Ελευθέρια Ιωαννίνων και Περιαστικό Δάσος Ιωαννίνων Ξθμζρωνε μια μζρα ςαν όλεσ τισ άλλεσ και κανείσ δεν περίμενε να εξελιχκεί διαφορετικι. Τα ηϊα και οι άνκρωποι ςτο περιβάλλον του κάςτρου και τθσ λίμνθσ των Ιωαννίνων κινοφνταν ηωθρά, κακϊσ το κάκε πλάςμα ςυγκεντρωνόταν ςτο δικό του ςκοπό. Τα φφλλα των δζντρων κρόιηαν και καρρείσ πωσ άκουγεσ τουσ ψικφρουσ τουσ, χωρίσ, όμωσ, ποτζ να μπορείσ να φανταςτείσ τι κα ικελαν να πουν. Η λίμνθ άφθνε το αςθμζνιο χρϊμα που τθσ είχε χαρίςει το φεγγάρι, για να υποδεχτεί τον ιλιο, που, πότε-πότε, ζδινε ςτα νερά τθσ χρυςαφζνιεσ λάμψεισ. Αυτά κα ζβλεπε κάποιοσ, αν παρατθροφςε από μακριά αυτό το τοπίο. Ή μάλλον, ακόμα και αν βριςκόταν μζςα ςτο τοπίο, αλλά δεν μποροφςε να το νιϊςει πραγματικά, λόγω τθσ πολυάςχολθσ κακθμερινότθτάσ του. Υπιρχαν, όμωσ, κι άλλοι διαβάτεσ. Ρερπατοφςαν νωχελικά, προςπακϊντασ να βροφνε θρεμία και να απαλλαγοφν από τα προβλιματα. Ανάμεςα ςε αυτοφσ, ιταν και τα μικρά παιδιά, που, με τθν περιζργεια που τα κατζκλυε, ρωτοφςαν όλο και περιςςότερα για το τοπίο. Ζνα μικρό κοριτςάκι, όμωσ, περπατοφςε με τον μπαμπά του, γυρνϊντασ από το ςχολείο, χωρίσ να μιλά, ρίχνοντασ κλεφτζσ ματιζσ γφρω τθσ. Υπιρχαν πολλά ερωτιματα ςτο μυαλό τθσ, αλλά δεν ικελε να τα μοιραςτεί ακόμα, γιατί τθ φόβιηαν. Ζβλεπε τθ λίμνθ, εντυπωςιακι, αλλά μολυςμζνθ, ςκουπίδια πάνω ςτα πεςμζνα, κιτρινιςμζνα φφλλα. Ζβλεπε κάτι που, πλζον, για αυτιν δε φάνταηε ςαν ομορφιά. Ζνιωκε το χϊρο γφρω τθσ κατεςτραμμζνο. Ταυτόχρονα, χωρίσ να το ξζρει, ωρίμαηε. Μποροφςε να δει κάτι διαφορετικό από τθν εικόνα που είχε ςτο μυαλό τθσ χρόνια τϊρα. Δεν τολμοφςε να εκφράςει τισ ςκζψεισ τθσ, γιατί τότε, ίςωσ, γίνονταν ςθμαντικζσ, ενϊ αυτι ιλπιηε να είναι, απλϊσ, ζνα μπζρδεμα, ζνα ψζμα. Ξαφνικά, ο πατζρασ διζκοψε τθν θςυχία που επικρατοφςε, βγάηοντάσ τθν από τισ ζντονεσ ςκζψεισ τθσ. - «Θζλεισ να πάρουμε τϊρα το πρϊτο παγωτό τθσ άνοιξθσ;», τθ ρϊτθςε. - «Φυςικά!», απάντθςε αυτι με ενκουςιαςμό. - «Υπάρχει ζνα περίπτερο λίγο πιο κάτω. Ζλα πάμε!». - «Να ςου πω τθν αλικεια, κα προτιμοφςα να μείνω λίγο εδϊ. Ριγαινε εςφ για τα παγωτά, ξζρεισ ποιο κζλω -το ξυλάκι φράουλα-βανίλια». - «Μα δεν μπορϊ να ςε αφιςω εδϊ...». - «Ζλα τϊρα, είμαι μεγάλθ πια!!», ψευτοκφμωςε εκείνθ. - «Εντάξει, αφοφ επιμζνεισ τόςο... Ρερίμενζ με ςε αυτό το μεγάλο πλάτανο», κατζλθξε ο πατζρασ τθσ. - «Σφμφωνοι!».
Κακϊσ ζβλεπε τον πατζρα τθσ να απομακρφνεται, προςπακοφςε να εντοπίςει γφρω τθσ ςθμάδια που κα τθ βοθκοφςαν να καταλιξει ςε κάποιο ςυμπζραςμα για τθν πόλθ τθσ. Αλλά, τελικά, τθν προςοχι τθσ τράβθξε ζνα κλειςτό κουκοφλι που κρεμόταν από ζνα δζντρο. Ήκελε πολφ να δει αν κα ζβγαινε μια πεταλοφδα από μζςα του. Ζτςι, πιδθξε μια μικρι λακκουβίτςα με νερό και ζφταςε πιο κοντά ςτο δζντρο. Τϊρα ζβλεπε ξεκάκαρα ότι ςτο κουκοφλι υπιρχε μια μικρι τρφπα. Η πεταλοφδα που βριςκόταν μζςα πάλευε να βγει, αλλά ςε κάποια ςτιγμι κουράςτθκε, εγκατζλειψε τθν προςπάκεια. Το κορίτςι, τότε, ζβγαλε ζνα μικρό ψαλίδι από τθ ςχολικι τθσ τςάντα και ζκοψε το κουκοφλι, για να τθν ελευκερϊςει. Ήταν θ πιο όμορφθ πεταλοφδα που είχε δει! Τα φτερά τθσ ιταν γαλάηια, με λαμπερζσ βοφλεσ που ςτον ιλιο ζπαιρναν όλα τα χρϊματα του ουράνιου τόξου. Ρερίμενε να δει αν κα πετάξει, αλλά αυτι δεν άνοιγε καν τα φτερά τθσ. Το κορίτςι απελπίςτθκε και ςτενοχωρικθκε πολφ. Αν θ πεταλοφδα δεν μποροφςε να πετάξει, τότε κα κινδφνευε από το παραμικρό. Η ακωότθτα που είχε, τθν ζκανε να ςκεφτεί ότι κα ιταν υπεφκυνθ για το κάνατο ενόσ άλλου ηωντανοφ πλάςματοσ και αυτό τθν κατατρόμαηε. Ήταν τόςο απορροφθμζνθ, που τθν ξάφνιαςαν οι πρϊτεσ ψιχάλεσ που ζπεςαν πάνω τθσ. Τα δάκρυα ζτρεχαν πια ςτα μάγουλά τθσ. Τα αγνόθςε και ςυνζχιςε να περπατάει. Γφρω τθσ θ βροχι δυνάμωνε. Τυλίχτθκε ςτο παλτό τθσ και ευχόταν να είχε φζρει ομπρζλα ι ςκοφφο. Πμωσ, το πρωί είχε ιλιο. Κάκιςε δίπλα ςτον πλάτανο, πάνω ςτα κλαδιά και τα λαςπωμζνα φφλλα. Τϊρα θ βροχι είχε δυναμϊςει για τα καλά, οφρλιαηε γφρω τθσ. Ο άνεμοσ ςικωνε τα φφλλα που ςχθμάτιηαν μικροφσ κυκλϊνεσ, κακϊσ ςτριφογφριηαν ανάμεςα ςτα δζντρα. Από ποφ είχαν ζρκει όλα αυτά; Ήταν αςφαλισ εκεί; Ξαφνικά, ζνασ κεραυνόσ ζκοψε τισ ςκζψεισ τθσ ςτθ μζςθ. Και ακολοφκθςε μια αςτραπι. Και άλλθ, και άλλθ. Και τότε... Σαν ζνα γιγάντιο βζλοσ που ερχόταν καταπάνω τθσ από τον ουρανό, ο κεραυνόσ χτφπθςε το δζντρο ακριβϊσ ςτο κζντρο του. Κατατρομαγμζνο, το κορίτςι ζτρεξε ςτο πιο κοντινό δζντρο. Τα μιςόγυμνα κλαδιά του δεν πρόςφεραν και το καλφτερο καταφφγιο αλλά από το τίποτα... Από μακριά παρακολουκοφςε άφωνθ τον πλάτανο να τρίηει, να ραγίηει, κακϊσ κοβόταν ςτα δφο. Τα κλαδιά του, που πριν ζφταναν τον ουρανό, τϊρα λφγιηαν και ζγερναν προσ το ζδαφοσ. Ήταν λεσ και το δζντρο άνοιγε τα χζρια του -άνοιγε ολόκλθρο τον εαυτό του. Αλλά, τότε, ςυνζβθ το πιο παράξενο πράγμα. Από το εςωτερικό του δζντρου, άρχιςε να βγαίνει μια ομίχλθ. Μα τι ςυνζβαινε; Μζςα από το δζντρο βγικε ζνασ άνδρασ. Μα ιταν ντυμζνοσ λεσ και προερχόταν από άλλθ εποχι. Συγκεκριμζνα, λεσ και ιταν ζτοιμοσ να πολεμιςει. Το κορίτςι ζνιωκε φόβο και διςταγμό, αλλά και ζντονθ περιζργεια. Και θ περιζργειά τθσ νίκθςε, αφοφ κάτι τθν ωκοφςε να πάει εκεί και να μιλιςει ςε αυτόν τον άνδρα. - «Γεια ςου...», μουρμοφριςε προχωρϊντασ προσ το μζροσ του. Αλλά εκείνοσ δεν τθν πιρε είδθςθ. - «Ροιοσ είςαι;», είπε, αυτι τθ φορά, πιο δυνατά. - «Εγϊ; Με βλζπεισ;», ρϊτθςε εκείνοσ, με ζκπλθξθ ςτο πρόςωπό του.
- «Φυςικά και ςε βλζπω! Αλλά νομίηω πωσ αυτό είναι το λιγότερο ςε ςχζςθ με όςα ζηθςα πριν λίγο...», απάντθςε ταραγμζνθ. - «Μα αυτό είναι αδφνατο! Ζχω ξανάρκει και άλλεσ φορζσ εδϊ, χρόνια πριν, με διαφορετικό τρόπο κάκε φορά. Συγγνϊμθ αν τρόμαξεσ, αλλά δεν υπιρχε και άλλοσ τρόποσ! Το περίεργο ιταν ότι κανείσ δεν παρατθροφςε ποτζ τθν παρουςία μου, δεν μποροφςαν να με δουν. Με τον καιρό κατάλαβα πωσ αυτοί οι άνκρωποι δεν μποροφςαν να πιςτζψουν ςτο αδφνατο. Δεν μποροφςαν να πιςτζψουν ςε κάτι, αν δεν το ζβλεπαν με τα ίδια τουσ τα μάτια. Και αν δεν πιςτζψουν ςτο αδφνατο, δε γίνεται οφτε να το δουν! Και ξζρεισ γιατί; Γιατί δε νοιάηονται! Είναι απαςχολθμζνοι με τα προβλιματά τουσ και βλζπουν μαφρθ τθ ηωι τουσ. Δεν μποροφν να ςυνειδθτοποιιςουν πόςο τυχεροί μπορεί να είναι!» - «Ζχεισ δίκιο... Αλλά γιατί μου τα λεσ όλα αυτά; Και ακόμα δεν μου είπεσ ποιοσ είςαι». - «Στα λζω, γιατί εςφ και θ γενιά ςου ηοφςατε από πάντα ςτα ελεφκερα Γιάννενα. Δεν ιταν, όμωσ, πάντα ζτςι! Κςωσ ζχεισ ακουςτά τα Ελευκζρια που γιορτάηονται αυτό τον καιρό...». - «Φυςικά...!». - «Ρριν από 100 χρόνια, λοιπόν, άνκρωποι ζδωςαν τισ ηωζσ τουσ, για να γλιτϊςουν τα Ιωάννινα από τθ ςκλαβιά. Ήμουν ζνασ από αυτοφσ και ςιμερα βρίςκομαι εδϊ, για να δω πϊσ είναι τα ελεφκερα Γιάννενα, πϊσ είναι θ ελεφκερθ ηωι που πολζμθςα για να υπάρχει, αλλά δεν πρόλαβα να δω. Και ξζρεισ τι μου προκάλεςε μεγαλφτερθ ζκπλθξθ;». - «Τι;». - «Το ότι οι άνκρωποι δε φαίνονται να αγαποφν τθν πόλθ τουσ. Μόνο κοίταξε γφρω ςου, να δεισ πϊσ τθν ζχουν αφιςει να γίνει...». - «Τι ςφμπτωςθ! Και εγϊ αυτό ακριβϊσ ςκεφτόμουν πριν από λίγο. Το ςυγκεκριμζνο μζροσ ςυνδζεται με ξζγνοιαςτεσ αναμνιςεισ από τθ ςτιγμι που πρωτοιρκα εδϊ. Σιμερα, κακϊσ το παρατθροφςα, δεν μποροφςα να μθ νιϊςω κλίψθ!». - «Είδεσ; Ακριβϊσ αυτό εννοοφςα. Πμωσ, για πεσ μου και εςφ, πϊσ είναι θ ηωι ςτα Γιάννενα τϊρα;». - «Καταρχάσ... Μπορεί να μθν ζχουμε πόλεμο, αλλά υπάρχει αυτι θ αίςκθςθ τθσ ςκλαβιάσ, όταν γφρω τα πάντα κινδυνεφουν και νιϊκεισ πωσ δεν μπορείσ να κάνεισ τίποτα για αυτό. Αν δεισ πολλά ςθμεία των Ιωαννίνων, κα εντοπίςεισ κλιμμζνουσ ανκρϊπουσ, εγωιςτζσ, ανκρϊπουσ που δεν υπολογίηουν τίποτα και κανζναν. Υπάρχουν όμωσ και άλλοι: πιο χαροφμενοι, χαμογελοφν και δείχνουν ευτυχιςμζνοι, κάνουν βόλτεσ, ςυναντοφν τθν παρζα τουσ ςε καφετζριεσ και εςτιατόρια... Κάκε άνκρωποσ βλζπει διαφορετικά τθ ηωι του, αντιμετωπίηει διαφορετικά όςα προβλιματα παρουςιάηονται. Το κακό είναι, όμωσ, πωσ, όπωσ και αν ζχουν επιλζξει να ηουν, οι άνκρωποι ζχουν πλζον ξεχάςει πια πωσ είναι μζροσ ενόσ ςυνόλου...». - «Τι εννοείσ;».
- «Για να υπάρχει αρμονία, πρζπει ο κάκε άνκρωποσ να είναι ζνα με τθ φφςθ, το περιβάλλον, τα ηϊα. Ρλζον, ο κακζνασ ςκζφτεται μόνο τον εαυτό του και αυτό είναι εισ βάροσ του υπόλοιπου περιβάλλοντοσ. Υπάρχουν ελάχιςτοι που νοιάηονται ακόμα». - «Καταλαβαίνω. Οι άνκρωποι ζχουν τθν ευκαιρία να φροντίςουν όςο καλφτερα μποροφν τθν πόλθ τουσ, αφοφ είναι ελεφκεροι! Θα ιταν απλό, αν ο κακζνασ βοθκοφςε λίγο ςε αυτι τθν προςπάκεια, αλλά το αποτζλεςμα μεγάλο. Φαίνεται, όμωσ, πωσ ζχουν γίνει εγωιςτζσ. Το πρόβλθμα τθσ μόλυνςθσ εμφανίςτθκε από το πουκενά, εξαιτίασ αυτοφ του λόγου. Είπεσ πωσ υπάρχουν ελάχιςτοι που νοιάηονται ακόμα. Τϊρα καταλαβαίνω γιατί μπορείσ να με δεισ. Ανικεισ ςε αυτοφσ. Το κατάλαβα μετά από όλα όςα μου εξιγθςεσ». - «Χαίρομαι που το νομίηεισ αυτό. Αλλά... Ξζρεισ κάτι; Νομίηω πωσ όςο και να νοιάηομαι, όςο προςπακϊ να βοθκιςω, τα κάνω όλα χειρότερα...». - «Γιατί το λεσ αυτό;». - «Ρριν λίγο είδα ζνα κουκοφλι. Μια πεταλοφδα βριςκόταν μζςα και πάλευε, για να βγει. Πταν πια είχε κουραςτεί από τισ προςπάκειεσ, ζκοψα εγϊ το κουκοφλι και τθν άφθςα να πετάξει. Αλλά δεν μποροφςε. Μετά από όλθ τθν καταιγίδα δεν ξζρω καν ποφ βρίςκεται. Αλλά τι τθν εμπόδιηε να πετάξει;». - «Ξζρεισ, νομίηω πωσ ζκανεσ περιςςότερο κακό αντί για καλό...». - «Μα... Γιατί;». - «Επειδι θ πεταλοφδα είχε ανάγκθ αυτόν τον πόνο, είχε ανάγκθ αυτι τθν προςπάκεια. Θα τθν ζκανε πιο δυνατι. Θα μποροφςε να ξεπεράςει πιο εφκολα τουσ κινδφνουσ που ςίγουρα κα παρου-ςιάηονταν μπροςτά τθσ. Νομίηεισ πωσ χωρίσ αυτόν τον πόνο και τισ τεράςτιεσ προςπάκειεσ κα είχαν ελευκερωκεί τϊρα τα Γιάννενα;». - «Πχι βζβαια!». - «Και πιςτεφεισ πωσ χωρίσ προςπάκεια κα μποροφςε να λυκεί το τωρινό πρόβλθμα που μου είπεσ πιο πριν;». - «Δυςτυχϊσ όχι...». - «Αυτό, ακριβϊσ, χρειάηεται, λοιπόν. Ζτςι ξεπερνά ο άνκρωποσ τα προβλιματα τθσ ηωισ. Αν δεν προςπακιςει αρχικά, δε κα μπορεί να προχωριςει μπροςτά και να πετφχει τουσ ςκοποφσ του». - «Νιϊκω τόςο άςχθμα... Μακάρι να το ιξερα και να μποροφςα να επανορκϊςω». - «Δε χρειάηεται να νιϊκεισ άςχθμα. Ζτςι είναι θ ηωι, άλλωςτε. Αν κζλεισ πραγματικά να βοθκιςεισ, ξεκίνα να φροντίηεισ εςφ το περιβάλλον... Και ζπειτα, πείςε τουσ φίλουσ και ςυγγενείσ ςου να κάνουν το ίδιο». - «Αυτό ακριβϊσ κα κάνω! Μα... γιατί... ξεκωριάηεισ;». - «Ρρζπει να φφγω τϊρα. Ζμακα όςα χρειαηόμουν».
- «Αχ, όχι! Εγϊ δεν πρόλαβα να ςε ρωτιςω ςχεδόν τίποτα!». - «Δεν υπάρχει άλλοσ τρόποσ. Και, άλλωςτε, όλα όςα κα μποροφςα να ςου πω ανικουν ςτο παρελκόν και υπάρχουν τρόποι να τα μάκεισ -αν ψάξεισ. Εςφ τϊρα φρόντιςε για το μζλλον... Καλι τφχθ!». Και με αυτά τα λόγια εξαφανίςτθκε. Το κορίτςι απζμεινε να κοιτάηει. Τα ραγιςμζνα κλαδιά του πλάτανου ιταν το μόνο ςθμάδι που τθν ζκανε να ςιγουρευτεί ότι δεν τα είχε ονειρευτεί όλα αυτά. Ξαφνικά ο καιρόσ ζφτιαξε. Ξεπρόβαλε ο ιλιοσ και μαηί το ουράνιο τόξο. Η ομίχλθ ζφυγε. Το κορίτςι είδε πιο μακριά τον πατζρα του. Φαινόταν τόςο απελπιςμζνοσ. - «Μπαμπά!!! Εδωωωωϊ!!!», φϊναξε. Εκείνοσ ιρκε τρζχοντασ προσ το μζροσ τθσ και τθν αγκάλιαςε. - «Ανθςφχθςα τόςο πολφ! Ξαφνικά ςκοτείνιαςαν όλα και με τθν καταιγίδα δεν μποροφςα να ςε βρω, παρόλο που ιξερα ότι ιςουν κοντά! Και μετά ακοφςτθκε και ζνασ κόρυβοσ... Δεν το πιςτεφω Ευτυχϊσ ςε βρικα! Είςαι καλά;», είπε λαχανιαςμζνα. - «Μθν ανθςυχείσ... Καλφτερα από καλά! Θα πάμε για εκείνο το παγωτό που λζγαμε;», απάντθςε εκείνθ. - «Εννοείται!». Κακϊσ περπατοφςε και ςκεφτόταν τα όςα είχαν ςυμβεί, βρζκθκε μπροςτά ςε μια λακκοφβα. Ενϊ ιταν ζτοιμθ να περπατιςει γφρω τθσ, για να τθν αποφφγει, κυμικθκε τθν ιςτορία με τθν πεταλοφδα και, γελϊντασ, πάτθςε μζςα ςτα νερά. Ζνιωςε κάτι δίπλα τθσ. Με τθν άκρθ του ματιοφ τθσ διζκρινε μια λάμψθ. Γφριςε και αντίκριςε μια πεταλοφδα με γαλανά φτερά και βοφλεσ ςε όλα τα χρϊματα του ουράνιου τόξου, να ςτροβιλίηεται γφρω τθσ, μζχρι που, ξαφνικά, πζταξε και εξαφανίςτθκε από τα μάτια τθσ. Το κορίτςι χαμογζλαςε και για πρϊτθ φορά κατάλαβε πόςο τυχερι είναι. Ρωσ για να αλλάξεισ τον κόςμο χρειάηεται, απλϊσ, να νοιαςτείσ και να γίνεισ μζροσ του. Ρωσ εςφ δεν είςαι το πρόβλθμα του κόςμου, αλλά θ λφςθ του...! Νίκη Αλίκη Α., Β2 7gymioa (Σε μια ιδζα της Σταματίας Σταμάτη)