Θέμα: Οι δορυφορικέσ εικόνεσ ωσ εργαλείο αξιολόγηςησ ςτο μάθημα τησ Γεωλογίασ Γεωγραφίασ Α Γυμναςίου υγγραφϋασ: Λύα Γαλϊνη Γεωγράφοσ, Εκπαιδευτικόσ ΠΕ70 Ειςαγωγή: Οι δορυφορικϋσ εικόνεσ που εύναι διαθϋςιμεσ ςτο www.geografia.gr ςχεδιϊςτηκαν από την εταιρύα ΣΑΛΕΝΣ Α.Ε. ΠΛΗΡΟΥΟΡΙΚΗ αρχικϊ ωσ επικουρικό υλικό για το βιβλύο των Κ. Παυλόπουλου & Λ. Γαλϊνη «Γεωλογύα Γεωγραφύα Α Γυμναςύου», ΟΕΔΒ, 2008. Ο ςχεδιαςμόσ τουσ ϋγινε από τουσ ςυγγραφεύσ. ημαντικό όταν η ςυμβολό του Γεωγρϊφου - Υυςιογνώςτη κ. Θ. Σςουνϊκου (υπεύθυνου του τεχνικού δελτύου του υποϋργου του προαναφερθϋντοσ βιβλύου από την πλευρϊ του Παιδαγωγικού Ινςτιτούτου). Αφετηρύα τησ όλησ δρϊςησ αποτϋλεςε η ανϊγκη πλαιςύωςησ του ςχολικού βιβλύου και των δραςτηριοτότων που περιγρϊφονται ςε αυτό, με χαρτογραφικό υλικό που θα λειτουργεύ ςυμπληρωματικϊ προσ τουσ χϊρτεσ τούχου, θα καλύπτει μερικώσ το κενό που δημιουργεύται από την απουςύα των υςτημϊτων Γεωγραφικών Πληροφοριών ςτο ςχολεύο, ενώ ταυτόχρονα θα δύνει τη δυνατότητα τησ προςϋγγιςησ του τόπου που μελετϊ κϊθε φορϊ ο μαθητόσ ϋνα εύδοσ αφαιρετικού ϊτλαντα από πλευρϊσ ςτοιχεύων που εμφανύζονται ςε αυτόν. το ςχεδιαςμό των εικόνων, δόθηκε ιδιαύτερη ϋμφαςη ςτα παιδαγωγικϊ και λειτουργικϊ τουσ χαρακτηριςτικϊ, ώςτε το τελικό υλικό να εύναι προςαρμοςμϋνο ςτισ ανϊγκεσ και ιδιαιτερότητεσ του μαθόματοσ τησ Γεωλογύασ Γεωγραφύασ. Αναλυτικότερα: Παιδαγωγικά διδακτικά χαρακτηριςτικά των εικόνων: Φρηςιμοποιούν πραγματικούσ χρωματικούσ τόνουσ. Φρηςιμοποιούν προβολϋσ που κρύθηκαν κατϊλληλεσ για τη χρόςη τουσ ςτην εκπαύδευςη και την εξαγωγό ςυμπεραςμϊτων από τουσ μαθητϋσ. Προβϊλλουν ςτοιχεύα ό χαρακτηριςτικϊ του χώρου που δεν υπϊρχουν ςε μια δορυφορικό εικόνα και που διευκολύνουν ςτην εύρεςη τησ ςχετικόσ θϋςησ και τησ παρατόρηςησ των γεωγραφικών οντοτότων, όπωσ: α) Παρϊλληλοι και μεςημβρινού β) ημαντικϋσ πόλεισ του κόςμου γ) Μεγϊλα ποτϊμια του κόςμου. Δόθηκε ιδιαύτερη προςοχό ώςτε το τελικό αποτϋλεςμα να μην παραπϋμπει ςε χϊρτη και να διατηρεύται η μαγεύα τησ εικόνασ. Λειτουργικά χαρακτηριςτικά των εικόνων: Μπορεύ να προβληθούν ςε λευκό πύνακα ό να εκτυπωθούν. 1 Λ ύ α Γ α λ ϊ ν η ( 2 0 0 9 ) : Δ ο ρ υ φ ο ρ ι κ ϋ σ ε ι κ ό ν ε σ κ α ι α ξ ι ο λ ό γ η ς η
Δύνουν την δυνατότητα πολλαπλών προςεγγύςεων του χώρου (zoom in / zoom out). Μπορεύ να μεταφερθούν εύκολα από το μαθητό ςτο ςπύτι και το αντύςτροφο. Δύνουν ςτο μαθητό τη δυνατότητα να προςθϋςει ςτοιχεύα, γρϊμματα ό να επικολλόςει εικόνεσ δημιουργώντασ νϋουσ χϊρτεσ. Μπορεύ να λειτουργόςουν αντύ του ϊτλαντα. Μπορεύ να πλαιςιώςουν κϊθε μϊθημα Γεωγραφύασ, αρκεύ να υπϊρχει υπολογιςτόσ και ϋνασ προβολϋασ. Δεν απαιτεύται διαδύκτυο προκειμϋνου να χρηςιμοποιηθούν. Οι επεξεργαςμϋνεσ δορυφορικϋσ εικόνεσ του www.geografia.gr μπορούν να χρηςιμοποιηθούν ςε όλεσ τισ βαθμύδεσ εκπαύδευςησ όχι μόνο ςτο μϊθημα τησ Γεωγραφύασ, αλλϊ ςε κϊθε μϊθημα που αςχολεύται με το χώρο και τισ δρϊςεισ των ανθρώπων ςε αυτόν (ιςτορύα, κοινωνικϋσ επιςτόμεσ, νεοελληνικό γλώςςα λογοτεχνύα). Η εργαςύα που ακολουθεύ αποτελεύ μια πρόταςη για τη χρόςη των δορυφορικών εικόνων ωσ εργαλεύο αξιολόγηςησ. Καλό θα όταν, βϋβαια, οι δορυφορικϋσ εικόνεσ ωσ ϋντυπο υλικό ό με τη χρόςη προτζϋκτορα, να πλαιςιώνουν παρϊλληλα με τουσ χϊρτεσ τούχου κϊθε μϊθημα Γεωγραφύασ και να μην αντιμετωπύζονται μόνο ωσ υλικό αξιολόγηςησ. Εναλλακτικούσ τρόπουσ αξιοπούηςησ των δορυφορικών εικόνων μπορεύ να αναζητόςει κανεύσ ςτην ειςόγηςη των Λύα Γαλϊνη, Θεόδωρου Σςουνϊκου, Κοςμϊ Παυλόπουλου, με θϋμα: «Εκπαιδευτικό χρόςη του διαδικτύου ςτο μϊθημα τησ Γεωλογύασ - Γεωγραφύασ: Οι δορυφορικϋσ εικόνεσ του www.geografia.gr», 5ο υνϋδριο ΣΠΕ ςτην εκπαύδευςη, ύροσ 2009, πρακτικϊ. Μπορούν οι δορυφορικέσ εικόνεσ του www.geografia.gr να χρηςιμοποιηθούν ςτην αξιολόγηςη; Η αξιολόγηςη, ωσ διαδικαςύα, ϋχει ςκοπό να προςδιορύςει με ςυςτηματικό και κατϊ το δυνατό αντικειμενικό τρόπο κατϊ πόςο ϋχουν επιτευχθεύ οι ςτόχοι του μαθόματοσ. Σαυτόχρονα προςδιορύζει την καταλληλότητα των μϋςων και των μεθόδων που χρηςιμοποιόθηκαν για την επύτευξη των ςτόχων αυτών. Ωσ εκ τούτου πρόκειται για μια ςυςτηματικό διαδικαςύα. Εξειδικεύοντασ την αξιολόγηςη ςτο επύπεδο του μαθητό, εύκολα γύνεται αντιληπτό ότι πρόκειται για μια ςυνεχό παιδαγωγικό διαδικαςύα που ϋχει ςα ςκοπό την παρακολούθηςη την πορεύασ μϊθηςησ του μαθητό. Από τα παραπϊνω φαύνεται ότι η αξιολόγηςη ςτο ςχολεύο ξεκινϊ με τον καθοριςμό των ςτόχων και ολοκληρώνεται με τον ϋλεγχο τησ επύτευξόσ τουσ. υχνϊ ο εκπαιδευτικόσ αντιμετωπύζει το δύλλημα πώσ θα πρϋπει να αξιολογόςει τουσ μαθητϋσ. Από τη διδακτικό του μαθόματοσ τησ Γεωλογύασ - Γεωγραφύασ φαύνεται ότι η διδαςκαλύα τησ Γεωγραφύασ εςτιϊζεται: την περιγραφό χαρακτηριςτικών ςτοιχεύων του Υυςικού Περιβϊλλοντοσ τησ Γησ τη μελϋτη φυςικών διεργαςιών/ φαινομϋνων που επιτελούνται ςτη Γη τη διερεύνηςη τησ αλληλεπύδραςησ ανθρώπου και Περιβϊλλοντοσ Από την αξιολογικό διαδικαςύα ςτο μϊθημα τησ Γεωλογύασ - Γεωγραφύασ επιδιώκεται ο 2 Λ ύ α Γ α λ ϊ ν η ( 2 0 0 9 ) : Δ ο ρ υ φ ο ρ ι κ ϋ σ ε ι κ ό ν ε σ κ α ι α ξ ι ο λ ό γ η ς η
ϋλεγχοσ επύτευξησ των ςτόχων, δηλαδό : Η απόκτηςη μεταγνωςτικών δεξιοτότων: ςύγκριςη γεωγραφικών δεδομϋνων, ανϊλυςη, αντιπαρϊθεςη και τεκμηρύωςη απόψεων, ανϊλυςη γεωγραφικών θεμϊτων, ερμηνεύα γεωγραφικών φαινομϋνων, εξαγωγό ςυμπεραςμϊτων, κ. ϊ. Η διαπύςτωςη τησ ικανότητασ των μαθητών/τριών να εφαρμόζουν μεθόδουσ και τεχνικϋσ ςτο μϊθημα τησ Γεωλογύασ -Γεωγραφύασ. Η φύςη του μαθόματοσ τησ Γεωλογύασ - Γεωγραφύασ απαιτεύ ωσ προσ την αξιολόγηςη, χρόςη διαφορετικών τύπων αςκόςεων. Ο τύποσ αςκόςεων που τελικϊ θα επιλεγεύ εξαρτϊται ςε μεγϊλο βαθμό από την ενότητα που εξετϊζεται. Ενότητεσ όπωσ η θϋςη των γεωμορφών ςτο χώρο που απαιτούν μονοςόμαντεσ απαντόςεισ, ευνοούν αςκόςεισ του τύπου «τι και πού», «διϊλεξε το ςωςτό», «δεύξε τη θϋςη», «γρϊψε το όνομα» κτλ. Άλλα θϋματα κυρύωσ όλα όςα εμπλϋκονται με την ανθρωπογεωγραφύα- απαιτούν μια πιο ςφαιρικό ανϊλυςη οπότε και η αξιολόγηςη που θα επιλεγεύ θα πρϋπει να ςτηρύζει μια προςϋγγιςη που να απαντϊ ςτα ερωτόματα «πώσ», «γιατύ», «με ποια αποτελϋςματα». Ο τύποσ αςκόςεων που ςυνόθωσ χρηςιμοποιεύται ςτο ςχολεύο για την εξϋταςη των γεωμορφών, εύναι του τύπου: «Να αναφϋρεισ / Να γρϊψεισ τα μεγαλύτερα βουνϊ ό πεδιϊδεσ τησ Αςύασ», κτλ.. Η ςύγχρονη Γεωγραφύα δεν αρκεύται μόνο ςτην ονομαςύα των φυςικών χαρακτηριςτικών τησ κϊθε ηπεύρου, αλλϊ ενδιαφϋρεται κυρύωσ για την τοποθϋτηςό τουσ ςτο χώρο γιατύ μϋςα από αυτό διαπιςτώνεται ςτην πραγματικότητα η νοητικό εικόνα που ϋχουν ςχηματύςει οι μαθητϋσ μετϊ το πϋρασ του μαθόματοσ. Με ϊλλα λόγια ο μαθητόσ θα πρϋπει να τοποθετεύ τισ γεωγραφικϋσ οντότητεσ ςτο χώρο και να γνωρύζει τη ςχετικό τουσ θϋςη ωσ προσ ϊλλα χαρακτηριςτικϊ. Μόνο ϋτςι ςτη ςυνϋχεια θα μπορϋςει να προχωρόςει / να δώςει απαντόςεισ που ςυνδϋονται με το γιατύ. ε κϊθε περύπτωςη η αποτελεςματικότητα τησ διδαςκαλύασ τησ Γεωγραφύασ εξαρτϊται ςε μεγϊλο βαθμό από τουσ νοητικούσ χϊρτεσ τησ περιοχόσ που μελετϊται, τουσ οπούουσ ϋχουν δημιουργόςει και ανακαλούν οι μαθητϋσ. Παραδεύγματα: Η γνώςη τησ ςχετικόσ θϋςησ του Έβρου βοηθϊ τουσ μαθητϋσ να διατυπώςουν προτϊςεισ για τη ςπουδαιότητα τησ ςωςτόσ διαχεύριςησ του ποταμού από τα κρϊτη μϋςα από τα οπούα διϋρχεται. Αντύςτοιχα, η ερμηνεύα τησ γεωγραφικόσ κατανομόσ των ανθρώπινων δραςτηριοτότων ςε ϋνα ςυγκεκριμϋνο χώρο, εξαρτϊται από την ποιότητα του αντύςτοιχου νοητικού χϊρτη που ϋχουν ςχηματύςει οι μαθητϋσ. Πριν, λοιπόν, ο εκπαιδευτικόσ περϊςει ςε ερμηνεύεσ, θα πρϋπει να διαπιςτώςει αν οι μαθητϋσ αναγνωρύζουν τα φυςικϊ χαρακτηριςτικϊ ενόσ τόπου. Οι παραπϊνω αςκόςεισ θα μπορούςαν να εξυπηρετηθούν μερικώσ μϋςα από τουσ βουβούσ χϊρτεσ. Οι επεξεργαςμϋνεσ δορυφορικϋσ εικόνεσ, όμωσ, παρουςιϊζουν πλεονεκτόματα ϋναντι των βουβών λευκών χαρτών ςτην αξιολόγηςη: Απεικονύζεται με λεπτομϋρεια το ανϊγλυφο, επομϋνωσ ο μαθητόσ μπορεύ να δει τη ςχετικό θϋςη των οντοτότων που του ζητούνται. Ο προσ επεξεργαςύα χϊρτησ εύναι θελκτικόσ με αποτϋλεςμα να κινεύ το ενδιαφϋρον του μαθητό να ανακαλύψει ποιεσ εύναι οι ϊλλεσ οντότητεσ που βλϋπει να απεικονύζονται ςε αυτόν. Ευνοούν τη δημιουργύα παιχνιδιών που θϋτουν ϋνα νϋο παιδαγωγικό πλαύςιο για την αξιολόγηςη και δύνουν ςτουσ μαθητϋσ την εικόνα χώρου-παζλ που θα πρϋπει να 3 Λ ύ α Γ α λ ϊ ν η ( 2 0 0 9 ) : Δ ο ρ υ φ ο ρ ι κ ϋ σ ε ι κ ό ν ε σ κ α ι α ξ ι ο λ ό γ η ς η
ςυνθϋςουν. Σκοπόσ τησ προτεινόμενησ αξιολόγηςησ: Να αποτιμηθεύ το αποτϋλεςμα τησ διδακτικόσ διαδικαςύασ που ακολουθόθηκε και τησ προςωπικόσ μελϋτησ του μαθητό ωσ προσ τουσ διδακτικούσ ςτόχουσ που εύχαν τεθεύ ςτην αρχό τησ ενότητασ: Αξιοπούηςη των πληροφοριών που μπορούν να παρϋχουν οι δορυφορικϋσ εικόνεσ μϋςω τησ ςυνοπτικόσ απεικόνιςησ μιασ εκτεταμϋνησ περιοχόσ αλλϊ και μιασ ευρύτερησ περιφϋρειασ. Αναγνώριςη του ςχόματοσ τησ ηπεύρου που εξετϊζεται ςε οποιονδόποτε χϊρτη. Περιγραφό τησ γεωγραφικόσ θϋςησ (ςυντεταγμϋνεσ) και τησ ςχετικόσ θϋςησ τησ Αςύασ ωσ προσ ϊλλα γεωγραφικϊ ςτοιχεύα τησ επιφϊνειασ τησ Γησ (π.χ. ωσ προσ τισ ϊλλεσ ηπεύρουσ ό ωσ προσ τουσ ωκεανούσ που τη βρϋχουν). Αναγνώριςη και τοποθϋτηςη ςτο χϊρτη των πιο ςημαντικών φυςικών χαρακτηριςτικών τησ ηπεύρου που εξετϊζεται (μεγϊλεσ οροςειρϋσ, ςτοιχεύα του υδρογραφικού δικτύου, κατανομό τησ βλϊςτηςησ και τησ πανύδασ ςτην επιφϊνειϊ τησ κ.ϊ.). Σοποθϋτηςη ςημαντικών ανθρωπογενών χαρακτηριςτικών τησ ηπεύρου πϊνω ςτο χϊρτη. Διατύπωςη υποθϋςεων ςχετικϊ με τουσ τρόπουσ με τουσ οπούουσ επηρεϊζει το φυςικό περιβϊλλον τησ ηπεύρου τη ζωό των ανθρώπων που ζουν ςε κϊθε περιοχό τησ. Η ανϊλυςη των παραπϊνω ςτόχων δεύχνει ότι απώτεροσ ςτόχοσ τησ διδαςκαλύασ των ηπεύρων δεν εύναι η απομνημόνευςη ονομϊτων και αριθμητικών ςτοιχεύων, αλλϊ αφενόσ η βελτύωςη τησ εικόνασ του κόςμου την οπούα όδη διαθϋτουν οι μαθητϋσ από το Δημοτικό ςχολεύο (χωρικό διϊςταςη του νοητικού χϊρτη), αφετϋρου η προςϋγγιςη των ςχϋςεων και των αλληλεπιδρϊςεων που αναπτύςςονται μεταξύ των φυςικών ςτοιχεύων του περιβϊλλοντοσ και των ανθρώπινων ομϊδων οι οπούεσ κατοικούν ςτισ διϊφορεσ περιοχϋσ τησ Γησ. (Παυλόπουλοσ κ.ϊ. 2008, ςελ. 65) Γεωγραφικέσ έννοιεσ που ςχετίζονται με την αξιολόγηςη: Αςύα, ςχετικό θϋςη γεωγραφικών χαρακτηριςτικών, πολιτιςμόσ, μνημεύα Σύνδεςη με το Α.Π.Σ. τησ Γεωλογίασ Γεωγραφίασ: Σο ζότημα τησ αξιολόγηςησ ςτο μϊθημα τησ Γεωλογύασ Γεωγραφύασ αναπτύςςεται ςτο ΔΕΠΠ του μαθόματοσ (ΤΠΕΠΘ, 2002). Η ςυγκεκριμϋνη αξιολόγηςη ςύμφωνα με αυτό θα μπορούςε να χρηςιμοποιηθεύ ωσ διαγνωςτικό ό τελικό αναλόγωσ με την οργϊνωςη και τισ απαιτόςεισ του μαθόματοσ για τισ ηπεύρουσ, που καθορύζονται από τον εκπαιδευτικό. 4 Λ ύ α Γ α λ ϊ ν η ( 2 0 0 9 ) : Δ ο ρ υ φ ο ρ ι κ ϋ σ ε ι κ ό ν ε σ κ α ι α ξ ι ο λ ό γ η ς η
Επίπεδο εφαρμογήσ: Η ςυγκεκριμϋνη αξιολόγηςη εύναι ςχεδιαςμϋνη για την Α Γυμναςύου. Η ύδια εφαρμογό με τα ύδια εργαλεύα αλλϊ ϋχοντασ ωσ γεωγραφικό υπόβαθρο δορυφορικϋσ εικόνεσ από την Ευρώπη ό την Ελλϊδα θα μπορούςε να χρηςιμοποιηθεύ για την Β Γυμναςύου. Διδακτικό υλικό και εργαλεία: Δορυφορικό εικόνα τησ ηπεύρου που εξετϊζεται από το δικτυακό τόπο www.geografia.gr Υύλλο εργαςύασ του μαθητό τυλό διαφόρων χρωμϊτων ό μαρκαδόροι ** Τπολογιςτόσ εφοδιαςμϋνοσ με πρόγραμμα επεξεργαςύασ εικόνασ ό πρόγραμμα επεξεργαςύασ κειμϋνου ςε περύπτωςη που η αξιολόγηςη γύνει με την χρόςη του υπολογιςτό. Πορεία δραςτηριότητασ Διδακτικόσ χειριςμόσ: Δύνεται ςτουσ μαθητϋσ εκτυπωμϋνη (ςε φύλλο Α4 ό Α3) η δορυφορικό εικόνα τησ Αςύασ και το αντύςτοιχο φύλλο οδηγιών. Ο μαθητόσ ςημειώνει ςτο φύλλο εργαςύασ του την ώρα ϋναρξησ τησ δραςτηριότητασ και προςπαθεύ να απαντόςει ςτισ ερωτόςεισ βϊζοντασ τα ςτοιχεύα που του ζητούνται πϊνω ςτην εικόνα (ονόματα, γραμμϋσ, ςκαριφόματα, κτλ.). Όταν τελειώςει, ςημειώνει το χρόνο του. Η ύπαρξη του χρόνου εύναι ςημαντικό ςε αυτό την αξιολόγηςη, αφού ο χρόνοσ μπαύνει από τουσ ύδιουσ τουσ μαθητϋσ και όχι από τον καθηγητό. Πρόκειται για τη διαχεύριςη του προςωπικού χρόνου κϊθε μαθητό. Έρευνα του εκδοτικού ούκου Harcourt, ςε 150 τϊξεισ ανϊ επύπεδο με ςκοπό την τυποπούηςη του ςταθμιςτικού τεςτ τϊνφορντ 10, ϋδειξε ότι η ύπαρξη χρόνου δεν επηρεϊζει την επύδοςη των μαθητών. Αντύθετα κϊποιεσ φορϋσ φαύνεται ότι λειτουργεύ θετικϊ ωσ προσ τον εξεταζόμενο. Η ϋρευνα του Brooks (2003), ϋδειξε ότι οι μαθητϋσ του Γυμναςύου ςημειώνουν εξύςου καλϋσ επιδόςεισ όταν η αξιολόγηςη διεξϊγεται ςε ςυγκεκριμϋνο χρόνο. Η διόρθωςη των χαρτών μπορεύ να γύνει εύτε από τουσ ύδιουσ τουσ μαθητϋσ με αντιπαραβολό του χϊρτη τουσ με το χϊρτη του τούχου (αυτοδιόρθωςη), εύτε από τον εκπαιδευτικό, εύτε ομαδικϊ μϋςα ςτην τϊξη. υμπληρωματικϊ, μπορούν να ςυμπληρώςουν ςε πύνακα διπλόσ ειςόδου τον αριθμό των ςωςτών και λϊθοσ απαντόςεων για κϊθε ερώτηςη και το χρόνο που απαιτόθηκε για την ολοκλόρωςη του κϊθε τεςτ, να αξιολογόςουν την επύδοςό τουσ και να πϊρουν αποφϊςεισ ςχετικϊ με τον τρόπο μελϋτησ. **Η περύπτωςη η αξιολόγηςη να γύνει μϋςω του υπολογιςτό με την ςυμπλόρωςη του χϊρτη ςε πρόγραμμα γραφόσ κειμϋνου (με ειςαγωγό πλαιςύων, ςυμβόλων και εικόνων) ό ςε πρόγραμμα επεξεργαςύασ εικόνων εύναι εφικτό, αρκεύ οι μαθητϋσ να εύναι εξοικειωμϋνοι με 5 Λ ύ α Γ α λ ϊ ν η ( 2 0 0 9 ) : Δ ο ρ υ φ ο ρ ι κ ϋ σ ε ι κ ό ν ε σ κ α ι α ξ ι ο λ ό γ η ς η
τουσ υπολογιςτϋσ ώςτε να μην λειτουργόςει το όλο πλαύςιο αρνητικϊ ωσ προσ την αξιολόγηςη. Προεκτάςεισ: Παραπλόςιεσ αξιολογόςεισ μπορούν να γύνουν για καθεμιϊ από τισ υπόλοιπεσ ηπεύρουσ. Εναλλακτικϊ ο εκπαιδευτικόσ μπορεύ να ζητόςει από τουσ μαθητϋσ να δημιουργόςουν παρόμοια δικϊ τουσ «παιχνύδια αξιολόγηςησ». Βιβλιογραφία: Brooks, T. (2003). Timed vs. untimed testing conditions. San Antonio, TX: Harcourt Educational Measurement. Αναλυτικό Πρόγραμμα πουδών Γεωλογύασ Γεωγραφύασ, ΥΕΚ Διαθεματικό Ενιαύο Πλαύςιο Προγραμμϊτων πουδών (ΔΕΠΠ), Παιδαγωγικό Ινςτιτούτο 2002.) Παυλόπουλοσ, Κ. Γαλϊνη Λ. (2008). Γεωλογύα Γεωγραφύα Α Γυμναςύου Βιβλύο του μαθητό, βιβλύο του καθηγητό, Π.Ι.-Ο.Ε.Δ.Β. 6 Λ ύ α Γ α λ ϊ ν η ( 2 0 0 9 ) : Δ ο ρ υ φ ο ρ ι κ ϋ σ ε ι κ ό ν ε σ κ α ι α ξ ι ο λ ό γ η ς η
Δραςτηριότητα: Ο μιςοτελειωμένοσ χάρτησ χεδιϊζεισ να κϊνεισ ϋνα ταξύδι ςτην Αςύα, όταν διαπιςτώνεισ ότι ο χϊρτησ που ϋχεισ ςτα χϋρια ςου δεν εύναι ολοκληρωμϋνοσ!!! Αντιμϋτωποσ/η με το χρόνο, προςπϊθηςε να ςυμπληρώςεισ όςο πιο γρόγορα μπορεύσ τισ πληροφορύεσ που βλϋπεισ ςτα πλαύςια, για να ξεκινόςεισ το ταξύδι ςου. Φρόνοσ εκκύνηςησ: ημεύωςε ςτο ρολόι ςου την ώρα εκκύνηςησ του ταξιδιού. Έτοιμοσ/η; Υύγαμε!!!!!! Γράχε ςε ποιον κόλπο εκβάλλοτν οι ποσαμοί Τίγρης και Ετυράσης. Ποιες φαρακσηριςσικές ςκηνές θα ςτνανσούςες ςσις εκβολές σψν ποσαμών Ινδού και Γάγγη; Ζψγράυιςε κάσι ςφεσικό. Κύκλψςε και ονόμαςε ένα ποσάμι σης Αςίας ποτ σον περιςςόσερο φρόνο είναι παγψμένο. Τρία πλοία πλέοτν ςσοτς ποσαμούς Χοτάνγκ Χο, Βραφμαπούσρα, και Μεκόνγκ. Ζψγράυιςε ένα μικρό πλοιάριο ςε κάθε ποσαμό. Γράχε σις πηγές και σις εκβολές (θάλαςςα ή ψκεανός) σψν παραπάνψ ποσαμών. Σσο φάρση τπάρφοτν δύο θάλαςςες με... «φρώμα». Γράχε σο όνομά σοτς. 7 Λ ύ α Γ α λ ϊ ν η ( 2 0 0 9 ) : Δ ο ρ υ φ ο ρ ι κ ϋ σ ε ι κ ό ν ε σ κ α ι α ξ ι ο λ ό γ η ς η
Ενσόπιςε πένσε πτκνοκασοικημένες περιοφές σης Αςίας. Βάλε έναν κίσρινο κύκλο ςε καθεμία από ατσές. Σημείψςε σρεις μεγάλες πόλεις ςσο φάρση και γράχε σο όνομά σοτς. Κύκλψςε με μπλε δύο περιοφές σης Αςίας ποτ θεψρείς πραγμασικά αραιοκασοικημένες. Ζψγράυιςε ςσο φάρση πένσε φαρακσηριςσικά μνημεία σης Αςίας. Σημείψςε πάνψ ςσο φάρση σα ονόμασα σψν κρασών ποτ διεκδικούν σα νερά σοτ Γάγγη και σοτ Ινδού. Σϋλειωςεσ; Μην ξεχϊςεισ να ςημειώςεισ το χρόνο ςου 8 Λ ύ α Γ α λ ϊ ν η ( 2 0 0 9 ) : Δ ο ρ υ φ ο ρ ι κ ϋ σ ε ι κ ό ν ε σ κ α ι α ξ ι ο λ ό γ η ς η