ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2009 [ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ΙΕ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΣΕΙΡΑΣ] ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Περιεχόμενα ΔΙΚΑΣΤΙΚΗ ΔΕΟΝΤΟΛΟΓΙΑ (ΚΑΝΟΝΕΣ ΔΙΚΑΣΤΙΚΗΣ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑΣ)... 3 ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ ΕΛΕΓΧΟΥ ΤΩΝ ΔΙΚΑΣΤΙΚΩΝ ΛΕΙΤΟΥΡΓΩΝ... 3 ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΔΙΚΑΣΤΙΚΗΣ ΑΠΟΦΑΣΕΩΣ... 4 ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ... 4 Συνταγματικά Δικαιώματα και Ελευθερίες... 4 Ευρωπαϊκή Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ)... 5 ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ... 6 Δίκαιο της Διοικητικής Πράξεως... 6 Διοικητικές συμβάσεις και δημόσια έργα... 7 Υπαλληλικό Δίκαιο... 7 ΔΙΚΑΙΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ... 8 Εισαγωγή... 8 Το ελληνικό σύστημα κοινωνικής ασφάλισης... 8 Η συνταγματική διάσταση της κοινωνικής ασφάλισης... 8 Οι γενικές αρχές της κοινωνικής ασφάλισης στην νομολογία.... 8 Υπαγωγή στην ασφάλιση... 9 Αναγνώριση χρόνου ασφάλισης:... 10 Ασφαλιστικές εισφορές... 11 Συντάξεις... 11 Συνταξιοδοτικό δίκαιο υπαλλήλων του Δημοσίου και των ν.π.δ.δ... 12 ΔΙΚΑΙΟ ΑΛΛΟΔΑΠΩΝ... 13 ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΗ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ... 14 ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ... 16 ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ... 16 Φορολογία Εισοδήματος (ν. 2238/1994)... 16 Κώδικας Βιβλίων και Στοιχείων (Κ.Β.Σ. Π.Δ. 186/1992)... 17 Κώδικας Φόρου Προστιθέμενης Αξίας (Φ.Π.Α.)... 19 ΕΛΕΓΚΤΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ... 19 Δικαιοδοσία και Ελεγκτικές Αρμοδιότητες... 19 Προϋπολογισμός Προληπτικός έλεγχος... 20 Κατασταλτικός έλεγχος... 21 Δημόσιες συμβάσεις Έλεγχος των Συμβάσεων Μεγάλης Οικονομικής Αξίας.... 21 ΔΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ... 23 Αίτηση Ακυρώσεως... 23 Αίτηση Αναιρέσεως... 24 ΠΔ 774/1980 και 1225/1998... 26 Κώδικας Διοικητικής Δικονομίας... 27 Προσωρινή δικαστική προστασία ν. 2522/97.... 30 Αστική Ευθύνη... 31 ΚΟΙΝΟΤΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ... 32 Κοινοτική έννομη τάξη... 32 Η εσωτερική αγορά... 34 ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ... 35 ΞΕΝΕΣ ΓΛΩΣΣΕΣ... 35 ΗΜΕΡΙΔΑ... 36 2
ΙΚΑΣΤΙΚΗ ΕΟΝΤΟΛΟΓΙΑ (ΚΑΝΟΝΕΣ ΙΚΑΣΤΙΚΗΣ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑΣ) ιδάσκων: Ο κος Κωνσταντίνος Κουσούλης, Πάρεδρος του Συµβουλίου Επικρατείας. Ι. STATUS ΙΚΑΣΤΙΚΩΝ ΛΕΙΤΟΥΡΓΩΝ 1. Αµεροληψία 2. Ανεξαρτησία 3. Παράγοντες επηρεασµού των δικαστών - Κίνδυνοι για τη δικαστική αµεροληψία και ανεξαρτησία Συνέπειες της απώλειάς τους 4. Ασυµβίβαστα ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ ΕΛΕΓΧΟΥ ΤΩΝ ΙΚΑΣΤΙΚΩΝ ΛΕΙΤΟΥΡΓΩΝ 1. Γενικά 2. Εσωτερικός έλεγχος α. Εϖιλογή β. Εϖοϖτεία γ. Εϖιθεώρηση (αξιολόγηση) δ. Πειθαρχικό δίκαιο ε. ήλωση εξαίρεσης 3. Μικτός έλεγχος α. Ένσταση εξαιρέσεως β. Ένδικα µέσα γ. Αγωγή κακοδικίας 4. Εξωτερικός έλεγχος α. Έλεγχος αϖό τον Υϖουργό ικαιοσύνης β. Κοινοβουλευτικός έλεγχος γ. ηµόσιος έλεγχος αϖό τον νοµικό κόσµο δ. Έλεγχος αϖό τα Μέσα Μαζικής Ενηµέρωσης ΕΟΝΤΟΛΟΓΙΑ α. Έννοια β. Κώδικες δεοντολογίας αα. ιεθνείς ϖρωτοβουλίες ββ. Κατ ιδίαν κράτη γ. Παρουσίαση, ανάλυση και συζήτηση του ιεθνούς Κώδικα ικαστικής εοντολογίας ΣΥΝΤΟΜΗ ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ 3
ΜΕΘΟ ΟΛΟΓΙΑ ΙΚΑΣΤΙΚΗΣ ΑΠΟΦΑΣΕΩΣ Α. οµή δικαστικής αϖοφάσεως ιδάσκουσες: H κα Ειρήνη Σαρπ, Σύµβουλος Επικρατείας και η κα Ελένη Παπαδηµητρίου, Εφέτης.. 1. Παράβολο α. Κατάθεση β. Απαλλαγή 2. ικονοµικό Ιστορικό 3. Γενικές προϋποθέσεις παραδεκτού ενδίκων µέσων και βοηθηµάτων 4. Αντιµετώπιση ζητηµάτων παραδεκτού α. Τρόπος έρευνας των ζητηµάτων β. Αυτεπάγγελτη έρευνα προβολή ισχυρισµών 5. Αντιµετώπιση ζητηµάτων βασίµου α. Τρόπος έρευνας των ζητηµάτων β. Παραδεκτό προβολής λόγων γ. Ουσιαστική έρευνα των προβαλλοµένων λόγων Ι. Νόµω βάσιµο αβάσιµο ΙΙ. Ουσία βάσιµο αβάσιµο 6. Συνέπειες από τη µορφή ελέγχου των διοικητικών πράξεων και των δικαστικών αποφάσεων 7. απανήµατα 8. Καθορισµός διατακτικού 9. Τύπος δηµοσιότητας Β. Εφαρµογή δικανικού συλλογισµού 1. Καθορισµός µείζονος προτάσεως 2. Παράθεση ερµηνείας διατάξεων 3. ιατύπωση ελάσσονος προτάσεως 4. Υπαγωγή ελάσσονος προτάσεως στη µείζονα πρόταση 5. Συµπέρασµα Γ. Ο ρόλος της νοµολογίας στη δικαστική αϖόφαση ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟ ΙΚΑΙΟ Συνταγµατικά ικαιώµατα και Ελευθερίες ιδάσκων : Ο κος ηµήτριος Βανδώρος, Πάρεδρος του Συµβουλίου Eπικρατείας. 4
1. Οι πηγές των θεµελιωδών δικαιωµάτων : ιδίως Σύνταγµα, ΕΣ Α, ΣΑΠ, κοινοτικό δίκαιο. Μεταξύ τους σχέση. 2. Οι περιορισµοί των περιορισµών των θεµελιωδών δικαιωµάτων : α) Γενικώς, β) Πρόβλεψη του περιορισµού στο νόµο, γ) Αρχή αναλογικότητας. 3. Αξία του ανθρώπου - προσωπικότητα - ιδιωτικός βίος - προσωπικά δεδοµένα. Ειδικότερα θέµατα : α) Η εξέλιξη της νοµολογίας ως προς τη συνταγµατικότητα του θεσµού της προσωπικής κράτησης για χρέη προς το ηµόσιο και το ΙΚΑ. β) Η νοµολογία ως προς το θεσµό της προσωπικής κράτησης για χρέη προς ιδιώτες. 4. Αρχές ισότητας - αξιοκρατίας. 5. Θρησκευτική ελευθερία. 6. Ελευθερία έκφρασης - τύπου - ραδιοτηλεόραση. Ελευθερία τέχνης, επιστήµης, έρευνας. 7. Οικονοµική ελευθερία : α) Γενικώς, β) Ελευθερία των συµβάσεων, γ) Επιχειρηµατική ελευθερία, γ) Επαγγελµατική ελευθερία. 8. Ιδιοκτησία. 9. ικαίωµα δικαστικής προστασίας - νόµιµος δικαστής. 10. ικαιώµατα αναφοράς - συνέρχεσθαι - συνεταιρίζεσθαι - συνδικαλιστική ελευθερία. 11. Κοινωνικά δικαιώµατα. 12. Πολιτικά δικαιώµατα. Ευρωϖαϊκή Σύµβαση για τα ικαιώµατα του Ανθρώϖου (ΕΣ Α) ιδάσκων: O κος Γεώργιος Παπαγεωργίου, Σύµβουλος Επικρατείας. α. Εισαγωγή στο Σύστηµα Προστασίας της ΕΣ Α - Το κείµενο της Σύµβασης και των Πρωτοκόλλων - Τα δικαιοδοτικά όργανα το νέο Ε Α β. ικαστική Προστασία - Το δικαίωµα στη χρήση και απονοµή δικαιοσύνης (άρθρο 6 - έννοια δικαστηρίου, ταχεία δίκη, δίκαιη δίκη, δικαιώµατα κατηγορουµένου) 5
- Η εξασφάλιση εφαρµογής της ΕΣ Α από τα κράτη (άρθ. 1) - Το δικαίωµα αποτελεσµατικής προσφυγής (άρθρο 13) - Ζητήµατα παραδεκτού της ατοµικής προσφυγής στο Ε Α (άρθ. 34, 35) - Το ζήτηµα της δίκαιης ικανοποίησης γενικά (άρθ. 41) - Η απαγόρευση των βασανιστηρίων - Η ελευθερία σκέψης, συνείδησης και θρησκείας (άρθ. 9) και το δικαίωµα στην εκπαίδευση (άρθ. 2 ΠρΠρ) - Το δικαίωµα σεβασµού της ιδιωτικής και οικογενειακής ζωής (άρθ. 8) και το δικαίωµα σύναψης γάµου (άρθ. 12) - Η ελευθερία έκφρασης (άρθ. 10) και οι ελευθερίες του συνέρχεσθαι και συνεταιρίζεσθαι (άρθ. 11) - Η απαγόρευση των διακρίσεων (άρθ. 14) Η προστασία της ιδιοκτησίας (άρθ. 1 ΠρΠρ) - Η δίκαιη ικανοποίηση σε σχέση µε την προστασία της ιδιοκτησίας - Η δίκαιη ικανοποίηση σε σχέση µε την προστασία της ιδιοκτησίας ΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΙΚΑΙΟ ίκαιο της ιοικητικής Πράξεως ιδάσκων: Ο κος ηµήτριος Μακρής, Πάρεδρος του Συµβουλίου Επικρατείας. Αντικείµενο διδασκαλίας Η διδασκαλία της ενότητας «ίκαιο της ιοικητικής Πράξεως» περιλαµβάνει κυρίως τα ακόλουθα αντικείµενα: 1. Έννοια - διακρίσεις (εκτελεστότητα, κυβερνητικές πράξεις, διακρίσεις/ πράξεις ατοµικές κανονιστικές) 2. Όργανα αρµοδιότητα (σύσταση και διακρίσεις οργάνων - διακρίσεις αρµοδιότητας/δεσµία αρµοδιότητα - διακριτική ευχέρεια) 3. ιαδικασία παραγωγής (τύποι, συµµετοχή διοικουµένου, διοικητικές προθεσµίες) 4. Νοµιµότητα - αιτιολογία (αρχή της νοµιµότητας, νοµοθετικό και πραγµατικό καθεστώς, αιτιολογία νόµιµη και πληµµελής) 5. Ισχύς (έναρξη και λήξη ισχύος, κατάργηση, ανάκληση). Τρόϖος διδασκαλίας α. Η διδασκαλία της ενότητας διενεργείται µε την µελέτη και την ανάλυση σχετικών υποθέσεων που εκδίκασε πρόσφατα το Συµβούλιο της Επικρατείας, στο πλαίσιο της οποίας παρέχεται στους σπουδαστές η δυνατότητα να αναπτύξουν την γνώµη τους. β. Η διδασκαλία περιλαµβάνει την µελέτη υποθέσεων µε στοιχεία δικογραφίας. 6
Ειδικότερα: i. Παρουσιάζεται ο τρόπος εργασίας του δικαστή µε χρήση στοιχείων δικογραφίας (αίτηση ακυρώσεως, προσβαλλόµενη διοικητική πράξη, έγγραφο µε τις απόψεις της ιοικήσεως και άλλα σχετικά δικόγραφα ή έγγραφα) και αναλύονται περαιτέρω τα ζητήµατα της υποθέσεως, µε την συµµετοχή των σπουδαστών. ii. Οι σπουδαστές µελετούν δικογραφία υποθέσεως και αναπτύσσουν γραπτώς την γνώµη τους για τα ζητήµατα που γεννώνται, µε την απαραίτητη τεκµηρίωση. Επίσης οι σπουδαστές παρουσιάζουν προφορικά την γνώµη τους για την υπόθεση αυτήν, παρέχεται δε σε αυτούς η δυνατότητα να ανταλλάξουν απόψεις και επιχειρήµατα, ώστε να αντιληφθούν τον τρόπο εργασίας στις διασκέψεις. γ. Η ενότητα ολοκληρώνεται µε την συνολική αποτίµηση των εργασιών των σπουδαστών για την υπόθεση που επεξεργάστηκαν και την συζήτηση για τα θέµατά της. δ. Η διδασκαλία υποστηρίζεται µε την χρήση σύγχρονων εποπτικών µέσων και την διανοµή του κρίσιµου υλικού στους σπουδαστές. Αξιολόγηση των σϖουδαστών Κριτήρια της αξιολογήσεως των σπουδαστών του Τµήµατος ιοικητικής ικαιοσύνης για την ενότητα «ίκαιο της ιοικητικής Πράξεως» αποτελούν η συµµετοχή και η παρουσία τους κατά την διάρκεια των µαθηµάτων, η γραπτή και προφορική εισήγησή τους για την υπόθεση που τους ανατίθεται, καθώς και η συνολική εικόνα τους, που προσδιορίζεται σχετικώς από τις γνώσεις και την κριτική ικανότητά τους. ιοικητικές συµβάσεις και δηµόσια έργα ιδάσκων : Ο κ. Θωµάς Παπαευαγγέλου, Σύµβουλος Επικρατείας Υϖαλληλικό ίκαιο ιδάσκων :Ο κ. Νικόλαος Σακελλαρίου, Σύµβουλος Επικρατείας. ιδακτέα θέµατα: Έννοια δηµοσίου υπαλλήλου. Ιδρυση της δηµόσιας υπαλληλικής σχέσης (προϋποθέσεις και προσόντα διορισµού, διαδικασία διορισµού, πράξη διορισµού). Υπηρεσιακές καταστάσεις του δηµοσίου υπαλλήλου. Υποχρεώσεις και δικαιώµατα του δηµοσίου υπαλλήλου (καθήκοντα, δικαιώµατα, περιορισµοί δικαιωµάτων αστική και ποινική ευθύνη του δηµοσίου υπαλλήλου). Πειθαρχικό ίκαιο: πειθαρχικά αδικήµατα και ποινές. Πειθαρχική διαδικασία. Ένδικα µέσα και σχετική δικαιοδοσία των διοικητικών δικαστηρίων. Λύση της υπαλληλικής σχέσης. 7
ΙΚΑΙΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ιδάσκοντες: Ο κος Βασίλειος Ανδρουλάκης και η κα Σταυρούλα Κτιστάκη, Πάρεδροι του Συµβουλίου Επικρατείας. Εισαγωγή ( ιδάσκων: Β. Ανδρουλάκης) α) Έννοια κοινωνικής ασφάλισης σκοποί. β) ιακρίσεις: i. Κοινωνική ασφάλιση / Κοινωνική ασφάλεια. ii. Κοινωνική ασφάλιση / Κοινωνική πρόνοια. iii. Κοινωνική ασφάλιση / Ιδιωτική ασφάλιση. γ) Η κοινωνική ασφάλιση ως στοιχείο του κοινωνικού κράτους. δ) ιακρίσεις συστηµάτων κοινωνικής ασφάλισης. Το ελληνικό σύστηµα κοινωνικής ασφάλισης α) Ιστορική εξέλιξη και Βασικά χαρακτηριστικά β) Πηγές δικαίου κοινωνικής ασφάλισης. i. κοινοτικό δίκαιο ii. Σύνταγµα iii. διεθνές δίκαιο iv. νόµος κανονιστικές πράξεις σ.σ.ε. Η συνταγµατική διάσταση της κοινωνικής ασφάλισης α) Οι συνταγµατικές οργανωτικές βάσεις της κοινωνικής ασφάλισης i. νοµική φύση φορέων ii. συγχώνευση οργανισµών iii. αναδροµική σύσταση ταµείου β) Συνταγµατικές αρχές που διέπουν την κοινωνική ασφάλιση i. η κοινωνική ασφάλιση ως συνταγµατικά ρυθµιζόµενος θεσµός ii. ανταποδοτικότητα/ κοινωνική αλληλεγγύη iii. αρχή της ισότητας Οι γενικές αρχές της κοινωνικής ασφάλισης στην νοµολογία. α) Γενικά β) Περιπτωσιολογία : i. τυπική ασφάλιση ii. ενηµέρωση των ασφαλισµένων 8
iii. αναζήτηση αχρεωστήτως καταβληθεισών παροχών iv. ανάκληση πράξεων v. ερµηνεία διατάξεων vi. προστατευόµενη εµπιστοσύνη vii. αρχή της εύνοιας προς τον ασφαλισµένο Υϖαγωγή στην ασφάλιση ( ιδάσκουσα: Στ. Κτιστάκη) Α. Προϋποθέσεις: Η άσκηση ορισµένης επαγγελµατικής δραστηριότητας ασφαλιστέας στον αντίστοιχο φορέα Παροχή εργασίας κατοχή µιας ιδιότητας (διορισµός δικηγόρου, άδεια µηχανικού) Β. Κατηγορίες φορέων κοινωνικής ασφάλισης 1) Φορείς κύριας ασφάλισης: αα) Μισθωτών : Γενικός φορέας: το ΙΚΑ ήδη ΙΚΑ-ΕΤΑΜ (άρθρ. 5 Ν. 3029/2002) - Ειδικοί φορείς: Ν.Α.Τ., Προσωπικό ΕΚΟ ( ΕΗ, ΟΤΕ) και Τραπεζών ββ) Μη µισθωτών: επιστηµόνων (Τ.Ν., ΤΣΑΥ, ΤΣΜΕ Ε), επαγγελµατιών και εµπόρων (ΤΕΒΕ,ΤΑΕ,ΤΣΑ) συγχώνευση: ΟΑΕΕ (Ν. 2676/1999 ΣτΕ 27/04), αγροτών [ΟΓΑ εξέλιξή του σε φορέα κοινωνικής ασφάλισης ΕΛΓΑ [(Ν. 2458/1997) ΣτΕ 177/96]. 2) Φορείς επικουρικής ασφάλισης: Γενικός φορέας το ΤΕΑΜ και ήδη ΕΤΕΑΜ (Ν. 3029/2002) Ειδική κατηγορία: Τα Ταµεία Αρωγής (Συγχώ-νευση Τ.Α. των.υ. ΤΕΑ Υ (Ν. 2676/1999). 3) Ταµεία Πρόνοιας: χορηγούν εφ άπαξ βοήθηµα ΝΠ ως ειδικοί φορείς πρόνοιας των υπαλλήλων τους (Ν. 103/1975). 4) Ειδικοί φορείς: Ο.Α.Ε.. (Ν. 2956/2001), Ο.Ε.Κ. (2165/2001), Τ.Υ..Ε., Ο.Π.Α.. 5) Ειδικοί λογαριασµοί: π.χ. ΕΛ. Ε.Ο, ΤΕΑΜ στο ΙΚΑ - Ειδικοί λογαριασµοί σε ικηγορικούς Συλλόγους - ΚΑΦ - Προσωπικό των ΕΛΤΑ στο ΤΑΠΟΤΕ. 6) Ταµεία Επαγγελµατικής Ασφάλισης: ΝΠΙ (προαιρετικά ανά κλάδο ή επιχείρηση, κεφαλαιοποιητικό σύστηµα) - άρθρ. 7 Ν. 3029/02, και άρθρ. 31 Ν. 2676/99. Πρόσθετες προϋποθέσεις υπαγωγής [π.χ. Υπαγωγή Αρτοποιών στο Τ.Ε.Α. (ΣτΕ 3320/96, 1504/99), Υπαγωγή αρχιπλοιάρχων στο ΝΑΤ (ΣτΕ 3755/1999 7µελής), Υπαγωγή ιερόδουλων στο ΙΚΑ (άρθρ. 65 Ν. 2676/99)]. Γ. Αρχές που διέπουν την υπαγωγή στην ασφάλιση 1. Αρχή της εδαφικότητας: Καθιέρωση της αρχής µε το Ν. 1305/82 Εξαιρέσεις από την αρχή της εδαφικότητας. 9
Κάµψη της αρχής κατ εφαρµογή του Κανονισµού 1408/1971. 2. Αρχή της υποχρεωτικότητας (ΣτΕ 1059/1995) προαιρετική ασφάλιση (ΣτΕ 3458/2004, 477/2004, 983/2002). 3. Αρχή της αυτοδίκαιης υπαγωγής: (ΙΚΑ) - εξαιρέσεις [οικιακές βοηθοί (άρθρο 26 Ν. 2639/98) αλλοδαποί (25-27 Ν. 2910/2001)]. 4. Αρχή της απαγόρευσης της διπλής ασφάλισης σε οµοειδείς φορείς: άρθρα 39 Ν. 2084/92 και 33 παρ. 2 Ν.. 2698/1953 (ΣτΕ 626/2002, 3018/2005, 1918/2007) Πολλαπλή ασφάλιση (υπαγωγή στον ίδιο ασφαλιστικό φορέα - ΣτΕ 1085/1994, 2760/2000) ή παράλληλη ασφάλιση (πολλαπλή απασχόληση σε περισσότερους εργοδότες και υπαγωγή στους κατά περίπτωση ασφαλιστικούς οργανισµούς (ΤΑΝΠΥ/ΝΑΤ - ΣτΕ 3322/1996, 550/2007, ΙΚΑ/ΤΣΑ - ΣτΕ Ολοµ. 3520/1992, 1345/2008, 7µελής) - δικαίωµα επιλογής (ΣτΕ 1059/95, 2898/99, 4194/00). 5. Αναδροµική ασφάλιση: (ΣτΕ 1209/2004, 1209/2004, 2560/2006).. Υπαγωγή στην ασφάλιση του ΙΚΑ (άρθρ. 2 ΑΝ 1846/51) Προϋποθέσεις: Εξηρτηµένη εργασία, αµοιβή, κύριο επάγγελµα (ΣτΕ 1610/2001, 1391/2007) Τεκµήριο υπαγωγής (ΣτΕ 2265/1994, 1042/1995, ΕφΘεσσ. 127/00) - Ανατροπή του τεκµηρίου (218/1994, 3530/2007) Ειδικές µορφές απασχόλησης υπαγόµενες στην ασφάλιση του ΙΚΑ: Απασχολούµενοι µε σύµβαση έργου (ΣτΕ 1045/07 7µελής, 2708/2008) Απασχολούµενοι σε οικοδοµικά και τεχνικά έργα (ΣτΕ 2744/1999) Ειδικές περιπτώσεις ασφάλισης (πρόσωπα που δεν έχουν σταθερό εργοδότη, ασφαλιστικοί συνεταιρισµοί: ΣτΕ 4413/1990 7µελής, 62/1998) Αυτοτέλεια της κρίσης του διοικητικού δικαστή της ουσίας έναντι του πολιτικού δικαστή ως προς τη φύση της εργασιακής σχέσης και την περαιτέρω υπαγωγή ή µη στην ασφάλιση του ΙΚΑ (ΣτΕ 3131/92, 3328/96) Μερική απασχόληση (άρθρ. 2 Ν. 2639/1998 - ΣτΕ 217/1994, 2810/2006) Εξαιρέσεις από την ασφάλιση του ΙΚΑ. Αναγνώριση χρόνου ασφάλισης: α) Αναγνώριση πραγµατικής προϋπηρεσίας: στον ίδιο φορέα (ΙΚΑ, ΤΕΑΥΦΕ: περιορισµός πενταετίας ΣτΕ 2247/2007, 746/2001 7µελής) ή σε άλλο φορέα (ΣτΕ 17/1997 και 770/2007). 10
β) Αναγνώριση χρόνου εξοµοιούµενου προς πραγµατική απασχόληση (στράτευση [1864/2001 7µελής, 1219/2004 7µελής, 3406/2006], επιδότηση λόγω ασθένειας [1975/2006 7µελής], ανεργίας, γονικής άδειας, εκπαιδευτικής άδειας [ΣτΕ 351/2004] - άρθρ. 40 Ν. 2084/92), γ) Αναγνώριση χρόνου ασφάλισης οµογενών: αρχικές διατάξεις (ΣτΕ 1077/94, 2890/96) - νέο καθεστώς [άρθρο 23 του ν. 2079/1992 και άρθρο 9 ν. 2187/1994 (ΣτΕ 2489/2004, 1007/2008 7µελής).. Ειδικά θέµατα: Απασχόληση συνταξιούχων Βεβαίωση χρόνου ασφάλισης (άρθρ. 47 Ν. 2676/99) Υποχρέωση χορήγησης (ΣτΕ 3556/90). Ασφαλιστικές εισφορές (διδάσκων: Β. Ανδρουλάκης) Α. Έννοια: διάκριση από τα ανταποδοτικά τέλη κοινωνικοί πόροι. Β. Βαρυνόµενοι µε τις εισφορές: εργοδότης ασφαλισµένος Κράτος τρίτοι (επί κοινωνικών πόρων). Υπόχρεος για την καταβολή: α) έναντι του ΙΚΑ (οικοδοµικές εργασίες λοιπές εργασίες), β) έναντι άλλων φορέων Γ. Βάση υπολογισµού της εισφοράς: αποδοχές µη ταύτιση µε τον «εργατικό» µισθό διαφοροποίηση σε σχέση µε τη βάση υπολογισµού των παροχών εισφορές επί οικοδοµικών εργασιών. Χρόνος και τρόπος καταβολής των εισφορών - συνέπειες εκπρόθεσµης καταβολής - ένσηµα µηχανογράφηση Ε. Μη καταβολή των εισφορών: α) Συνέπειες ως προς τον εργοδότη έκδοση ΠΕΕ (προϋποθέσεις, διαδικασία) - Αναγκαστική είσπραξη β) Συνέπειες ως προς τον ασφαλισµένο. Συντάξεις (διδάσκων: Β. Ανδρουλάκης) Α. Γενικοί κανόνες: Προϋποθέσεις απονοµής θεµελίωση του συνταξιοδοτικού δικαιώµατος απαράγραπτο του δικαιώµατος (άρθρ. 31 Ν. 1027/80) = παραγραφή µη εισπραχθεισών συντάξεων (ΣτΕ 948/98). Β. Άσκηση του συνταξιοδοτικού δικαιώµατος : α) Υποβολή αιτήσεως, β) απαραίτητα δικαιολογητικά - ελλιπή δικαιολογητικά (Υποχρέωση των οργάνων του ΙΚΑ να επισυνάψουν τα εις χείρας του ΙΚΑ στοιχεία ΣτΕ 3337/94, 1592/97), γ) Συνέπειες υποβολής αιτήσεως: αα) Προσδιορισµός του εφαρµοστέου νοµοθετικού καθεστώτος, ββ) έναρξη καταβολής της σύνταξης. Γ. ιαδικασία απονοµής της σύνταξης (ΣτΕ 355/97) συνταξιοδοτική απόφαση οριστικότητα (ΣτΕ 116/91) Ενδικοφανής προσφυγή Αίτηση επανεξέτασης ή αναθεώρησης της οριστικής αποφάσεως (ΣτΕ 1185/98, 668/2000). 11
. Υπολογισµός της σύνταξης: συντάξιµες αποδοχές (τελευταίος µισθός ή µέσος όρος αποδοχών τελευταίου έτους ή τελευταίας διετίας ή πενταετίας/ ΙΚΑ µετά το Ν. 1902/90) Περιεχόµενο των συντάξιµων αποδοχών [βασικός µισθός + χρονοεπίδοµα + ορισµένα επιδόµατα (ποικίλλει), βλ. ΣτΕ 1444/99] Επί µερικής απασχόλησης (ΣτΕ 824/97 ΕΗ, άρθρ. 2 Ν. 2639/98). Ε. Αναστολή καταβολής της σύνταξης - Αναζήτηση συντάξεων που καταβλήθηκαν αχρεωστήτως. ΣΤ. Σύνταξη γήρατος: Προϋπόθεση το όριο ηλικίας (πλήρης ή µειωµένη) έναρξη καταβολής µετατροπή σύνταξης αναπηρίας σε σύνταξη γήρατος Υπολογισµός σε περίπτωση διαδοχικής ασφάλισης [παλαιό καθεστώς Ν. 4202/61(ΣτΕ 1081/90, 1098, 2534/97)] νέο καθεστώς [Ν. 1405/83, 1902/90, 2084/92, 2458/97 - ΟΓΑ]. Ζ1. Σύνταξη αναπηρίας - Προϋποθέσεις: α) Χρονικές: ενεργός ασφαλιστικός δεσµός Οι νέες διατάξεις του Ν. 1902/90, άρθρ. 27 παρ. 5 β) Πάθηση ή βλάβη της υγείας (ιατρική αναπηρία): αρµόδια τα υγειονοµικά όργανα εξουσία των διοικητικών δικαστηρίων (ΣτΕ 2161/2001) γ) Μείωση της βιοποριστικής ικανότητας (ασφαλιστική αναπηρία) υπόκειται στην ουσιαστική εκτίµηση των διοικητικών δικαστηρίων οι περιορισµοί των νέων διατάξεων (Ν. 1902/90 και 1976/91) Συνταγµατικότητα του περιορισµού (ΣτΕ 4516/97) Ανάκτηση της βιοποριστικής ικανότητας του συνταξιούχου λόγω αναπηρίας. Ζ2. Αναπηρία από εργατικό ατύχηµα: α) έννοια, β) βίαιο συµβάν, γ) αιτιώδης σύνδεσµος µεταξύ βιαίου συµβάντος και αναπηρίας εξουσία υγειον. οργάνων = δικαστηρίων δ) ατύχηµα διαδροµής (ΣτΕ 2774/2000). Επεξεργασία φακέλων: Ο κ. Ιωάννης Λαµπρόπουλος και η κα Ελένη Παπαδηµητρίου, Εφέτες.. Συνταξιοδοτικό δίκαιο υϖαλλήλων του ηµοσίου και των ν.ϖ.δ.δ. ιδάσκουσα: Η κ. Ανδρονίκη Θεοτοκάτου, Σύµβουλος του Ελεγκτικού Συνεδρίου και ο κος Κωνσταντίνος Κρέπης, Πάρεδρος του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Α. Γενικό µέρος 1. Έννοια σύνταξης. Συνταγµατική κατοχύρωση. 2. Κατηγορίες διαφορών που υπάγονται στη δικαιοδοσία του Ελεγκτικού Συνεδρίου. 3. ιάκριση από τη σύνταξη ως ασφαλιστική παροχή. Συνέπειες της διάκρισης. Εννοιολογικές παρατηρήσεις. 4. Υπαγωγή στο συνταξιοδοτικό σύστηµα. Προϋποθέσεις. 5. Προϋποθέσεις απονοµής της σύνταξης. ι) Ουσιαστικές 12
ιι) Τυπικές 6. Υπολογισµός σύνταξης. ι) Κανονισµός σύνταξης. Μεθοδολογία κανονισµού σύνταξης (Συντάξιµος µισθός Συντάξιµη υπηρεσία Ποσοστό σύνταξης). ιι) Αναπροσαρµογή σύνταξης. 7. Συνταξιοδοτικά δεδοµένα. Πότε καθίστανται οριστικά. Εξαιρέσεις. 8. Η ισχύς του τεκµηρίου νοµιµότητας στο Συνταξιοδοτικό ίκαιο. Παρεµπίπτων έλεγχος. Όρια. 9. ιαφορές από την εκτέλεση των πράξεων ή αποφάσεων κανονισµού συντάξεων. Πότε δηµιουργούνται. Κριτήρια διάκρισης σε σχέση µε τις διαφορές από την απονοµή των συντάξεων. 10. ικαστική προστασία στις συνταξιοδοτικές διαφορές. Σχέση έφεσης αγωγής. ΙΙ. Ειδικό µέρος 1. Ανάλυση κατ άρθρον του Συνταξιοδοτικού Κώδικα (π.δ.169/2007). 2. Εφαρµογή των Κοινοτικών Κανονισµών για την Κοινωνική Ασφάλιση 1408/1971, 574/1972 και 1606/1998. 3. ιαδοχική ασφάλιση. 4. Τυπική ασφάλιση. 5. Συνταξιοδότηση αλλοδαπών, κοινοτικών υπηκόων και µη. ΙΙΙ. Μεθοδολογία εϖεξεργασίας φακέλου Σύνταξη εισήγησης σε συνταξιοδοτική υϖόθεση. 1. Ιστορικό. 2. Παραδεκτό. 3. Βάσιµο. 4. Συµπέρασµα. Επεξεργασία φακέλων: Η κα Αγγελική Μυλωνά, Σύµβουλος του Ελεγκτικού Συνεδρίου και ο κος Κωνσταντίνος Κρέπης, Πάρεδρος του Ελεγκτικού Συνεδρίου. ΙΚΑΙΟ ΑΛΛΟ ΑΠΩΝ ιδάσκων: Ο κος Ηλίας Μάζος, Πάρεδρος του Συµβουλίου Επικρατείας. Αντικείµενο του µαθήµατος είναι η παρουσίαση των προβληµάτων που γεννώνται από την εφαρµογή του ν. 3386/2005 περί αλλοδαπών και της λοιπής εθνικής και κοινοτικής νοµοθεσίας που αφορά την είσοδο, διαµονή, κοινωνική ένταξη και επαναπροώθηση αλλοδαπών. Παρουσιάζονται τα δικονοµικά ζητήµατα που ανακύπτουν από την κατανοµή των υποθέσεων µεταξύ του Συµβουλίου της Επικρατείας και των ιοικητικών Πρωτοδικείων, η νοµολογία του Συµβουλίου της Επικρατείας κυρίως σε ζητήµατα αδειών διαµονής και 13
απέλασης και η σχετική νοµολογία του Ευρωπαϊκού ικαστηρίου Ανθρωπίνων ικαιωµάτων. Γίνεται εκτενής αναφορά στα ζητήµατα προσωρινής προστασίας. Τέλος, γίνεται αναφορά στην επεξεργασία σχεδίου διεθνούς συµβάσεως για την απέλαση, από την Επιτροπή ιεθνούς ικαίου του Οργανισµού Ηνωµένων Εθνών και σε ορισµένα θεµελιώδη ζητήµατα του δικαίου των προσφύγων. Επεξεργασίες φακέλων: Η κα Σαπφώ Στάθη και η κα Ελένη Παπαδηµητρίου, Εφέτες.. ΠΟΛΕΟ ΟΜΙΚΗ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ Άδειες Αυθαίρετα Αναγκαστική απαλλοτρίωση ιδάσκων: Ο κος Κίµων Ευστρατίου, Σύµβουλος Επικρατείας. Αυθαίρετες κατασκευές 1. Έννοια αυθαίρετης κατασκευής 2. Χαρακτηρισµός κατασκευής ως αυθαίρετης Αρµοδιότητες ιαδικασία α) Αυτοψία β) Ένσταση Συνέπειες χαρακτηρισµού α) Κατεδάφιση β) Επιβολή προστίµων (ανέγερσης, διατήρησης) 3. Ειδικές περιπτώσεις αυθαιρέτων Κατασκευές επί αιγιαλού - παραλίας Κατασκευές εντός δάσους ή δασικής εκτάσεως α) ιαταγή κατεδαφίσεως β) Επιβολή ειδικής αποζηµιώσεως Μετατροπή βοηθητικών χώρων σε χώρους κυρίας χρήσεως Περιφράξεις 4. Εξαίρεση από την κατεδάφιση Κατά τον ν. 1337/1983 Κατά τον ν. 1512/1985 Αρµοδιότητες ιαδικασία Αιτιολογία Ακυρωτικός έλεγχος 5. Νοµιµοποίηση αυθαίρετης µεταβολής χρήσεως µε µεταφορά συντελεστή δοµήσεως κατ άρθρο 7 παρ. 5 ν. 3044/2005 6. Αρµόδιο δικαστήριο Ένδικα µέσα Γενικώς Ειδικώς επί αυθαιρέτων εντός δάσους ή δασικής εκτάσεως 14
Οικοδοµικές άδειες 7. Ορισµοί Οικόπεδο γήπεδο Κατάτµηση συνένωση Μεσαία, γωνιαία, διαµπερή οικόπεδα Αρτιότης Οικοδοµικό τετράγωνο Οικοδοµικά συστήµατα 8. Χορήγηση οικοδοµικής άδειας Αρµοδιότητες α) Γενικώς β) Ειδικές περιπτώσεις ιαδικασία Εφαρµοστέο νοµοθετικό καθεστώς Ζητήµατα ιδιωτικού δικαίου Προσφυγές Αισθητική κτιρίου 9. Χρόνος ισχύος - Παράταση ισχύος οικοδοµικής άδειας 10. Αναθεώρηση οικοδοµικής άδειας 11. Ενηµέρωση φακέλου οικοδοµικής άδειας 12. Ανάκληση οικοδοµικής άδειας 13. ιακοπή Συνέχιση οικοδοµικών εργασιών 14. Αναστολή οικοδοµικών εργασιών αναστολή εκδόσεως οικοδοµικών αδειών 15. Ειδικές περιπτώσεις αδειών Άδεια προς νοµιµοποίηση ήδη ανεγερθείσης οικοδοµής ή κατασκευής Άδεια κατεδαφίσεως Άδεια εκτελέσεως εργασιών εκχωµατώσεως ή επιχωµατώσεως Άδεια κοπής δένδρων Άδεια εγκαταστάσεως κεραίας Άδεια τοποθετήσεως διαφηµιστικής πινακίδας Άδεια τοποθετήσεως κλιµατιστικού µηχανήµατος 16. Αρµόδιο δικαστήριο Ένδικα µέσα Προϋποθέσεις παραδεκτού Παρεµπίπτων έλεγχος άλλης διοικητικής πράξεως Παρεµπίπτουσα έρευνα ζητηµάτων ιδιωτικού δικαίου Έφεση 15
ΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΟ ΙΚΑΙΟ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΟ ΙΚΑΙΟ ιδάσκοντες: Οι κοι Κωνσταντίνος Φινοκαλιώτης και Νικόλαος Μπάρµπας, Καθηγητές Α.Π.Θ. Φορολογία Εισοδήµατος (ν. 2238/1994) 1. Ευρεία έννοια του φορολογικού εισοδήµατος µε έµφαση στα εισοδήµατα κεφαλαιουχικού χαρακτήρα( φορολόγηση της υπεραξίας των µεταβιβαζόµενων µετοχών κτλ.(άρθρα 13 παρ.1 και 2, 38 ΚΦΕ κτλ.). 2. Τρόπος φορολόγησης εισοδήµατος από µερίσµατα µετοχών, από τόκους καταθέσεων στην αλλοδαπή και από οµολογιακά δάνεια που εκδίδονται σ αυτή όταν αποκτώνται από φυσικά πρόσωπα,κατοίκους Ελλάδος( Οδηγία 2003/48/ΕΚ και άρθρο 12 παρ.1 ΚΦΕ). 3. Εισόδηµα από εµπορικές επιχειρήσεις :Λογιστικός προσδιορισµός του καθαρού εισοδήµατος µε έµφαση στον υπολογισµό των εκπιπτόµενων δαπανών. Έννοια των παραγωγικών δαπανών και των επισφαλών απαιτήσεων, µη έκπτωση ζηµίας αλλοδαπής προέλευσης, δυνατότητα εκχώρησης στο ηµόσιο απαιτήσεων από εκµίσθωση ακινήτων και από τόκους δανείων. Εξωλογιστικός προσδιορισµός του καθαρού εισοδήµατος. 4. Τρόποι αντιµετώπισης της υπερτιµολόγησης και υποτιµολόγησης µεταξύ συνδεδεµένων επιχειρήσεων(άρθρο 39 ΚΦΕ,κοινοτική Σύµβαση ιαιτησίας 90/436/ΕΟΚ). 5. Εισόδηµα από µισθωτές υπηρεσίες(άρθρο 45 ΚΦΕ), ποσά µη θεωρούµενα ως εισοδήµατα: Κυρίως η αποζηµίωση δικαστών του άρθρου 2 παρ.3 του Ν. 2521/1997,το ειδικό ερευνητικό επίδοµα του άρθρου 13 Ν. 2530/1997 στα µέλη ΕΠ των ΑΕΙ, όχι όµως και η αποζηµίωση που καταβάλλεται στους στρατιωτικούς που υπηρετούν στο εξωτερικό (Κύπρο), ούτε οι διπλές αποδοχές των δηµοσίων υπαλλήλων για την διαµονή τους στο εξωτερικό µε εκπαιδευτική άδεια. 6. Εισόδηµα από ελευθέρια επαγγέλµατα και κάθε άλλη πηγή (άρθρο 48 ΚΦΕ,υπολειµµατικός χαρακτήρας, χρόνος απόκτησης του εισοδήµατος, περιπτώσεις εισοδήµατος από συγγραφικά δικαιώµατα, δικηγορικές εταιρίες κτλ). 7. Τρόπος υπολογισµού του φόρου εισοδήµατος των ηµεδαπών προσωπικών εταιριών και λοιπών ενώσεων επιτηδευµατιών (άρθρο 10 ΚΦΕ. Έννοια της επιχειρηµατικής αµοιβής. 16
8. Φορολογία εισοδήµατος ηµεδαπών νοµικών προσώπων κερδοσκοπικού χαρακτήρα (ενιαίος λογιστικός προσδιορισµός του καθαρού εισοδήµατος). Τρόπος φορολόγησης των τόκων και των εισοδηµάτων κεφαλαιουχικού χαρακτήρα. 9. Φορολογία εισοδήµατος αλλοδαπών νοµικών (µη φυσικών) προσώπων. Με βάση τα κριτήρια της πηγής και της µόνιµης εγκατάστασης. 10. Έννοια της µόνιµης εγκατάστασης των αλλοδαπών νοµικών προσώπων κατά τις διατάξεις του εθνικού δικαίου (άρθρο 100 παρ.1 ΚΦΕ), του διεθνούς δικαίου (άρθρο 5 του σχεδίου σύµβασης του ΟΟΣΑ) και του κοινοτικού φορολογικού δικαίου. Τεκµαρτός προσδιορισµός των εξόδων διαχείρισης από την εδώ µόνιµη εγκατάσταση(όχι ανώτερο του 5% των εξόδων της διοικητικής λειτουργίας µε εξαίρεση τις ρυθµίσεις των συµβάσεων για την αποφυγή της διπλής φορολογίας). 11. Ρυθµίσεις των κοινοτικών οδηγιών των σχετικών µε την εναρµόνιση της φορολογίας εισοδήµατος των εξαρτηµένων µεταξύ τους σε διασυνοριακό επίπεδο κεφαλαιουχικών εταιριών στα κράτη µέλη της ΕΕ. (οδηγίες: 90/435/ΕΟΚ µητρικές θυγατρικές, 203/49/ΕΚ φορολογία των διανεµόµενων τόκων και δικαιωµάτων). Ανάλυση της σχετικής νοµολογίας του ΕΚ. Κώδικας Βιβλίων και Στοιχείων (Κ.Β.Σ. Π.. 186/1992) 1. Αντικείµενο 2. Υπόχρεοι σε τήρηση βιβλίων και στοιχείων Επιτηδευµατίες α. Έννοια επιτηδευµατία β. Μη επιτηδευµατίες γ. Μη υπόχρεοι δ. Απαλλασσόµενοι 3. ιάκριση επιτηδευµατιών Είδη αγαθών 4. Βιβλία επιτηδευµατιών α. Κατηγορίες β. Ένταξη επιτηδευµατιών σε κατηγορία γ. Βιβλία ανά κατηγορία δ. Βιβλία και προσδιορισµός ακαθάριστων εσόδων και καθαρών κερδών ε. Βιβλίο Αποθήκης Παραγωγής Κοστολογίου στ. Υποκατάστηµα Έννοια Βιβλία ζ. Πρόσθετα βιβλία 5. Στοιχεία επιτηδευµατιών α. Στοιχεία διακίνησης α α. ελτίο αποστολής α β. Συγκεντρωτικό δελτίο αποστολής α γ. ελτίο εσωτερικής διακίνησης β. Στοιχεία αξίας β α. Τιµολόγιο πώλησης Τιµολόγιο παροχής υπηρεσιών 17
β β. Τιµολόγιο αγοράς αγροτικών προϊόντων β γ. Εκκαθαρίσεις β δ. Πιστωτικό τιµολόγιο β ε. Απόδειξη λιανικής πώλησης Απόδειξη παροχής υπηρεσιών β στ. Απόδειξη αυτοπαράδοσης β ζ. Απόδειξη δαπανών γ. Έγγραφα µεταφοράς γ α. Έννοια µεταφορέα και µεταφορικού γραφείου γ β. Φορτωτική µεταφορέα γ γ. Φορτωτική µεταφορικού γραφείου γ δ. ιορθωτικό σηµείωµα µεταφοράς 6. Ενηµέρωση Θεώρηση ιαφύλαξη βιβλίων και στοιχείων α. Χρόνος και τρόπος ενηµέρωσης βιβλίων β. Τρόπος έκδοσης στοιχείων γ. Θεώρηση βιβλίων και στοιχείων δ. Τόπος τήρησης βιβλίων και στοιχείων ε. Χρόνος διαφύλαξης βιβλίων και στοιχείων στ. Υποβολή στοιχείων 7. Μηχανογραφική τήρηση βιβλίων και έκδοση στοιχείων 8. ιαδικασίες προσδιορισµού οικονοµικών αποτελεσµάτων α. ιαχειριστική περίοδος β. Απογραφή γ. Ισολογισµός 9. Κύρος βιβλίων και στοιχείων α. Κανόνας β. Ανεπάρκεια βιβλίων και στοιχείων Β και Γ κατηγορίας γ. Ανακρίβεια βιβλίων και στοιχείων Β και Γ κατηγορίας δ. Ανακρίβεια βιβλίων Α κατηγορίας 10. Κυρώσεις α. Ο νόµος 2523/1997 (άρθρο 5) «Ποινολόγιο» α α. Έννοιες Βάση Υπολογισµού Προστίµων 1 και 2 α β. Μη επιβολή προστίµων β. Γενικές παραβάσεις Πρόστιµο µε Βάση Υπολογισµού 1 - Συντελεστής βαρύτητας γ. Αυτοτελείς παραβάσεις Πρόστιµα µε Βάση Υπολογισµού 1 Περιπτώσεις Όριο προστίµου δ. Αυτοτελείς παραβάσεις Πρόστιµα µε Βάση Υπολογισµού 2 δα. Μη έκδοση ή ανακριβής έκδοση στοιχείων µε αποτέλεσµα την απόκρυψη συναλλαγής δβ. Πλαστά και εικονικά στοιχεία ε. Μεταβατική διάταξη εφαρµογής «Ποινολογίου» (άρθρο 24 παρ. 4) στ. Πράξη επιβολής προστίµου (άρθρο 9 του Ν. 2523/1997) 18
στ α. Σε βάρος ποιου εκδίδεται στ β. Αρµόδιος για έκδοση στ γ. Περιεχόµενο πράξης Έκθεση ελέγχου στ δ. Παραγραφή 11. ικαιώµατα προϊσταµένων.ο.υ. α. Έλεγχοι επιτηδευµατιών β. Σηµείωµα γ. Έκθεση κατάσχεσης Απόδειξη παραλαβής Η Νοµολογία Πρακτική εφαρµογή Επεξεργασία φακέλων: Ο κος Ανδρέας ιαµαντής, Εφέτης.. Κώδικας Φόρου Προστιθέµενης Αξίας (Φ.Π.Α.) - Νοµικό πλαίσιο, έννοια και λειτουργία. - Φορολογητέες πράξεις. - Γένεση φορολογικής υποχρεώσεως. - Απαλλαγές. - Εκπτώσεις, επιστροφές. - Ειδικά καθεστώτα. - ιαδικασία. Επεξεργασία φακέλου: Ο κος Κωνσταντίνος Νικολάου, Εφέτης.. ΕΛΕΓΚΤΙΚΟ ΣΥΝΕ ΡΙΟ ικαιοδοσία και Ελεγκτικές Αρµοδιότητες ιδάσκοντες: Ο κος ηµήτριος Πέππας και η κα έσποινα Κωνσταντάρα, Σύµβουλοι Ελεγκτικού Συνεδρίου. 1. Έννοια των όρων δικαιοδοσία και αρµοδιότητα Σύστηµα της ενιαίας και κατά κλάδους δικαιοδοσίας Οριοθέτηση της δικαιοδοσίας του Ελ. Συν. σε σχέση µε τους άλλους κλάδους της ικαιοσύνης και ιδίως µε τη δικαιοδοσία των διοικητικών δικαστηρίων. 2. Αρµοδιότητες του Ελ.Συν. ιάκριση των αρµοδιοτήτων. Ελεγκτικές, γνωµοδοτικές και δικαιοδοτικές Ιστορικά και συνταγµατική κατοχύρωση αυτών. 3. Ελεγκτικές αρµοδιότητες Συνταγµατική κατοχύρωση του προληπτικού ελέγχου των δηµοσίων δαπανών Ιστορικά και Νοµολογία Το ζήτηµα της ασκήσεως προληπτικού ελέγχου στους Ο.Τ.Α. και ιδιαίτερα επί των δαπανών των Νοµαρχιακών Αυτοδιοικήσεων Παρεµπίπτων έλεγχος της 19
συνταγµατικότητας των νόµων Προληπτικός έλεγχος της νοµιµότητας των δηµοσίων συµβάσεων. 4. ικαιοδοτικές αρµοδιότητες Συνταγµατική κατοχύρωση του κατασταλτικού ελέγχου των δαπανών Αναθεωρηθέν Σύνταγµα ηµοσιονοµική διαφορά ή διαφορά εκ του ελέγχου των δηµοσίων λογαριασµών Έννοια του ηµοσίου Χρήµατος ηµόσια επιχορήγηση σε ν.π.ι.δ. για τη θεραπεία δηµοσίου σκοπού Εννοια καταλογισµού. 5. Αστική ευθύνη των πολιτικών και στρατιωτικών υπαλλήλων Έννοια της αστικής ευθύνης και κριτήρια διακρίσεως αυτής από τη δηµοσιολογιστική ευθύνη Ιστορικά και συνταγµατική κατοχύρωση της δικαιοδοσίας του Ελ. Συν. Κατηγορίες δηµοσίων λειτουργών που δεν υπάγονται στη δικαιοδοσία του Ελ. Συν. (Υπουργοί, αιρετά µέλη των Ο.Τ.Α., µέλη διοικητικών συµβουλίων ν.π.δ.δ., δικαστικοί λειτουργοί). Προϋποθέσεις θεµελιώσεως της αστικής ευθύνης Έννοια ζηµίας. Θετική και αποθετική ζηµία (διαφυγόν κέρδος) Άµεση και έµµεση (κατ αναγωγή) ευθύνη Υπαιτιότητα. Έννοια δόλου και αµέλειας Περιπτώσεις ευθείας ευθύνης των υπαλλήλων έναντι των τρίτων (άρθρα 6 παρ. 3 εδ. β, 9 παρ. 2, 95 παρ. 5 του Σ.) - ιαδικασία καταλογισµού της αστικής ευθύνης Καταλογισµός από διοικητικές αρχές. 6. Συνταξιοδοτικές διαφορές ιάκριση των συνταξιοδοτικών από τις ασφαλιστικές διαφορές ικαιοδοσία του Ελ. Συν. και των διοικητικών δικαστηρίων ιαφορές εκ συντάξεων και άρθρο 105 Εισ. Ν. Α.Κ. 7. Γνωµοδοτικές αρµοδιότητες Το Ελ.Συν. ως ελέγχον όργανο, άλλως ως όργανο εξωκοινοβουλευτικής θεσµικής αντιπολιτεύσεως Ετήσια προς τη Βουλή Έκθεση Έκθεση προς τη Βουλή περί του απολογισµού και ισολογισµού του κράτους (διαδήλωση) _ Γνωµοδοτήσεις επί των συνταξιοδοτικών νοµοσχεδίων Γνωµοδοτήσεις επί των ερωτηµάτων των Υπουργών. 8. Πρακτικά θέµατα επί της οριοθετήσεως της δικαιοδοσίας του Ελ.Συν. και της αστικής ευθύνης των δηµοσίων υπαλλήλων. Ειδικά θέµατα: Προϋϖολογισµός Προληϖτικός έλεγχος ιδάσκων: Ο κος Κωνσταντίνος Εφεντάκης, Πάρεδρος του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Προϋϖολογισµός Έννοια Αρχές Κρατικός ηµοσίων Επενδύσεων Όργανα διαχείρισης και εκτέλεσης αυτού. Αρµοδιότητες Πιστώσεις δαπάνες έσοδα έξοδα Απολογισµός ισολογισµός ετήσια έκθεση Προληϖτικός έλεγχος Όργανα ασκήσεως έκταση ελέγχου 20