Στοιχεία και αριθμοί για την κοινή. αλιευτική. πολιτική. Βασικά στατιστικά στοιχεία ΕΚΔΟΣΗ Αλιεία ISSN

ISSN 1977-3668 Βασικά στατιστικά στοιχεία Στοιχεία και αριθμοί για την κοινή αλιευτική ΕΚΔΟΣΗ 2016 πολιτική Αλιεία

1 Πρόλογος Αγαπητέ αναγνώστη, Η Ευρώπη κατανοεί πραγματικά την ανάγκη της βιωσιμότητας των αλιευτικών πόρων. Μολονότι τα ιχθυαποθέματα είναι ανανεώσιμα, είναι ωστόσο και εξαντλήσιμα αν δεν γίνεται ορθή διαχείρισή τους, και υφίσταται κίνδυνος υπεραλίευσης και συρρίκνωσής τους. Από την άλλη πλευρά, η βιώσιμη διαχείριση δημιουργεί σταθερές συνθήκες για επενδύσεις και συμβάλλει στην οικονομική βιωσιμότητα του κλάδου μας, σύμφωνα με το θεματολόγιο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την απασχόληση και την ανάπτυξη. Η ορθή διαχείριση των ιχθυαποθεμάτων σημαίνει τουλάχιστον δύο πράγματα. Καταρχάς, η πολιτική πρέπει να βασίζεται στην επιστήμη: πρέπει να κατανοούμε πλήρως τη βιολογική πλευρά της κατάστασης των αποθεμάτων, καθώς και να διαθέτουμε αξιόπιστα οικονομικά και κοινωνικά δεδομένα για τον τομέα προτού αποφασίσουμε σχετικά με τον βαθμό στον οποίο μπορούν να αλιεύουν οι αλιείς μας. Και δεύτερον, πρέπει να υφίσταται διαφανής και δίκαιη δέσμη κανόνων για τους αλιείς κανόνες τους οποίους πρέπει να επιβάλλουν οι κυβερνήσεις προάγοντας πνεύμα συμμόρφωσης και εφαρμόζοντας αποτρεπτικές κυρώσεις για τους παραβάτες. Η νέα κοινή αλιευτική πολιτική (ή ΚΑΠ) της ΕΕ περιέχει τα στοιχεία αυτά και ακόμη περισσότερα. Έχουμε θέσει ως κύριο στόχο μας να καταστήσουμε την αλιεία περιβαλλοντικά, οικονομικά και κοινωνικά βιώσιμη. Η έννοια της μέγιστης βιώσιμης απόδοσης αποτελεί πλέον την κύρια αναφορά για τη διαχείριση των κοινών αποθεμάτων μας, ενώ και οι ενέργειές μας βασίζονται σε επιστημονικές γνωμοδοτήσεις. Επιπλέον, εκσυγχρονίσαμε τη διαδικασία λήψης αποφάσεων και εξασφαλίσαμε τη συμμετοχή επιστημόνων και των ενδιαφερόμενων μερών. Οι νέοι κανόνες κατά των απορρίψεων παρέχουν στους αλιείς κίνητρα για να αλιεύουν πιο επιλεκτικά από ό,τι προηγουμένως, με αποτέλεσμα να απορρίπτεται μικρότερος αριθμός ιχθύων. Εξορθολογίζουμε τον ισχύοντα κανονισμό με στόχο τη δημιουργία ενός απλούστερου και αποτελεσματικότερου πλαισίου. Και διαθέτουμε ένα ειδικό ταμείο που υποστηρίζει τη μετάβαση προς μια περισσότερο βιώσιμη αλιεία σε όλες τις πτυχές της. Οι άγριοι πληθυσμοί ιχθύων δεν αποτελούν τον μοναδικό πόρο μας. Υγιή, φρέσκα και ντόπια θαλασσινά έρχονται επίσης στο τραπέζι μας χάρη στον κορυφαίο μας κλάδο της ιχθυοκαλλιέργειας. Ωστόσο, μόνον ένα στα τέσσερα ψάρια που τρώμε σήμερα στην ΕΕ προέρχεται από υδατοκαλλιέργειες. Ο αριθμός αυτός είναι πολύ μικρός, ιδίως εάν αναλογιστούμε ότι τα θαλασσινά προϊόντα που καλλιεργούνται στην ΕΕ είναι όσο το δυνατόν ασφαλέστερα, τόσο για τα ζώα και τα οικοσυστήματα όσο και για τους ανθρώπους. Ένας από τους στόχους μου είναι να συμβάλω στην ανάπτυξη αυτού του κλάδου και στην κάλυψη μέρους του κενού ζήτησης με αλιεύματα υψηλής ποιότητας. Τα ψάρια δεν γνωρίζουν σύνορα ούτε φέρουν διαβατήριο. Οι πολιτικές και νομικές προσπάθειες της ΕΕ θα είναι μάταιες εάν δεν συμμετέχουν όλοι οι διεθνείς παράγοντες στην ίδια συνεργατική προσπάθεια. Η Ευρώπη θα μπορέσει να ησυχάσει μόνον όταν τα αποθέματα βρεθούν σε απολύτως υγιή κατάσταση σε όλους τους ωκεανούς παγκοσμίως. Μέχρι τότε η ΕΕ θα συνεργάζεται με άλλες χώρες προκειμένου να διασφαλίζει την πλήρη συμμόρφωση με το διεθνές δίκαιο το οποίο υποστηρίζει τη βιωσιμότητα των αλιευτικών πόρων.

2 Ως έσχατο μέτρο, τα νομικά μας μέσα κατά της παράνομης αλιείας φτάνουν μέχρι την απαγόρευση του εμπορίου ιχθύων με χώρες οι οποίες παραβιάζουν καταφανώς τις διεθνείς τους υποχρεώσεις. Εξάλλου, είμαστε η κορυφαία παγκοσμίως αγορά σε αξία, γεγονός που συνεπάγεται μεγάλη ευθύνη όσον αφορά τη διαχείριση των αποθεμάτων. Σε μια αγορά θαλασσινών η οποία, όπως πολλές άλλες, καθίσταται ολοένα και περισσότερο ενοποιημένη και παγκοσμιοποιημένη, πρέπει να διασφαλίσουμε ότι τα αλιεύματα που εισέρχονται στην αγορά μας έχουν αλιευτεί με βιώσιμο τρόπο. Δεν είναι, ως εκ τούτου, τυχαίο ότι στην παρούσα έκδοση του εγγράφου «Στοιχεία και αριθμοί για την κοινή αλιευτική πολιτική» για το 2016 συμπεριλαμβάνονται περισσότερες πληροφορίες για τα πρότυπα κατανάλωσης και μια νέα ενότητα για την παράνομη αλιεία. Η εμπειρία μας από τη μεταρρύθμιση της ΚΑΠ δείχνει ότι οι διαρθρωτικές αλλαγές είναι εφικτές και ότι ενέχουν σημαντικά οικονομικά οφέλη. Όπως και η Ρώμη, τα αποθέματα δεν (ξανα)χτίζονται σε μία ημέρα. Πολλά μεσογειακά αποθέματα εξακολουθούν να βρίσκονται σε δεινή κατάσταση. Ωστόσο, ορισμένοι αριθμοί εμφανίζουν ήδη αυξητική τάση, ιδίως στον Βορειοανατολικό Ατλαντικό το γεγονός αυτό είναι καθησυχαστικό και ενισχύει την αποφασιστικότητά μας να συνεχίσουμε τη δύσκολη πορεία μας. Karmenu Vella Ευρωπαίος επίτροπος Περιβάλλοντος, Θαλάσσιας Πολιτικής και Αλιείας

3 Περιεχόμενα 1 2 3 Υπεύθυνη και αειφόρος αλιεία 5 Κατάσταση των αποθεμάτων 5 Περιφερειακές οργανώσεις διαχείρισης αλιείας (ΠΟΔΑ) 6 Συμφωνίες σύμπραξης βιώσιμης αλιείας και συμφωνίες με βόρειες χώρες 8 Παράνομη, λαθραία και άναρχη (ΠΛΑ) αλιεία 10 Αλιευτικός στόλος 12 Απασχόληση 16 4 5 Παραγωγή προϊόντων αλιείας και υδατοκαλλιέργειας 19 4.1 Αλιεύματα 20 4.2 Υδατοκαλλιέργεια 26 4.3 Τομέας μεταποίησης 32 4.4 Οργάνωση του τομέα 33 Οργανώσεις παραγωγών (2015) 33 Γνωμοδοτικά συμβούλια 34 Εξωτερικό εμπόριο 36 6 7 Κατανάλωση 45 Κατανάλωση πρωτεϊνών 47 Ισοζύγιο εφοδιασμού 48 Αυτάρκεια 49 Στήριξη από την Ευρωπαϊκή Ένωση 50

6 1 Υπεύθυνη και αειφόρος αλιεία Περιφερειακές οργανώσεις διαχείρισης αλιείας (ΠΟΔΑ) Οι περιφερειακές οργανώσεις διαχείρισης της αλιείας (ή ΠΟΔΑ) είναι διεθνείς οργανισμοί στους οποίους συμμετέχουν χώρες με αλιευτικά συμφέροντα στην ίδια περιοχή ή στο ίδιο είδος ή ομάδα ειδών. Στο πλαίσιο των οργανώσεων αυτών, οι χώρες καθορίζουν συλλογικά όρια αλιευμάτων ή/και αλιευτικής προσπάθειας, τεχνικά μέτρα και υποχρεώσεις ελέγχου προκειμένου να ενθαρρύνεται η δίκαιη και βιώσιμη διαχείριση των κοινών θαλάσσιων πόρων. Σήμερα, η πλειονότητα των υδάτων του πλανήτη καλύπτεται από ΠΟΔΑ που καλύπτουν μια συγκεκριμένη περιοχή ή ένα συγκεκριμένο είδος. Υπάρχουν ΠΟΔΑ που διαχειρίζονται μόνο άκρως μεταναστευτικά αποθέματα ιχθύων, όπως ο τόνος, και ΠΟΔΑ που διαχειρίζονται άλλα αποθέματα ιχθύων. Στην περίπτωση του τόνου, τα αποθέματα έχουν βελτιωθεί σημαντικά τα τελευταία έτη και αυτό οφείλεται κυρίως στην αφοσίωση και τη σκληρή δουλειά των ΠΟΔΑ. Από τα 16 κύρια αποθέματα τόνου στην ΕΕ, τα 13 αλιεύτηκαν με βιώσιμο τρόπο το 2014. Πριν από μια εξαετία, το 2008, ο αντίστοιχος αριθμός ήταν 6. Οι ΠΟΔΑ απευθύνονται τόσο στα παράκτια κράτη της περιοχής όσο και σε χώρες που αλιεύουν ή έχουν άλλα συναφή με την αλιεία συμφέροντα στην περιοχή. Η Ευρωπαϊκή Ένωση, εκπροσωπούμενη από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, διαδραματίζει ενεργό ρόλο σε 6 ΠΟΔΑ για τον τόνο (συμπεριλαμβανομένης της συμφωνίας για το Διεθνές Πρόγραμμα Διατήρησης των Δελφινιών, αδελφή οργάνωση της IATTC) και σε 9 ΠΟΔΑ για είδη εκτός του τόνου. Η ΕΕ είναι επίσης μέλος δύο περιφερειακών οργανώσεων διαχείρισης αλιείας, οι οποίες διαδραματίζουν αμιγώς συμβουλευτικό ρόλο: της Επιτροπής Αλιείας Κεντροδυτικού Ατλαντικού και της Επιτροπής Αλιείας Κεντροανατολικού Ατλαντικού.

10 1 Υπεύθυνη και αειφόρος αλιεία Παράνομη, λαθραία και άναρχη (ΠΛΑ) αλιεία Η παράνομη αλιεία συνιστά σοβαρή απειλή για τους παγκόσμιους θαλάσσιους πόρους. Εξαντλεί τα ιχθυαποθέματα, καταστρέφει τα θαλάσσια ενδιαιτήματα, στρεβλώνει τον ανταγωνισμό, θέτει με αθέμιτο τρόπο τους τίμιους αλιείς σε μειονεκτική θέση και καταστρέφει τους βιοτικούς πόρους των παράκτιων κοινοτήτων, ιδίως στις αναπτυσσόμενες χώρες. Εκτιμάται ότι ετησίως αλιεύονται παράνομα από 11 έως 26 εκατομμύρια τόνοι ιχθύων, αριθμός που αντιστοιχεί τουλάχιστον στο 15 % των παγκόσμιων αλιευμάτων. Ως ο μεγαλύτερος εισαγωγέας αλιευτικών προϊόντων παγκοσμίως, η ΕΕ υιοθέτησε μια καινοτόμο πολιτική για την καταπολέμηση της παράνομης αλιείας σε όλο τον κόσμο, απαγορεύοντας την πρόσβαση στην ΕΕ για αλιευτικά προϊόντα που δεν είναι πιστοποιημένα ως νόμιμα. Ο κανονισμός ΠΛΑ τέθηκε σε ισχύ την 1η Ιανουαρίου 2010. Αφορά τόσο τα κράτη μέλη της ΕΕ όσο και τρίτες χώρες και εφαρμόζεται σε όλα τα σκάφη τα οποία εκμεταλλεύονται εμπορικά τους αλιευτικούς πόρους που προορίζονται για την αγορά της ΕΕ. Σύμφωνα με τον εν λόγω κανονισμό, η ΕΕ κινεί μια διαρθρωμένη διαδικασία διαλόγου και συνεργασίας με τις τρίτες χώρες που δυσκολεύονται να τηρήσουν τους διεθνείς κανόνες ΠΛΑ, με σκοπό να τις βοηθήσει να πραγματοποιήσουν τις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις (βλέπε τη γραφική απεικόνιση δεξιά). Στο πλαίσιο αυτό, η ΕΕ βρίσκεται επί του παρόντος σε διάλογο με 50 τρίτες χώρες. Χάρη σε αυτήν τη συνεργασία, περισσότερες από 30 τρίτες χώρες έχουν βελτιώσει τα συστήματά τους ώστε να συνταχθούν με την ΕΕ στην καταπολέμηση της ΠΛΑ αλιείας. Ο κανονισμός ΠΛΑ έχει συμβάλει επίσης στη βελτίωση των προτύπων ελέγχου της ΕΕ. Έχει επιτρέψει στα κράτη μέλη, για παράδειγμα, μέσω της ανταλλαγής πληροφοριών, να ελέγχουν καλύτερα και, εάν κρίνεται σκόπιμο, να μην δέχονται εισαγωγές στην ΕΕ. Ο στόλος της ΕΕ ελέγχεται αυστηρά χάρη σε ένα ολοκληρωμένο νομικό πλαίσιο και ένα λεπτομερές σύστημα ελέγχου που εφαρμόζεται οπουδήποτε και υπό οποιαδήποτε σημαία. Επιπλέον, η ΕΕ δημοσιεύει τακτικά κατάλογο σκαφών ΠΛΑ. Έχουν διερευνηθεί περισσότερες από 200 περιπτώσεις εικαζόμενων δραστηριοτήτων ΠΛΑ αλιείας, στις οποίες εμπλέκονταν σκάφη από 27 χώρες. Ως άμεση συνέπεια, έχουν επιβληθεί κυρώσεις σε βάρος περισσοτέρων από 50 σκαφών, το ποσό των οποίων ανέρχεται σε περίπου 8 εκατ. EUR. Για περισσότερες πληροφορίες: http://ec.europa.eu/fisheries/cfp/illegal_fishing/info/index_en.htm

2 Αλιευτικός στόλος Η διαχείριση της αλιευτικής ικανότητας του στόλου αποτελεί ουσιαστικό μέσο για τη βιώσιμη εκμετάλλευση των αλιευτικών πόρων, η οποία αποτελεί έναν από τους κύριους στόχους της κοινής αλιευτικής πολιτικής. Ο αλιευτικός στόλος της ΕΕ χαρακτηρίζεται από μεγάλη ποικιλομορφία περιλαμβάνει σκάφη με μήκος που κυμαίνεται από κάτω των έξι έως άνω των 75 μέτρων. Σύμφωνα με τη νομοθεσία της ΕΕ, η συνολική ικανότητα του αλιευτικού στόλου δεν μπορεί να αυξηθεί και τυχόν παροπλισμός των σκαφών ή μείωση της αλιευτικής ικανότητας του στόλου που έχει επιτευχθεί μέσω δημόσιας στήριξης πρέπει να είναι μόνιμου χαρακτήρα. Κατά τα τελευταία 20 έτη, η αλιευτική ικανότητα του στόλου της ΕΕ μειώθηκε τόσο από πλευράς χωρητικότητας όσο και από πλευράς ισχύος μηχανών. Παρά τις διευρύνσεις της ΕΕ, ο αριθμός των σκαφών της ΕΕ το 2015 ανήλθε σε 85 154 (18 693 λιγότερα σε σχέση με το 1996). Τα υγιέστερα αποθέματα συμβάλλουν στην οικοδόμηση ενός πιο βιώσιμου κλάδου. Συνολικά, ο στόλος της ΕΕ ήταν κερδοφόρος το 2013, εδραιώνοντας τη σταδιακή ανάκαμψη των τελευταίων ετών, καθώς τόσο το μικτό κέρδος όσο και το καθαρό περιθώριο κέρδους του στόλου σημείωσαν ανοδική τάση. Η αλιευτική ικανότητα του στόλου της ΕΕ ανά κατηγορία μήκους (2015) Μήκος Αριθμός σκαφών Ολική χωρητικότητα Ισχύς κινητήρα σε kw Μέση ηλικία < 12 72 301 182 989 2 603 689 25 12-24 9 998 399 193 1 830 772 24 > 24 2 855 1 041 399 2 035 719 19 ΣΥΝΟΛΟ 85 154 1 623 581 6 470 180 22,6 ΣΗΜ.: Με τον όρο μήκος νοείται το συνολικό μήκος. Πηγή: Μητρώο αλιευτικού στόλου της ΕΕ. Κατάσταση τον Σεπτέμβριο 2015.

2 Αλιευτικός στόλος 13 Ο αλιευτικός στόλος των κρατών μελών (2015) Πηγή: Μητρώο αλιευτικού στόλου της ΕΕ. Κατάσταση τον Σεπτέμβριο 2015. Αριθμός σκαφών Ολική χωρητικότητα Ισχύς κινητήρα σε kw MS % % % BE 78 0,1 % 14 535 0,9 % 46 289 0,7 % BG 1 989 2,3 % 6 541 0,4 % 58 043 0,9 % DK 2 396 2,8 % 69 607 4,3 % 224 769 3,5 % DE 1 465 1,7 % 64 221 4,0 % 141 679 2,2 % EE 1 534 1,8 % 13 225 0,8 % 43 714 0,7 % IE 2 156 2,5 % 62 331 3,8 % 189 442 2,9 % EL 15 638 18,4 % 76 573 4,7 % 449 534 6,9 % ES 9 572 11,2 % 354 186 21,8 % 815 872 12,6 % FR 6 964 8,2 % 171 544 10,6 % 1 001 603 15,5 % HR 7 540 8,9 % 52 341 3,2 % 414 618 6,4 % IT 12 414 14,6 % 162 749 10,0 % 1 003 301 15,5 % CY 893 1,0 % 3 502 0,2 % 40 209 0,6 % LV 688 0,8 % 24 671 1,5 % 43 114 0,7 % LT 144 0,2 % 41 403 2,6 % 46 484 0,7 % MT 1 005 1,2 % 7 106 0,4 % 73 106 1,1 % NL 832 1,0 % 133 995 8,3 % 312 548 4,8 % PL 874 1,0 % 26 293 1,6 % 76 256 1,2 % PT 8 136 9,6 % 96 596 5,9 % 359 633 5,6 % RO 152 0,2 % 870 0,1 % 6 146 0,1 % SI 169 0,2 % 597 0,0 % 8 540 0,1 % FI 2 839 3,3 % 15 613 1,0 % 160 475 2,5 % SE 1 357 1,6 % 30 398 1,9 % 167 214 2,6 % UK 6 319 7,4 % 194 683 12,0 % 787 592 12,2 % ΕΕ-28 85 154 100,0 % 1 623 581 100,0 % 6 470 180 100,0 %

14 2 Αλιευτικός στόλος Εξέλιξη της αλιευτικής ικανότητας του στόλου της ΕΕ μεταξύ 1996 και 2015 9 000 EE-15 EE-25 EE-27 EE-28 8 000 7 000 6 000 Συνολική ισχύς κινητήρα σε kw/1 000 kw ΕΕ-28 kw ΕΕ-27 kw ΕΕ-25 kw ΕΕ-15 5 000 4 000 3 000 2 000 1 000 2 500 2 000 1 500 1 000 500 Συνολική χωρητικότητα σε GT/1 000 kw ΕΕ-28 kw ΕΕ-27 kw ΕΕ-25 kw ΕΕ-15 0 0 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 Πηγή: Μητρώο αλιευτικού στόλου της ΕΕ.

2 Αλιευτικός στόλος 15 Δείκτες οικονομικής απόδοσης του αλιευτικού στόλου της ΕΕ μεταξύ 2010 και 2013 Κατανάλωση ενέργειας (σε εκατ. λίτρα καυσίμου) Μικτό κέρδος (σε δισ. EUR) 2009 2 636-16 % 1 268 1 344 1 277 1 342 Μείωση κατανάλωσης καυσίμων μεταξύ 2009 και 2013 (με πράσινο) 2010 2 523 2010 2011 2012 2013 2011 2 328 Περιθώριο καθαρού κέρδους (ως ποσοστό του εισοδήματος) 2012 2 226 6 % 2010 6 % 2011 5 % 2012 8 % 2013 2013 2 215 ΣΗΜ.: Εκτίμηση βάσει δείγματος εθνικών στόλων. Πηγή: Επιστημονική, Τεχνική και Οικονομική Επιτροπή Αλιείας (ΕΤΟΕΑ), Ετήσια οικονομική έκθεση 2015 όσον αφορά τον αλιευτικό στόλο της ΕΕ (ΕΤΟΕΑ 15-07), Λουξεμβούργο, Υπηρεσία Εκδόσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, 2015 (Έκθεση EUR 27428 EN, JRC 97371).

18 3 Απασχόληση Απασχόληση στον τομέα της αλιείας, της υδατοκαλλιέργειας και της μεταποίησης (σε ισοδύναμα πλήρους απασχόλησης) Αλιεία (2013) ( 1 ) Υδατοκαλλιέργεια (2012) ( 3 ) Μεταποίηση (2012) ( 5 ) ( 1 ) Δεν υπάρχουν διαθέσιμα δεδομένα για AT, CZ, HU, LU και SK. ( 2 ) Στοιχεία 2012. ( 3 ) Τα δεδομένα καλύπτουν μόνο τη θαλάσσια υδατοκαλλιέργεια. Δεν υπάρχουν διαθέσιμα δεδομένα για AT, BE, CZ, DE, HU, LT, LU, LV, SI και SK. ( 4 ) Στοιχεία 2011. ( 5 ) Δεν υπάρχουν διαθέσιμα δεδομένα για AT, CZ, HU, LU και SK. ES 33 129 IT 26 758 EL 24 486 PT 17 875 UK 12 022 FR 10 262 HR 4 872 IE 3 169 PL 2 430 NL 2 123 EE 2 046 FI 1 817 DE 1 647 SE 1 577 DK 1 489 CY ( 2 ) 1 290 BG 895 LT 763 LV 680 MT 389 BE 355 RO 304 SI 107 ES 19 892 FR 18 640 PL 5 583 IT 5 164 EL 4 900 UK 3 231 RO 2 968 PT 2 572 HR 1 892 IE 1 708 NL ( 4 ) 467 BG 454 DK 432 FI 402 SE 370 CY 259 MT 167 EE 22 UK 19 070 ES 18 324 FR 16 184 PL 15 972 DE 7 010 PT 6 823 IT 6 197 LV 5 781 LT 4 451 NL 3 567 DK 3 409 IE 3 342 BE 2 492 EL 2 330 SE 2 135 EE 1 861 HR 1 365 FI 930 RO 780 SI 354 BG 252 CY 56 MT 56 Πηγή: Επιστημονική, Τεχνική και Οικονομική Επιτροπή Αλιείας (ΕΤΟΕΑ), Ετήσια οικονομική έκθεση 2015 όσον αφορά τον αλιευτικό στόλο της ΕΕ (ΕΤΟΕΑ 15-07), Λουξεμβούργο, Υπηρεσία Εκδόσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, 2015 (Έκθεση EUR 27428 EN, JRC 97371). Πηγή: Επιστημονική, Τεχνική και Οικονομική Επιτροπή Αλιείας (ΕΤΟΕΑ), Έκθεση σχετικά με τις οικονομικές επιδόσεις στον τομέα μεταποίησης ιχθύων της ΕΕ (ΕΤΟΕΑ-14-21), Λουξεμβούργο, Υπηρεσία Εκδόσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, 2014 (Έκθεση EUR 27029 EN, JRC 93340).

4 Παραγωγή προϊόντων αλιείας και υδατοκαλλιέργειας Η ΕΕ είναι ο πέμπτος μεγαλύτερος παραγωγός παγκοσμίως και αντιπροσωπεύει ποσοστό περίπου 3,2 % της παγκόσμιας παραγωγής προϊόντων αλιείας και υδατοκαλλιέργειας. Το 80 % της παραγωγής προέρχεται από την αλιεία και το 20 % από την υδατοκαλλιέργεια. Η Ισπανία, το Ηνωμένο Βασίλειο, η Γαλλία και η Δανία είναι οι μεγαλύτεροι παραγωγοί από πλευράς όγκου στην ΕΕ. Σημαντικότεροι παραγωγοί παγκοσμίως (2013) (αλιεύματα και υδατοκαλλιέργεια) (όγκος σε τόνους ζωντανών αλιευμάτων και σε ποσοστό επί του συνόλου) Αλιεύματα Υδατοκαλλιέργεια Συνολική παραγωγή % Σύνολο Κίνα 16 557 949 57 113 175 73 671 124 38,63 % Ινδονησία 6 120 137 13 147 297 19 267 434 10,10 % Ινδία 4 645 182 4 554 109 9 199 291 4,82 % Βιετνάμ 2 803 800 3 294 480 6 098 280 3,20 % ΕΕ-28 4 841 560 1 211 259 6 052 819 3,17 % Περού 5 876 322 125 693 6 002 015 3,15 % Ηνωμένες Πολιτείες 5 242 379 441 098 5 683 477 2,98 % Ιαπωνία 3 741 959 1 027 185 4 769 144 2,50 % Μιανμάρ 3 786 840 930 780 4 717 620 2,47 % Φιλιππίνες 2 335 404 2 373 386 4 708 790 2,47 % Ρωσία 4 351 209 155 540 4 506 749 2,36 % Νορβηγία 2 228 513 1 247 865 3 476 378 1,82 % Μπανγκλαντές 1 550 446 1 859 808 3 410 254 1,79 % Χιλή 2 288 874 1 045 718 3 334 592 1,75 % Άλλες (*) 27 192 695 8 606 314 35 799 009 18,77 % Σύνολο 93 563 269 97 133 707 190 696 976 100,00 % (*) Εκτίμηση FAO. Πηγή: Eurostat, Eumofa και FAO για την ΕΕ-28 και FAO για τις λοιπές χώρες.

20 4 Παραγωγή προϊόντων αλιείας και υδατοκαλλιέργειας 4.1 Αλιεύματα 4.1 Αλιεύματα Όπως και τα προηγούμενα έτη, η ΕΕ αντιπροσωπεύει κάτι παραπάνω από το 5 % του συνόλου της αλιευτικής παραγωγής παγκοσμίως. Τα αλιεύματα αντιπροσωπεύουν περίπου το 80 % του συνολικού όγκου της παραγωγής της ΕΕ. Αν και ο ευρωπαϊκός στόλος δραστηριοποιείται σε παγκόσμια κλίμακα, τα αλιεύματα της ΕΕ προέρχονται κυρίως από τον Βορειοανατολικό Ατλαντικό, τη Μεσόγειο και τον Κεντροανατολικό Ατλαντικό, και τα είδη που αλιεύονται περισσότερο είναι η ρέγγα και το σκουμπρί. Οι κύριες αλιευτικές χώρες από άποψη όγκου είναι η Ισπανία, η Δανία, το Ηνωμένο Βασίλειο και η Γαλλία, που παράγουν από κοινού περισσότερα από τα μισά αλιεύματα της ΕΕ. Συνολικά αλιεύματα της ΕΕ σε περιοχές αλιείας (2013) (όγκος σε τόνους ζωντανών αλιευμάτων και σε ποσοστό επί του συνόλου) Βορειοανατολικός Ατλαντικός 3 600 950 74,4 % Μεσόγειος 413 841 8,5 % Ανατολικός Κεντρικός Ατλαντικός 379 677 7,8 % Δυτικός Ινδικός Ωκεανός 187 815 3,9 % Νοτιοδυτικός Ατλαντικός 125 491 2,6 % Βορειοδυτικός Ατλαντικός 65 196 1,3 % Νοτιοανατολικός Ατλαντικός 44 869 0,9 % Εσωτερικά ύδατα 12 569 0,3 % Εύξεινος Πόντος 11 152 0,2 % Σύνολο περιοχών αλιείας 4 841 560 100,0 % Πηγή: Eurostat και FAO.

4 Παραγωγή προϊόντων αλιείας και υδατοκαλλιέργειας 4.1 Αλιεύματα 21 Συνολικά αλιεύματα των κύριων παραγωγών σε παγκόσμιο επίπεδο (2013) (όγκος σε τόνους ζωντανών αλιευμάτων και σε ποσοστό επί του συνόλου) Κίνα 16 557 949 17,70 % Ινδονησία 6 120 137 6,54 % Περού 5 876 322 6,28 % Ηνωμένες Πολιτείες 5 242 379 5,60 % ΕΕ-28 4 841 560 5,17 % Ινδία 4 645 182 4,96 % Ρωσία 4 351 209 4,65 % Μιανμάρ 3 786 840 4,05 % Ιαπωνία 3 741 959 4,00 % Βιετνάμ 2 803 800 3,00 % Φιλιππίνες 2 335 404 2,50 % Χιλή 2 288 874 2,45 % Νορβηγία 2 228 513 2,38 % Ταϊλάνδη 1 843 747 1,97 % Άλλες (*) 26 899 394 28,75 % Σύνολο 93 563 269 100,00 % (*) Εκτίμηση FAO. Πηγή: Eurostat και FAO για την ΕΕ-28 και FAO για τις λοιπές χώρες. ΣΗΜ.: Άνευ αντικειμένου για το LU. Πηγή: Eurostat για όλα τα κράτη μέλη, πλην FAO για AT, CZ, HU και SK. Σύνολο αλιευμάτων ανά κράτος μέλος (2013) (όγκος σε τόνους ζωντανών αλιευμάτων και σε ποσοστό επί του συνόλου) ES 904 126 18,67 % DK 668 338 13,80 % UK 617 592 12,76 % FR 528 732 10,92 % NL 324 370 6,70 % IE 246 240 5,09 % DE 219 001 4,52 % PL 195 477 4,04 % PT 194 610 4,02 % SE 176 789 3,65 % IT 172 907 3,57 % FI 144 297 2,98 % LV 115 759 2,39 % HR 75 267 1,55 % LT 74 803 1,55 % EE 66 763 1,38 % EL 63 638 1,31 % BE 25 377 0,52 % BG 9 535 0,20 % HU 6 472 0,13 % CZ 3 761 0,08 % MT 2 355 0,05 % SK 1 986 0,04 % RO 1 617 0,03 % CY 1 166 0,02 % AT 350 0,01 % SI 232 0,005 % Σύνολο ΕΕ-28 4 841 560 100,00 %

22 4 Παραγωγή προϊόντων αλιείας και υδατοκαλλιέργειας 4.1 Αλιεύματα Τα 15 κυριότερα είδη που αλιεύτηκαν στην Ευρωπαϊκή Ένωση (2013) (όγκος σε τόνους ζωντανών αλιευμάτων και σε ποσοστό επί του συνόλου) Ρέγγα 716 043 14,8 % Σκουμπρί 450 246 9,3 % Παπαλίνα 337 676 7,0 % Σαρδέλα 243 376 5,0 % Σαφρίδι 190 193 3,9 % Τόνος κιτρινόπτερος 163 134 3,4 % Μπακαλιάρος μερλούκιος 154 703 3,2 % Γάδος 142 229 2,9 % Μικρά πελαγικά ψάρια 132 144 2,7 % Κιτρινόπτερος τόνος 128 127 2,6 % Προσφυγάκι 122 378 2,5 % Καρχαρίες 112 350 2,3 % Ευρωπαϊκή χωματίδα 95 231 2,0 % Γαύρος 90 567 1,9 % Μεγάλο χτένι 80 458 1,7 % Κυριότερα είδη που αλιεύτηκαν ανά κράτος μέλος (2013) (όγκος σε τόνους ζωντανών αλιευμάτων και σε ποσοστό επί του συνόλου) BE Ευρωπαϊκή χωματίδα 8 228 32,4 % Γλώσσα 4 005 15,8 % Πεσκανδρίτσα 1 633 6,4 % Σελάχι 1 413 5,6 % Γάδος 1 343 5,3 % BG Θαλασσινά σαλιγκάρια 4 834 50,7 % Παπαλίνα 3 794 39,8 % CZ Κυπρίνος 2 917 77,6 % DK Ρέγγα 141 028 21,1 % Παπαλίνα 96 386 14,4 % Σύκο του Ατλαντικού 38 364 5,7 % Μύδια 37 491 5,6 % Σκουμπρί 33 260 5,0 % Πηγή: Eurostat. ΣΗΜ.: Άνευ αντικειμένου για το LU. Πηγή: Eurostat, πλην FAO για AT, CZ, HU και SK.

4 Παραγωγή προϊόντων αλιείας και υδατοκαλλιέργειας 4.1 Αλιεύματα 23 DE Ρέγγα 71 841 32,8 % Μικρά πελαγικά ψάρια 28 685 13,1 % Σκουμπρί 20 935 9,6 % Σταχτογαρίδα 16 165 7,4 % Γάδος 14 537 6,6 % Παπαλίνα 11 899 5,4 % Προσφυγάκι 11 418 5,2 % Μαύρος μπακαλιάρος 10 903 5,0 % EE Παπαλίνα 29 805 44,6 % Ρέγγα 21 941 32,9 % Γαρίδα κρύων νερών 6 653 10,0 % IE Σκουμπρί 56 603 23,0 % Μικρά πελαγικά ψάρια 35 441 14,4 % Ρέγγα 23 192 9,4 % Προσφυγάκι 13 205 5,4 % EL Γαύρος 8 752 13,8 % Σαρδέλα 6 865 10,8 % Τσιπούρα 5 242 8,2 % Μπακαλιάρος μερλούκιος 4 694 7,4 % ES Τόνος κιτρινόπτερος 128 027 14,2 % Καρχαρίας 92 452 10,2 % Μπακαλιάρος μερλούκιος 88 801 9,8 % Κιτρινόπτερος τόνος 85 794 9,5 % Σαρδέλα 49 024 5,4 % Σκουμπρί 47 010 5,2 % FR Κιτρινόπτερος τόνος 41 809 7,9 % Μπακαλιάρος μερλούκιος 32 348 6,1 % Μεγάλο χτένι 30 977 5,9 % Ρέγγα 30 142 5,7 % Τόνος κιτρινόπτερος 29 432 5,6 % Σαρδέλα 27 519 5,2 %

24 4 Παραγωγή προϊόντων αλιείας και υδατοκαλλιέργειας 4.1 Αλιεύματα HR Σαρδέλα 53 159 70,6 % Γαύρος 8 904 11,8 % Μικρά πελαγικά ψάρια 5 128 6,8 % IT Γαύρος 29 664 17,2 % Σαρδέλα 22 986 13,3 % Χτένια 16 898 9,8 % Μπακαλιάρος μερλούκιος 9 767 5,6 % Τροπική γαρίδα 8 949 5,2 % CY Λευκός τόνος 359 30,8 % Τσιπούρα 170 14,6 % Μαρίδα 88 7,5 % Μπαρμπούνι 74 6,3 % LV Παπαλίνα 33 310 28,8 % Μικρά πελαγικά ψάρια 27 066 23,4 % Ρέγγα 20 720 17,9 % Σκουμπρί 12 112 10,5 % Σαρδέλα 9 947 8,6 % LT Σαφρίδι 33 919 45,3 % Σκουμπρί 11 786 15,8 % Σαρδέλα 10 955 14,6 % Παπαλίνα 5 775 7,7 % HU Κυπρίνος 3 390 52,4 % Κυπρινοειδή 1 337 20,7 % Ασημοκυπρίνος 370 5,7 % MT Ξιφίας 460 19,5 % Σκουμπρί 308 13,1 % Σαρδέλα 219 9,3 % Ερυθρός τόνος 155 6,6 % Σπαθόψαρο 123 5,2 % NL Ρέγγα 88 010 27,1 % Σαφρίδι 63 027 19,4 % Προσφυγάκι 51 584 15,9 % Ευρωπαϊκή χωματίδα 33 748 10,4 % Σκουμπρί 22 873 7,1 % Σταχτογαρίδα 20 280 6,3 %

4 Παραγωγή προϊόντων αλιείας και υδατοκαλλιέργειας 4.1 Αλιεύματα 25 PL Παπαλίνα 80 988 41,4 % Σαφρίδι 27 758 14,2 % Ρέγγα 23 560 12,1 % Γάδος 19 104 9,8 % Σαρδέλα 17 348 8,9 % Καλκάνι 11 861 6,1 % SK Κυπρίνος 1 463 73,7 % FI Ρέγγα 122 318 84,8 % Παπαλίνα 11 086 7,7 % PT Σκουμπρί 45 442 23,4 % Σαρδέλα 27 854 14,3 % Σαφρίδι 23 043 11,8 % Χταπόδι 11 750 6,0 % Κοκκινόψαρο 10 660 5,5 % RO Μαλάκια και υδρόβια ασπόνδυλα 1 314 81,3 % Γαύρος 111 6,9 % SE Ρέγγα 77 225 43,7 % Παπαλίνα 52 909 29,9 % UK Σκουμπρί 163 801 26,5 % Ρέγγα 93 569 15,2 % Μεγάλο χτένι 45 038 7,3 % Μπακαλιάρος εγκλεφίνος 39 742 6,4 % Καβούρι 30 936 5,0 % SI Νταούκι Ατλαντικού 57 24,6 % Σαρδέλα 29 12,5 % Γαύρος 21 9,1 % Χταπόδι 19 8,2 % Γλώσσα 15 6,5 %

26 4 Παραγωγή προϊόντων αλιείας και υδατοκαλλιέργειας 4.2 Υδατοκαλλιέργεια 4.2 Υδατοκαλλιέργεια Η υδατοκαλλιέργεια αποτελεί σημαντική δραστηριότητα σε πολλές ευρωπαϊκές περιφέρειες. Αντιστοιχεί σε περισσότερο από το 20 % της συνολικής παραγωγής ιχθύων της ΕΕ, παράγοντας περίπου 1,2 εκατομμύρια τόνους και αξία 4 δισ. EUR. Το μερίδιο το οποίο κατέχει η ΕΕ στη συνολική παγκόσμια παραγωγή υδατοκαλλιέργειας ανέρχεται σε 1,25 % από πλευράς όγκου και σε 3,4 % από πλευράς αξίας. Οι κύριες χώρες παραγωγής υδατοκαλλιέργειας από άποψη όγκου είναι η Ισπανία, το Ηνωμένο Βασίλειο, η Γαλλία, η Ελλάδα και η Ιταλία. ΣΗΜ.: Άνευ αντικειμένου για το LU. Πηγή: Στοιχεία της Eurostat, που προστίθενται σε στοιχεία της Eumofa για DE, DK, EL και τα αντίστοιχα σύνολα. Συνολική παραγωγή προϊόντων υδατοκαλλιέργειας ανά κράτος μέλος (2013) (αξία σε χιλιάδες EUR, όγκος σε τόνους ζωντανών αλιευμάτων και σε ποσοστό επί του συνόλου) αξία % αξίας όγκος % όγκου UK 896 701 22,34 % 203 263 16,78 % FR 693 087 17,26 % 200 332 16,54 % EL 639 963 15,94 % 145 373 12,00 % ES 429 438 10,70 % 226 222 18,68 % IT 392 882 9,79 % 140 879 11,63 % IE 114 185 2,84 % 34 200 2,82 % NL 110 151 2,74 % 46 605 3,85 % MT 105 865 2,64 % 9 077 0,75 % DK 98 584 2,46 % 31 790 2,62 % HR 78 946 1,97 % 13 720 1,13 % PL 75 073 1,87 % 31 258 2,58 % DE 70 525 1,76 % 23 287 1,92 % PT 49 266 1,23 % 7 874 0,65 % FI 47 921 1,19 % 13 286 1,10 % SE 43 591 1,09 % 13 366 1,10 % CZ 35 267 0,88 % 19 360 1,60 % CY 29 214 0,73 % 5 341 0,44 % HU 25 575 0,64 % 14 383 1,19 % BG 23 027 0,57 % 11 244 0,93 % RO 20 645 0,51 % 10 146 0,84 % AT 16 528 0,41 % 2 946 0,24 % LT 8 292 0,21 % 3 812 0,31 % SK 3 164 0,08 % 1 085 0,09 % SI 2 848 0,07 % 1 084 0,09 % LV 1 617 0,04 % 644 0,05 % EE 1 522 0,04 % 509 0,04 % BE 749 0,02 % 173 0,01 % ΕΕ-28 4 014 626 100,00 % 1 211 259 100,00 %

4 Παραγωγή προϊόντων αλιείας και υδατοκαλλιέργειας 4.2 Υδατοκαλλιέργεια 27 Παραγωγή προϊόντων υδατοκαλλιέργειας στην ΕΕ ανά τύπο προϊόντος (2013) (ποσοστό επί του συνολικού όγκου) 21,8 % 34,6 % Μαλάκια και μαλακόστρακα Ψάρια αλμυρού νερού (σε αυτά περιλαμβάνονται η πέστροφα και ο σολομός που εκτρέφονται σε αλμυρό νερό) Ψάρια γλυκού νερού (σε αυτά περιλαμβάνονται η πέστροφα και ο σολομός που εκτρέφονται σε γλυκό νερό) 43,6 % Συνολική παραγωγή προϊόντων υδατοκαλλιέργειας από άλλους σημαντικούς παραγωγούς (2013) (αξία σε χιλιάδες EUR, όγκος σε τόνους ζωντανών αλιευμάτων και σε ποσοστό επί του συνόλου) αξία % αξίας όγκος % όγκου Κίνα 55 031 892 46,38 % 57 113 175 58,80 % Ινδονησία 7 935 385 6,69 % 13 147 297 13,54 % Ινδία 7 797 576 6,57 % 4 554 109 4,69 % Χιλή 5 687 048 4,79 % 1 045 718 1,08 % Νορβηγία 5 193 051 4,38 % 1 247 865 1,28 % Βιετνάμ 4 699 994 3,96 % 3 294 480 3,39 % ΕΕ-28 4 014 626 3,38 % 1 211 259 1,25 % Ιαπωνία 3 400 319 2,87 % 1 027 185 1,06 % Μπανγκλαντές 3 323 540 2,80 % 1 859 808 1,91 % Ταϊλάνδη 2 383 713 2,01 % 1 056 944 1,09 % Φιλιππίνες 1 664 420 1,40 % 2 373 386 2,44 % Αίγυπτος 1 572 824 1,33 % 1 097 544 1,13 % Νότια Κορέα 1 405 241 1,18 % 1 533 446 1,58 % Μιανμάρ/ Βιρμανία 1 291 190 1,09 % 930 780 0,96 % Άλλες (*) 13 261 146 11,18 % 5 640 711 5,81 % Σύνολο 118 661 965 100,00 % 97 133 707 100,00 % Πηγή: Eurostat και Eumofa. (*) Εκτίμηση FAO. Πηγή: FAO για χώρες εκτός ΕΕ και Eurostat και Eumofa για ΕΕ-28.

28 4 Παραγωγή προϊόντων αλιείας και υδατοκαλλιέργειας 4.2 Υδατοκαλλιέργεια Τα 10 κυριότερα είδη που εκτρέφονται στο πλαίσιο της υδατοκαλλιέργειας στην ΕΕ (2013) (αξία σε χιλιάδες EUR και ως ποσοστό επί του συνόλου) αξία % αξίας Σολομός 855 936 21,32 % Πέστροφα 561 378 13,98 % Τσιπούρα 541 724 13,49 % Στρείδια 446 092 11,11 % Λαβράκι 438 777 10,93 % Μύδια 411 797 10,26 % Ερυθρός τόνος 183 472 4,57 % Χτένια 174 460 4,35 % Κυπρίνος 148 442 3,70 % Καλκάνι 66 982 1,67 % Τα 10 κυριότερα είδη που εκτρέφονται στο πλαίσιο της υδατοκαλλιέργειας στην Ευρωπαϊκή Ένωση (2013) (όγκος σε τόνους ζωντανών αλιευμάτων και σε ποσοστό επί του συνόλου) όγκος % όγκου Μύδια 405 654 33,49 % Πέστροφα 183 444 15,14 % Σολομός 172 679 14,26 % Τσιπούρα 110 150 9,09 % Στρείδια 92 609 7,65 % Κυπρίνος 79 473 6,56 % Λαβράκι 77 470 6,40 % Χτένια 30 000 2,48 % Ερυθρός τόνος 11 642 0,96 % Καλκάνι 9 360 0,77 % Πηγή: Eurostat και Eumofa.

4 Παραγωγή προϊόντων αλιείας και υδατοκαλλιέργειας 4.2 Υδατοκαλλιέργεια 29 Κύρια είδη προϊόντων υδατοκαλλιέργειας ανά κράτος μέλος (2013) (αξία σε χιλιάδες EUR και ως ποσοστό επί της συνολικής αξίας όγκος σε τόνους ζωντανών αλιευμάτων και ως ποσοστό επί του συνολικού όγκου) BE αξία % αξίας όγκος % όγκου Πέστροφα 749 100,0 % 173 100,0 % BG αξία % αξίας όγκος % όγκου Κυπρίνος 9 865 42,8 % 2 892 25,7 % Πέστροφα 8 600 37,3 % 5 542 49,3 % Μύδια 1 530 6,6 % 1 787 15,9 % EE αξία % αξίας όγκος % όγκου Πέστροφα 1 368 89,9 % 465 91,4 % Κυπρίνος 136 9,0 % 44 8,6 % IE αξία % αξίας όγκος % όγκου Σολομός 55 680 48,8 % 9 125 26,7 % Στρείδια 39 906 34,9 % 8 640 25,3 % Μύδια 14 906 13,1 % 15 361 44,9 % CZ αξία % αξίας όγκος % όγκου Κυπρίνος 30 236 85,7 % 17 700 91,4 % DK αξία % αξίας όγκος % όγκου Πέστροφα 87 474 88,7 % 29 856 93,9 % DE αξία % αξίας όγκος % όγκου Πέστροφα 36 461 51,7 % 10 656 45,8 % Κυπρίνος 13 802 19,6 % 5 836 25,1 % Μύδια 10 878 15,4 % 5 036 21,6 % ΣΗΜ.: Άνευ αντικειμένου για το LU. Πηγή: Στοιχεία της Eurostat, που προστίθενται σε στοιχεία της Eumofa για DE, DK, EL και τα αντίστοιχα σύνολα. EL αξία % αξίας όγκος % όγκου Τσιπούρα 362 043 56,6 % 73 300 50,4 % Λαβράκι 248 627 38,9 % 48 600 33,4 % Μύδια 6 987 1,1 % 18 638 12,8 % ES αξία % αξίας όγκος % όγκου Λαβράκι 92 559 21,6 % 14 946 6,6 % Μύδια 79 962 18,6 % 162 012 71,6 % Τσιπούρα 76 924 17,9 % 18 897 8,4 % Πέστροφα 42 156 9,8% 15 799 7,0% FR αξία % αξίας όγκος % όγκου Στρείδια 389 122 56,1 % 77 511 38,7 % Μύδια 132 173 19,1 % 74 139 37,0 % Πέστροφα 103 196 14,9 % 31 764 15,9 %

30 4 Παραγωγή προϊόντων αλιείας και υδατοκαλλιέργειας 4.2 Υδατοκαλλιέργεια HR αξία % αξίας όγκος % όγκου Ερυθρός τόνος 37 942 48,1 % 2 616 19,1 % Λαβράκι 15 975 20,2 % 2 826 20,6 % Τσιπούρα 15 394 19,5 % 2 978 21,7 % Κυπρίνος 5 101 6,5 % 2 739 20,0 % Μύδια 2 012 2,5 % 1 950 14,2 % IT αξία % αξίας όγκος % όγκου Χτένια 127 650 32,5 % 24 609 17,5 % Πέστροφα 107 972 27,5 % 36 850 26,2 % Μύδια 44 354 11,3 % 64 235 45,6 % LT αξία % αξίας όγκος % όγκου Κυπρίνος 7 026 84,7 % 3 532 92,7 % HU αξία % αξίας όγκος % όγκου Κυπρίνος 19 614 76,7 % 11 881 82,6 % Γατόψαρο γλυκού νερού 4 644 18,2 % 2 262 15,7 % MT αξία % αξίας όγκος % όγκου Ερυθρός τόνος 92 797 87,7 % 6 123 67,5 % Τσιπούρα 10 927 10,3 % 2 550 28,1 % CY αξία % αξίας όγκος % όγκου Τσιπούρα 18 880 64,6 % 3 795 71,05 % Λαβράκι 9 271 31,7 % 1 422 26,62 % LV αξία % αξίας όγκος % όγκου Κυπρίνος 1 068 66,1% 529 82,1% Πέστροφα 150 9,3% 30 4,7% NL αξία % αξίας όγκος % όγκου Μύδια 72 834 66,1 % 37 112 79,6 % Χέλια 24 523 22,3 % 2 885 6,2 % Γατόψαρο γλυκού νερού 4 650 4,2 % 3 100 6,7 % Στρείδια 3 719 3,4 % 2 958 6,3 % AT αξία % αξίας όγκος % όγκου Πέστροφα 12 162 73,6 % 2 066 70,1 % Κυπρίνος 2 339 14,2 % 660 22,4 % Άλλα σολομοειδή 1 599 9,7 % 182 6,2 %

4 Παραγωγή προϊόντων αλιείας και υδατοκαλλιέργειας 4.2 Υδατοκαλλιέργεια 31 PL αξία % αξίας όγκος % όγκου Κυπρίνος 35 996 47,9 % 17 364 55,6 % Πέστροφα 31 054 41,4 % 11 419 36,5 % SK αξία % αξίας όγκος % όγκου Πέστροφα 2 279 72,0 % 738 68,0 % Κυπρίνος 516 16,3 % 232 21,4 % PT αξία % αξίας όγκος % όγκου Χτένια 24 727 50,2 % 2 370 30,1 % Καλκάνι 12 724 25,8 % 2 453 31,2 % Τσιπούρα 4 393 8,9 % 810 10,3 % Λαβράκι 3 071 6,2 % 489 6,2 % Στρείδια 2 477 5,0 % 980 12,4 % RO αξία % αξίας όγκος % όγκου Κυπρίνος 15 640 75,8 % 8 729 86,0 % Πέστροφα 4 263 20,6 % 1 106 10,9 % SI αξία % αξίας όγκος % όγκου Πέστροφα 2 014 70,7 % 582 53,7 % Λαβράκι 371 13,0 % 50 4,6 % Κυπρίνος 295 10,4 % 123 11,3 % Μύδια 164 5,7 % 327 30,2 % FI αξία % αξίας όγκος % όγκου Πέστροφα 39 626 82,7 % 12 027 90,5 % Άλλα σολομοειδή 7 646 16,0 % 1 155 8,7 % SE αξία % αξίας όγκος % όγκου Πέστροφα 30 539 70,1 % 9 763 73,0 % Άλλα σολομοειδή 11 034 25,3 % 1 808 13,5 % Μύδια 1 180 2,7 % 1 702 12,7 % UK αξία % αξίας όγκος % όγκου Σολομός 799 780 89,2 % 163 518 80,4 % Μύδια 44 057 4,9 % 22 480 11,1 % Πέστροφα 35 305 3,9 % 12 824 6,3 %

32 4 Παραγωγή προϊόντων αλιείας και υδατοκαλλιέργειας 4.3 Τομέας μεταποίησης 4.3 Τομέας μεταποίησης Παρά την αύξηση του κόστους παραγωγής και τα χαμηλά περιθώρια κέρδους, ο κλάδος μεταποίησης ιχθύων εξακολουθεί να είναι βιώσιμος, με συνολικό κύκλο εργασιών ύψους σχεδόν 28 δισ. EUR. Οι κύριες χώρες από άποψη παραγωγής είναι το Ηνωμένο Βασίλειο, η Γαλλία, η Ισπανία, η Ιταλία και η Γερμανία. Σε πολλές από τις χώρες που διαθέτουν ισχυρό τομέα μεταποίησης, ο κλάδος προβαίνει σε εξωτερική ανάθεση δραστηριοτήτων τόσο εντός όσο και εκτός της ΕΕ. Στα περισσότερα κράτη μέλη της ΕΕ, ωστόσο, οι καθαρές επενδύσεις εμφανίζουν κάμψη, ακόμη και σε χώρες όπως η Δανία και η Πολωνία, οι οποίες εξακολουθούν να καταγράφουν θετικά καθαρά κέρδη. Μόνον η Γερμανία και η Ισπανία παραμένουν καθαροί επενδυτές. Κύκλος εργασιών (2012) (σε χιλιάδες EUR) UK 5 009 468 FR 4 861 618 ES 4 533 205 IT 2 557 006 DE 2 040 378 DK 2 009 993 PL 1 934 753 PT 1 077 971 BE 825 897 NL 775 383 IE 656 463 SE 613 214 LT 290 812 FI 264 749 EL 232 861 LV 226 708 EE 143 152 HR 48 009 SI 32 262 RO 30 353 MT 29 566 CY 7 424 BG 7 188 Σύνολο 28 208 434 ΣΗΜ.: Δεν υπάρχουν διαθέσιμα δεδομένα για AT, CZ, HU, LU και SK. Πηγή: Επιστημονική, Τεχνική και Οικονομική Επιτροπή Αλιείας (ΕΤΟΕΑ), Έκθεση σχετικά με τις οικονομικές επιδόσεις στον τομέα μεταποίησης ιχθύων της ΕΕ (ΕΤΟΕΑ-14-21), Λουξεμβούργο, Υπηρεσία Εκδόσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, 2014 (Έκθεση EUR 27029 EN, JRC 93340).

4 Παραγωγή προϊόντων αλιείας και υδατοκαλλιέργειας 4.4 Οργάνωση του τομέα 33 4.4 Οργάνωση του τομέα Οργανώσεις παραγωγών (2015) Οι αλιείς και οι ιχθυοκαλλιεργητές μπορούν να ενώσουν τις δυνάμεις τους μέσω οργανώσεων παραγωγών με στόχο να καταστήσουν βιώσιμη την παραγωγή τους και να εμπορεύονται αποτελεσματικά τα προϊόντα τους. Αυτό το επιτυγχάνουν μέσω της κατάρτισης σχεδίων παραγωγής και εμπορίας. Οι εν λόγω οργανώσεις αποτελούν βασικούς παράγοντες στον τομέα της αλιείας και της υδατοκαλλιέργειας. Το 2015 υπήρχαν 219 οργανώσεις παραγωγών σε 17 κράτη μέλη της ΕΕ. Αλιεία Σύνολο: 190 οργανισμοί το 2015 Υδατοκαλλιέργεια Σύνολο: 29 οργανισμοί το 2015 2 24 15 5 IE UK 1 NL BE 16 8 FR DK 13 1 DE 4 1 SE PL 2 9 EE 2 3 LV 3 LT 3 5 1 RO IT ΣΗΜ.: Στην AT, BG, CY, CZ, FI, HR, HU, LU, MT, SK, και SI δεν υπάρχουν οργανώσεις παραγωγών. Πηγή: Κράτη μέλη. Για τη Ρουμανία: Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, C 68 της 8.3.2013. 14 PT ES 6 35 7 38 1 EL

34 4 Παραγωγή προϊόντων αλιείας και υδατοκαλλιέργειας 4.4 Οργάνωση του τομέα Γνωμοδοτικά συμβούλια Τα γνωμοδοτικά συμβούλια είναι οργανώσεις ενδιαφερόμενων μερών που απαρτίζονται από εκπροσώπους του κλάδου και άλλων ομάδων συμφερόντων (με κατανομή 60 % - 40 % των εδρών στη γενική συνέλευση και την εκτελεστική επιτροπή). Σκοπός τους είναι να παρέχουν στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και στα κράτη μέλη γνωμοδοτήσεις σε θέματα που άπτονται της αλιείας και της υδατοκαλλιέργειας. Τα γνωμοδοτικά συμβούλια μπορούν επίσης να παρέχουν πληροφορίες για την ανάπτυξη μέτρων διατήρησης, ενώ τα κράτη μέλη τα συμβουλεύονται στο πλαίσιο της περιφερειοποίησης. Καθώς εξυπηρετούν σκοπό γενικού ενδιαφέροντος για την Ευρώπη, τα γνωμοδοτικά συμβούλια λαμβάνουν χρηματοδοτική συνδρομή της ΕΕ από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ώστε να καλύπτουν μέρος των λειτουργικών τους δαπανών. Πέραν των επτά υφιστάμενων γνωμοδοτικών συμβουλίων (Βαλτική, Στόλοι μεγάλων αποστάσεων, Μεσόγειος, Βόρεια Θάλασσα, Βορειοδυτικά ύδατα, Πελαγικά αποθέματα, Νοτιοδυτικά ύδατα), η νέα ΚΑΠ δημιούργησε τέσσερα νέα γνωμοδοτικά συμβούλια για τον Εύξεινο Πόντο, τις υδατοκαλλιέργειες, τις αγορές και τις εξόχως απόκεντρες περιφέρειες. Τα πρώτα τρία λειτουργούν ήδη. Βαλτική Εύξεινος Πόντος Στόλοι μεγάλων αποστάσεων (εκτός των υδάτων της ΕΕ ανά τον κόσμο) Μεσόγειος Βόρεια Θάλασσα Βορειοδυτικά ύδατα Νοτιοδυτικά ύδατα Εξόχως απόκεντρες περιφέρειες Πελαγικά αποθέματα (προσφυγάκια, σκουμπριά, σαφρίδια, ρέγγες, βασιλάκης) Ύδατα της ΕΕ

Γουαδελούπη Μαρτινίκα 4 Παραγωγή προϊόντων αλιείας και υδατοκαλλιέργειας 4.4 Οργάνωση του τομέα 35 Μαγιότ Ρεϊνιόν Γουιάνα

5 Εξωτερικό εμπόριο Η ΕΕ είναι ο κορυφαίος έμπορος προϊόντων αλιείας και υδατοκαλλιέργειας παγκοσμίως από άποψη αξίας. Το εμπόριο της ΕΕ (εισαγωγές και εξαγωγές) έχει αυξηθεί τα τελευταία έτη, φτάνοντας τα 45,9 % δισ. EUR το 2014. Η Νορβηγία, η Κίνα, ο Ισημερινός και το Μαρόκο είναι οι κύριοι προμηθευτές της ΕΕ, ενώ οι ΗΠΑ, η Νορβηγία, η Ελβετία και η Κίνα είναι οι κύριοι πελάτες της. Οι συναλλαγές μεταξύ των χωρών της ΕΕ είναι πολύ σημαντικές και διαδραματίζουν καίριο ρόλο όσον αφορά το εμπόριο στον τομέα της αλιείας στην ΕΕ. Η αξία τους είναι συγκρίσιμη με εκείνη των εισαγωγών από χώρες εκτός ΕΕ, ήτοι 20,6 δισ. EUR το 2014. Οι κύριοι εξαγωγείς σε άλλα κράτη μέλη της ΕΕ είναι η Σουηδία, η Δανία, οι Κάτω Χώρες και η Ισπανία. Οι κύριοι εισαγωγείς είναι η Γαλλία, η Γερμανία, η Ιταλία και η Ισπανία. Η ΕΕ είναι καθαρός εισαγωγέας προϊόντων αλιείας και υδατοκαλλιέργειας, κυρίως κατεψυγμένων και παρασκευασμένων. Η Ισπανία, η Σουηδία, το Ηνωμένο Βασίλειο και η Δανία είναι τα σημαντικότερα κράτη μέλη εισαγωγής. Εάν τα προϊόντα υδατοκαλλιέργειας της ΕΕ παραμείνουν στην ευρωπαϊκή αγορά, οι εξαγωγές της ΕΕ θα αποτελούνται σχεδόν εξ ολοκλήρου από προϊόντα αλιείας. Μεταξύ των ετών 2012 και 2014 οι εξαγωγές της ΕΕ σε τρίτες χώρες αυξήθηκαν σε 4,3 δισ. EUR. Η Ισπανία, το Ηνωμένο Βασίλειο, η Δανία και οι Κάτω Χώρες είναι τα σημαντικότερα κράτη μέλη εξαγωγής σε τρίτες χώρες.

5 Εξωτερικό εμπόριο 37 Εμπόριο προϊόντων αλιείας και υδατοκαλλιέργειας μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τρίτων χωρών (2014) (όγκος σε τόνους και αξία σε χιλιάδες EUR) Εξωτερικό και εσωτερικό εμπόριο της ΕΕ (2014) (αξία σε χιλιάδες EUR)) Εισαγωγές Εξαγωγές τόνοι αξία τόνοι αξία Πελαγικά ψάρια 1 057 615 3 226 300 1 118 369 1 372 097 Σολομοειδή 837 320 4 429 927 117 676 702 642 Άλλα ψάρια 1 881 271 5 917 574 405 804 1 191 656 Καρκινοειδή 621 184 4 474 711 66 816 311 198 Μαλάκια 614 215 1 997 959 46 291 225 477 Άλλα προϊόντα εκτός τροφίμων 936 103 914 014 390 213 518 314 Σύνολο ΕΕ-28 5 947 708 20 960 485 2 145 169 4 321 384 Εξωκοινοτικές εισαγωγές 21 Ενδοκοινοτικό εμπόριο 20,6 Εξωκοινοτικές εξαγωγές 4,3 Πηγή: Eurostat και Eumofa.

5 Εξωτερικό εμπόριο 39 Εμπόριο προϊόντων αλιείας και υδατοκαλλιέργειας μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τρίτων χωρών Κύριοι πελάτες (2014) (αξία σε χιλιάδες EUR και ως ποσοστό επί του συνόλου) Νορβηγία 11 % Ρωσία 4 % Αξία εξαγωγών της ΕΕ-28 προς τους κύριους πελάτες Ηνωμένες Πολιτείες 516 216 Νορβηγία 477 119 Ελβετία 352 433 Κίνα 316 844 Νιγηρία 277 397 Ιαπωνία 218 420 Ρωσία 173 548 Βιετνάμ 165 132 Αίγυπτος 130 397 Μαρόκο 99 961 Βραζιλία 81 549 Άλλες τρίτες χώρες 1 512 368 Σύνολο 4 321 384 Ηνωμένες Πολιτείες 12 % Βραζιλία 2 % EU-28 Ελβετία 8 % Μαρόκο 2 % Αίγυπτος 3 % Νιγηρία 6 % Ιαπωνία Κίνα 5 % 7 % Βιετνάμ 4 % < 0,2 δισεκατομμύριο 0,2-0,4 δισεκατομμύρια > 0,4 δισεκατομμύρια

40 5 Εξωτερικό εμπόριο Εμπόριο προϊόντων αλιείας και υδατοκαλλιέργειας μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τρίτων χωρών (2014) (αξία σε χιλιάδες EUR και ως ποσοστό επί του συνόλου) Κυριότερα κράτη μέλη που εισάγουν από τρίτες χώρες ES 3 395 282 16 % SE 3 174 285 15 % UK 2 388 140 11 % DK 2 072 802 10 % DE 1 963 153 9 % FR 1 902 438 9 % NL 1 892 037 9 % IT 1 883 901 9 % Άλλα κράτη μέλη 2 288 447 11 % Σύνολο ΕΕ-28 20 960 485 100 % Κυριότερα κράτη μέλη που εξάγουν προς τρίτες χώρες ES 765 957 18 % UK 706 941 16 % DK 630 015 15 % NL 591 627 14 % DE 299 755 7 % FR 288 839 7 % IE 180 225 4 % PT 179 715 4 % Άλλα κράτη μέλη 678 309 16 % Σύνολο ΕΕ-28 4 321 384 100 % Πηγή: Eurostat και Eumofa.

5 Εξωτερικό εμπόριο 41 Εισαγωγές και εξαγωγές προϊόντων αλιείας και υδατοκαλλιέργειας Εμπόριο εκτός ΕΕ (2014) (όγκος σε τόνους και αξία σε χιλιάδες EUR) Εισαγωγές Εξαγωγές τόνοι αξία τόνοι αξία BE 123 495 741 933 4 633 22 554 BG 9 186 13 853 3 270 11 460 CZ 15 394 42 655 2 718 8 686 DK 881 085 2 072 802 275 564 630 015 DE 674 650 1 963 153 143 050 299 755 EE 9 707 22 471 76 451 59 223 IE 48 647 28 566 158 976 180 225 EL 71 161 181 400 8 444 49 071 ES 1 040 637 3 395 282 445 728 765 957 FR 438 136 1 902 438 75 955 288 839 HR 8 564 22 279 14 104 46 217 IT 442 689 1 883 901 29 410 127 018 CY 7 828 29 044 3 021 19 264 LV 16 178 29 981 66 378 59 187 LT 53 105 109 351 22 749 32 955 LU 14 1 212 323 3 498 HU 3 022 5 757 1 002 2 838 MT 9 138 12 519 4 166 49 977 NL 509 313 1 892 037 514 189 591 627 AT 9 521 48 859 1 877 12 308 PL 174 389 369 908 26 817 93 495 PT 129 318 400 539 39 376 179 715 RO 16 617 33 241 795 3 196 SI 3 815 8 008 2 012 8 578 SK 5 968 9 991 341 893 FI 64 319 176 880 14 268 10 529 SE 661 651 3 174 285 17 205 57 362 UK 520 164 2 388 140 192 346 706 941 Σύνολο ΕΕ-28 5 947 708 20 960 485 2 145 169 4 321 384

42 5 Εξωτερικό εμπόριο Εισαγωγές προϊόντων αλιείας και υδατοκαλλιέργειας ανά βασική κατηγορία διατήρησης Εμπόριο εκτός ΕΕ (2014) (αξία σε χιλιάδες EUR και ως ποσοστό επί του συνόλου) Εξαγωγές προϊόντων αλιείας και υδατοκαλλιέργειας ανά βασική κατηγορία διατήρησης Εμπόριο εκτός ΕΕ (2014) (αξία σε χιλιάδες EUR και ως ποσοστό επί του συνόλου) 5 % 20 % 24 % 13 % 17 % 21 % 3 % 47 % 4 % 45 % Νωπά και διατηρημένα με απλή ψύξη προϊόντα 5 123 620 Κατεψυγμένα προϊόντα 9 893 989 Καπνιστά, αλατισμένα και αποξηραμένα προϊόντα 686 812 Έτοιμα γεύματα και κονσέρβες 4 112 037 Δεν προσδιορίζεται 1 144 026 Σύνολο 20 960 485 Νωπά και διατηρημένα με απλή ψύξη προϊόντα 900 690 Κατεψυγμένα προϊόντα 1 946 539 Καπνιστά, αλατισμένα και αποξηραμένα προϊόντα 192 783 Έτοιμα γεύματα και κονσέρβες 730 300 Δεν προσδιορίζεται 551 072 Σύνολο 4 321 384 Πηγή: Eurostat και Eumofa.

5 Εξωτερικό εμπόριο 43 Εισαγωγές προϊόντων αλιείας και υδατοκαλλιέργειας Εμπόριο εκτός ΕΕ (2014) (αξία σε χιλιάδες EUR) Πελαγικά ψάρια Σολομοειδή Άλλα ψάρια ES 737 990 IT 560 316 FR 484 830 UK 409 141 DE 270 493 NL 265 523 PL 87 623 BE 76 447 Άλλα κράτη μέλη 333 935 Σύνολο ΕΕ-28 3 226 300 SE 2 586 277 DK 752 518 DE 337 452 UK 322 836 FI 116 731 FR 92 535 NL 49 081 PL 36 874 Άλλα κράτη μέλη 135 624 Σύνολο ΕΕ-28 4 429 927 NL 996 136 UK 833 523 ES 791 218 DE 786 056 DK 557 392 FR 443 585 SE 392 852 IT 310 325 Άλλα κράτη μέλη 806 486 Σύνολο ΕΕ-28 5 917 574 Καρκινοειδή ES 907 247 UK 682 220 FR 648 371 NL 460 263 BE 411 175 IT 405 967 DK 399 566 DE 285 575 Άλλα κράτη μέλη 274 327 Σύνολο ΕΕ-28 4 474 711 Μαλάκια ES 855 305 IT 558 300 FR 175 299 PT 87 537 NL 78 437 EL 64 175 UK 56 091 BE 44 166 Άλλα κράτη μέλη 78 648 Σύνολο ΕΕ-28 1 997 959 Άλλα προϊόντα εκτός τροφίμων DK 279 176 DE 249 784 UK 84 328 ES 74 618 FR 57 817 NL 42 598 EL 34 174 IT 28 407 Άλλα κράτη μέλη 63 111 Σύνολο ΕΕ-28 914 014 Πηγή: Eurostat και Eumofa.

44 5 Εξωτερικό εμπόριο Εξαγωγές προϊόντων αλιείας και υδατοκαλλιέργειας Εμπόριο εκτός ΕΕ (2014) (αξία σε χιλιάδες EUR) Πελαγικά ψάρια ES 426 727 NL 333 525 IE 121 540 UK 97 914 FR 66 458 IT 60 435 LV 52 195 MT 47 330 Άλλα κράτη μέλη 165 974 Σύνολο ΕΕ-28 1 372 097 Σολομοειδή UK 464 979 DK 46 280 PL 39 108 DE 35 598 NL 30 848 FR 21 711 SE 20 741 LT 7 351 Άλλα κράτη μέλη 36 026 Σύνολο ΕΕ-28 702 642 Άλλα ψάρια ES 238 076 DK 181 166 FR 137 462 NL 123 718 PT 109 269 DE 93 475 IT 44 408 UK 42 900 Άλλα κράτη μέλη 221 181 Σύνολο ΕΕ-28 1 191 656 Καρκινοειδή DK 105 061 NL 87 235 UK 32 976 FR 17 025 DE 15 330 ES 13 837 EE 10 069 BE 8 357 Άλλα κράτη μέλη 21 310 Σύνολο ΕΕ-28 311 198 Μαλάκια ES 73 631 UK 33 157 FR 32 299 IE 24 585 PT 22 638 IT 10 424 BG 8 065 NL 5 520 Άλλα κράτη μέλη 15 157 Σύνολο ΕΕ-28 225 477 Άλλα προϊόντα εκτός τροφίμων DK 289 952 DE 128 187 UK 35 015 FR 13 884 NL 10 782 ES 10 052 IE 9 942 PT 4 086 Άλλα κράτη μέλη 16 414 Σύνολο ΕΕ-28 518 314 Πηγή: Eurostat και Eumofa.

6 Κατανάλωση Τα προϊόντα αλιείας και υδατοκαλλιέργειας αποτελούν σημαντική πηγή πρωτεΐνης και βασικό στοιχείο μιας υγιεινής διατροφής. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα για τον μέσο Ευρωπαίο, ο οποίος καταναλώνει 24,9 kg ιχθύων ή θαλασσινών ετησίως (6 kg περισσότερα από ό,τι στον υπόλοιπο κόσμο). Η κατανάλωση ποικίλλει, ωστόσο, σημαντικά μεταξύ των χωρών της ΕΕ, από 5,3 kg ανά άτομο στην Ουγγαρία έως 56,8 kg στην Πορτογαλία. Τα τρία τέταρτα των ιχθύων ή θαλασσινών που καταναλώνονται στην ΕΕ προέρχονται από μη εκτρεφόμενα αλιεύματα, ενώ το υπόλοιπο ένα τέταρτο προέρχεται από υδατοκαλλιέργειες. Τα δημοφιλέστερα είδη είναι ο τόνος, ο σολομός και ο γάδος. Κατανάλωση προϊόντων αλιείας και υδατοκαλλιέργειας (2011) [ποσότητα σε βάρος ζωντανών αλιευμάτων (kg/ανά κάτοικο/έτος)] Πηγή: FAO, Eurostat και Eumofa. PT 56,8 LT 43,4 ES 42,4 FI 35,6 FR 34,6 SE 31,0 MT 30,5 LU 29,1 LV 27,5 IT 25,4 BE 25,1 ΕΕ-28 24,9 NL 23,6 CY 23,3 DK 23,0 IE 22,3 HR 19,7 EL 19,6 UK 19,0 EE 14,7 DE 14,2 AT 13,3 PL 12,0 SI 11,2 CZ 9,5 SK 8,1 BG 6,6 RO 6,1 HU 5,3

46 6 Κατανάλωση Κατανάλωση προϊόντων αλιείας και υδατοκαλλιέργειας στη σημαντική παγκόσμια οικονομία (2011) [ποσότητα σε βάρος ζωντανών αλιευμάτων (kg/ανά κάτοικο/έτος)] Ισλανδία 90,1 Ιαπωνία 53,7 Νορβηγία 53,4 Κίνα 32,9 ΕΕ-28 24,9 Καναδάς 22,3 Ρωσία 22,3 Ηνωμένες Πολιτείες 21,7 Παγκόσμιος μέσος όρος 18,9 Βραζιλία 10,6 Ινδία 5,2 Τα κυριότερα είδη που καταναλώνονται στην Ευρωπαϊκή Ένωση (2012) [ποσότητα σε βάρος ζωντανών αλιευμάτων (kg/ανά κάτοικο/έτος)] Κατά κεφαλήν (kg) % μη εκτρεφόμενα % εκτρεφόμενα Τόνος (σε κονσέρβα) 2,02 100 % 0% Σολομός 1,97 7 % 93 % Γάδος 1,96 98 % 2 % Κίτρινος μπακαλιάρος 1,60 100 % 0 % Ρέγγα 1,52 100 % 0 % Μύδια 1,27 12 % 88 % Μπακαλιάρος μερλούκιος 0,86 100 % 0 % Γατόψαρο 0,82 0 % 100 % Σκουμπρί 0,78 100 % 0 % Καλαμάρι 0,76 100 % 0 % Τροπική γαρίδα 0,68 42 % 58 % Σαρδέλα 0,54 100 % 0 % Μεγάλα χτένια 0,48 81 % 19 % Πηγή: FAO, Eurostat και Eumofa. Πηγή: Eumofa, Η ιχθυαγορά της ΕΕ, έκδοση 2015.

48 6 Κατανάλωση Ισοζύγιο εφοδιασμού Ο εφοδιασμός της αγοράς της ΕΕ εξασφαλίζεται από τη δική της παραγωγή και από εισαγωγές, και το 2012 συνολικά 13,84 εκατομμύρια τόνοι ήταν διαθέσιμοι για ανθρώπινη κατανάλωση. Το ίδιο έτος, η φαινομενική κατανάλωση, η οποία προκύπτει αφαιρώντας τις εξαγωγές από τον αριθμό αυτόν, ανήλθε σε 11,97 εκατομμύρια τόνους. Ισοζύγιο εφοδιασμού (2012) (όγκος σε εκατ. τόνους ισοδύναμου βάρους ζωντανών αλιευμάτων) Παραγωγή ΕΕ (μόνο για χρήση ως τρόφιμο) 5,31 Εισαγωγές 8,53 Εφοδιασμός 13,84 Εξαγωγές 1,87 Φαινομενική κατανάλωση 11,97 Πηγή: Eumofa.

6 Κατανάλωση 49 Αυτάρκεια Μεταξύ 2008 και 2012, το ποσοστό αυτάρκειας της ΕΕ, το οποίο είναι ο λόγος της ιδίας παραγωγής (αλιεύματα συν υδατοκαλλιέργεια) προς τη συνολική φαινομενική κατανάλωση, ήταν σταθερό περίπου στο 45 %. Η παραγωγή της ΕΕ καλύπτει τα δύο τρίτα της κατανάλωσης πελαγικών ιχθύων και το ήμισυ της κατανάλωσης μαλακίων, αλλά εξαρτάται περισσότερο από εξωτερικές πηγές για τα μαλακόστρακα και τα σολομοειδή. Ποσοστό αυτάρκειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης (2012) (ποσοστό ανά ομάδα εμπορευμάτων) Πελαγικά ψάρια 74 % Μαλάκια 50 % Άλλα ψάρια 32 % Σολομοειδή 31 % Καρκινοειδή 21 % Πηγή: Eumofa.

7 Στήριξη από την Ευρωπαϊκή Ένωση Πέντε ευρωπαϊκά διαρθρωτικά και επενδυτικά ταμεία 1 στηρίζουν την οικονομική ανάκαμψη της ΕΕ έως το 2020. Ένα εξ αυτών, το Ευρωπαϊκό Ταμείο Θάλασσας και Αλιείας (ΕΤΘΑ), είναι ειδικά προσαρμοσμένο στις θάλασσες και τις ακτές της Ευρώπης. Ο προϋπολογισμός του, ύψους 6,4 δισ. EUR (εκ των οποίων τα 5,7 δισ. EUR διατίθενται στα κράτη μέλη υπό καθεστώς επιμερισμένης διαχείρισης), εστιάζει όχι μόνο στην υποστήριξη της νέας κοινής αλιευτικής πολιτικής (ΚΑΠ) και στη βελτίωση της βιωσιμότητας και της αποδοτικότητας της αλιείας και της υδατοκαλλιέργειας, αλλά και στη διαφοροποίηση των τοπικών οικονομιών με στόχο τη βιώσιμη ανάπτυξη των θαλάσσιων περιφερειών και των εσωτερικών περιοχών αλιείας και υδατοκαλλιέργειας. Το ΕΤΘΑ στηρίζει τις πρωτοβουλίες που αποσκοπούν στην ανασύσταση των ιχθυαποθεμάτων, στη σταδιακή κατάργηση των απορρίψεων, στη συλλογή αλιευτικών δεδομένων και στη μείωση των ανθρωπογενών επιπτώσεων στο θαλάσσιο περιβάλλον. Προβλέπονται επίσης μέτρα ελέγχου και επιβολής με στόχο την ορθή συμμόρφωση με τους κανόνες. Το ταμείο ευνοεί επίσης τη διεθνή συνεργασία και την ολοκλήρωση σε θαλάσσιους τομείς όπως ο χωροταξικός σχεδιασμός και η επιτήρηση. Το ΕΤΘΑ έχει τις ακόλουθες έξι βασικές προτεραιότητες Βιώσιμη αλιεία (26,9 %): να επιτευχθεί ισορροπία μεταξύ της ανθρώπινης αλιευτικής ικανότητας και των διαθέσιμων φυσικών πόρων, να γίνεται περισσότερο επιλεκτική αλιεία και να μειωθούν τα ανεπιθύμητα αλιεύματα. Βιώσιμη υδατοκαλλιέργεια (21 %): να καταστεί ο κλάδος περισσότερο επιτυχής και ανταγωνιστικός εστιάζοντας στην ποιότητα, την υγεία και την ασφάλεια, καθώς και στη φιλική προς το περιβάλλον παραγωγή και να παρέχονται στους καταναλωτές αξιόπιστα προϊόντα υψηλής ποιότητας και υψηλής διατροφικής αξίας. Υλοποίηση της ΚΑΠ (19,1 %): να βελτιωθούν η συλλογή δεδομένων, οι επιστημονικές γνώσεις, ο έλεγχος και η επιβολή της αλιευτικής νομοθεσίας. Απασχόληση και εδαφική συνοχή (9 %): να βοηθηθούν οι παράκτιες και εσωτερικές κοινότητες αλιείας και υδατοκαλλιέργειας ώστε να κερδίσουν μεγαλύτερη αξία για τα προϊόντα τους και να διαφοροποιήσουν τις οικονομίες τους σε άλλους θαλάσσιους τομείς όπως ο τουρισμός ή οι άμεσες πωλήσεις. Εμπορία και μεταποίηση (17,6 %): να βελτιωθούν η οργάνωση της αγοράς, η γνώση πληροφοριών της αγοράς και η ενημέρωση των καταναλωτών στη μεγαλύτερη αγορά θαλασσινών παγκοσμίως. Υλοποίηση της Ολοκληρωμένης Θαλάσσιας Πολιτικής (ΟΘΠ) (1,2 %): να βελτιωθούν οι γνώσεις για τη θάλασσα, να σχεδιάζονται καλύτερα οι θαλάσσιες δραστηριότητες, να προωθηθεί η συνεργασία στη θαλάσσια επιτήρηση και να γίνεται διαχείριση των θαλάσσιων λεκανών ανάλογα με τις ιδιαίτερες ανάγκες τους. Το υπόλοιπο 5,1 % αφορά την τεχνική συνδρομή που παρέχεται στα κράτη μέλη για την υλοποίηση των ανωτέρω προτεραιοτήτων. 1 Το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ), το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο (ΕΚΤ), το Ταμείο Συνοχής (ΤΣ), το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΓΤΑΑ) και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Θάλασσας και Αλιείας (ΕΤΘΑ).

7 Στήριξη από την Ευρωπαϊκή Ένωση 51 Προτεραιότητες ΕΤΘΑ (σε χιλιάδες EUR και ως ποσοστό επί του συνόλου) 26,9 % Βιώσιμη αλιεία 1 545 795 21 % Βιώσιμη υδατοκαλλιέργεια 1 210 131 Πέραν των προτεραιοτήτων αυτών, το ΕΤΘΑ δεν προβλέπει τον τρόπο με τον οποίο θα πρέπει να δαπανάται το κάθε ευρώ, αλλά κατανέμει μερίδιο του συνολικού προϋπολογισμού σε κάθε χώρα και αφήνει στη διακριτική ευχέρεια της εκάστοτε εθνικής αρχής και κάθε τοπικής κοινότητας να επιλέξει τα έργα και τις λύσεις που ανταποκρίνονται καλύτερα στις ανάγκες της δικής της οικονομίας. 5,1 % Τεχνική βοήθεια 291 595 19,1 % Υλοποίηση της ΚΑΠ 1 100 000 1,2 % Υλοποίηση της ΟΘΠ 71 056 17,6 % 9 % Απασχόληση και εδαφική συνοχή 518 954 Εμπορία και μεταποίηση 1 011 801

52 7 Στήριξη από την Ευρωπαϊκή Ένωση Συνεισφορά ΕΤΘΑ περίοδος προγραμματισμού 2014-2020 ανά προτεραιότητα (σε χιλιάδες EUR και ως ποσοστό επί του συνόλου) Βιώσιμη Βιώσιμη υδατοκαλλιέργεια της ΚΑΠ εδαφική συνοχή μεταποίηση της ΟΘΠ βοήθεια Υλοποίηση Απασχόληση και Εμπορία και Υλοποίηση Τεχνική αλιεία Σύνολο ανά ΚΜ % ανά ΚΜ BE 14 375 6 725 14 245 0 4 101 1 000 1 300 41 746 0,73 % BG 18 921 27 161 10 477 15 180 9 703 2 500 4 125 88 067 1,53 % CZ 0 20 772 2 653 0 5 976 0 1 707 31 108 0,54 % DK 74 150 25 750 70 546 7 518 19 868 2 500 8 022 208 355 3,62 % DE 41 195 64 232 59 695 20 910 23 081 2 500 7 983 219 596 3,82 % EE 19 325 13 402 11 655 23 600 24 664 2 500 5 824 100 970 1,76 % IE 33 500 14 900 69 791 6 000 17 282 5 335 795 147 602 2,57 % EL 128 025 67 319 70 433 46 000 59 777 4 446 12 778 388 778 6,76 % ES 352 491 205 906 155 955 107 674 274 410 5 335 59 851 1 161 621 20,20 % FR 150 941 88 790 122 279 22 581 163 236 5 335 34 818 587 980 10,23 % HR 86 827 55 261 34 824 18 954 40 618 1 000 15 159 252 643 4,39 % IT 173 056 110 567 102 429 42 430 72 088 4 446 32 247 537 263 9,34 % CY 12 928 9 450 8 692 5 250 1 246 1 400 750 39 715 0,69 % LV 30 450 34 700 11 148 12 750 40 786 2 500 7 500 139 834 2,43 % LT 10 404 21 219 7 440 10 396 9 302 1 000 3 672 63 432 1,10 % HU 2 541 25 768 2 451 0 7 984 0 352 39 096 0,68 % MT 8 548 2 480 8 692 0 407 1 200 1 300 22 627 0,39 % NL 36 240 4 920 49 460 0 3 424 2 500 4 980 101 523 1,77 % AT 45 3 604 1 400 0 1 690 0 227 6 965 0,12 % PL 130 176 201 740 23 627 79 700 61 603 2 500 31 873 531 219 9,24 % PT 103 625 59 000 55 447 35 000 111 229 5 335 22 850 392 485 6,83 % RO 13 204 84 258 12 943 33 684 11 766 2 500 10 067 168 421 2,93 % SI 3 000 6 000 4 266 5 000 3 558 1 000 1 985 24 809 0,43 % SK 0 9 407 1 400 0 4 041 0 937 15 785 0,27 % FI 12 300 15 600 30 018 4 400 5 530 4 446 2 100 74 393 1,29 % SE 22 042 11 871 60 401 8 343 7 189 4 446 5 864 120 156 2,09 % UK 67 487 19 327 97 634 13 584 27 244 5 335 12 528 243 139 4,23 % Σύνολο ανά προτεραιότητα 1 545 795 1 210 131 1 100 000 518 954 1 011 801 71 056 291 595 5 749 332 100,00 % ΣΗΜ.: Άνευ αντικειμένου για το LU. Πηγή: Επιχειρησιακά προγράμματα των κρατών μελών.

Για περισσότερες πληροφορίες Ιστότοποι της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Γενική Διεύθυνση Θαλάσσιων Υποθέσεων και Αλιείας: Κοινή Αλιευτική Πολιτική: http://ec.europa.eu/fisheries Ευρωπαϊκός Άτλας των Θαλασσών: http://ec.europa.eu/maritimeaffairs/atlas/ index_el.htm Eumofa Παρατηρητήριο ευρωπαϊκών αγορών προϊόντων αλιείας και υδατοκαλλιέργειας: http://www.eumofa.eu/ Η Eumofa είναι μια πολύγλωσση διαδικτυακή βάση δεδομένων που παρέχει πρόσβαση σε πραγματικό χρόνο σε περιεκτικά δεδομένα σχετικά με τις τιμές, την αξία και τον όγκο της παραγωγής αλιείας και υδατοκαλλιέργειας σε ολόκληρη την ΕΕ, καθώς και πληροφορίες και αναλύσεις όσον αφορά την αγορά. Eurostat, στατιστικές για την αλιεία: http://epp.eurostat.ec.europa.eu/web/fisheries/statistics illustrated Κωδικοί των κρατών μελών που χρησιμοποιούνται στην παρούσα δημοσίευση BE BG CZ DK DE EE IE EL ES FR HR IT CY LV Βέλγιο Βουλγαρία Τσεχική Δημοκρατία Δανία Γερμανία Εσθονία Ιρλανδία Ελλάδα Ισπανία Γαλλία Κροατία Ιταλία Κύπρος Λετονία LT LU HU MT NL AT PL PT RO SI SK FI SE UK Λιθουανία Λουξεμβούργο Ουγγαρία Μάλτα Κάτω Χώρες Αυστρία Πολωνία Πορτογαλία Ρουμανία Σλοβενία Σλοβακία Φινλανδία Σουηδία Ηνωμένο Βασίλειο