ΕΠΙΚΤΗΤΕΣ ΒΑΛΒΙΟΠΑΘΕΙΕΣ ΕΚΦΥΛΙΣΤΙΚΗ ΒΑΛΒΙΟΠΑΘΕΙΑ ΣΤΟ ΣΚΥΛΟ ΑΛΛΑ ΟΝΟΜΑΤΑ Μυξωµατώδης εκφύλιση των κολποκοιλιακών βαλβίδων Χρόνια κολποκοιλιακή βαλβιδοπάθεια Χρόνια εκφύλιση της µιτροειδούς βαλβίδας 1
ΕΠΙΗΜΙΟΛΟΓΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Η συχνότερη καρδιοπάθεια στο σκύλο: 75-80% των καρδιολογικών περιστατικών Πρόκληση ΣΚΑ, ανεξάρτητα από τη φυλή: 75% των περιστατικών Μεσήλικα, υπερήλικα ζώα: > 16 χρόνων: 75% < 1 χρόνο: 1-5% Miniature Poodle, Pekignese, Chihuahua, Cocker spaniel, Yorkshire terrier και άλλες χονδροδυστροφικές φυλές Cavalier King Charles Spaniel: Κληρονοµική µετάδοση Μεγαλόσωµοι σκύλοι: όχι συχνή εµφάνιση Αρσενικά > Θηλυκά ΕΝΤΟΠΙΣΗ Μιτροειδής βαλβίδα 62% Τριγλώχινα βαλβίδα 2,5% Σε συνδυασµό µεεκφυλιστική εκφυλιστική βαλβιδοπάθεια της µιτροειδούς: : 32,5% Μόνη της: 2,5% Βαλβίδες της αορτής ή της πνευµονική αρτηρίας Πολύ σπάνια 2
ΠΑΘΟΓΕΝΕΙΑ ΜΙΤΡΟΕΙΗΣ ΒΑΛΒΙΑ Αύξηση σπογγιώδους ουσίας Μείωση ινιδίων κολλαγόνου Οζίδια στα χείλη των γλωχίνων Θολερότητα γλωχίνων Πάχυνση + επιµήκυνση τενόντιων χορδών ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ ΜΙΤΡΟΕΙΟΥΣ ιάταση αριστερού κόλπου ιάταση αριστερής κοιλίας (έκκεντρη υπερτροφία) Ίνωση + jet lesions στο ενδοκάρδιο του αριστερού κόλπου Ρήξη αριστερού κόλπου Αιµοπερικάρδιο 3
Όψη µιτροειδού ούς βαλβίδας σε φυσιολογικό σκύλο (Darke etal, 1996) 4
Μέτριου βαθµού εκφύλιση της µιτροειδούς βαλβίδας σε σκύλο (Kittleson και Kienle, 1998) Προχωρηµένου βαθµού εκφύλιση της µιτροειδούς βαλβίδας σε υπερήλικα σκύλο German shepherd (Darke etal, 1996) 5
Έκκεντρη υπερτροφία, έντονου βαθµού εκφυλιστική βαλβιδοπάθεια, ρήξη τενόντιας χορδής 1ης τάξης και ρήξη αριστερού κόλπου σε υπερήλικα σκύλο terrier - µιγά (Kittleson και Kienle, 1998) ΠΑΘΟΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΑΡΙΣΤΕΡΗΣ ΣΚΑ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ ΑΠΟ ΥΠΕΡΦΟΡΤΙΣΗ ΟΓΚΟΥ Βαλβιδική ανεπάρκεια ιαρκώς αυξανόµενος όγκος παλινδρόµησης Μείωση ΚΛΟΑ Έκκεντρη υπερτροφία του µυοκαρδίου της αριστερής κοιλίας µε ταυτόχρονη αύξηση του διαστολικού της όγκου ιόγκωση του αριστερού κόλπου για να δεχθεί τον παλινδροµούνταόγκο Αύξηση πίεσης στον αριστερό κόλπο Αύξηση σφηνοειδούς πίεσης ΣΥΜΦΟΡΗΣΗ ΚΑΙ ΠΝΕΥΜΟΝΙΚΟ ΟΙ ΗΜΑ 6
ΑΙΤΙΑ ΠΡΟΣΚΟΜΙΣΗΣ ΤΟΥ ΖΩΟΥ ΓΙΑ ΕΞΕΤΑΣΗ Λιποθυµικές κρίσεις Εύκολη κόπωση Βραδυνός βήχας - Ορθόπνοια Ανεξήγητη ταχύπνοια Βήχας σε καταπόνηση του ζώου Απότοµη δύσπνοια και κυάνωση ιόγκωση κοιλιακής κοιλότητας Προοδευτική απώλεια σωµατικού βάρους ΚΛΙΝΙΚΑ ΕΥΡΗΜΑΤΑ Μόνο φύσηµα (συστολικό και αναγωγικού τύπου) Εκτακτοσυστολές ή υπερκοιλιακές ταχυαρρυθµίες Εξαφάνιση πνευµονογαστρικής αρρυθµίας Βήχας όχι µόνο τις νυχτερινές ώρες Ταχύπνοια, µικτή δύσπνοια Ορθοπνοϊκή στάση Μέτρια - κακή θρεπτική κατάσταση Ασκίτης, υποδόρια οιδήµατα, υδροθώρακας 7
American Cocker spaniel σε ορθοπνοϊκή στάση µε κυάνωση της γλώσσας (Στάδιο ΙΙΙβ ΣΚΑ) (Kittleson και Kienle, 1998) Συστολική κλαγγή ΑΚΡΟΑΣΗ Ολο- ή πανσυστολικό φύσηµα, αναγωγικού τύπου. Υπερκοιλιακές εκτακτοσυστολές Κολπικός ινιδισµός: χαοτικός ρυθµός Πνευµονικό οίδηµα: λεπτοί ρόγχοι στο τέλος της εισπνοής και ιδιαίτερα στα πρόσθια πνευµονικά πεδία Εξαφάνιση φυσήµατος: Τελικό στάδιο εξέλιξης της νόσου 8
ΦΥΣΗΜΑ ΕΝΤΑΣΗ ΑΝΑΛΟΓΗ ΜΕ ΤΟ ΒΑΘΜΟ ΤΩΝ ΑΛΛΟΙΩΣΕΩΝ Μεσοσυστολική συστολική κλαγγή Ολοσυστολικό ή πανσυστολικό Αναγωγικού τύπου και έντασης από I ως VI Ακτινοβολία σε άλλες περιοχές του θώρακα ιαπίστωση καρδιακού ροίζου (φύσηµα V και VI) Συνύπαρξη εκφύλισης στην τριγλώχινα βαλβίδα (διαφορετικός ο χαρακτήρας του φυσήµατος) Μεταβολή χαρακτήρα και έντασης του φυσήµατος Φύσηµα σαν τον κρωγµό γλάρου Εξαφάνιση του φυσήµατος ΙΑΦΟΡΙΚΗ ΙΑΓΝΩΣΗ Ανόργανα φυσήµατα Συγγενείς καρδιοπάθειες Βακτηριδιακή ενδοκαρδίτιδα Φωνοκαρδιογράφηµα στο οποίο απεικονίζεται το συστολικό φύσηµα (m) (Darke etal 1996) 1: 1ος καρδιακός τόνος, 2: 2ος καρδιακός τόνος 9
Ο «ΑΣΥΜΠΤΩΜΑΤΙΚΟΣ» ΣΚΥΛΟΣ ΠΟΥ ΒΗΧΕΙ Μηχανικός βήχας σε σκύλο µε ενδοκάρδωση σταδίου Β2 Αναπνευστική νόσος + σταδίου Β1 ή Β2 ενδοκάρδωση Σύµπτωση των τοιχωµάτων της τραχείας ή των βρόγχων Νεοπλάσµατα του πνεύµονα Χρόνια βρογχίτιδα Πνευµονική ίνωση κ.α. Συχνή αντιµετώπιση του σκύλου που βήχει και παρουσιάζει φύσηµα: έναρξη θεραπείας ΣΚΑ ΙΑΦΟΡΙΚΗ ΙΑΓΝΩΣΗ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΗ ΝΟΣΟΣ Χρόνιος βήχας (πάνω από 3 µήνες) Συριγµοί ή ρόγχοι Πνευµονογαστρική αρρυθµία ιάχυτες ή εστιακές αλλοιώσεις βρογχικού, κυψελιδικού ή διάµεσου τύπου Μεταβολές στη γενική αίµατος και το βιοχηµικό προφίλ ιόγκωση της δεξιάς καρδιάς (πνευµονική καρδιά) Σύµπτωση των τοιχωµάτων της τραχείας ή των βρόγχων ΚΑΡΙΑΚΗ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ Οξεία εµφάνιση του βήχα (κάτω από ένα µήνα) Υγροί ρόγχοι Φλεβοκοµβική ταχυκαρδία, αρρυθµίες Περιπυλαίες ή διάχυτες αλλοιώσεις κυψελιδικού τύπου ιάταση των πνευµονικών φλεβών Συνήθως όχι µεταβολές στις εργαστηριακές εξετάσεις Αριστερή καρδιοµεγαλία (αριστερός κόλπος) Αύξηση NT-proBNP στο πλάσµα του αίµατος Πίεση στον αριστερό στελεχιαίο βρόγχο 10
ΛΥΣΗ: ΑΚΤΙΝΟΓΡΑΦΗΜΑΤΑ ΘΩΡΑΚΑ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ Ο µηχανικός βήχας συνήθως ανταποκρίνεται στα αντιβηχικά και τα αγγειοδιασταλτικά (αµλοδιπίνη) Αν δεν υπάρχει καρδιοµεγαλία τα συµπτώµατα πιθανότατα προκαλούνται από νοσήµατα του αναπνευστικού Η διάγνωση πρέπει να είναι ακριβής πριν ξεκινήσει η θεραπεία της ΣΚΑ Guglielmini et al 2008: η µέτρηση του VHS (καρδιακός σπονδυλικός δείκτης) µπορεί να βοηθήσει τη διάγνωση: VHS < 11,4 σχεδόν αποκλείει τον καρδιογενή βήχα Αν σε σκύλο µε σύµπτωση των τοιχωµάτων της τραχείας παρατηρείται καρδιοµεγαλία: Περιπυλαίο οίδηµα ; εν υπάρχει δυνατότητα ακτινογραφίας Θεραπευτική δοκιµή µε φουροσεµίδη για µερικές ηµέρες 11
ΛΙΠΟΘΥΜΙΚΕΣ ΚΡΙΣΕΙΣ Απότοµη πτώση ΚΛΟΑ ισχαιµία εγκεφάλου Ταχυαρρυθµίες Κρίσεις βήχα Πνευµονική υπέρταση ύστερα από άσκηση Υποτασικά φάρµακα ΕΥΚΟΛΗ ΚΟΠΩΣΗ Περιορισµός διαστολικής λειτουργίας του µυοκαρδίου Πτώση ΚΛΟΑ Πνευµονικό οίδηµα + Υδροθώρακας Αδυναµία και ατροφία των σκελετικών µυών RAAS ενδοθηλίνη 12
ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ ΕΚΦΥΛΙΣΤΙΚΗΣ ΒΑΛΒΙΟΠΑΘΕΙΑΣ Ι Ρήξη τοιχώµατος αριστερού κόλπου από jet lesion Οξύ αιµοπερικάρδιο Θάνατος Ρήξη τενόντιων χορδών 1ης τάξης Απότοµη αύξηση όγκου παλινδρόµησης Οξύ πνευµονικό οίδηµα Θάνατος Jet lesions και ρήξη αριστερού κόλπου σε σκύλο µε εκφυλιστική βαλβιδοπάθεια της µιτροειδούς βαλβίδας (Kittleson και Kienle, 1998) 13
ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ ΕΚΦΥΛΙΣΤΙΚΗΣ ΒΑΛΒΙΟΠΑΘΕΙΑΣ ΙΙ ΠΝΕΥΜΟΝΙΚΗ ΥΠΕΡΤΑΣΗ Σφηνοειδής πίεση Πνευµονικήυπέρταση Εύκοληκόπωση εξιάσκα Σιλδανεφίλη ΤΑΧΥΑΡΡΥΘΜΙΕΣ Κολπικός ινιδισµός Οξεία ΣΚΑ ιγοξίνη + Αναστολείς Ca ή β-αναστολείς Κοιλιακή ταχυαρρυθµία Ca ++ Λιδοκαΐνη 2% Ιστορικό ΙΑΓΝΩΣΗ Κλινική είκονα ΣτάδιοΙα, β Στάδιο ΙΙ ΣτάδιοΙΙΙ α, β Ακρόαση καρδιάς - πνευµόνων Ακτινολογικός έλεγχος θώρακα Ηλεκτροκαρδιογράφηµα (ΗΚΓ) Υπερηχοκαρδιογράφηµα (ECHO) 14
ΑΚΤΙΝΟΛΟΓΙΚΑ ΕΥΡΗΜΑΤΑ ιόγκωση αριστερού κόλπου Συµπίεση αριστερού κύριου βρόγχου Ευθειασµός οπίσθιου προβολικού χείλους της αριστερής κοιλίας Αριστερή ή γενικευµένη καρδιοµεγαλία ιάταση πνευµονικών φλεβών Πνευµονικό περιπυλαίο οίδηµα: κυψελιδικού και διάµεσου τύπου ιόγκωση δεξιού κόλπου Ασκίτης - Υδροθώρακας - Υδροπερικάρδιο Πλαγιοπλάγια Ραχιοκοιλιακή Καρδιοµεγαλία, πνευµονικόοίδηµα και έντονη διόγκωση του αριστερού κόλπου σε σκύλο Cockapoo µε εκφυλιστική βαλβιδοπάθεια της µιτροειδούς βαλβίδας (Rush etal, 2000) 15
Πλαγιοπλάγια Ραχιοκοιλιακή Γενικευµένη καρδιοµεγαλία σε Dachshund µε εκφυλιστική βαλβιδοπάθεια και στις δύο κολποκοιλιακές βαλβίδες (Rush etal, 2000) ιάχυτο πνευµονικό οίδηµα και έντονη καρδιοµεγαλία σε σκύλο µε εκφυλιστική βαλβιδοπάθεια της µιτροειδούς βαλβίδας (Αρχείο Χειρουργικής Κλινικής, Τµήµα Κτηνιατρικής, Α.Π.Θ.) 16
Εκλεκτική αγγειογραφία σε σκύλο µεεκφυλιστική εκφυλιστική βαλβιδοπάθεια της µιτροειδούςβαλβίδας. Έντονη διόγκωση αριστερού κόλπου. Περισσότερο αίµα πηγαίνει στον αριστερό κόλπο παρά στην αορτή όπως φαίνεται απότη διαφορά στην ακτινοσκιερότητα. (Kittlesonκαι Kienle, 1998) ΗΚΓ Αύξηση δυναµικού επάρµατος Ρ Αύξηση δυναµικού επάρµατος QRS Τελικό στάδιο εξέλιξης της νόσου Φλεβοκοµβική ταχυκαρδία: ΣΚΑ Υπερκοιλιακές εκτακτοσυστολές Κολπικός ινιδισµός: έντονη διόγκωση του αριστερού κόλπου 17
Κοιλιακή εκτακτοσυστολή Κολπική εκτακτοσυστολή Σκύλος Miniature Poodleµε χρόνια αριστερή ΣΚΑ λόγω εκφυλιστικής βαλβιδοπάθειας της µιτροειδούς βαλβίδας (Tilley, 1993) ( ΙΙ απαγωγή, 25 mm/sec) ΥΠΕΡΗΧΟΚΑΡΙΟ ΚΑΡΙΟΓΡΑΦΗΜΑ 2 - D (dimentional) Πάχυνση γλωχίνων Βαθµός πρόπτωσης µιτροειδούς βαλβίδας Συστολική λειτουργία του µυοκαρδίου της αριστερής κοιλίας ιάταση αριστερού κόλπου - κοιλίας Doppler Μέτρηση σφηνοειδούς και πνευµονικής πίεσης Μέτρηση όγκου παλινδρόµησης 18
2-D ECHOσε σκύλο µε εκφυλιστική βαλβιδοπάθεια της µιτροειδούς βαλβίδας. Έντονη εστιακή πάχυνση της γλωχίνας (βέλος) και αύξηση των διαστάσεων του αριστερού κόλπου. εξιά παραστερνική επιµήκης λήψη. (Boon, 1998) 2-D ECHO σε σκύλο µε εκφυλιστική βαλβιδοπάθεια της µιτροειδούς βαλβίδας. Πρόπτωση της µιτροειδούς (βέλος) µε προβολή των γλωχίνων µέσα στο διογκωµένο αριστερό κόλπο. εξιά παραστερνική επιµήκης λήψη. (Boon, 1998) 19
ΙΑΦΟΡΙΚΗ ΙΑΓΝΩΣΗ ιατατική µυοκαρδιοπάθεια Collapsus της τραχείας Χρόνια τραχειίτιδα - βρογχίτιδα Χρόνια πνευµονική ίνωση (ίνωση του πνεύµονα) Βρογχοπνευµονία Υποξεία βακτηριδιακή ενδοκαρδίτιδα ιροφιλαρίωση Χρόνια αναιµία 20
Φάρµακα που χρησιµοποιούνται συχνότερα στην εκφυλιστική βαλβιδοπάθεια του σκύλου Φουροσεµίδη: καµία µελέτη στο σκύλο ΑΜΕΑ (βεναζεπρίλη, ραµιπρίλη, ιµιδαπρίλη): µελέτες µε αντικρουόµενα αποτελέσµατα Πιµοβενδάνη: µία µελέτη στο σκύλο Σπειρονολακτόνη: µία µελέτη στο σκύλο Στάδιο Α Περιλαµβάνονται φυλές µε προδιάθεση (π.χ. Cavalier King Charles spaniel) εν υπάρχει καµία ένδειξη βαλβιδοπάθειας Επιβάλλεται ο τακτικός (ετήσιος) κλινικός έλεγχος (ακρόαση για την εµφάνιση φυσήµατος Θεραπεία: δε συστήνεται καµία αγωγή 21
Στάδιο Β Σκύλοι µε φύσηµα κατά την ακρόαση της καρδιάς, χωρίς όµως άλλες κλινικές εκδηλώσεις καρδιακής ανεπάρκειας Συνήθως κατά την εξέταση για άλλο πρόβληµα ή τον εµβολιασµό Συνήθης διαγνωστική προσέγγιση: Ακτινογραφήµατα θώρακα (πλάγιο, ραχιοκοιλιακό) Μέτρηση αρτηριακής πίεσης εν είναι απαραίτητο το υπερηχοκαρδιογράφηµα για τη διάγνωση, εκτός και αν υπάρχει αµφιβολία για την καρδιοµεγαλία Γενικές αιµατολογικές και βιοχηµικές εξετάσεις ιάγνωση και Θεραπεία σταδίου Β1 Φυσιολογικά ακτινογραφήµατα, ΗΚΓ, αρτηριακή πίεση και αποτελέσµατα εξετάσεων αίµατος Υπερηχοκαρδιογράφηµα: ε συστήνεται κανενός είδους θεραπεία για σκύλους µε ενδοκάρδωση στο στάδιο Β1 Συστήνεται η επανεξέταση του σκύλου κάθε 6 12 µήνες 22
5ιάγνωση και Θεραπεία σταδίου Β2 Ακτινογραφήµατα: διάταση αριστερού κόλπου ή/και αριστερής κοιλίας Υπόλοιπες εξετάσεις: Κ.Φ. Υπερηχοκαρδιογράφηµα Στόχος της θεραπείας είναι η καθυστέρηση της εµφάνισης των κλινικών εκδηλώσεων ΑΜΕΑ: σε γενικές γραµµές συνιστώνται β-αποκλειστές (καρβεδιλόλη): συνιστώνται από λίγους + τροφή µε µικρή µείωση στην περιεκτικότητα σε αλάτι 23
Στάδιο C Σκύλοι µε φύσηµα κατά την ακρόαση της καρδιάς, και κλινικές εκδηλώσεις καρδιακής ανεπάρκειας Εύκολη κόπωση Βήχας που επιδεινώνεται Λιποθυµικές κρίσεις Ασκίτης ύσπνοια Συνήθης διαγνωστική προσέγγιση: Ακτινογραφήµατα θώρακα (πλάγιο, ραχιοκοιλιακό) Μέτρηση αρτηριακής πίεσης εν είναι απαραίτητο το υπερηχοκαρδιογράφηµα για τη διάγνωση, αλλά συνιστάται για την αποτίµηση της βλάβης Μέτρηση NT-proBNP αν υπάρχει αµφιβολία σχετικά µε το αίτιο των συµπτωµάτων Γενικές αιµατολογικές και βιοχηµικές εξετάσεις, ανάλυση ούρων 24
Θεραπεία οξείας καρδιακής ανεπάρκειας ΦΟΝΗ (Φουροσεµίδη, Οξυγόνο, Νιτρογλυκερίνη, Ηρέµιση) Πριν οποιονδήποτε διαγνωστικό χειρισµό, µπορεί να γίνει φουροσεµίδη υποδόρια Η θεραπεία της οξείας καρδιακής ανεπάρκειας ουσιαστικά περιλαµβάνει αποκλειστικά την ενδοφλέβια χορήγηση φουροσεµίδης (bolus ή στάγδην χορήγηση) Μπορεί να προστεθεί νιτρογλυκερίνη µε τη µορφή αυτοκόλλητου διαδερµικής απορρόφησης Χορήγηση πιµοβενδάνης από το στόµα Εναλαπρίλη από το στόµα? 25
Υποστηρικτικά µέτρα (σκύλος) Οξυγόνο (κλωβός, µάσκα, ενδορινικός, flow-by) by): εξαρτάται από την ιδιοσυγκρασία του ζώου Ηρέµιση: όχι α-αγωνιστές αγωνιστές (π.χ. µεξδετοµιδίνη) Προτιµούνται τα οπιοειδή (βουπρενορφίνη, µορφίνη) ή η βουτορφανόλη (0,25 mg/kg ΣΒ, ενδοµυϊκά) Καλή νοσηλευτική φροντίδα του ζώου Θεραπεία χρόνιας καρδιακής ανεπάρκειας Φουροσεµίδη (2 mg/kg, κάθε 12 ώρες) ΑΜΕΑ (έλεγχος ηλεκτρολυτών µετά τη χορήγηση) Πιµοβενδάνη ε συνιστάται η χορήγηση β-αποκλειστών παρουσία συµπτωµάτων Σπειρονολακτόνη? ιγοξίνη? ιατροφική υποστήριξη! Η καρδιακή καχεξία είναι ίσως ο χειρότερος προγνωστικός δείκτης Αποφυγή δίαιτας για νεφροπαθή ζώα (χαµηλές πρωτεΐνες) Ήπια µείωση του αλατιού στην τροφή (ειδικές δίαιτες) ω3 λιπαρά οξέα? 26
Στάδιο D Σκύλοι µε φύσηµα κατά την ακρόαση της καρδιάς, και κλινικές εκδηλώσεις καρδιακής ανεπάρκειας που δεν ανταποκρίνονται στη συνήθη θεραπεία Συνήθης διαγνωστική προσέγγιση: παρόµοια µε του σταδίου C Θεραπεία οξείας καρδιακής ανεπάρκειας σε σκύλους σταδίου D Όπως και στο στάδιο C Συνθήκες εντατικής θεραπείας + Αφαίρεση υγρού από τη θωρακική κοιλότητα (πλευριτική συλλογή) + Υδραλαζίνη ή αµλοδιπίνη (σταδιακή αύξηση της δόσης) Αν συνυπάρχει καρδιογενής καταπληξία χορηγείται και δοβουταµίνη (IV) Βρογχοδιασταλτικά (αµινοφυλλίνη)? 27
Θεραπεία µη ανταποκρινόµενης καρδιακής ανεπάρκειας Παρόµοια µε του σταδίου C ιπλή ή τριπλή διουρητική θεραπεία Αντιµετώπιση αρρυθµιών (κολπικού ινιδισµού) Αύξηση πιµοβενδάνης? Σιλδανεφίλη? Καρβεδιλόλη? Περαιτέρω µείωση του αλατιού στην τροφή ΑΙΤΙΑ ΕΠΙΕΙΝΩΣΗΣ ΣΚΑ ΕΞΩΤΕΡΙΚΑ Αλατούχο γεύµα Μη συνεργάσιµος ιδιοκτήτης Υπερβολική άσκηση ή µακροχρόνιο ταξίδι Αντίξοες καιρικές συνθήκες ΕΣΩΤΕΡΙΚΑ Αρρυθµίες Ρήξη τενόντιων χορδών Πνευµονική υπέρταση Ανεπάρκεια µυοκαρδίου Συνύπαρξη άλλου νοσήµατος 28
ΒΑΚΤΗΡΙ ΙΑΚΗ ΕΝ ΟΚΑΡ ΙΤΙ Α ΣΤΟ ΣΚΥΛΟ Σπάνια στην κλινική πράξη Μεγαλόσωµες, αµιγείς φυλές σκύλων Μεσήλικα - υπερήλικα ζώα Αρσενικά ζώα Πολύ σπάνια στη γάτα ΠΡΟΙΑΘΕΤΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ Χειρουργικές επεµβάσεις χωρίς να τηρούνται οι κανόνες της ασηψίας - αντισηψίας Οδοντιατρικοί χειρισµοί - επεµβάσεις Καθετηριασµοί (ενδοφλέβιοι, ουρήθρας) ισκοσπονδυλίτιδα Ανοσοκαταστολή - Ανοσοπενία Υπαορτική στένωση 29
Τραυµατισµός ενδοθηλίου ΠΑΘΟΓΕΝΕΙΑ Απώλεια ενδοθηλίου Σχηµατισµός θρόµβου από θροµβοκύτταρα και ινική Αποκάλυψη υποστρώµατος δεξτρανών Εστίαεισβολής και αποικισµού από βακτηρίδια Κατάλληλογια την ανάπτυξη των βακτηριδίων Βακτηριδιακή υπερανάπτυξη Επικάλυψη της αλλοίωσης από ινική,θροµβοκύτταρα, ερυθρά αιµοσφαίρια Μειωµένη δυνατότητα διείσδυσης των µακροφάγων και κοκκιοκυττάρων στην αλλοίωση ΣΧΗΜΑΤΙΚΗ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ ΤΗΣ ΠΑΘΟΓΕΝΕΙΑΣ ΤΗΣ ΒΑΚΤΗΡΙ ΙΑΚΗΣ ΕΝ ΟΚΑΡ ΙΤΙ ΑΣ (Darke et al, 1996) 30
ΕΝΤΟΠΙΣΗ ΣΤΙΣ ΒΑΛΒΙΕΣ ΠΟΥ ΕΧΟΝΤΑΙ ΥΨΗΛΕΣ ΠΙΕΣΕΙΣ Μιτροειδής βαλβίδα Αορτική βαλβίδα Σπάνια στην τριγλώχινα και την πνευµονική βαλβίδα Βακτηριδιακή ενδοκαρτίδιτα στη µιτροειδή βαλβίδα νεαρού αλόγου (Darke et al 1996) 31
ΥΠΕΥΘΥΝΑ ΒΑΚΤΗΡΙΙΑ Staphylococcus sp. Corynebacterium sp. Streptococcus sp. Pseudomonas sp. Escherichia coli Erysipelothrix rusiopathiae ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑ ΕΞΩΚΑΡΙΑΚΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ Πυρετός, ανορεξία, κατάπτωση Μεθιστάµενη χωλότητα Επιληπτικές κρίσεις Κολικός - µυαλγίες Αιµατουρία Αιµορραγική διάρροια Σηψαιµική καταπληξία ΚΑΡΙΑΚΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ Φυσήµατα προωθητικού ή αναγωγικού τύπου Συµφορητική καρδιακή ανεπάρκεια (αριστερά) Αρρυθµίες Μυοκαρδίτιδα Έµφρακτα του µυοκαρδίου 32
ΠΑΘΟΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΕΚΒΛΑΣΤΗΣΗ ΣΤΙΣ ΒΑΛΒΙ ΕΣ απόσπαση σηπτικού εµβόλου Μυοκάρδιο Νεφροί Σπλήνας ΚΝΣ Μεγάλα αγγεία Αρθρώσεις Έµφρακτο του µυοκαρδίου Κοιλιακή ασυστολία ή αρρυθµίες Σπληνοµεγαλία Χωλότητα Αδυναµία ψηλάφησης του σφυγµού Οξεία νεφρική ανεπάρκεια Αιµατουρία Επιληπτικές κρίσεις Σηπτική ή ανοσολογική πολυαρθρίτιδα Θροµβοεµβολικό έµφρακτο σε νεφρό γάτας µε βακτηριδιακή ενδοκαρδίτιδα στις κολποκοιλιακές βαλβίδες (Darke et al 1996) 33
Έµφρακτο στον εγκέφαλο µεσήλικα σκύλου φυλής αλµατίας µε ενδοκαρδίτιδα στη µιτροειδή βαλβίδα (Darke et al 1996) ΠΑΘΟΓΕΝΕΤΙΚΟΙ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΩΝ ιόγκωση των ελεύθερων χειλέων της βαλβίδας Στένωση βαλβίδας ΕΚΒΛΑΣΤΗΣΗ Χρόνια έκθεση στα βακτηριακά αντιγόνα Νέκρωση βαλβιδικού ιστού Ρήξη τενόντιας χορδής Απώλεια της αρχιτεκτονικής της βαλβίδας Ανεπάρκεια βαλβίδας ηµιουργία ανοσοσυµπλόκων Νεφροί Αρθρώσεις Σπειραµατονεφρίτιδα Ανοσολογική πολυαρθρίτιδα 34
ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΑ ΕΥΡΗΜΑΤΑ Ουδετεροφιλική λευκοκυττάρωση (τοξικές µεταβολές) Αναιµία (ορθοκυτταρική - ορθόχρωµη) Αζωθαιµία Σπειραµατική πρωτεϊνουρία: Σπειραµατονεφρίτιδα από ανοσοσύµπλοκα Μορφολογική πρωτεϊνουρία: πυελονεφρίτιδα Υπολευκωµατιναιµία Αιµατουρία: Οξύ έµφρακτο του νεφρού Ιστορικό ΙΑΓΝΩΣΗ Εξωκαρδιακά συµπτώµατα Φυσήµατα Υπερηχοκαρδιογράφηµα βαλβίδων της αριστερής καρδιάς Καλλιέργεια αίµατος Καλλιέργεια ούρων ΗΚΓ 35
ΑΚΡΟΑΣΗ Συστολικό φύσηµα ιαστολικό φύσηµα ανεπάρκεια µιτροειδούς βαλβίδας ανεπάρκεια βαλβίδας της αορτής Αρρυθµίες Καλπαστικός ρυθµός Υγροί ρόγχοι λόγω πνευµονικού οιδήµατος ΑΚΤΙΝΟΛΟΓΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ Κανένα εύρηµα ιάταση του αριστερού κόλπου Ευθειασµός του οπίσθιου προβολικού χείλους της καρδιάς Καρδιοµεγαλία (σπάνια) Στοιχεία πνευµονικού οιδήµατος (αριστερή ΣΚΑ) 36
ΥΠΕΡΗΧΟΚΑΡΙΟΓΡΑΦΗΜΑ 2-D, M-mode, Color Doppler Υψηλή ευαισθησία και ειδικότητα Ευρήµατα 2-D ECHO. εξιά παραστερνική λήψη σε σκύλο µε βακτηριδιακή Ενδοκαρδίτιδα. ιακρίνονται οι εκβλαστήσεις στις γλωχίνες της Βαλβίδας της αορτής (Boon 1998) Εκβλαστήσεις στα χείλη των βαλβίδων Αύξηση διαστάσεων αριστερής κοιλίας Βαλβιδική ανεπάρκεια Σπανιότερα στένωση ΗΚΓ Φυσιολογικό Κοιλιακές αρρυθµίες Κολποκοιλιακός αποκλεισµός 37
ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΑΙΜΑΤΟΣ Στο 75% των ζώων µε ενδοκαρδίτιδα είναι θετική Τρία δείγµατα των 10ml που λαµβάνονται κάθε µία ώρα Άσηπτη λήψη των δειγµάτων Μέθοδος ενδοφλέβιου καθετήρα Το αποτέλεσµα δεν επηρρεάζεται από την προηγούµενη χορήγηση αντιβιοτικών Θετικός συσχετισµός µεταξύ πυρετικής έξαρσης και αυξηµένης ευαισθησίας της µεθόδου? Όχι απαραίτητα διαγνωστική η θετική καλλιέργεια σε περίπτωση βακτηριδι διαιµίας από άλλες σηπτικές εστίες ΙΑΓΝΩΣΤΙΚΑ ΚΡΙΤΗΡΙΑ Μείζονα Υπερηχοκαρδιογραφικά ευρήµατα Εκβλαστήσεις Νεκρωτικές εστίες Παχυµένα χείλη των µηνοειδών γλωχίνων της βαλβίδας της αορτής Θετική καλλιέργεια αίµατος σε απουσία άλλης σηπτικής εστίας Εµφάνιση διαστολικού φυσήµατος στην ακρόαση ή όγκου παλινδρόµησης σε υπερηχοκαρδιογράφηµα Doppler Ελάσσονα Πυρετός Μεγαλόσωµο ζώο Εµφάνιση συστολικού φυσήµατος Συνηγορούντα Εµβολικό επεισόδιο Ανοσολογική αντίδραση Υπαορτική στένωση σε σκύλο άνω των 5 χρόνων 38
ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ Αντιβιόγραµµα Βακτηριδιοκτόνα αντιβιοτικά ευρέως φάσµατος και σε υψηλές δόσεις Καλή διείσδυση στις αλλοιώσεις ιάρκεια χορήγησης: > 6 εβδοµάδες Αποφυγή γλυκοκορτικοειδών ΑΝΤΙΒΙΟΤΙΚΑ ΕΚΛΟΓΗΣ Αµικασίνη (10 mg/kg ΣΒ, SID ή BID) + Αµοξικιλλίνη (20-30 mg/kg ΣΒ, TID, IV/IM/PO) Ενροφλοξασίνη (10 mg/kg ΣΒ, TID ή BID, PO/SC/IV) Κεφαλεξίνη (20-60 mg/kg ΣΒ, SID ή BID, PO) Κλινδαµυκίνη (22 mg/kg ΣΒ, ΤΙD, PO) Ιµιπενέµη (2-5 mg/kg, q8h, IV) 39
ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ Συµφορητικής καρδιακής ανεπάρκειας Σηψαιµικής καταπληξίας Οξείας θροµβοεµβολής Οξείας νεφρικής ανεπάρκειας ΠΡΟΛΗΨΗ Αντιβιοτικά πριν από χειρουργικές επεµβάσεις στις οποίες είναι δυνατόν να προκληθεί βακτηριδιαιµία Αµοξικιλλίνη ΙΜ / ΙV 1ώραπριν και 6 ώρεςµετά την επέµβαση Αντιµετώπιση της υπαορτικής στένωσης 40