόσο συχνά; -1 ώρα τη µέρα 1-2 ώρες τη µέρα πάνω από 2 5. Ποιο είναι το αγαπηµένο σας είδος; (έως 3 είδη) 1
6. Αναφέρετε ένα χαρακτηριστικό συγκρότηµα/καλλιτέχνη του κάθε είδους : 7. Προτιµάτε ελληνικά ή ξένα τραγούδια; Ελληνικά Ξένα Και τα δυο 8. Ένα τραγούδι το επιλέγετε µε βάση : τη µουσική του τα λόγια και τα δυο πότε το ένα πότε το άλλο 9. Με ποιον τρόπο ενηµερώνεστε περισσότερο;(έως 3 επιλογές) Από : Φίλους Ραδιοφωνικές εκποµπές Τηλεοπτικές εκποµπές Περιοδικά ιαδίκτυο 1. Πότε και για ποιους κυρίως λόγους ακούτε µουσική; 11. Από ποιους παράγοντες επηρεάζονται οι προτιµήσεις σας; Φιλικό περιβάλλον Οικογένεια Τίποτα Άλλο :.. 12. Ασχολείστε οι ίδιοι µε κάποιο µουσικό όργανο; Ναι Όχι Αν ναι, τότε ποιο; 13. Με ποιους τρόπους αποκτάτε τα τραγούδια που σας ενδιαφέρουν; ιαδίκτυο (ελεύθερο κατέβασµα) ιαδίκτυο (αγορά) Μουσικό κατάστηµα Από φίλους Άλλο.. Ευχαριστώ για το χρόνο σας! Εκτέλεση της έρευνας Μοιράστηκαν τα ερωτηµατολόγια και µετά τη συγκοµιδή τους έγινε η καταµέτρηση των αποτελεσµάτων και η σύνταξη στατιστικών πινάκων µε τη βοήθεια του excel. 11
Πίνακας Παρατηρήσεων - Ανάλυση αποτελεσµάτων 1. Η µουσική στον ελεύθερο χρόνο Παρατηρήθηκε ότι όλοι οι ερωτηθέντες ακούνε µουσική στον ελεύθερό τους χρόνο, µε διαφοροποιήσεις στο χρόνο που αφιερώνει ο καθένας για το σκοπό αυτό καθηµερινά. 1.Α Ώρες ενασχόλησης µε τη µουσική Σύµφωνα µε το διάγραµµα 1.Α.1 ένα µεγάλο µέρος των νέων (45,88%) της Α Λυκείου ακούει µουσική στον ελεύθερό του χρόνο για περισσότερες από δυο ώρες τη µέρα. Λιγότεροι (31,76%), ακούν µια δυο ώρες και ακόµα λιγότεροι (22,35%) κάτω από µια ώρα. Ώρες ενασχόλησης 5 45 45,88 Ποσοστό 4 35 3 25 2 15 1 5 22,35 31,76-1 ώρες 1-2 ώρες >2 ώρες ιάγραµµα 1.Α.1: Ώρες ενασχόλησης µε τη µουσική. Περαιτέρω ανάλυση σε σχέση µε τα φύλλα φαίνεται τον πίνακα 1.Α.2, σύµφωνα µε τον οποίο, ενώ υπάρχει µια ισορροπία σε αγόρια και κορίτσια που ακούν από µια έως δυο ώρες -31,43% και 32% αντίστοιχα- παρατηρείται µεγάλη διαφορά στα άτοµα που 12
ακούν -1 ώρες και περισσότερες από δυο, καθώς τα αγόρια υπερτερούν των κοριτσιών στην πρώτη περίπτωση µε 34,29% έναντι 14% αντίστοιχα. Το αντίθετο συµβαίνει για όσους ακούν πάνω από δυο ώρες, αφού τα κορίτσια (54%) είναι περισσότερα από τα αγόρια (34,29%). Τέλος, γενικά υπάρχει µια ισοµερής κατανοµή των αγοριών σε αντίθεση µε τα κορίτσια. Ώρες ενασχόλησης ανα φύλο 6 54 5 4 34,29 32 31,43 34,29 3 κορίτσια αγόρια 2 14 1-1 ώρες 1-2 ώρες >2 ώρες ιάγραµµα 1.Α.2: Ώρες ενασχόλησης µε τη µουσική ανά φύλλο. 2. Μουσικό Είδος προτίµησης Μελετώντας το διάγραµµα 2.1 µπορούµε να εντοπίσουµε τρία µουσικά είδη που κυριαρχούν στις προτιµήσεις των νέων: η ροκ (37,65%), η rap (34,12%) και η pop (31,76%). Έπειτα ακολουθούν τα λαϊκά (21,18%), η metal (1,59%), το έντεχνο (9,41%), και η R&B (8,24%). Ενώ ποσοστά κατώτερα του 5% σηµειώνουν τα ακόλουθα: jazz, punk, latin, techno-trance, house και κλασσική. Το σχετικά µικρό µέγεθος του δείγµατος δε µπορεί να µας βοηθήσει για την εξαγωγή έγκυρων συµπερασµάτων για τις λιγότερο γνωστές µουσικές φόρµες. 13
Μουσικές προτιµήσεις 4 37,65 35 34,12 31,76 3 25 2 15 1 8,24 1,59 9,41 21,18 5 ροκ rap pop 2,35 jazz r&b punk 3,53 3,53 dance 2,35 latin metal techno-trance 2,35 1,18 1,18 house κλασσική έντεχνο λαικά ιάγραµµα 2.1: Μουσικές προτιµήσεις των νέων. Σηµαντικές διαφορές ανάµεσα στα δυο φύλλα εντοπίζονται, σύµφωνα µε το διάγραµµα 2.2, στην Pop, τη metal και τα λαϊκά. Τα κορίτσια προτιµούν περισσότερο από τα αγόρια την pop, 42% και 17,14% αντίστοιχα, όπως και τα λαϊκά, 26% έναντι 14,2% των αγοριών. Σε αντίθεση τα αγόρια υπερτερούν όσον αφορά τη metal µε 2% έναντι 4% των κοριτσιών. Επιπροσθέτως, στα είδη µικρότερης προτίµησης (π.χ jazz, punk, latin, κλασσική) τα κορίτσια δείχνουν µεγαλύτερη προτίµηση σε σχέση µε τα µηδαµινά ποσοστά που παρουσιάζουν τα αγόρια. Μουσικές προτιµήσεις ανα φύλο 45 4 37,14 38 37,14 42 35 32 3 25 2 15 17,14 2, 26 14,29 κορίτσια αγόρια 1 5 4 88,57 6 4 2,86 4 4 5,71 1 8,57,,, 2,86 2, ροκ rap pop jazz r&b punk dance latin metal techno-trance house κλασσική έντεχνο λαικά ιάγραµµα 2.2: Μουσικές προτιµήσεις των νέων ανά φύλο. 14
3. Προτιµώµενη γλώσσα Στο διάγραµµα 3.1 δεν παρατηρείται ιδιαίτερη προτίµηση ανάµεσα σε ελληνικά και ξένα τραγούδια καθώς το 52,94% ακούει και τα δυο, ενώ το 28,24% επιλέγει τα ξένα και ένα 18,82% µόνο ελληνικά. Γλώσσα προτίµησης 6 52,94 5 4 3 28,24 2 18,82 1 ελληνικά ξένα και τα δυο ιάγραµµα 3.1: Γλώσσα προτίµησης Γλώσσα προτίµησης ανά φύλο 6 58 5 45,71 4 3 25,71 28 28,57 κορίτσια αγόρια 2 14 1 ελληνικά ξένα και τα δυο ιάγραµµα 3.2: Γλώσσα προτίµησης ανά φύλο. 15
Σηµαντική διαφορά µεταξύ αγοριών και κοριτσιών δεν υφίσταται, αν και είναι περισσότερα τα κορίτσια που ακούν και ελληνικά και ξένα (58%) σε σχέση µε τα αγόρια (45,71%), τα οποία προτιµούν σε µεγαλύτερο ποσοστό τα ελληνικά, 25,71% έναντι 14% των κοριτσιών. Οµοιογένεια υπάρχει στην επιλογή ξένων τραγουδιών, 28% για τα κορίτσια και 28,57% για τα αγόρια (διάγραµµα 3.2). 4. Τρόπος επιλογής τραγουδιών Στο διάγραµµα 4.1 παρατηρείται ότι για να επιλέξουν τα κοµµάτια που ακούνε οι νέοι βασίζονται και στα λόγια και στη µουσική (58.82%) ή πότε το ένα και πότε το άλλο (31,76%). Ελάχιστοι είναι εκείνοι που βασίζονται µόνο σε ένα από αυτά για να επιλέξουν τα τραγούδια που ακούνε: µουσική (7,6%), λόγια (2,35%). Κριτήριο επιλογής 7 6 58,82 5 4 3 31,76 2 1 7,6 2,35 µουσική λόγια και τα δυο ένα από τα 2 κάθε φορά ιάγραµµα 4.1: Κριτήριο επιλογής τραγουδιών. Στο διάγραµµα 4.2 παρατηρείται διαφοροποίηση στα κριτήρια αγοριών κοριτσιών Το 65,71% των αγοριών έχουν ως κριτήριο και τα λόγια και τη µουσική έναντι του 54% των κοριτσιών. 16
Κριτήριο επιλογής ανά φύλο 7 65,71 6 54 5 4 3 36 25,71 κορίτσια αγόρια 2 1 8 5,71 2 2,86 µουσική λόγια και τα δυο ένα από τα 2 κάθε φορά ιάγραµµα 4.2: Κριτήριο επιλογής τραγουδιών ανά φύλο. 5. Τρόποι ενηµέρωσης Στο διάγραµµα 5.1 µπορούµε να παρατηρήσουµε ότι οι νέοι χρησιµοποιούν συχνά το ραδιόφωνο (54,12%) για την ενηµέρωσή τους, ενώ και το διαδίκτυο είναι ευρέως διαδεδοµένο (49,41%). Παράλληλα οι νέοι αλληλοενηµερώνονται σε µεγάλο βαθµό (5,59%). Λιγότερη απήχηση γνωρίζουν η τηλεόραση µε 23,53% και τα περιοδικά µε 17,65%. Τρόπος ενηµέρωσης 6 5 5,59 54,12 49,41 4 3 23,53 2 17,65 1 φίλοι ραδιόφωνο τηλεόραση περιοδικά διαδίκτυο ιάγραµµα 5.1: Τρόποι ενηµέρωσης των νέων. 17
Από το διάγραµµα 5.2 µπορούµε εύκολα να συµπεράνουµε ότι τα αγόρια δείχνουν ιδιαίτερη προτίµηση στην ενηµέρωση σχετικά µε τη µουσική µέσω του διαδικτύου (71,43%) σε αντίθεση µε τα κορίτσια (34%). Από την άλλη µεριά τα κορίτσια προτιµούν τα περιοδικά (26%) ενώ τα αγόρια όχι και τόσο (5,71%). Το ραδιόφωνο τείνει να προτιµάται περισσότερο από τα κορίτσια σε ποσοστό 62% έναντι 42,68% των αγοριών. Και για τα δυο φύλα σηµαντικό ποσοστό καταλαµβάνουν οι φίλοι -5% για τα κορίτσια και 51,4% τα αγόρια- ενώ µικρότερο η τηλεόραση µε 24% των κοριτσιών και 22,86% των αγοριών αντίστοιχα. Τρόπος ενηµέρωσης ανά φύλο 8 7 62 71,43 6 5 4 3 5 51,43 42,86 24 22,86 26 34 κορίτσια αγόρια 2 1 5,71 φίλοι ραδιόφωνο τηλεόραση περιοδικά διαδίκτυο ιάγραµµα 5.2: Τρόποι ενηµέρωσης ανά φύλο. 6. Λόγοι ενασχόλησης µε τη µουσική Ο κυριότερος λόγος ενασχόλησης των νέων µε τη µουσική αποδεικνύεται ότι είναι η χαλάρωση/ξεκούραση καθώς εµφανίζει ένα ποσοστό 6% στις απαντήσεις που δόθηκαν (διάγραµµα 6.1). εύτερη στη σειρά έρχεται η ψυχαγωγία µε 44,71% και τρίτη η αγαπηµένη ασχολία/χόµπι, 31,76%, ενώ ελάχιστοι είναι εκείνοι που δεν έχουν κάποιο συγκεκριµένο λόγο για να ακούσουν µουσική (7,6%). 18
Λόγος ενασχόλησης 7 6 6, 5 44,71 4 3 31,76 2 1 7,6 χαλάρωση διασκέδαση αγαπηµένη ασχολία τίποτα ιάγραµµα 6.1: Λόγοι ενασχόλησης των νέων µε τη µουσική. Σύµφωνα µε το διάγραµµα 6.2 υπάρχει οµοιογένεια στους λόγους για τους οποίους τα αγόρια και τα κορίτσια ακούν µουσική, µε µόνη διαφοροποίηση το γεγονός ότι η ενασχόληση µε τη µουσική αποτελεί αγαπηµένη ασχολία για τα κορίτσια (38%) ενώ όχι τόσο για τα αγόρια (22,86%). Λόγος ενασχόλησης ανά φύλο 7 6 58 62,86 5 44 45,71 4 3 38 22,86 κορίτσια αγόρια 2 1 6 8,57 χαλάρωση διασκέδαση αγαπηµένη ασχολία τίποτα ιάγραµµα 6.2: Λόγοι ενασχόλησης των νέων µε τη µουσική ανά φύλο. 19
7. Επιρροή στον τοµέα των προτιµήσεων Το διάγραµµα 7.1 δείχνει ότι οι περισσότεροι νέοι (56,47%) δεν επηρεάζονται από κάποιον παράγοντα. Ένα ποσοστό 35,29% επηρεάζεται από το φιλικό του περιβάλλον και ακόµα λιγότεροι (16,47%) από την οικογένεια. Επιρροή 6 56,47 5 4 35,29 3 2 16,47 1 φίλοι οικογένεια τίποτα ιάγραµµα 7.1: Επιρροή στον τοµέα των προτιµήσεων. Παρατηρείται ότι δεν υπάρχουν σηµαντικές διαφορές στις επιρροές που δέχονται τα δυο φύλα (διάγραµµα 7.2). Επιρροή ανά φύλο 6 6 54 5 4 38 31,43 3 2 16 17,14 κορίτσια αγόρια 1 φίλοι οικογένεια τίποτα ιάγραµµα 7.2: Επιρροή στον τοµέα των προτιµήσεων ανά φύλο. 2
8. Τρόπος απόκτησης τραγουδιών Ευρέως διαδεδοµένο ανάµεσα στους νέους είναι το ελεύθερο κατέβασµα µέσω του διαδικτύου, καθώς χρησιµοποιείται από ένα ποσοστό 87,6%. Ένα µεγάλο µέρος (51,76%) των νέων αποκτούν τα κοµµάτια που τους ενδιαφέρουν από φίλους. Μόνο ένα 9,41% αγοράζει από κατάστηµα και µόλις 1,18% από το διαδίκτυο (διάγραµµα 8.1). Τρόπος απόκτησης 1 9 87,6 8 7 6 5 4 3 51,76 2 1 ελεύθερο κατέβασµα 1,18 αγορά µέσω διαδικτύου 9,41 1,18 κατάστηµα φίλοι άλλο ιάγραµµα 8.1: Τρόπος απόκτησης τραγουδιών. Σχεδόν όλα τα αγόρια (94,29%) χρησιµοποιούν το διαδίκτυο για να κατεβάσουν ελεύθερα τα κοµµάτια που θέλουν, ενώ το ίδιο κάνουν και τα περισσότερα κορίτσια (82%). Από µουσικά καταστήµατα τείνουν να αγοράζουν περισσότερο τα κορίτσια σε ένα ποσοστό 14% έναντι 2,86% των αγοριών (διάγραµµα 8.2). 21
Τρόπος απόκτησης ανά φύλο 1 94,29 9 82 8 7 6 5 4 5 54,29 κορίτσια αγόρια 3 2 14 1 ελεύθερο κατέβασµα 2,86 αγορά µέσω διαδικτύου 2,86 2,86 κατάστηµα φίλοι άλλο ιάγραµµα 8.2: Τρόπος απόκτησης τραγουδιών ανά φύλο. 22
9. Μουσικά όργανα Στο διάγραµµα 9.1 µπορούµε να δούµε ότι δεν είναι πολλοί οι νέοι που παίζουν κάποιο µουσικό όργανο, αφού το 69,41% του δείγµατος δεν ασχολείται. Κυριαρχούν στις προτιµήσεις το πιάνο/αρµόνιο (15,29%) και η κιθάρα (9,41%). Υπάρχουν και όργανα όπως µπουζούκι, λύρα, βιολί και drums που συγκεντρώνουν ποσοστά κάτω του 5%. Βέβαια, το µικρό µέγεθος του δείγµατος δε µπορεί να µας δώσει αξιόπιστες ενδείξεις για τα λιγότερο προτιµώµενα µουσικά όργανα. Μουσικό όργανο 8 7 69,41 6 5 4 3 2 1 15,29 9,41 1,18 2,35 1,18 1,18 κανένα κιθάρα πιάνο/αρµόνιο drums µπουζούκι βιολί λύρα ιάγραµµα 9.1: Μουσικά όργανα που παίζουν οι νέοι. Σύµφωνα µε το διάγραµµα 9.2 είναι µεγαλύτερο το ποσοστό των κοριτσιών που δεν παίζουν κάποιο όργανο σε σχέση µε τα αγόρια, 76% έναντι 6% αντίστοιχα. Τα αγόρια προτιµούν περισσότερο την κιθάρα (17,14%). Στα υπόλοιπα όργανα δεν παρατηρούνται σηµαντικές διαφορές. 23
Μουσικό όργανο 8 76 7 6 6 5 4 3 κορίτσια αγόρια 2 17,14 16 14,29 1 5,71 4 2,86 2 2 κανένα κιθάρα πιάνο/αρµόνιο drums µπουζούκι βιολί λύρα ιάγραµµα 9.2: Μουσικά όργανα ανά φύλο. 24
Συµπεράσµατα Προτάσεις Κατάλογος συµπερασµάτων : Είναι εµφανές ότι ένα µεγάλο µέρος των νέων (45,88%) ασχολείται για παραπάνω από δυο ώρες µε τη µουσική, εποµένως αποτελεί ένα σηµαντικό µέρος της καθηµερινότητάς τους. Πιθανόν αυτό συµβαίνει επειδή το 6% ακούει µουσική για να χαλαρώσει και το 44,71% για να διασκεδάσει, κάτι που χρειάζονται οι νέοι λόγω του βεβαρηµένου προγράµµατός τους. Παρατηρείται ότι τα κορίτσια που αφιερώνουν πολλές ώρες είναι περισσότερα από τα αγόρια, 54% έναντι 34,29%. Τα κυριότερα µουσικά ρεύµατα που επικρατούν είναι η ροκ (37,65%), η ραπ (34,12%) και η ποπ (31,76%), η ροκ αποτελεί ένα είδος που βοηθά στην εκτόνωση, η ραπ είναι δηµοφιλής για τη ρυθµικότητα της και τους στίχους, συχνά εµπνευσµένοι από την καθηµερινή ζωή και η ποπ χάρη στη µελωδικότητα της. Το ποσοστό κοριτσιών που ακούει ποπ (42%) και λαϊκά (26%) είναι µεγαλύτερο από των αγοριών ενώ τα αγόρια επικρατούν στη metal (2%) και rap (37,4%), ίσως επειδή θεωρούνται πιο σκληρά είδη µουσικής. Σχετικά µε τη γλώσσα προτίµησης τα αγόρια που ακούν κυρίως ελληνικά είναι το 25,71% έναντι του 14% των κοριτσιών. Τα κορίτσια προτιµούν το ραδιόφωνο για την ενηµέρωση τους σχετικά µε τη µουσική -62% έναντι 42,86% των αγοριών- ενώ τα αγόρια επιλέγουν το διαδίκτυο σε αντίθεση µε τα κορίτσια, 71,43% και 34%, αντίστοιχα. Το ποσοστό των κοριτσιών που προτιµούν να αγοράζουν τα cd που θέλουν (14%) είναι µεγαλύτερο από αυτό των αγοριών (2,86%), ενώ ελεύθερα από το διαδίκτυο κατεβάζει το 94% των αγοριών σε αντίθεση µε το 82% των κοριτσιών. Το 17,14% των αγοριών παίζει κιθάρα σε αντίθεση µε το 4% των κοριτσιών. Συνεπώς η αρχική υπόθεση επαληθεύτηκε µε µόνη εξαίρεση το γεγονός ότι δεν είναι πολλοί εκείνοι που επηρεάζονται από το φιλικό τους περιβάλλον. 25
Προτάσεις για συµπληρωµατικές έρευνες : Θα µπορούσε να ερευνηθεί επίσης το ίδιο δείγµα σε µερικά χρόνια, ώστε να παρατηρήσουµε τυχόν µεταβολές στις προτιµήσεις και την ενασχόλησή τους µε τη µουσική στο πέρασµα των χρόνων, για να δούµε ποια από αυτά τα είδη και συνήθειες είναι χαρακτηριστικά της εφηβικής ηλικίας και ποια µιας πιο ώριµης. Επιπροσθέτως, θα µπορούσαν να µελετηθούν οι µουσικές προτιµήσεις σε σχέση µε τη συµπεριφορά και το χαρακτήρα του καθένα, διότι θεωρείται ότι τα άτοµα επηρεάζονται από τα ακούσµατά τους και κάθε είδος εξιστορεί διαφορετικά πράγµατα και µε διαφορετικό τρόπο. 26
Βιβλιογραφία http://www.grammo.gr/anthrwpos_mousiki.htm http://forum.vergis.org http://el.wikipedia.org/wiki 27