ΕΥΡΩΒΑΡΟΜΕΤΡΟ 65 ΚΟΙΝΗ ΓΝΩΜΗ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ

Standard Eurobarometer European Commission ΕΥΡΩΒΑΡΟΜΕΤΡΟ 65 ΚΟΙΝΗ ΓΝΩΜΗ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ ΑΝΟΙΞΗ 2006 ΕΘΝΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Standard Eurobarometer 65 / Spring 2006 TNS Opinion & Social ΚΥΠΡΟΣ (ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΕΛΕΓΧΟΜΕΝΕΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΤΗΣ ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ) Η έρευνα αυτή έγινε κατόπιν αιτήµατος και υπό τον συντονισµό της Γενικής ιεύθυνσης Τύπου και Επικοινωνίας. Η ανάλυση αυτή έγινε για την Αντιπροσωπεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Κύπρο. Το κείµενο αυτό δεν εκφράζει τις θέσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Οι ερµηνείες ή οι απόψεις της παρούσας ανάλυσης εκφράζουν αποκλειστικά και µόνο την άποψη του συντάκτη. Η Εθνική Έκθεση για την Αντιπροσωπεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Κύπρο (περιοχές ελεγχόµενες από την Κυβέρνηση της Κυπριακής ηµοκρατίας) ετοιµάστηκε από την Ελένη Μαραγκού.

ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ ΣΥΝΟΠΤΙΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ 1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ 8 ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ 9 ΜΕΡΟΣ 1: Η ΖΩΗ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ 9 1.1 Προσωπική κατάσταση και προσδοκίες 10 1.1.1 Ικανοποίηση από τη ζωή 10 Ικανοποίηση από τη ζωή 10 1.1.2 Μελλοντικές προσδοκίες 11 1.1.3 Εξέλιξη της προσωπικής κατάστασης στα τελευταία 5 χρόνια 13 1.1.4 Εξέλιξη της προσωπικής κατάστασης στα επόµενα 5 χρόνια 13 1.1.5 Βαθµός σύνδεσης µε τη χώρα και την Ευρωπαϊκή Ένωση 14 1.2 Κυριότερα προβλήµατα που αντιµετωπίζει η χώρα 16 1.3 Εµπιστοσύνη στους θεσµούς 18 1.4 Εκτίµηση για διάφορους τοµείς 19 1.5 Απόψεις για θέµατα ενέργειας 20 1.5.1 Μέτρα για µείωση της κατανάλωσης ενέργειας 20 1.5.2 Λήψη απόφασης 21 1.6 Χαρακτηριστικά δείγµατος Κύπρος (CY) 22 ΜΕΡΟΣ 2: ΕΥΡΩΠΑΙΟΙ ΚΑΙ ΕΥΡΩΠΑΙΚΗ ΕΝΩΣΗ 23 2.1 Απόψεις πολιτών για την Ευρωπαϊκή Ένωση 23 2.1.1 Εµπιστοσύνη στους Ευρωπαϊκούς θεσµούς 23 2.1.2 Θέση για τη συµµετοχή της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση 24 2.1.3 Οφέλη από τη συµµετοχή της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση 25 2.1.4 Εικόνα της Ευρωπαϊκής Ένωσης 26 2.1.5 Αντίληψη για την Ευρωπαϊκή Ένωση 27 2.1.6 Αντίληψη για τον τρόπο λειτουργίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης 28 2.2 Επίπεδο Γνώσεων 29 2.2.1 Γνώση για τους θεσµούς ης Ευρωπαϊκής Ένωσης 29 2.2.2 Αντιληπτό επίπεδο γνώσεων 30 2.2.3 Πραγµατικό επίπεδο γνώσεων 31 2.2.4 Ρόλος των θεσµικών οργάνων 32 2.3 Ρόλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην καθηµερινή ζωή 33 2.3.1 Αναµενόµενος ρόλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης 33 2.3.2 Επιθυµητός ρόλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης 34 2.3.3 Ρόλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε εσωτερικά θέµατα της Κύπρου 34 2.4 Φόβοι που προκαλεί η δηµιουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης 36 2.5 Προτεραιότητες της Ευρωπαϊκής Ένωσης 37 ΜΕΡΟΣ 3: ΠΟΛΙΤΕΣ ΚΑΙ ΜΕΣΑ ΜΑΖΙΚΗΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ 39 3.1 Πηγές πληροφόρησης για την Ευρωπαϊκή Ένωση 39 3.2 Συχνότητα ενηµέρωσης από µέσα µαζικής επικοινωνίας 40 3.3 Η Ευρωπαϊκή Ένωση µέσα από τα κυπριακά µέσα 41 3.3.1 Συχνότητα παρουσίασης 41 3.3.2 Αντικειµενικότητα παρουσίασης 42 3.3.2 Αντικειµενικότητα παρουσίασης 43 Παράρτηµα Ι: Ευρωβαρόµετρο «Standard» 65.2 45 Τεχνικές Προδιαγραφές 45 Η Εθνική Έκθεση για την Αντιπροσωπεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Κύπρο (περιοχές ελεγχόµενες από την Κυβέρνηση της Κυπριακής ηµοκρατίας) ετοιµάστηκε από την Ελένη Μαραγκού.

ΣΥΝΟΠΤΙΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Α. Η Ζωή στην Κύπρο Το Ευρωβαρόµετρο 65.2 είναι η τέταρτη έρευνα της σειράς Ευρωβαροµέτρων που διεξάγεται στην Κύπρο µετά την ένταξη της στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η Κύπρος εντάχθηκε στην Ευρωπαϊκή Ένωση µε άλυτο το κυπριακό πρόβληµα και µε εφαρµογή του Ευρωπαϊκού Κεκτηµένου µόνο στις περιοχές τις ελεγχόµενες από την κυβέρνηση της Κυπριακής ηµοκρατίας. Οι πολίτες που διαµένουν στις περιοχές υπό τον έλεγχο της Κυπριακής ηµοκρατίας είναι ικανοποιηµένοι από τη ζωή τους: Η συντριπτική πλειοψηφία των πολιτών (85%) νιώθει ικανοποίηση από τη ζωή που περνά. Το επίπεδο ικανοποίησης των πολιτών παραµένει σχεδόν στα ίδια επίπεδα από την Άνοιξη του 2005. Οι περισσότεροι από τους πολίτες στις περιοχές υπό τον έλεγχο της Κυπριακής ηµοκρατίας δεν αναµένουν αλλαγές µέσα στους επόµενους δώδεκα µήνες όσον αφορά την προσωπική τους κατάσταση: Για τη ζωή γενικά το 44% των πολιτών αναµένει ότι θα παραµείνει η ίδια, 33% ότι θα καλυτερεύσει και 11% ότι θα χειροτερέψει. Για την οικονοµική κατάσταση του νοικοκυριού το 53% δεν προβλέπει κάποιες αλλαγές, 18% αναµένει ότι θα καλυτερεύσει και 25% ότι θα χειροτερέψει. Για τις προσωπικές συνθήκες εργοδότησης έξι στους δέκα πολίτες προβλέπουν σταθερότητα. Το 16% αναµένει βελτίωση και 8% ότι θα χειροτερεύσουν. ιαχρονικά οι βραχυπρόθεσµες προσδοκίες των πολιτών για τα προσωπικά τους θέµατα παραµένουν αναλλοίωτες. Επικρατεί απαισιόδοξο κλίµα για την οικονοµική εξέλιξη της χώρας και για τις συνθήκες εργοδότησης: Οι µισοί σχεδόν αναµένουν ότι τόσο η οικονοµία της χώρας, όσο και οι συνθήκες εργοδότησης θα χειροτερέψουν µέσα στους επόµενους 12 µήνες. Το κλίµα όµως είναι πιο αισιόδοξο σε σύγκριση µε το Ευρωβαρόµετρο του Φθινοπώρου 2005 (χειρότερη οικονοµική κατάσταση της χώρας: Άνοιξη 2006 47%, Φθινόπωρο 2005 60%, χειρότερες συνθήκες εργοδότησης: Άνοιξη 2006 46%, Φθινόπωρο 2005 62%). Βελτιωµένη ή σταθερή κρίνουν την προσωπική τους κατάσταση µέσα στα τελευταία πέντε χρόνια οι περισσότεροι πολίτες στις περιοχές υπό τον έλεγχο της Κυπριακής ηµοκρατίας: Σε ποσοστό 41% οι πολίτες αναγνωρίζουν ότι η προσωπική τους κατάσταση έχει βελτιωθεί µέσα στα τελευταία 5 χρόνια, ενώ 31% θεωρεί ότι η κατάσταση του παρέµεινε σταθερή. Μόνο 26% εκτιµά ότι η κατάσταση του έχει χειροτερέψει. 1

Επικρατεί γενικά ένα κλίµα αισιοδοξίας για την εξέλιξη της προσωπικής κατάστασης µέσα στα επόµενα πέντε χρόνια: Η πλειοψηφία των πολιτών αναµένει βελτίωση (39%) ή σταθερότητα (31%) της προσωπικής κατάστασης. Το ποσοστό που αναµένει χειρότερες συνθήκες περιορίζεται στο 16%. Το ίδιο περίπου κλίµα αισιοδοξίας για την εξέλιξη της προσωπικής κατάστασης τα επόµενα 5 χρόνια επικρατούσε και το Φθινόπωρο του 2005. Οι πολίτες στις περιοχές υπό τον έλεγχο της Κυπριακής ηµοκρατίας στη συντριπτική τους πλειοψηφία είναι συνδεδεµένοι µε τη χώρα (97%), την πόλη/χωριό (91%) και την περιοχή τους (89%). Περιορισµένο όµως είναι το ποσοστό που νιώθει συνδεδεµένο µε την Ευρωπαϊκή Ένωση (27%): Το ποσοστό των πολιτών στις περιοχές υπό τον έλεγχο της Κυπριακής ηµοκρατίας που δηλώνει συνδεδεµένο µε την Ευρώπη/ Ευρωπαϊκή Ένωση είναι το χαµηλότερο που καταγράφηκε µεταξύ όλων των κρατών µελών. Τα δύο κυριότερα προβλήµατα που ανησυχούν περισσότερο σήµερα τους Κύπριους πολίτες (CY) παραµένουν η εγκληµατικότητα (47%) και η άνοδος των τιµών (30%): Σηµαντική µερίδα εκφράζει επίσης προβληµατισµό για την οικονοµική κατάσταση της χώρας (23%), και για την ανεργία (25%). Η ανεργία, το κύριο πρόβληµα του συνόλου των κρατών µελών, αν και βρίσκεται ιεραρχικά στην τρίτη θέση σε τοπικό επίπεδο, µε την πάροδο του χρόνου παίρνει όλο και πιο µεγάλη διάσταση ως ένα σηµαντικό πρόβληµα που απασχολεί τον τόπο. Παρατηρείται σηµαντική κάµψη στο βαθµό εµπιστοσύνης που τρέφουν οι πολίτες στις περιοχές υπό τον έλεγχο της Κυπριακής ηµοκρατίας στην Κυπριακή Κυβέρνηση και την Κυπριακή Βουλή: Σε σύγκριση µε το προηγούµενο Ευρωβαρόµετρο του Φθινοπώρου 2005 µειωµένη παρουσιάζεται η εµπιστοσύνη των πολιτών προς την Κυπριακή Κυβέρνηση (Άνοιξη 2006, 56%: Φθιν. 2005 66%) και την Κυπριακή Βουλή (Άνοιξη 2006, 44%: Φθιν. 2005 58%). Κάποια κάµψη παρατηρείται και στο βαθµό εµπιστοσύνης που τρέφουν οι πολίτες προς το θεσµό της ικαιοσύνης (Άνοιξη 2006, 53%: Φθιν. 2005 59%). Η εµπιστοσύνη προς τα πολιτικά κόµµατα παραµένει σε χαµηλά επίπεδα, όπως ήταν και κατά τα προηγούµενα Ευρωβαρόµετρα (27%). Οι πολίτες εξακολουθούν να έχουν ψηλό βαθµό εµπιστοσύνης προς την Ευρωπαϊκή Ένωση: Η πλειοψηφία των πολιτών εµπιστεύεται την Ευρωπαϊκή Ένωση (61%), ενώ µόνο ένα χαµηλό σχετικά ποσοστό εµπιστεύεται τα Ηνωµένα Έθνη (27%). Το ποσοστό των πολιτών της Κύπρου (CY) που εµπιστεύεται τα Ηνωµένα Έθνη είναι το χαµηλότερο µεταξύ όλων των κρατών µελών. Οι πολίτες κρίνουν θετική την κατάσταση που επικρατεί σε διάφορους τοµείς: Στην πλειοψηφία τους οι πολίτες θεωρούν θετική την κατάσταση που επικρατεί σε διάφορους τοµείς (κυπριακή οικονοµία, ευρωπαϊκή οικονοµία, περιβάλλον της χώρας, κοινωνική προστασία, ποιότητα ζωής και προσωπική οικονοµική κατάσταση), µε περισσότερες θετικές αναφορές στην προσωπική οικονοµική κατάσταση (73%) και την ποιότητα ζωής τους (84%). Ο µόνος τοµέας για τον οποίο η αρνητική κρίση υπερβαίνει της θετικής είναι η εργοδότηση στη χώρα η οποία κρίνεται καλή µόνο από το 43%. 2

Η περισσότερη πληροφόρηση, κατά την άποψη των πολιτών στις περιοχές υπό τον έλεγχο της Κυπριακής ηµοκρατίας, είναι η κυριότερη προτεραιότητα που πρέπει να τεθεί από τις δηµόσιες αρχές µε στόχο τη µείωση της κατανάλωσης ενέργειας (56%): Η ανάπτυξη φορολογικών κινήτρων για την προώθηση της αποδοτικής χρήσης της ενέργειας (26%), η υιοθέτηση ψηλότερων προτύπων αποδοτικότητας µηχανηµάτων που καταναλώνουν ενέργεια (28%) και αυστηρότεροι έλεγχοι εφαρµογής των υπαρχόντων προτύπων ενέργειας (24%) είναι αποδεκτά µόνο από την µειονότητα των πολιτών. Οι περισσότεροι πολίτες υποστηρίζουν ότι η λήψη αποφάσεων για την αντιµετώπιση των ενεργειακών προκλήσεων πρέπει να γίνεται σε εθνικό επίπεδο: Το 45% των πολιτών πιστεύει ότι λήψη αποφάσεων για την αντιµετώπιση των ενεργειακών προκλήσεων πρέπει να γίνεται σε εθνικό επίπεδο, ενώ 35% υποστηρίζει τη λήψη αποφάσεων σε Ευρωπαϊκό επίπεδο. 3

Β. Ευρωπαίοι και Ευρωπαϊκή Ένωση Οι πολίτες στις περιοχές υπό τον έλεγχο της Κυπριακής ηµοκρατίας στην πλειοψηφία τους εµπιστεύονται τους βασικούς θεσµούς της Ευρωπαϊκής Ένωσης: Την εµπιστοσύνη του προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο εκφράζει το 60% των πολιτών, προς το Συµβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης το 57%, προς το ικαστήριο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων το 60% και προς την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα το 50%. Θετική θεωρείται η συµµετοχή της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση από τους µισούς πολίτες που διαµένουν στις περιοχές τις ελεγχόµενες από την Κυπριακή ηµοκρατία: Το ποσοστό µε θετική άποψη είναι αυξηµένο σε σύγκριση µε τα Ευρωβαρόµετρα του προηγούµενου χρόνου. Η Κύπρος (CY) όµως, συγκαταλέγεται µεταξύ των δέκα χωρών µε τα χαµηλότερα ποσοστά θετικής άποψης για τη συµµετοχή της χώρας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Γνώµη για την ένταξη της Κύπρου 80 70 72 % 'Ένα καλό πράγµα' % 'Ούτε καλό ούτε κακό' % 'Ένα κακό πράγµα' 60 50 40 30 20 10 47 32 16 51 31 13 53 24 12 47 34 12 21 4 26 11 59 42 16 38 15 52 30 43 40 16 41 38 19 49 32 17 0 Χειµώνας 1999 Φθιν.2001 Άνοιξη 2002 Φθιν. 2002 Άνοιξη 2003 Φθιν. 2003 Άνοιξη 2004 Φθιν. 2004 Άνοιξη 2005 Φθιν. 2005 Άνοιξη 2006 ιαχρονικά σταθερό παραµένει το ποσοστό που πιστεύει ότι η Κύπρος (CY) γενικά έχει αποκοµίσει οφέλη από την ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση: Τέσσερις στους δέκα πολίτες πιστεύουν ότι η Κύπρος έχει ωφεληθεί από την ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Το ποσοστό αυτό παραµένει από τα χαµηλότερα µεταξύ όλων των κρατών µελών. Πέραν από τους µισούς πολίτες (55%) δηλώνουν ότι έχουν µια θετική εικόνα για την Ευρωπαϊκή Ένωση: Το ποσοστό µε θετική άποψη είναι ψηλότερο των ποσοστών που πιστεύουν ότι η συµµετοχή της Κύπρου είναι ένα καλό πράγµα (49%) και ότι γενικά η χώρα έχει ωφεληθεί από την ένταξη (40%). Η τάση αυτή στην αξιολόγηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης καταγράφηκε και κατά τα προηγούµενα Ευρωβαρόµετρα. 4

Η Ευρωπαϊκή Ένωση σηµαίνει πρώτιστα για τους πολίτες στις περιοχές υπό τον έλεγχο της Κυπριακής ηµοκρατίας «ελευθερία διακίνησης» (ελευθερία να ταξιδεύεις, να σπουδάζεις και να εργάζεσαι οπουδήποτε στην Ευρωπαϊκή Ένωση) (72%) και ακολούθως «Ειρήνη» (48%). Λίγο περισσότεροι από τους µισούς πολίτες που διαµένουν στις περιοχές υπό τον έλεγχο της Κυπριακής ηµοκρατίας δηλώνουν ότι αντιλαµβάνονται τον τρόπο λειτουργίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης: Με το 54% των πολιτών να δηλώνει ότι αντιλαµβάνεται τον τρόπο λειτουργίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η Κύπρος (CY) συγκαταλέγεται µεταξύ των δέκα πρώτων χωρών µε τα ψηλότερα δεδηλωµένα ποσοστά αντίληψης του τρόπου λειτουργίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Οι περισσότεροι πολίτες στις περιοχές υπό τον έλεγχο της Κυπριακής ηµοκρατίας είναι γνώστες των θεσµών της Ευρωπαϊκής Ένωσης: Σε απόλυτη πλειοψηφία οι πολίτες των περιοχών υπό τον έλεγχο της Κυπριακής ηµοκρατίας έχουν ακούσει για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο (82%), την Ευρωπαϊκή Επιτροπή (75%), το Συµβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (75%) και το ικαστήριο Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων (80%). Σηµαντικό ποσοστό επίσης γνωρίζει για την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (58%). Μέτριο χαρακτηρίζουν το επίπεδο γνώσεων τους για την Ευρωπαϊκή Ένωση οι πολίτες των περιοχών υπό τον έλεγχο της Κυπριακής ηµοκρατίας. Αυτή η διαπίστωση, ισχύει και για το σύνολο των Ευρωπαίων πολιτών: Σε µια δεκασκελή κλίµακα (1 η χαµηλότερη βαθµίδα και 10 η ψηλότερη) η µέση τιµή γνώσεων των Κυπρίων πολιτών τοποθετείται στο 4,6, ενώ ο αντίστοιχος ευρωπαϊκός µέσος όρος βρίσκεται στο 4,5.. Το επίπεδο γνώσης των πολιτών στις περιοχές υπό τον έλεγχο της Κυπριακής ηµοκρατίας είναι πολύ ικανοποιητικό στα θέµατα «Η ΕΕ στο παρόν στάδιο αποτελείται από 15 κράτη µέλη» και οι βουλευτές του ΕΚ εκλέγονται απευθείας από τους πολίτες της ΕΕ: Πιο συγκεκριµένα το 68% των πολιτών κρίνει λανθασµένη τη δήλωση «Η ΕΕ στο παρόν στάδιο αποτελείται από 15 κράτη µέλη», ενώ ορθά το 59% των πολιτών της Κύπρου απαντά ότι οι βουλευτές του ΕΚ εκλέγονται απευθείας από τους πολίτες της. Χαµηλό όµως είναι το ποσοστό που αναγνωρίζει ως λανθασµένη τη φράση «τα περισσότερα ευρωπαϊκά κονδύλια ξοδεύονται σε έξοδα διοίκησης και προσωπικού (27%). Στην απόλυτη πλειοψηφία τους οι πολίτες των περιοχών υπό τον έλεγχο της Κυπριακής ηµοκρατίας, αναγνωρίζουν ότι τα θεσµικά όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης διαδραµατίζουν ένα σηµαντικό ρόλο στην ζωή της Ευρωπαϊκής Ένωσης: Τη σηµαντικότητα του ρόλου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου αναγνωρίζει το 82% των πολιτών, της Ευρωπαϊκής Επιτροπής το 80%, του Συµβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης το 81%, του ικαστηρίου Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων το 81% και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας το 87%. Για όλους τους θεσµούς τα ποσοστά των πολιτών της Κύπρου (CY) µε θετική άποψη είναι ψηλότερα του µέσου όρου του συνόλου των κρατών µελών. 5

Τα δύο τρίτα σχεδόν των πολιτών που διαµένουν στις περιοχές υπό τον έλεγχο της Κυπριακής ηµοκρατίας αναµένουν ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση µελλοντικά και πιο συγκεκριµένα σε διάστηµα 5 χρόνων θα διαδραµατίζει ένα σηµαντικότερο ρόλο στην καθηµερινή τους ζωή: Η εκτίµηση των πολιτών της Κύπρου (CY), για το ρόλο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, παραµένει στο ίδιο επίπεδο, όπως καταγράφηκε κατά το Ευρωβαρόµετρο του Φθινοπώρου 2005 και είναι κατά πολύ πιο ψηλή από τον ευρωπαϊκό µέσο όρο (Κύπρος-CY 63%, ΕΕ-25 41%). Οι πολίτες της Κύπρου στην απόλυτη πλειοψηφία τους (72%) επιθυµούν όπως η Ευρωπαϊκή Ένωση διαδραµατίζει ένα σηµαντικότερο ρόλο στην καθηµερινή τους ζωή µε την πάροδο του χρόνου: Το ποσοστό των πολιτών στις περιοχές υπό τον έλεγχο της Κυπριακής ηµοκρατίας που επιθυµεί ένα σηµαντικότερο ρόλο της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην καθηµερινή του ζωή είναι το ψηλότερο µεταξύ όλων των κρατών µελών. Ο θετικός ρόλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε θέµατα του τόπου αναγνωρίζεται από µεγάλη µερίδα πολιτών: Σε ποσοστό 62% οι πολίτες αναγνωρίζουν ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση διαδραµατίζει θετικό ρόλο σε θέµατα που αφορούν την προστασία του περιβάλλοντος στην Κύπρο, 55% σε θέµατα άµυνας/εξωτερικών υποθέσεων, 48% στο εκπαιδευτικό σύστηµα και 42% στην καταπολέµηση της τροµοκρατίας. Πιο περιορισµένος κρίνεται ο ρόλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε άλλα θέµατα όπως δηµόσια συγκοινωνία, συντάξεις, οικονοµική κατάσταση, καταπολέµηση της εγκληµατικότητας, µετανάστευση στην Κύπρο, καταπολέµηση της ανεργίας, φορολογία και άνοδος των τιµών/ πληθωρισµός. Οι πλείστοι από τους πολίτες των περιοχών υπό τον έλεγχο της Κυπριακής ηµοκρατίας έχουν φόβους για συγκεκριµένα θέµατα που προκύπτουν από την δηµιουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης: Περισσότερο ανησυχούν οι πολίτες για την αύξηση της διακίνησης ναρκωτικών και του διεθνούς οργανωµένου εγκλήµατος (84%). Ανησυχίες διακατέχουν επίσης αρκετούς πολίτες για τη µεταφορά εργασιών σε χώρες που έχουν χαµηλότερο κόστος παραγωγής (69%), για τις δυσκολίες που θα προκληθούν για τους κύπριους γεωργοκτηνοτρόφους (62%), για οικονοµική κρίση (66%), για το τέλος της κυπριακής λίρας (61%), για το γεγονός ότι η Κύπρος θα πληρώνει όλο και περισσότερα προς την Ευρωπαϊκή Ένωση (54%) και για την απώλεια της εθνικής ταυτότητας και κουλτούρας (50%). Κύρια προτεραιότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, κατά την άποψη των πολιτών στις περιοχές υπό τον έλεγχο της Κυπριακής ηµοκρατίας, θα πρέπει να είναι η καταπολέµηση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισµού (49%): Σε σηµαντικό βαθµό αναφέρονται επίσης η καταπολέµηση της ανεργίας (40%), η καταπολέµηση του οργανωµένου εγκλήµατος και της διακίνησης ναρκωτικών (39%) και η διατήρηση της ειρήνης και ασφάλειας στην Ευρώπη (35%). Οι κύριες προτεραιότητες που θέτουν οι πολίτες στις περιοχές υπό τον έλεγχο της Κυπριακής ηµοκρατίας είναι οι ίδιες, όπως τις αντιλαµβάνονται και οι Ευρωπαίοι πολίτες στο σύνολο τους. 6

Γ. Πολίτες και µέσα µαζικής επικοινωνίας Η τηλεόραση παραµένει η κύρια πηγή πληροφόρησης για τους πολίτες που διαµένουν στις περιοχές υπό τον έλεγχο της Κυπριακής ηµοκρατίας, καθώς επίσης και για το σύνολο των Ευρωπαίων πολιτών για θέµατα που αφορούν την Ευρωπαϊκή Ένωση, τις πολιτικές και τους θεσµούς της: Το 73% των πολιτών της Κύπρου (CY) και αντίστοιχα το 70% του συνόλου των Ευρωπαίων ενηµερώνονται από την τηλεόραση για θέµατα σχετικά µε την Ευρωπαϊκή Ένωση. Οι µισοί πολίτες παρακολουθούν τα τηλεοπτικά ειδησεογραφικά προγράµµατα καθηµερινά: Η καθηµερινή ειδησεογραφική πληροφόρηση όµως από το ραδιόφωνο και τις εφηµερίδες βρίσκεται σε πολύ χαµηλά επίπεδα (28% και 18% αντίστοιχα). Το ποσοστό των πολιτών στις περιοχές υπό τον έλεγχο της Κυπριακής ηµοκρατίας που ενηµερώνεται σε καθηµερινή βάση από τα µέσα µαζικής επικοινωνίας είναι από τα χαµηλότερα που καταγράφηκαν µεταξύ όλων των κρατών µελών. Οι περισσότεροι πολίτες στις περιοχές υπό τον έλεγχο της Κυπριακής ηµοκρατίας εκτιµούν ότι η παρουσίαση της Ευρωπαϊκής Ένωσης από την τηλεόραση, το ραδιόφωνο και τον τύπο είναι περιορισµένη: Το ποσοστό που πιστεύει ότι η παρουσίαση της Ευρωπαϊκής Ένωσης από την τηλεόραση βρίσκεται στα σωστά επίπεδα είναι 28%, από το ραδιόφωνο στο 21% και στον τύπο στο 27%. Και για τα τρία µέσα τα ποσοστά των πολιτών της Κύπρου (CY) που πιστεύουν ότι η παρουσίαση της Ευρωπαϊκής Ένωσης βρίσκεται στα σωστά επίπεδα είναι τα χαµηλότερα που καταγράφηκαν µεταξύ όλων των κρατών µελών. Οι περισσότεροι πολίτες έχουν τη γνώµη ότι η παρουσίαση της Ευρωπαϊκής Ένωσης µέσα από τα κυπριακά µέσα είναι αντικειµενική: τηλεόραση (47%), ραδιόφωνο (39%), τύπο (38%): Όµως, τόσο για την τηλεόραση, όσο και για το ραδιόφωνο και τον τύπο τα ποσοστά που κρίνουν αντικειµενική την παρουσίαση της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι από τα χαµηλότερα µεταξύ όλων των κρατών µελών. 7

ΕΙΣΑΓΩΓΗ Μεταξύ της 27 ης Μαρτίου και της 1 ης Μαΐου 2006, η κοινοπραξία TNS Opinion and Social, µεταξύ της Taylor Nelson Sofres και της EOS Gallup διεξήγαγε το 65.2 κύµα του Ευρωβαρόµετρου για λογαριασµό της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, της Γενικής ιεύθυνσης Τύπου και Επικοινωνίας, Σφυγµοµέτρηση Γνώµης. Η έρευνα διεξήχθη στα 25 κράτη µέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καλύπτοντας δηµογραφικά τον πληθυσµό των αντίστοιχων εθνικοτήτων των κρατών µελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που ζει στη κάθε χώρα, ηλικίας 15 χρονών και άνω. Το Ευρωβαρόµετρο 65.2 διεξήχθη επίσης στις δύο υπό ένταξη χώρες (Βουλγαρία και Ρουµανία), στις δύο υποψήφιες για ένταξη χώρες (Κροατία και Τουρκία) καθώς επίσης και µεταξύ της Τουρκοκυπριακής κοινότητας της Κύπρου. Η επιλογή του δείγµατος σε όλες τις χώρες βασίστηκε στην τυχαία πολυσταδιακή δειγµατοληψία. Στην Κύπρο, στην έρευνα που διεξήχθη στις περιοχές τις ελεγχόµενες από την κυβέρνηση της Κυπριακής ηµοκρατίας, στο τυχαία επιλεγµένο δείγµα συµµετείχαν 507 άτοµα. Η συλλογή των στοιχείων πραγµατοποιήθηκε µε προσωπικές συνεντεύξεις µε τη βοήθεια τυποποιηµένου ερωτηµατολογίου. Η έρευνα πεδίου, στις περιοχές τις ελεγχόµενες από την Κυπριακή ηµοκρατία, πραγµατοποιήθηκε από τη Synovate µεταξύ της 31 ης Μαρτίου και της 24 ης Απριλίου 2005. Στην ανάλυση που ακολουθεί παρουσιάζονται περιφραστικά και απεικονιστικά, όπου κρίνεται σκόπιµο, οι θέσεις και οι απόψεις των πολιτών της Κύπρου, που κατοικούν στις περιοχές τις ελεγχόµενες από το κράτος. Επίσης, παρατίθενται συγκριτικά στοιχεία της Κυπριακής και της Ευρωπαϊκής κοινής γνώµης (ΕΕ- 25) µε σκοπό να εντοπιστούν και να αξιολογηθούν σηµαντικές αποκλίσεις και διαφοροποιήσεις των απόψεων των πολιτών της Κυπριακής ηµοκρατίας από το σύνολο των Ευρωπαίων πολιτών. Επιπλέον στην παρούσα έκθεση καταγράφονται και αποτυπώνονται συγκρίσεις των αποτελεσµάτων για κοινά θέµατα που εξετάστηκαν στα πλαίσια ερευνών που πραγµατοποιήθηκαν σε διαφορετικές χρονικές περιόδους. 8

ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΜΕΡΟΣ 1: Η ΖΩΗ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ Το Ευρωβαρόµετρο 65.2 είναι η τέταρτη έρευνα της σειράς Ευρωβαροµέτρων που διεξάγεται στην Κύπρο µετά την ένταξη της στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η Κύπρος εντάχθηκε στην Ευρωπαϊκή Ένωση µε άλυτο το κυπριακό πρόβληµα και µε εφαρµογή του Ευρωπαϊκού Κεκτηµένου µόνο στις περιοχές τις ελεγχόµενες από την κυβέρνηση της Κυπριακής ηµοκρατίας. Στο κεφάλαιο αυτό µέσα από µια σειρά εισαγωγικών ερωτηµάτων αντικατοπτρίζονται οι απόψεις και οι προσδοκίες των πολιτών που διαµένουν στις περιοχές υπό τον έλεγχο της Κυπριακής ηµοκρατίας σε θέµατα σχετικά µε τη ζωή και την οικονοµική κατάσταση, τόσο των ιδίων προσωπικά, όσο και σε θέµατα που αφορούν την χώρα ευρύτερα. 9

1.1 Προσωπική κατάσταση και προσδοκίες 1.1.1 Ικανοποίηση από τη ζωή Ερ. Α3: Γενικά θα λέγατε ότι είστε πολύ ικανοποιηµένος/η, σχετικά ικανοποιηµένος/η, όχι πολύ ικανοποιηµένος/η, καθόλου ικανοποιηµένος/η µε τη ζωή σας; Οι πολίτες που διαµένουν στις περιοχές υπό τον έλεγχο της Κυπριακής ηµοκρατίας στην πλειοψηφία τους είναι ικανοποιηµένοι από τη ζωή τους γενικά (35% πολύ ικανοποιηµένοι και 50% σχετικά ικανοποιηµένοι). Ο βαθµός ικανοποίησης σχετίζεται άµεσα µε την ηλικία. Το ποσοστό των ικανοποιηµένων πολιτών είναι µεγαλύτερο µεταξύ της νεαρότερης ηλικιακής οµάδας 15-24 (93%) και µειώνεται σταδιακά µε την αύξηση της ηλικίας (74% µεταξύ ατόµων 55+). Το επίπεδο ικανοποίησης των πολιτών παραµένει σχεδόν στα ίδια επίπεδα όπως καταγράφηκε κατά τα προηγούµενα Ευρωβαρόµετρα της Άνοιξης και του Φθινοπώρου του 2005. Ικανοποίηση από τη ζωή Καθόλου ικανοποιηµένος/η Όχι πολύ ικανοποιηµένος/η Σχετικά ικανοποιηµένος/η Πολύ ικανοποιηµένος/η 100% 90% 3 3 3 3 8 13 11 12 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 44 46 49 51 50 35 35 35 0% Φθιν.2004 Άνοιξη 2005 Φθιν.2005 Άνοιξη 2006 Το ποσοστό των πολιτών που διαµένουν στις περιοχές υπό τον έλεγχο της Κυπριακής ηµοκρατίας, που δηλώνει πολύ ικανοποιηµένο είναι αρκετά ψηλότερο από το µέσο όρο του συνόλου των πολιτών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ικανοποίηση από τη ζωή Πολύ ικανοποιηµένος/η Σχετικά Όχι πολύ ικανοποιηµένος/η ικανοποιµένος/η (%) (%) (%) (%) Καθόλου ικανοποιηµένος/η Κύπρος (CY) 35 50 12 3 EΕ-25 21 60 15 4 Μεταξύ όλων των Ευρωπαίων πολιτών περισσότερο ικανοποιηµένοι από τη ζωή παρουσιάζονται οι ανοί (97%) και οι Ολλανδοί (95%) και λιγότερο ικανοποιηµένοι οι Ουγγαρέζοι (54%) και οι Πορτογάλοι (56%). 10

1.1.2 Μελλοντικές προσδοκίες Ερ.Α4: Τι αναµένετε για τους επόµενους 12 µήνες: Οι επόµενοι δώδεκα µήνες θα είναι καλύτεροι, χειρότεροι ή το ίδιο όσον αφορά ; Οι περισσότεροι των πολιτών που διαµένουν στις περιοχές υπό τον έλεγχο της Κυπριακής ηµοκρατίας δεν αναµένουν αλλαγές µέσα στους επόµενους δώδεκα µήνες όσον αφορά την προσωπική τους κατάσταση. Πιο συγκεκριµένα, για τη ζωή γενικά το 44% των πολιτών αναµένει ότι θα παραµείνει η ίδια, 33% ότι θα καλυτερεύσει και 11% ότι θα χειροτερέψει. Για την οικονοµική κατάσταση του νοικοκυριού το 53% δεν προβλέπει κάποιες αλλαγές, ενώ 18% αναµένει ότι θα καλυτερεύσει. Αντίθετα, το ένα τέταρτο είναι απαισιόδοξο, προβλέποντας χειρότερη την οικονοµική του κατάσταση. Για τις προσωπικές συνθήκες εργοδότησης έξι στους δέκα πολίτες προβλέπουν σταθερότητα. Αισιόδοξο παρουσιάζεται το 16%, ενώ 8% αναµένει χειρότερες τις προσωπικές συνθήκες εργοδότησης. Από τη σύγκριση των αποτελεσµάτων µε τα προηγούµενα Ευρωβαρόµετρα συµπεραίνεται ότι οι βραχυπρόθεσµες προσδοκίες των πολιτών όσον αφορά τα προσωπικά τους θέµατα παραµένουν διαχρονικά οι ίδιες. Σε όλες τις περιπτώσεις το ποσοστό των πολιτών που διαµένουν στις περιοχές υπό τον έλεγχο της Κυπριακής ηµοκρατίας που προσβλέπει µε αισιοδοξία το εγγύς µέλλον είναι χαµηλότερο από το µέσο όρο του συνόλου των κρατών µελών. Αναµένουν ότι οι επόµενοι 12 µήνες θα είναι για Τη ζωή γενικά Καλύτεροι Χειρότεροι Ίδιοι Γ (%) (%) (%) (%) Κύπρος (CY) 33 11 44 11 EΕ-25 35 12 51 3 Την οικονοµική κατάσταση του νοικοκυριού Καλύτεροι Χειρότεροι Ίδιοι Γ (%) (%) (%) (%) Κύπρος (CY) 18 25 53 5 EΕ-25 25 19 54 2 Τις προσωπικές συνθήκες εργοδότησης Καλύτεροι Χειρότεροι Ίδιοι Γ (%) (%) (%) (%) Κύπρος (CY) 16 8 58 17 EΕ-25 22 9 61 8 11

Για την οικονοµική εξέλιξη της χώρας και για τις συνθήκες εργοδότησης στη χώρα, επικρατεί απαισιόδοξο κλίµα. Οι µισοί σχεδόν αναµένουν ότι τα πράγµατα θα χειροτερέψουν µέσα στους επόµενους 12 µήνες. Ταυτόχρονα, παρατηρείται ότι η απαισιοδοξία που διακατέχει τους πολίτες για την εξέλιξη των πραγµάτων στη χώρα είναι αρκετά πιο έντονη σε σύγκριση µε τις προβλέψεις για τα προσωπικά τους θέµατα. Αναµένουν ότι οι επόµενοι 12 µήνες θα είναι για Την οικονοµική κατάσταση στη (ΧΩΡΑ) Ίδιοι Χειρότεροι Καλύτεροι Γ (%) (%) (%) (%) Κύπρος (CY) 27 47 17 9 EΕ-25 38 35 21 5 Τις συνθήκες εργοδότησης στη (ΧΩΡΑ) Ίδιοι Χειρότεροι Καλύτεροι Γ (%) (%) (%) (%) Κύπρος (CY) 30 46 14 9 EΕ-25 36 38 21 6 Πρέπει να αναφερθεί όµως, ότι υπάρχει σαφής διαφοροποίηση των απόψεων σε σύγκριση µε το προηγούµενο Ευρωβαρόµετρο του Φθινοπώρου 2005 όσον αφορά τα πράγµατα στη χώρα. Το ποσοστό που προβλέπει χειρότερες οικονοµικές συνθήκες και συνθήκες εργοδότησης µειώνεται σηµαντικά, ενώ ταυτόχρονα αυξάνεται το ποσοστό που αναµένει αναλλοίωτη την κατάσταση. Οικονοµική κατάσταση στη (ΧΩΡΑ) Ίδιοι Χειρότεροι Καλύτεροι Γ (%) (%) (%) (%) Άνοιξη 2006 27 47 17 9 Φθινόπωρο 2005 22 60 12 5 Τις συνθήκες εργοδότησης στη (ΧΩΡΑ) Ίδιοι Χειρότεροι Καλύτεροι Γ (%) (%) (%) (%) Άνοιξη 2006 30 46 14 9 Φθινόπωρο 2005 22 62 9 7 Από τη δηµογραφική ανάλυση προκύπτουν ορισµένες αξιοσηµείωτες διαφοροποιήσεις: -Μεγαλύτερη αισιοδοξία επικρατεί για την προσωπική ζωή γενικά µεταξύ των πιο νέων ηλικίας 15-24 χρόνων, ενώ η αισιοδοξία µειώνεται µε την αύξηση της ηλικίας. -Με µεγαλύτερη αισιοδοξία αναµένει την εξέλιξη της προσωπικής οικονοµικής κατάστασης, όσον και των συνθηκών εργοδότησης η ηλικιακή οµάδα 25-39 χρόνων. -Οι άνδρες είναι πιο αισιόδοξοι για την οικονοµική κατάσταση του νοικοκυριού και την οικονοµική κατάσταση της χώρας σε σύγκριση µε τις γυναίκες. 12

1.1.3 Εξέλιξη της προσωπικής κατάστασης στα τελευταία 5 χρόνια Ερ.Α5: Εάν συγκρίνετε τη δική σας τωρινή κατάσταση µε αυτήν πριν πέντε χρόνια, θα λέγατε ότι, έχει βελτιωθεί, παρέµεινε σχεδόν η ίδια ή έχει χειροτερέψει; Σε ποσοστό 41% οι πολίτες στις περιοχές υπό τον έλεγχο της Κυπριακής ηµοκρατίας βλέπουν ότι η προσωπική τους κατάσταση έχει βελτιωθεί µέσα στα τελευταία 5 χρόνια, ενώ 31% θεωρεί ότι η κατάσταση του παρέµεινε σταθερή. Αντίθετα, ποσοστό 26% εκτιµά ότι η κατάσταση του έχει χειροτερέψει. Το ποσοστό αυτό είναι λίγο χαµηλότερο του µέσου όρου του συνόλου των κρατών µελών. Εξέλιξη προσωπικής κατάστασης στα τελευταία πέντε χρόνια Έχει βελτιωθεί Ίδια Έχει χειροτερέψει Γ (%) (%) (%) (%) Κύπρος (CY) 41 31 26 2 EΕ-25 36 34 29 1 Το ποσοστό που αναγνωρίζει βελτίωση της προσωπικής του κατάστασης µέσα στα τελευταία πέντε χρόνια είναι αρκετά ψηλότερο µεταξύ της νεαρότερης ηλικιακής οµάδας, 15-24 χρόνων και µειώνεται σταδιακά µε την αύξηση της ηλικίας (15-24 χρόνων 66%, 55+ χρόνων 18%). Επίσης τα πιο µορφωµένα άτοµα έχουν σε αρκετά ψηλότερο βαθµό διαπιστώσει µια θετική εξέλιξη στην προσωπική τους ζωή. % έχει βελτιωθεί Ηλικία Ηλικία που συµπλήρωσαν τη πλήρη µόρφωση 15-24 25-39 40-54 55+ 15 16-19 20+ 66 52 33 18 22 35 63 1.1.4 Εξέλιξη της προσωπικής κατάστασης στα επόµενα 5 χρόνια Ερ.Α6: Μέσα στα επόµενα πέντε χρόνια, αναµένετε ότι η προσωπική σας κατάσταση θα βελτιωθεί, θα παραµείνει η ίδια ή θα χειροτερέψει; Γενικά επικρατεί ένα κλίµα αισιοδοξίας για την εξέλιξη της προσωπικής κατάστασης µέσα στα επόµενα 5 χρόνια, αφού η πλειοψηφία αναµένει βελτίωση (39%) ή σταθερότητα (31%) της προσωπικής της κατάστασης. Το ποσοστό που αναµένει χειρότερες συνθήκες περιορίζεται στο 16% και βρίσκεται σχεδόν στο ίδιο επίπεδο µε τον ευρωπαϊκό µέσο όρο. Αναµενόµενη προσωπική κατάσταση σε πέντε χρόνια θα βελτιωθεί Ίδια Θα χειροτερέψει Γ (%) (%) (%) (%) Κύπρος (CY) 39 31 16 15 EΕ-25 39 40 15 5 13

Άµεση σύνδεση παρατηρείται στο βαθµό αισιοδοξίας µε την ηλικία και τη µόρφωση. Περισσότερο αισιόδοξοι για το µέλλον παρουσιάζονται οι νέοι και οι πιο µορφωµένοι, ενώ ο βαθµός αισιοδοξίας µειώνεται µε την αύξηση της ηλικίας και τη µείωση του µορφωτικού επιπέδου. % θα βελτιωθεί Ηλικία Ηλικία που συµπλήρωσαν τη πλήρη µόρφωση 15-24 25-39 40-54 55+ 15 16-19 20+ 71 48 31 13 13 34 60 Το ίδιο περίπου κλίµα αισιοδοξίας για την εξέλιξη της προσωπικής κατάστασης τα επόµενα 5 χρόνια επικρατούσε και το Φθινόπωρο του 2005. 1.1.5 Βαθµός σύνδεσης µε τη χώρα και την Ευρωπαϊκή Ένωση Ερ.Α35: Οι άνθρωποι µπορεί να νιώθουν διαφορετικό βαθµό σύνδεσης µε την πόλη ή το χωρίο τους, την περιοχή τους, τη χώρα τους ή την Ευρώπη (Ευρωπαϊκή Ένωση). Παρακαλώ πέστε µου πόσο συνδεδεµένοι εσείς νιώθετε Γενικά οι πολίτες στις περιοχές υπό τον έλεγχο της Κυπριακής ηµοκρατίας στη συντριπτική τους πλειοψηφία είναι συνδεδεµένοι µε τη χώρα (97%), την πόλη/χωριό (91%) και την περιοχή τους (89%). Σε όλες τις περιπτώσεις ο βαθµός σύνδεσης είναι ψηλότερος του µέσου όρου του συνόλου των κρατών µελών. Αντίθετα, περιορισµένο παρουσιάζεται το ποσοστό που νιώθει συνδεδεµένο µε την Ευρωπαϊκή Ένωση (27%). Το ποσοστό που δήλωσε συνδεδεµένο και στα δύο ερωτήµατα που τέθηκαν (οι µισοί συµµετέχοντες στην έρευνα ρωτήθηκαν για το βαθµό σύνδεσης µε την Ευρώπη και οι άλλοι µισοί ρωτήθηκαν για το βαθµό σύνδεσης µε την Ευρωπαϊκή Ένωση) είναι το ίδιο. Βαθµός σύνδεσης µε τη χώρα και την Ευρωπαϊκή Ένωση Κύπρος (CY) (%) ΕΕ25 (%) µε την πολή/χωριό 91 86 µε την περιοχή 89 87 µε την Κύπρο 97 90 Με την Ευρώπη ( είγµα Α) 27 63 Με την Ευρωπαϊκή Ένωση ( είγµα Β) 27 50 14

Το ποσοστό των πολιτών στις περιοχές υπό τον έλεγχο της Κυπριακής ηµοκρατίας που δηλώνει συνδεδεµένο µε την Ευρώπη/ Ευρωπαϊκή Ένωση είναι το χαµηλότερο που καταγράφηκε µεταξύ όλων των κρατών µελών. 15

1.2 Κυριότερα προβλήµατα που αντιµετωπίζει η χώρα Ερ.Α28: Ποια νοµίζετε ότι είναι τα δύο κυριότερα θέµατα που αντιµετωπίζει η Κύπρος αυτή τη στιγµή; Τα δύο κυριότερα προβλήµατα που ανησυχούν περισσότερο σήµερα τους πολίτες της Κύπρου (CY) παραµένουν η εγκληµατικότητα (47%) και η άνοδος των τιµών (30%). Τα προβλήµατα αυτά ξεχωρίζουν των υπολοίπων, τόσο µεταξύ του δείγµατος που κλήθηκε να κατονοµάσει αυθόρµητα τα δύο κυριότερα προβλήµατα της χώρας, όσο και µεταξύ του δείγµατος που κλήθηκε να επιλέξει µεταξύ µιας σειράς προβληµάτων τα δύο κυριότερα. Μια σηµαντική µερίδα εκφράζει επίσης προβληµατισµό για την οικονοµική κατάσταση της χώρας (23%), και για την ανεργία (25%). ιάφορα άλλα προβλήµατα προκαλούν ανησυχία σε χαµηλότερο βαθµό. Ιεραρχικά τα προβλήµατα που αντιµετωπίζει η χώρα παραµένουν τα ίδια όπως και προηγουµένως. Μεγαλύτερη έµφαση δίδεται όµως τώρα στην εγκληµατικότητα και ακολούθως στη άνοδο των τιµών, κάτι που ήταν αντίθετο κατά το προηγούµενο Ευρωβαρόµετρο. Η κοινή γνώµη επηρεάζεται άµεσα από τα θέµατα που απασχολούν κατά τη διάρκεια της διεξαγωγής της έρευνας τον τύπο. Κατά τη περίοδο της συλλογής των στοιχείων πράγµατι στον τύπο προβλήθηκαν έντονα ορισµένες εγκληµατικές ενέργειες οι οποίες και επηρέασαν την κοινή γνώµη. Η ανεργία, το κύριο πρόβληµα του συνόλου των κρατών µελών, αν και βρίσκεται ιεραρχικά στην τρίτη θέση σε τοπικό επίπεδο, µε την πάροδο του χρόνου παίρνει όλο και πιο µεγάλη διάσταση ως ένα σηµαντικό πρόβληµα που απασχολεί τον τόπο. Από τη δηµογραφική ανάλυση φαίνεται ότι υπάρχει διαφοροποίηση στο βαθµό που κάποια θέµατα ανησυχούν τις διάφορες δηµογραφικές οµάδες. - Η εγκληµατικότητα είναι το κυριότερο πρόβληµα που θίγεται ανάµεσα σε όλες τις δηµογραφικές οµάδες, η ανησυχία όµως είναι εντονότερη µεταξύ των ατόµων ηλικίας 55 χρονών και άνω. - Η ανεργία επηρεάζει περισσότερο τις γυναίκες και την ηλικιακή οµάδα 25-39 χρόνων. - Το εκπαιδευτικό σύστηµα αναφέρεται σε µεγαλύτερο βαθµό ως ένα από τα σηµαντικότερα προβλήµατα από άτοµα ηλικίας 15-19 χρόνων και αυτούς που ακόµη σπουδάζουν. 16

Σηµαντικότερα προβλήµατα που αντιµετωπίζει η χώρα Κύπρος (CY) (%) ΕΕ-25 (%) είγµα Α είγµα Β είγµα Α είγµα Β Εγκληµατικότητα 49 45 24 21 Άνοδος των τιµών/πληθωρισµός 30 29 13 13 Ανεργία 23 27 49 48 Οικονοµική κατάσταση 24 21 23 24 ηµόσια συγκοινωνία 5 4 3 2 Φορολογία 7 5 7 6 Τροµοκρατία 7 5 10 10 Άµυνα/Εξωτερικές Σχέσεις 8 4 1 1 Στέγαση 3 3 6 6 Μετανάστευση 4 3 14 13 Σύστηµα ιατροφαρµακευτικής περίθαλψης 9 11 18 17 Εκπαιδευτικό σύστηµα 7 7 7 6 Συντάξεις 1 3 10 10 Προστασία του περιβάλλοντος 2 3 3 3 17

1.3 Εµπιστοσύνη στους θεσµούς Ερ.10: Θα ήθελα να σας υποβάλω µια ερώτηση σχετικά µε το πόση εµπιστοσύνη έχετε σε διάφορους θεσµούς. Για τον κάθε ένα από τους ακόλουθους θεσµούς, πέστε µου σας παρακαλώ εάν τείνετε να τον εµπιστεύεστε ή τείνετε να µην τον εµπιστεύεστε; Σε σύγκριση µε το προηγούµενο Ευρωβαρόµετρο του Φθινοπώρου 2005 παρατηρείται σηµαντική κάµψη στο βαθµό εµπιστοσύνης που τρέφουν οι πολίτες στις περιοχές υπό τον έλεγχο της Κυπριακής ηµοκρατίας στην Κυπριακή Κυβέρνηση (Άνοιξη 2006, 56%: Φθιν. 2005 66%) και την Κυπριακή Βουλή (Άνοιξη 2006, 44%: Φθιν. 2005 58%). Κάποια κάµψη παρατηρείται και στο βαθµό εµπιστοσύνης που τρέφουν οι πολίτες προς το θεσµό της ικαιοσύνης (Άνοιξη 2006, 53%: Φθιν. 2005 59%). Η εµπιστοσύνη προς τα πολιτικά κόµµατα παραµένει σε χαµηλά επίπεδα, όπως ήταν και κατά τα προηγούµενα Ευρωβαρόµετρα (27%). Η µείωση εµπιστοσύνης προς την Κυβέρνηση και τη Βουλή, ίσως να οφείλεται στο έντονο προεκλογικό κλίµα που επικρατούσε κατά την περίοδο της διεξαγωγής της έρευνας λόγω των επικείµενων Βουλευτικών εκλογών της χώρας. Παρόλο που παρατηρείται µείωση της εµπιστοσύνης προς του εθνικούς θεσµούς, οι πολίτες εξακολουθούν να έχουν ψηλό βαθµό εµπιστοσύνης προς την Ευρωπαϊκή Ένωση (61%). Αντίθετα, µόνο ένα χαµηλό σχετικά ποσοστό εµπιστεύεται τα Ηνωµένα Έθνη (27%). Αξίζει να σηµειωθεί ότι το ποσοστό των πολιτών της Κύπρου (CY) που εµπιστεύεται τα Ηνωµένα Έθνη είναι το χαµηλότερο µεταξύ όλων των κρατών µελών. Ο βαθµός εµπιστοσύνης των πολιτών στις περιοχές υπό τον έλεγχο της Κυπριακής ηµοκρατίας προς το δικαστικό σύστηµα της χώρας, την Κυπριακή Κυβέρνηση, την Κυπριακή Βουλή και την Ευρωπαϊκή Ένωση είναι ψηλότερος του ευρωπαϊκού µέσου όρου. Αντίθετα, ο βαθµός εµπιστοσύνης προς τα Ηνωµένα Έθνη είναι αρκετά χαµηλότερος µεταξύ των πολιτών στις περιοχές υπό τον έλεγχο της Κυπριακής ηµοκρατίας σε σύγκριση µε το σύνολο των Ευρωπαίων πολιτών. Σηµειώνεται ότι µεταξύ των πολιτών στις περιοχές υπό τον έλεγχο της Κυπριακής ηµοκρατίας το ποσοστό που εµπιστεύεται την Κυβέρνηση, τη Βουλή και τα πολιτικά κόµµατα είναι µεγαλύτερο µεταξύ των πιο ηλικιωµένων ατόµων, 55 χρονών και άνω. Την Ευρωπαϊκή Ένωση σε µεγαλύτερο ποσοστό εµπιστεύονται τα πιο µορφωµένα άτοµα. Εµπιστοσύνη στους θεσµούς ικαιοσύνη (το δικαστικό σύστηµα) 53 59 Άνοιξη 2006 Φθιν. 2005 Πολιτικά κόµµατα 20 19 Κυπριακή Κυβέρνηση 56 66 Κυπριακή Βουλή των Αντιπροσώπων 44 58 Ευρωπαϊκή Ένωση 54 61 Ηνωµένα Έθνη 27 36 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 18

1.4 Εκτίµηση για διάφορους τοµείς Ερ. C1: Πως θα κρίνατε την παρούσα κατάσταση σε κάθε ένα από τους ακόλουθους τοµείς; Στην απόλυτη πλειοψηφία τους οι πολίτες στις περιοχές υπό τον έλεγχο της Κυπριακής ηµοκρατίας, κρίνουν θετική την οικονοµική τους κατάσταση (73%) και την ποιότητα της ζωής τους (84%). Θετική είναι επίσης η κρίση της πλειοψηφίας για την κοινωνική πρόνοια στη χώρα, την κατάσταση του περιβάλλοντος, την κατάσταση της κυπριακής οικονοµίας και την κατάσταση της Ευρωπαϊκής οικονοµίας. Ο µόνος τοµέας για τον οποίο η αρνητική κρίση υπερβαίνει της θετικής είναι η εργοδότηση στη χώρα. Στην περίπτωση αυτή ποσοστό 53% κρίνει ότι η κατάσταση δεν είναι καλή, ενώ θετική άποψη εκφράζει το 43%. Εκτίµ ηση για διάφορους τοµ είς Κατάσταση κυπριακής οικονοµ ίας 35 63 Κατάσταση Ευρωπαϊκής οικονοµ ίας 6 61 Συνθήκες εργοδότησης στη χώρα 53 43 Κατάσταση περιβάλλοντος στη χώρα 33 65 Καλή Κακή Κοινω νική πρόνοια 24 65 Ποιότητα της ζωής σας 13 84 O ικονοµ ική σας κατάσταση 25 73 Για όλους τους τοµείς, το ποσοστό των πολιτών στις περιοχές υπό τον έλεγχο της Κυπριακής ηµοκρατίας που κρίνει την κατάσταση καλή, είναι ψηλότερο του ευρωπαϊκού µέσου όρου. Η µεγαλύτερη διαφορά από τον ευρωπαϊκό µέσο όρο καταγράφεται για την κατάσταση εργοδότησης. Παρόλο που το ποσοστό των πολιτών στις περιοχές υπό τον έλεγχο της Κυπριακής ηµοκρατίας που κρίνει καλές τις συνθήκες εργοδότησης στη χώρα είναι σχετικά χαµηλό, εντούτοις είναι σχεδόν διπλάσιο από το αντίστοιχο ευρωπαϊκό µέσο όρο. Εκτίµηση για διάφορους τοµείς (% µε θετική κρίση) Κύπρος (CY) (%) ΕΕ25 (%) Κατάσταση κυπριακής οικονοµίας 63 41 Κατάσταση Ευρωπαϊκής οικονοµίας 61 53 Κατάσταση εργοδότησης στη χώρα 43 24 Κατάσταση περιβάλλοντος στη χώρα 65 52 Κατάσταση κοινωνικής πρόνοιας στη χώρα 65 48 Ποιότητα της ζωής σας 84 77 Οικονοµική σας κατάσταση 73 65 19

1.5 Απόψεις για θέµατα ενέργειας 1.5.1 Μέτρα για µείωση της κατανάλωσης ενέργειας Ερ.F1: Λαµβάνοντας υπόψη τις υψηλές ενεργειακές τιµές, µερικοί προτείνουν ότι πρέπει να ληφθούν νέα µέτρα τα οποία θα βοηθήσουν τον κόσµο να µειώσει την κατανάλωση ενέργειας. Σύµφωνα µε εσάς, τι θα πρέπει να είναι η προτεραιότητα των δηµόσιων αρχών προκειµένου να βοηθήσουν τον κόσµο να µειώσει την κατανάλωση ενέργειας; Η περισσότερη πληροφόρηση, κατά την άποψη των πολιτών στις περιοχές υπό τον έλεγχο της Κυπριακής ηµοκρατίας, είναι η κυριότερη προτεραιότητα που πρέπει να τεθεί από τις δηµόσιες αρχές µε στόχο την µείωση της κατανάλωσης ενέργειας. Η θέση αυτή υποστηρίζεται περισσότερο και από το σύνολο των ευρωπαίων πολιτών. Τα υπόλοιπα µέτρα αναφέρονται ως προτεραιότητες από τους πολίτες της Κύπρου (CY) σε χαµηλότερο βαθµό (24%-28%). Παρατηρείται µεγάλη διαφοροποίηση µεταξύ της άποψης των πολιτών της Κύπρου (CY) και του συνόλου των ευρωπαίων πολιτών όσον αφορά την ανάπτυξη φορολογικών κινήτρων για την προώθηση της αποδοτικής χρήσης της ενέργειας (Κύπρος-CY 26%, EE-25 40%). Η Κύπρος (CY) µαζί µε την Μάλτα και την Πορτογαλία είναι οι τρεις χώρες µε τα χαµηλότερα ποσοστά υποστήριξης προς το µέτρο αυτό. Προτεραιότητες δηµοσίων αρχών για µείωση της κατανάλωσης ενέργειας Κύπρος (CY) (%) Περισσότερη πληροφόρηση για την απόδοση χρήσης της ενέργειας Ανάπτυξη φορολογικών κινήτρων για προώθηση της αποδοτικής χρήσης της ενέργειας Υιοθέτηση ψηλότερων προτύπων αποδοτικότητας για µηχανήµατα που καταναλώνουν ενέργεια Αυστηρότεροι έλεγχοι για την εφαρµογή των υπαρχόντων προτύπων ενέργειας ΕΕ25 (%) 56 49 26 40 28 30 24 20 20

1.5.2 Λήψη απόφασης Ερ.F3Q: Προκειµένου να ανταποκριθούµε στις καινούριες ενεργειακές προκλήσεις τις οποίες έχουµε να αντιµετωπίσουµε ποιο είναι κατά τη γνώµη σας το καταλληλότερο επίπεδο λήψης αποφάσεων; Σχεδόν οι µισοί πολίτες στις περιοχές υπό τον έλεγχο της Κυπριακής ηµοκρατίας (45%) πιστεύουν ότι η λήψη αποφάσεων για την αντιµετώπιση των ενεργειακών προκλήσεων πρέπει να γίνεται σε εθνικό επίπεδο. Σε ποσοστό 35% υποστηρίζεται η λήψη αποφάσεων σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Ένας σχεδόν στους δέκα είναι υπέρ της λήψης αποφάσεων σε τοπικό επίπεδο. Στο σύνολο των ευρωπαίων πολιτών οι απόψεις σχεδόν διχάζονται. Ποσοστό 39% υποστηρίζει τη λήψη αποφάσεων σε ευρωπαϊκό επίπεδο και 42% σε εθνικό επίπεδο. Λήψη αποφάσεων 50 45 40 35 35 39 45 42 Κύπρος ΕΕ 25 30 25 20 15 10 11 12 5 0 Σε ευρωπαϊκό επίπεδο Σε εθνικό επίπεδο Σε τοπικό επίπεδο 21

1.6 Χαρακτηριστικά δείγµατος Κύπρος (CY) Φύλο ερωτηθέντων Άνδρες 49% Γυναίκες 51% Θα λέγατε ότι ζείτε Αγροτική περιοχή ή χωρίο 36% Μικρή ή µεσαίου µεγέθους πόλη 64% Μεγάλη πόλη 0% Ποια από τα ακόλουθα αγαθά έχετε; Τηλεόραση 99% Συσκευή DVD 63% Συσκευή CD 64% Ηλεκτρονικό υπολογιστή 58% Πρόσβαση στο διαδίκτυο στο σπίτι 41% Αυτοκίνητο 90% ιαµέρισµα/σπίτι το οποίο έχετε αποπληρώσει 63% ιαµέρισµα/σπίτι το οποίο ακόµη αποπληρώσει 15% Ποια από τις ακόλουθες προτάσεις ταιριάζει καλύτερα στην κατάσταση σας Η µητέρα και ο πατέρας σας γεννήθηκαν στην Κύπρο 95% Ένας από τους γονείς σας γεννήθηκε στην Κύπρο και ο άλλος γεννήθηκε σε άλλο κράτος µέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης 1% Ο πατέρας σας και η µητέρα σας γεννήθηκαν σε άλλο κράτος µέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης 1% Ένας από τους γονείς σας γεννήθηκε στην Κύπρο και ο άλλος γεννήθηκε εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης 1% Η µητέρας σας και ο πατέρας σας γεννήθηκαν εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης 1% 22

ΜΕΡΟΣ 2: ΕΥΡΩΠΑΙΟΙ ΚΑΙ ΕΥΡΩΠΑΙΚΗ ΕΝΩΣΗ 2.1 Απόψεις πολιτών για την Ευρωπαϊκή Ένωση 2.1.1 Εµπιστοσύνη στους Ευρωπαϊκούς θεσµούς Ερ.Α25: Για το καθένα από τα ακόλουθα, πέστε µου σας παρακαλώ αν τείνετε να το εµπιστεύεστε ή τείνετε να µην το εµπιστεύεστε; Οι πολίτες στις περιοχές υπό τον έλεγχο της Κυπριακής ηµοκρατίας στην πλειοψηφία τους εµπιστεύονται τους βασικούς θεσµούς της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Εµπιστοσύνη προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο εκφράζει το 60% των πολιτών, προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή το 57%, προς το Συµβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης το 57%, προς το ικαστήριο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων το 60% και προς την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα το 50%. Μεταξύ των πολιτών της Κύπρου (CY) µεγαλύτερη εµπιστοσύνη προς τους θεσµούς της Ευρωπαϊκής Ένωσης εκδηλώνουν τα πιο µορφωµένα άτοµα. Η εµπιστοσύνη που εκφράζουν οι πολίτες στις περιοχές υπό τον έλεγχο της Κυπριακής ηµοκρατίας προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το Συµβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης και το ικαστήριο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων είναι ψηλότερη από το µέσο όρο του συνόλου των κρατών µελών. Για την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα το ποσοστό των πολιτών της Κύπρου (CY) που την εµπιστεύεται σχεδόν συµπίπτει µε τον ευρωπαϊκό µέσο όρο. Εµπιστοσύνη στους Ευρωπαϊκούς θεσµούς Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο 30 14 52 60 Ευρωπαϊκή Επιτροπή Το Συµβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης 29 30 15 14 43 47 57 57 Κύπρος Τείνω να µην εµπιστεύοµαι Κύπρος Τείνω να εµπιστεύοµαι ΕΕ25 Τείνω να µην εµπιστεύοµαι ΕΕ25 Τείνω να εµπιστεύοµαι ικαστήριο Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων 29 15 52 60 Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα 27 15 50 49 Η εµπιστοσύνη των πολιτών για τους θεσµούς της Ευρωπαϊκής Ένωσης παραµένει στα ίδια επίπεδα που βρισκόταν και στο προηγούµενο Ευρωβαρόµετρο το Φθινόπωρο του 2005. 23

2.1.2 Θέση για τη συµµετοχή της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση Ερ.Α11α: Γενικά νοµίζετε, το γεγονός ότι η Κύπρος είναι µέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι ; Οι µισοί πολίτες της Κύπρου (CY) θεωρούν θετική τη συµµετοχή της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Το ποσοστό µε θετική άποψη είναι αυξηµένο σε σύγκριση µε τα Ευρωβαρόµετρα του προηγούµενου χρόνου. Πιο θετική άποψη για τη συµµετοχή της χώρας στην Ευρωπαϊκή Ένωση έχουν οι άνδρες, τα άτοµα ηλικίας 55 χρονών και άνω και τα πιο µορφωµένα άτοµα. Γνώµ η για την ένταξη της Κύπρου 80 70 72 % 'Ένα καλό πράγµ α ' % 'Ούτε καλό ούτε κακό' % 'Ένα κακό πράγµ α ' 60 50 40 30 20 10 47 32 16 51 31 13 53 24 12 47 34 12 21 4 26 11 59 42 16 38 15 52 30 43 40 16 41 38 19 49 32 17 0 Χειµ ώνας 1999 Φθιν.2001 Άνοιξη 2002 Φθιν. 2002 Άνοιξη 2003 Φθιν. 2003 Άνοιξη 2004 Φθιν. 2004 Άνοιξη 2005 Φθιν. 2005 Άνοιξη 2006 Το ποσοστό µε θετική άποψη εξακολουθεί να είναι χαµηλότερο του µέσου όρου του συνόλου των κρατών µελών (Κύπρος-CY 49%, ΕΕ-25 55%). Η Κύπρος (CY) συγκαταλέγεται µεταξύ των δέκα χωρών µε τα χαµηλότερα ποσοστά θετικής άποψης για τη συµµετοχή της χώρας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. 24

2.1.3 Οφέλη από τη συµµετοχή της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση Ερ.Α12α: Λαµβάνοντας όλα υπόψη, θα λέγατε ότι η Κύπρος έχει γενικώς ωφεληθεί ή όχι από την ένταξη της στην Ευρωπαϊκή Ένωση; Τέσσερις στους δέκα πολίτες αντιλαµβάνονται ότι η Κύπρος γενικά έχει αποκοµίσει οφέλη από την ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ποσοστό που διαχρονικά παραµένει σταθερό. Το ποσοστό αυτό είναι χαµηλότερο του µέσου όρου του συνόλου των κρατών µελών (Κύπρος-CY 40%, ΕΕ-25 54%). Το όφελος από τη συµµετοχή της χώρας στην Ευρωπαϊκή Ένωση το αναγνωρίζουν σε µεγαλύτερο βαθµό οι άνδρες, τα άτοµα ηλικίας 25-54 χρόνων και οι πιο µορφωµένοι. Όφελος από την ένταξη στην ΕΕ Άνοιξη 2006 40 49 12 Φθιν. 2004 39 53 8 Έχει ωφεληθεί εν έχει ωφεληθεί Άνοιξη 2005 41 49 10 Γ Φθιν. 2004 40 51 9 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Αξίζει να αναφερθεί ότι τo ποσοστό που αναγνωρίζει ότι η χώρα έχει ευεργετηθεί από την συµµετοχή είναι από τα χαµηλότερα που καταγράφονται µεταξύ όλων των κρατών µελών. 25

2.1.4 Εικόνα της Ευρωπαϊκής Ένωσης Ερ.Α13: Και, γενικά έχετε µια πολύ θετική, σχετικά θετική, ουδέτερη, σχετικά αρνητική ή πολύ αρνητική εικόνα/γνώµη για την Ευρωπαϊκή Ένωση; Πέραν από τους µισούς πολίτες (55%) δηλώνουν ότι έχουν µια θετική εικόνα για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Το ποσοστό µε θετική άποψη είναι ψηλότερο των ποσοστών που πιστεύουν ότι η συµµετοχή της Κύπρου είναι ένα καλό πράγµα και ότι γενικά η χώρα έχει ωφεληθεί από την ένταξη. Η τάση αυτή στην αξιολόγηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης καταγράφηκε και κατά τα προηγούµενα Ευρωβαρόµετρα. Η εικόνα της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι καλύτερη µεταξύ των ανδρών, των ατόµων ηλικίας 40 χρονών και άνω και των πιο µορφωµένων. Η θετική εικόνα της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι πιο έντονη µεταξύ των πολιτών των περιοχών υπό τον έλεγχο της Κυπριακής ηµοκρατίας σε σύγκριση µε το µέσο όρο του συνόλου των κρατών µελών. Επίσης, αξίζει να αναφερθεί ότι η Κύπρος (CY) βρίσκεται στην πέµπτη θέση από πλευράς θετικής εικόνας για την Ευρωπαϊκή Ένωση. 26

2.1.5 Αντίληψη για την Ευρωπαϊκή Ένωση Ερ.Α14: Τι σηµαίνει για σας προσωπικά η Ευρωπαϊκή Ένωση; Για τους πλείστους πολίτες που διαµένουν στις περιοχές υπό τον έλεγχο της Κυπριακής ηµοκρατίας η Ευρωπαϊκή Ένωση συνδέεται πρώτιστα µε την ελευθερία διακίνησης (ελευθερία να ταξιδεύεις, να σπουδάζεις και να εργάζεσαι οπουδήποτε στην Ευρωπαϊκή Ένωση) (72%) και ακολούθως µε τη «Ειρήνη» (48%). Και στις δύο περιπτώσεις ο βαθµός σύνδεσης είναι πολύ πιο ισχυρός από ότι ο µέσος όρος του συνόλου των κρατών µελών. Οι αναφορές των πολιτών της Κύπρου (CY) σε άλλες έννοιες που συνδέονται µε την Ευρωπαϊκή Ένωση είναι πολύ πιο περιορισµένες (8%-35%). Έννοια Ευρωπαϊκής Ένωσης Κύπρος (CY) (%) Ελευθερία να ταξιδεύεις, να σπουδάζεις και να εργάζεσαι οπουδήποτε στην ΕΕ 72 50 Ειρήνη 48 33 ηµοκρατία 35 24 Κοινωνική προστασία 30 10 Ποικιλία κουλτούρων 29 26 Ανεργία 28 18 υνατότερη φωνή στην υφήλιο 27 26 Ευρώ 23 39 Περισσότερη εγληµατικότητα 23 16 Απώλεια της πολιτιστικής µας ταυτότητας 19 13 Οικονοµική ευηµερία 15 18 Ανεπαρκής έλεγχος των εξωτερικών συνόρων 15 19 Σπατάλη λεφτών 13 22 Γραφειοκρατία 8 21 ΕΕ-25 (%) Η σύνδεση της ελευθερίας διακίνησης µε την Ευρωπαϊκή Ένωση είναι πιο δυνατή µεταξύ των πιο νέων πολιτών της Κύπρου (CY). Αντίθετα, η σύνδεση µε την ειρήνη είναι πιο ισχυρή µεταξύ των πιο ηλικιωµένων. 15-24 25-39 40-54 55+ Ελευθερία διακίνησης 80 66 76 67 Ειρήνη 37 38 52 60 27

2.1.6 Αντίληψη για τον τρόπο λειτουργίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης Ερ.Α15α.5 Παρακαλώ πέστε µου για την κάθε δήλωση αν τείνετε να συµφωνείτε ή τείνετε να διαφωνείτε; «καταλαβαίνω πως λειτουργεί η Ευρωπαϊκή Ένωση» Λίγο περισσότεροι από τους µισούς πολίτες που διαµένουν στις περιοχές υπό τον έλεγχο της Κυπριακής ηµοκρατίας δηλώνουν ότι αντιλαµβάνονται τον τρόπο λειτουργίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Καλύτερη αντίληψη των λειτουργιών της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχουν οι άνδρες και τα πιο µορφωµένα άτοµα. Το ποσοστό των πολιτών της Κύπρου (CY) που δηλώνει ότι καταλαβαίνει τον τρόπο λειτουργίας τα Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι ψηλότερο του µέσου όρου του συνόλου των κρατών µελών (Κύπρος- CY 54%, ΕΕ-25 46%) και το έκτο ψηλότερο µεταξύ όλων των κρατών µελών. 28

2.2 Επίπεδο Γνώσεων 2.2.1 Γνώση για τους θεσµούς ης Ευρωπαϊκής Ένωσης Ερ.Α23: Έχετε ακούσει για Σε απόλυτη πλειοψηφία οι πολίτες των περιοχών υπό τον έλεγχο της Κυπριακής ηµοκρατίας έχουν ακούσει για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο (82%), την Ευρωπαϊκή Επιτροπή (75%), το Συµβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (75%) και το ικαστήριο Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων (80%). Σηµαντικό ποσοστό επίσης γνωρίζει για την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (58%). Για το Συµβούλιο της Ευρώπης και το ικαστήριο Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων ο βαθµός γνώσης των πολιτών της Κύπρου (CY) είναι ψηλότερος του µέσου όρου του συνόλου των κρατών µελών. Για τους υπόλοιπους θεσµούς (Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, Ευρωπαϊκή Επιτροπή, και Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα) ο βαθµός γνώσης είναι χαµηλότερος του µέσου όρου του συνόλου των κρατών µελών. Μεταξύ των πολιτών της Κύπρου (CY), καλύτερα φαίνεται να γνωρίζουν για όλους τους θεσµούς οι άνδρες, τα άτοµα ηλικίας 25-54 χρόνων και τα πιο µορφωµένα άτοµα. Γνώση για του θεσµούς της ΕΕ Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο 82 89 Ευρωπαϊκή Επιτροπή 75 81 Συµβούλιο Ευρωπαϊκής Ένωσης 64 75 Κύπρος % ΕΕ 25 % ικαστήριο Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων 69 80 Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα 58 73 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 29

2.2.2 Αντιληπτό επίπεδο γνώσεων Ερ.Α19: Χρησιµοποιώντας αυτή την κλίµακα πόσα αισθάνεστε ότι ξέρετε για την Ευρωπαϊκή Ένωση, την πολιτική της, τους θεσµούς της; Μέτριες χαρακτηρίζουν τις γνώσεις τους για την Ευρωπαϊκή Ένωση οι πολίτες των περιοχών υπό τον έλεγχο της Κυπριακής ηµοκρατίας. Αυτή η διαπίστωση, ισχύει και για το σύνολο των Ευρωπαίων πολιτών. Σε µια δεκασκελή κλίµακα (1 η χαµηλότερη βαθµίδα και 10 η ψηλότερη) η µέση τιµή γνώσεων των Κυπρίων πολιτών τοποθετείται στο 4,6, ενώ ο ευρωπαϊκός µέσος όρος βρίσκεται στο 4,5. Μόνο ένα µικρό ποσοστό (12%) θεωρεί ότι έχει επαρκείς γνώσεις για την Ευρωπαϊκή Ένωση (8-10). Τα πιο µορφωµένα άτοµα δηλώνουν καλύτεροι γνώστες για τις πολιτικές και τους θεσµούς της Ευρωπαϊκής Ένωσης, µε το µέσο βαθµό γνώσεων τους να τοποθετείται στο 5,6. Αντίληψη γνώσεων για την ΕΕ τις πολιτικές και τους θεσµούς της 5.4 5.3 5.1 5.1 5 4.8 4.8 4.7 4.7 4.7 4.7 4.7 4.6 4.6 4.5 4.5 4.5 4.5 4.4 4.4 4.3 4.3 4.1 3.8 3.8 3.7 NL LU DK FI DE AT SI SE PL BE SK CZ CY LV MT LT FR UE25 IE EE IT EL UK PT HU ES 30

2.2.3 Πραγµατικό επίπεδο γνώσεων Ερ.Α26: Για την κάθε µια από τις ακόλουθες δηλώσεις για την Ευρωπαϊκή Ένωση θα µπορούσατε να µου πείτε κατά πόσο νοµίζετε ότι είναι αληθινή ή εσφαλµένη; Όπως προκύπτει από τις απαντήσεις που δόθηκαν από τα άτοµα που έλαβαν µέρος στην έρευνα σε σχετικό κουίζ το επίπεδο γνώσης των πολιτών στις περιοχές υπό τον έλεγχο της Κυπριακής ηµοκρατίας είναι πολύ ικανοποιητικό και ψηλότερο του ευρωπαϊκού µέσου όρου στα θέµατα «Η ΕΕ στο παρόν στάδιο αποτελείται από 15 κράτη µέλη» και οι βουλευτές του ΕΚ εκλέγονται απευθείας από τους πολίτες της ΕΕ. Το 68% των πολιτών κρίνει λανθασµένη τη δήλωση «Η ΕΕ στο παρόν στάδιο αποτελείται από 15 κράτη µέλη», ενώ αντίστοιχα ο ευρωπαϊκός µέσος όρος βρίσκεται στο 50%. Ταυτόχρονα, ορθά το 59% των πολιτών της Κύπρου απαντά ότι οι βουλευτές του ΕΚ εκλέγονται απευθείας από τους πολίτες της, ενώ ο αντίστοιχος ευρωπαϊκός όρος βρίσκεται στο 52%. Χαµηλό όµως είναι το ποσοστό που αναγνωρίζει ως λανθασµένη τη φράση τα περισσότερα ευρωπαϊκά κονδύλια ξοδεύονται σε έξοδα διοίκησης και προσωπικού (27%). Στην περίπτωση αυτή ένας στους δύο πολίτες εξέφρασε άγνοια, ενώ 23% τη θεωρεί σωστή. Στο σύνολο των ευρωπαίων πολιτών το ποσοστό που θεωρεί σωστή τη φράση είναι αρκετά ψηλότερο και ανέρχεται στο 41%. Πραγµατικό επίπεδο γνώσεων Κύπρος (CY) (%) ΕΕ 25 (%) Σωστό Λάθος Γ Σωστό Λάθος Γ Η ΕΕ αποτελείται σήµερα από 15 κράτη µέλη (Λ) 15 68 16 32 50 18 Οι βουλευτές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου εκλέγονται απευθείας από τους πολίτες της ΕΕ (Σ) Τα περισσότερα ευρωπαϊκά κονδύλια ξοδεύονται σε έξοδα διοίκησης και προσωπικού (Λ) 59 17 24 52 29 19 23 27 50 41 33 25 31

2.2.4 Ρόλος των θεσµικών οργάνων Ερ.Α24: Και για το κάθε ένα από αυτά, νοµίζετε ότι παίζει ένα σηµαντικό ρόλο ή όχι στη ζωή της Ευρωπαϊκής Ένωσης; Στην απόλυτη πλειοψηφία τους οι πολίτες των περιοχών υπό τον έλεγχο της Κυπριακής ηµοκρατίας, αναγνωρίζουν ότι τα θεσµικά όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Συµβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ικαστήριο Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων και Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα) διαδραµατίζουν ένα σηµαντικό ρόλο στην ζωή της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Για όλους τους θεσµούς τα ποσοστά των πολιτών της Κύπρου (CY) µε θετική άποψη είναι ψηλότερα του µέσου όρου του συνόλου των κρατών µελών. Σηµαντικότερο ρόλο αναγνωρίζουν σε όλα τα θεσµικά όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης οι άνδρες, τα άτοµα ηλικίας 25-39 χρόνων και τα πιο µορφωµένα άτοµα. Το ψηλότερο ποσοστό αναγνώρισης της σηµαντικότητας του ρόλου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου καταγράφεται µεταξύ των κατοίκων του Λουξεµβούργου. Η Κύπρος (CY) µε ποσοστό θετικής κρίσης 82% βρίσκεται στη δέκατη τρίτη θέση. Για την Ευρωπαϊκή Επιτροπή µεγαλύτερη αναγνώριση του ρόλου της επικρατεί µεταξύ των κατοίκων της Ελλάδας, ενώ η Κύπρος (CY) µε 80% βρίσκεται στη έκτη θέση. Για το Συµβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης επικρατεί επίσης µεγαλύτερη αναγνώριση του ρόλου του µεταξύ των Ελλήνων. Η Κύπρος (CY) ακολουθεί στη δεύτερη θέση µε ποσοστό 81%. Για το ικαστήριο των Ευρωπαϊκών υποθέσεων η µεγαλύτερη αναγνώριση του ρόλου του καταγράφεται µεταξύ των Ελλήνων Η Κύπρος (CY) µε ποσοστό θετικής κρίσης 812% βρίσκεται στην πέµπτη θέση. Για την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα η Ελλάδα βρίσκεται και πάλιν στην πρώτη θέση από άποψης θετικών κρίσεων, ενώ η Κύπρος (CY) µε 77% βρίσκεται στην δέκατη θέση. Ρόλος των θεσµικών οργάνων της ΕΕ Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο 10 3 76 82 Ευρωπαϊκή Επιτροπή Το Συµβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης 12 10 3 2 60 70 80 81 Κύπρος Μη σηµαντικός Κύπρος Σηµαντικός ΕΕ25 Μη σηµαντικός ΕΕ25 Σηµαντικός ικαστήριο Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων 11 2 68 81 Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα 9 4 71 77 32

2.3 Ρόλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην καθηµερινή ζωή 2.3.1 Αναµενόµενος ρόλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης Ερ.Α16α: Κατά τη γνώµη σας, µετά από µια περίοδο πέντε χρόνων, η Ευρωπαϊκή Ένωση, θα διαδραµατίζει σηµαντικότερο, λιγότερο σηµαντικό ή τον ίδιο ρόλο στην καθηµερινή σας ζωή; Τα δύο τρίτα σχεδόν των πολιτών που διαµένουν στις περιοχές υπό τον έλεγχο της Κυπριακής ηµοκρατίας αναµένουν ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση µελλοντικά και πιο συγκεκριµένα σε διάστηµα 5 χρόνων θα διαδραµατίζει ένα σηµαντικότερο ρόλο στην καθηµερινή τους ζωή. Ο ρόλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης αναµένεται ακόµη πιο σηµαντικός από τα πιο µορφωµένα άτοµα. Η εκτίµηση των πολιτών της Κύπρου, για το ρόλο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, παραµένει στο ίδιο επίπεδο όπως καταγράφηκε κατά το Ευρωβαρόµετρο του Φθινοπώρου 2005. Παραµένει επίσης κατά πολύ πιο ψηλή από το µέσο όρο του συνόλου των κρατών µελών (Κύπρος-CY 63%, ΕΕ-25 41%). Αξίζει επίσης να σηµειωθεί ότι το ποσοστό των πολιτών στις περιοχές υπό τον έλεγχο της Κυπριακής ηµοκρατίας που εκτιµά ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση θα διαδραµατίζει ένα σηµαντικότερο ρόλο µε την πάροδο του χρόνου είναι το δεύτερο ψηλότερο µεταξύ όλων των κρατών µελών. Το ψηλότερο ποσοστό καταγράφηκε µεταξύ των Τουρκοκυπρίων (67%). Αναµενόµενος ρόλος της ΕΕ Άνοιξη 2006 Φθιν.2005 Κύπρος (CY) (%) ΕΕ 25 (%) Κύπρος (CY) (%) ΕΕ 25 (%) Σηµαντικότερος 63 41 62 44 Λιγότερο σηµαντικός 6 9 11 9 Ίδιος 21 42 23 40 33

2.3.2 Επιθυµητός ρόλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης Ερ.Α16β: Και µετά από µια περίοδο πέντε χρόνων θα θέλατε η Ευρωπαϊκή Ένωση, να διαδραµατίζει σηµαντικότερο, λιγότερο σηµαντικό ή τον ίδιο ρόλο στην καθηµερινή σας ζωή; Ταυτόχρονα οι πολίτες της Κύπρου στην απόλυτη πλειοψηφία τους (72%) επιθυµούν όπως η Ευρωπαϊκή Ένωση διαδραµατίζει ένα σηµαντικότερο ρόλο στη καθηµερινή τους ζωή µε την πάροδο του χρόνου. Το ποσοστό αυτό είναι χαµηλότερο από ότι ήταν στο Ευρωβαρόµετρο του Φθινοπώρου 2005 (77%). Εξακολουθεί όµως να είναι αρκετά ψηλότερο από το ευρωπαϊκό µέσο όρο (Κύπρος-CY 63%, ΕΕ-25 41%). Το ποσοστό των πολιτών στις περιοχές υπό τον έλεγχο της Κυπριακής ηµοκρατίας που επιθυµεί ένα σηµαντικότερο ρόλο της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην καθηµερινή του ζωή είναι το ψηλότερο µεταξύ όλων των κρατών µελών. Επιθυµητός ρόλος της ΕΕ Άνοιξη 2006 Φθιν.2005 Κύπρος (CY) (%) ΕΕ 25 (%) Κύπρος (CY) (%) ΕΕ 25 (%) Σηµαντικότερος 72 46 77 49 Λιγότερο σηµαντικός 12 15 7 14 Ίδιος 11 31 13 29 Μεγαλύτερη επιθυµία για πιο ενεργό ρόλο της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην καθηµερινή ζωή της Κύπρου εκφράζεται από τα πιο µορφωµένα άτοµα. 2.3.3 Ρόλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε εσωτερικά θέµατα της Κύπρου Ερ.Α29: Και για το κάθε ένα από τα ακόλουθα θέµατα στην Κύπρο, νοµίζετε ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση διαδραµατίζει θετικό ρόλο, αρνητικό ρόλο ή ούτε θετικό ούτε αρνητικό ρόλο; Οι πολίτες των περιοχών υπό τον έλεγχο της Κυπριακής ηµοκρατίας στην πλειοψηφία τους (62%) αναγνωρίζουν ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση διαδραµατίζει θετικό ρόλο σε θέµατα που αφορούν την προστασία του περιβάλλοντος στην Κύπρο. Σηµαντικό επίσης είναι το ποσοστό που νιώθει ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει ρόλο στην άµυνα/εξωτερικές υποθέσεις (55%), στο εκπαιδευτικό σύστηµα (48%), στο σύστηµα ιατροφαρµακευτικής περίθαλψης (42%) και στην καταπολέµηση της τροµοκρατίας (42%). Ο ρόλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε άλλα εσωτερικά θέµατα θεωρείται περιορισµένος. Για τη δηµόσια συγκοινωνία 34% έχει την άποψη ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση διαδραµατίζει σηµαντικό ρόλο, για τις συντάξεις το 28%, για την οικονοµική κατάσταση το 28%, για την καταπολέµηση της εγκληµατικότητας το 27%, για τη µετανάστευση στην Κύπρο το 20%, για την καταπολέµηση της ανεργίας το 18% για τη στέγαση το 17%, τη φορολογία το 15% και για την άνοδο των τιµών/ πληθωρισµό το 15%. Για τα θέµατα προστασία του περιβάλλοντος, άµυνα/ εξωτερικές υποθέσεις, εκπαιδευτικό σύστηµα, σύστηµα ιατροφαρµακευτικής περίθαλψης, δηµόσια συγκοινωνία και συντάξεις τα ποσοστά που αναγνωρίζουν σηµαντικό ρόλο στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι ψηλότερα του ευρωπαϊκού µέσου όρου. Για τα υπόλοιπα (καταπολέµηση της τροµοκρατίας, οικονοµική κατάσταση, καταπολέµηση της εγκληµατικότητας, µετανάστευση, καταπολέµηση της ανεργίας, φορολογία και άνοδος των 34

τιµών) τα ποσοστά των πολιτών της Κύπρου (CY) που έχουν την άποψη ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση διαδραµατίζει θετικό ρόλο είναι χαµηλότερα του ευρωπαϊκού µέσου όρου. Ρόλος ΕΕ σε εσωτερικά θέµατα (% θετικός ρόλος) Προστασία του περιβάλλοντος Άµυνα/Εξωτερικές υποθέσεις Εκπαιδευτικό σύστηµα Σύστηµα ιατροφαρµακευτικής περίθαλψης Τροµοκρατία ηµόσια συγκοινωνία Συντάξεις Οικονοµική κατάσταση Εγκληµατικότητα Μετανάστευση Ανεργία Στέγαση Φορολογία Άνοδος των τιµών/πληθωρισµός 14 22 27 28 28 27 20 28 18 25 15 17 17 17 15 21 31 34 37 45 42 42 51 62 52 55 48 58 Κύπρος ΕΕ 25 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 Είναι σηµαντικό να επισηµανθεί ότι για τα κυριότερα προβλήµατα που νιώθουν οι πολίτες ότι υπάρχουν σήµερα στην Κύπρο (CY) αύξηση της εγκληµατικότητας, οικονοµική κατάσταση, αύξηση των τιµών και ανεργία το ποσοστό των πολιτών που πιστεύει ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση διαδραµατίζει σηµαντικό ρόλο είναι σχετικά χαµηλό. 35

2.4 Φόβοι που προκαλεί η δηµιουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης Ερ.Α17: Μερικά άτοµα ίσως έχουν φόβους για τη δηµιουργία της Ευρώπης, της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Εδώ είναι ένας κατάλογος από πράγµατα, τα οποία ορισµένα άτοµα είπαν ότι φοβούνται. Σας παρακαλώ πέστε µου, εάν το κάθε ένα από αυτά σας φοβίζει αυτή τη στιγµή εσάς προσωπικά; Οι πλείστοι από τους πολίτες των περιοχών υπό τον έλεγχο της Κυπριακής ηµοκρατίας έχουν φόβους για συγκεκριµένα θέµατα που προκύπτουν από την δηµιουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Περισσότερο ανησυχούν οι πολίτες για την αύξηση της διακίνησης ναρκωτικών και του διεθνούς οργανωµένου εγκλήµατος (84%). Αρκετοί ανησυχούν επίσης για τη µεταφορά εργασιών σε χώρες που έχουν χαµηλότερο κόστος παραγωγής (69%), για τις δυσκολίες που θα προκληθούν για τους κύπριους γεωργοκτηνοτρόφους (62%), για οικονοµική κρίση (66%), για το τέλος της κυπριακής λίρας (61%), για το γεγονός ότι η Κύπρος θα πληρώνει όλο και περισσότερα προς την Ευρωπαϊκή Ένωση (54%) και για την απώλεια της εθνικής ταυτότητας και κουλτούρας (50%). Σε χαµηλότερο βαθµό προβληµατίζουν θέµατα όπως η απώλεια δύναµης για τα µικρότερα κράτη (38%) και η απώλεια κοινωνικών παροχών (33%). Οι φόβοι των πολιτών της Κύπρου (CY) είναι πιο έντονοι από ότι του συνόλου των πολιτών των κρατών µελών όσον αφορά την αύξηση της διακίνησης των ναρκωτικών και του οργανωµένου εγκλήµατος (Κύπρος-CY 84%, ΕΕ-25 60%), για µια οικονοµική κρίση (Κύπρος-CY 66%, ΕΕ-25 47%), για το τέλος του εθνικού νοµίσµατος (Κύπρος-CY 61%, ΕΕ-25 54%) και για την απώλεια της εθνικής ταυτότητας και κουλτούρας (Κύπρος-CY 50%, ΕΕ-25 39%). Φόβοι που προκαλεί η δηµιουργία της ΕΕ Αύξηση διακίνησης ναρκωτικών και του οργανωµένου εγκλήµατος Η µεταφορά εργασιών σε χώρες ου έχουν χαµηλότερο κόστος παραγωγής Περισσότερες δυσκολίες για του Κύπριους γεωργοκτηνοτρόφους 84 60 69 72 62 61 14 35 22 23 26 29 Κύπρος εν µε φοβίζει % Κύπρος Με φοβίζει % ΕΕ 25 εν µε φοβίζει % Με φοβίζει % Οικονοµική κρίση 66 47 28 45 Η Κύπρος θα πληρώνει όλο και περισσότερα στην ΕΕ 54 63 31 29 Το τέλος της κυπριακής λίρας 61 54 32 41 Η απώλεια της εθνικής ταυτότητας και κουλτούρας 50 39 46 56 Απώλεια δύναµης για τα µικρότερα κράτη µέλη 38 40 50 51 Η απώλεια κοινωικών παροχών 50 33 43 54 36

2.5 Προτεραιότητες της Ευρωπαϊκής Ένωσης Ερ.Α31: Ακολουθεί κατάλογος δράσεων, τις οποίες θα µπορούσε να αναλάβει η Ευρωπαϊκή Ένωση. Ποιες τρεις κατά τη γνώµη σας, π[ρέπι να τύχουν προτεραιότητας; Κύρια προτεραιότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, κατά την άποψη των πολιτών στις περιοχές υπό τον έλεγχο της Κυπριακής ηµοκρατίας είναι η καταπολέµηση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισµού (49%). Ακολουθούν η καταπολέµηση της ανεργίας (40%), η καταπολέµηση του οργανωµένου εγκλήµατος και της διακίνησης ναρκωτικών (39%) και η διατήρηση της ειρήνης και ασφάλειας στην Ευρώπη (35%). Οι υπόλοιποι τοµείς δραστηριοτήτων αναφέρονται σε χαµηλότερο βαθµό ως τοµείς προτεραιότητας της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Οι κύριες προτεραιότητες που θέτουν οι πολίτες στις περιοχές υπό τον έλεγχο της Κυπριακής ηµοκρατίας είναι οι ίδιες, όπως τις αντιλαµβάνονται και οι ευρωπαίοι πολίτες στο σύνολο τους. Προτεραιότητες της ΕΕ Κύπρος-CY (%) Καταπολέµηση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισµού 49 43 Καταπολέµηση της ανεργίας 40 43 Καταπολέµηση του οργανωµένου εγκλήµατος και της διακίνησης ναρκωτικών ΕΕ-25 (%) 39 23 ιατήρηση της ειρήνης και ασφάλειας στην Ευρώπη 35 27 Να εγγυηθεί τα δικαιώµατα του ατόµου και το σεβασµό για τις αρχές της ηµοκρατίας στην Ευρώπη Να προσεγγίσει περισσότερο τους Ευρωπαίους πολίτες µε το να ενηµερώσει περισσότερο για την ΕΕ, τις πολιτικές, θεσµούς της 24 12 22 19 Εγγύηση της ποιότητας των προϊόντων διατροφής 22 9 Προστασία του περιβάλλοντος 14 19 Προστασία των καταναλωτών και εγγύηση της ποιότητας άλλων προϊόντων 10 7 Καταπολέµηση της παράνοµης µετανάστευσης 9 15 Επιτυχής εφαρµογή του ενιαίου Ευρωπαϊκού νοµίσµατος του Ευρώ 5 10 Καταπολέµηση της τροµοκρατίας 5 18 Επιβεβαίωση της πολιτικής και διπλωµατικής σηµασίας της ΕΕ σε όλο το κόσµο 4 6 Καλωσόρισµα νέων κρατών 3 5 Μεταρρύθµιση των θεσµών της ΕΕ και του τρόπου λειτουργίας τους 1 6 37

Αξίζει να σηµειωθεί επίσης ότι οι κύριες προτεραιότητες της Ευρωπαϊκής Ένωσης όπως τις τοποθετούν οι πολίτες της Κύπρου (CY) παραµένουν οι ίδιες όπως καταγράφηκαν και κατά το προηγούµενο Ευρωβαρόµετρο του Φθινοπώρου 2005. Άνοιξη 2006 (%) Φθιν. 2005 (%) Καταπολέµηση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισµού 49 52 Καταπολέµηση της ανεργίας 40 40 Καταπολέµηση του οργανωµένου εγκλήµατος και της διακίνησης ναρκωτικών 39 35 ιατήρηση της ειρήνης και ασφάλειας στην Ευρώπη 35 33 38

ΜΕΡΟΣ 3: ΠΟΛΙΤΕΣ ΚΑΙ ΜΕΣΑ ΜΑΖΙΚΗΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ 3.1 Πηγές πληροφόρησης για την Ευρωπαϊκή Ένωση Ερ.Α20: Όταν ψάχνετε για πληροφορίες για την Ευρωπαϊκή Ένωση, τις πολιτικές και τους θεσµούς της, ποιες από τις ακόλουθες πηγές χρησιµοποιείτε; Ποια άλλη; Η τηλεόραση παραµένει η κύρια πηγή πληροφόρησης για τους πολίτες που διαµένουν στις περιοχές υπό τον έλεγχο της Κυπριακής ηµοκρατίας για θέµατα που αφορούν την Ευρωπαϊκή Ένωση, τις πολιτικές και τους θεσµούς της. Η ίδια διαπίστωση ισχύει και για το σύνολο των Ευρωπαίων πολιτών. Το 73% των πολιτών της Κύπρου και αντίστοιχα το 70% του συνόλου των Ευρωπαίων ενηµερώνονται από την τηλεόραση για θέµατα σχετικά µε την Ευρωπαϊκή Ένωση. Άλλα µέσα πληροφόρησης για τους πολίτες της Κύπρου (CY), που χρησιµοποιούνται όµως από χαµηλότερα ποσοστά, είναι οι ηµερήσιες εφηµερίδες (31%), οι συζητήσεις µε συγγενείς/φίλους/συναδέλφους (30%), το ραδιόφωνο (23%), το διαδίκτυο (22%) και τα βιβλία (19%). Οι πολίτες της Κύπρου καταφεύγουν στην ενηµέρωση από συγγενείς/ φίλους/συναδέλφους σε µεγαλύτερο βαθµό από το σύνολο των ευρωπαίων πολιτών, ενώ το ραδιόφωνο και ο ηµερήσιος τύπος είναι περισσότερο σηµαντικές πηγές πληροφόρησης για το σύνολο των Ευρωπαίων. Επίσης τα βιβλία και οι µπροσούρες αναφέρονται ως πηγές πληροφόρησης σε µεγαλύτερο βαθµό από τους πολίτες της Κύπρου σε σύγκριση µε το σύνολο των Ευρωπαίων πολιτών. Πηγές πληροφόρησης Κύπρος (CY) (%) % % Τηλεόραση 73 70 Ηµερήσιες εφηµερίδες 31 41 Συζητήσεις µε συγγενείς, φίλους, συναδέλφους 30 22 Ραδιόφωνο 23 31 ιαδίκτυο 22 23 Βιβλία, µπροσούρες, ενηµερωτικά φυλλάδια 19 11 Άλλες εφηµερίδες, περιοδικά 11 15 Ουδέποτε ψάχνω για τέτοιες πληροφορίες, δεν ενδιαφέροµαι 10 12 Παρακολούθηση συνεδριών, οµιλιών, συναντήσεων 9 3 Τηλέφωνο 3 1 Άλλο 1 ΕΕ-25 (%) Από τη δηµογραφική ανάλυση προκύπτουν ορισµένες αξιοσηµείωτες διαφοροποιήσεις, όσο αφορά την ενηµέρωση των πολιτών της Κύπρου (CY) για την Ευρωπαϊκή Ένωση. - Όλα τα µέσα ενηµέρωσης χρησιµοποιούνται σε µεγαλύτερο βαθµό από τους άνδρες σε σύγκριση µε τις γυναίκες. - Η τηλεόραση, εφηµερίδες, ραδιόφωνο αναφέρονται σαν πηγές πληροφόρησης σε αρκετά ψηλότερο βαθµό από τα άτοµα ηλικίας 55 χρονών και άνω και σε αρκετά χαµηλότερο από την πιο νέα ηλικιακή οµάδα. - Το ποσοστό που χρησιµοποιεί τα βιβλία/ µπροσούρες και το Ίντερνετ για ενηµέρωση είναι αρκετά ψηλότερο µεταξύ των πιο νέων ηλικίας 15-24 χρόνων, των πιο µορφωµένων ατόµων και αυτών που ακόµη φοιτούν. 39

3.2 Συχνότητα ενηµέρωσης από µέσα µαζικής επικοινωνίας Ερ.Α18: Περίπου πόσο συχνά παρακολουθείτε/ ακούτε/ διαβάζετε ειδήσεις από ; Οι µισοί πολίτες παρακολουθούν τα τηλεοπτικά ειδησεογραφικά προγράµµατα καθηµερινά, ενώ ένα επιπλέον 25% αρκετές φορές τη βδοµάδα. Πολύ χαµηλότερα είναι τα ποσοστά που δηλώνουν ότι ακούν τις ειδήσεις από το ραδιόφωνο ή τις διαβάζουν στις εφηµερίδες είτε καθηµερινά είτε αρκετές φορές τη βδοµάδα (ραδιόφωνο: 28% καθηµερινά και 18% αρκετές φορές τη βδοµάδα, εφηµερίδες: 18% καθηµερινά και 14% αρκετές φορές τη βδοµάδα). Συχνότητα ενηµέρωσης από ΜΜΕ 100 90 80 70 Τηλεόραση Εφηµερίδες Ραδιόφωνο 60 50 50 40 30 20 28 18 25 18 20 16 20 19 29 23 10 14 10 8 0 Κάθε µέρα Αρκετές φορές τη βδοµάδα Μια ή δύο φορές τη βδοµάδα Λιγότερο συχνά Ποτέ 1 Αξίζει να σηµειωθεί ότι τα ποσοστά των πολιτών στις περιοχές υπό τον έλεγχο της Κυπριακής ηµοκρατίας που ενηµερώνεται σε καθηµερινή βάση από τα µέσα µαζικής επικοινωνίας είναι από τα χαµηλότερα που καταγράφηκαν µεταξύ όλων των κρατών µελών. 40

3.3 Η Ευρωπαϊκή Ένωση µέσα από τα κυπριακά µέσα 3.3.1 Συχνότητα παρουσίασης Ερ.Α21: Γενικά νοµίζετε ότι ο/η Κυπριακός/η µιλά πάρα πολύ, όσον πρέπει ή πάρα πολύ λίγο για την Ευρωπαϊκή Ένωση; Οι περισσότεροι πολίτες στις περιοχές υπό τον έλεγχο της Κυπριακής ηµοκρατίας εκτιµούν ότι η παρουσίαση της Ευρωπαϊκής Ένωσης από την τηλεόραση είναι περιορισµένη (45%). Το 28% εκτιµά ότι η παρουσίαση γίνεται στο βαθµό που πρέπει, ενώ 13% εκτιµά ότι γίνεται πάρα πολύ παρουσίαση. Το ποσοστό που πιστεύει ότι η παρουσίαση βρίσκεται στα σωστά επίπεδα είναι αρκετά χαµηλότερος του µέσου όρου του συνόλου των κρατών µελών (Κύπρος CY28%, EE-25 50%). Η ίδια περίπου εκτίµηση ισχύει και για το ραδιόφωνο. Οι περισσότεροι εκτιµούν ότι η παρουσίαση της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι περιορισµένη (40%). Ικανοποιητική θεωρεί την παρουσίαση από το ραδιόφωνο µόνο το 21%, ποσοστό αρκετά χαµηλότερο του ευρωπαϊκού µέσου όρου (42%). Για τον τύπο τέσσερις στους δέκα πολίτες δεν ήταν σε θέση να εκφράσουν άποψη. Μόνο τρεις σχεδόν στους δέκα (27%) έχουν την άποψη ότι ο τύπος παρουσιάζει την Ευρωπαϊκή Ένωση όσο πρέπει, ενώ ο αντίστοιχος ευρωπαϊκός µέσος όρος είναι αρκετά ψηλότερος (51%). Παρουσίαση Ευρωπαϊκής Ένωσης από τα κυπριακά µέσα Τηλεόραση Ραδιόφωνο Τύπος Κύπρος Κύπρος Κύπρος (CY) (%) ΕΕ25 (%) (CY) (%) ΕΕ25 (%) (CY) (%) ΕΕ25 (%) Πάρα πολύ 13 7 6 4 13 6 Όσο πρέπει 28 50 21 42 27 51 Πάρα πολύ λίγο 45 35 40 30 23 23 εν γνωρίζω 14 8 33 24 37 21 Αξίζει να αναφερθεί ότι και για τα τρία µέσα τα ποσοστά των πολιτών της Κύπρου (CY) που πιστεύουν ότι η παρουσίαση της Ευρωπαϊκής Ένωσης βρίσκεται στα σωστά επίπεδα είναι τα χαµηλότερα που καταγράφηκαν µεταξύ όλων των κρατών µελών. 41