Εισαγωγή στην Κοσμολογία. Γιώργος Νικολιδάκης

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Εισαγωγή στην Κοσμολογία. Γιώργος Νικολιδάκης"

Transcript

1 Εισαγωγή στην Κοσμολογία Γιώργος Νικολιδάκης

2 Περιεχόμενα Κοσμολογικές Ιδέες Κοσμολογία- Θεμελίωση ως Επιστήμη Παρατηρησιακά Δεδομένα στο Ορατό φώς Ο νυχτερινός ουρανός είναι σκοτεινός Αστέρες, Γαλαξίες Τοπική ομάδα γαλαξιών Σμήνη γαλαξιών, Υπερσμήνη, νημάτια, Τοίχοι, Κοσμικά κενά Δομή Μεγάλης κλίμακα του σύμπαντος Κοσμολογική αρχή Παρατηρησιακά δεδομένα στα μικροκύματα Μικροκυματική Ακτινοβολία Υποβάθρου CMB Παρατηρησιακά δεδομένα στις ακτίνες -Χ Ενδογαλαξιακό αέριο Παρατηρησιακά δεδομένα Το σύμπαν διαστέλλεται Υλικό Περιεχόμενο του Σύμπαντος Ενεργειακό Περιεχόμενο του Σύμπαντος Το καθιερωμένο πρότυπο της Κοσμολογία

3 Από πού Ερχόμαστε ; Τι είμαστε ; Που πάμε ; Πίνακας του Paul Gauguin (Γκογκέν) προσπαθεί να απαντήσει στις ερωτήσεις του τίτλου. Οι τρεις γυναίκες με ένα παιδί αντιπροσωπεύουν την αρχή της ζωής. H μεσαία ομάδα συμβολίζει την καθημερινή ύπαρξη της νεανικής ενηλικίωσης. Η τελική ομάδα, «μια ηλικιωμένη γυναίκα που πλησιάζει τον θάνατο φαίνεται να συμφιλιώθηκε και παραιτήθηκε από τις σκέψεις της». στα πόδια της, "ένα περίεργο λευκό πουλί... αντιπροσωπεύει τη ματαιότητα των λέξεων" ή "τα άχρηστα μάταια λόγια". Το μπλε είδωλο στο παρασκήνιο αντιπροσωπεύει αυτό που ο Gauguin περιέγραψε ως "το Πέρα από".

4 Κοσμολογικές Ιδέες Κόσμο-λογία: κοσμώ στολίζω,τάξη αρμονία Βαβυλώνιοι Χάος ->θεός γεννήτορας του κόσμου Απσού. Αιγύπτιοι Ρα->δημιουργός του κόσμου. Ελληνική Κοσμολογία Θεογονία του Ησιόδου Χάος->Ύστερα εμφανίστηκε η Γαία και ο Έρως->ουρανό Ο Δημόκριτος βασίστηκε σε επιστημονική μέθοδο και μελετά τον κόσμο με δεδομένα της φύσης. Πίστευε ότι η ύλη αποτελoύνταν από αδιάσπαστα άτομα. Ο Γαλαξίας είναι το φως από μακρινά αστέρια. Το σύμπαν έχει και άλλους "κόσμους" και μάλιστα ορισμένους κατοικημένους. Το κενό δεν ταυτίζεται με το τίποτα ("μη ον"), είναι δηλαδή κάτι το υπαρκτό. Η κοσμολογία έγινε βαθμιαία πειραματική και παρατηρησιακή επιστήμη, αφού πρώτα πέρασε από πολλά στάδια. Η σύγχρονη κοσμολογία είναι κλάδος της αστροφυσικής που μελετά το σύμπαν σαν σύνολο Πώς και γιατί γεννήθηκε το Σύμπαν Από τι είναι φτιαγμένο το σύμπαν Είναι άπειρο ή πεπερασμένο Υπήρξε κάποια αρχή κάποτε στο χρόνο και τι υπήρχε πρίν από αυτό Θα τελειώσει κάποια στιγμή στο μέλλον Στην κοσμολογία οι αποστάσεις είναι πολύ μεγάλες τα αντικείμενα μεγάλα και η κλίμακα του χρόνου πολύ μεγάλη.

5 Κοσμολογία - Θεμελίωση ως Επιστήμη Το 1915 διατυπώνεται η Γενική Θεωρία της Σχετικότητας από τον Einstein, Εισάγεται η γεωμετρία του χωρόχρονου, και οι εξισώσεις πεδίου Περιλαμβάνουν την κοσμολογική σταθερά Λ, η οποία έχει σημαντική επιρροή στη μεγάλης κλίμακας δυναμική του σύμπαντος. Το 1922 ο Alexander Friedman διατύπωσε τις λύσεις των εξισώσεων Einstein που περιγράφουν ένα μη στατικό σύμπαν Στο ίδιο συμπέρασμα έφτασε ανεξάρτητα και ο Lemaitre το 1927 Το 1929 ο Edwin Hubble το επιβεβαίωσε πειραματικά βασιζόμενος στις παρατηρήσεις του. Το 1931 Ο Georges Lemaître εικάζει πως όσο γυρνάμε πίσω στο χρόνο, το Σύμπαν γίνεται ολοένα και μικρότερο, μέχρις ότου όλη η ενέργεια να είναι συγκεντρωμένη σε ένα σημείο. Το 1948 ο G.Gamow κάνει την πρώτη πρόβλεψη για την Κοσμική Μικροκυματική Ακτινοβολία Υποβάθρου και αναφέρει ότι η ακτινοβολία από τον σχηματισμό των ελαφρών πυρήνων στο πρώιμο Σύμπαν αναγκαστικά συνεπαγόταν μεγάλη πυκνότητα ακτινοβολίας, που δεν θα μπορούσε να εξαφανιστεί χωρίς ίχνος αναφέρει μια προφητική τιμή 5K, χωρίς να δίνει εξηγήσεις. Τον Μάϊο του 1964 οι Penzias και Wilson ανακαλύπτουν την Κοσμική ακτινοβολία υποβάθρου που είναι το απομεινάρι της ακτινοβολίας που εκπέμφθηκε στο πρώιμο σύμπαν χρόνια μετά από τη μεγάλη έκρηξη. Τα χρόνια που ακολούθησαν από τότε η Μικροκυματική Ακτινοβολία Υποβάθρου έχει μελετηθεί και έχεις συμβάλει τα μέγιστα στο χτίσιμο του καθιερωμένου κοσμολογικού μοντέλου. α α Εξισώσεις Friedman 2 = 8πG 3 ρ t kc2 r 0 2 α 2 + Λ 3 α α = 4πG 3 ρ + 3p c 2 + Λ 3 Καθιερώνεται η Κοσμολογία σαν επιστήμη που προσπαθεί να απαντήσει σε ερωτήματα όπως η προέλευση και το μέλλον του σύμπαντος και τίθενται οι θεωρητικές βάσεις της πάνω στις οποίες θεμελιώθηκε η Θεωρία της Μεγάλης Έκρηξης και εντέλει το Καθιερωμένο πρότυπο της κοσμολογίας.

6 Παρατηρησιακά Δεδομένα Ο νυχτερινός ουρανός είναι σκοτεινός Παράδοξο του Olber (1826) Γερμανός ερασιτέχνης αστρονόμος Heinrich Olbers απέδειξε ότι ένα ομοιογενές και ισότροπο σύμπαν δεν μπορεί να είναι ταυτόχρονα άπειρης ηλικίας, άπειρο σε μέγεθος και στατικό. Διότι οπουδήποτε και να κοιτάζαμε θα υπήρχε ένα άστρο στην γραμμή παρατήρησης και ο ουρανός θα ήταν ομοιόμορφα φωτεινός όσο και την μέρα. Επιπλέον η ενέργεια ανά μονάδα χρόνου και επιφάνειας που θα έφτανε από άπειρα αστέρια σε μια μονάδα επιφάνειας στην Γη θα ήταν άπειρη. Γνωρίζουμε ότι στο Σύμπαν δεν παρατηρούμε κάτι από τα παραπάνω. Επομένως το ορατό Σύμπαν μας, το τμήμα του Σύμπαντος με το οποίο έχουμε επικοινωνήσει μέχρι σήμερα, δεν είναι στατικό, δεν έχει άπειρη ηλικία, ούτε είναι άπειρο σε έκταση. Το Σύμπαν δεν είναι άπειρο σε μέγεθος διότι τότε δεν θα υπάρχουν αρκετά αστέρια για να καλύψουν το σύνολο του ουρανού Δεν θα έχει άπειρη ηλικία επειδή λόγω πεπερασμένης ταχύτητας του φωτός τα ορατά άστρα θα είναι αυτά που η απόστασή τους είναι μικρότερη από αυτή που διανύει το φως την στιγμή της γέννησης του. Είτε διαστέλλεται και τα φωτόνια μετατοπίζονται σε χαμηλότερες ενέργειες.

7 Παρατηρησιακά δεδομένα στο ορατό φως Αστέρες Η κύρια πηγή ορατού φωτός είναι η πυρηνική σύντηξη στο εσωτερικό των αστέρων. Μάζες από 0.1 έως 50 ηλιακές. Γαλαξίες Ελειπτικοί, σπειροειδείς, αστρέρες

8 Παρατηρησιακά δεδομένα στο ορατό φως Τοπική ομάδα γαλαξιών Τυπικός όγκος μερικά κυβικά Μεγαπαρσέκ. Η Τοπική Ομάδα γαλαξιών περιλαμβάνει τουλάχιστο 40 γαλαξίες μέσα σε απόσταση περίπου 1 Mpc Μερικά μέλη είναι νάνοι γαλαξίες πολύ μικροί και αμυδροί Γύρω από το Γαλαξία μας βρίσκονται το Μεγάλο και το Μικρό Νέφος του Μαγγελάνου που απέχει 50 κpc και 9 νάνοι γαλαξίες. Πολλοί επίσης βρίσκονται γύρω από την Ανδρομέδα (770 kpc)

9 Παρατηρησιακά δεδομένα στο ορατό φως Δομές : Σμήνη γαλαξιών, Υπερσμήνη, Κοσμικά κενά Μεγάλες περιχής της τάξης των Μpc, Σμήνος της κόμης Περιέχει περίπου γαλαξίες. Οι γαλαξίες είναι κατανεμημένοι σε ομάδες των 100 έως γαλαξιών σε σμήνη και καθένας από αυτούς αποτελείται κατά μέσο όρο από 100 δισεκατομμύρια αστέρες. Χαρακτηρίζεται από την παρουσία μεγάλων ποσοτήτων διάχυτης μεσοαστρικής και ενδογαλαξιακής ύλης. Τα σμήνη ομαδοποιούνται σε υπερσμήνη που συνδέονται με κοσμικά νήματα (Filaments) και τοίχους από γαλαξίες (Walls ) Ανάμεσά τους αυτές οι δομές που μοιάζουν με κοσμικό αφρό ή σφουγγάρι και περιέχουν κοσμικά κενά (Voids) της τάξης των 50 Μpc

10 Δομή Μεγάλης κλίμακας του σύμπαντος Σε κλίμακες μεγαλύτερες από 100 Mpc το σύμπαν αρχίζει να ομαλοποιείται Όπως φαίνεται από εξαιρετικά μεγάλες γαλαξιακές απεικονίσεις 2dF galaxy redshift Sloan Digital Sky Survey Αυτές οι απεικονίσεις βρίσκουν ότι τα Voids και τα νημάτια filaments είναι οι μεγαλύτερες δομές που υπάρχουν στο σύμπαν. Η μεγάλης κλίμακας δομή του σύμπαντος μας δείχνει μια νηματώδη διασύνδεση όλων των γαλαξιακών δομών σε ένα τεράστιο κοσμικό ιστό και μια ομοιογενή κατανομή της ύλης μέσα σε αυτόν. Στον κοσμικό ιστό οι λεπτές νηματώδεις δομές που παρατηρούμε δεν είναι τίποτα άλλο από γαλαξίες διασυνδεμένους μεταξύ τους από την βαρύτητα η οποία είναι η μόνη δύναμη που επικρατεί σε μεγάλη κλίμακα ενώ στα σημεία που διασταυρώνονται με άλλα νημάτια, σχηματίζονται μεγαλύτερες δομές που είναι συγκεντρώσεις γαλαξιών σε γαλαξιακά σμήνη. Η περιοχή του σύμπαντος που είναι ορατή σήμερα με τα σύγχρονα όργανα εκτείνεται σε μια διάμετρο μέχρι 96 δισεκατομμύρια έτη φωτός και περιέχει περίπου 170 δισεκατομμύρια γαλαξίες.

11 Κοσμολογική αρχή Σε μεγάλες κλίμακες μεγαλύτερες από 100 Mpc Το σύμπαν είναι ισότροπο Δεν υπάρχει προεξάρχουσα διεύθυνση στο σύμπαν Φαίνεται το ίδιο σε οποιαδήποτε κατεύθυνση και να παρατηρήσουμε Το σύμπαν έιναι ομογενές Δεν υπάρχει προεξάρχουσα θέση Φαίνεται το ίδιο σε οποιαδήποτε θέση τοποθετήσουμε το σημείο παρατήρησης Το ότι κάτι είναι ομοιογενές δεν οδηγεί στο ότι είναι και ισότροπο και το αντίστροφο Ομογενές αλλά όχι ισότροπο Ίσότροπο αλλά όχι ομογενές Η μοντέρνα κοσμολογία έχει υιοθετήσει την αρχή του Κοπέρνικου Δεν κατέχουμε κάποια εξαιρετική η προνομιούχα θέση στο σύμπαν.

12 Παρατηρησιακά δεδομένα στα μικροκύματα Για την κοσμολογία είναι η πιο σημαντική ζώνη συχνοτήτων. Τον Μάϊο του 1964 δύο νέοι ερευνητές φυσικοί από τα εργαστήρια της Bell, οι Arno Penzias και Robert Wilson άρχισαν να κάνουν αστρονομικές μετρήσεις από διάφορες πηγές ραδιακτινοβολίας στον ουρανό και κυρίως από γαλαξίες που εκπέμπουν στα ραδιοκύματα στην περιοχή λ = 7.35 cm. Χρησιμοποιώντας μια χωνοειδή κεραία. Οι δυο φυσικοί στην προετοιμασία για τις μετρήσεις τους αντιμετώπισαν ένα τεχνικό, όπως νόμισαν, πρόβλημα παρασίτων. Όπου και να έστρεφαν την κεραία στον ουρανό εμφανιζόταν η ίδια ακτινοβολία η οποία έμοιαζε να προέρχεται από όλες τις κατευθύνσεις και είχε μια θερμοκρασία περίπου 3 βαθμούς Κέλβιν.

13 Μικροκυματική Ακτινοβολία Υποβάθρου CMB Τα «παράσιτα», από τα οποία προσπαθούσαν να απαλλαγούν, αποδείχθηκε ότι αποτελούσαν την σημαντικότερη ίσως παρατηρησιακή ανακάλυψη στην Ιστορία της Επιστήμης. Επρόκειτο για την αρχέγονη Μικροκυματική Ακτινοβολία Υποβάθρου CMB (Cosmic Microwave Background) απομεινάρι από το πρώιμο σύμπαν. Για την ανακάλυψή τους αυτή μοιράστηκαν το βραβείο Nobel Φυσικής το Τα χρόνια που ακολούθησαν από τότε η Μικροκυματική Ακτινοβολία Υποβάθρου (CMB) έχει μελετηθεί σε διάφορες συχνότητες κατευθύνσεις και πολώσεις, τόσο με επίγεια πειράματα όσοι και με διαστημικές αποστολές και μας δίνει πληθώρα πληροφοριών για το κοσμολογικό μοντέλο που αφορά στη σύνθεση, στη δομή και την εξέλιξη του σύμπαντος.

14 Παρατηρησιακά δεδομένα στις ακτίνες -Χ Ενδογαλαξιακό αέριο Ανάμεσα στους γαλαξίες υπάρχει αέριο το οποίο εκπέμπει στις ακτίνες Χ αντιστοιχώντας σε θερμοκρασίες δεκάδες εκατομυρίων βαθμών κελισίου Αυτό το αέριο είναι απομεινάρι από τον σχηματισμό των γαλαξιών που απέτυχε να καταρρεύσει και να σχηματίσει αστέρες. Από τους δορυφόρους RoSat και από το Chandra ανιχνεύεται πλάσμα 8 kev K

15 Παρατηρησιακά δεδομένα : Το σύμπαν διαστέλλεται Το 1929 ο Αμερικανός αστρονόμος Edwin Hubble μετρώντας το φάσμα απορρόφησης μακρινών γαλαξιών που οφείλονται στο υδρογόνο, ασβέστιο και άλλα στοιχεία, παρατήρησε μια μετατόπιση στις αναμενόμενες τιμές προς το Ερυθρό μέρος του φάσματος (Ερυθρομετατόπιση) Διατύπωσε μια εξίσωση η οποία έγινε γνωστή ως νόμος του Hubble. υ = H 0 d Όπου υ η ακτινική ταχύτητα απομάκρυνσης του γαλαξία, d η απόσταση του γαλαξία από τον παρατηρητή και Η 0 μια σταθερά που ονομάζεται σταθερά Hubble. Συμπερασματικά σε οποιαδήποτε διεύθυνση κι αν κοιτάξουμε, βλέπουμε γαλαξίες να απομακρύνονται από εμάς και όσο πιο απομακρυσμένοι είναι οι γαλαξίες, τόσο ταχύτερα κινούνται. Οι γαλαξίας μας δεν κατέχει μια ιδιαίτερη θέση στο σύμπαν και επομένως θα πρέπει να είχαμε την ίδια εικόνα αν παρατηρούσαμε το σύμπαν από έναν άλλο γαλαξία. Θα πρέπει συνεπώς να φανταστούμε ότι διαστέλλεται ολόκληρο το σύμπαν στο οποίο περιέχονται οι γαλαξίες

16 Υλικό Περιεχόμενο του Σύμπαντος Βαρυόνια Πρωτόνια, Νετρόνια m p c 2 = MeV Αποτελούνται από Quarks Τα ελέυθερα νετρόνια έιναι ασταθή και διασπώνται σε πρωτόνια σε χρόνους s = 8880 sec Ηλεκτρόνια m p c 2 = MeV Σε μεγάλες κλίμακες το σύμπαν είναι ουδέτερο Νετρίνα Αντιδρούν πολύ ασθενώς με την υπόλοιπη ύλη Βρίσκονται σε κβαντική υπέρθεση σε τρείς «γέυσεις» (v e, v μ, v τ ) Ταλαντώνουν μετατρεπόμενα από το ένα είδος στο άλλο δίνοντας ταυτόχρονα πολύ μικρές μάζες. ~ ev 2 Δεύτερα σε αφθονία μετά τα φωτόνια Cosmic neutrino background Ακτινοβολία Ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία Αποτελείται από πακέτα ενέργειας γνωστά ως φωτόνια. Ε = hf Αλληλοεπιδρούν με την ύλη Cosmic microwave background Σκοτεινή εξωτική ύλη Άγνωστης προέλευσης ύλη που δεν ακτινοβολεί και δεν αλληλοεπιδρά με την συνηθισμένη ύλη. Προτάθηκε αρχικά για να εξηγήσει την ανωμαλία στις παρατηρούμενες περιστοφικές ταχύτητες των αστέρων και των αερίων στα εξωτερικά των γαλαξιών. Η καμπύλη περιστροφής ενός γαλαξία δίσκου (που ονομάζεται επίσης καμπύλη ταχύτητας)

17 Ενεργειακό Περιεχόμενο του Σύμπαντος Στην βάση του μοντέλο ΛCDM το οποίο είναι μια παραμετροποίηση του κοσμολογικού μοντέλου της Μεγάλης Έκρηξης στο οποίο το σύμπαν περιέχει την κοσμολογική σταθερά Λ και την ψυχρή σκοτεινή ύλη CDM Cold Dark Matter Η κατανομή της ύλης και της ενέργειας στο σύμπαν με βάση τα αποτελέσματα υψηλής ακρίβειας του Planck. Η ύλη συμβάλει στο 31,7 του αποθέματος μάζας/ενέργειας του Σύμπαντος. Η κανονική ύλη που δημιουργεί τα αστέρια και τους γαλαξίες συμβάλλει στο 4,9%. Η σκοτεινή ύλη, η οποία ανιχνεύεται έμμεσα από την βαρυτική επίδρασή της στην κανονική ύλη, καταλαμβάνει το 26,8% H σκοτεινή ενέργεια, μια μυστηριώδης δύναμη που θεωρείται υπεύθυνη για την επιτάχυνση της διαστολής του Σύμπαντος, αντιστοιχεί στο 68,3%.

18 Κοσμολογία Καθιερωμένο πρότυπο Στα επόμενα θα διερευνήσουμε το καθιερωμένο κοσμολογικό πρότυπο σύμφωνα με το οποίο το Σύμπαν γεννήθηκε πριν από περίπου 13,8 δισεκατομμύρια χρόνια την χρονική στιγμή t = 0 σε μια υπέρθερμη και υπέρπυκνη κατάσταση και έκτοτε διαστέλλεται και ψύχεται συνεχώς (Hot Bing Bang). Από την Χρονική στιγμή 0 έως τον χρόνο Planck (E GeV) εικάζεται σύμφωνα με την μεγάλη ενοποιημένη θεωρία (GUT) ότι οι τέσσερις θεμελιώδεις δυνάμεις της φύσης: η Βαρυτική, η Ισχυρή Πυρηνική, η Ασθενής Πυρηνική και η Ηλεκτρομαγνητική, παρουσιάζονταν ενοποιημένες σε μία δύναμη ενώ η πυκνότητα της ενέργειας, όσο και η καμπυλότητα του χώρου έτειναν προς το άπειρο. Τη χρονική στιγμή t = δευτερόλεπτα σε μια διαδικασία που ονομάζεται αυθόρμητο σπάσιμο της συμμετρίας (πάγος-νερό), η βαρύτητα αποχωρίζεται και αποτελεί ξεχωριστή δύναμη και ταυτόχρονα γίνεται ο διαχωρισμός της ισχυρής πυρηνικής. Η απελευθέρωση της ισχυρής πυρηνικής αποτέλεσε την αιτία για μια μετάβαση φάσεως (phase transition) και την έναρξη μιας περιόδου εκθετικής διαστολής του σύμπαντος. Η φάση αυτή της πληθωριστικής διόγκωσης κράτησε δευτερόλεπτα και μεγάλωσε το μέγεθος του σύμπαντος κατά φορές. Το Πληθωριστικό Μοντέλο (Inflation) δίνει λύσεις στο λεγόμενο Πρόβλημα Ορίζοντα στο πρόβλημα της επιπεδότητας αλλά και στην ανυπαρξία μαγνητικών μονοπόλων. (Carroll at all, 2014). Το Σύμπαν ήταν σε μία υπέρθερμη κατάσταση και τα συστατικά του αποτελούνταν από πρωτόνια, νετρόνια, ηλεκτρόνια, ποζιτρόνια, φωτόνια, νετρίνα, κουάρκ και αντικουάρκ σε θερμοκρασία C τα οποία συγκρούονταν και μετασχηματιζόταν από το ένα στο άλλο. Τα φωτόνια της ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας σκεδάζονταν συνεχώς απ αυτά τα σωματίδια και δεν μπορούσαν να διαφύγουν ελεύθερα στο Διάστημα, μεταφέροντας πληροφορίες απ αυτή την αρχέγονη εποχή.

19 Καθιερωμένο πρότυπο Σε θερμοκρασία k B T = 0.8 ev (10 δισεκατομμυρίων βαθμών) τα νετρίνα-αντινετρίνα αποσυνδέθηκαν από τα υπόλοιπα σωματίδια και οι δυνάμεις ασθενούς αλληλεπίδρασης σταμάτησαν να μετατρέπουν τα νετρόνια σε πρωτόνια μέσω της αντίδρασης n p + e + v e : Ο λόγος πρωτονίων προς νετρόνια σταθεροποιήθηκε σε μία τιμή. Καθώς το Σύμπαν συνέχισε να διαστέλλεται και να ψύχεται (E = 1MeV χρόνος περίπου t = 1s ), τα νετρόνια άρχισαν να ενώνονται με τα πρωτόνια, σχηματίζοντας πυρήνες δευτερίου. p + n D + + γ. Στη συνέχεια, το δευτέριο συντήχθηκε στο μεγαλύτερο μέρος του σε πυρήνες ηλίου D + p 3 H e, D + D 4 H e, ενώ παράλληλα σχηματίστηκαν και ίχνη λιθίου. Αυτή η περίοδος της αρχέγονης πυρηνοσύνθεσης όπως ονομάζεται, ολοκληρώθηκε αμέσως μετά τον σχηματισμό λιθίου, αφού η επακόλουθη μείωση της θερμοκρασίας του Σύμπαντος εμπόδισε το σχηματισμό βαρύτερων πυρήνων οι οποίοι θα σχηματιστούν αρκετά αργότερα, στο εσωτερικό των άστρων. Μετά το πέρας της πυρηνοσύνθεσης, το Σύμπαν εξακολουθούσε να είναι τόσο θερμό, ώστε η ύλη που εμπεριείχε ήταν πλήρως ιονισμένη, δηλαδή αποτελούνταν από ελεύθερα αρνητικά φορτισμένα ηλεκτρόνια και ελαφρούς ατομικούς πυρήνες θετικά φορτισμένους σε κατάσταση πλάσματος. Η κατανομή της ακτινοβολίας στο ζεστό πρώιμο σύμπαν ήταν κατανομή μέλανος σώματος, αλλά το αρχικό σύμπαν ήταν πολύ πυκνό και αδιαφανές στην ακτινοβολία αφού τα φωτόνια σκεδάζονταν διαδοχικά στο πυκνό αέριο των ηλεκτρονίων. Όταν πέρασαν χρόνια μετά από τη μεγάλη έκρηξη, η θερμοκρασία του είχε μειωθεί περίπου στους 3000 Κ, γεγονός που επέτρεψε στα πρωτόνια να ενωθούν με τα ελεύθερα ηλεκτρόνια και να σχηματίσουν ουδέτερο υδρογόνο σε μια διαδικασία που ονομάζεται επανασύνδεση. Με τα ηλεκτρόνια να συλλαμβάνονται από τα άτομα, η πυκνότητα των ελεύθερων ηλεκτρονίων έγινε αρκετά χαμηλά ώστε η μέση ελεύθερη διαδρομή των φωτονίων έγινε πολύ μεγαλύτερη της τάξης μεγέθους του σύμπαντος και το φως ήταν ελεύθερο να διαδοθεί. Απ αυτήν την χρονική στιγμή και μετά, τα φωτόνια της ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας μπορούσαν να διαφύγουν και να ταξιδέψουν ανεμπόδιστα. Το σύμπαν έγινε διαφανές και το πρώτο φως παρουσιάστηκε. Τα φωτόνια της ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας που «απελευθερώθηκαν» ακριβώς τότε, έχουν φτάσει στις μέρες μας, και είναι γνωστά ως Κοσμική Ακτινοβολία Υποβάθρου CMB και αποτελούν το πλέον αρχέγονο φως που είναι δυνατόν να ανιχνεύσουμε στο Σύμπαν.

20 Κοσμολογία. Τέλος 1 ου Μέρους Συνεχίζεται Ευχαριστώ Πηγές.. Μέχρι τώρα : Carroll, B. W., & Ostlie, D. A. (2014). An introduction to modern astrophysics. Harlow: Pearson. Liddle, A. (2015). An Introduction to Modern Cosmology, 3rd Edition. John Wiley & Sons. Ryden, B. S. (2017). Introduction to cosmology. Cambridge, United Kingdom: Cambridge University Press. Περιβολαρόπουλος Λ : CD ΠΣΦ-ΕΑΠ Εισαγωγή στην Κοσμολογία.

ΚΟΣΜΟΛΟΓΙΑ ΚΟΣΜΟΛΟΓΙΑ είναι ο τομέας τις ϕυσικής που προσπαθεί να εξηγήσει την γένεση και την εξέλιξη του σύμπαντος χρησιμοποιώντας παρατηρήσεις και τ

ΚΟΣΜΟΛΟΓΙΑ ΚΟΣΜΟΛΟΓΙΑ είναι ο τομέας τις ϕυσικής που προσπαθεί να εξηγήσει την γένεση και την εξέλιξη του σύμπαντος χρησιμοποιώντας παρατηρήσεις και τ ΗΡΑΚΛΕΙΟ, 10 Οκτωβρίου, 2017 ΚΟΣΜΟΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΑΡΧΑΡΙΟΥΣ Πανεπιστήμιο Κρήτης 1- ΚΟΣΜΟΛΟΓΙΑ ΚΟΣΜΟΛΟΓΙΑ είναι ο τομέας τις ϕυσικής που προσπαθεί να εξηγήσει την γένεση και την εξέλιξη του σύμπαντος χρησιμοποιώντας

Διαβάστε περισσότερα

Λέανδρος Περιβολαρόπουλος Καθηγητής Παν/μίου Ιωαννίνων

Λέανδρος Περιβολαρόπουλος  Καθηγητής Παν/μίου Ιωαννίνων Open page Λέανδρος Περιβολαρόπουλος http://leandros.physics.uoi.gr Καθηγητής Παν/μίου Ιωαννίνων Αρχείο παρουσίασης διαθέσιμο μέσω του συνδέσμου: https://dl.dropbox.com/u/20653799/talks/eie.ppt Κλίμακες

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΙΑΚΗ ΚΟΣΜΟΛΟΓΙΑ

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΙΑΚΗ ΚΟΣΜΟΛΟΓΙΑ Ελένη Πετράκου - National Taiwan University ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΙΑΚΗ ΚΟΣΜΟΛΟΓΙΑ Πρόγραμμα επιμόρφωσης ελλήνων εκπαιδευτικών CERN, 7 Νοεμβρίου 2014 You are here! 1929: απομάκρυνση γαλαξιών θεωρία της μεγάλης έκρηξης

Διαβάστε περισσότερα

Κοσμολογία. Η δημιουργία και η εξέλιξη του Σύμπαντος. Κοσμάς Γαζέας. Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών

Κοσμολογία. Η δημιουργία και η εξέλιξη του Σύμπαντος. Κοσμάς Γαζέας. Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών Κοσμολογία Η δημιουργία και η εξέλιξη του Σύμπαντος Κοσμάς Γαζέας Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών Οι σχετικές αποστάσεις στο Σύμπαν Hubble Deep Field Hubble Ultra Deep Field Το φαινόμενο

Διαβάστε περισσότερα

Κοσμολογία. Η δομή, η εξέλιξη του Σύμπαντος και τα πειράματα στο CERN. Γιάννης Νταλιάνης (PhD)

Κοσμολογία. Η δομή, η εξέλιξη του Σύμπαντος και τα πειράματα στο CERN. Γιάννης Νταλιάνης (PhD) Κοσμολογία Η δομή, η εξέλιξη του Σύμπαντος και τα πειράματα στο CERN Γιάννης Νταλιάνης (PhD) Σχολή Εφαρμοσμένων Μαθηματικών και Φυσικών Επιστημών Ε. Μ. Πολυτεχνείο Ελληνική Ομάδα Εκλαΐκευσης Γη Τοπική

Διαβάστε περισσότερα

Κοσμολογική ερυθρομετατόπιση Ιδιότητα του διαστελλόμενου χώρου. Όπως το Σύμπαν διαστέλλεται το μήκος κύματος του φωτονίου διαστέλλεται ανάλογα με τον παράγοντα διαστολής [συντελεστής Κοσμικής κλίμακας,

Διαβάστε περισσότερα

θεμελιακά Ερωτήματα Κοσμολογίας & Αστροφυσικής

θεμελιακά Ερωτήματα Κοσμολογίας & Αστροφυσικής θεμελιακά Ερωτήματα Απόστολος Δ. Παναγιώτου Ομότιμος Καθηγητής Πανεπιστημίου Αθηνών Επιστημονικός Συνεργάτης στο CERN Σχολή Αστρονομίας και Διαστήματος Βόλος, 5 Απριλίου, 2014 1 BIG BANG 10 24 μ 10-19

Διαβάστε περισσότερα

Τα φωτόνια από την μεγάλη έκρηξη Τι είναι η Ακτινοβολία υποβάθρου.

Τα φωτόνια από την μεγάλη έκρηξη Τι είναι η Ακτινοβολία υποβάθρου. Τα φωτόνια από την μεγάλη έκρηξη Τι είναι η Ακτινοβολία υποβάθρου. Σύμφωνα με την θεωρία της «μεγάλης έκρηξης» (big bang), το Σύμπαν, ξεκινώντας από μηδενικές σχεδόν διαστάσεις (υλικό σημείο), συνεχώς

Διαβάστε περισσότερα

1 Μονάδες - Τυπικά μεγέθη. 2 Η Διαστολή και η Ηλικία του Σύμπαντος ΚΟΣΜΟΓΡΑΦΙΑ. 2.1 Ο νόμος του Hubble. Διδάσκων: Θεόδωρος Ν.

1 Μονάδες - Τυπικά μεγέθη. 2 Η Διαστολή και η Ηλικία του Σύμπαντος ΚΟΣΜΟΓΡΑΦΙΑ. 2.1 Ο νόμος του Hubble. Διδάσκων: Θεόδωρος Ν. ΚΟΣΜΟΓΡΑΦΙΑ Διδάσκων: Θεόδωρος Ν. Τομαράς Α. ΤΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΟΥ ΣΥΜΠΑΝΤΟΣ 1 Μονάδες - Τυπικά μεγέθη 1 light year = 0.951 10 16 m 1 AU = 1.50 10 11 m 1 = 4.85 10 6 rad 1pc 1 parsec 1AU/(1 in rad) = 3.1

Διαβάστε περισσότερα

Ό,τι θα θέλατε να μάθετε για το Σύμπαν αλλά δεν τολμούσατε να ρωτήσετε! Γιώργος Καρανάνας. École Polytechnique Fédérale de Lausanne

Ό,τι θα θέλατε να μάθετε για το Σύμπαν αλλά δεν τολμούσατε να ρωτήσετε! Γιώργος Καρανάνας. École Polytechnique Fédérale de Lausanne Ό,τι θα θέλατε να μάθετε για το Σύμπαν αλλά δεν τολμούσατε να ρωτήσετε! Γιώργος Καρανάνας École Polytechnique Fédérale de Lausanne Η κοσμολογία είναι ο κλάδος της Φυσικής που μελετάει την εξέλιξη του Σύμπαντος.

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στην Κοσμολογία (μέρος 2) Γιώργος Νικολιδάκης

Εισαγωγή στην Κοσμολογία (μέρος 2) Γιώργος Νικολιδάκης Εισαγωγή στην Κοσμολογία (μέρος 2) Γιώργος Νικολιδάκης Περιεχόμενα Το Μοντέλο του Hot Bing Bang Το νόημα της διαστολής - διαστέλλονται τα πάντα? Από που ξεκίνησαν όλα? Ένα σύμπαν από το τίποτα! Η σύντομη

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟ ΠΛΗΘΩΡΙΣΤΙΚΟ ΜΟΝΤΕΛΟ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΑ ΕΠΙΛΥΣΗΣ ΚΟΣΜΟΛΟΓΙΚΩΝ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΩΝ ΩΡΙΩΝ ΑΣΤΡΟΝΟΜΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΠΑΤΡΑΣ Κ. Ν. ΓΟΥΡΓΟΥΛΙΑΤΟΣ ΧΕΙΜΩΝΑΣ 2004

ΤΟ ΠΛΗΘΩΡΙΣΤΙΚΟ ΜΟΝΤΕΛΟ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΑ ΕΠΙΛΥΣΗΣ ΚΟΣΜΟΛΟΓΙΚΩΝ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΩΝ ΩΡΙΩΝ ΑΣΤΡΟΝΟΜΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΠΑΤΡΑΣ Κ. Ν. ΓΟΥΡΓΟΥΛΙΑΤΟΣ ΧΕΙΜΩΝΑΣ 2004 ΤΟ ΠΛΗΘΩΡΙΣΤΙΚΟ ΜΟΝΤΕΛΟ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΑ ΕΠΙΛΥΣΗΣ ΚΟΣΜΟΛΟΓΙΚΩΝ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΩΝ ΩΡΙΩΝ ΑΣΤΡΟΝΟΜΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΠΑΤΡΑΣ Κ. Ν. ΓΟΥΡΓΟΥΛΙΑΤΟΣ ΧΕΙΜΩΝΑΣ 2004 ΣΥΝΟΨΗ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ Το μοντέλο της Μεγάλης έκρηξης εξηγεί με ακρίβεια

Διαβάστε περισσότερα

7.2. ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ (ΚΑΤΑ ΣΕΙΡΑ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ)

7.2. ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ (ΚΑΤΑ ΣΕΙΡΑ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ) 7. Κοσμολογία 7.1 ΓΕΝΙΚΑ Έχει υποστηριχθεί ότι η πιο σπουδαία επιστημονική ανακάλυψη που έγινε ποτέ είναι ότι το Σύμπαν ολόκληρο, δηλαδή ο,τιδήποτε υπάρχει και είναι δυνατό να υποπέσει στην αντίληψη μας,

Διαβάστε περισσότερα

Κοσμολογία & Αστροσωματιδική Φυσική Μάγδα Λώλα CERN, 28/9/2010

Κοσμολογία & Αστροσωματιδική Φυσική Μάγδα Λώλα CERN, 28/9/2010 Κοσμολογία & Αστροσωματιδική Φυσική Μάγδα Λώλα CERN, 28/9/2010 Η φυσική υψηλών ενεργειών µελετά το µικρόκοσµο, αλλά συνδέεται άµεσα µε το µακρόκοσµο Κοσµολογία - Μελέτη της δηµιουργίας και εξέλιξης του

Διαβάστε περισσότερα

H ΚΟΣΜΟΛΟΓΙΑ ΜΕΤΑ ΑΠΟ 100 ΧΡΟΝΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΤΗΣ ΣΧΕΤΙΚΟΤΗΤΟΣ

H ΚΟΣΜΟΛΟΓΙΑ ΜΕΤΑ ΑΠΟ 100 ΧΡΟΝΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΤΗΣ ΣΧΕΤΙΚΟΤΗΤΟΣ H ΚΟΣΜΟΛΟΓΙΑ ΜΕΤΑ ΑΠΟ 100 ΧΡΟΝΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΤΗΣ ΣΧΕΤΙΚΟΤΗΤΟΣ ΔΡ. ΣΠΥΡΟΣ ΒΑΣΙΛΑΚΟΣ ΚΕΝΤΡΟ ΕΡΕΥΝΩΝ ΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑΣ ΑΚΑΔΗΜΙΑ ΑΘΗΝΩΝ ΑΚΑΔΗΜΙΑ ΑΘΗΝΩΝ 25/11/2015 Η ΧΡΥΣΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΤΗΣ ΚΟΣΜΟΛΟΓΙΑΣ 96% του Σύμπαντος

Διαβάστε περισσότερα

Χάρτης της κοσμικής ακτινοβολίας Γ, ενέργειας άνω των 100 MeV. Ο Γαλαξίας παρουσιάζεται σαν φωτεινή ζώνη, με το κέντρο του στη μέση.

Χάρτης της κοσμικής ακτινοβολίας Γ, ενέργειας άνω των 100 MeV. Ο Γαλαξίας παρουσιάζεται σαν φωτεινή ζώνη, με το κέντρο του στη μέση. Κοσμικές ακτίνες Χάρτης της κοσμικής ακτινοβολίας Γ, ενέργειας άνω των 100 MeV. Ο Γαλαξίας παρουσιάζεται σαν φωτεινή ζώνη, με το κέντρο του στη μέση.»καταρράκτης«σωματιδίων που προέρχονται από την είσοδο

Διαβάστε περισσότερα

ΚΟΣΜΟΛΟΓΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΩΡΙΩΝ ΑΣΤΡΟΝΟΜΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΠΑΤΡΑΣ ΧΕΙΜΩΝΑΣ 2004 Κ.Ν. ΓΟΥΡΓΟΥΛΙΑΤΟΣ

ΚΟΣΜΟΛΟΓΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΩΡΙΩΝ ΑΣΤΡΟΝΟΜΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΠΑΤΡΑΣ ΧΕΙΜΩΝΑΣ 2004 Κ.Ν. ΓΟΥΡΓΟΥΛΙΑΤΟΣ ΚΟΣΜΟΛΟΓΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΩΡΙΩΝ ΑΣΤΡΟΝΟΜΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΠΑΤΡΑΣ ΧΕΙΜΩΝΑΣ 2004 Κ.Ν. ΓΟΥΡΓΟΥΛΙΑΤΟΣ Η Μεγάλη Έκρηξη Πριν από 10-15 δις χρόνια γεννήθηκε το Σύμπαν με μια εξαιρετικά θερμή και βίαια διαδικασία Το σύμπαν

Διαβάστε περισσότερα

Ο ΝΟΜΟΣ TOY HUBBLE ΚΑΙ Η ΔΙΑΣΤΟΛΗ ΥΠΟΒΑΘΡΟΥ

Ο ΝΟΜΟΣ TOY HUBBLE ΚΑΙ Η ΔΙΑΣΤΟΛΗ ΥΠΟΒΑΘΡΟΥ Ο ΝΟΜΟΣ TOY HUBBLE ΚΑΙ Η ΔΙΑΣΤΟΛΗ ΤΟΥ ΣΥΜΠΑΝΤΟΣ. Η ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑ ΥΠΟΒΑΘΡΟΥ Κατά την διάρκεια των δεκαετιών του 1920 και 1930 ο αμερικανός αστρονόμος Slipher με τη βοήθεια του φαινομένου Doppler είχε μετρήσει

Διαβάστε περισσότερα

CMB Κοσμική Ακτινοβολία Υποβάθρου

CMB Κοσμική Ακτινοβολία Υποβάθρου CMB Κοσμική Ακτινοβολία Υποβάθρου Θα εξετάσουμε την Κοσμική Ακτινοβολία Υποβάθρου (Cosmic Microwave Background) Η CMB αποτελεί ένα μικρό κομμάτι της ιστορίας του σύμπαντος Περιέχει σημαντικές πληροφορίες

Διαβάστε περισσότερα

"Στην αρχή το φως και η πρώτη ώρα που τα χείλη ακόμα στον πηλό δοκιμάζουν τα πράγματα του κόσμου." (Οδυσσέας Ελύτης)

Στην αρχή το φως και η πρώτη ώρα που τα χείλη ακόμα στον πηλό δοκιμάζουν τα πράγματα του κόσμου. (Οδυσσέας Ελύτης) "Στην αρχή το φως και η πρώτη ώρα που τα χείλη ακόμα στον πηλό δοκιμάζουν τα πράγματα του κόσμου." (Οδυσσέας Ελύτης) Το σύμπαν δεν υπήρχε από πάντα. Γεννήθηκε κάποτε στο παρελθόν. Τη στιγμή της γέννησης

Διαβάστε περισσότερα

ΩΡΙΩΝ ΑΣΤΡΟΝΟΜΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΠΑΤΡΑΣ

ΩΡΙΩΝ ΑΣΤΡΟΝΟΜΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΠΑΤΡΑΣ ΩΡΙΩΝ ΑΣΤΡΟΝΟΜΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΠΑΤΡΑΣ Κ. Ν. Γουργουλιάτος ΜΑΥΡΕΣ ΤΡΥΠΕΣ Η ΒΑΣΙΚΗ ΙΔΕΑ Αντικείμενα που εμποδίζουν την διάδοση φωτός από αυτά Πρωτοπροτάθηκε γύρω στα 1783 (John( John Michell) ως αντικείμενο

Διαβάστε περισσότερα

Ερευνητική Εργασία με θέμα: «Ερευνώντας τα χρονικά μυστικά του Σύμπαντος»

Ερευνητική Εργασία με θέμα: «Ερευνώντας τα χρονικά μυστικά του Σύμπαντος» Ερευνητική Εργασία με θέμα: «Ερευνώντας τα χρονικά μυστικά του Σύμπαντος» Σωτήρης Τσαντίλας (PhD, MSc), Μαθηματικός Αστροφυσικός Σύντομη περιγραφή: Χρησιμοποιώντας δεδομένα από το διαστημικό τηλεσκόπιο

Διαβάστε περισσότερα

ΕΜΕΙΣ ΚΙ Ο ΚΟΣΜΟΣ. Λεονάρδος Γκουβέλης. Διημερίδα Αστροφυσικής 4-5 Απριλίου

ΕΜΕΙΣ ΚΙ Ο ΚΟΣΜΟΣ. Λεονάρδος Γκουβέλης. Διημερίδα Αστροφυσικής 4-5 Απριλίου ΕΜΕΙΣ ΚΙ Ο ΚΟΣΜΟΣ Λεονάρδος Γκουβέλης Διημερίδα Αστροφυσικής 4-5 Απριλίου Συνοπτικά: Κοσμολογικές θεωρίες ανά τους αιώνες Σύγχρονη κοσμολογική άποψη Αστρονομικές αποδείξεις της θεωρίας του Big Bang Μεγάλα

Διαβάστε περισσότερα

Δρ. Μανώλης Ξυλούρης, Φεβρουάριος 2004

Δρ. Μανώλης Ξυλούρης, Φεβρουάριος 2004 Αστρονομία στο Υπέρυθρο - Ένας Αθέατος Κόσμος Δρ. Μανώλης Ξυλούρης, Φεβρουάριος 2004 ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΑΣΤΡΟΦΥΣΙΚΗΣ, ΕΑΑ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝA 1. ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΥΠΕΡΥΘΡΟ 2. ΤΡΟΠΟΙ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗΣ 3. ΤΟ ΣΥΜΠΑΝ

Διαβάστε περισσότερα

Ινστιτούτο Αστρονομίας & Αστροφυσικής, ΕΑΑ

Ινστιτούτο Αστρονομίας & Αστροφυσικής, ΕΑΑ Παιχνίδια Προοπτικής στο Σύμπαν Ελένη Χατζηχρήστου Ινστιτούτο Αστρονομίας & Αστροφυσικής, ΕΑΑ Όταν δυο ουράνια αντικείμενα βρίσκονται στην ίδια περίπου οπτική γωνία αν και σε πολύ διαφορετικές αποστάσεις

Διαβάστε περισσότερα

ΘΑΥΜΑΤΑ ΚΑΙ ΜΥΣΤΗΡΙΑ ΤΟΥ ΣΥΜΠΑΝΤΟΣ

ΘΑΥΜΑΤΑ ΚΑΙ ΜΥΣΤΗΡΙΑ ΤΟΥ ΣΥΜΠΑΝΤΟΣ ΘΑΥΜΑΤΑ ΚΑΙ ΜΥΣΤΗΡΙΑ ΤΟΥ ΣΥΜΠΑΝΤΟΣ Μέλη ομάδας Οικονόμου Γιώργος Οικονόμου Στέργος Πιπέρης Γιάννης Χατζαντώνης Μανώλης Χαυλή Αθηνά Επιβλέπων Καθηγητής Βασίλειος Βαρσάμης Στόχοι: Να μάθουμε τα είδη των

Διαβάστε περισσότερα

Η πρόβλεψη της ύπαρξης και η έµµεση παρατήρηση των µελανών οπών θεωρείται ότι είναι ένα από τα πιο σύγχρονα επιτεύγµατα της Κοσµολογίας.

Η πρόβλεψη της ύπαρξης και η έµµεση παρατήρηση των µελανών οπών θεωρείται ότι είναι ένα από τα πιο σύγχρονα επιτεύγµατα της Κοσµολογίας. Η πρόβλεψη της ύπαρξης και η έµµεση παρατήρηση των µελανών οπών θεωρείται ότι είναι ένα από τα πιο σύγχρονα επιτεύγµατα της Κοσµολογίας. Παρ' όλα αυτά, πρώτος ο γάλλος µαθηµατικός Λαπλάςτο 1796 ανέφερε

Διαβάστε περισσότερα

διατήρησης της μάζας.

διατήρησης της μάζας. 6. Ατομική φύση της ύλης Ο πρώτος που ισχυρίστηκε ότι η ύλη αποτελείται από δομικά στοιχεία ήταν ο αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος Δημόκριτος. Το πείραμα μετά από 2400 χρόνια ήρθε και επιβεβαίωσε την άποψη αυτή,

Διαβάστε περισσότερα

Κοσµολογία. Το παρελθόν, το παρόν, και το µέλλον του Σύµπαντος.

Κοσµολογία. Το παρελθόν, το παρόν, και το µέλλον του Σύµπαντος. Κοσµολογία Το παρελθόν, το παρόν, και το µέλλον του Σύµπαντος. Τι είναι όµως η Κοσµολογία; Ηκοσµολογία είναι ο κλάδος της φυσικής που µελετά την δηµιουργία και την εξέλιξη του Σύµπαντος. Με τον όρο Σύµπαν

Διαβάστε περισσότερα

Εργαστήριο 2008. Yπολογισμός της ταχύτητα διαστολής του Σύμπαντος, της ηλικίας του καθώς και της απόστασης μερικών κοντινών γαλαξιών.

Εργαστήριο 2008. Yπολογισμός της ταχύτητα διαστολής του Σύμπαντος, της ηλικίας του καθώς και της απόστασης μερικών κοντινών γαλαξιών. Υπολογισμός σταθεράς Hubble Εργαστήριο 2008 Yπολογισμός της ταχύτητα διαστολής του Σύμπαντος, της ηλικίας του καθώς και της απόστασης μερικών κοντινών γαλαξιών. Εισαγωγή Το 1929, ο Edwin Hubble (με βάση

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΗΝ ΚΟΣΜΟΛΟΓΙΑ

ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΗΝ ΚΟΣΜΟΛΟΓΙΑ ΠΡΟΛΟΓΟΣ Η αρχή του κόσμου έγινε από μια υπερβολικά πυκνή και θερμή κατάσταση, όπου δεν ισχύουν οι γνωστοί φυσικοί νόμοι. Από αυτή την άγνωστη κατάσταση με ανεξήγητο τρόπο, άρχισε να σχηματίζεται ο χρόνος

Διαβάστε περισσότερα

Δρ Μάνος Δανέζης Επίκουρος Καθηγητής Αστροφυσικής Τμήμα Φυσικής ΕΚΠΑ. Μελανές Οπές

Δρ Μάνος Δανέζης Επίκουρος Καθηγητής Αστροφυσικής Τμήμα Φυσικής ΕΚΠΑ. Μελανές Οπές Δρ Μάνος Δανέζης Επίκουρος Καθηγητής Αστροφυσικής Τμήμα Φυσικής ΕΚΠΑ Μελανές Οπές Αν η μάζα που απομένει να είναι μεγαλύτερη από 3,2 ηλιακές μάζες (M>3,2Mο), ο αστέρας δεν μπορεί να ισορροπήσει ούτε ως

Διαβάστε περισσότερα

ΓΕΝΝΗΣΗ ΕΞΕΛΙΞΗ ΚΑΙ ΘΑΝΑΤΟΣ ΑΣΤΕΡΩΝ

ΓΕΝΝΗΣΗ ΕΞΕΛΙΞΗ ΚΑΙ ΘΑΝΑΤΟΣ ΑΣΤΕΡΩΝ ΓΕΝΝΗΣΗ ΕΞΕΛΙΞΗ ΚΑΙ ΘΑΝΑΤΟΣ ΑΣΤΕΡΩΝ Πολυχρόνης Καραγκιοζίδης Mcs χημικός www.polkarag.gr Μετά τη δημιουργία του Σύμπαντος 380.000 έτη 6000 ο C Τα ηλεκτρόνια μπορούν να συνδεθούν με τα πρωτόνια ή τους άλλους

Διαβάστε περισσότερα

Κάθε βράδυ όταν κοιτάμε το νυχτερινό ουρανό αντικρίζουμε χιλιάδες αστέρια να λάμπουν στο απέραντο σύμπαν. Σπάνια όμως αναρωτιόμαστε τι συμβαίνει πίσω

Κάθε βράδυ όταν κοιτάμε το νυχτερινό ουρανό αντικρίζουμε χιλιάδες αστέρια να λάμπουν στο απέραντο σύμπαν. Σπάνια όμως αναρωτιόμαστε τι συμβαίνει πίσω ΦΑΙΝΟΜΕΝΑ ΤΟΥ ΣΥΜΠΑΝΤΟΣ Κάθε βράδυ όταν κοιτάμε το νυχτερινό ουρανό αντικρίζουμε χιλιάδες αστέρια να λάμπουν στο απέραντο σύμπαν. Σπάνια όμως αναρωτιόμαστε τι συμβαίνει πίσω από την κουρτίνα του σύμπαντος.

Διαβάστε περισσότερα

Γιατί θα μιλήσουμε: Δημιουργία Σύμπαντος Θεωρία Μεγάλης έκρηξης. Τι είναι η Κοσμική Μικροκυματική Ακτινοβολία Υποβάθρου (CMB) Που την παρατηρούμε?

Γιατί θα μιλήσουμε: Δημιουργία Σύμπαντος Θεωρία Μεγάλης έκρηξης. Τι είναι η Κοσμική Μικροκυματική Ακτινοβολία Υποβάθρου (CMB) Που την παρατηρούμε? Γιατί θα μιλήσουμε: Δημιουργία Σύμπαντος Θεωρία Μεγάλης έκρηξης Τι είναι η Κοσμική Μικροκυματική Ακτινοβολία Υποβάθρου (CMB) Που την παρατηρούμε? Ιστορία της ανακάλυψης Γιατί είναι Σημαντική για τον άνθρωπο

Διαβάστε περισσότερα

Σύγχρονη Φυσική : Πυρηνική Φυσική και Φυσική Στοιχειωδών Σωματιδίων 11/04/16

Σύγχρονη Φυσική : Πυρηνική Φυσική και Φυσική Στοιχειωδών Σωματιδίων 11/04/16 Σύγχρονη Φυσική - 06: Πυρηνική Φυσική και Φυσική Στοιχειωδών Σωματιδίων /04/6 Διάλεξη 0: Πυρηνοσύνθεση Εισαγωγή Ένας από τους πλέον ενδιαφέροντες κλάδους της πυρηνικής φυσικής είναι ο τομέας της πυρηνικής

Διαβάστε περισσότερα

Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Κοσμάς Γαζέας

Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Κοσμάς Γαζέας Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών Κοσμάς Γαζέας Το Ηλιακό Σύστημα Το Ηλιακό Σύστημα αποτελείται κυρίως από τον Ήλιο και τους πλανήτες που περιφέρονται γύρω από αυτόν. Πολλά και διάφορα ουράνια

Διαβάστε περισσότερα

Δύο Συνταρακτικές Ανακαλύψεις

Δύο Συνταρακτικές Ανακαλύψεις Δύο Συνταρακτικές Ανακαλύψεις στα Όρια των Διαστάσεων του Χώρου Απόστολος Δ. Παναγιώτου Ομότιμος Καθηγητής Πανεπιστημίου Αθηνών Επιστημονικός Συνεργάτης στο CERN Σώμα Ομοτίμων Καθηγητών Πανεπιστήμιου Αθηνών

Διαβάστε περισσότερα

ΤΑ ΑΚΡΟΤΑΤΑ ΤΟΥ ΣΥΜΠΑΝΤΟΣ

ΤΑ ΑΚΡΟΤΑΤΑ ΤΟΥ ΣΥΜΠΑΝΤΟΣ ΤΑ ΑΚΡΟΤΑΤΑ ΤΟΥ ΣΥΜΠΑΝΤΟΣ Το λαμπρότερο αστέρι στον νυχτερινό ουρανό είναι ο Σείριος Α του αστερισμού του Μεγάλου Κυνός (a Canis Majoris) και αποτελεί μέρος διπλού συστήματος αστέρων. Απέχει από το ηλιακό

Διαβάστε περισσότερα

Αστροφυσική ΙΙ Tεστ II- 16 Ιανουαρίου 2009

Αστροφυσική ΙΙ Tεστ II- 16 Ιανουαρίου 2009 Αστροφυσική ΙΙ Tεστ II- 16 Ιανουαρίου 2009 1. Μία περιοχή στο μεσοαστρικό χώρο με ερυθρωπή απόχρωση είναι a. Ο ψυχρός πυρήνας ενός μοριακού νέφους b. Μία περιοχή θερμού ιονισμένου αερίου c. Μία περιοχή

Διαβάστε περισσότερα

Β. ΘΕΜΑΤΑ ΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑΣ

Β. ΘΕΜΑΤΑ ΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑΣ Α. Μια σύντοµη περιγραφή της εργασίας που εκπονήσατε στο πλαίσιο του µαθήµατος της Αστρονοµίας. Β. ΘΕΜΑΤΑ ΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑΣ Για να απαντήσεις στις ερωτήσεις που ακολουθούν αρκεί να επιλέξεις την ή τις σωστές

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 1: ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Κεφάλαιο 1: ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΙΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ 130 Κεφάλαιο 1: ΕΙΣΑΓΩΓΗ Α. Απαντήσεις στις ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής 1. α, β 2. γ 3. ε 4. β, δ 5. γ 6. α, β, γ, ε Β. Απαντήσεις στις ερωτήσεις συµπλήρωσης κενού 1. η αρχαιότερη

Διαβάστε περισσότερα

Μετά την ομιλία θα γνωρίζετε:

Μετά την ομιλία θα γνωρίζετε: Μετά την ομιλία θα γνωρίζετε: Τι είναι η Cosmic Microwave Background (CMB) Γιατί την παρατηρούμε στα μικροκύματα Γιατί είναι Σημαντική για το Σύμπαν Λίγα για την ιστορία της ανακάλυψης Πώς γίνεται η παρατήρησή

Διαβάστε περισσότερα

Πριν υπάρξει το Σύμπαν

Πριν υπάρξει το Σύμπαν Πριν υπάρξει το Σύμπαν Μάνος Δανέζης-Στράτος Θεοδοσίου Τομέας Αστροφυσικής, Αστρονομίας και Μηχανικής Τμήμα Φυσικής-Πανεπιστήμιο Αθηνών Όλοι γνωρίζουμε την κλασική Θεωρία της Μεγάλης Έκρηξης, μέσα από

Διαβάστε περισσότερα

Κοσμολογία: Ο κλάδος της Φυσικής που ασχολείται με τη μελέτη του Σύμπαντος ως σύνολο.

Κοσμολογία: Ο κλάδος της Φυσικής που ασχολείται με τη μελέτη του Σύμπαντος ως σύνολο. Κοσμολογία: Ο κλάδος της Φυσικής που ασχολείται με τη μελέτη του Σύμπαντος ως σύνολο. Ποια η σύνθεση του; Από τι αποτελείται; Ποια η δομή του; Πότε δημιουργήθηκε (τουλάχιστον το μέρος του Σύμπαντος που

Διαβάστε περισσότερα

2 Οκτωβρίου, 2015 2ο Συμπόσιο Επτά Σοφών- Μέγαρο Μουσικής. Σ. Μ. Κριμιζής

2 Οκτωβρίου, 2015 2ο Συμπόσιο Επτά Σοφών- Μέγαρο Μουσικής. Σ. Μ. Κριμιζής Σ. Μ. Κριμιζής To Συµπόσιο των 7 Σοφών της Αρχαιότητας Ø ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΣ Ἠθικὰ : Τῶν ἑπτὰ σοφῶν συµπόσιον Ø Βίας ο Πριηνεύς--Θαλής ο Μιλήσιος--Κλεόβουλος ο Λίνδιος--Περίανδρος ο Κορίνθιος--Πιττακός ο Μυτιληναίος--Σόλων

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ. Διευκρινίσεις για την ύλη του μαθήματος ΚΟΣΜΟΛΟΓΙΑ

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ. Διευκρινίσεις για την ύλη του μαθήματος ΚΟΣΜΟΛΟΓΙΑ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ Διευκρινίσεις για την ύλη του μαθήματος ΚΟΣΜΟΛΟΓΙΑ Η ύλη του μαθήματος «Κοσμολογία» περιέχεται στις νέες σημειώσεις του μαθήματος (ανάρτηση 2016) και στο βιβλίο γενικής σχετικότητας που έχετε

Διαβάστε περισσότερα

Αστρική Εξέλιξη. Η ζωή και ο θάνατος των αστέρων. Κοσμάς Γαζέας. Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών

Αστρική Εξέλιξη. Η ζωή και ο θάνατος των αστέρων. Κοσμάς Γαζέας. Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών Αστρική Εξέλιξη Η ζωή και ο θάνατος των αστέρων Κοσμάς Γαζέας Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών Αστρική εξέλιξη Η εξέλιξη ενός αστέρα καθορίζεται από την κατανάλωση διαδοχικών «κύκλων» πυρηνικών

Διαβάστε περισσότερα

βαρυτικά συστήματα αστέρων, γαλαξιακών αερίων, αστρικής σκοτεινής ύλης. Η ετυμολογία της λέξης αναφέρεται στον δικό μας

βαρυτικά συστήματα αστέρων, γαλαξιακών αερίων, αστρικής σκοτεινής ύλης. Η ετυμολογία της λέξης αναφέρεται στον δικό μας Οι γαλαξίες αποτελούν τεράστια βαρυτικά συστήματα αστέρων, γαλαξιακών αερίων, αστρικής σκόνης και (πιθανώς) αόρατης σκοτεινής ύλης. Η ετυμολογία της λέξης προέρχεται από τα ελληνικά και σημαίνει άξονας

Διαβάστε περισσότερα

To CERN (Ευρωπαϊκός Οργανισµός Πυρηνικών Ερευνών) είναι το µεγαλύτερο σε έκταση (πειραµατικό) κέντρο πυρηνικών ερευνών και ειδικότερα επί της σωµατιδι

To CERN (Ευρωπαϊκός Οργανισµός Πυρηνικών Ερευνών) είναι το µεγαλύτερο σε έκταση (πειραµατικό) κέντρο πυρηνικών ερευνών και ειδικότερα επί της σωµατιδι To CERN (Ευρωπαϊκός Οργανισµός Πυρηνικών Ερευνών) είναι το µεγαλύτερο σε έκταση (πειραµατικό) κέντρο πυρηνικών ερευνών και ειδικότερα επί της σωµατιδιακής φυσικής στον κόσµο. Η ίδρυσή του το έτος 1954

Διαβάστε περισσότερα

Το Σύμπαν. (Δημιουργία, δομή και εξέλιξη) Λουκάς Βλάχος Τμήμα Φυσικής Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης

Το Σύμπαν. (Δημιουργία, δομή και εξέλιξη) Λουκάς Βλάχος Τμήμα Φυσικής Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Το Σύμπαν (Δημιουργία, δομή και εξέλιξη) Λουκάς Βλάχος Τμήμα Φυσικής Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Αφιέρωση Θα ήθελα να αφιερώσω αυτή την διάλεξη στο Νίκο Λαμπρόπουλο σαν ένα δείγμα ευγνωμοσύνης

Διαβάστε περισσότερα

Σχολή Εφαρμοσμένων Μαθηματικών και Φυσικών Επιστημών Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο. Σεμινάριο Φυσικής Ενότητα 14

Σχολή Εφαρμοσμένων Μαθηματικών και Φυσικών Επιστημών Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο. Σεμινάριο Φυσικής Ενότητα 14 Σχολή Εφαρμοσμένων Μαθηματικών και Φυσικών Επιστημών Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Σεμινάριο Φυσικής Ενότητα 14 Γεωργακίλας Αλέξανδρος Ζουμπούλης Ηλίας Μακροπούλου Μυρσίνη Πίσσης Πολύκαρπος Άδεια Χρήσης

Διαβάστε περισσότερα

Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Πτυχιακή Εργασία. Σχολή Θετικών Επιστημών. Τμήμα Φυσικής

Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Πτυχιακή Εργασία. Σχολή Θετικών Επιστημών. Τμήμα Φυσικής Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Σχολή Θετικών Επιστημών Τμήμα Φυσικής Πτυχιακή Εργασία Επιταχυνόμενη διαστολή του σύμπαντος - Πειραματικά δεδομένα Διδασκάλου Στυλιανός AEM: 13269 Επιβλέπων καθηγητής

Διαβάστε περισσότερα

Θεωρητική Εξέταση. 24 ος Πανελλήνιος Διαγωνισμός Αστρονομίας και Διαστημικής η φάση: «ΠΤΟΛΕΜΑΙΟΣ»

Θεωρητική Εξέταση. 24 ος Πανελλήνιος Διαγωνισμός Αστρονομίας και Διαστημικής η φάση: «ΠΤΟΛΕΜΑΙΟΣ» 24 ος Πανελλήνιος Διαγωνισμός Αστρονομίας και Διαστημικής 2019 3 η φάση: «ΠΤΟΛΕΜΑΙΟΣ» Θεωρητική Εξέταση 24 ος Πανελλήνιος Διαγωνισμός Αστρονομίας 2019 3 η φάση Θεωρητική Εξέταση 1 Παρακαλούμε, διαβάστε

Διαβάστε περισσότερα

Aναλαµπές ακτίνων -γ

Aναλαµπές ακτίνων -γ Aναλαµπές ακτίνων -γ Gamma Ray Bursts (GRB) Λουκάς Βλάχος 18/5/2004 1 Γενική παρατήρηση Η αστροφυσική διανύει αυτήν την εποχή τη δηµιουργικότερη περίοδο της ιστορίας της. Η πληθώρα των επίγειων αλλά και

Διαβάστε περισσότερα

ΔΟΜΗ ΚΑΙ ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΟΥ ΣΥΜΠΑΝΤΟΣ

ΔΟΜΗ ΚΑΙ ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΟΥ ΣΥΜΠΑΝΤΟΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΒΔΟΜΟ ΔΟΜΗ ΚΑΙ ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΟΥ ΣΥΜΠΑΝΤΟΣ 7 ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΒΔΟΜΟ Δ Ο Μ Η Κ Α Ι ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΟΥ ΣΥΜΠΑΝΤΟΣ «Μπορεί και μακριά πολύ μέσα στων ουρανών τ' αποκαΐδια την Ανδρομέδα, την Άρκτο ή την Παρθένο... Άραγες

Διαβάστε περισσότερα

Νετρίνο το σωματίδιο φάντασμα

Νετρίνο το σωματίδιο φάντασμα Νετρίνο το σωματίδιο φάντασμα Ι. Ρίζος Αναπληρωτής Καθηγητής Τομέας Θεωρητικής Φυσικής 2/10/2012 Διαλέξεις υποδοχής πρωτοετών φοιτητών Τμήματος Φυσικής Στοιχειώδη Σωματίδια Κουάρκς Φορείς αλληλεπιδράσεων

Διαβάστε περισσότερα

Τίτλος Μαθήματος: Βασικές Έννοιες Φυσικής. Ενότητα: Ατομική φύση της ύλης. Διδάσκων: Καθηγητής Κ. Κώτσης. Τμήμα: Παιδαγωγικό, Δημοτικής Εκπαίδευσης

Τίτλος Μαθήματος: Βασικές Έννοιες Φυσικής. Ενότητα: Ατομική φύση της ύλης. Διδάσκων: Καθηγητής Κ. Κώτσης. Τμήμα: Παιδαγωγικό, Δημοτικής Εκπαίδευσης Τίτλος Μαθήματος: Βασικές Έννοιες Φυσικής Ενότητα: Ατομική φύση της ύλης Διδάσκων: Καθηγητής Κ. Κώτσης Τμήμα: Παιδαγωγικό, Δημοτικής Εκπαίδευσης 6. Ατομική φύση της ύλης Ο πρώτος που ισχυρίστηκε ότι η

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑ ΟΜΑΔΑΣ: Η ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΣΥΜΠΑΝΤΟΣ

ΘΕΜΑ ΟΜΑΔΑΣ: Η ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΣΥΜΠΑΝΤΟΣ 15 ο ΓΕΛ ΘΕΣ/ΝΙΚΗΣ ΤΑΞΗ: Α2 ΣΧ. ΕΤΟΣ 2012-2013 ΤΕΤΡΑΜΗΝΟ Α ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΘΕΜΑ ΤΜΗΜΑΤΟΣ: «ΤΟ ΣΥΜΠΑΝ ΚΑΙ Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ» ΘΕΜΑ ΟΜΑΔΑΣ: Η ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΣΥΜΠΑΝΤΟΣ ΟΜΑΔΑ: ΚΟΣΜΟΝΑΥΤΕΣ ΜΕΛΗ ΟΜΑΔΑΣ: ΑΙΜΙΛΙΑ

Διαβάστε περισσότερα

Αστρονομία στις ακτίνες γ

Αστρονομία στις ακτίνες γ Αστρονομία στις ακτίνες γ Τηλεσκόπια Μελέτη αστρονομικών αντικειμένων Αστρονομία ακτίνων γ Φωτόνια με ενέργειες από 0.5 MeV ~200 TeV (τα πιο ενεργά φωτόνια που έχουν ανιχνευθεί μέχρι σήμερα) Αστρονομία

Διαβάστε περισσότερα

Η διαστολή του σύμπαντος

Η διαστολή του σύμπαντος Η διαστολή του σύμπαντος Δρ Μάνος Δανέζης Επίκουρος Καθηγητής Αστροφυσικής Οι γαλαξίες, από την εποχή της ανακάλυψης τους μέχρι σήμερα, αποτέλεσαν και αποτελούν ένα θελκτικό όσο και σημαντικό πεδίο έρευνας,

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή Οι µαύρες τρύπες είναι ουράνια σώµατα σαν όλα τα άλλα, όπως οι πλανήτες και ο ήλιος, τα οποία όµως διαφέρουν από αυτά σε µία µικρή αλλά θεµελ

Εισαγωγή Οι µαύρες τρύπες είναι ουράνια σώµατα σαν όλα τα άλλα, όπως οι πλανήτες και ο ήλιος, τα οποία όµως διαφέρουν από αυτά σε µία µικρή αλλά θεµελ ιαθεµατική Εργασία µε Θέµα: Οι Φυσικές Επιστήµες στην Καθηµερινή µας Ζωή Τµήµα: Β 2 Γυµνασίου Υπεύθυνος Καθηγητής: Παζούλης Παναγιώτης Συντακτική Οµάδα: Πάνου Μαρία, Πάνου Γεωργία 1 Εισαγωγή Οι µαύρες

Διαβάστε περισσότερα

Το Φως της Αστροφυσικής Αν. καθηγητής Στράτος Θεοδοσίου Πρόεδρος της Ένωσης Ελλήνων Φυσικών

Το Φως της Αστροφυσικής Αν. καθηγητής Στράτος Θεοδοσίου Πρόεδρος της Ένωσης Ελλήνων Φυσικών Το Φως της Αστροφυσικής Αν. καθηγητής Στράτος Θεοδοσίου Πρόεδρος της Ένωσης Ελλήνων Φυσικών Το φως που έρχεται από τα άστρα είναι σύνθετο και καλύπτει ολόκληρο το εύρος της ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας.

Διαβάστε περισσότερα

Μαθηματικά και ΑΣΤΡΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ. Δημήτρης Τσιτούρης. Αυγουστίνος Χατζηπάνης. Φοίβος Οικονομίδης

Μαθηματικά και ΑΣΤΡΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ. Δημήτρης Τσιτούρης. Αυγουστίνος Χατζηπάνης. Φοίβος Οικονομίδης Μαθηματικά και ΑΣΤΡΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ Δημήτρης Τσιτούρης Αυγουστίνος Χατζηπάνης Φοίβος Οικονομίδης Περιεχόμενα: 1. Κοσμολογία 2. Μαθηματικές Εξισώσεις 3. Αστροφυσική 4. Αστρονομία 5. Φασματικοί τύποι Κοσμολογία:

Διαβάστε περισσότερα

Ένα μέτριο αστέρι και γύρω οι πλανήτες, κάπου πριν 5-6 δις έτη...

Ένα μέτριο αστέρι και γύρω οι πλανήτες, κάπου πριν 5-6 δις έτη... Ένα μέτριο αστέρι και γύρω οι πλανήτες, κάπου πριν 5-6 δις έτη... Αυξανόμενης της απόστασης από τον ήλιο, μειώνεται η ταχύτητα των πλανητών... Η Γη απέχει από τον ήλιο 1A.U. 1,5 10 11 m Ηλιακός άνεμος

Διαβάστε περισσότερα

Οι αστέρες δαπανούν περίπου το 90% της διάρκειας της ζωής στη σύντηξη υδρογόνου που μετατρέπεται σε ήλιο σε υψηλή θερμοκρασία και υψηλή πίεση κοντά

Οι αστέρες δαπανούν περίπου το 90% της διάρκειας της ζωής στη σύντηξη υδρογόνου που μετατρέπεται σε ήλιο σε υψηλή θερμοκρασία και υψηλή πίεση κοντά Οι αστέρες δαπανούν περίπου το 90% της διάρκειας της ζωής στη σύντηξη υδρογόνου που μετατρέπεται σε ήλιο σε υψηλή θερμοκρασία και υψηλή πίεση κοντά στον πυρήνα. Ξεκινώντας από την μηδέν-ηλικία στην κύρια

Διαβάστε περισσότερα

Δρ Μάνος Δανέζης Επίκουρος Καθηγητής Αστροφυσικής Τμήμα Φυσικής ΕΚΠΑ www/manowdanezis.gr. Εξέλιξη των Αστέρων

Δρ Μάνος Δανέζης Επίκουρος Καθηγητής Αστροφυσικής Τμήμα Φυσικής ΕΚΠΑ www/manowdanezis.gr. Εξέλιξη των Αστέρων Δρ Μάνος Δανέζης Επίκουρος Καθηγητής Αστροφυσικής Τμήμα Φυσικής ΕΚΠΑ www/manowdanezis.gr Εξέλιξη των Αστέρων Φασματική Ταξινόμηση του Harvard Σύμφωνα με την ταξινόμηση του Harvard, όπως ονομάστηκε, τα

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟ ΠΡΩΙΜΟ ΣΥΜΠΑΝ. Λαυρεντιάδου Αναστασία, Κουργιαντάκη Βασιλική Εκπαιδευτήρια «Απόστολος Παύλος» anastasia_lav_94@hotmail.com/vkourgiantaki@gmail.

ΤΟ ΠΡΩΙΜΟ ΣΥΜΠΑΝ. Λαυρεντιάδου Αναστασία, Κουργιαντάκη Βασιλική Εκπαιδευτήρια «Απόστολος Παύλος» anastasia_lav_94@hotmail.com/vkourgiantaki@gmail. ΤΟ ΠΡΩΙΜΟ ΣΥΜΠΑΝ Λαυρεντιάδου Αναστασία, Κουργιαντάκη Βασιλική Εκπαιδευτήρια «Απόστολος Παύλος» anastasia_lav_94@hotmail.com/vkourgiantaki@gmail.com Επιβλέπων Καθηγητής: Χριστίδης Σπύρος Φυσικός, Εκπαιδευτήρια

Διαβάστε περισσότερα

Γενική Θεωρία της Σχετικότητας

Γενική Θεωρία της Σχετικότητας Γενική Θεωρία της Σχετικότητας Αδρανειακή Βαρυτική Μάζα Σύμφωνα με τον Νεύτωνα η μάζα ενός σώματος ορίζεται με δύο τρόπους: Μέσω του δευτέρου νόμου F=ma. (Αδρανειακή Μάζα). Ζυγίζοντας το σώμα και εφαρμόζοντας

Διαβάστε περισσότερα

Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Κοσμάς Γαζέας

Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Κοσμάς Γαζέας Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών Κοσμάς Γαζέας Η γέννηση της Αστροφυσικής Οι αστρονόμοι μελετούν τα ουράνια σώματα βασισμένοι στο φως, που λαμβάνουν από αυτά. Στα πρώτα χρόνια των παρατηρήσεων,

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στην Αστροφυσική

Εισαγωγή στην Αστροφυσική Εισαγωγή στην Αστροφυσική Ενότητα: Ασκήσεις Ξενοφών Μουσάς Τμήμα: Φυσικής Σελίδα 2 1. Ασκήσεις... 4 Σελίδα 3 1. Ασκήσεις Άσκηση 1 α. Τι είναι οι κηλίδες; β. Πώς δημιουργούνται; Αναπτύξτε την σχετική θεωρία

Διαβάστε περισσότερα

1 Η Θεωρία της Μεγάλης Εκκρηξης

1 Η Θεωρία της Μεγάλης Εκκρηξης Η ΚΟΣΜΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΜΕΓΑΛΗΣ ΕΚΚΡΗΞΗΣ Διδάσκων: Θεόδωρος Ν. Τομαράς 1 Η Θεωρία της Μεγάλης Εκκρηξης Σύμφωνα με τη Θεωρία της Μεγάλης Εκκρηξης (Hot Big Bang) το παρατηρούμενο Σύμπαν ξεκίνησε από μία κατάσταση

Διαβάστε περισσότερα

Η ΕΣΩΤΕΡΙΚΗ ΔΟΜΗ ΤΟΥ ΗΛΙΟΥ

Η ΕΣΩΤΕΡΙΚΗ ΔΟΜΗ ΤΟΥ ΗΛΙΟΥ Η ΕΣΩΤΕΡΙΚΗ ΔΟΜΗ ΤΟΥ ΗΛΙΟΥ Μία απεικόνιση του Ήλιου: 1. Πυρήνας 2. Ζώνη ακτινοβολίας 3. Ζώνη μεταφοράς 4. Φωτόσφαιρα 5. Χρωμόσφαιρα 6. Σέ Στέμμα 7. Ηλιακή κηλίδα 8. Κοκκίδωση 9. Έκλαμψη Η ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΑ ΤΟΥ

Διαβάστε περισσότερα

Διάλεξη 22: Παραβίαση της κατοπτρικής συμμετρίας στις ασθενείς αλληλεπιδράσεις

Διάλεξη 22: Παραβίαση της κατοπτρικής συμμετρίας στις ασθενείς αλληλεπιδράσεις Διάλεξη 22: Παραβίαση της κατοπτρικής συμμετρίας στις ασθενείς αλληλεπιδράσεις Το 1956 ο Lee και ο Yang σε μια εργασία τους θέτουν το ερώτημα αν η πάριτη δηλαδή η κατοπτρική συμμετρία παραβιάζεται ή όχι

Διαβάστε περισσότερα

Το Καθιερωμένο Πρότυπο. (Standard Model)

Το Καθιερωμένο Πρότυπο. (Standard Model) Το Καθιερωμένο Πρότυπο (Standard Model) Αρχαίοι Ίωνες φιλόσοφοι Αρχικά οι αρχαίοι Ίωνες φιλόσοφοι, θεώρησαν αρχή των πάντων το νερό, το άπειρο, τον αέρα, ή τα τέσσερα στοιχεία της φύσης, ενώ αργότερα ο

Διαβάστε περισσότερα

4 http://www.lofar.org 5 http://www.mwatelescope.org

4 http://www.lofar.org 5 http://www.mwatelescope.org Περίληψη Εάν κάποιος τοποθετήσει ένα τηλεσκόπιο σε μια σκοτεινή τοποθεσία κατά τη διάρκεια μιας ξάστερης νύχτας, είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα προσελκύσει τη προσοχή ενός πλήθους ανθρώπων που θα θέλουν να

Διαβάστε περισσότερα

Υπάρχουν οι Μελανές Οπές;

Υπάρχουν οι Μελανές Οπές; Υπάρχουν οι Μελανές Οπές; ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΣΤΕΡΓΙΟΥΛΑΣ ΤΜΗΜΑ ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Θεσσαλονίκη, 10/2/2014 Σκοτεινοί αστέρες 1783: Ο John Michell ανακαλύπτει την έννοια ενός σκοτεινού αστέρα,

Διαβάστε περισσότερα

Αστρικά Συστήματα και Γαλαξίες

Αστρικά Συστήματα και Γαλαξίες Αστρικά Συστήματα και Γαλαξίες Κοσμάς Γαζέας Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών Αστρικά Σμήνη Οι ομάδες των αστέρων Κοσμάς Γαζέας Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών Αστρικά σμήνη Είναι

Διαβάστε περισσότερα

ΚΟΣΜΟΓΡΑΦΙΑ. 1 Τα χαρακτηριστικά του Σύμπαντος. 1.1 Μονάδες - Τυπικά μεγέθη. 1.2 Η Διαστολή και η Ηλικία του Σύμπαντος. Διδάσκων: Θεόδωρος Ν.

ΚΟΣΜΟΓΡΑΦΙΑ. 1 Τα χαρακτηριστικά του Σύμπαντος. 1.1 Μονάδες - Τυπικά μεγέθη. 1.2 Η Διαστολή και η Ηλικία του Σύμπαντος. Διδάσκων: Θεόδωρος Ν. ΚΟΣΜΟΓΡΑΦΙΑ Διδάσκων: Θεόδωρος Ν. Τομαράς Τα χαρακτηριστικά του Σύμπαντος. Μονάδες - Τυπικά μεγέθη light year =.95 6 m AU =.5 m = 4.85 6 rad pc parsec AU/( in rad) = 3. 6 m = 3.26 light years Διαστάσεις

Διαβάστε περισσότερα

Μ αρέσει να κοιτάω ψηλά. Αλλά τι είναι αυτό που βλέπω;;

Μ αρέσει να κοιτάω ψηλά. Αλλά τι είναι αυτό που βλέπω;; Μ αρέσει να κοιτάω ψηλά Αλλά τι είναι αυτό που βλέπω;; Ο ουρανός από πάνω μας : Η ανάλυση Όποιος έχει βρεθεί μακριά από τα φώτα της πόλης κοιτώντας τον νυχτερινό ουρανό αισθάνεται δέος μπροστά στο θέαμα

Διαβάστε περισσότερα

Το Σύμπαν. (Δημιουργία, δομή και εξέλιξη) Λουκάς Βλάχος Τμήμα Φυσικής Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης

Το Σύμπαν. (Δημιουργία, δομή και εξέλιξη) Λουκάς Βλάχος Τμήμα Φυσικής Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Το Σύμπαν (Δημιουργία, δομή και εξέλιξη) Λουκάς Βλάχος Τμήμα Φυσικής Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Μια σημαντική παρατήρηση Η επιστήμη αναζητά την αλήθεια μέσα από το πείραμα και την παρατήρηση.

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΩΝ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΙΑΚΗΣ ΑΣΤΡΟΦΥΣΙΚΗΣ 2017

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΩΝ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΙΑΚΗΣ ΑΣΤΡΟΦΥΣΙΚΗΣ 2017 ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΩΝ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΙΑΚΗΣ ΑΣΤΡΟΦΥΣΙΚΗΣ 2017 ΓΙΑ ΝΑ ΜΗΝ ΚΑΘΥΣΤΕΡΟΥΜΕ, ΝΑ ΜΟΥ ΕΧΕΤΕ ΣΤΕΙΛΕΙ ΤΗΝ ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΑΣ (ppt, pptx, pdf) ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΗ ΜΕΡΑ ΣΤΟ deshatzidimitriou@gmail.com

Διαβάστε περισσότερα

Μαθαίνω και εξερευνώ: ΤΟ ΔΙΑΣΤΗΜΑ

Μαθαίνω και εξερευνώ: ΤΟ ΔΙΑΣΤΗΜΑ Μαθαίνω και εξερευνώ: ΤΟ ΔΙΑΣΤΗΜΑ Μαθαίνω και εξερευνώ: ΤΟ ΔΙΑΣΤΗΜΑ Περιεχόμενα Τι είναι το Διάστημα;... 2 Το ηλιακό σύστημα... 4 Οι πλανήτες... 6 Ο Ήλιος... 10 Η Σελήνη... 12 Αστέρια και κομήτες... 14

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στη Σχετικότητα και την Κοσμολογία ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

Εισαγωγή στη Σχετικότητα και την Κοσμολογία ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ Εισαγωγή στη Σχετικότητα και την Κοσμολογία Διδάσκων: Θεόδωρος Τομαράς, Πανεπιστήμιο Κρήτης ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ Εβδομάδα 1 Σχετικότητα 1.1 Η ανεπάρκεια της μηχανικής του Νεύτωνα V1.1.1 Σύντομη εισαγωγή

Διαβάστε περισσότερα

1 Ω(t) = k c2 (1) 1 Ω(t 0 ) = ) z RM = O(10 4 ) (2) = a RM. 1 Ω(t bbn ) 1 Ω(t RM ) = = = O(10 10 ) (3)

1 Ω(t) = k c2 (1) 1 Ω(t 0 ) = ) z RM = O(10 4 ) (2) = a RM. 1 Ω(t bbn ) 1 Ω(t RM ) = = = O(10 10 ) (3) ΤΟ ΠΛΗΘΩΡΙΣΤΙΚΟ ΣΥΜΠΑΝ ΠΡΟΣΟΧΗ: ΟΧΙ ΑΡΚΕΤΑ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΜΕΝΕΣ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΚΥΡΙΑ ΓΙΑ ΝΑ ΕΧΕΤΕ ΤΟ ΤΙ ΘΕΜΑΤΑ ΣΥΖΗΤΗΣΑΜΕ ΣΤΗ ΤΑΞΗ Διδάσκων: Θεόδωρος Ν. Τομαράς 1 Το πρόβλημα των αρχικών συνθηκών της Κοσμολογίας

Διαβάστε περισσότερα

Πριν το μεγάλο Μπαμ. Ε. Δανέζης, Ε. Θεοδοσίου Επίκουροι Καθηγητές Αστροφυσικής Πανεπιστήμιο Αθηνών

Πριν το μεγάλο Μπαμ. Ε. Δανέζης, Ε. Θεοδοσίου Επίκουροι Καθηγητές Αστροφυσικής Πανεπιστήμιο Αθηνών Πριν το μεγάλο Μπαμ Ε. Δανέζης, Ε. Θεοδοσίου Επίκουροι Καθηγητές Αστροφυσικής Πανεπιστήμιο Αθηνών Όπως γνωρίζουμε σήμερα η θεωρία της Μεγάλης Έκρηξης είναι η πιο γνωστή θεωρία η οποία επιχειρεί να ερμηνεύσει

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΕΠΙΣΚΕΨΗΣ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ : ΤΟΥ ΠΣΠΑ ΤΗΣ ΒΠΣ ΣΤΟ. public.web.cern.ch/ public/en/about/ About-en.html

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΕΠΙΣΚΕΨΗΣ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ : ΤΟΥ ΠΣΠΑ ΤΗΣ ΒΠΣ ΣΤΟ.  public.web.cern.ch/ public/en/about/ About-en.html ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΕΠΙΣΚΕΨΗΣ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ : ΤΟΥ ΠΣΠΑ ΤΗΣ ΒΠΣ ΣΤΟ http:// public.web.cern.ch/ public/en/about/ About-en.html Δευτέρα 20/6/2011 10:30 Επίσκεψη στο κέντρο επιστηµών και Καινοτοµίας GLOBE:

Διαβάστε περισσότερα

19 ος Πανελλήνιος Μαθητικός Διαγωνισμός Αστρονομίας και Διαστημικής 2014

19 ος Πανελλήνιος Μαθητικός Διαγωνισμός Αστρονομίας και Διαστημικής 2014 Θέµα ο (Ανάπτυξης) 9 ος Πανελλνιος Μαθητικός Διαγωνισμός Αστρονομίας και Διαστημικς 04 Φάση η : «ΙΠΠΑΡΧΟΣ» Ενδεικτικές Λύσεις στα Θέματα Λυκείου Σε διάφορες εποχές ανάπτυξης της Αστρονοµίας διατυπώθηκαν

Διαβάστε περισσότερα

Προλογοσ. Σε κάθε κεφάλαιο περιέχονται: Θεωρία με μορφή ερωτήσεων, ώστε ο μαθητής να επικεντρώνεται στο συγκεκριμένο

Προλογοσ. Σε κάθε κεφάλαιο περιέχονται: Θεωρία με μορφή ερωτήσεων, ώστε ο μαθητής να επικεντρώνεται στο συγκεκριμένο Προλογοσ Στο βιβλίο αυτό παρουσιάζονται με αναλυτικό τρόπο οι δύο τελευταίες ενότητες («Το φως» και «Ατομικά φαινόμενα») της διδακτέας ύλης της Φυσικής γενικής παιδείας της B Λυκείου. Σε κάθε κεφάλαιο

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΚΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ. Μεταπτυχιακό πρόγραμμα σπουδών. «Προχωρημένες Σπουδές στην Φυσική» ΠΣΦ 61: Δομή της Ύλης και του Σύμπαντος

ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΚΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ. Μεταπτυχιακό πρόγραμμα σπουδών. «Προχωρημένες Σπουδές στην Φυσική» ΠΣΦ 61: Δομή της Ύλης και του Σύμπαντος ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΚΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ Μεταπτυχιακό πρόγραμμα σπουδών «Προχωρημένες Σπουδές στην Φυσική» ΠΣΦ 61: Δομή της Ύλης και του Σύμπαντος Φοιτητής : Νικολιδάκης Γεώργιος nikoligeo@gmail.com Κωδικός Τμήματος

Διαβάστε περισσότερα

Κοσμολογία με απλά υλικά. Τίνα Νάντσου Παιδαγωγική Υπεύθυνη Playing with Protons Ελλάδα 2017

Κοσμολογία με απλά υλικά. Τίνα Νάντσου Παιδαγωγική Υπεύθυνη Playing with Protons Ελλάδα 2017 Κοσμολογία με απλά υλικά Τίνα Νάντσου Παιδαγωγική Υπεύθυνη Playing with Protons Ελλάδα 2017 Τι θα κουβεντιάσουμε σήμερα; Σε αυτή την παρουσίαση θα αναφερθώ σε ένα μικρό αριθμό από επιλεγμένα θέματα από

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΟ ΜΑΘΗΜΑ ΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑ-ΑΣΤΡΟΦΥΣΙΚΗ. Μανώλης Πλειώνης

ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΟ ΜΑΘΗΜΑ ΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑ-ΑΣΤΡΟΦΥΣΙΚΗ. Μανώλης Πλειώνης ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΟ ΜΑΘΗΜΑ ΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑ-ΑΣΤΡΟΦΥΣΙΚΗ Μανώλης Πλειώνης Η κατανοµή της ύλης στο Σύµπαν Γαλαξίες... Οι δομικοί λίθοι του Σύμπαντος (περιέχουν άστρα, σκόνη, αέρια, πλανήτες...) Σμήνη Γαλαξιών Ομάδες Γαλαξιών

Διαβάστε περισσότερα

Λύσεις: Τελική Εξέταση 28 Αυγούστου 2015

Λύσεις: Τελική Εξέταση 28 Αυγούστου 2015 Φ230: Αστροφυσική Ι Λύσεις: Τελική Εξέταση 28 Αυγούστου 2015 1. Ο Σείριος Α, έχει φαινόμενο οπτικό μέγεθος mv - 1.47 και ακτίνα R1.7𝑅 και αποτελεί το κύριο αστέρι ενός διπλού συστήματος σε απόσταση 8.6

Διαβάστε περισσότερα

Η ασφάλεια στον LHC Ο Μεγάλος Επιταχυντής Συγκρουόµενων εσµών Αδρονίων (Large Hadron Collider, LHC) είναι ικανός να επιτύχει ενέργειες που κανένας άλλος επιταχυντής έως σήµερα δεν έχει προσεγγίσει. Ωστόσο,

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΣΙΚΗ Γ ΤΑΞΗΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ 2003

ΦΥΣΙΚΗ Γ ΤΑΞΗΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ 2003 ΦΥΣΙΚΗ Γ ΤΑΞΗΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ 3 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ ο Στις ερωτήσεις - να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθµό της ερώτησης και δίπλα το γράµµα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση.. Λέγοντας

Διαβάστε περισσότερα

E 2 de e E/k BT. h 3 c 3. u γ = ρ γ c 2 = a SB T 4 (3) = 2.7k B T (5)

E 2 de e E/k BT. h 3 c 3. u γ = ρ γ c 2 = a SB T 4 (3) = 2.7k B T (5) Η ΚΟΣΜΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΜΕΓΑΛΗΣ ΕΚΚΡΗΞΗΣ Διδάσκων: Θεόδωρος Ν. Τομαράς 1 Η θερμοκρασία του Σύμπαντος 1.1 Φωτόνια Εστω οτι το Σύμπαν αποτελείται μόνο από φωτόνια θερμοκρασίας T. Σύμφωνα με τη θεωρία του μέλανος

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ Γ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ ΕΣΠΕΡΙΝΩΝ

ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ Γ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ ΕΣΠΕΡΙΝΩΝ ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ Γ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ ΕΣΠΕΡΙΝΩΝ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΚΑΙ Δ ΤΑΞΗΣ ΕΣΠΕΡΙΝΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 30 ΜΑΪΟΥ 2014 - ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΦΥΣΙΚΗ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙΔΩΝ:

Διαβάστε περισσότερα

ΑΣΚΗΣΗ 10. Η σταθερά του Hubble: µέτρηση αποστάσεων γαλαξιών

ΑΣΚΗΣΗ 10. Η σταθερά του Hubble: µέτρηση αποστάσεων γαλαξιών ΑΣΚΗΣΗ 10 Η σταθερά του Hubble: µέτρηση αποστάσεων γαλαξιών Περιεχόµενα Κηφείδες Ερυθρά µετατόπιση Φάσµατα γαλαξιών Σκοπός της άσκησης Η µέτρηση της ερυθρής µετατόπισης των γαλαξιών είναι η βασική µέθοδος

Διαβάστε περισσότερα

What is a galaxy? A large group of stars outside of our own Milky Way Made of billions to trillions of stars

What is a galaxy? A large group of stars outside of our own Milky Way Made of billions to trillions of stars What is a galaxy? A large group of stars outside of our own Milky Way Made of billions to trillions of stars Also may have gas and dust Spiral, or elliptical, or irregular shaped Η ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΤΩΝ ΓΑΛΑΞΙΩΝ

Διαβάστε περισσότερα