ΠΑΝΔΠΙΣΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΤ ΥΟΛΗ ΑΝΘΡΧΠΙΣΙΚΧΝ ΔΠΙΣΗΜΧΝ ΣΜΗΜΑ ΔΠΙΣΗΜΧΝ ΣΗ ΠΡΟΥΟΛΙΚΗ ΑΓΧΓΗ ΚΑΙ ΣΟΤ ΔΚΠΑΙΓΔΤΣΙΚΟΤ ΥΔΓΙΑΜΟΤ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΣΑΠΣΤΥΙΑΚΩΝ ΠΟΤΔΩΝ «ΜΟΝΣΕΛΑ ΥΕΔΙΑΜΟΤ ΚΑΙ ΑΝΑΠΣΤΞΗ ΕΚΠΑΙΔΕΤΣΙΚΩΝ ΜΟΝΑΔΩΝ» ΦΑΚΕΛΟ ΜΑΘΗΜΑΣΟ Μάθημα: Εκπαιδευτική Μονάδα και Οικογένεια Κωδικόρ:.Δ3... Δθπνλήζεθαλ γηα ην Πξόγξακκα Μεηαπηπρηαθώλ πνπδώλ από ηνπο: 1. Ξαλζάθνπ Γηώηα 2. Μπακπάιε Θσκά
ΜΑΘΗΜΑ: Εκπαιδευτική Μονάδα και Οικογένεια Ειζαγωγή έλα παγθόζκην ηνπίν, ην νπνίν κεηαβάιιεηαη ηαρύηαηα, ην άηνκν θαιείηαη λα δηαρεηξηζηεί κε επέιηθην θαη απνηειεζκαηηθό ηξόπν πνιύπινθα πξνβιήκαηα ζε ηδησηηθό θαη θνηλσληθό πιαίζην: ζηελ νηθνγέλεηα, ηελ εξγαζία, ηελ εθπαίδεπζε, ηελ θνηλόηεηα. Απηή ε επηζήκαλζε πνπ εμεηάδεη ηηο δπλαηόηεηεο γόληκεο θαη δεκηνπξγηθήο πξνζαξκνγήο ζε κηα θνηλσλία έληνλα ηερλνθξαηνύκελε, όπνπ ε καδηθή ξνή πιεξνθνξηώλ, ε έθξεμε γλώζεσλ θαη ε σθειηκηζηηθή-πξαγκαηηζηηθή αληίιεςε πξνβιεκαηίδεη πξνζαλαηνιίδεηαη πξσηίζησο ζην πεδίν ηεο εθπαίδεπζεο: ζην ζέκα ηεο κάζεζεο θαη ηεο κόξθσζεο ηνπ αλαπηπζζόκελνπ αηόκνπ ζπλάκα κε ηε δπλαηόηεηα απηνπξαγκάησζεο θαη πγηνύο εμέιημήο ηνπ. Με απηό ην ζθεπηηθό, ε δηαπινθή ηνπ δεκηνπξγηθνύ κε ην νξγαλσηηθό, ηνπ εππξνζάξκνζηνπ ζε λέεο θαηαζηάζεηο κε απηό ηεο ηθαλόηεηαο ζρεδηαζκνύ θαη πξόβιεςεο ζπληζηνύλ ηθαλόηεηεο ηεο αλζξώπηλεο λόεζεο θαη ζπκπεξηθνξάο πνπ νθείινπλ λα ζπλνδνηπνξήζνπλ ζην εμήο κε ηελ ηερλνινγηθή θαηάξηηζε θαη ηελ έληαμε ησλ Νέσλ Σερλνινγηώλ ζηελ εξγαζία. Η πξναλαθεξζείζα πξνβιεκαηηθή άπηεηαη ηεο εθπαίδεπζεο ζε όιν ηεο ην θάζκα: από ηελ εθπαηδεπηηθή θηινζνθία ζηελ θαζεκεξηλή πξάμε, ζην επίπεδν ζθνπνζεζηώλ, ζηξαηεγηθώλ θαη δηαδηθαζηώλ, ηα αλαιπηηθά πξνγξάκκαηα, ην δηνηθεηηθό θαη δηεπζπληηθό έξγν. Η επειημία, ε δεκηνπξγηθόηεηα, ν ζρεδηαζκόο, ε παξαγσγηθή δξάζε θαη ε ηθαλόηεηα ιύζεο πξνβιεκάησλ ζπληζηνύλ δεμηόηεηεο πνπ παξαπέκπνπλ ζην πνιπδηάζηαην έξγν δηνίθεζεο ηνπ ζρνιηθνύ γίγλεζζαη: ζηε δξάζε ηνπ δηεπζπληή, ηελ εθαξκνγή ηνπ αλαιπηηθνύ πξνγξάκκαηνο, ηελ πινπνίεζε ησλ δηδαθηηθώλ κεζόδσλ, ην ζρνιηθό θιίκα, ηηο δηαπξνζσπηθέο ζρέζεηο, ηε ζπλεξγαζία ζρνιείνπ θαη νηθνγέλεηαο. 1
ρνιείν θαη νηθνγέλεηα, σο ζπλδηακνξθσηέο ηνπ ηδησηηθνύ θαη θνηλσληθνύ βίνπ, νθείινπλ λα ζπλνδνηπνξνύλ ζηε δηακόξθσζε πξνζώπσλ ηθαλώλ λα δηαρεηξίδνληαη ηελ πξαγκαηηθόηεηα κε επηλνεηηθό επέιηθην πλεύκα, αμηνπνηώληαο ηα ηαιέληα, ηηο ηθαλόηεηεο θαη ην δπλακηθό ηνπο. Η «ζπαηάιε» δπλακηθνύ ηνπ απξηαλνύ πνιίηε, ν επαγγεικαηηθόο απνπξνζαληνιηζκόο ηνπ, ε ςπρηθή θαη λνεηηθή ηνπ θαηαπόλεζε απνηεινύλ αξλεηηθά πξνγλσζηηθά γηα ηελ θνηλσληθή-ζπιινγηθή εμέιημε θαη πξνθνπή. ρνιείν θαη νηθνγέλεηα νθείινπλ λα βνεζήζνπλ ην παηδί λα αλαθαιύςεη ην δπλακηθό θαη ηα ηαιέληα ηνπ, λα είλαη αλνηρηό ζηελ εκπεηξία, ζπλεξγαδόκελν θαη επέιηθην, κε λεθάιηα πξνζέγγηζε ηεο πξαγκαηηθόηεηαο θαη δηαπγή θξηηηθή καηηά. Έηζη, ην πξνζδνθώκελν ζελάξην αλάπηπμεο ηνπ επηρεηξεζηαθνύ πλεύκαηνο θαη ηεο γόληκεο αμηνπνίεζεο ησλ ηδίσλ πόξσλ, ηεο ζπιινγηθήο πξνθνπήο θαη ηεο ζπλεξγαηηθήο πινπνίεζεο έξγνπ (παξαγσγηθόηεηαο) δηακνξθώλεηαη επνηθνδνκεηηθά από ηε δηαπινθή ελόο επηλνεηηθνύ «Δγώ» κε ην ελεξγεηηθό «Δκείο». ην παξόλ γλσζηηθό αληηθείκελν δίλεηαη έκθαζε ζηνλ ζπλδπαζκό ηεο ζεσξεηηθήο εκβάζπλζεο κε ηελ πξαθηηθή θαη εξεπλεηηθή δηαδηθαζία. ηε δηακόξθσζε δεκηνπξγηθώλ καζεκάησλ-παξαδεηγκάησλ κέζα από ην ζπγθεθξηκέλν πιηθό ηνπ αλαιπηηθνύ πξνγξάκκαηνο γηα ην δεκνηηθό θαη ην λεπηαγσγείν. Δπηπξόζζεηα, παξνπζηάδνληαη θαη εθαξκόδνληαη ζπγθεθξηκέλα εξεπλεηηθά εξγαιεία (πξνβνιηθά ηεζη, θνηλσληόγξακκα, ηεζη απνθιίλνπζαο θαη ζπγθιίλνπζαο ζθέςεο) κε ζηόρν ηνλ εκπινπηηζκό ησλ κεηαπηπρηαθώλ θνηηεηώλ κε πιηθό γηα ηελ πεξαηηέξσ εξεπλεηηθή ηνπο πνξεία. 2
ηόσοι ηος μαθήμαηορ Σν κάζεκα «Δθπαηδεπηηθή Μνλάδα θαη Οηθνγέλεηα» επηθεληξώλεηαη ζηελ επίηεπμε ησλ παξαθάησ ζηόρσλ: 1. Σελ θαηαλόεζε ηνπ θαηλνκέλνπ ηεο δεκηνπξγηθόηεηαο σο ζθαηξηθή πξάμε, σο ελνπνηεκέλε δηάζηαζε ηεο ζπκπεξηθνξάο απαξαίηεηε γηα ηελ εθπαηδεπηηθή θαη δηνηθεηηθή εκπεηξία, ήηνη: ηελ αμηνπνίεζε ησλ ζπκπεξαζκάησλ ζε δεκηνπξγηθνύο ζρεδηαζκνύο δηδαθηηθώλ παξεκβάζεσλ ηελ αμηνπνίεζε ησλ ζπκπεξαζκάησλ ζε δεκηνπξγηθνύο ζρεδηαζκνύο δηνηθεηηθώλ παξεκβάζεσλ 2. Σνλ ξόιν ηνπ ελήιηθα (εθπαηδεπηηθνύ, γνλέα) ζηε δηακόξθσζε ηνπ δεκηνπξγηθνύ κειινληηθνύ πνιίηε. Πην ζπγθεθξηκέλα: ηε δηακόξθσζε ηνπ θαηάιιεινπ πεξηβάιινληνο (νηθνγελεηαθνύ θαη ζρνιηθνύ) πνπ ζα κπνξεί λα επλνήζεη ηελ πνιπδξνκηθήδεκηνπξγηθή ζθέςε θαη ζπκπεξηθνξά ηε δπλαηόηεηα γόληκεο θαη απνηειεζκαηηθήο επηθνηλσλίαο ζρνιείνπ θαη νηθνγέλεηαο ώζηε ην παηδί λα επσθειείηαη ηεο γλώζεο θαη λα ηελ αλαθαιύπηεη ελεξγά ηελ επαηζζεηνπνίεζε ηεο ζρνιηθήο κνλάδαο ζε πξνβιήκαηα πνπ αληηκεησπίδεη ε ζύγρξνλε νηθνγέλεηα. 3
Μάθημα: Εκπαιδεςηική Μονάδα και Οικογένεια Ανηικείμενο διάλεξηρ Υπονοδιάγπαμμα ΚΟΙΝΧΝΙΚΗ ΠΡΑΓΜΑΣΙΚΟΣΗΣΑ ΚΑΙ ΣΟ ΠΡΟΦΙΛ ΣΧΝ Δβδ. 1ε ΤΓΥΡΟΝΧΝ ΓΙΟΙΚΗΣΙΚΧΝ ΣΔΛΔΥΧΝ Ο ΓΙΔΤΘΤΝΣΗ Χ ΦΟΡΔΑ ΚΑΙ ΓΙΑΜΟΡΦΧΣΗ ΣΟΤ ΓΗΜΙΟΤΡΓΙΚΟΤ-ΠΑΡΑΓΧΓΙΚΟΤ ΣΡΟΠΟΤ ΚΔΦΗ ΚΑΙ ΓΡΑΗ ΣΗ ΔΚΠΑΙΓΔΤΣΙΚΗ ΜΟΝΑΓΑ Δβδ. 2ε Η ΑΡΥΙΣΔΚΣΟΝΙΚΗ ΣΗ ΠΑΡΑΓΧΓΙΚΗ ΚΔΦΗ ΚΑΙ ΤΜΠΔΡΙΦΟΡΑ Δβδ. 3ε θαη 4ε Ο ΥΔΓΙΑΜΟ ΚΑΙ ΣΟ ΓΗΜΙΟΤΡΓΙΚΗ ΔΠΙΛΤΗ ΠΡΟΒΛΗΜΑ Χ ΜΗΥΑΝΙΜΟΙ ΠΡΟΒΛΔΦΗ, ΠΡΟΛΗ- ΦΗ ΚΑΙ ΤΛΟΠΟΙΗΗ Δβδ. 5ε ΣΑΓΙΑ ΠΟΤ ΑΚΟΛΟΤΘΔΙ Η ΓΗΜΙΟΤΡΓΙΚΗ ΓΙΑΓΙ- ΚΑΙΑ ΓΙΓΑΚΑΛΙΑ-ΜΑΘΗΗ ΚΑΙ ΣΔΥΝΙΚΔ ΠΑΡΑ- ΓΧΓΗ ΙΓΔΧΝ Δβδ. 6ε θαη 7ε ΣΑ ΓΝΧΡΙΜΑΣΑ ΣΗ ΠΡΟΧΠΙΚΟΣΗΣΑ ΣΟΤ ΓΗΜΙ- ΟΤΡΓΙΚΟΤ ΑΣΟΜΟΤ - Ο ΡΟΛΟ ΣΗ ΟΙΚΟΓΔΝΔΙΑ ΚΑΙ ΣΟΤ ΥΟΛΔΙΟΤ Δβδ. 8ε θαη 9ε ΔΡΔΤΝΗΣΙΚΑ ΔΡΓΑΛΔΙΑ ΠΡΟΔΓΓΙΗ ΣΗ ΠΑΡΑΓΧ- ΓΙΚΗ ΚΔΦΗ, ΣΗ ΔΠΙΚΟΙΝΧΝΙΑ ΚΑΙ ΑΛΛΗΛΔΠΙ- ΓΡΑΗ ΚΑΙ ΠΡΟΒΟΛΙΚΑ ΣΔΣ Δβδ. 10ε ΔΚΠΑΙΓΔΤΣΙΚΗ ΜΟΝΑΓΑ: ΠΡΟΛΗΦΗ - ΠΡΟΒΛΔΦΗ ΚΑΙ ΚΟΙΝΧΝΙΚΗ ΔΤΑΙΘΗΣΟΠΟΙΗΗ (ελαιιαθηηθέο κνξθέο νηθνγέλεηαο, πεξηβαιινληηθή επαηζζεηνπνίεζε θ.ιπ.) Δβδ. 11ε θαη 12ε Αμηνιόγεζε 4
Ενδεικηική βιβλιογπαθία Σν βαζηθό εγρεηξίδην γηα ην κάζεκα απηό είλαη ην: Ξαλζάθνπ, Γ. (2011). Δεκηνπξγηθόηεηα θαη Καηλνηνκία ζην Σρνιείν θαη ηελ Κνηλσλία. Αζήλα: Γηάδξαζε. πκπιεξσκαηηθά εγρεηξίδηα είλαη ηα: Ξαλζάθνπ, Γ., & Καΐια, Μ. (2011). Τν Δεκηνπξγηθήο Επίιπζεο Πξόβιεκα. Αζήλα: Γηάδξαζε. Μπακπάιεο, Θ. (2005). Παηδηά Μνλνγνλετθώλ Οηθνγελεηώλ. Αζήλα: Αηξαπόο. Αλδξεαδάθεο, Ν. (2011). Οδεγόο γηα ηελ εθπόλεζε θαη ηε ζύληαμε γξαπηήο εξεπλεηηθήο εξγαζίαο. Αζήλα: Γηάδξαζε. Sternberg, R. (1999). Η λνεκνζύλε ηεο επηηπρίαο. Αζήλα: Διιεληθά Γξάκκαηα. Barratt, A., & Georges, P. (2000). O «Σύλνινο» Μάλαηδεξ. Αζήλα: Διιεληθά Γξάκκαηα. Goleman, D., Boyatzis, R., & McKee, A. (2002). O Νένο Ηγέηεο. Αζήλα: Διιεληθά Γξάκκαηα. αξκαληώηεο, Υ. (2005). Μάλαηδκελη. Αζήλα: Β. Γθηνύξδαο Δθδνηηθή. Μπισλάθνπ-Κεθέ, Η. (2005). Όηαλ ηα παηδηά κηινύλ κε ην ζρέδην γηα ηνλ εαπηό ηνπο, ηελ νηθνγέλεηα θαη ηνλ θόζκν ηνπο. Αζήλα: απηνέθδνζε. Μπέιιαο, Θ. (2000). Τν ηρλνγξάθεκα ηνπ παηδηνύ. Αζήλα: Διιεληθά Γξάκκαηα. Καηάθε, Υ. (1998). Οη ηξεηο ηαπηόηεηεο ηεο ειιεληθήο νηθνγέλεηαο. Αζήλα: Διιεληθά Γξάκκαηα. Υαηδερξήζηνπ, Υ. (1998). Ο ρσξηζκόο ησλ γνλέσλ, ην δηαδύγην θαη ηα παηδηά. Αζήλα: Διιεληθά Γξάκκαηα. 5
Πποηεινόμενα θέμαηα διπλωμαηικών επγαζιών 1. Η ζρνιηθή επηηπρία-απνηπρία θαη ε δεκηνπξγηθή ζθέςε ηε ζεκαηηθή απηή αληρλεύεηαη ε ύπαξμε ή όρη ζπλάθεηαο αλάκεζα ζην δίπνιν «θαιόο» - «θαθόο» καζεηήο θαη ηελ παξαγσγηθή δηαδηθαζία ηεο ζθέςεο. Έξεπλα ζε καζεηέο δεκνηηθνύ ζρνιείνπ θαη δε γηα ηηο ηάμεηο Γ, Δ θαη Σ Γεκνηηθνύ. Ξαλζάθνπ - Καΐια - Αλδξεαδάθεο 2. Ψπρνινγηθά ραξαθηεξηζηηθά ηνπ εγέηε θαη ησλ πεξηζσξηαθώλ αηόκσλ ζηελ θνηλσληνκεηξηθή ραξηνγξάθεζε ζρνιηθώλ ηάμεσλ απηή ηε ζεκαηηθή αληρλεύνληαη ζπλάθεηεο ή όρη κε ηε ρξήζε πνιπκεζνδνινγηθώλ εξγαιείσλ αλάκεζα ζε leader θαη παξίεο ηεο ηάμεο θαη ην ςπρνινγηθό ηνπο πξνθίι. Ξαλζάθνπ - Καΐια - Μπακπάιεο 3. Ελαιιαθηηθέο κνξθέο νηθνγέλεηαο, ελδννηθνγελεηαθέο ζρέζεηο θαη δεκνηηθόηεηα καζεηώλ Δδώ δηεξεπλώληαη κέζα από ηελ θνηλσληνκεηξηθή ραξηνγξάθεζε καζεηώλ ε δπλακηθή νηθνγελεηαθώλ ζρέζεσλ θαη ε ζπλάθεηα κε ελαιιαθηηθέο κνξθέο νηθνγέλεηαο Ξαλζάθνπ - Καΐια - Μπακπάιεο 6