ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ: Επίκτητη Δυσλεξία και παρουσίαση του Τεστ Ανίχνευσης της Δυσλεξίας στους Ενήλικες (DAST)

Τ.Ε.Ι. ΗΠΕΙΡΟΥ Παράρτημα Ιωαννίνων Σχολή Επαγγελμάτων Υγείας και Πρόνοιας Τμήμα Λογοθεραπείας ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ: Επίκτητη Δυσλεξία και παρουσίαση του Τεστ Ανίχνευσης της Δυσλεξίας στους Ενήλικες (DAST) Επιβλέπουσα καθηγήτρια: Ζακοπούλου Βικτωρία Σπουδάστριες: Δριδάκη Αργυρώ (Α.Μ. 10909) Κόλλια Δήμητρα (Α.Μ. 11283) ΙΩΑΝΝΙΝΑ 2013

Περίληψη Είναι απόλυτα σημαντικό να υπάρχει ένας έγκυρος και εύκολος τρόπος ανίχνευσης των δυσκολιών της ανάγνωσης σε άτομα που παρουσιάζουν τέτοιου είδους διαταραχές ακόμα και σε μη πρώιμο στάδιο. Το Τεστ Ανίχνευσης της Δυσλεξίας στους Ενήλικες (DAST) αποτελεί ένα σημαντικό βήμα προς αυτή την κατεύθυνση. Με πολλές ιδέες πίσω από την δημιουργία του και γνώμονα την ύπαρξη πρώιμων ανιχνευτικών τεστ, για μικρότερες ηλικίες το DAST αποσκοπεί στο να κάνει ένα πρώτο βήμα προς την έγκυρη αξιολόγηση της δυσλεξίας σε ηλικίες άνω των 16:6 ετών. Περιλαμβάνει 11 δοκιμασίες δομημένες με τρόπο όσο γίνεται πιο ευχάριστο και ξεκάθαρο προς τον ενήλικα που του χορηγείται, έτσι ώστε η διάρκεια του να είναι ιδιαίτερα μικρή. Περιέχει λεπτομερή παρουσίαση του τρόπου με τον οποίο δομήθηκαν οι δοκιμασίες καθώς επίσης και όλη την σκέψη που είναι απαραίτητη για τον καθορισμό των τομέων στους οποίους δυσκολεύονται οι δυσλεξικοί. Πρόλογος Στην πολυετή και ομολογουμένως δύσκολη δουλειά της κατανόησης της φύσεως των μαθησιακών δυσκολιών έχουν αφιερώσει πολύτιμο χρόνο ανά τα χρόνια, διάφοροι ερευνητές. Τα αποτελέσματα των ερευνών αυτών έχουν φέρει στο φως στοιχεία που μας βοηθούν να εξερευνήσουμε περεταίρω τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν άτομα με μαθησιακές δυσκολίες και ειδικότερα δυσκολίες σχετικές με την ανάγνωση. Τα στοιχεία αυτά αφορούν πέρα από τα πιθανά αίτια των δυσκολιών αυτών, χαρακτηριστικά ατόμων με δυσκολίες στην ανάγνωση, καθώς επίσης και κριτήρια αναγνώρισης τους. Στην παρούσα εργασία έχουμε ως σκοπό να παρουσιάσουμε το Τεστ Ανίχνευσης της Δυσλεξίας στους Ενήλικες ή αλλιώς DAST το οποίο εκδόθηκε υπό την στέγη της PEARSON ASSESMENT και δημιουργήθηκε από τους Dr. A.J. Fawcett και Professor R.I. Nicolson. ~ 1 ~

Ευχαριστίες Θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε την κ. Ζακοπούλου Βικτωρία για την πολύτιμη βοήθειά της καθώς επίσης και την κ. Μάγκου Λαμπρινή για την συνεργασία της. Ευχαριστούμε επίσης τις οικογένειες μας για την υποστήριξη καθώς επίσης και τους φίλους μας για τις πολύτιμες συμβουλές και την βοήθεια τους. Περιεχόμενα Περίληψη... 1 Πρόλογος... 1 Εισαγωγή... 6 Το Τεστ Ανίχνευσης της Δυσλεξίας Στους Ενήλικες (17+ ετών)... 11 ΕΙΣΑΓΩΓΗ... 12 Επισκόπηση του εγχειριδίου... 13 Μέρος 1 ο :... 15 Υποδομή του Τεστ Ανίχνευσης της Δυσλεξίας σους Ενήλικες... 15 Κεφάλαιο 1: Ιδέες Πίσω από το DAST... 16 Απαιτήσεις για το DAST... 16 Θετικοί δείκτες για δυσλεξία... 17 Απαιτήσεις σταθμισμένες από τον νόμο... 19 Το περιεχόμενο του DAST... 21 Δοκιμασίες επίτευξης... 22 Διαγνωστικές δοκιμασίες... 23 Κεφάλαιο 2: Ανάπτυξη και χρήση του DAST... 25 Ανάπτυξη του DAST... 25 Επιλέγοντας και τελειοποιώντας τις πρωτότυπες δοκιμασίες... 25 Δημιουργώντας ηλικιακούς κανόνες για κάθε δοκιμασία.... 26 Εισαγωγή των δεικτών επικινδυνότητας... 27 Αναπτύσσοντας ένα αποτέλεσμα «Σε Κίνδυνο»... 27 Ποσοστά εμφάνισης... 29 Αξιοπιστία... 30 ~ 2 ~

Αξιοπιστία επανεξέτασης... 30 Inter-form reliability... 31 Inter rater agreement... 31 Test Inter Correlations... 32 Εγκυρότητα... 33 DAST για μαθητές Vs DAST για τον γενικό πληθυσμό... 34 Ώριμοι μαθητές... 35 Αποτελέσματα του DAST... 36 Υποστήριξη της μάθησης... 36 Ειδικές Ανάγκες... 36 Παραχωρήσεις εξέτασης... 36 Διάκριση μεταξύ της δυσλεξίας και γενικότερων μαθησιακών δυσκολιών... 37 Αρχεία... 37 Κεφάλαιο 3: Χρησιμοποιώντας το DAST: μια επισκόπηση... 38 Χρησιμοποιώντας το DAST... 38 Γενικές οδηγίες στους εξεταστές... 38 Παίρνοντας επίσημη άδεια... 39 Βαθμολογώντας το τεστ... 39 Χρησιμοποιώντας τους κανόνες... 39 Υπολογίζοντας το πηλίκο επικινδυνότητας... 39 Συμπληρώνοντας το προφίλ... 40 Μελέτη περιστατικού DAST... 40 Σημειώσεις στην Φόρμα Καταγραφής... 40 Συμπληρώνοντας την φόρμα καταγραφής... 44 Υπολογίζοντας τον δείκτη επικινδυνότητας για κάθε δοκιμασία... 44 Υπολογίζοντας τον συνολικό δείκτη επικινδυνότητας (ΣΔΕ)... 45 Δημιουργώντας το προφίλ... 45 Ερμηνεύοντας την φόρμα καταγραφής και το προφίλ... 46 Πιθανή υποστηρικτική δράση... 47 Κεφάλαιο 4: Περεταίρω πληροφορίες... 48 Υποστήριξη για ενήλικες με δυσκολίες ανάγνωσης... 48 Περεταίρω αξιολόγηση... 48 Σχόλια... 49 Διδάσκοντας... 50 ~ 3 ~

Βοήθεια για ανέργους ενήλικες με δυσλεξία... 51 Άλλες πηγές του Ηνωμένου Βασιλείου για βοήθεια και ενημέρωση:... 52 Κλασσικά στην ανάγνωση και την ορθογραφία... 53 Υποστήριξη βασιζόμενη σε ηλεκτρονικούς υπολογιστές... 54 Εκδόσεις διδακτικού υλικού για υποστήριξη της ανάγνωσης και/ή την δυσλεξία... 55 Βιβλία υποστήριξης... 55 Προέλευση των δοκιμασιών... 58 Σχετικά με τους συγγραφείς... 59 Απαντήσεις σε συχνές ερωτήσεις σχετικά με το DAST.... 60 Πρέπει να ολοκληρωθούν όλες οι δοκιμές σε μία συνεδρίαση;... 60 Μπορώ να κάνω τις δοκιμές με διαφορετική σειρά;... 60 Τι πρέπει να κάνω εάν ένα άτομο αγχωθεί πάρα πολύ ή παύει να είναι συγκεντρωμένο;... 61 Μπορώ να υπολογίσω ένα ΣΔΕ, ακόμη και αν δεν έχω ολοκληρώσει όλες τις δοκιμασίες;... 61 Μπορώ να χρησιμοποιήσω το DAST για άτομα νεότερα των 16ετών;... 61 Μπορώ να χρησιμοποιήσω το DAST για άτομα μεγαλύτερα από τα πρότυπα ηλικίας; 61 Μπορώ να φωτοτυπήσω τα τεστ;... 61 Μπορώ να φωτοτυπήσω τα έντυπα εγγραφής;... 61 Τι πρέπει να κάνω αν έχω μια απορία σχετικά με τις δοκιμές;... 62 Κεφάλαιο 5: Σύγκριση του DST και DAST... 62 Μέρος 2:... 64 Οι δοκιμασίες του DAST... 64 Προετοιμασία και εξέταση... 65 Γενικές οδηγίες προς τους εξεταστές... 65 Προετοιμασία... 66 Καλά πριν την εξέταση... 66 Τη μέρα την εξέτασης... 66 Κρατώντας τα αποτελέσματα... 67 Δοκιμασία 1. Γρήγορη Κατονομασία... 68 Δοκιμασία 2. Ανάγνωση του ενός Λεπτού... 70 Δοκιμασία 3. Στάση Σώματος... 72 Δοκιμασία 4. Φωνημική Κατάτμηση... 74 Δοκιμασία 5. Ορθογραφία των Δυο Λεπτών... 77 ~ 4 ~

Δοκιμασία 6. Ανάποδη απαρίθμηση ψηφίων... 80 Δοκιμασία 7. Ανάγνωση παραγράφου ψευδολέξεων... 82 Δοκιμασία 8. Μη Λεκτικός Συλλογισμός... 84 Δοκιμασία 9. Γράψιμο του Ενός Λεπτού... 89 Δοκιμασία 10. Λεκτική Ευφράδεια... 91 Δοκιμασία 11. Σημασιολογική Ευφράδεια... 93 Συμπεράσματα... 96 Πρωτόκολλο Έρευνας... 97 REFERENCES... 110 ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ... 114 Παράρτημα... 114 ~ 5 ~

Εισαγωγή Η αναπτυξιακή δυσλεξία ορίζεται, ως μια «ασυμφωνία» μεταξύ αναγνωστικής ικανότητας και νοημοσύνης σε παιδιά τα οποία λαμβάνουν την επαρκή εκπαίδευση πάνω στον τομέα της ανάγνωσης. Καθώς ο ορισμός είναι ως επί το πλείστον συμπεριφοριστικός, δεν εξηγεί επαρκώς τις αιτίες των αποτυχιών της ανάγνωσης. Πλέον είναι καθιερωμένο ότι η δυσλεξία είναι μια νευρολογική διαταραχή γενετικής προέλευσης η οποία και διερευνάται συνεχώς. Πέρα όμως από αυτή την ομοφωνία, όσον αφορά την φύση της δυσλεξίας, και παρά την πληθώρα των σχετικών ερευνών ανά τα χρόνια οι βαθύτερες βιολογικές και γνωστικές αιτίες των δυσκολιών της ανάγνωσης, εξακολουθούν να είναι πολυσυζητημένες. Όντως, ανατρέχοντας στην βιβλιογραφία υπάρχουν ούτε λίγο ούτε πολύ τρείς κυρίαρχες θεωρίες. (Grigorenko, 2001) Η φωνολογική θεωρία είναι μια από τις παλαιότερες θεωρίες που επιχειρούν να εξηγήσουν τα βαθύτερα αίτια της δυσλεξίας. Με την δεκαετία του 70 να δίνει την ευκαιρία για περεταίρω ανάπτυξη των ερευνών πάνω στην αντίληψη του λόγου, πρωτοεμφανίστηκε η ερμηνεία των εμφανών δυσκολιών της ανάγνωσης, ως φωνολογικό έλλειμμα.(rasmus και Ahissar, 2012 ) Σύμφωνα λοιπόν με τους υποστηρικτές της φωνολογικής θεωρίας της δυσλεξίας, τα δυσλεξικά άτομα έχουν μια ιδιαίτερη δυσκολία στην αναπαράσταση, αποθήκευση και/ή ανάκληση των φωνημάτων. (Bradley και Bryant, 1978; Brady και Shankweiler, 1991; Snowling, 1981; Vellutino, 1979). Έρευνες σχετικές με την φυσιολογική ανάπτυξη της ανάγνωσης μας παρέχουν ένα πλαίσιο μέσα από το οποίο μπορούμε να κατανοήσουμε καλύτερα την σημασία της φωνολογικής αναπαράστασης στην διαδικασία εκμάθησης της ανάγνωσης και συνεπώς τις δυσκολίες της δυσλεξίας. Σε ένα βασικό επίπεδο, αρχικά, η ανάγνωση απαιτεί από το παιδί να αναπτύξει ένα σύστημα αντιστοιχίσεων μεταξύ των γραμμάτων, των τυπωμένων λέξεων (γραφήματα) και των ήχων των προφερόμενων λέξεων(φωνήματα). Το σύστημα αυτό των αντιστοιχίσεων δίνει την δυνατότητα στον αναγνώστη να αποκωδικοποιεί νέες λέξεις και έτσι να δημιουργεί μια βάση για μελλοντική και πιο ολοκληρωμένη αναγνωστική ικανότητα.(snowling, 2006 ) Σύμφωνα λοιπόν με την φωνολογική θεωρία και έχοντας υπ όψιν το παραπάνω ~ 6 ~

σύστημα αντιστοιχίσεων, ο εγκέφαλος των δυσλεξικών ατόμων επεξεργάζεται ανεπαρκώς την φωνολογική αυτή αντιστοίχηση, σε σύγκριση με τους φυσιολογικούς αναγνώστες. (Snowling, 2006) Υποστηρικτές της θεωρίας, έχουν αποδείξει ότι τα δυσλεξικά άτομα έχουν χαμηλή απόδοση σε δοκιμασίες που έχουν σχέση με φωνολογική ενημερότητα όπως η εκούσια κατάτμηση και ο επιδέξιος χειρισμός των ήχων. (Snowling, 2000) Πέρα όμως από την πιο προφανή ίσως δυσκολία των δυσλεξικών ατόμων να χειρίζονται εκούσια τα φωνήματα, υπάρχουν στοιχεία φτωχής βραχυπρόθεσμης μνήμης και αργής κατονομασίας, τα οποία επίσης υποδεικνύουν ένα βαθύτερο φωνολογικό έλλειμμα που έχει σχέση με την ποιότητα των αντιστοιχίσεων, την δυνατότητα προσέγγισής τους και την ανάκλησή τους. (Snowling, 2000) Σκοπός της φωνολογικής θεωρίας είναι να ερμηνεύσει τις δυσκολίες των δυσλεξικών ατόμων, βάση του φωνολογικού ελλείμματος που παρουσιάζουν. Υπάρχουν όμως χαρακτηριστικά δυσλεξικών ατόμων που η φωνολογική θεωρία αδυνατεί να εξηγήσει (Rasmus και συνεργάτες). Αυτά κυρίως αφορούν τον κινητικό έλεγχο και τις διαταραχές του που συχνά εμφανίζουν τα άτομα με δυσλεξία όπως είναι η αδεξιότητα. (Snowling, 2000). Στην έρευνα που πραγματοποίησαν οι Rasmus, Firth και οι συνεργάτες τους κατέληξαν ότι στην καθολικότητα του δείγματός του το βασικό έλλειμμα των δυσλεξικών που συμμετείχαν, ήταν φωνολογικής φύσεως. Η δυσλειτουργία της παραγκεφαλίδας σε άτομα με δυσλεξία προτάθηκε ως θεωρία που επιχειρεί να εξηγήσει τα αίτια της, μέσα από την παρατήρηση και διαπίστωση ότι πολλά δυσλεξικά άτομα είναι αδέξια και έχουν γενικά φτωχό κινητικό έλεγχο. (Nicolson & Fawcett, 1990). Καθώς όμως είναι κοινά αποδεκτό ότι στην δυσλεξία καθολικό χαρακτηριστικό είναι η διαταραγμένη φωνολογική ενημερότητα, τίθεται το ερώτημα, του πως η δυσλειτουργία της παραγκεφαλίδας ή οι τυχών ανωμαλίες της είναι ικανές να προκαλέσουν φωνολογικό έλλειμμα καθώς επίσης και δυσκολίες στην ανάγνωση. Eνώ είναι ίσως η πιο αμφισβητούμενη θεωρία σχετικά με την δυσλεξία, η παρεγκεφαλιδική θεωρία έχει να μας παρουσιάσει στοιχεία που σχετίζονται με την διαταραχή. Ένας τρόπος κατά τον οποίο η παρεγκεφαλίδα θα μπορούσε να δημιουργήσει δυσκολίες στην ανάγνωση είναι μέσω της άρθρωσης. Καθώς παίζει σημαντικό ρόλο στον κινητικό έλεγχο μπορεί πολύ πιθανών να οδηγήσει σε ~ 7 ~

διαταραγμένη άρθρωση η οποία με την σειρά της να οδηγήσει σε διαταραγμένες φωνολογικές αναπαραστάσεις. Ακόμη η παρεγκεφαλίδα συμβάλλει σημαντικά στην αυτοματοποίηση ήδη μαθημένων δεξιοτήτων όπως η οδήγηση, το ποδήλατο, η ανάγνωση κλπ, συνεπώς πιθανή δυσλειτουργία της είναι δυνατό να επηρεάσει μεταξύ άλλων και την εκμάθηση του συσχετισμού γραφήματος-φωνήματος (Fawcett και συνεργάτες 1996). Παρότι και άλλες εγκεφαλικές περιοχές μπορεί να συμβάλλουν στην ανάγνωση, οι διαφορές στις εγκεφαλικές αυτές δομές που βρήκαν οι παραπάνω ερευνητές είναι αρκετές ώστε να διαφοροποιήσουν τους δυσλεξικούς από τους μη και να προβλέψουν δυσκολίες στο σύνολο του δείγματος. Προτού φτάσει στην τελική της μορφή και θεωρηθεί μια «ενωτική» ουσιαστικά θεωρία, η μεγαλοκυτταρική θεωρία, αποτελεί μια γενίκευση της οπτικής θεωρίας. Σύμφωνα με την Οπτική θεωρία (Livingstone και συνεργάτες., 1991, Lovegrove και συνεργάτες., 1980, Stein και Walsh, 1997) η δυσλεξία μπορεί να θεωρηθεί ως μια οπτική διαταραχή κατά την οποία προκαλούνται δυσκολίες στην επεξεργασία των τυπωμένων λέξεων σε μια σελίδα κειμένου. Σε βιολογικό επίπεδο, το οπτικό σύστημα χωρίζεται σε δυο διακριτές πορείες,από τις οποίες η μια είναι μεγαλοκυτταρική. Όταν λοιπόν η μεγαλοκυτταρική οδός είναι για κάποιο λόγο διαταραγμένη αυτό προκαλεί ελλείψεις στην οπτική επεξεργασία και συνεπώς, δυσκολία στην ανάγνωση. Στοιχεία ανατομικά επιβεβαιώνουν πιθανών ανωμαλίες των μεγαλοκυτταρικών στρωμάτων (Livingstone και συνεργάτες., 1991)Η συγκεκριμένη θεωρία δεν αποκλύει το φωνολογικό έλλειμμα υποστηρίζει μια επιπρόσθετη οπτική δυσλειτουργία σε μερικά δυσλεξικά παιδιά. Βάση λοιπόν την οπτικής θεωρίας αναπτύχθηκε η μεγαλοκυτταρική θεωρία (Stein and Walsh) η οποία υποστηρίζει ότι είναι δυνατό να υπάρχουν ανωμαλίες και σε άλλα μεγαλοκυτταρικά συστήματα πέραν του οπτικού (ακουστικό, οπτικό, αφής) τα οποία στέλνουν δεδομένα στην παρεγκεφαλίδα (Stein και συνεργάτες, 2001). Καθώς λοιπόν πρόκειται για μια κατά βάση βιολογική αιτία, η μεγαλοκυτταρική θεωρία επιχειρεί να εξηγήσει όλες τις γνωστές εκδηλώσεις ελλειμμάτων της δυσλεξίας, οπτικό, ακουστικό, αφής, κινητικό και συνεπώς φωνολογικό. Παρ όλα αυτά και καθώς η θεωρία αυτή φαντάζει αρκετά ελκυστική, έχει δημιουργηθεί το ~ 8 ~

ερώτημα, σχετικά με το πόσο είναι δυνατόν έλλειμμα στην μεγαλοκυτταρική οδό να εξηγήσει τις παραπάνω εκδηλώσεις της δυσλεξίας. Αμφιλεγόμενο είναι παρ όλα αυτά το πώς η ακουστική επεξεργασία είναι δυνατό να προβλέψει φωνολογικό έλλειμμα. Οι παραπάνω θεωρίες αποτελούν μια προσπάθεια κατανόησης της αναπτυξιακής δυσλεξίας μέσω πολυετών ερευνών. Είναι σημαντικό ωστόσο να μην ξεχνάμε ότι η δυσλεξία δεν αφορά μόνο νεαρές ηλικίες αλλά και άτομα μεγαλύτερης ηλικίας. Πολλές έρευνες έχουν επικεντρωθεί στις δυσκολίες ανάγνωσης που σχετίζονται με διάφορες μορφές της αναπτυξιακής δυσλεξίας που προκύπτουν στην παιδική ηλικία και συχνά να συνεχίζουν και στην ενήλικη ζωή, καθώς και στους διαφορετικούς τύπους της επίκτητης δυσλεξίας σε ενήλικες. Μπορούμε να ορίσουμε την επίκτητη δυσλεξία ως «την εμφάνιση ελλειμμάτων στην ανάγνωση σε ενήλικες που προηγουμένως είχαν κατακτήσει πλήρως την βασική εκπαίδευση και υποφέρουν από νευρολογική βλάβη» (Thomson 1996). Υπάρχουν τρία είδη της επίκτητης δυσλεξίας που ονομάζονται βαθειά (φωνημική), φωνολογική και επιφανειακή δυσλεξία. Οι δυσλεξικοί με βαθειά και φωνολογική δυσλεξία παρουσιάζουν μεγάλη δυσκολία στο να χρησιμοποιήσουν τη φωνολογική οδό της ανάγνωσης ή μερικές φορές να μη την χρησιμοποιήσουν καθόλου. Τείνουν να χρησιμοποιούν απευθείας τον συσχετισμό γραφήματος - σημασιολογίας, συνεπώς απαιτείται να υπάρχει μια σημασιολογική αναπαράσταση της λέξης πριν καταφέρουν να αποκτήσουν τη φωνολογική αναπαράσταση της. Δεν είναι ικανοί να διαβάσουν μη υπαρκτές λέξεις (ψευδολέξεις). Επιπλέον, δεν είναι ικανοί να διαβάσουν λέξεις τις οποίες δε καταλαβαίνουν καθώς δεν υπάρχει σημασιολογική αναπαράσταση των λέξεων αυτών. Πιο χαρακτηριστικά οι δυσλεξικοί με βαθειά δυσλεξία κάνουν σημασιολογικά λάθη λάθη συνήθως που συνδέονται σημασιολογικά,για παράδειγμα ο όρος «λέκτορας» να διαβάζεται σαν φοιτητής. Άλλα συμπτώματα περιλαμβάνουν οπτικά λάθη όπου η λάθος απάντηση είναι οπτικά όμοια με το ερέθισμα μορφολογικά λάθη, παραδείγματος χάριν : μόδα-ρόδα. Η φωνολογική δυσλεξία ενώ είναι παρόμοια με τη βαθειά, τα άτομα με αυτό το τύπο δυσλεξίας δεν κάνουν σημασιολογικά λάθη και δεν είναι τόσο ευαίσθητοι στην οπτική διάσταση του ερεθίσματος. Ωστόσο γίνονται ~ 9 ~

οπτικά λάθη αλλά πολύ λιγότερο συχνά σε σχέση με τη βαθειά δυσλεξία. Υπάρχει ανάγκη για περισσότερη έρευνα σχετικά με τη φωνολογική δυσλεξία. Οι επιφανειακοί δυσλεξικοί φαίνεται να βασίζονται στην φωνολογική οδό κατά την ανάγνωση τους. Η σημασιολογική αναπαράσταση μπορεί να μην είναι πάντα διαταραγμένη καθώς είναι πιθανό για μια λέξη να μη γίνει κατανοητή ακόμα και αν προφερθεί σωστά. Δεν είναι ευαίσθητοι όσον αφορά την σημασιολογική διάσταση του ερεθίσματος αλλά επηρεάζονται από τα χαρακτηριστικά των γραφημάτων μήκος λέξης και απλοϊκότητα της ορθογραφίας (Thomson, 1996). Έχοντας κατά νου τα βιολογικά και νευρολογικά αίτια της δυσλεξίας, όπως παρουσιάζονται από τις αρχικές θεωρίες της, καθώς επίσης και τις δυσκολίες που παρουσιάζουν ενήλικες με δυσλεξία δημιουργήθηκε η ανάγκη ανίχνευσης τους μέσα στο γενικό πληθυσμό. Το τέστ Ανίχνευσης Δυσλεξίας στους Ενήλικες (DAST) δημιουργήθηκε από τους Dr. A.J Fawcett & Professor R.I Nicolson για τις ανάγκες αυτής ακριβώς της ανίχνευσης. ~ 10 ~

Το Τεστ Ανίχνευσης της Δυσλεξίας Στους Ενήλικες (17+ ετών) Συγγραφείς Δρ. Angela Fawcett και Καθηγητής Rod Nicolson Τμήμα Ψυχολογίας, Πανεπιστήμιο του Σέφιλντ, Σέφιλντ S10 2 TP ~ 11 ~

ΕΙΣΑΓΩΓΗ Ο από μακρού υφιστάμενος επίσημος ορισμός της αναπτυξιακής δυσλεξίας δηλώθηκε από την Παγκόσμια Ομοσπονδία Νευρολογίας το 1968 «μια διαταραχή στα παιδιά τα οποία, παρά την συμβατική εμπειρία τους στην σχολική τάξη, αποτυγχάνουν να αποκτήσουν τις γλωσσικές δεξιότητες της ανάγνωσης, γραφής και ορθογραφίας στον ίδιο βαθμό με τις διανοητικές τους ικανότητες». Κατά τρόπο ενδιαφέροντα, ωστόσο, παρά το γεγονός ότι η δυσλεξία φυσιολογικά θεωρείται μια αναπτυξιακή διαταραχή, έρευνες έχουν δείξει ότι η δυσλεξία έχει ξεκάθαρες γενετικές ρίζες και μπορεί να επηρεάσει τους ενήλικες εξίσου με τα παιδιά: Η συχνότητα εμφάνισης της δυσλεξίας στον σχολικό πληθυσμό είναι υψηλή (5-10%) 1, και εφόσον η δυσλεξία έχει νευρολογικές ρίζες, η συχνότητα εμφάνισης στους ενηλίκους θα είναι ουσιαστικά η ίδια. Προβλήματα στους ενήλικες συνήθως επιδεινώνονται εξαιτίας της έλλειψης έγκαιρης αναγνώρισης της δυσλεξίας στο σχολείο, χωρίς πρόσβαση σε ειδική υποστήριξη, αλλά με παρουσίαση ενός μάλλον ελλιπούς προγράμματος σπουδών που οδηγεί σε μια προοδευτική μείωση στο κίνητρο, τις ευκαιρίες και τις ικανότητες το λεγόμενο «φαινόμενο του Ματθαίου» βασισμένο σε μία βιβλική παραβολή του φτωχού που γίνεται φτωχότερος (Stanovich, 1986). Παροχές για ενηλίκους με δυσλεξία είναι προς το παρόν ιδιαίτερα αδύναμες και χωρίς σύστημα. Υπάρχει καλός λόγος να πιστεύουμε ότι το να ανιχνευθούν δυσλεξικοί ενήλικες μπορεί να είναι αρκετά οικονομικώς αποδοτικό εάν συνδέεται με υποστήριξη. Εάν υποστηρίζονται σωστά, οι δυσλεξικοί ενήλικες μπορούν να συνεισφέρουν σημαντικά στους εργοδότες τους, ενώ χωρίς μια τέτοια υποστήριξη, σημαντικά λάθη είναι πιθανό να ανεγερθούν. Επιπλέον, θεωρητικές εξελίξεις στην έρευνα της δυσλεξίας τώρα προτείνουν ότι ακόμα και αν ένας έφηβος/ενήλικας μπορεί προφανώς να έχει ξεπεράσει τα προβλήματα ανάγνωσης του, αρκετοί «θετικοί δείκτες» για δυσλεξία θα παραμείνουν. Ακόμα και στην ενήλικη ζωή θα εμφανίσουν μια πληθώρα δυσκολιών σχετικές με τις υποβόσκουσες νευρολογικές ανωμαλίες. Έχουν επίσης υπάρξει ουσιαστικές αλλαγές στο Βρετανικό νομοθετικό σύστημα, με τον Νόμο περί της διάκρισης των αδυναμιών (1995) να καθιστά νομική υποχρέωση την λήψη μέτρων για ενήλικες με αδυναμίες (συμπεριλαμβανομένου και της δυσλεξίας) στην εργασία και στην εκπαίδευση. Πολλά συμβούλια εξέτασης τώρα αναγνωρίζουν ότι οι φοιτητές με ειδικές ανάγκες θα πρέπει να δικαιούνται παραπάνω χρόνο στις εξετάσεις. Το Τεστ Ανίχνευσης της Δυσλεξίας στους Ενήλικες (DAST) έχει αναπτυχθεί με κατά νου αυτές τις ανάγκες, και αποσκοπεί στο να προσδιορίσει την δυσλεξία σε άτομα που έχουν τελειώσει το σχολείο και πάνω (16:6 2 ετών και άνω), είτε έχουν κατά πολλού ξεπεράσει τα προβλήματα ανάγνωσης τους είτε όχι. ~ 12 ~

Το DAST είναι ένα εργαλείο ανίχνευσης, για χρήση συνήθως στα πλαίσια της επιπλέον εκπαίδευσης ή/και της εργασιακής απασχόλησης, για ενήλικες μέχρι την ηλικία των 75 ετών. Έχει επωφεληθεί των πρώιμων εκδόσεων το 1996 των αδελφών τεστ του DEST (τεστ Πρώιμης Ανίχνευσης της Δυσλεξίας) για 4:6 μέχρι 6:5 ετών και του DST (Τεστ Ανίχνευσης της Δυσλεξίας) για 6:6 μέχρι 16:5 ετών (πρώτα σε πωλήσεις και τα δύο, επίσης εκδομένα από την Pearson Assessment). Σε αντίθεση με τα περισσότερα ψυχολογικά τεστ, το DAST είναι για χρήση των επαγγελματιών απασχόλησης ή των εκπαιδευτικών, (δάσκαλοι ή εκπαιδευτές) παρά για εξειδικευμένους εκπαιδευτές, κλινικούς ή επαγγελματικούς ψυχολόγους. Στην δημιουργία του τεστ έχουμε προσπαθήσει να κάνουμε την διαδικασία εξέτασης όσο πιο ξεκάθαρη γίνεται. Το DAST παρέχει ένα αξιόπιστο πρώτο βήμα για να αποφασιστεί ένα θα ζητηθεί περεταίρω ολοκληρωμένη αξιολόγηση από έναν κατάλληλα εκπαιδευμένο ψυχολόγο. Παρέχει επίσης και ένα προφίλ των αδυναμιών και των δυνατών σημείων που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να καθοδηγηθεί η ανάπτυξη υποστήριξης μέσα στα πλαίσια της εργασίας ή του εκπαιδευτικού ιδρύματος. Οι συγγραφείς του DAST έχουν εκτεταμένη εμπειρία στην θεωρητική έρευνα για την δυσλεξία, με ουσιαστικές ερευνητικές δημοσιεύσεις σε αυτόν τον τομέα. Το DAST είναι αποτέλεσμα έρευνας και δοκιμών πολλών ετών και η παρούσα έκδοση έχει τροποποιηθεί ως απάντηση σε προτάσεις δασκάλων που σχετίζονται με την σε εθνικό επίπεδο δοκιμή του σχολικού πληθυσμού για το DST και ως απάντηση σε σχόλια από καθηγητές της Ανώτατης Εκπαίδευσης στο πρωτότυπο DAST. Οι κανόνες διαφέρουν από των σε εθνικό επίπεδο δοκιμασιών το 1997/8, συμπεριλαμβανομένων πάνω από 1100 ενήλικες στο Sheffield, Kent, Leeds, London, Country Durham και στο Bristol. Διαφορετικοί κανόνες έχουν δημιουργηθεί για τους μαθητές/φοιτητές και τον γενικό πληθυσμό. Επισκόπηση του εγχειριδίου Το εγχειρίδιο διακρίνεται σε δυο μέρη. Έχει ως σκοπό να παρουσιάσει την προοπτική του εξεταστή. Το Μέρος 1, το οποίο είναι διαιρεμένο σε πέντε κεφάλαια, δίνει το υπόβαθρο των δοκιμασιών και το Μέρος 2, δίνει τις λεπτομέρειες για κάθε δοκιμασία. Έχει δομηθεί με τέτοιο τρόπο έτσι ώστε, μετά την ανάγνωση του πρώτου μέρους για μια φορά, ο εξεταστής να χρειάζεται να διαβάσει μόνο το μέρος 2 για να χορηγήσει το τεστ. Για το Μέρος 1, το Κεφάλαιο 1 παρουσιάζει περιληπτικά τους θεωρητικούς και πρακτικούς λόγους για την επιλογή των δοκιμασιών που χρησιμοποιούνται στο DAST. Το Κεφάλαιο 2 περιγράφει την προσέγγιση που χρησιμοποιήθηκε στην κατασκευή του DAST, από την συλλογή των κανόνων βαθμολόγησης ως το «πηλίκο επικινδυνότητας» και στην συνέχεια παρέχει τεχνικές πληροφορίες σχετικά με την αξιοπιστία και την εγκυρότητα. Το Κεφάλαιο 3 παρέχει μία επισκόπηση των σταδίων που περιλαμβάνονται στην πραγματική χρήση του DAST, ξεκινώντας με την προετοιμασία, έπειτα με την διαδικασία χορήγησης, μετά με την βαθμολογία και μετά ~ 13 ~

με το πώς να χρησιμοποιηθεί ο δείκτης «επικινδυνότητας» που παρέχεται. Μια λεπτομερής μελέτη περιστατικού επίσης περιλαμβάνεται σε αυτόν τον τομέα, όπου παρουσιάζει ακριβώς πώς χρησιμοποιείται το τεστ. Το Κεφάλαιο 4 παρέχει περεταίρω γενικές πληροφορίες για την δυσλεξία, συμπεριλαμβανομένης μιας σύντομης περίληψης της διαθέσιμης υποστήριξης. Το Κεφάλαιο 5 παρέχει μια σύντομη περίληψη για τις διαφορές μεταξύ του DAST και του ήδη εκδομένου DST για παιδιά σχολικής ηλικίας. Το Μέρος 2 είναι η καρδιά του DAST. Ξεκινάει με γενικές οδηγίες για την προετοιμασία και την χορήγηση και στην συνέχεια παρέχει λεπτομερείς οδηγίες για το πώς ακριβώς να χρησιμοποιήσετε κάθε μια από τις 11 δοκιμασίες. Υλικά για ερεθίσματα, Φόρμες Καταγραφής, εξοπλισμός δοκιμασιών και Βαθμολογίες όλα περιλαμβάνονται στο κουτί. Εάν επιθυμείτε να ξεκινήσετε την εξέταση όσο πιο σύντομα γίνεται, μπορείτε να παραλείψετε τα Κεφάλαια 1, 2, 4 και 5 αρχικά. Ωστόσο είναι πολύ σημαντικό να διαβάστε όλο το Κεφάλαιο 3 για να δείτε μια επισκόπηση των διαδικασιών και να εξασκήσετε το τεστ στο Μέρος 2 αρκετές φορές πριν κάνετε την πρώτη σας χορήγηση. ~ 14 ~

Μέρος 1 ο : Υποδομή του Τεστ Ανίχνευσης της Δυσλεξίας σους Ενήλικες ~ 15 ~

Κεφάλαιο 1: Ιδέες Πίσω από το DAST Απαιτήσεις για το DAST Οι περισσότερες δυτικές χώρες θέτουν σταθμισμένες προϋποθέσεις στους εργοδότες ή εν τέλει στο κράτος στο να παρέχουν επιπλέον υποστήριξη σε ενήλικες με σωματικές ή μαθησιακές δυσκολίες. Είναι συνεπώς ξεκάθαρο ότι πρέπει να υπάρχει μια επίσημη μέθοδος εξακρίβωσης του αν ένας ενήλικας είναι κατάλληλος για τέτοια υποστήριξη. Δεδομένων των οικονομικών πλεονεκτημάτων ενός ενήλικα με θετική διάγνωση θεωρείται αναγκαία η χορήγηση ενός αντικειμενικού test να γίνεται από έναν κατάλληλα εκπαιδευμένο επαγγελματία. Η επίσημη αξιολόγηση, φυσικά, απαιτείται να γίνεται από έναν πλήρως εκπαιδευμένο ψυχολόγο ο οποίος (στο Ηνωμένο Βασίλειο) πρέπει να είναι εγκεκριμένος από την Βρετανική Ψυχολογική Κοινότητα ώστε να εκτελεί αξιολογήσεις τέτοιου τύπου. Ένα πλήρες ψυχομετρικό τεστ διαρκεί τρείς με τέσσερις ώρες και συνεπώς κοστίζει περίπου 250 λίρες. Υπάρχει επομένως μια γνωστή ανάγκη στο να είναι δυνατό να αξιολογηθούν ενήλικες για δυσλεξία, πιο συστηματικά και αποτελεσματικά. Η προσέγγιση μας σε αυτό το πρόβλημα επωφελήθηκε σημαντικά από μια παγκόσμια ανασκόπηση 3 σχεδιασμένη να αξιολογεί το κατά πόσο είναι δυνατή η αξιολόγηση σε μεγάλη κλίμακα της δυσλεξίας στους ενήλικες. Το σενάριο το οποίο ζητήθηκε από τους ερωτηθέντες να αναλογιστούν ήταν η βασική εξέταση από εκπαιδευμένους επαγγελματίες σε κάποιο Κέντρο Εργασίας (πιθανών με ηλεκτρονική υποστήριξη), και πιθανών να περιλαμβάνει στην συνέχεια περαιτέρω εξέταση και υποστήριξη από έναν ψυχολόγο ή έναν ειδικό στον βαθμό μόρφωσης των ενηλίκων. Το πρόγραμμα περιελάμβανε μια ολοκληρωμένη έκθεση του πεδίου του μορφωτικού επιπέδου των ενήλικων και της διάγνωσης της δυσλεξίας μια σειρά από συνεντεύξεις με ειδικούς από όλη την χώρα πάνω σε θεωρητικές και εφαρμοζόμενες πλευρές της δυσλεξίας και τέλος μια παγκόσμια μελέτη ερωτηματολογίου που διεξήχθη με την βοήθεια ενός μεγάλου εύρους επαγγελματιών της δυσλεξίας και ερευνητών. Εν συντομία, η έκθεση καθιέρωσε μια σαφή συναίνεση στην κοινότητα της δυσλεξίας πράγμα που ήταν ιδιαίτερα εντυπωσιακό δεδομένου οι γνώμες των εναγομένων οι οποίοι ήταν ειδικοί εκτίθονταν σε όλο το φάσμα προσεγγίσεων για την δυσλεξία και την βασική εκπαίδευση των ενηλίκων. Ερευνητές και επαγγελματίες σε γενικές γραμμές εξέφρασαν μια σχετική ικανοποίηση με τις μεθόδους διάγνωσης για παιδιά, αλλά δεν βρήκαν το παρόν σύστημα καθόλου ιδανικό για τους ενήλικες. Υπήρχε συναίνεση ότι οι νέες ανακαλύψεις στην τεχνολογία των υπολογιστών έκαναν δυνατή την είσοδο διαδικασιών δοκιμασίας που υποστηρίζονται από υπολογιστές οι οποίες δεν απαιτούν την κατεύθυνση από έναν εκπαιδευμένο κλινικό/ειδικό στις διαγνώσεις. Αυτές επομένως θα μπορούν να διεξαχθούν επικερδώς σε μέρη όπως κέντρα βασικής εκπαίδευσης ενηλίκων, μονάδες για νέους «παραβάτες» ή κέντρα εργασίας, υπό τον όρο των ρητρών ότι μια ακόλουθη διαδικασία δοκιμασιών σε δεύτερο στάδιο θα είναι διαθέσιμη, και ότι η ανίχνευση θα είναι ενσωματωμένη σε ένα πλαίσιο υποστήριξης. ~ 16 ~

Η έκθεση πραγματοποιήθηκε το 1991, όμως θεωρούμε ότι τα βασικά συμπεράσματα παραμένουν έγκυρα και τα έχουμε χρησιμοποιήσει ως οδηγό στον σχεδιασμό του ερευνητικού μας προγράμματος για την αξιολόγηση και υποστήριξη ενηλίκων. Συγκεκριμένα, είναι ζωτικής σημασίας να παραχθεί μια επικερδής αλλά έγκυρη μέθοδος για ανίχνευση μεγάλης κλίμακας για ενήλικες με δυσλεξία. Είναι εξίσου σημαντικό να αναπτυχθεί ένα σύστημα υποστήριξης που να επιτρέπει σε έναν ενήλικα με δυσλεξία να λαμβάνει την βοήθεια που χρειάζεται για να επιτύχει τους τρέχοντες στόχους του/της. Επομένως, το DAST έχει ως σκοπό τα δημιουργήσει το πρώτο βήμα σε ένα προτεινόμενο σύστημα Ανίχνευσης Αξιολόγησης Υποστήριξης. Σχεδιάζοντας το DAST συμβουλευτήκαμε ευρέως όλους όσους εμπλέκονται στην εκπαίδευση και υποστήριξη ενηλίκων με ειδικές ανάγκες ενήλικες, καθηγητές Α.Ε., κολέγια, εκπαιδευτικούς ψυχολόγους, LEA Psychological Services και ειδικά κέντρα υποστήριξης της δυσλεξίας. Ο πρωτεύοντας στόχος μας στον σχεδιασμό του DAST ήταν να κατασκευάσουμε ένα γρήγορο, απλό, μη κατευθυντήριο τεστ το οποίο θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί από επαγγελματίες και θα παρέχει έναν απλό δείκτη «επικινδυνότητας» για δυσλεξία. Θέλαμε επίσης το DAST να καλύπτει τις ανάγκες του ενήλικα καθώς επίσης και του εργοδότη/ κολεγίου του παρέχοντας ένα προφίλ των αδυναμιών και των δυνατών στοιχείων του που μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως τρέχουσα υποστήριξη στο Πανεπιστήμιο ή την απασχόληση. Επιπλέον, ελπίζαμε να καλύψουμε τις επίσημες ανάγκες κολεγίων/πανεπιστημίων στο να παρέχουν τις βάσεις για αιτήσεις επίσημης αξιολόγησης ή παραχώρηση εξέτασης και να καλύψουμε τις ανάγκες των σχολικών ψυχολόγων δημιουργώντας ένα καθώς πρέπει κατασκευασμένο ψυχολογικό τεστ το οποίο παρέχει ένα αξιόπιστο αρχικό εγχειρίδιο της δυσλεξίας το οποίο δημιουργεί μια γερή βάση για περεταίρω αξιολόγηση. Στην προσπάθεια μας να ικανοποιήσουμε τις διαφορετικές απαιτήσεις αποφασίσαμε ότι είναι απαραίτητο να αναπτύξουμε μια σειρά από δοκιμασίες, μερικές από τις οποίες να είναι δοκιμασίες επίτευξης (συγκεκριμένα η ανάγνωση, η γραφή και η ορθογραφία όπως υποδεικνύεται από τον ορισμό της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας Νευρολογίας που δίνεται στην εισαγωγή) και άλλες να είναι διαγνωστικές πιο πιθανές να δώσουν θετικούς δείκτες για δυσλεξία. Θετικοί δείκτες για δυσλεξία Οι τρείς δυσκολίες που αποτελούν κριτήρια για παιδιά με δυσλεξία είναι η ανάγνωση, η γραφή και η ορθογραφία. Παρόλα αυτά, στους ενήλικες, η ανάγνωση είναι ένα ασήμαντο κριτήριο για την αναγνώριση της δυσλεξίας, κι αυτό γιατί στην ανάγνωση μιας λέξης ξεχωριστά το επίπεδο ανάγνωσης του μπορεί να κυμαίνεται στα φυσιολογικά πλαίσια της ακρίβειας. Ως αποτέλεσμα, η ανάγνωση μοναδικών λέξεων από μόνη της δεν αποτελεί ένα επαρκές κριτήριο για την αναγνώριση δυσλεξίας σε ενηλίκους. Οι αναγνωστικές δυσκολίες περιλαμβάνουν παράλληλα, αργή ταχύτητα ανάγνωσης, και δυσκολία ανάγνωσης άγνωστων λέξεων. Οι δυσκολίες στην ορθογραφία είναι σχεδόν πάντα πιο σοβαρές από αυτές της ανάγνωσης και οι δυσκολίες στην γραφή προκαλούνται από την αργή ταχύτητα και την φτωχή ποιότητα ~ 17 ~

του γραφικού χαρακτήρα του ατόμου. Παρά ταύτα, η ανάγνωση, η γραφή και η ορθογραφία είναι ικανότητες που μαθαίνονται και ευτυχώς, είναι εφικτό, μέσω εκτεταμένης διδασκαλίας και υποστήριξης να καταπραϋνθούν οι χειρότερες δυσκολίες σε αυτούς τους τομείς (αν και η έλλειψη ευφράδειας γενικά αντιστέκεται στη διδασκαλία). Οι πιο χρήσιμες ενδείξεις λοιπόν, είναι η ταχύτητα ανάγνωσης 4 και ορθογραφίας 5, οι οποίες είναι λιγότερο υπάκουες στην επανόρθωση. Επιπροσθέτως, είναι απαραίτητο αυτές οι δοκιμασίες επίτευξης να συμπληρωθούν με περισσότερα διαγνωστικά τεστ κινητοποιημένα από την θεωρία. Μία από τις πιο ξεκάθαρα καθιερωμένες δυσκολίες στη δυσλεξία βρίσκεται στον τομέα της φωνολογικής ενημερότητας. Πράγματι, σε έναν πρόσφατο αναπροσδιορισμό του ορισμού της δυσλεξίας από την πολιτεία Orton των Ηνωμένων Πολιτειών, που ασκεί επιρροή, (τώρα γνωστή και ως International Dyslexia Association) τονίζεται κατηγορηματικά η επεξεργασία της φωνολογίας- «Η δυσλεξία είναι μια διαταραχή βασισμένη στο νευρικό σύστημα, συχνά οικογενής, η οποία παρεμβαίνει στην διαδικασία απόκτησης και επεξεργασίας της γλώσσας. Ανάμεσα σε ποικίλους βαθμούς σοβαρότητας, εκδηλώνεται μέσα από δυσκολίες στη έκφραση και αντίληψη της γλώσσας, συμπεριλαμβανομένου της φωνολογικής επεξεργασίας, στην ανάγνωση, γραφή κειμένου, ορθογραφία, απλή γραφή και μερικές φορές στην αριθμιτική» 6 Έρευνα στον προσδιορισμό της δυσλεξίας σους ενήλικες έδειξε ότι, ακόμα και σε ενήλικες με πολλά επιτεύγματα με μεγάλο παθητικό λεξιλόγιο, η ανάγνωση ψευδολέξεων είναι διαταραγμένη (οι ψευδολέξεις μπορούν να διαβαστούν μόνο με έναν συνδυασμό γραφήματος-φωνήματος, ένας τομέας συνεχούς δυσκολίας ακόμα και για τον πιο ικανό δυσλεξικό ενήλικα). Η ανάγνωση ψευδολέξεων είναι μια αρκετά ασυνήθιστη δοκιμασία, και έχει καθιερωθεί ότι ένα κείμενο τύπου ψευδολέξεων, στο οποίο ψευδολέξεις και υπαρκτές λέξεις είναι ανακατεμένες, παρέχει έναν λεπτό δείκτη δυσλεξίας, ειδικά αν η ανάγνωση αξιολογηθεί τόσο για την ταχύτητα όσο και την ακρίβεια 7. Μια ακόμη καθιερωμένη δυσκολία είναι η έλλειψη ευφράδειας. Αυτό διαφαίνεται με διάφορους τρόπους: στην ανάγνωση, σε όρους αργής αν και ακριβής ανάγνωσης, στην κανονομασία, περισσότερος χρόνος να σκεφτούν την κατάλληλη λέξη, και στις κινητικές ικανότητες, μειωμένη ταχύτητα απόδοσης. Αυτές οι δυσκολίες σε φωνολογική ικανότητα και ευφράδεια μπορεί να συγκαλύπτουν ένα πιο βαθύ και γερά δομημένο πρόβλημα σε μειωμένη μνήμη εργασίας (δυσκολίες στο να κρατηθούν διάφορες πληροφορίες στην μνήμη ταυτόχρονα). Μια ακόμη, πιο πρόσφατα αναγνωρισμένη, δυσκολία έχει σχέση με προβλήματα στην κίνηση σχετικά με δυσκολίες στην ισορροπία. Έχουν υπάρξει λίγες έρευνες που πραγματικά να αξιολογούν την απόδοση δυσλεξικών και μη ανθρώπων σε αντιστοιχία με τον δείκτη νοημοσύνης, σε αυτό το φάσμα δοκιμασιών. Μία πρόσφατη έρευνα μας που βασικά αξιολόγησε τις σχετικές αδυναμίες σε ένα μεγάλο εύρος δοκιμασιών 8 καθιέρωσε ότι είναι δυνατόν να παραχθεί ένας απλός δείκτης με το να συγκριθούν ενδείξεις δυσκολίας σε φωνολογική ικανότητα, ισορροπία και ταχύτητα επεξεργασίας ο οποίος είναι αρκετός ~ 18 ~

ώστε να διαχωριστούν τα δυσλεξικά από τα μη δυσλεξικά παιδιά. Αυτό το μοτίβο απόδοσης βρέθηκε στην επιτροπή μας δυσλεξικών, ακόμη και σε νεαρά άτομα. Αυτό το εύρημα ωστόσο, παρείχε την βάση για την περεταίρω ανάπτυξη του DAST. Απαιτήσεις σταθμισμένες από τον νόμο Ο Νόμος για την Εκπαίδευση του Ηνωμένου Βασιλείου έχει οδηγήσει σε ουσιαστικές αλλαγές στις παροχές για παιδιά με ειδικές μαθησιακές ανάγκες, μια από τις οποίες, και όχι μη σημαντικές, είναι ότι καθιστά πολύ ξεκάθαρο ότι το σχολείο του παιδιού έχει χρέος να ξεκαθαρίσει ποια παιδιά έχουν ειδικές μαθησιακές ανάγκες. Πιο πρόσφατα ο Βρετανικός Νόμος περί της Διάκρισης των Αδυναμιών έχει εκτεταμένες (extended) θεσπισμένες από τον νόμο απαιτήσεις για να συμπεριληφθούν ενήλικες εξίσου στον εργατικό τομέα και στην περεταίρω/ανώτερη εκπαίδευση. Η πρόταση του Νόμου περιγράφεται όπως ακολούθως (8 η Νοεμβρίου, 1995, 50): «για να κατασταθεί παράνομη η διάκριση εις βάρος των ατόμων με ειδικές ανάγκες σχετικά με την απασχόληση, η παροχή των αγαθών, των εγκαταστάσεων και των υπηρεσιών ή της διάθεσης των εγκαταστάσεων, για να ληφθούν μέτρα για την απασχόληση των ατόμων με ειδικές ανάγκες και την καθιέρωση του Εθνικού Συμβουλίου Αδυναμιών.» (to make it unlawful to discriminate against disabled persons in connection with employment, the provision of goods, facilities and services or the disposal of premises, to make provision about the employment of disabled persons; and to establish a National Disability Council) Ανικανότητα ορίζεται ως: «μια σωματική ή διανοητική αναπηρία η οποία έχει μια ουσιαστική και μακροπρόθεσμή δυσμενή επίπτωση στην δυνατότητα να πραγματοποιηθούν οι κανονικές καθημερινές δραστηριότητες.» «a physical or mental impairment which has a substantial and long-term adverse effect on ability to carry out normal day-to-day activities.» Η παράγραφος 4.2. του Νόμου καθιστά παράνομη την διάκριση ενάντια των ατόμων με ειδικές ανάγκες: «σε όρους πρόσληψης» «σε ευκαιρίες για προαγωγή, μεταφορά ή εκπαίδευση» «με την απομάκρυνση ή την υποβολή σε οποιαδήποτε άλλη ζημία» (by dismissing, or subjecting to any other detriment) Οι εργοδότες απαιτείται να κάνουν «λογικές τροποποιήσεις» για να εξασφαλίσουν ότι «ανίκανοι» εργαζόμενοι (και η δυσλεξία περιλαμβάνεται έντονα ως μια από τις (qualifying) αδυναμίες) δεν μειονεκτούν άδικα. Προς το παρόν (1998) ο Νόμος ισχύει ~ 19 ~

για εργοδότες που προσλαμβάνουν πάνω από 20 άτομα προσωπικό, αλλά όλοι οι εργοδότες σύντομα θα απαιτείται να παρέχουν αυτές τις συνθήκες και ενθαρρύνονται να ακολουθούν τον Κώδικα Πρακτικής. Το Πρόγραμμα Αξιολόγησης της εργασίας παρέχει βοήθεια γα κάθε επιπλέον κόστος μέχρι το μέγιστο ποσό των 10.000 δολαρίων σε περίοδο τριών ετών. Για ανέργους, το πρόγραμμα καλύπτει όλα τα προβλεπόμενα έξοδα και για άτομα ήδη άνεργα, μεταξύ 80%-100% εξαρτάται των εσόδων που περιλαμβάνονται. Παρόλα αυτά, το κόστος των πολλών προσαρμογών στην πρακτική πρόσληψης μπορεί να είναι αμελητέο για ενήλικες με δυσλεξία. Αυτές μπορεί να περιλαμβάνουν μείωση του φορτίου λειτουργικής μνήμης παρέχοντας ένα γραπτό πρωτόκολλο, ή απλά αναγνωρίζοντας ότι πολλοί δυσλεξικοί ενήλικες θα παρουσιάσουν ένα ασυνήθιστο προφίλ αλληλεπίδρασης, (δείτε παρακάτω και επίσης τους McLouglin και συνεργάτες). Μια από τις βασικές δυσκολίες στην υποστήριξη δυσλεξικών ενηλίκων είναι ότι η δυσλεξία είναι μια «αόρατη» αδυναμία. Είναι πολύ πιθανό οι δυσλεξικοί ενήλικες να μην συνειδητοποιούν ότι είναι δυσλεξικοί ούτε ακόμη και οι συνάδελφοι και οι ανώτεροι τους, και συνεπώς, συμπεριφορά και δυσκολίες που είναι προβλεπόμενες βάση την δυσλεξία αποδίδονται σε τεμπελιά, ακαταστασία, διάσπαση προσοχής και δυστροπία. Αυτό στην συνέχεια μπορεί να οδηγήσει σε επιδείνωση των συνθηκών εργασίας και αποτελεσματικό εξοστρακισμό, Παρότι το αρχικό έλλειμμα στην δυσλεξία εμφανίζεται στην ανάγνωση, ειδικά στο σχολείο, οι δυσκολίες είναι πολύ πιο εκτεταμένες. Έχουν την τάση να εμφανίζονται υπό όρους έλλειψης αυτοματισμού (ολοκληρωμένη ροή) σε ένα μεγάλο εύρος ικανοτήτων, μαζί με προβλήματα στην εργατική μνήμη, αίσθηση του χρόνου, μοντέλα αλληλεπίδρασης και συγκέντρωσης και ούτω καθ εξής. Αυτές οι δυσκολίες μπορεί αν οδηγήσουν σε προβλήματα και διαπροσωπικών και οργανωτικών δεξιοτήτων, και συνεπώς σε δυσκολίες διατήρησης της εργασίας. Όσον αφορά τους μαθητές/σπουδαστές η επίδραση του Νόμου περί της Διάκρισης των Αδυναμιών είναι κάπως περιορισμένος, αν και τροποποιήσεις στον Βρετανικό Νόμο Περεταίρω και Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης (1992 30.3) περιλαμβάνουν τα ακόλουθα: «α) θα απαιτήσει το κυβερνόν να δημοσιεύσει δηλώσεις σχετικές με αδυναμίες σε διαστήματα όπου μπορεί να οριστεί και β)μπορεί να περιλαμβάνει όρους σχετικά με το τι προβλέπεται, ή πρέπει να γίνει από τα όργανα για τα άτομα με ειδικές ανάγκες» Μπορεί να φαίνεται ότι οι απαιτήσεις για υποστήριξη στους φοιτητές είναι λιγότερο αυστηρές από εκείνες για τους εργαζόμενος γενικά, όμως παρ' όλα αυτά, οι τομείς της Ανώτατης και Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης κάνουν βήματα ώστε να διασφαλίσουν ότι επαρκή μέτρα λαμβάνονται για την δυσλεξία. Η τελική αναφορά της Εθνικής Ομάδας Εργασίας της Δυσλεξίας στην Ανώτατη/Ανώτερη Εκπαίδευση θα δημοσιευθεί και θα παρουσιασθεί στο τέλος του ακαδημαϊκού έτους 1998. Αυτό είναι ~ 20 ~

ένα περιεκτικό έγγραφο που καλύπτει τις συστάσεις πολιτικής, προτάσεις για την υποστήριξη, ρυθμίσεις εξέτασης και ούτω καθ' εξής. Κάθε ίδρυμα Ανώτατης Εκπαίδευσης θα παραλάβει και από ένα 9.Οι προτάσεις ώστε να γίνουν τα μαθήματα πιο φιλικά στην δυσλεξία περιλαμβάνουν τα εξής: δέσμευση πολιτικής/διαχείρισης που φορά την αύξηση του προσωπικού επανεξέταση των ρυθμίσεων αξιολόγησης χρηματοδότηση για διαθεσιμότητα δασκάλων επιπρόσθετης βοήθειας τεχνική υποστήριξη για τους δυσλεξικούς σπουδαστές που μαθαίνουν να χρησιμοποιούν περίπλοκη τεχνολογία, την διαθεσιμότητα εκπαιδευμένων συμβούλων και μαθημάτων για τις ικανότητες μάθησης. Το περιεχόμενο του DAST H υιοθετημένη προσέγγιση βασίστηκε σε αυτή που χρησιμοποιείται στο Τεστ Ανίχνευσης της Δυσλεξίας (DST) (Fawcett and Nicolson) το οποίο έχει σταθμιστεί με ένα δείγμα πάνω από 800 παιδιά σχολικής ηλικίας και έχει επικυρωθεί από μία επιτροπή δυσλεξικών παιδιών. Το DST είναι ένα τεστ 30 λεπτών σχεδιασμένο για χορήγηση από ελαφρά εκπαιδευμένους εκπαιδευτικούς. Έχει 11 υπό-τεστ και παράγει ένα γενικό πηλίκο «ομάδων κινδύνου». Τα υπό-τεστ βασίστηκαν σε μια γκάμα ικανοτήτων στην οποία τα δυσλεξικά παιδιά είναι γνωστό ότι δείχνουν δυσκολίες, συμπεριλαμβανομένου μετρήσεις βασικής εκπαίδευσης (ανάγνωση, γράψιμο και ορθογραφία) μαζί με μετρήσεις φωνολογικής ικανότητας, ταχύτητα κατονομασίας, ισορροπία και λεκτική ευφράδεια 10. Τα σκορ σε κάθε υπό-τεστ αθροίζονται για να δώσουν τον σύνθετο συνολικό δείκτη «ομάδων κινδύνου» και μπορούν επίσης να χρησιμοποιηθούν σαν ένα «προφίλ ικανοτήτων» για βοήθεια στην ανάπτυξη ενός κατάλληλου προγράμματος υποστήριξης. Έχουμε τροποποιήσει το DST για να υποστηρίξουμε την διαλογή ενηλίκων, οδηγούμενοι στην ανάπτυξη του Τεστ Ανίχνευσης της Δυσλεξίας στους Ενήλικες (DAST). Τα τεστ για τους ενήλικες πρέπει να σχεδιάζονται με ιδιαίτερη φροντίδα, ώστε να μην είναι απειλητικά σε ενήλικες με ιστορικό δυσκολιών σε δοκιμασίες βασικής εκπαίδευσης, ενώ ταυτόχρονα να μην φανούν τετριμμένα και συγκαταβατικά, και εντούτοις να πραγματοποιούν το κριτήριο της επιτυχώς αναγνώρισης των δυσκολιών 11. Ακολουθώντας μια εκτεταμένη σειρά δοκιμών με διάφορες ομάδες ενηλίκων και επαγγελματιών που σχετίζονται με δοκιμασίες βασικής εκπαίδευσης ενηλίκων, έχουμε δημιουργήσει ένα σετ από υπό-δοκιμασίες όπου περιγράφονται παρακάτω. Σημειώστε ότι η πλειοψηφία των τεστ είναι για να προσδιορίσουν συγκεκριμένες αδυναμίες του εξεταζόμενου 12, αλλά δύο (δοκιμασία 8 και 11) είναι για αξιολόγηση δυνατών σημείων. Αυτή είναι μια έγκυρη πτυχή ώστε και να αποφευχθεί ηθελημένη αποτυχία από τον εξεταζόμενο και να επιτραπεί μια πιο αντιπροσωπευτική εικόνα των δυνατών σημείων και των αδυναμιών του ώστε να αναγνωριστούν Όπως συζητήθηκε ανωτέρως, το κύριο σώμα του τεστ περιλαμβάνει και δοκιμασίες επίτευξης και διαγνωστικές. ~ 21 ~

Δοκιμασίες επίτευξης Τρία τεστ περιλαμβάνονται: ανάγνωση, γραφή και ορθογραφία. Αυτές ανταποκρίνονται απευθείας στις αποδεκτές δυσκολίες δυσλεξικών παιδιών και μερικών δυσλεξικών ενηλίκων. Επιπλέον, καθώς έχουμε σχεδιάσει τις δοκιμασίες ώστε να αξιολογήσουμε έναν συνδυασμό ευφράδειας και ακρίβειας, οι δοκιμασίες της ανάγνωσης και της γραφής παρέχουν μια έγκυρη αξιολόγηση της ανάγκης για επιπλέον χρόνο στην εξέταση. Οι δοκιμασίες έχουν σχεδιαστεί έτσι ώστε να προκαλούν όσο το δυνατόν λιγότερο άγχος ακόμα και σε ενήλικες που γνωρίζουν ότι έχουν πρόβλημα ανάγνωσης, Δοκιμασία 2: Ανάγνωση του ενός λεπτού. Οι περισσότερες δοκιμασίες ανάγνωσης προορίζονται ως αυτόνομες και η χορήγησή τους παίρνει πολύ χρόνο για να συμπεριληφθούν στο DAST. Επιπλέον, εκτός αν η ταχύτητα είναι όσο καλή είναι και η ακρίβεια, μπορούν κάλλιστα να υπερεκτιμήσουν την ικανότητα ανάγνωσης ενός δυσλεξικού ενήλικα. Ακόμα και «θεραπευμένοι» δυσλεξικοί ενήλικες που μπορούν να διαβάσουν με ακρίβεια μέχρι την μέγιστη ηλικία στους όρους των σκορ των σταθμισμένων δοκιμασιών ανάγνωσης λέξεων θα έχουν την τάση να διαβάζουν αργά και κοπιωδώς. Η Ανάγνωση του Ενός Λεπτού είναι ουσιαστικά ο αριθμός των λέξεων που μπορεί να διαβάσει ο εξεταζόμενος σωστά μέσα σε ένα λεπτό. Επομένως συνδυάζει άνεση και ακρίβεια. Οι λέξεις για ανάγνωση είναι διαβαθμισμένες με όρους δυσκολίας ανάγνωσης. Δοκιμασία 5: Ορθογραφία δύο λεπτών. Αυτή έχει μια παρόμοια λογική με την Ανάγνωση του Ενός Λεπτού, με τις λέξεις να αυξάνουν σε ορθογραφική δυσκολία. Ωστόσο, σε αυτή την περίπτωση ο εξεταστής διαβάζει δυνατά κάθε λέξη και ο εξεταζόμενος γράφει, με τον εξεταστή να διαβάζει την επόμενη λέξη αμέσως όταν ο εξεταζόμενος τελειώσει με την προηγούμενη. Είναι ένας δείκτης ορθογραφικής επάρκειας. Δοκιμασία 9: Γράψιμο του Ενός Λεπτού. Αυτή είναι ουσιαστικά ένας δείκτης ταχύτητας αντιγραφής κειμένου, και συνεπώς παρέχει μια ένδειξη «καθαρής» ταχύτητας γραφής με την απουσία της ανάγκης για σκέψη. Μαζί με τα αποτελέσματα της ορθογραφίας, παρέχει έναν δείκτη της ταχύτητας της γραφής λαμβάνοντας υπ όψιν την ανάγκη της σκέψης της ορθογραφίας. Όλες μαζί, αυτές οι δοκιμασίες καλύπτουν τις τρείς απαιτήσεις-κριτήρια για τις δυσκολίες στην δυσλεξία. Επιπλέον, μπορούν να χρησιμοποιηθούν ώστε να παρέχουν κριτήρια σχετικά με τις παραχωρήσεις εξέτασης για ενήλικες στης εκπαίδευση. Καθόσον ξέρουν οι συγγραφείς (καλοκαίρι 1998) δεν υπάρχουν άλλες δοκιμασίες που να αποτελούν στοιχείο ορθογραφικής επάρκειας (παρά την ακρίβεια) ή την ταχύτητα γραφής. ~ 22 ~

Διαγνωστικές δοκιμασίες Οι παραπάνω δοκιμασίες επίτευξης παρέχουν πληροφορίες για το αν ένας ενήλικας συνεχίζει να δυσκολεύεται στην ανάγνωση, γραφή και ορθογραφία, αλλά όχι για την αιτία. Οι παρακάτω διαγνωστικές δοκιμασίες καλύπτουν ένα φάσμα ικανοτήτων γνωστά επηρεασμένα στην δυσλεξία, και το προφίλ των δυσκολιών μπορεί να χρησιμοποιηθεί ώστε να ερμηνευτούν οι αιτίες των δυσκολιών επίτευξης και επίσης σαν δείκτης των δυσκολιών που χρειάζονται υποστήριξη. Δοκιμασία 1: Γρήγορη Κατονομασία. Υπάρχουν αδιάσειστα στοιχεία ότι δυσλεξικά παιδιά και ενήλικες είναι πιο αργοί από τον συνηθισμένο στο να κατονομάσουν εικόνες (ή χρώματα), ειδικά όταν υπάρχει μια σειρά ερεθισμάτων για κατονομασία. Αυτή η δοκιμασία μετρά τον χρόνο που απαιτείται στο να κατονομαστεί μια σελίδα γεμάτη σχέδια, και είναι βασισμένη στο τεστ «Γρήγορη Αυτόματη Κατονομασία» («Rapid Automatised Naming ) που ανακαλύφθηκε από τον Denckla το 1970 να είναι δείκτης δυσλεξίας. Δοκιμασία 3: σταθερότητα στάσης σώματος (postural stability). Ένα από τα ευρήματα που εκπλήσσουν περισσότερο στην έρευνα της δυσλεξίας είναι ότι πολλά δυσλεξικά παιδιά (και ενήλικες) υποφέρουν από δυσκολίες ισορροπίας, ειδικά όταν δεν είναι συγκεντρωμένοι στην δοκιμασία ισορροπίας. Αυτό το τεστ έχει αναπτυχθεί ειδικά για να παρέχει έναν ακριβή δείκτη της ικανότητας της ισορροπίας υπό την «ενόχληση» μιας ελεγχόμενης πίεσης στην πλάτη. Είναι επίσης μια από τις ελάχιστες δοκιμασίες όπου δυσλεξικά παιδιά έχουν χαμηλότερα αποτελέσματα από μη δυσλεξικά, φτωχής ανάγνωσης παιδιά. Οι δυσκολίες της σταθερότητας της στάσης του σώματος θεωρείται γενικά ότι αντικατοπτρίζει μια κάποια ανωμαλία της παραγκεφαλίδας. Δοκιμασία 4: Φωνημική κατάτμηση. Οι φωνολογικές δυσκολίες είναι ένα καθιερωμένο πρόβλημα στην δυσλεξία. Η δοκιμασία αξιολογεί την ικανότητα να διαλυθεί μια λέξη στους συστατικούς της ήχους, και να χειρισθούν αυτοί οι ήχοι (για παράδειγμα «πες, μίλα, χωρίς το «λ»». Είναι πιθανό αυτή η δοκιμασία να αξιολογεί ταυτόχρονα φωνολογική ικανότητα και μνήμη εργασίας. Σαρδάμ, συμπεριλαμβάνονταν, ως συμπλήρωμα στην δοκιμασία κατάτμησης στο DST, ως μια πιο πολύπλοκη δοκιμασία φωνολογικής ικανότητας των ενηλίκων. Δοκιμασία 6: ανάποδη «απαρίθμηση» ψηφίων. Οι δοκιμασίες απαρίθμησης ψηφίων είναι ένα σταθερό συστατικό των τεστ νοημοσύνης, στο οποίο δυσλεξικοί ενήλικες και παιδιά είναι γνωστό ότι έχουν φτωχή απόδοση. Έχουν την τάση να τα πηγαίνουν ακόμη χειρότερα στην ανάποδη απαρίθμηση ψηφίων (ο εξεταστής λέει μια ακολουθία απλών ψηφίων και ο εξεταζόμενος πρέπει να την επαναλάβει με την ανάποδη σειρά), πιθανών επειδή ο ενήλικας πρέπει να χειριστεί την αποθηκευμένη σειρά ψηφίων στην μνήμη εργασίας πριν την επαναλάβει ανάποδα. Η ανάποδη «απαρίθμηση» ψηφίων, είναι ωστόσο μια δοκιμασία του πόσο καλά ο εξεταζόμενος μπορεί να χρησιμοποιήσει την μνήμη εργασίας του. ~ 23 ~

Δοκιμασία 7: Ανάγνωση παραγράφου ψευδολέξεων. Υπάρχουν αδιάσειστα στοιχεία ότι ακόμα και όταν δυσλεξικοί ενήλικες σημειώνουν επαρκή αποτελέσματα στην ανάγνωση, συνεχίζουν να έχουν πρόβλημα στην ανάγνωση λέξεων με τις οποίες δεν είναι εξοικειωμένοι. Αυτή η δοκιμασία αξιολογεί αυτή την ικανότητα με το να αναμιγνύει ψευδολέξεις με πραγματικές λέξεις σε ένα κείμενο. Συγκεκριμένες δυσκολίες στην ανάγνωση ψευδολέξεων είναι στοιχεία δυσκολιών στην ικανότητα ορθογραφικής ανάλυσης (το σπάσιμο της λέξης σε κομμάτια που μπορούν να αρθρωθούν). Η παράγραφος που παρουσιάζεται εδώ είναι μεγαλύτερη, πιο πολύπλοκη και περιλαμβάνει ένα μεγάλο ποσοστό ψευδολέξεων απ ότι το αντίστοιχο υπό-τεστ του DST. Δοκιμασία 8: Μη λεκτικός συλλογισμός. Η δυσλεξία ορίζεται από άποψη απόκλισης μεταξύ επιτευγμάτων βασικής εκπαίδευσης και εκείνου του βαθμού λειτουργίας που ορίζει την νοημοσύνη ενός ατόμου. Συνεπώς, είναι απαραίτητο να έχουμε ένα μέτρο της νοημοσύνης έτσι ώστε να διαφοροποιηθούμε μεταξύ ενηλίκων με δυσλεξία και εκείνων των οποίων η κακή βασική εκπαίδευση είναι σε συνδυασμό με τις γενικά χαμηλές ικανότητες τους. Ο μη λεκτικός συλλογισμός σχεδιάστηκε για να παρέχει ένα τραχύ μέτρο ρευστής νοημοσύνης. Δοκιμασίες 10 και 11: Λεκτική και Σημασιολογική ευφράδεια. Είναι γνωστό ότι δυσλεξικοί άνθρωποι συχνά έχουν ιδιαίτερα δυνατά σημεία που μπορεί να καθυστερήσουν την εμφάνιση των αδυναμιών τους. Σε γενικές γραμμές τα δυνατά τους σημεία μπορεί να βρίσκονται σε τομείς δημιουργίας και μη λεκτικούς συλλογισμούς, όμως τα δυνατά αυτά σημεία ποικίλουν από άτομο σε άτομο και δεν είναι εύκολο να καταγραφούν σε ένα μόνο τεστ. Πρόσφατη έρευνα της Firth και των συνεργατών της (βλέπε Κεφάλαιο 4-Προέλευση του Τεστ) προτείνει ότι ένα προφίλ καλής σημασιολογικής ευφράδειας («πόσα ζώα μπορείς να ονομάσεις σε ένα λεπτό;») σε συνδυασμό με φτωχή λεκτική ευφράδεια («πόσες λέξεις που να ξεκινάνε από Σ μπορείς να πεις σε ένα λεπτό;») μπορεί να είναι χαρακτηριστικό δυσλεξίας. ~ 24 ~

Κεφάλαιο 2: Ανάπτυξη και χρήση του DAST Ανάπτυξη του DAST Το DAST αναπτύχθηκε από κοινού από επαγγελματίες του τομέα Ανώτατης και Ανώτερης Εκπαίδευσης. Οι ομάδες των τεστ που χρησιμοποιήθηκαν έχουν τελειοποιηθεί με την ανατροφοδότηση (θετική και αρνητική) αυτών των ειδικών. Όπως θα συζητηθεί και παρακάτω, δυο ομάδες κανόνων έχουν αναπτυχθεί, μια για τον γενικό πληθυσμό με διαφορετικούς κανόνες για τις διαφορετικές ηλικίες) και μια για σπουδαστές, των οποίων η απόδοση σε μερικές δοκιμασίες πρέπει να είναι ανώτερη από αυτή του γενικού πληθυσμού. Οι απόψεις αυτών των ομάδων χρηστών στις υπό-δοκιμασίες δείχνουν ότι είναι όλα αποδεκτά από τους ενήλικες. Ένα πρωτότυπο DAST αξιολογήθηκε από μέλη της επιτροπής δυσλεξικών παιδιών, που είχαν τότε κατακτήσει τις ηλικίες 16-20. Οι απαντήσεις τους ήταν ανώνυμες ευχαριστήθηκαν τις δοκιμασίες, και τις βρήκαν πολύ λιγότερο περιοριστικές από την πλειοψηφία των δοκιμασιών βασικής εκπαίδευσης στις οποίες είχαν υποβληθεί, όπως το Schonell Test of Single Word Reading. Ευχαριστήθηκαν ιδιαίτερα τον τομέα της κατάτμησης, και βρήκαν την σταθερότητα Στάσης του Σώματος ενδιαφέρουσα και όχι απειλητική. Τους άρεσε η Ανάγνωση του Ενός Λεπτού, καθώς τους έδινε την δυνατότητα να παρουσιάσουν την ευφράδειά τους και δεν είχαν κανένα πρόβλημα με τα λάθη στην Ανάγνωση της Παραγράφου Ψευδολέξεων, γιατί ήταν ψεύτικες ούτως ή άλλως. Δεν ευχαριστήθηκαν ποτέ την ορθογραφία, βρήκαν όμως την Ορθογραφία των Δύο Λεπτών σχετικά ανώδυνη, επειδή δεν ενθαρρύνονταν να κοιτάξουν ξανά προσεκτικά κάθε λέξη, παρά προχωρούσαν στην επόμενη και ήξεραν ότι η δοκιμασία θα έχει τελειώσει μέσα σε δυο λεπτά. Επιλέγοντας και τελειοποιώντας τις πρωτότυπες δοκιμασίες Τα αρχικά 11 τεστ βασίστηκαν αρκετά σε εκείνα που ήδη χρησιμοποιούνταν επιτυχώς στο DST, μαζί με την εισαγωγή ενός τεστ Μη Λεκτικού Συλλογισμού. Παρ όλα αυτά, όπως ήταν αναμενόμενο, τα περισσότερα από τα τεστ του DST χρειαζόταν να τροποποιηθούν ώστε να συμπεριληφθούν οι μεγαλύτερες ηλικίες και γνώσεις των συμμετεχόντων. Για χρήστες εξοικειωμένους με το DST μια σύγκριση του DST και του DAST είναι διαθέσιμη στο Κεφάλαιο 5. Από την στιγμή που η μορφή του τεστ αποφασίστηκε, ήταν απαραίτητο να καθιερωθούν κανόνες απόδοσης σε κάθε δοκιμασία έτσι ώστε η απόδοση του κάθε εξεταζόμενου να μπορεί να συγκριθεί με την αναμενόμενη ενός ατόμου της ίδιας ηλικίας. Όπως και στο DST αυτές οι προϋποθέσεις συνεπάγονται μιας σειράς μελετών αρχικά αναπτύσσοντας κάθε τεστ ελέγχοντας ότι οι ενήλικες μπορούν να το ανεχθούν και ότι οι εξεταστές είναι ικανοί να το χορηγήσουν συνεχόμενα, στην συνέχεια πηγαίνει σε επιλεγμένα εθνικά ιδρύματα και δοκιμάζεται από όλη την ομάδα, όλα τα τεστ. Σε αυτό το πρώτο στάδιο των αυθεντικών μας 11 δοκιμασιών παραλήφθηκε η ανάγνωση ακολουθιών γιατί οι ~ 25 ~