ΑΝΩΤΑΤΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΙ ΑΓΩΓΙΚΗΣ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗΣ ΓΕΝΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΠΑΙ ΑΓΩΓΙΚΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ «Εκπαιδευτική Τεχνολογία-Πολυµέσα» To ιαδίκτυο ως πηγή αναζήτησης & δηµοσίευσης εκπαιδευτικών πόρων Κ.Παπανικολάου Επ. Καθηγήτρια kpapanikolaou@aspete.gr ιαδίκτυο & νέες εξιότητες άµεση πρόσβαση σε µεγάλης κλίµακας πληροφορία - συµπεριλαµβανοµένων µαθησιακών πόρων και σχεδίων µαθηµάτων εξιότητες: - αναζητούν πληροφορίες, - αξιολογούν πηγές ως προς την παιδαγωγική τους αξία και την καταλληλότητά τους και να τις ενσωµατώσουν στη διδασκαλία. - χρήση πληροφορίας: θέµατα λογοκλοπής (plagiarism) & πνευµατικής ιδιοκτησίας Υπηρεσίες αναζήτησης πηγών στο ιαδίκτυο «Μηχανές Αναζήτησης» (search engines) «Θεµατικοί Κατάλογοι»-Αρχειοκατάλογοι (directories) Πύλες (portals) Αποθήκες µαθησιακών αντικειµένων ιαµεσολαβητές µαθησιακών πηγών (educational brokers) Αναζήτηση στο ιαδίκτυο Μηχανές Αναζήτησης Γενικού /Ειδικού στόχου Google, Msn, Ask, Μεταµηχανές DogPile www.dogpile.com Θεµατικοί Κατάλογοι Yahoo! http://www.yahoo.com Open Directory Project (ODP) http://dmoz.org/ Google Directory http://directory.google.com 1
Μηχανές αναζήτησης ειδικού στόχου Εξειδικευµένες µηχανές αναζήτησης ελληνικών ιστολογίων (blogs). URLs: http://blogz.gr, http://www.blogle.gr. Μηχανές αναζήτησης/θεµατικοί κατάλογοι για παιδιά: Yahoo! Kids που λειτουργεί µε ερωτήσεις http://kids.yahoo.com/, KidsConnect από την Αµερικάνικη ένωση βιβλιοθηκάριων. URL: http://www.ala.org/iconn/askkc.html, Kidsclick! αναζήτηση στο ιαδίκτυο σχεδιασµένη από βιβλιοθηκάριους (websearch designed by librarians). URL: http://www.kidsclick.org/ βιβλιοθήκη Awesome µε εσωτερική διαδικασία αξιολόγησης των δικτυακών τόπων που προτείνει), σύνδεσµος Find Web Sites For Kids. URL: http://www.rcls.org/ksearch.htm Μηχανές αναζήτησης επιστηµονικού περιεχοµένου (1/2) Scirus: µηχανή αναζήτησης επιστηµονικού υλικού. URL: http://www.scirus.com Google Scholar: µηχανή αναζήτησης εκπαιδευτικού επιστηµονικού περιεχοµένου. URL: http://scholar.google.com openarchives.gr: µηχανή αναζήτησης ελληνικών ψηφιακών βιβλιοθηκών και ιδρυµατικών αποθετηρίων. Πραγµατοποιεί ταυτόχρονη αναζήτηση σε 17 ψηφιακές βιβλιοθήκες που περιέχουν έγγραφα όπως διπλωµατικές εργασίες, διδακτορικές διατριβές ή επιστηµονικές δηµοσιεύσεις µε ποικίλα θέµατα όπως Μουσική, Οικονοµικά. URL: openarchives.gr e-prints in Library and Information Science: ελεύθερης πρόσβασης αρχειοθήκη (open archive) για επιστηµονικά και τεχνικά κείµενα για Βιβλιοθηκονοµία, Πληροφορική και Τεχνολογία. URL: http://eprints.rclis.org/ Εχει αξιολογηθεί ως τρίτη ανάµεσα στις 200 καλύτερες διεθνώς (δες Directory of World Repositories 2008, http://www.webometrics.info/top200_rep.asp) Μηχανές αναζήτησης επιστηµονικού περιεχοµένου (2/2) Μηχανή που διευκολύνει την αναζήτηση πηγών για εκπαιδευτική χρήση ανά γνωστικό αντικείµενο. Συντηρείται από το Υπουργείο Παιδείας των ΗΠΑ. URL: http://www.free.ed.gov/index.cfm The Internet Public Library: Mηχανή αναζήτησης ψηφιακών βιβλιοθηκών ανοικτής πρόσβασης µε θεµατική οργάνωση (π.χ. θέµα computers). URL: http://ipl.org Ειδική υπηρεσία αναζήτησης και υποστήριξης για παιδιά (http://ipl.org/div/kidspace/) και εφήβους (http://ipl.org/div/teen). Η Εικονική βιβλιοθήκη για την Πληροφορική (WWW Virtual Library Computing and Computer Science) (http://vlib.org/computing): αποτελεί τον αρχαιότερο κατάλογο δικτυακών τόπων στο ιαδίκτυο, ξεκίνησε το 1991 από τον Tim Berners-Lee στο CERN, Γενεύη. Mηχανή αναζήτησης ως εργαλείο µετάφρασης & ορθογραφικό λεξικό Worldlingo (www.worldlingo.com) Altavista (http://world.altavista.com/) που χρησιµοποιεί τεχνολογία Systran & Ορθογραφικό λεξικό Google http://translate.google.com Bebelfish http://babelfish.altavista.com 2
Εργαλεία για αναζήτηση Χρονικοί περιορισµοί σε συγκεκριµένες περιοχές στο ιαδίκτυο π.χ. uoa.gr Παρόµοιες λέξεις και συνώνυµα internet marketing ~professional Συγκεκριµένοι τύποι αρχείων internet marketing filetype:ppt Ερµηνεία λέξεων define: computer Αναζήτηση µαθησιακού υλικού. Αποθήκες - ιαµεσολαβητές «Μαθησιακό αντικείµενο» (learning object): κάθε οντότητα, είτε ψηφιακή είτε όχι, η οποία είναι δυνατόν να χρησιµοποιηθεί για τη µάθηση, την εκπαίδευση και την κατάρτιση. Μαθησιακά Μετα-δεδοµένα (meta-data): περιγραφές των µαθησιακών αντικειµένων µε βαση συγκεκριµένα χαρακτηριστικά τους Aποθήκες µαθησιακών αντικειµένων (Learning Object Repositories), µαθησιακές αποθήκες, διαµεσολαβητές εκπαιδευτικού υλικού (learning resource brokers, e-learning brokers ), ψηφιακές αποθήκες: συστήµατα που περιέχουν αποθηκευµένο µαθησιακό υλικό καθώς και κατάλληλες περιγραφές του µαθησιακού υλικού, ώστε να είναι δυνατή η αναζήτηση και ανάκτηση του υλικού από τους χρήστες των συστηµάτων αυτών µέσω εξειδικευµένων ερωτήσεων Εκπαιδευτικές Πύλες (portals) τοποθεσία στον παγκόσµιο ιστό που φιλοδοξεί να οδηγήσει το χρήστηεκπαιδευτικό σε επιλεγµένους δικτυακούς τόπους, ταξινοµηµένους σε διάφορες κατηγορίες / συχνά προσφέρουν ποικίλες υπηρεσίες Εκπαιδευτική Πύλη ΥπΕΠΘ http://www2.e-yliko.gr Πανελλήνιου Σχολικού ικτύου http://www.sch.gr Πύλη Νοτίου Αιγαίου http://www.epyna.gr Ελληνική Πύλη Παιδείας http://www.eduportal.gr Σελίδες http://www.e-selides.gr αφορά δασκάλους µαθητές, γονείς άσκαλος http://www.daskalos.gr Πρωτοβάθµια Εκπαίδευση και Νέες Τεχνολογίες http://www.de.sch.gr/kvoutsin/, Βουτσινάκης Κώστας, Εκπαιδευτικός ΠΕ70 Σχολικός Εκπαιδευτικός ικτυακός Ιστός Αγαίου. Εκπαιδευτικό Υλικό για Πρωτοβάθµια. http://www.rhodes.aegean.gr/sxedia/index.htm 3
είγµατα.. Multimedia Educational Resource for Learning and Online Teaching (MERLOT) http://www.merlot.org Educational Resources Information Center (ERIC) του Υπουργείου Παιδείας των ΗΠΑ http://www.eric.ed.gov/ BECTA (British Educational Communications and Technology Agency): κυβερνητική υπηρεσία του Ην. Βασιλείου που ηγείται της ένταξης των ΤΠΕ στην εκπαίδευση. URL: http://www.becta.org.uk/ ίκτυο Aποθηκών µαθησιακών αντικειµένων στον Καναδά edusource Canada, http://www.edusource.ca/english/home_eng.html Ariadne Foundation http://www.ariadne-eu.org A European Association open to the World, for Knowledge Sharing and Reuse. The Educator s Reference Desk http://www.eduref.org/ Gateway to the 21 st century skills http://www.thegateway.org/ άλλες πηγές µαθησιακού υλικού... Unlocking Knowledge, Empowering Minds ΜΙΤΟPE COURSEWARE Πανεπιστηµιακά ιδρύµατα παρέχουν πρόσβαση στο εκπαιδευτικό τους υλικό Open Courseware του Τεχνολογικού Ινστιτούτου της Μασαχουσέτης (ΜΙΤ) [http://ocw.mit.edu/ ] Open University, UK http://openlearn.open.ac.uk/ Μηχανή αναζήτησης World Lecture Hall http://web.austin.utexas.edu/wlh/ free online course materials from around the world ικτυακοί τόποι κοινωνικού τύπου Ελλάδα (1/2) Ελληνική Επιστηµονική Ένωση Τεχνολογιών Πληροφορίας & Επικοινωνιών στην Εκπαίδευση ΕΤΠΕ http://www.etpe.gr ικτυακοί τόποι υποστηριζόµενοι από κοινότητες εκπαιδευτικών Ελληνική Ένωση για την Αξιοποίηση των Τεχνολογιών της Πληροφορίας και της Επικοινωνίας στην Εκπαίδευση e- ίκτυο http://www.e-diktyo.eu Πανελλήνια Ένωση Εκπαιδευτικών για την αξιοποίηση των ΤΠΕ στη διδασκαλία των Φυσικών Επιστηµών Μιχάλης ερτούζος http://ekped.gr/ Ελληνική Πύλη Παιδείας http://www.eduportal.gr School.gr http://www.daskalos.gr Eδρα εκπαίδευσης http://www.edra.gr ικτυακοί τόποι κοινωνικού τύπου ιεθνείς (2/2) 4Teachers.org, διδασκαλία µε την υποστήριξη της τεχνολογίας http://4teachers.org Κοινότητα που υποστηρίζει την ανταλλαγή σχεδίων µαθηµάτων διερευνητικής προσέγγισης, παρακολούθηση σχετικών βιντεοσκοπηµένων διδασκαλιών, συµµετοχή σε online συζητήσεις, συµµετοχή σε οµάδες που επικεντρώνονται σε ένα συγκεκριµένο θέµα ή ιδέαforum ιερευνητικής Μάθησης (Inquiry Learning Forum) υποστηριζόµενη από το πανεπιστήµιο της Ιndiana http://ilf.crlt.indiana.edu/ Οnline κοινότητα για την ανταλλαγή εκπαιδευτικών video. Παρέχει δυνατότητα ανάρτησης video, καθώς και διαµόρφωσης προσφερόµενων video, προσβάσιµων από τους µαθητές και συναδέλφους σας, µέσω του ιστολογίου ή της προσωπικής ιστοσελίδας σας. TeacherTube http://www.teachertube.com/ 4
Aξιολόγηση και χρήση πηγών από το ιαδίκτυο Aξιολόγηση δικτυακών τόπων και υλικού που εντοπίζεται στο ιαδίκτυο Χρήση πληροφορίας που εντοπίζεται στο ιαδίκτυο: Πνευµατική ιδιοκτησία & Plagiarism Aξιολόγηση δικτυακών τόπων Ο κάθε χρήστης του ιαδικτύου θα πρέπει να είναι σε θέση να αξιολογεί τις πηγές που εντοπίζει στο ιαδίκτυο, πριν τις εµπιστευτεί και τις χρησιµοποιήσει, αναζητώντας σε αυτές δείκτες/κριτήρια της ποιότητάς της. Για την αξιολόγηση πηγών του ιαδικτύου ως κριτήρια της ποιότητάς τους µπορούν να χρησιµοποιηθούν: η πατρότητα, η επικαιρότητα, η ακρίβεια, η αντικειµενικότητα, η αξιοπιστία. Κριτήρια αξιολόγησης δικτυακών τόπων (1/2) Πατρότητα πηγής (ελέγξτε ποιός υπογράφει την πληροφορία ή ποιός φιλοξενεί το site) Επικαιρότητα (ελέγξτε την ηµεροµηνία ηοσίευσης της πληροφορίας και της τελευταίας ενηµέρωσης του site) Ακρίβεια (ελέγξτε την ακεραιότητα και το βαθµό κάλυψης του θέµατος σε σχέση µε το κοινό στο οποίο απευθύνεται) Κριτήρια αξιολόγησης δικτυακών τόπων (2/2) Αντικειµενικότητα (Objectivity) (ελέγξτε ταυτότητα του οργανισµού που χρηµατοδοτεί το δικτυακό τόπο - sponsors) Παράδειγµα µια εµπορική διαφήµιση προϊόντος - πληροφορίες για το ίδιο προϊόν, οι οποίες προέρχονται από οικολογικές οργανώσεις. Αξιοπιστία (Credibility) (ελέγξτε στόχο της πληροφορίας και την ύπαρξη χαρακτηριστικών ελέγχου ποιότητας στο κείµενο) Η ιστοσελίδα δηµιουργήθηκε για να ενηµερώσει, να εξηγήσει, να πείσει, να διαφηµίσει ή να καταγγείλει. Χαρακτηριστικά ελέγχου ποιότητας : η παροχή βιβλιογραφικής υποστήριξης, η αναφορά σε συναφείς εργασίες, η έλλειψη ορθογραφικών ή συντακτικών λαθών, οι αναφορές άλλων αξιόπιστων πηγών στο κείµενο 5
Χρήση πληροφορίας από το ιαδίκτυο: πνευµατική ιδιοκτησία & plagiarism Πνευµατικά δικαιώµατα χρήσης υλικού από το ιαδίκτυο (Copyright, 2001; Creative Commons http://creativecommons.org/ provides free tools that let authors, scientists, artists, and educators easily mark their creative work with the freedoms they want it to carry ) εφόσον σε µια εργασία χρησιµοποιηθούν ιδέες, κείµενο, γραφικά ή οποιαδήποτε άλλη µορφή πληροφορίας που εντοπίστηκε στο ιαδίκτυο και που θεωρείται πνευµατική ιδιοκτησία, θα πρέπει να γίνεται επίσηµη αναφορά στην πηγή και το δηµιουργό της Π.χ. Οδύσσεια: Ελληνικά Σχολεία στην Κοινωνία της Πληροφορίας. http://odysseia.cti.gr [Τελευταία επίσκεψη 09/2001]. ιαδίκτυο και θέµατα πνευµατικής ιδιοκτησίας: Πηγές Οδηγοί της βιβλιοθήκης του Oxford Brookes University http://www.brookes.ac.uk/library/guideintro.html (Citing your references using the Harvard (Author-Date) system, Citing your references using British Standard (numeric) system) όπου περιγράφονται τα Harvard και British πρότυπα αναφοράς ηλεκτρονικών πηγών, ικτυακός τόπος Copyright kids http://www.copyrightkids.org/, ενδιαφέρον πολυµεσικό υλικό και δραστηριότητες για το θέµα της πνευµατικής ιδιοκτησίας σχεδιασµένο για παιδιά από τον µη κερδοσκοπικό οργανισµό Copyright Society των ΗΠΑ. ιαδίκτυο ως µέσο για... επικοινωνία, συνεργασία, ανάπτυξη κοινοτήτων, ανταλλαγή εκπαιδευτικού υλικού / σχεδίων µαθηµάτων Ευρωπαϊκό ίκτυο Σχολείων, The European Schoolnet http://www.eun.org Global Schoolnet Foundation http://www.gsn.org/] ράση etwinning http://etwinning.sch.gr/ Ιστολόγιο εκπαιδευτικού προωτοβάθµιας επιµορφώτριας ΤΠΕ http://kse08.wordpress.com/ Τι σηµαίνει Ελεύθερο Λογισµικό ή Λογισµικό Ανοιχτού κώδικα Λογισµικό που µπορεί να χρησιµοποιηθεί, αντιγραφεί, µελετηθεί, τροποποιηθεί και αναδιανεµηθεί χωρίς περιορισµό (Free Software Foundation): Ελευθερία 0: Ελευθερία χρήσης του προγράµµατος για οποιονδήποτε σκοπό (ελεύθερο από χρέωση - freeware) Ελευθερία 1: Ελευθερία µελέτης και τροποποίησης του προγράµµατος (λογισµικό ανοιχτού κώδικα - open-source) Ελευθερία 2: Ελευθερία αντιγραφής του προγράµµατος (ελεύθερο από χρέωση - freeware) Ελευθερία 3: Ελευθερία βελτίωσης του προγράµµατος και επανέκδοσης του, προς το συµφέρον της κοινότητας των χρηστών (λογισµικό ανοιχτού κώδικα - open-source) είγµατα: Linux, Mozilla και OpenOffice 6
Πηγές ανοικτού λογισµικού Κοινότητα Ελεύθερου Λογισµικού ΕΜΠ (http://foss.ntua.gr): δικτυακός τόπος που περιέχει πολλές πληροφορίες σχετικά µε το ΕΛ/ΛΑΚ λογισµικό Ελεύθερο Λογισµικό / Λογισµικό Ανοικτού Κώδικα http://www.ellak.gr/ : εθελοντική προσπάθεια µε σκοπό να καταγράψει και να βοηθήσει της ενέργειες εξελληνισµού και υποστήριξης του ελεύθερου / ανοιχτού λογισµικού στη Ελλάδα Ελεύθερο Λογισµικό / Λογισµικό Ανοικτού Κώδικα για την Εκπαίδευση http://opensoft.sch.gr Ασφάλεια στο ιαδίκτυο Ασφάλεια στο ιαδίκτυο για νέους ανθρώπους, δασκάλους, µαθητές, γονείς http://www2.eyliko.gr/safety/getsafe/pupil.htm Μάθετε και διασκεδάστε µε ασφάλεια στο Ιnternet. Οδηγίες και συµβουλές από την Microsoft http://www.lysias.gr/instructions.asp 7