Πρακτικά της Βουλής των Αντιπροσώπων Ζ ΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ - ΣΥΝΟΔΟΣ Γ Συνεδρίαση 14ης Ιουλίου 1999 (Ώρα έναρξης: 10.21 π.μ.) (Αρ. 38) (ΣΠ. ΚΥΠΡΙΑΝΟΥ) Κηρύσσω την έναρξη της σημερινής συνεδρίας της Βουλής, που στην ουσία είναι συνέχεια της προηγούμενης συνεδρίας. Παρακαλώ το γραμματέα να διαπιστώσει αν υπάρχει απαρτία. (Θ. ΜΙΧΑΗΛΙΔΗΣ) Υπάρχει απαρτία, κύριε Πρόεδρε. Επειδή η σημερινή συνεδρία περιλαμβάνει αρκετά θέματα, η εισήγηση είναι οι ομόφωνες εκθέσεις να θεωρούνται αναγνωσθείσες. Είναι κάτι που είχαμε κάνει και στο παρελθόν, επανειλημμένα. Για τα πρώτα δύο θέματα, που είναι οι προτάσεις νόμου «Ο περί Μηχανοκινήτων Οχημάτων και Τροχαίας Κινήσεως (Τροποποιητικός) (Αρ. 4) Νόμος του 1999» και «Ο περί Μηχανοκινήτων Οχημάτων και Τροχαίας Κινήσεως (Τροποποιητικός) (Αρ.5) Νόμος του 1999», άρχισε η συζήτηση από την προηγούμενη συνεδρία. Υπάρχουν άλλοι ομιλητές επί του θέματος; Δεν υπάρχουν, κύριε Πρόεδρε.
2 Εφόσον δεν υπάρχουν ομιλητές, θέτω την τροπολογία υπό έγκριση. Πόσοι ψηφίζουν υπέρ της τροπολογίας; Δ. ΣΥΛΛΟΥΡΗΣ: Ένα λεπτό, κύριε Πρόεδρε. Ορίστε. Δ. ΣΥΛΛΟΥΡΗΣ: Επειδή λείπει ολόκληρη η κοινοβουλευτική μου ομάδα, μπορεί να δώσουμε κανένα λεπτό; Ξαναπαίξτε τα κουδούνια. (Κτυπούν τα κουδούνια.) Ν. ΚΑΤΣΟΥΡΙΔΗΣ: Νιώθεις άβολα που σε άφησαν έρημο και μόνο; Γ. ΑΓΑΠΙΟΥ: Άστε τους να δουν το αποτέλεσμα της απουσίας τους. Να προχωρήσουμε; Πόσοι είναι υπέρ της τροπολογίας; Είκοσι τέσσερις υπέρ, κύριε Πρόεδρε. Πόσοι ψηφίζουν εναντίον; Έξι. Αποχές;
3 Μία. Η τροπολογία ψηφίζεται με είκοσι τέσσερις ψήφους υπέρ, έξι εναντίον και μία αποχή. Προχωρούμε τώρα στη δεύτερη ανάγνωση του ενιαίου κειμένου. Συνοπτικός τίτλος. Άρθρο 1. Τροποποίηση του βασικού νόμου με την προσθήκη νέου άρθρου. Άρθρο 2. Υπάρχει ένσταση όπως τα άρθρα 1 και 2 εγκριθούν; Εφόσον δεν υπάρχει ένσταση, τα άρθρα 1 και 2 εγκρίνονται. Προχωρούμε στην τρίτη ανάγνωση. Ο παρών Νόμος θα αναφέρεται ως ο περί Μηχανοκινήτων Οχημάτων και Τροχαίας Κινήσεως (Τροποποιητικός) (Αρ. 4) Νόμος του 1999. Υπάρχει ένσταση όπως το ενιαίο κείμενο των προτάσεων νόμου ψηφιστεί σε νόμο; (Κτυπά τη σφύρα.) Εφόσον δεν υπάρχει ένσταση, το ενιαίο κείμενο των προτάσεων νόμου ψηφίζεται σε νόμο. Το υπ αριθμόν 3 θέμα αναβάλλεται για τη νέα σύνοδο. Για τα επόμενα τρία θέματα με τους αριθμούς 4, 5 και 6 Ν. ΚΑΤΣΟΥΡΙΔΗΣ: Κύριε Πρόεδρε, τι αναβάλλεται;
4 Το υπ αριθμόν 3. Ν. ΚΑΤΣΟΥΡΙΔΗΣ: Δεν αναβάλλεται, κύριε Πρόεδρε. Είπαμε ότι θα προχωρήσουμε να το ψηφίσουμε. Και υπάρχουν τρεις προτάσεις διαφορετικές. Αυτή ήταν η συμβουλή που μου εδόθη, αλλά, υπό το φως του τι ελέχθη, δεν υπάρχει πρόβλημα για τη συζήτηση του θέματος. Παρακαλώ! Ο κ. Παπαδόπουλος. Τ. ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ: Κύριε Πρόεδρε, κάτι θα συνέβη για να μην είναι η ομάδα. Ήταν οι εκπρόσωποι της ομάδας στη σύσκεψη μαζί σας. Εισηγούμαι κάποιος να τους ειδοποιήσει, διότι πρέπει να δείξουμε κάποια κατανόηση. Δηλαδή, όχι επειδή καθυστέρησαν πέντε, έξι λεπτά Θ. ΜΙΧΑΗΛΙΔΗΣ: Εκτός αν είναι σκόπιμη η απουσία τους. Α. ΧΡΙΣΤΟΥ: Όχι σκόπιμη, εύσχημη. Δ. ΣΥΛΛΟΥΡΗΣ: Κύριε Πρόεδρε Ο κ. Συλλούρης. Δ. ΣΥΛΛΟΥΡΗΣ: Αν μπορούμε διαδικαστικά, να προχωρήσουμε σε παρακάτω θέματα που είναι ομόφωνα και εν τω μεταξύ θα έρθουν, φαντάζομαι. Να τους, έρχονται.
5 Νομίζω ότι έρχονται όλοι, επομένως Ποιος θα ήθελε να λάβει το λόγο στο τρίτο θέμα; Ο κ. Παπαδόπουλος. Τ. ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ: Έχω τροποποίηση, κύριε Πρόεδρε, και θα την πω για τελευταία φορά, για να είναι σαφές το τι είναι που προτείνω εγώ. Η πρόταση είναι για παράταση των υπηρεσιών των έκτακτων υπαλλήλων. Για μονιμοποίηση, με συγχωρείτε. Αυτοί που την υποβάλλουν ξέρουν ότι είναι αντισυνταγματική πρόνοια. Αυτοί που ακούν ξέρουν ότι τίποτε δεν τους δίνει η πρόνοια. Η δική μου εισήγηση, που απλώς λέει για την κατάργηση του άρθρου που λέει στους έξι μήνες τερματίζονται οι υπηρεσίες τους, κατάργηση, είναι το μόνο που τους διασφαλίζει να μείνουν σε δουλειά και γι αυτό εισηγούμαι να συζητηθεί και να ψηφιστεί πρώτα η τροποποίησή μου. Όλα τα άλλα είναι συζήτηση ακαδημαϊκή. Και το θλιβερό είναι ότι το ξέρουν οι πάντες. Και αυτοί που το προτείνουν και αυτοί που το ακούν και αυτοί που θα είναι το αντικείμενο της πρότασης. Ο κ. Αντωνίου Ο κ. Δημητρίου. Π. ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ: Κύριε Πρόεδρε, το υπ αριθμόν 3 θέμα, έστω και αν τυπικά είναι αποσυνδεδεμένο από τα θέματα 35 και 36 στην ημερήσια διάταξη, εντούτοις, όπως ανέφερα και την προηγούμενη φορά, είναι η άλλη όψη του ίδιου νομίσματος. Το υπ αριθμόν 3 θέμα στην ουσία του αφορά τη μονιμοποίηση έκτακτων υπαλλήλων, ενώ τα άλλα που ανέφερα αφορούν την παροχή δικαιώματος στην κυβέρνηση να παρεκκλίνει από τον περιορισμό, που η Βουλή αυτή νομοθετικά έχει βάλει, για υπηρεσία έξι μηνών και μόνο των έκτακτων υπαλλήλων.
6 Έχουμε κάποιοι που επέδειξαν, απ όλα τα κόμματα, κάποιο ενδιαφέρον, είτε με την εξουσιοδότηση των κοινοβουλευτικών τους ομάδων είτε άλλως πως, είχε γίνει μία σύσκεψη τις προάλλες, όχι τις προάλλες, την περασμένη Δευτέρα, κατά την οποία συζητήθηκαν και αυτά τα δύο θέματα. Επί του πρώτου θέματος η πρόταση είναι μονιμοποίηση των σαράντα ή ενός αριθμού και υπάρχει τροποποιητική πρόταση αυτής της πρότασης για μονιμοποίηση περισσοτέρων. Και στις δύο περιπτώσεις οτιδήποτε κάνουμε είναι εξ υπαρχής αντισυνταγματικό και το γνωρίζουμε οι πάντες. Τ. ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ: Το γνωρίζουμε οι πάντες; Π. ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ: Το γνωρίζουμε οι πάντες. Όσον αφορά την παροχή δικαιώματος στην κυβέρνηση να παρατείνει, πέραν των έξι μηνών, την υπηρεσία αυτών των ανθρώπων, λέμε ότι χρειάζεται αυτή η παράταση, διότι στο διάστημα αυτό, παρ όλο που το έχουμε πει πάρα πολλές φορές, θα υπάρξει και μια τελική διαβούλευση, για να δούμε επί της ουσίας, δηλαδή της μονιμοποίησης, τι η κυβέρνηση είναι που έχει κατά νουν. Διότι είναι η κυβέρνηση κατ ουσίαν εκείνη η οποία θα χρειαστεί να πάρει την πρωτοβουλία, όσο κι αν πάσχει μετά το οποιοδήποτε νομοσχέδιο συνταγματικά. Είναι η κυβέρνηση που θα πάρει την πρωτοβουλία, όπως και στην περίπτωση των χιλίων ογδόντα, για να ρυθμιστεί αυτή η εκκρεμότητα. Γι αυτό, η εισήγησή μας είναι να προχωρήσουμε σήμερα στην παράταση -στην παρέκκλιση, να το βάλω έτσι- στην παροχή δικαιώματος στην κυβέρνηση να παρεκκλίνει από τον περιορισμό για εξάμηνη υπηρεσία, για να δούμε την ουσία. Και εδώ θα υπάρχει παρατήρηση: «Πόσες φορές να δούμε την ουσία;» Ε! είναι ένα δύσκολο θέμα, δε λύεται από τη μιαν ημέρα ως την άλλη. Να δούμε πώς μπορούμε να το αντιμετωπίσουμε. Και πιθανώς, στο στάδιο εκείνο που θα έρθουμε να
7 αντιμετωπίσουμε την ουσία, να γίνει αποδεκτή η εισήγηση του κ. Παπαδόπουλου, για να εκλείψει τέλος πάντων αυτή η συνεχής απασχόληση της Βουλής, για ένα θέμα ή επί ενός νομοθετήματος το οποίο η Βουλή έρχεται κατά καιρούς και συνεχώς να βάζει στο περιθώριο όσες φορές η ανάγκη το επιβάλλει. Και δεύτερον, ίσως και το θέμα το εκκρεμές, ως προς το τι γίνεται με αυτό τον κόσμο, να αντιμετωπιστεί και από κυβέρνηση και από Βουλή δεόντως. Καταλήγω εισηγούμενος τούτο το θέμα, για τη μονιμοποίηση, δεδομένης της αντισυνταγματικότητας εξαρχής, να αναβληθεί και όλες οι άλλες εισηγήσεις -και εκείνη του κ. Παπαδόπουλου- να αντιμετωπιστούν ή να εξεταστούν, όταν θα συζητήσουμε τα υπ αριθμόν 35 και 36 θέματα στην ημερήσια διάταξη. Ο κ. Αντωνίου. Α. ΑΝΤΩΝΙΟΥ: Κύριε Πρόεδρε, έχει δίκαιο ο κ. Δημητρίου, ότι πράγματι μπροστά στο σώμα μπαίνει ένα σύνθετο θέμα και είναι αυτό που αφορά τη μονιμοποίηση ορισμένου αριθμού ανθρώπων, είναι αυτό που αφορά θέμα δυνατότητας παράτασης υπηρεσιών και είναι την ίδια στιγμή και η πρόταση του κ. Παπαδόπουλου, η οποία ομιλεί για την κατάργηση του νόμου περί εξάμηνης υπηρεσίας. Α. ΧΡΙΣΤΟΥ: Συγκεκριμένης πρόνοιας. Α. ΑΝΤΩΝΙΟΥ: Η δική μας άποψη είναι η εξής: Δε συγκρούεται το ένα θέμα με το άλλο. Για παράδειγμα, αν σήμερα προχωρήσουμε να ψηφίσουμε την πρόταση περί μονιμοποίησης ενός αριθμού ανθρώπων, δε μας εμποδίζει αυτό να δώσουμε παράταση και για άλλους, ώστε να παρασχεθεί η ευκαιρία στη Βουλή να κάνει περαιτέρω
8 διαβουλεύσεις και με την κυβέρνηση κ.λπ. Άλλωστε, θεωρώ ότι αυτό το θέμα, που προνοεί η πρόταση για τη μονιμοποίηση των σαράντα, το οποίο στηρίζεται, κατά κύριο λόγο, στο νόμο περί μονιμοποίησης των χιλίων ογδόντα και είναι να διορθώσει μια αδικία η οποία παρουσιάστηκε τότε, νομίζω ότι αποτελεί κατά έναν τρόπο και ένα τεστ για την κυβέρνηση, κατά πόσο θα προχωρήσει να κηρύξει αυτό το νόμο αντισυνταγματικό ή να τον αναπέμψει κ.λπ., πράγμα που θα μας δείξει ποια είναι η πρόθεση της κυβέρνησης στο τέλος της ημέρας, όταν θα αντιμετωπίζουμε και το θέμα των υπόλοιπων εκατό σαράντα ή εκατό πενήντα κ.λπ. Συνεπώς, η δική μας άποψη είναι ότι μπορούμε να προχωρήσουμε στην ψηφοφορία αυτή τη στιγμή για το θέμα της πρότασης που υπάρχει, για τη μονιμοποίηση ενός αριθμού, και στη συνέχεια να δούμε το θέμα της παράτασης, για τους υπόλοιπους. Ο κ. Δημητρίου. Π. ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ: Κύριε Πρόεδρε, λυπούμαι, διότι θα επανέλθω. Επαναλαμβάνω ότι, ενώ η πρόθεση όλων οι οποίοι συμμετέχουν στη συζήτηση του θέματος αυτού είναι να βρεθεί μια λύση η οποία να αποκαθιστά το δίκαιο, συγκριτικά δηλαδή, όπως αυτό είχαμε αντιληφθεί ότι εξυπηρετείται με τη μονιμοποίηση των χιλίων ογδόντα, αυτό που πάμε να κάνουμε ξέρουμε ότι είναι αντισυνταγματικό και γνωρίζουμε εκ των προτέρων ότι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας θα το αναπέμψει και θα πρέπει να είμαστε έτοιμοι μετά δεκατέσσερις ημέρες να έρθουμε εδώ. Και εμείς οι νομικοί δεν υπάρχει περίπτωση - δηλώνω ως νομικός τώρα- δεν υπάρχει περίπτωση εν γνώσει μου να ψηφίσω κάτι το οποίο, όχι συζητείται ότι πιθανόν να είναι αντισυνταγματικό, είναι σίγουρα αντισυνταγματικό, διότι, σε περιπτώσεις που συζητείται κάτι ότι μπορεί να είναι
9 αντισυνταγματικό, χωρεί και η τοποθέτηση του καθενός, ανάλογα με τη γνώμη του πάνω σ αυτό το θέμα. Αυτό το νομοθέτημα, αυτή η πρόταση νόμου και η τροποποίηση που προτείνεται είναι έκδηλα αντισυνταγματικό. Και προχωρώ και ένα βήμα παρακάτω και λέω: Εν τοιαύτη περιπτώσει, τι γίνεται με κάποια τροποποίηση που μπορεί να φέρει οποιοσδήποτε και να πει: «Μα ξέρετε, υπάρχουν ακόμα δεκαοκτώ». Παρακάτω; Διότι, οι άνθρωποι που ενδιαφέρονται επισήμαναν αυτούς τους σαράντα, άλλοι επισήμαναν άλλους εκατό. Κάποιοι, δικαιωματικά, θα έρθουν να πουν: «Μα έχουμε ακόμα σαράντα». Και τελικά, πού θα φτάσουμε; Θα φτάσουμε εμείς, η Βουλή, χωρίς να έχουμε συνεννόηση με την κυβέρνηση, να κάνουμε κάτι το οποίο ξέρουμε εκ των προτέρων ότι θα είναι ατελέσφορο, δε θα έχει καμιά νομική βάση, απλώς και μόνο για να δοκιμάσουμε την κυβέρνηση. Είναι γεγονός ότι η κυβέρνηση πάνω σε αυτό το θέμα παρουσιάζει μίαν ακαμψία, η οποία τελευταίως φαίνεται. Κάποιες πληροφορίες είναι ότι μέχρι χτες αυτή η ακαμψία παρουσιαζόταν στον ίδιο βαθμό, αλλά, τουλάχιστον από πλευράς κάποιων από μας που είχαμε επαφές, έγινε μια διαπίστωση, ότι μπορούν να μελετήσουν το θέμα μπορούν να μελετήσουν το θέμα. Και είναι με αυτή την έννοια και με αυτό το πνεύμα που παρακαλώ, αν θέλουμε πράγματι να εξυπηρετήσουμε και τους σαράντα και τους πενήντα τρεις, εφόσον τώρα δεν υπάρχει πρόβλημα δουλειάς τους, να το αφήσουμε μέχρι τον Οκτώβριο, να ολοκληρώσουμε τη μελέτη μας και τις διαβουλεύσεις μας με την κυβέρνηση, ώστε, αν θα κάνουμε κάτι, να το κάνουμε σωστά. Αν δε θα γίνει, έχουμε το ίδιο δικαίωμα και τότε, οπότε θα είναι ανοικτή και η Βουλή, και αν αναπεμφθεί, να έχει η Βουλή στην κανονική της συνεδρίαση να αντιμετωπίσει την αναπομπή.
10 Η παράκλησή μου και έκκλησή μου είναι να αναβληθεί αυτό το θέμα, επειδή αφορά την πολύ μεγάλη ουσία του θέματος και όχι το τυπικό μέρος, το διαδικαστικό, όπως είναι τα άλλα θέματα τα οποία θα συζητήσουμε μετά. Ο κ. Παπαδόπουλος. Τ. ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ: Πρώτα μια διαδικαστική πτυχή: Επειδή έχει τροποποιητική εισήγηση ο κ. Μακρίδης για αύξηση του αριθμού από τους σαράντα σε εκατό πενήντα Και γιατί δεν τους κάνατε πεντακόσιους να είναι πιο καλό; Ε! νομίζω να μπει εκείνο πρώτα για ψηφοφορία και ύστερα η δική μου. ΒΟΥΛΕΥΤΗΣ: Τ. ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ: Ναι ή η πρόταση του κυρίου Δημητρίου για αναβολή. Όσον αφορά την πρόταση για αναβολή -και θα τα πω, διότι, αν κάνει αναπομπή ο Πρόεδρος, εγώ δε θα έρθω για να τα ξαναπώ- εκείνοι που λήγει η υπηρεσία τους η εξάμηνη αύριο ή μεθαύριο αυτοί θα απολυθούν, αν δε γίνει δεκτή η δική μου πρόταση. Ι. ΜΑΚΡΙΔΗΣ: Αν γίνει όμως δεκτή η άλλη, για παράταση; Τ. ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ: Αν γίνει δεκτή η πρόταση για παράταση, σίγουρα, εντάξει. Αλλά, αν θα γίνει η ψηφοφορία για τη μονιμοποίηση Δηλαδή, πώς το λέμε και τολμούμε και το λέμε και το ακούει και ο κόσμος, ότι είναι δυνατό με νόμο να ψηφίσουμε να γίνει μονιμοποίηση; Λοιπόν, η πρότασή μου είναι: Πρώτα η πρόταση του κ. Δημητρίου για αναβολή. Μετά η πρόταση του κ. Ισίδωρου Μακρίδη, αν θέλει να τη βελτιώσει, ακόμα καλύτερα,
11 για να είναι ο αριθμός για τον οποίο ψηφίζουμε γνωστός σε όλους μας. Μετά η εισήγησή μου εμένα, για να καταργηθεί η πρόνοια του σχετικού νόμου, μόνο η πρόνοια του σχετικού νόμου, που υποχρεώνει στην απόλυση των έκτακτων υπαλλήλων σε έξι μήνες. Να έχει την ευθύνη η κυβέρνηση, αν θέλει να τους κρατήσει δεκαοκτώ μήνες, όπως προβλέπω θα κάνει, ή δυο χρόνια ή δεκαπέντε χρόνια. Όσον αφορά την εισήγηση για να γίνουν διαβουλεύσεις, η κυβέρνηση με κατηγορηματικότητα -εισήγηση, λέω, άποψη- η κυβέρνηση με κατηγορηματικότητα, με σαφήνεια, προφορικά και εγγράφως ενημέρωσε την επιτροπή ότι για την ίδια έχει εξαντληθεί το θέμα και δεν πρόκειται να κάνει καμιά αλλαγή. Ο κ. Γαλανός. Α. ΓΑΛΑΝΟΣ: Κύριε Πρόεδρε, πρέπει να ξεκαθαρίσουμε ότι υπήρχε μια πολύ άκαμπτη πολιτική από πλευράς του προηγούμενου Υπουργού Οικονομικών. Μετά όμως -και αυτή η πολιτική δε συνίστατο μόνο στην παράταση των έξι μηνών, αλλά και στη μη πρόσληψη εκτάκτων- ήρθε η κυβέρνηση, όχι στο θέμα της παράτασης αλλά στο θέμα της πρόσληψης των εκτάκτων, να μας πει ότι υπάρχουν συμφωνίες μεταξύ κυβέρνησης και μικτής επιτροπής προσωπικού, για να προσληφθούν έκτακτοι και πάλι στο Υπουργικό Συμβούλιο ή στην εκπαιδευτική υπηρεσία. Υπάρχει μια διαφορετική προσέγγιση από πλευράς κυβέρνησης και ανακολουθία. Εγώ προσωπικά θα είμαι ευτυχέστερος να ψηφίσω κάτι, γνωρίζοντας ότι υπάρχει και το θέμα της αντισυνταγματικότητας, όταν έλθει ο νυν Υπουργός Οικονομικών, και είμαι υπέρ της άποψης της αναβολής, να μας εξηγήσει επιτέλους πού στέκει η κυβέρνηση. Και εκείνα όλα τα οποία μας έλεγε, ότι ό,τι έγινε έγινε, έκλεισε το θέμα των εκτάκτων, δε θα ξανανοίξει το θέμα των εκτάκτων, δε θα υπάρξει καμιά εξαίρεση, να
12 έρθουν να τοποθετηθούν, να γνωρίζουμε. Κατά τα άλλα, νομίζω ότι απεμπολούμε κάποιες ευθύνες ως σώμα, αν πούμε: «Όλα στην κυβέρνηση, να φύγουμε από τους έξι μήνες, ας προσλαμβάνει για οκτώ μήνες, ας προσλαμβάνει για δύο χρόνια και ας είναι ευθύνη δική της και ας πέσουν οι κεραυνοί πάνω της». Ε! μα δεν είναι έτσι που θα γίνει διακυβέρνηση, διότι τα επόμενα τέσσερα χρόνια, αν γίνει αυτό το πράγμα, τότε θα γίνει ακριβώς το αντίθετο από εκείνο που επιθυμούμε. Είναι θέμα απεμπόλησης ή μετατόπισης ευθυνών να πούμε: «Αυτοί φταιν, φορτώστε τα πάνω τους». Και είναι πολύ εύκολο στην κυβέρνηση να τα φορτώνει πάνω σε μας, ως Βουλή. Κάπου όμως πρέπει να υπάρχει μια λογοδοσία και μια ευθύνη ως νομοθετική εξουσία, η οποία έχει ρόλο ελέγχου προς την κυβέρνηση. Κατά συνέπεια, πιστεύω ότι η πιο σωστή εισήγηση είναι του κ. Δημητρίου, να δοθεί αναβολή, να έρθει ο νέος Υπουργός Οικονομικών να μας εξηγήσει ακριβώς την πολιτική του και, αφού ακούσουμε αυτά τα πράγματα, δε νομίζω ότι θα υπάρξουν απολύσεις μέχρι το Σεπτέμβριο -όχι Οκτώβριο- για να μπορέσουμε να τοποθετηθούμε επιτέλους σ αυτό το όλο θέμα, το οποίο θέμα, πιστεύω, ακόμη μια φορά πρέπει να τεθεί πάνω σε θέμα αρχής και όχι των εκάστοτε σκοπιμοτήτων, οι οποίες σκοπιμότητες θα αυξάνονται, όσο προχωρούμε προς το 2000, ιδιαίτερα το 2001. Ο κ. Χρίστου. Α. ΧΡΙΣΤΟΥ: Κύριε Πρόεδρε, δε θα επεκταθώ στο θέμα, το έχουμε συζητήσει πάρα πολύ. Μόνο κάποιες μικρές παρατηρήσεις. Ο νόμος που προνοεί την απασχόληση εκτάκτων για συγκεκριμένα καθήκοντα, για περίοδο έξι μηνών, είναι ένας σωστός νόμος, ψηφίστηκε ομόφωνα από τη Βουλή με τη σύμφωνο γνώμη ή με την ενθάρρυνση, θα έλεγα, της κυβέρνησης. Και πιστεύω ότι η
13 ευθύνη για την παραβίασή του βαραίνει μερικώς την κυβέρνηση, αλλά μερικώς και τη Βουλή. Δεν είναι μονόπλευρες οι ευθύνες. Και τώρα όλες αυτές οι συζητήσεις σχετίζονται με την παραβίαση του πνεύματος και του γράμματος του νόμου που κάναμε την πρώτη φορά. Αυτό είναι το ένα που ήθελα να πω. Το δεύτερον, το θέμα των σαράντα, κατά τη δική μας άποψη, είναι μια ξέχωρη κατάσταση. Δεν έχει να κάνει με το θέμα των εξάμηνων εκτάκτων. Υπάρχουν, μέσα στα σαράντα άτομα, που εργάζονται από το 1980 με διακεκομμένη υπηρεσία και από λάθος -πιστεύω, όταν το δούμε, θα καταλήξουμε ότι ήταν λάθος- δεν περιελήφθησαν στον κατάλογο των χίλιων ογδόντα. Ένας μπορεί να πει ότι ήταν και εκείνος ο νόμος λάθος είναι άλλο κεφάλαιο. Η Βουλή τον ψήφισε, με ελάχιστες διαφωνίες. Και εμείς δεν προτείνουμε τίποτε άλλο, παρά την, αν θέλετε, επανόρθωση αυτού του λάθους, που, κατά τη γνώμη μας, είχε γίνει τότε. Αν κριθεί αντισυνταγματικό, είναι ένα άλλο θέμα, το οποίο θα αποφασιστεί στο δικαστήριο, όπως βρίσκεται στο δικαστήριο και το θέμα των χίλιων ογδόντα και άλλοι νόμοι που ψήφισε η Βουλή, σε συνεννόηση με την κυβέρνηση. Γι αυτό, κύριε Πρόεδρε, εμείς εισηγούμαστε να προχωρήσουμε σε ψηφοφορία και ό,τι αποφασίσει η ολομέλεια αυτό θα είναι και ας κριθεί από τα αρμόδια σώματα. Ο κ. Δημητρίου. Π. ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ: Υπενθυμίζω ότι διαδικαστικά η πρώτη πρόταση που εκκρεμεί ενώπιον του σώματος είναι η πρόταση για αναβολή της ψήφισης ή καταψήφισης αυτής της πρότασης νόμου και της τροποποιητικής πρότασης νόμου και μετά θα προχωρήσουμε στο θέμα της ουσίας και της ψήφισης.
14 Γι αυτό ζητώ να τεθεί σε ψηφοφορία η πρότασή μου για αναβολή της συζήτησης αυτού του θέματος, που είναι η μονιμοποίηση εκτάκτων, όχι του θέματος του τι θα γίνει εν σχέσει με την παράταση για τους έξι μήνες ή για οτιδήποτε άλλο που εκκρεμεί. Ο κ. Αντωνίου. Α. ΑΝΤΩΝΙΟΥ: Κύριε Πρόεδρε, λυπούμαι που επανέρχομαι σ αυτό το θέμα. Αυτό που ήθελα να προσθέσω είναι το εξής: Η μια ομάδα, της επιτροπής Οικονομικών, είχε αρκετές διαβουλεύσεις και με το Υπουργείο Οικονομικών και με την Υπηρεσία Δημόσιας Διοίκησης και Προσωπικού, όχι για ένα μήνα, όχι για δύο μήνες, αλλά ίσως ακόμα αρχίσαμε, όταν ήταν ο προηγούμενος Υπουργός Οικονομικών. Και σε όλες αυτές τις διαβουλεύσεις και τις συζητήσεις διακρίναμε πάντοτε μία θετική προσέγγιση αυτού του θέματος, των σαράντα, σε σχέση με το επιχείρημα του ότι υπήρξε αδικία, με βάση το νόμο μονιμοποίησης των χίλιων ογδόντα. Υπήρξε αυτή η προσέγγιση, αλλά στο τέλος της ημέρας, ενώ υπήρχαν αυτές οι προσεγγίσεις, απέφευγε η εκτελεστική εξουσία να ολοκληρώσει και να τοποθετηθεί επί του θέματος αυτού, για να μπορέσει και η Βουλή να προχωρήσει. Συνεπώς, νομίζω ότι, ψηφίζοντας σήμερα αυτή την πρόταση, για αυτή την ομάδα ανθρώπων, δεν εμποδίζει το σώμα να αποφασίσει οτιδήποτε πρόσθετο για τους υπόλοιπους, για να δούμε με περισσότερη άνεση αυτό το θέμα το Σεπτέμβριο ή και τον Οκτώβριο. Συνεπώς, νομίζω ότι το ένα δε συγκρούεται με το άλλο. Ο κ. Πουργουρίδης. ΧΡ. ΠΟΥΡΓΟΥΡΙΔΗΣ:
15 Κύριε Πρόεδρε, ενόσω η Βουλή θα επιχειρεί να ασκεί καθήκοντα που δεν της δίδει το σύνταγμα, θα έχουμε αυτού του είδους τα προβλήματα. Και από τη νομολογία του Ανώτατου Δικαστηρίου -που πιστεύω είναι καθαρή, αλλά θα ξεκαθαρίσει απόλυτα, ελπίζουμε σύντομα, με την έκδοση της απόφασης για τους χίλιους ογδόντα, αλλά είναι ήδη καθαρή με αποφάσεις, σε σειρά, της ολομέλειας- με νόμους η Βουλή δεν μπορεί να νομιμοποιεί υπαλλήλους! Πότε θα γίνει κατανοητό αυτό το πράγμα από την ολομέλεια της Βουλής; Δεν μπορούμε, δεν έχουμε Ο μόνος τρόπος να μονιμοποιήσουμε υπαλλήλους είναι να τροποποιήσουμε το σύνταγμα. Αν θέλετε να κάνουμε σωστή δουλειά, προς τα εκεί πρέπει να στρέψουμε την κατεύθυνσή μας να τροποποιήσουμε το σύνταγμα και να δώσουμε αυτή την εξουσία στη Βουλή. Ενόσω το σύνταγμα δεν τροποποιείται, δεν μπορεί να γίνει τίποτε. Και οι χίλιοι ογδόντα θα κηρυχθούν αντισυνταγματικοί -μετ επαίνων- από το Ανώτατο Δικαστήριο και οι σαράντα, αν τους κάνουμε σήμερα. Γι αυτό και νομίζω ότι η μόνη λογική εισήγηση είναι αυτή του κ. Παναγιώτη Δημητρίου, να αναβληθεί τον Οκτώβρη. Θα έχουμε και την καθοδήγηση, ελπίζουμε, μέχρι τότε, της απόφασης του Ανώτατου Δικαστηρίου για τους χίλιους ογδόντα και, μέσα στο πνεύμα πλέον της απόφασης του Ανώτατου Δικαστηρίου, θα δούμε αν έχει δυνατότητα η Βουλή να κάνει οτιδήποτε για τους σαράντα ή τους εκατό πενήντα ή τους εκατό ενενήντα ή το Ανώτατο Δικαστήριο θα μας κλείσει ερμητικά τις πόρτες και θα μας πει: «Κύριοι, δεν μπορείτε να κάνετε τίποτε». Ενόψει του ότι αναμένεται αυτή η απόφαση ανά πάσαν στιγμήν -και μπορεί να δοθεί και μέσα στο μήνα αυτό- δε βλέπω ότι νομιμοποιούμεθα να προχωρήσουμε στην ψήφιση οποιουδήποτε νόμου σήμερα, γιατί, επαναλαμβάνω, είναι βάσιμα τα επιχειρήματα να αναβληθεί τον Οκτώβριο η υπόθεση, γιατί τότε θα ξέρουμε ξεκάθαρα πλέον ποιες είναι οι εξουσίες μας και οι αρμοδιότητές μας. Και αν θέλουμε να
16 νομιμοποιήσουμε κάποιους υπαλλήλους, θα δούμε μέσα από την απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου τον τρόπο που ενδεχόμενα να μπορούμε να το κάνουμε. Ο κ. Μουσιούττας. Ν. ΜΟΥΣΙΟΥΤΤΑΣ: Κύριε Πρόεδρε, όπως επισήμανε ο κοινοβουλευτικός μας εκπρόσωπος, είναι γεγονός πως είναι σε γνώση μας ότι αυτό που επιχειρούμε να κάνουμε δεν είναι μέσα στα δικαιώματά μας. Θα μου πείτε: «Γιατί το κάνουμε;» Το κάνουμε, γιατί πιστεύουμε ακράδαντα ότι συγκριτικά υπήρξε μια αδικία. Όμως, με δεδομένη τη θέση της κυβέρνησης σήμερα -εκτιμώ και τα όσα είπε ο κ. Πουργουρίδης για την απόφαση του δικαστηρίου για τους χίλιους ογδόντα- το πιο φρόνιμο θα ήταν, ναι, να το αναβάλουμε, παραχωρώντας όμως ταυτόχρονα το δικαίωμα της κυβέρνησης να παρατείνει τις υπηρεσίες τους μέχρι τις δεκαπέντε του Νιόβρη και, συνεχίζοντας αργότερα τις επαφές μας με την κυβέρνηση και αναμένοντας ίσως βγει και η απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου, τότε θα μπορούμε να είμαστε σοφότεροι επί του θέματος. Θέλω επίσης να σημειώσω ότι στην κοινοβουλευτική μας ομάδα δεν υπάρχει κομματική γραμμή πάνω στο θέμα και ό,τι λέω με εκφράζει εμένα. Ο κ. Γαλανός. Α. ΓΑΛΑΝΟΣ: Απλώς θέλω να προσθέσω το εξής, κύριε Πρόεδρε. Εγώ δεν είμαι σίγουρος ότι θα πέσουν οι χίλιοι ογδόντα, αλλά προσθέτοντας τώρα τους σαράντα, ενώ έχουμε την ευκαιρία να περιμένουμε, χωρίς αδικία, πιθανότατα το ισοζύγιο να τείνει στο να πέσουν και οι χίλιοι ογδόντα, με τον τρόπο που εργάζεται η δικαιοσύνη. Αυτό είναι ένα σημείο
17 που πρέπει να προσέξουμε ιδιαίτερα, διότι διακινδυνεύουμε, έστω και κατ ελάχιστον, τους χίλιους ογδόντα. Το δεύτερο, τον τελευταίο καιρό ακούεται εδώ, στο σώμα: «Ναι, έγινε αδικία. Είναι αντισυνταγματικό, αλλά έγινε αδικία». Δεν μπορεί να ακούεται αυτό το πράγμα. Δεν μπορεί εν γνώσει της η οποιαδήποτε Βουλή των Αντιπροσώπων της Κύπρου να ψηφίζει κάτι αντισυνταγματικό, χωρίς καν να εγείρεται θέμα ότι μπορεί και να μην είναι αντισυνταγματικό, να είναι η γενική άποψη πως είναι αντισυνταγματικό και δεν το ψηφίζουμε. Κάπου το κύρος αυτού του σώματος δημιουργεί πολύ μεγαλύτερη αδικία στο περί δικαίου αίσθημα του λαού, παρά να παίρνουμε κάθε φορά μια αδικία και να ερχόμαστε να τη διορθώσουμε με αντισυνταγματικότητες. Δυστυχώς, δε λειτουργεί το σύστημα παρά με αυτό τον τρόπο. Αν το αλλάξουμε και τεθεί η αδικία ή το δίκαιο πάνω από τη συνταγματικότητα, τότε πιστεύω πλήττεται το ίδιο το πολιτειακό σύστημα. Είμαι υποχρεωμένος να θέσω σε ψηφοφορία την πρόταση για αναβολή. Πόσοι ψηφίζουν υπέρ της αναβολής; Είκοσι τέσσερις, κύριε Πρόεδρε. Πόσοι ψηφίζουν εναντίον της αναβολής; Δεκαεννέα, κύριε Πρόεδρε. Αποχές; Τρεις, κύριε Πρόεδρε.
18 Το θέμα αναβάλλεται. Για τα επόμενα θέματα με τους αριθμούς. Κ. ΚΛΗΡΙΔΟΥ: Κύριε Πρόεδρε, θέμα διαδικασίας, προτού μπούμε στο επόμενο θέμα. Παρακαλώ. Κ. ΚΛΗΡΙΔΟΥ: Σαν απλό μέλος αυτής της Βουλής θα ήθελα να εκφράσω την έντονη μου δυσαρέσκεια, για το γεγονός ότι αυτή η Βουλή άρχισε να συνεδριάζει στην απουσία της μεγαλύτερης κοινοβουλευτικής ομάδας. Εμείς συνεδριάζαμε ως κοινοβουλευτική ομάδα. Νομίζω ότι θα μπορούσε εύκολα να σταλθεί ένας κλητήρας να μας φωνάξει. Πιστεύω ότι αυτό δείχνει μια έλλειψη σεβασμού εκ μέρους του Προέδρου για τα μέλη της κοινοβουλευτικής μας ομάδας και μια έλλειψη αλληλεγγύης από τους άλλους βουλευτές και θα ήθελα να πω ότι περιφρονώντας... (Ακούγονται διαμαρτυρίες από άλλους βουλευτές.) Μπορώ να τελειώσω; Θα ήθελα να πω ότι, περιφρονώντας τη μεγαλύτερη κοινοβουλευτική ομάδα της Βουλής, δεν περιφρονάτε μόνο εμάς αλλά και τους ανθρώπους που εκπροσωπούμε. Λυπούμαι να πω ότι δε συμφωνώ με την κ. Κληρίδου. Νομίζω ότι απέδειξα επανειλημμένα το σεβασμό που τρέφω προς όλα τα μέλη της Βουλής και προς όλες τις κοινοβουλευτικές ομάδες. Δεν το δέχομαι αυτό το πράγμα το απορρίπτω. Εμένα με ειδοποίησε στο γραφείο μου ο γενικός διευθυντής ότι είναι έτοιμη η Βουλή να αρχίσει, μάλιστα αφού χτύπησαν τα τρία κουδούνια. Επομένως, δε νομίζω ότι είχα το δικαίωμα
19 να καθίσω εδώ να περιμένω. Δεν μπορεί να γίνει αυτό το πράγμα. Ωραία, δίνουμε κάποια παράταση χρόνου, διότι υπάρχουν κάποιες διαβουλεύσεις. Όταν ολοκληρωθούν, τελειώνει η ιστορία. Λυπούμαι πάρα πολύ. Δεν υπήρχε καμιά πρόθεση να θιγεί κανένας. Ούτε οτιδήποτε άλλο. Δεν ήταν Εγώ θα έπρεπε να διαμαρτυρηθώ. Μάλιστα, εγώ θα έπρεπε να διαμαρτυρηθώ, διότι χτύπησε τρεις φορές το κουδούνι, με έφεραν εδώ και στο τέλος τι έγινε; Δ. ΣΥΛΛΟΥΡΗΣ: Κύριε Πρόεδρε Ήταν εδώ ο κ. Συλλούρης και μου λέει «έρχονται». Παρακαλώ, ησυχία. Δ. ΣΥΛΛΟΥΡΗΣ: Κύριε Πρόεδρε, νομίζω ότι έγινε μια παρατήρηση. Νομίζω ότι ήταν υπερβολική η παρατήρηση και διαφωνώ με τη θέση της κ. Κληρίδου. Ήμουν παρών. Προσωπικά, παρ όλο που είμαι μέλος της κοινοβουλευτικής ομάδας, δεν είχα ειδοποιηθεί ότι υπήρχε οποιαδήποτε σύσκεψη. Π. ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ: Ήταν εκ παραλείψεως. Δ. ΣΥΛΛΟΥΡΗΣ: Παρακαλώ! Παρακαλώ! Εδώ να λέμε πραγματικότητες. Δε θα δημιουργούμε μόνο εντυπώσεις. Σ. ΧΑΣΙΚΟΣ: Μα τι ενδιαφέρουν αυτά, συνάδελφε Δ. ΣΥΛΛΟΥΡΗΣ:
20 Όχι. Θέλω να είμαι δίκαιος τουλάχιστο με τους παρόντες βουλευτές και ιδιαίτερα με τον κοινοβουλευτικό εκπρόσωπο του Δημοκρατικού Κόμματος, ο οποίος, μετά που εγώ έστειλα και messenger Α. ΧΡΙΣΤΟΥ: Ποιο messenger; Δ. ΣΥΛΛΟΥΡΗΣ: και ζήτησα και από το προεδρείο να ξαναπαίξουν τα κουδούνια Α. ΧΡΙΣΤΟΥ: Τον κ. Αβέρωφ Νεοφύτου, όχι messenger. (Γέλια) Δ. ΣΥΛΛΟΥΡΗΣ: Παρακαλώ, κύριοι! Λοιπόν, νομίζω για να μη συνεχιστεί Δ. ΣΥΛΛΟΥΡΗΣ: Όχι, θα τελειώσω, κύριε Πρόεδρε. Έχω το λόγο. Και εδώ, κύριε Χρίστου, δεν έχετε δίκαιο εσείς, διότι πριν τον κ. Νεοφύτου έστειλα messenger και μετά ο κ. Νεοφύτου θεώρησε ότι έπρεπε να πάει ο ίδιος. Και εγώ ζήτησα από τον Πρόεδρο να ξαναπαίξει τα κουδούνια. Άρα, τα πράγματα δεν είναι έτσι. Δεν ξεκινήσαμε να συνεδριάζουμε, αγνοώντας τους απόντες. Τ. ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ: Και εγώ έκαμα νύξη να περιμένουμε. Δ. ΣΥΛΛΟΥΡΗΣ: Ναι, και ο κ. Παπαδόπουλος Με διέκοψε ο κ. Χρίστου και δεν ολοκλήρωσα Π. ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ:
21 Θα απαντήσουμε δημόσια τώρα, για να το λύσουμε αυτό; Δ. ΣΥΛΛΟΥΡΗΣ: Να απαντήσεις βέβαια. Έχεις το λόγο, άμα θέλεις. Λοιπόν, για να τελειώσουμε αυτό Π. ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ: Κύριε Πρόεδρε. Παρακαλώ. Π. ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ: Εδώ είμαστε κοινοβουλευτικές ομάδες και κάποια μέλη κοινοβουλευτικών ομάδων πρέπει να αντιλαμβάνονται ότι έχουν κάποιες υποχρεώσεις και έναντι των κομμάτων τους και έναντι των κοινοβουλευτικών τους ομάδων. Ηγέρθη θέμα από το συνάδελφο και λυπούμαι, διότι είμαι αναγκασμένος να μιλήσω δημόσια για κάτι το οποίο μας αφορά μόνον εμάς, αλλά είναι ώρα να βάλουμε κάποια πράγματα σε τάξη. Ηγέρθη θέμα ότι δεν ειδοποιήθηκε και μάλιστα με κάποιο υπονοούμενο. Αν υπήρχε κάποια παράλειψη, δεν οφειλόταν σε οποιαδήποτε σκοπιμότητα και δεν εδικαιούτο οποιοσδήποτε που παρουσιάστηκε εδώ, εκ μέρους της κοινοβουλευτικής ομάδας, να προσθέσει την αδημονία στους άλλους, διότι η κοινοβουλευτική ομάδα είχαμε μια σύσκεψη και καθυστερούσαμε. Όφειλαν και εκείνοι από την κοινοβουλευτική ομάδα που ήταν παρόντες εδώ να διερωτηθούν και να δώσουν λύση και εκείνοι που ήταν εκτός κοινοβουλευτικής ομάδας - δεν ήθελα να το θίξω το θέμα- να ρωτήσουν τι γίνεται επιτέλους. Δέχομαι ότι οι συνεδριάσεις της ολομέλειας πρέπει να αρχίζουν έγκαιρα, αλλά κάπου είναι που κάποτε
22 πρέπει να κατανοούμε τις δυσκολίες οι οποίες παρουσιάζονται μεταξύ των κοινοβουλευτικών ομάδων. Καλώς ηγέρθη το θέμα, για να μπει μια τάξη. Καλώς ηγέρθη, για να μπει τάξη επιτέλους. Και από την προσεχή σύνοδο θα μπει τάξη. Ο κ. Χρίστου. Α. ΧΡΙΣΤΟΥ: Κύριε Πρόεδρε, θέλω να μη λάβω υπόψη μου το ύφος και το λεκτικό που χρησιμοποίησε η κ. Κληρίδου. Για διάφορους λόγους δε θέλω να το λάβω υπόψη. Θα πω όμως ότι, εφόσον μια κοινοβουλευτική ομάδα χρειάζεται να συνεδριάσει, μια ειδοποίηση ότι «αργοπορούμε και χρειαζόμαστε μισή ώρα, κύριοι συνάδελφοι, για να συζητήσουμε ένα θέμα» ουδέποτε θα βλάψει. Το πρωί περιμέναμε τους εκπροσώπους της κοινοβουλευτικής ομάδας του Δημοκρατικού Συναγερμού για μισή ώρα και η σύσκεψη των εκπροσώπων αντί στις 9.00 π.μ. άρχισε στις 9.30 π.μ. με πλήρη κατανόηση για το πρόβλημά τους. Και τώρα, αν είχαμε την ειδοποίηση ότι «υπάρχει κάποιο θέμα που πρέπει να συζητήσουμε και δώστε μας μισή ώρα», βεβαίως. Αλλά το να είμαστε εδώ και να περιμένουμε αγνοώντας περί τίνος πρόκειται, είναι κάτι διαφορετικό. Ο κ. Κιττής και τελειώνουμε. ΣΤ. ΚΙΤΤΗΣ: Κύριε Πρόεδρε, έχω καλυφθεί σε μεγάλο μέρος από όσα έχει πει ο κ. Χρίστου, διότι ακριβώς δεν υπήρχε ειδοποίηση περί τούτου και ίσως και κάποιο μέλος Αναφέρθηκε ότι μπορούσε και η κοινοβουλευτική ομάδα να ήθελε να επιδείξει κάτι, εφόσον υπήρχαν κάποιοι άλλοι εκπρόσωποι της ομάδας εδώ, ότι δεν ήταν απουσία
23 λόγω κάποιας συγκεκριμένης τέλος πάντων συνεδρίας η οποία γινόταν. Έλειπε οποιαδήποτε ειδοποίηση προς τον Πρόεδρο της Βουλής ότι «δεν είμαστε έτοιμοι, για να αρχίσει η συνεδρίαση και παρακαλούμε όπως την καθυστερήσετε λίγο». Απλώς ήθελα να πω ότι και από τη δική μας πλευρά δεν μπορούν να γίνουν δεκτά όσα έχουν λεχθεί από την κ. Κληρίδου. Ευχαριστώ. Λοιπόν, προχωρούμε. Τα επόμενα θέματα στην ημερήσια διάταξη με τους αριθμούς 4, 5 και 6 είναι «Ο περί Προϋπολογισμού (Τροποποιητικός) (Αρ. 2) Νόμος του 1999», «Ο περί Ειδικεύσεως Πιστώσεως (Ταμείο Αναπτύξεως) (Τροποποιητικός) (Αρ. 2) Νόμος του 1999» και «Ο περί Συμπληρωματικού Προϋπολογισμού Νόμος (Αρ. 3) του 1999». Για τα θέματα αυτά υπάρχει κοινή έκθεση και παρακαλώ Τ. ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ: Κύριε Πρόεδρε. Ορίστε. Τ. ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ: Κύριε Πρόεδρε, θα ζητήσω αναβολή. Αν είναι δεκτό, δε θα μιλήσω. Διαφορετικά θα εξηγήσω από το βήμα γιατί ζητώ αναβολή. Ο κ. Χρίστου. Α. ΧΡΙΣΤΟΥ: Κύριε Πρόεδρε, επί του θέματος εμείς δεν έχουμε ένσταση για αναβολή. Αν με τη θέση μας συγκροτείται πλειοψηφία, ίσως η αγόρευση του κ. Παπαδόπουλου
24 Ο κ. Ηλιάδης. Δ. ΗΛΙΑΔΗΣ: Κύριε Πρόεδρε, εφόσον υπάρχει πλειοψηφία όσον αφορά την αναβολή, νομίζω ότι αυτό θα πρέπει να ικανοποιεί τον κ. Παπαδόπουλο και να τον απαλλάσσει από την αγόρευση. Τ. ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ: Όχι, κύριε Ηλιάδη, δε θα αγορεύσω. Δύο λόγια θα πω. Η αναβολή δεν επηρεάζει κανενός τα δικαιώματα και θα δώσει στη Βουλή την ευκαιρία να μελετήσει το όλο θέμα στην ολότητά του μαζί με τους προϋπολογισμούς. Δεν υπάρχει κανένας λόγος για συζήτηση τώρα. Λοιπόν, υπάρχει πρόταση για αναβολή. Είναι κανείς που αντιτίθεται στην αναβολή; Το θέμα αναβάλλεται. Προχωρούμε στο υπ αριθμόν 8 θέμα που είναι «Ο περί Ελέγχου των Συγκεντρώσεων Επιχειρήσεων (Τροποποιητικός) Νόμος του 1999». H έκθεση της επιτροπής είναι ομόφωνη και θεωρείται αναγνωσθείσα. Eκθεση της Kοινοβουλευτικής Επιτροπής Οικονομικών και Προϋπολογισμού για το νομοσχέδιο που τιτλοφορείται Ο περί Ελέγχου των Συγκεντρώσεων Επιχειρήσεων (Τροποποιητικός) Νόμος του 1999 Παρόντες: Αλέξης Γαλανός, πρόεδρος Νίκος Μουσιούττας Τάσσος Παπαδόπουλος Ισίδωρος Μακρίδης Κίκης Καζαμίας Αβραάμ Αντωνίου Ανδρέας Φιλίππου Γιώργος Λιλλήκας
25 Σωκράτης Χάσικος Πρόδρομος Προδρόμου Τάκης Χατζηδημητρίου Δώρος Θεοδώρου Παναγιώτης Δημητρίου Η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Οικονομικών και Προϋπολογισμού μελέτησε το πιο πάνω νομοσχέδιο σε συνεδρία της που πραγματοποιήθηκε στις 8 Ιουλίου 1999. Με το νόμο που προτείνεται σκοπείται η τροποποίηση της βασικής νομοθεσίας για τον Έλεγχο των Συγκεντρώσεων Επιχειρήσεων, με στόχο την απάλειψη του άρθρου 5 αυτής, αφενός γιατί το περιεχόμενό του είναι αυτονόητο και αφετέρου γιατί πιθανόν μελλοντικά να δώσει αφορμή για ακραίες και επικίνδυνες ερμηνείες των προνοιών του, ως προς τη μη υπαγωγή των συγκεντρώσεων θυγατρικών επιχειρήσεων στην Κύπρο στις πρόνοιες του Νόμου. Παράλληλα, με το υπό συζήτηση νομοσχέδιο σκοπείται η διόρθωση τυπογραφικών και άλλων λαθών που εντοπίστηκαν στο κείμενο της βασικής νομοθεσίας. Σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση που συνοδεύει το υπό συζήτηση νομοσχέδιο, ο περί Ελέγχου των Συγκεντρώσεων Επιχειρήσεων Νόμος θα εξακολουθήσει να συνάδει με τους σχετικούς κανονισμούς της Ευρωπαϊκής Ένωσης, χωρίς να επηρεαστεί από τις πιο πάνω τροποποιήσεις. Η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Οικονομικών και Προϋπολογισμού υιοθετεί τους σκοπούς και τις επιδιώξεις του υπό συζήτηση νομοσχεδίου, γι αυτό και ομόφωνα εισηγείται στη Βουλή την ψήφισή του σε νόμο. Α. ΓΑΛΑΝΟΣ: Κύριε Πρόεδρε. Ο κ. Γαλανός. Α. ΓΑΛΑΝΟΣ:
26 Κύριε Πρόεδρε, υπάρχει και σ αυτό το θέμα εισήγηση για αναβολή, διότι δε δόθηκε χρόνος να μελετηθεί το θέμα αρκούντως από την αρμόδια κοινοβουλευτική επιτροπή. Και εφόσον υπάρχουν συνάδελφοι που θεωρούν ότι χρειάζεται περισσότερη μελέτη, ιδιαίτερα η τροποποίηση του άρθρου 5, εισηγούμαι να υπάρξει αναβολή. Ο κ. Δημητρίου. Π. ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ: Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, η κοινοβουλευτική μας ομάδα πιστεύει ότι αυτό το νομοθέτημα είναι πολύ σοβαρό, ότι η σπουδή με την οποία κατατέθηκε και η σπουδή με την οποία μελετήθηκε δε μας επιτρέπει να καταλήξουμε ότι, μάλιστα, υπήρξε η δέουσα και εις βάθος αντιμετώπιση των διαφόρων πτυχών του και η κοινοβουλευτική μας ομάδα έχει αποφασίσει να ζητήσει αναβολή, για να το μελετήσει σε όλο το βάθος και σε όλη την έκτασή του. Μάλλον να ζητήσει αναβολή και των δύο νομοσχεδίων, για να μελετήσει περαιτέρω. Ν. ΚΑΤΣΟΥΡΙΔΗΣ: Ποιων δύο; Ένα είναι το θέμα. Π. ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ: Μιλώ για το 8 και το 9. Είναι σχετικό και το 9. Ο κ. Χρίστου. Α. ΧΡΙΣΤΟΥ: Κύριε Πρόεδρε, εμείς διαφωνούμε με την αναβολή. Δε θα υπεισέλθω στους λόγους για τους οποίους διαφωνούμε, όπως και οι συνάδελφοι δεν έχουν υπεισέλθει στους λόγους για τους οποίους εισηγούνται αναβολή. Πιστεύουμε ότι πρέπει να ψηφιστεί σήμερα και γι αυτό εισηγούμαστε να μην αναβληθεί.
27 Σ. ΧΑΣΙΚΟΣ: Ο κ. Χάσικος. Το θέμα καταρχήν δεν τέθηκε στην επιτροπή Οικονομικών. Η επιτροπή Οικονομικών ομόφωνα είπε ότι θα το δει και θα εξετάσει το θέμα σε βάθος τον Οκτώβριο. Εισηγηθήκαμε την αναβολή εν πάση περιπτώσει και εμφανίστηκε το θέμα τούτο την περασμένη Πέμπτη, χωρίς να έχουμε καμία γνώση, χωρίς να το έχουμε εξετάσει σε οποιοδήποτε στάδιο σε βάθος. Γι αυτό και μόνο το λόγο ζητούμε την αναβολή. Δηλαδή ουσιαστικά θέλουμε να μας δοθεί η ευκαιρία να περάσει από την επιτροπή Οικονομικών και να εξεταστεί όπως όλα τα θέματα. Δε λέμε ότι συμφωνούμε ή διαφωνούμε με αυτό το θέμα. Απλά ζητούμε να έχουμε το δικαίωμα να το μελετήσουμε. Ο κ. Ηλιάδης. Δ. ΗΛΙΑΔΗΣ: Κύριε Πρόεδρε, ασφαλώς πρόκειται περί ενός πολύ σοβαρού νομοθετήματος και ασφαλώς από τη στιγμή που προβάλλεται η ανάγκη για να μελετηθεί, διότι φαίνεται ότι περνά με σπουδή, δεν μπορεί παρά αυτό το αίτημα να γίνει αποδεκτό, εκτός εάν οι αντιτιθέμενοι στην αναβολή δείξουν σοβαρό λόγο για τον οποίο δεν πρέπει να αναβληθεί. Και δεν έχουμε ακούσει κανένα λόγο περί του αντιθέτου, πέραν της άρνησης στην αναβολή. Ο κ. Καζαμίας. Κ. ΚΑΖΑΜΙΑΣ:
28 Κύριε Πρόεδρε, η δική μας τοποθέτηση πηγάζει ακριβώς από τις έντονες ανησυχίες τις οποίες διαβίβασε προς το νομοθετικό σώμα η εκτελεστική εξουσία και με προσωπικές παρεμβάσεις του αρμόδιου υπουργού που είναι μέλος του Υπουργικού Συμβουλίου, της κυβέρνησης δηλαδή. Λοιπόν, έχοντας υπόψη και υιοθετώντας όλες αυτές τις ανησυχίες, γιατί ανά πάσαν στιγμήν μπορούν να γίνουν κινήσεις από οικονομικούς μεγάλους οργανισμούς για δημιουργία, κατά την άποψη της κυβέρνησης που το προτείνει, μονοπωλιακών καταστάσεων, το υιοθετούμε και τοποθετούμαστε υπέρ. Εκείνα τα σημεία τα οποία δεν μπορούμε να υιοθετήσουμε είναι δύο άλλες λεπτομέρειες τις οποίες η κυβέρνηση μας προτείνει να απαλείψουμε από την υφιστάμενη νομοθεσία, γιατί ακριβώς δεν είχαμε την ευχέρεια να μελετήσουμε σε βάθος γι αυτές τις συγκεκριμένες τροποποιήσεις. Όμως επί της ουσίας της προτάσεως, υιοθετώντας όλες αυτές τις ανησυχίες, νομίζω ότι πιθανόν να μας θεωρήσουν συνένοχους, αν κατά τη διάρκεια της διακοπής των εργασιών του νομοθετικού σώματος, μέχρι τις αρχές του προσεχούς Οκτωβρίου, γίνουν οποιεσδήποτε κινήσεις προς αυτή την κατεύθυνση. Επειδή υπάρχει και εκείνη η άποψη η οποία λέει πως ίσως αυτή η πρόταση από μέρους της κυβέρνησης να μην είναι η ορθή, έτσι που να στερεί κάποια συνταγματικά δικαιώματα οποιουδήποτε νομικού προσώπου, υπάρχει η διαβεβαίωση από μέρους της εκτελεστικής εξουσίας, όπως μας διαβιβάστηκε τουλάχιστον, ότι υπάρχει τρόπος να διασφαλίσουν τα καλώς νοούμενα συμφέροντά τους. Υιοθετώντας αυτές τις προσεγγίσεις, δεν έχουμε παρά να ψηφίσουμε υπέρ του νομοσχεδίου με τις επιφυλάξεις στις συγκεκριμένες παραγράφους. Ο κ. Δημητρίου. Π. ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ:
29 Κύριε Πρόεδρε, είναι γεγονός ότι από πλευράς κυβέρνησης και Υπουργού Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού, όταν κατατέθηκε αυτό το νομοσχέδιο τα δύο μάλλον νομοσχέδια, μιλώ και για τα δύο, γιατί θα χρειαστεί να επαναληφθεί η συζήτησηαιτιολογήθηκαν και τα δύο νομοσχέδια, όπως ανέφερε ο κ. Καζαμίας. Σε κάποιο στάδιο όμως, το οποίο είναι πολύ πρόσφατα που έγινε, όταν ηγέρθησαν και κάποια θέματα τα οποία παρουσίαζαν και μια άλλη πλευρά της όλης υπόθεσης, τότε το υπουργείο δεν ήταν και τόσο έντονα και απόλυτα τοποθετημένο υπέρ της εν σπουδή ψήφισής τους. Αλλά για να μιλούμε και πιο συγκεκριμένα. Αν δεν ψηφιστεί και γίνει οποιαδήποτε συγχώνευση, έχουμε το νόμο περί μονοπωλίου ο οποίος ελέγχει τις καταστάσεις και τον οποίο νόμο θα βελτιώσουμε και δε βλέπω ότι είναι η καταλληλότερη περίπτωση να μιλούμε εδώ για μονοπώλιο, όταν μιλούμε για κάτι και αντιλαμβανόμαστε όλοι τι λέμε, το οποίο δεν είναι κυπριακός περιορισμός όσον αφορά τα προϊόντα ή τις εταιρείες αυτές αλλά είναι διεθνής κατάσταση και ο ανταγωνισμός υπάρχει από τη φύση του θέματος στο διεθνή χώρο. Ο κ. Γαλανός. Α. ΓΑΛΑΝΟΣ: Κύριε Πρόεδρε, υπάρχει ένα σαφέστατο θέμα διαδικασίας. Δεν υπάρχει, εξ όσων γνωρίζω και πιστεύω ότι γνωρίζω καλώς, απόφαση της επιτροπής για ομόφωνη έκθεση στο σώμα. Δε λήφθηκε τέτοια απόφαση. Δεν έχει εξαντληθεί το θέμα στην επιτροπή. Έγινε μια εισαγωγή. Πώς μπορούμε να βρισκόμαστε μπροστά σε μια ομόφωνη έκθεση; Εγώ λέω ότι πιθανόν να έχει δίκαιο ο κύριος συνάδελφος ότι υπάρχει σοβαρός λόγος, αλλά δεν υπάρχει τέτοια απόφαση. Δεν έχει εξαντληθεί το θέμα και δεν υπάρχει, αν θέλετε, τοποθέτηση των μελών της επιτροπής Οικονομικών. Πώς ερχόμαστε λοιπόν να ψηφίσουμε κάτι το οποίο δεν έχει συζητηθεί; Κάτι το οποίο δε γνωρίζουμε;
30 Κατά συνέπεια, είναι εντελώς αδύνατο να ψηφίσουμε κάτι το οποίο δεν το έχουμε εξαντλήσει, δεν το έχουμε συζητήσει, δεν έχει ολοκληρωθεί και δεν έχουν τοποθετηθεί τα μέλη της επιτροπής Οικονομικών. Και απορώ! Πραγματικά απορώ πώς βρισκόμαστε μπροστά σε μια ομόφωνη έκθεση, χωρίς να έχει αποφασίσει η επιτροπή Οικονομικών. Ποια διαδικασία ακολουθήθηκε; Ο κ. Μουσιούττας. Ν. ΜΟΥΣΙΟΥΤΤΑΣ: Κύριε Πρόεδρε, δικαιολογημένα ο πρόεδρος της επιτροπής απορεί. Είναι γεγονός ότι απουσίαζε από την Κύπρο, όταν μας διαμηνύθηκε το επείγον της υπόθεσης. Α. ΓΑΛΑΝΟΣ: Δηλαδή μετά που το συζητήσαμε; Ν. ΜΟΥΣΙΟΥΤΤΑΣ: Έγινε μια αναφορά και με την πληροφόρηση περί του επείγοντος ζητήθηκε την περασμένη βδομάδα, από την Πέμπτη το πρωί, να τοποθετηθούν τα κόμματα πάνω στο θέμα. Και τοποθετήθηκαν. Μπορεί να μην υπήρξε η τυπική διαδικασία της απόφασης της επιτροπής πρώτα, αλλά έγιναν τα δέοντα. Α. ΓΑΛΑΝΟΣ: Ήταν στην ημερήσια διάταξη της επιτροπής; Δεν ήταν. Ν. ΜΟΥΣΙΟΥΤΤΑΣ: Στην ημερήσια διάταξη; Α. ΓΑΛΑΝΟΣ: Ναι. Ήταν στην ημερήσια διάταξη; Ν. ΜΟΥΣΙΟΥΤΤΑΣ:
31 Ήταν σε προηγούμενη. Α. ΓΑΛΑΝΟΣ: Μα, πριν πέντε μήνες. Ν. ΜΟΥΣΙΟΥΤΤΑΣ: Δεν έχει σημασία. Διαμηνύθηκε το επείγον και έγινε μια διαδικασία αντιπροσωπευτική των κομματικών τοποθετήσεων. Απουσιάζατε πάντως, κύριε πρόεδρε, και γι αυτό δε λάβατε γνώση για το θέμα. Α. ΓΑΛΑΝΟΣ: Κύριε συνάδελφε, αυτό που είπα, αν μου επιτρέπετε, είναι ότι η επιτροπή δεν ολοκλήρωσε με το θέμα ως επιτροπή, έστω και αν απουσίαζα. Κύριοι συνάδελφοι, παρακαλώ. Ο κ. Λιλλήκας και ο κ. Συλλούρης και νομίζω ότι τελειώνουμε. Γ. ΛΙΛΛΗΚΑΣ: Κύριε Πρόεδρε, επειδή απουσίαζα από την επιτροπή, δε θα μπω στην ουσία του θέματος. Θέλω να θίξω όμως κάτι το οποίο νομίζω ότι πρέπει να απασχολήσει την ολομέλεια. Σήμερα έχουμε αναβάλει ακόμα δύο θέματα. Και δεν είναι η πρώτη φορά που το κάμνουμε και το δικαιολογητικό όσων επικαλούνται -και δεν αναφέρομαι μόνο σε μια παράταξη- αναβολές είναι ότι, επειδή είναι πολύ σοβαρό αυτό το θέμα, να το ξανασυζητήσουμε. Λυπούμαι αλλά δίνουμε την εικόνα σ αυτούς που παρακολουθούν τις εργασίες της ολομέλειας ότι δεν είμαστε σοβαροί. Σ. ΧΑΣΙΚΟΣ: Αυτό πρέπει πρώτα να το συζητήσουμε. Όχι να το ξανασυζητήσουμε. Γ. ΛΙΛΛΗΚΑΣ:
32 Συγνώμη. Κάθε φορά λέμε ότι, επειδή είναι σοβαρό το θέμα, πρέπει να το αφήσουμε. Αυτά είναι τα επιχειρήματα που άκουσα πριν λίγο. Τίποτε το ουσιαστικό. Δίνουμε την εικόνα ότι στις επιτροπές δε γίνεται διεξοδική εργασία και ερχόμαστε εδώ ανέτοιμοι. Επειδή υπάρχει διαφωνία και είναι όντως σημαντικό θέμα και δεν είναι το μόνο στο οποίο θα υπάρξουν διαφωνίες, το αναβάλλουμε με τη μεγαλύτερη ευκολία. Το αναφέρω γιατί νομίζω ότι αξίζει τον κόπο να μας προβληματίσει η εικόνα που οι ίδιοι οι βουλευτές στέλλουμε στην κοινωνία. Ο κ. Χρίστου. Α. ΧΡΙΣΤΟΥ: Κύριε Πρόεδρε, εγώ θα παρακαλέσω όλους τους συναδέλφους να μη δίνουμε αχρείαστες προεκτάσεις σε ένα επιμέρους θέμα που συζητούμε. Αυτό θέλω να πω προς όλους. Τίποτε άλλο. Ο κ. Συλλούρης. Έχει δίκαιο ο κ. Χρίστου. Παρακαλώ να τελειώνουμε. Δ. ΣΥΛΛΟΥΡΗΣ: Κύριε Πρόεδρε, νομίζω ότι το θέμα είναι πράγματι αρκετά σοβαρό, για να το αποφασίσουμε χωρίς την ανάλογη μελέτη, και έχει δίκαιο ο κ. Χάσικος ότι αυτό το θέμα σαν να κινήθηκε πολύ γρήγορα προς την ολομέλεια χωρίς την ανάλογη μελέτη. Ταυτόχρονα όμως, η κυβέρνηση, για να καταθέσει αυτό το νομοσχέδιο, είναι γιατί βλέπει, όπως τους εξήγησε μάλιστα ο αρμόδιος υπουργός, τους κινδύνους που ανέλυσε ο κ. Καζαμίας. Το ερώτημα το μεγάλο είναι αν θα πρέπει να το αναβάλουμε, διότι δεν το μελετήσαμε. Αν από τώρα μέχρι τον Οκτώβρη που θα το ψηφίσουμε, γίνουν συγχωνεύσεις της μορφής που φοβάται η κυβέρνηση, ποια είναι η θέση της Βουλής; Αυτό το ερώτημα ποιος θα το απαντήσει από τους συναδέλφους;
33 Γι αυτό το λόγο εισηγούμαι συγκεκριμένη διαδικασία, κύριε Πρόεδρε. Αφήνω πίσω που εγώ νομίζω ότι αυτή η τροποποίηση του αρχικού νόμου, διότι περί τροποποιήσεως πρόκειται, έπρεπε να συζητείται στην επιτροπή Εμπορίου και όχι στην επιτροπή Οικονομικών. Εισηγούμαι τώρα, χωρίς να διακόψουμε, η αρμόδια επιτροπή, σε μια προσπάθειά της να ομοφωνήσει, να αποσυρθεί και να εξετάσει το θέμα. Αν ομοφωνήσουμε, τότε να το συζητήσουμε. Αν όχι, ας αναβληθεί. Σ. ΧΑΣΙΚΟΣ: Πού να το συζητήσουμε; Πάνω στα γόνατα; Δ. ΣΥΛΛΟΥΡΗΣ: Όχι πάνω στα γόνατα, διότι μέλη κάποιων επιτροπών που έχουν ασχοληθεί με το θέμα είναι αρκετά μελετημένα. Σ. ΧΑΣΙΚΟΣ: Μα δεν ασχολήθηκε κανένας, κύριε Συλλούρη. Εδώ είναι το θέμα. Δ. ΣΥΛΛΟΥΡΗΣ: Έχουμε ασχοληθεί, κύριε Χάσικε. Μπορεί να μην ασχολήθηκες εσύ. Έχουμε ασχοληθεί με το θέμα και γνωρίζουμε το θέμα στη λεπτομέρειά του. Γι αυτό το λόγο η εισήγησή μου, κύριε Πρόεδρε, είναι, αν η ολομέλεια το αποφασίσει, η αρμόδια επιτροπή να αποσυρθεί, και όσοι άλλοι συνάδελφοι θέλουν, για λίγα λεπτά, και αν καταλήξουμε σε ομοφωνία, τότε να επανέλθουμε. Αν όχι, ας συζητηθεί η πρόταση της κάθε μιας κοινοβουλευτικής ομάδας ξεχωριστά. Ευχαριστώ. Λυπούμαι, αλλά είμαι υποχρεωμένος, ως απλός βουλευτής, να πω ότι δε δίνουμε σωστή εικόνα. Δηλαδή φέρνουμε ένα θέμα εδώ, πράγμα που σημαίνει ότι έχει εξαντληθεί η όλη προσπάθεια στην επιτροπή...
34 Σ. ΧΑΣΙΚΟΣ: Μα πότε έγινε τούτο; μετά βρίσκουμε ότι δεν είμαστε έτοιμοι να το συζητήσουμε. Δεν είναι σοβαρά πράγματα αυτά. Λυπούμαι. Χρειάζεται να πάρουμε κάποιες αποφάσεις, αν είναι έτσι, στην αρχή της επόμενης συνόδου. Σ. ΧΑΣΙΚΟΣ: Κύριε Πρόεδρε. Μα δεν μπορούμε να λειτουργούμε κατ αυτό τον τρόπο. Σ. ΧΑΣΙΚΟΣ: Κύριε Πρόεδρε, μα δεν είναι έτσι τα πράγματα. Λυπούμαι που επεμβαίνω έτσι και είμαι και λίγο έντονος. Η επιτροπή δεν πήρε απόφαση επί του θέματος. Εγώ διερωτώμαι. Εγώ απορώ πώς έφτασε εδώ η έκθεση και να είναι και ομόφωνη. Η επιτροπή ουδέποτε ασχολήθηκε με το θέμα και είναι εδώ Δεν ξέρω, εγώ άκουσα τον Πρόεδρο Σ. ΧΑΣΙΚΟΣ: Να ολοκληρώσω. Είναι εδώ όλα τα μέλη της επιτροπής Οικονομικών και αν κάνω λάθος, να το πουν. Το είδαμε αυτό το θέμα και είπαμε ότι θα ασχοληθούμε με αυτό το θέμα τον Οκτώβριο. Δεν πήραμε καμιά απόφαση και βρέθηκε εδώ μια έκθεση ομόφωνη. Αυτό είναι το θέμα το δικό μου. Το γεγονός και μόνο ότι λέμε τώρα να συνέλθει έκτακτα η επιτροπή για να δει αν είναι εντάξει, σημαίνει ότι είμαστε έτοιμοι.
35 Α. ΧΡΙΣΤΟΥ: Κύριε Πρόεδρε, επί της διαδικασίας. Ναι, κύριε Χρίστου. Α. ΧΡΙΣΤΟΥ: Επαναλαμβάνω, δεν μπαίνω ξανά στην ουσία. Αν όμως γίνει δεκτή η πρόταση του κ. Συλλούρη να αξιολογηθεί το επείγον της σημερινής ψήφισης, αν πράγματι υπάρχουν λόγοι που επείγει σήμερα να ψηφιστεί, να ψηφιστεί. Αν αυτή η συνάντηση καταδείξει ότι δε χρειάζεται, δεν υπάρχουν επείγοντες λόγοι, να μην ψηφιστεί. Αλλά νομίζω ότι πρέπει να δώσουμε την ευκαιρία -υπάρχει χρόνος- να το συζητήσει αυτό το θέμα. Διαφορετικά, κύριε Πρόεδρε, εισηγούμαι, χωρίς επέκταση της συζήτησης, να θέσετε θέμα αναβολής ή όχι. Ο κ. Θεοδώρου. Δ. ΘΕΟΔΩΡΟΥ: Κύριε Πρόεδρε, όταν κατατέθηκε και συζητείτο ο βασικός νόμος περί του ελέγχου συγκεντρώσεως επιχειρήσεων, χρειαστήκαμε με τη βοήθεια του Θεού τρία χρόνια να το διεξέλθουμε και να το ψηφίσουμε. Σε αυτό το διάστημα τράπεζες εξαγοράστηκαν από τράπεζες, ασφαλιστικές εταιρείες εξαγοράστηκαν από ασφαλιστικές εταιρείες, άλλες επιχειρήσεις εξαγοράστηκαν από μεγαλύτερα ψάρια και έγινε μια συγκέντρωση επιχειρήσεων η οποία αυτή τη στιγμή είναι εκτός των προδιαγραφών που θέτει η νομοθεσία. Και τίθεται το ερώτημα αν θα τρέξουμε ξοπίσω, για να διορθώσουμε τα κακά. Έρχεται η κυβέρνηση και μας λέει ότι έχουμε εντοπίσει κινδύνους εις βάρος των καταναλωτών, εις βάρος του ανταγωνισμού τους οποίους προσπαθούμε να
36 προλάβουμε με αυτή την τροποποίηση την οποία υποβάλλουμε. Αν λοιπόν έρχεται η κυβέρνηση και λέει ότι εντοπίζει αυτούς τους κινδύνους εις βάρος των καταναλωτών και εις βάρος του ανταγωνισμού, έχουμε εμείς λόγο να μη δώσουμε αυτή την ευχέρεια στην κυβέρνηση να προλάβει γεγονότα και φαινόμενα όπως αυτά τα οποία προηγήθηκαν της ψήφισης του βασικού νόμου; Στο κάτω-κάτω αν διαπιστώσουμε ότι οτιδήποτε από αυτή την τροποποίηση δεν θα είναι λειτουργικό, μπορούμε να το τροποποιήσουμε τον Οκτώβριο. Εγώ δε βλέπω το λόγο γιατί να μην προέχει στο μυαλό μας η προστασία του ανταγωνισμού και να προέχει οτιδήποτε άλλο. Η ευθύνη είναι της κυβέρνησης η οποία μας ζητά να της δώσουμε αυτό το όπλο. Να της το δώσουμε και, αν οτιδήποτε δε λειτουργεί, να τροποποιήσουμε τη νομοθεσία. Νομίζω τα πράγματα είναι απλά, για να μην έχουμε και άλλα φαινόμενα συγχωνεύσεων και εξαγορών, όπως όλα αυτά τα οποία είχαμε, πριν ψηφιστεί η βασική νομοθεσία. Ο κ. Παπαδόπουλος. Τ. ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ: Θέλω να διευκρινίσω μερικά πράγματα που είναι συγχυσμένα. Εδώ αυτή η Βουλή ενήργησε με πρωτοβουλία του υπουργού. Και ακριβώς επειδή δεν υπήρχε ευχέρεια να συνέλθει η επιτροπή υπενθυμίζω ότι κανονικά ήταν η τελευταία συνεδρία η προηγούμενη- ο υπουργός τουλάχιστον εμένα μου εξήγησε προσωπικά. Δεν ξέρω με πόσους άλλους συναδέλφους έχει μιλήσει. Εμένα πάντως μου εξήγησε το λόγο και εγώ ομολογώ ότι πείστηκα, αφού μου έχουν μιλήσει και οι ενδιαφερόμενοι γι αυτό το θέμα. Το δεύτερο που θέλω να πω είναι ότι μπορεί να είναι σοβαρό το θέμα, αλλά δεν καλύπτεται όπως είπε ο κ. Δημητρίου με τον άλλο νόμο που υπάρχει και γι αυτό έρχεται ο τροποποιητικός νόμος.
37 Τρίτο, αυτή η βασική τροποποίηση, του ενός άρθρου τουλάχιστον, έχει αντιγραφεί κατά λέξη από αντίστοιχο νομοθέτημα της Ελλάδας. Εκείνοι, για τους ίδιους λόγους που έχουμε και εμείς, έκριναν ότι στο δικό τους νόμο με τροποποιητικό νομοσχέδιο έπρεπε να προστεθεί, όπως και εμείς, διότι δεν καλύπτει ο άλλος νόμος περί ανταγωνισμού αυτού του είδους τις περιπτώσεις. Τέταρτο, ο νόμος δεν απαγορεύει τις συγχωνεύσεις. Ο νόμος δημιουργεί ένα μηχανισμό και βάζει μερικές αρχές, ώστε η αρμόδια επιτροπή του υπουργείου και τελικά το Υπουργικό Συμβούλιο να αποφασίσει αν θα την επιτρέψει ή όχι. Αυτό είναι ένα πρόσθετο κριτήριο που παρέχεται στους αρμοδίους της κυβέρνησης, αν και όταν έρθει η ώρα να κρίνουν αν θα το επιτρέψουν ή όχι. Άρα, έχει δίκαιο ο κ. Θεοδώρου ότι όχι μόνο είναι τα συμφέροντα του καταναλωτή που προστατεύονται, αλλά και ούτε τα άλλα συμφέροντα αναγκαστικά εξαλείφονται, διότι έχουν την ευχέρεια, αν πείσουν ότι είναι καλά, να το εγκρίνει το Υπουργικό Συμβούλιο. Τελικά, είναι αλήθεια ότι έχει προστεθεί ένα άρθρο μέσα στη μέση, δηλαδή η κατάργηση του άρθρου 5. Είναι το μόνο το οποίο δεν είναι από το νόμο της Ελλάδας και δεν είναι πράγμα που επείγει. Άλλο αν απορρίπτω ή αν δέχομαι την κατάργηση του άρθρου 5 που αφορά θυγατρικές εταιρείες. Μπορούμε να εγκρίνουμε το άλλο όμως, με βάση, επαναλαμβάνω, προειδοποιήσεις του υπουργού, όχι δικές μας, και ας αφήσουμε το άρθρο 5, δηλαδή ας παραμείνει ως έχει, για να το δούμε αργότερα. Ο κ. Προδρόμου. ΠΡ. ΠΡΟΔΡΟΜΟΥ: Κύριε Πρόεδρε, η επιχειρηματολογία του κ. Παπαδόπουλου που μόλις ακούσαμε είναι ο καλύτερος λόγος και η καλύτερη απόδειξη για το γιατί πρέπει να αναβληθεί αυτό το θέμα, διότι ακριβώς εδώ κάνουμε τη συζήτηση που έπρεπε να είχε γίνει στην
38 επιτροπή Οικονομικών, αλλά δεν έχει γίνει. Εγώ θα ήθελα να υπενθυμίσω κάποια γεγονότα, όταν ψηφίσαμε το βασικό νόμο και ο Υπουργός Εμπορίου ήταν στην επιτροπή, μάς είχε θίξει ένα ανάλογο ζήτημα. Και αν πράγματι υπήρχε το επείγον του θέματος, που αναγνωρίζουμε ότι σήμερα μπορεί να το έχουμε ανακαλύψει, θα έπρεπε μέσα σε όλο αυτό το διάστημα να είχε κατατεθεί αυτή η τροποποιητική πρόταση για το νόμο και να είχε συζητηθεί. Αν έχει δίκαιο ο συνάδελφος ο κ. Συλλούρης και είναι κάτι που θα γίνει μέσα στο καλοκαίρι, δεν πιστεύω ότι η σωστή διαδικασία είναι να αποσυρθεί η επιτροπή Οικονομικών αυτή τη στιγμή. Εγώ διαφωνώ. Μια επιτροπή μπορεί να το κάμει αυτό στη διάρκεια της συζήτησης στην ολομέλεια, εφόσον πρόκειται για ένα θέμα στο οποίο υπάρχει μια διαφοροποίηση ή μια διευκρίνιση. Εδώ μιλούμε για θέμα το οποίο ουσιαστικά δεν έχει συζητηθεί στην επιτροπή Οικονομικών και δεν έχουμε δει αυτά τα μέρη που ενδιαφέρονται ενδεχομένως για το άρθρο στο οποίο αναφέρθηκε ο κ. Παπαδόπουλος. Και εμείς πήραμε κάποιες επιστολές, αλλά δε νομίζω ότι μπορούμε με βάση αυτές τις επιστολές ή την όποια αλληλογραφία να αποφανθούμε. Νομίζω ότι, αν όντως υπάρχει θέμα επείγοντος, θα έπρεπε να βρεθεί τρόπος να αντιμετωπιστεί. Να το συζητήσουμε σε δεκαπέντε μέρες. Αν δεν υπάρχει δυνατότητα, δε νομίζω ότι η λύση είναι άρον-άρον να αποφασίσουμε αυτή τη στιγμή και να υποκαταστήσουμε και το έργο μιας επιτροπής, όχι γιατί υποβιβάζουμε την επιτροπή και είναι θέμα μόνο τάξεως, αλλά είναι και θέμα ουσίας. Στις επιτροπές υπάρχει η ευχέρεια χρόνου να γίνει μια όσο γίνεται πιο ενδελεχής συζήτηση. Γι αυτό εμείς θα επιμείνουμε στην αναβολή. Δε σημαίνει αυτό ότι αντιστρατευόμαστε την τροποποιητική πρόταση. Θα ήθελα να σχολιάσω και κάτι που έχει πει ο συνάδελφος, ο κ. Λιλλήκας. Έχει δίκαιο ότι δίνεται κακή εικόνα με τις αναβολές, αλλά δεν είναι αυτή η περίπτωση. Σ αυτή την περίπτωση νομίζω ότι είναι καλή η εικόνα που θα δοθεί, αν αναβληθεί αυτό το θέμα, διότι διαφορετικά θα φανεί ότι δρούμε κάπως βεβιασμένα.