ΑΚΑ ΗΜΙΑ ΑΘΗΝΩΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΟΙ Υ ΡΟΓΟΝΑΝΘΡΑΚΕΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΡΕΥΝΑ ΣΤΗΝ ΕΚΜΕΤΑΛΕΥΣΗ «Ο καθορισµός των αρακτίων και υ εράκτιων θαλασσίων συνόρων της Κύ ρου µε βάση το ιεθνές ίκαιο, τις ιεθνείς Συµβάσεις και τις ιακρατικές Συµφωνίες µε τις γειτονικές χώρες.» ΧΡΙΣΤΟΣ ΖΗΝΩΝΟΣ Εµ ειρογνώµων, τ. Πρωτος Υδρογράφος/Χαρτογράφος Κυ ριακής ηµοκρατίας
Περιεχόµενο 1. Κυριότητα / Κυριαρχία / ικαιώµατα στο χώρο 2. Η Κυ ριακή ηµοκρατία τα εδάφια και τα Θαλάσσια Κυριαρχικά της ιακαιώµατα 3. Α οκλειστική Οικονοµική Ζώνη / Υφαλοκρη ίδα της Κύ ρου 4. Παράγοντες ου ε ιµέτρησαν κατά τη συνοµολόγηση των συµφωνιών οριοθέτησης της ΑΟΖ Κύ ρου γειτονικών Χωρών 5. Συµ εράσµατα
1. Κυριότητα/Κυριαρχία/ ικαιώµατα στο Χώρο Καθεστώς - Ατοµική (Ακίνητη Ιδιοκτησία) - ιοικητική ( ήµος, Ε αρχία, Περιφέρεια) - Κρατική (Εθνική Ε ικράτεια) Κατοχύρωση / Εξασφάλιση (de jure) - Νοµική ( ιεθνές ίκαιο, ιεθνείς Συµβάσεις, Εθνικό ίκαιο) - Γεωγραφική (Όρια, Χάρτες, Συντεταγµένες) Εθνική Ε ικράτεια (Εθνικός Χώρος) - Εδάφια (Χερσαίος, Αιγιαλός, Χωρική θάλασσα) - Θαλάσσια (υφαλοκρη ίδα, συνορεύουσα ζώνη, α οκλειστική οικονοµική ζώνη άλλες θαλάσσιες ζώνες) Η εξασφάλιση της θαλάσσιας ε ικράτειας (de jure) είναι σχετικά νέα ρύθµιση. Η κυριαρχία στη θάλασσα ήταν α οτέλεσµα (de facto) ε ικράτησης των κατά καιρού διαφόρων ισχυρών Ναυτικών υνάµεων.
2. Η Κυ ριακή ηµοκρατία, τα εδάφια και τα θαλάσσια κυριαρχικά της δικαιώµατα. Συνθήκη Εγκαθίδρησης, 1960. - Η θέση της Κύ ρου και τα χαρακτηριστικά της. - Καθεστώς και όρια των Βρετανικών Βάσεων. Παράκτια σύνορα της Κυ ριακής ηµοκρατίας. - Ακτογραµµή, Χωρικά Ύδατα, Θαλάσσια όρια και αράκτια θάλασσα των Βρετανικών Βάσεων. (Ref.: Treaty of Establishment Annex I, II, 1960)
2. Η Κυ ριακή ηµοκρατία, τα εδάφια και τα θαλάσσια κυριαρχικά της δικαιώµατα. Συνθήκη Εγκαθίδρησης, 1960. - Η θέση της Κύ ρου και τα χαρακτηριστικά της. - Καθεστώς και όρια των Βρετανικών Βάσεων. Παράκτια σύνορα της Κυ ριακής ηµοκρατίας. - Ακτογραµµή, Χωρικά Ύδατα, Θαλάσσια όρια και αράκτια θάλασσα των Βρετανικών Βάσεων. (Ref.: Treaty of Establishment Annex I, II, 1960)
2. Η Κυ ριακή ηµοκρατία, τα εδάφια και τα θαλάσσια κυριαρχικά της δικαιώµατα. O καθορισµός των υ ερακτίων συνόρων της Κυ ριακής ηµοκρατίας και η κατοχύρωση των θαλασσίων της ζωνών (νοµικό / γεωγραφικό λαίσιο). - 10.12.1982. Υ ογραφή της Σύµβασης των Ηνωµένων Εθνών για το ίκαιο της θάλασσας - 12.12.1988. Η συµφωνία τίθεται σε ισχύ. Με την υ ογραφή της σύµβασης η Κυ ριακή ηµοκρατία εξασφαλίζει όλα τα νοµικά της δικαιώµατα στις θαλάσσιες ζώνες της Κυ ριακής ηµοκρατίας.
2. Η Κυ ριακή ηµοκρατία, τα εδάφια και τα θαλάσσια κυριαρχικά της δικαιώµατα. Ευθείες Βασικές Γραµµές. - Υ ολογισµός συντεταγµένων 57 Γεωδαιτικών Σηµείων και ετοιµασία χάρτη. - Κατάθεση και δηµοσίευση χάρτη (ΙΝΤ 3604) και καταλόγου συντεταγµένων των Σηµείων) στο Law of the Sea Bulletin No. 24 Dec. 1993. Ο καθορισµός των Βασικών Γραµµών είναι βασική ροϋ όθεση για την οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών (Χωρικά Ύδατα, Α οκλειστική Οικονοµική Ζώνη, Υφαλοκρη ίδα), UNCLOS (1982).
2. Η Κυ ριακή ηµοκρατία, τα εδάφια και τα θαλάσσια κυριαρχικά της δικαιώµατα. Χωρικά Ύδατα. - Ε έκταση των Χωρικών Υδάτων της Κύ ρου α ό 3 ΝΜ σε 12 ΝΜ. (Territorial Sea Law, No. 45/1964). Πρόνοια της UNCLOS 82, Sec.II, Art. 3 Εύρος Χωρ. Θάλασσας 12ΝΜ.
3. Α οκλειστική Οικονοµική Ζώνη (ΑΟΖ) και Υφαλοκρη ίδα της Κύ ρου Η Σύµβαση των Η.Ε για το ίκαο της Θάλασσας (1982). - Οι ρόνοιες της Σύµβασης για καθορισµό της α) ΑΟΖ 200 ΝΜ. (Art. 57, UNCLOS) β) Υφαλοκρη ίδα 200 ΝΜ (Art. 76 UNCLOS) η Κύ ρος δεν µ ορεί να ροβεί σε µονοµερής ενέργειες λόγω - Γεωγραφικής θέσης (Α έναντι χώρες) - Νοµικούς εριορισµούς (Συρία, Τουρκία, Ισραήλ) - Τεχνικά ροβλήµατα (Χαρτογράφηση α οδεκτή α ό τις γειτονικές χώρες).
3. Α οκλειστική Οικονοµική Ζώνη (ΑΟΖ) και Υφαλοκρη ίδα της Κύ ρου Προκλήσεις/Ευκαιρίες. α) Οι τεχνικές δυνατότητες Έρευνας και Εκµετάλλευσης των σηµαντικών φυσικών ενεργειακών α οθεµάτων στην εριοχή της λεκάνης της Ανατ. Μεσογείου και β) Οι ρόνοιες της Σύµβασης των Η.Ε. για το ίκαιο της θάλασσας για καθορισµό των θαλάσσιων ζωνών των αρακτίων κρατών (Art. 74), οδήγησαν στην ολιτική α όφαση της Κυ ριακής ηµοκρατίας να ροχωρήσει σε δια ραγµατεύσεις µε τις γειτονικές χώρες µε ροτεραιότητα αυτές ου ροσυ όγραψαν τη Συνθήκη του Monte Negro / UNCLOS, Αίγυ το και Λίβανο.
3. Α οκλειστική Οικονοµική Ζώνη (ΑΟΖ) και Υφαλοκρη ίδα της Κύ ρου Ενέργειες/Ε αφές, Κύ ρου γείτονες χώρες. 1. Αµοιβαία ολιτική α όφαση. 2. Σύσταση τεχνικών ε ιτρο ών εργασίας. (σύνθεση: Νοµικών, ι λωµατών, Υδρογράφων / Χαρτογράφων). 3. Ετοιµασία ρόχειρων χαρτών / συντεταγµένων και λαίσιο συµφωνίας. 4. Υ ογραφή εγγράφων και ρακτικού α ό τις αρµόδιες ε ιτρο ές. 5. Παρα οµ ή και ενσωµάτωση των χαρτών και άλλων εγγράφων ως αραρτήµατα σε διακρατική συµφωνία ρος υ ογραφή α ό τους αρµοδίους υ ουργούς. 6. Ε ικύρωση της Συµφωνίας α ό τα αρµόδια ολιτειακά όργανα. 7. Κατάθεση αντιγράφων της Συµφωνίας στο Γενικό Γραµµατέα των Ηνωµένων Εθνών ό ως οι ρόνοιες της UNCLOS (1982).
4. Παράγοντες ου ε ιµέτρησαν κατά τη συνοµολόγηση των διακρατικών συµφωνιών οριοθέτησης της ΑΟΖ Ιστορικοί Γεω ολιτικοί Γεωστρατηγικοί. - Νέο φαινόµενο. Α ουσία στερεότυ ων. - Ηθικής υ οχρέωσης των χωρών ου υ έγραψαν τη UNCLOS για καθορισµό ΑΟΖ (Art 57). - H συµφωνία Κύ ρου Αιγύ του (17 Φεβρ. 2003/ισχύ 7 Μαρτ. 2003) ρόκληση για διαδοχικές συµφωνίες Κύ ρου Λιβάνου (17 Ιαν. 2007 / εκκρεµεί ηµερ. ισχύος) και Κύ ρου Ισραήλ (17 εκ. 2010 / µε ισχύ 25 Φεβρ. 2011).
4. Παράγοντες ου ε ιµέτρησαν κατά τη συνοµολόγηση των διακρατικών συµφωνιών οριοθέτησης της ΑΟΖ Ιστορικοί Γεω ολιτικοί Γεωστρατηγικοί. - Η συνοµολόγηση συµφωνιών, τριών διαδοχικών αράκτιων χωρών, χωριστά µε την Κύ ρο α οτελεί ένδειξη αναγνώρισης µεταξύ τους (ε ιφύλαξη Λιβάνου). - Πρόνοια µε σαφές άρθρο στις συµφωνίες για ανα ροσαρµογές των κοινών σηµείων (τριεθνή triple points). - Ασφαλή και καθαρή αρµοδιότητα στις αράκτιες χώρες για αδειοδοτήσεις στην ΑΟΖ. - Οι διευθετήσεις των υ ερακτίων θαλασσίων συνόρων δηµιουργούν νέα δυναµική στα γεω ολιτικά και γεωστρατηγικά δεδοµένα στην Ανατολική Μεσόγειο.
4. Παράγοντες ου ε ιµέτρησαν κατά τη συνοµολόγηση των διακρατικών συµφωνιών οριοθέτησης της ΑΟΖ Νοµικοί Παράγοντες. - Η Αίγυ τος και ο Λίβανος ενήργησαν µέσα στα λαίσια της UNCLOS την ο οίαν είχαν ροσυ ογράψει. - Ο Ισραήλ ανεγνώρισε και ενήργησε µέσα α ό τις ρόνοιες της UNCLOS α οδεχόµενος ως Εθιµικό ιεθνές ίκαιο. Οικονοµικοί και Περιβαλλοντικοί αράγοντες. - Καθαρά και ακριβή συµβόλαια ε ενδυτών για οιανδή οτε ανά τυξη ( όντιση καλωδίων - διασωληνώσεις έρευνα / συνεκµετάλλευση Υδρογονανθράκων). - Ευθύνη και ε ιτήρηση του θαλάσσιου χώρου αναφορικά µε εριβαλλοντικούς και άλλους εριορισµούς.
4. Παράγοντες ου ε ιµέτρησαν κατά τη συνοµολόγηση των διακρατικών συµφωνιών οριοθέτησης της ΑΟΖ Γεωγραφικοί αράγοντες. - Σχετικά οµαλές ακτές τα αράκτια κράτη της Ανατολικής Μεσογείου. - Κλειστοί κόλ οι υ άρχουν τρεις µόνον στην Τουρκία. - Τα ακραία όρια (σηµεία) των τριών χωρών δεν ήταν συµφωνηµένα µε τις λευρικές συνορεύουσες αντίστοιχες χώρες (triple points). Έγιναν υ ολογισµοί κατά ροσέγγιση.
4. Παράγοντες ου ε ιµέτρησαν κατά τη συνοµολόγηση των διακρατικών συµφωνιών οριοθέτησης της ΑΟΖ Γεωγραφικοί αράγοντες. - Στην ερί τωση της Μέσης Γραµµής Κύ ρου Αιγύ του ορίστηκαν οκτώ σηµεία, το υτικό σηµείο α οµακρυνθεί αρκετά α ό to υ ολογισθέν τριεθνές (triple points) Κύ ρου Αιγύ του Ελλάδος). - Η ακτογραµµή της Κύ ρου έχει υ ολογισθεί ενιαία για σκο ούς καθορισµού της ΑΟΖ της. - Μικροί νήσοι και ύφαλοι αρά τις ακτές έχουν υ ολογισθεί στον καθορισµό της ΑΟΖ εφόσον αυτά ε ιµέτρησαν στη χάραξη των Βασικών Γραµµών.
4. Παράγοντες ου ε ιµέτρησαν κατά τη συνοµολόγηση των διακρατικών συµφωνιών οριοθέτησης της ΑΟΖ Γραµµές Βάσης. - Παρά το γεγονός ότι οι ακτογραµµές των εµ λεκοµένων αρακτίων κρατών θεωρούνται «οµαλές» και θα µ ορούσαν να ορισθούν «Κανονικές Ευθείες Γραµµές» η Κύ ρος (Bul. No. 24, 1993) και η Αίγυ τος (Deg. Of Pres. Av. R. No. 27, 1990) έχουν υιοθετήσει Ευθείες Βασικές Γραµµές. - Ο Ισραήλ έχει καθορίσει Ευθείες Γραµµές 6 σηµείων. - Ο Λίβανος δεν έχει καταθέσει στοιχεία. Γενικά ελάχιστα ε ηρέασαν οι «Βασικές Γραµµές» τους υ ολογισµούς.
4. Παράγοντες ου ε ιµέτρησαν κατά τη συνοµολόγηση των διακρατικών συµφωνιών οριοθέτησης της ΑΟΖ Γεωλογικοί και Γεωµορφολογικοί αράγοντες. - Αγνοήθηκαν. Μέθοδος ροσδιορισµού του συνόρου ΑΟΖ - Ακολουθήθηκε γενικά ο ροσδιορισµός της Μέσης Γραµµής α ό τις ακτές (Median Line). - Η αρχή των Ισοα οστάσεων α ό τις ακτές σαν µέθοδος υ ολογισµού. - Στην ερί τωση µε Ισραήλ, συµ ληρώθηκε το κενό µεταξύ της Μέσης Γραµµής Λιβάνου και της Μέσης Γραµµής Αιγύ του. - Στην οριοθέτηση Κύ ρου Ισραήλ ελήφθη υ όψη το όριο του τµήµατος 12 της αδειοδότησης ου ροηγήθη στην Κυ ριακή ΑΟΖ και έγιναν οι σχετικές α οζηµιώσεις.
4. Παράγοντες ου ε ιµέτρησαν κατά τη συνοµολόγηση των διακρατικών συµφωνιών οριοθέτησης της ΑΟΖ Τεχνικοί αράµετροι. - Η αρχή των ίσων α οστάσεων ακολουθήθηκε σ όλες τις συµφωνίες. - Τα όρια των ακραίων σηµείων ηταν κατ αρχή εκτιµήσεις µε ρόνοια στις συµφωνίες για ανα ροσαρµογή των σηµείων (τριεθνή / triple points). - Οι γεωγραφικές συντεταγµένες των σηµείων ( 8 σηµεία Κύ ρου Αιγύ του, 6 σηµεία Κύ ρου Λιβάνου, 12 σηµεία Κύ ρου Ισραήλ) έχουν καθοριστεί στο σύστηµα WGS 84 µε ακρίβεια 1" (arc second). - Οι Γραµµές Οριοθέτησης έχουν σηµειωθεί σε χάρτες του Br. Admiralty Chart No. 183 κλ. 1:1,100,000 κατάλληλα ιστο οιηµένοι α ό τους αντίστοιχους υδρογράφους / χαρτογράφους των εµ λεκοµένων χωρών.
4. Παράγοντες ου ε ιµέτρησαν κατά τη συνοµολόγηση των διακρατικών συµφωνιών οριοθέτησης της ΑΟΖ Σηµαντικός αράγοντας - Όλες οι συµφωνίες εριλαµβάνουν βασικό άρθρο για συµφωνία συνεκµετάλλευσης (utilization agreement) α ό κοινού ανά τυξη και εκµετάλλευση στις ερι τώσεις διασταυρωµένων α οθηκευτήρων υδρογοναθράκων.
5. Συµ εράσµατα - Το µεγάλο ενδιαφέρον ε ενδυτών για εκµετάλλευση των α οθεµάτων υδρογονανθράκων και την ανά τυξη σχετικών αρα λεύρων έργων ό ως LGN κ.α. υ οχρεώνει τόσο τα κράτη όσο και ιδιώτες για ειρηνική αξιο οίηση των νέων δεδοµένων. - Ο οιαδή οτε άνοµη και αδικαιολόγητη αντίδραση τρίτων τους αφήνει εκτεθειµένους. - Οι ρόσφατες οριοθετήσεις της ΑΟΖ στην ανατολική λεκάνη της Μεσογείου ακυρώνουν αροχυµένες νοοτρο ίες και ροδιαγράφουν νέες.
CASUS BELLI PACIS ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ