Οικονομική της Εργασίας. Κεφ. 2: Επισκόπηση της Αγοράς Εργασίας

Transcript

1 Οικονομική της Εργασίας Κεφ. 2: Επισκόπηση της Αγοράς Εργασίας

2 Επισκόπηση Κεφαλαίου Η Αγορά Εργασίας: Ορισμοί, Δεδομένα και Τάσεις Το Εργατικό Δυναμικό και η Ανεργία Βιομηχανικοί Κλάδοι και Εργασιακές Απασχολήσεις (Επαγγέλματα): Προσαρμοστικότητα σε Αλλαγές Οι Αποδοχές της Εργασίας Πως Λειτουργεί η Αγορά Εργασίας Η Ζήτηση για Εργασία Η Προσφορά Εργασίας Η Απόφαση για το Επίπεδο του Μισθού Εφαρμογές της Θεωρίας Ποιοι Είναι οι «Καλοπληρωμένοι» και Ποιοι οι «Κακοπληρωμένοι»; Ανεργία και Ανταπόκριση στην Τεχνολογική Πρόοδο μεταξύ Χωρών

3 2.1 Η Αγορά Εργασίας: Ορισμοί, Δεδομένα και Τάσεις Η αγορά που κατανέμει τους εργαζόμενους στις θέσεις εργασίας και συντονίζει τις αποφάσεις απασχόλησης, ονομάζεται αγορά εργασίας, και μπορεί να είναι. αγορά εργασίας σε εθνικό επίπεδο regional τοπική εξωτερική εσωτερική αγορά εργασίας πρωτεύουσα δευτερεύουσα

4 2.1 Η Αγορά Εργασίας: Ορισμοί, Δεδομένα και Τάσεις Το Εργατικό Δυναμικό και η Ανεργία Ο πληθυσμός των ενηλίκων εργαζομένων αποτελείται από όσους είναι άνω των 16 ετών και βρίσκονται στο εργατικό δυναμικό (LF) και όσους βρίσκονται εκτός εργατικού δυναμικού (NLF). AWP = LF + NLF Ο όρος εργατικό δυναμικό απαρτίζεται αυτούς (>16 ετών) που είτε εργάζονται (E) είτε είναι άνεργοι (U) αλλά αναζητούν ενεργά εργασία ή περιμένουν επαναπρόσληψη μετά από κάποια. LF = E + U Άτομα που δεν εργάζονται αλλά ούτε και αναζητούν μια εργασία ούτε και περιμένουν επαναπρόσληψη μετά από κάποια απόλυση, δεν προσμετρώνται ως κομμάτι του εργατικού δυναμικού (NLF).

5 2.1 Η Αγορά Εργασίας: Ορισμοί, Δεδομένα και Τάσεις Το Εργατικό Δυναμικό και η Ανεργία Η αγορά εργασίας είναι πολύ δυναμική βλ. Διάγραμμα 2.1 Ροές μεταξύ των καταστάσεων LF και NLF: Όσοι βγαίνουν εκτός εργατικού δυναμικού είτε μέσω εθελουσίας παραίτησης είτε μέσω εθελουσίας απόσυρσης από κάθε μορφή αμειβόμενης εργασίας (οριστική παραίτηση). Όσοι δεν έχουν εργαστεί ποτέ ως τώρα θεωρούνται νεοεισερχόμενοι στο εργατικό δυναμικό, ενώ όσοι είχαν τεθεί εκτός αγοράς εργασίας επανεισέρχονται. Ροές μεταξύ των καταστάσεων E και U: Οι εργαζόμενοι καθίστανται άνεργοι, είτε μέσω εθελουσίας παραίτησης ή μέσω απολύσεως το να αποχωρείς ακούσια από την επιχείρηση, είτε προσωρινά είτε για πάντα. Οι άνεργοι αποκτούν την ιδιότητα του εργαζόμενου είτε μέσω νέας πρόσληψης είτε επαναπρόσληψης σε εργασία από την οποία είχαν προσωρινά αποχωρήσει.

6 Διάγραμμα 2.1 Η Εργασιακή Κατάσταση του Ενήλικου Πληθυσμού των Η.Π.Α., Απρίλιος 2013 (εποχικά προσαρμοσμένο)

7

8 Διάγραμμα 2.2 Ποσοστά Ανεργίας για το Αστικό Εργατικό Δυναμικό, (λεπτομερή δεδομένα στον πίνακα στο τέλος του Κεφαλαίου) Ποσοστό Ανεργίας ονομάζεται το κλάσμα των ανέργων προς τον συνολικό αριθμό των μελών του εργατικού δυναμικού: Μεταβάλλεται στο χρόνο, ανά περιοχή, περιφέρεια, φύλο και εθνικότητα Τείνει να είναι μικρό όταν η αγορά εργασίας είναι σφικτή και υψηλό όταν η αγορά εργασίας είναι χαλαρή, όπως έγινε το 2009.

9 2.1 Η Αγορά Εργασίας: Ορισμοί, Δεδομένα και Τάσεις Βιομηχανικοί Κλάδοι και Εργασιακές Απασχολήσεις (Επαγγέλματα): Προσαρμοστικότητα σε Αλλαγές Οι αλλαγές στην αγορά εργασίας που συνέβησαν με δυναμικό τρόπο στην οικονομία είναι μεγάλες: Υπάρχουν αλλαγές στα επαγγέλματα ανά βιομηχανικό κλάδο κάποια επαγγέλματα αυξήθηκαν με την πάροδο του χρόνου ενώ κάποια άλλα μειώθηκαν. Η κατανομή ανά βιομηχανικό κλάδο δείχνει ότι: Η απασχόληση σε παραγωγή αγαθών (κυρίως βιομηχανική παραγωγή) έχει πέσει από το 1950 ως τμήμα του συνόλου της απασχόλησης εκτός φάρμας Η παροχή υπηρεσιών στον ιδιωτικό τομέα έχει αυξηθεί δραματικά (αύξηση σε χονδρικό και λιανικό εμπόριο). Οι εργαζόμενοι και οι εργοδότες προσαρμόστηκαν σε αυτές τις αλλαγές μέσω της απόκτησης νέων δεξιοτήτων και τεχνολογίας.

10 Διάγραμμα 2.3 Κατανομή του Εργατικού Δυναμικού για τους Κύριους, «Εκτός Φάρμας», Βιομηχανικούς Κλάδους, (λεπτομερή δεδομένα στον πίνακα στο τέλος του Κεφαλαίου)

11 2.1 Η Αγορά Εργασίας: Ορισμοί, Δεδομένα και Τάσεις Οι Αποδοχές της Εργασίας Η τιμή της εργασίας που εξισορροπεί την αγορά εργασίας είναι ο μισθός. Ονομαστικοί και Πραγματικοί Μισθοί Το ωρομίσθιο είναι η τιμή της εργασίας ανά ώρα εργασίας, και μπορεί να υπολογισθεί σε ονομαστικούς και/ή πραγματικούς όρους: Ονομαστικός Μισθός το ποσό που εισπράττουν οι εργαζόμενοι ανά ώρα σε τρέχουσες νομισματικές μονάδες. Πραγματικός Μισθός ή αγοραστική δύναμη του ονομαστικού μισθού ο λόγος του ονομαστικού μισθού διά κάποιου δείκτη τιμών (συνήθως ο Δείκτης Τιμών Καταναλωτή ΔΤΚ).

12 2.1 Η Αγορά Εργασίας: Ορισμοί, Δεδομένα και Τάσεις Ο ΔΤΚ Μερικά από τα προβλήματα της χρήσης του ΔΤΚ, για τη μέτρηση της αλλαγής στην αγοραστική δύναμη των εργαζομένων είναι: Ο καταναλωτής μεταβάλλει τις αναλογίες αγαθών και υπηρεσιών που αγοράζει με την πάροδο του χρόνου ανταποκρινόμενος στις μεταβολές των τιμών, που δεν αντικατοπτρίζονται όμως στην αναλογία με την οποία υπολογίζεται ο ΔΤΚ. Η ποιότητα των αγαθών και των υπηρεσιών μεταβάλλεται στο χρόνο αλλά ο ΔΤΚ δεν ευθύνεται για τις αλλαγές στην ποιότητα. Δεδομένων αυτών και άλλων προβλημάτων, κάποιοι οικονομολόγοι πιστεύουν ότι ο ΔΤΚ έχει υπερεκτιμήσει τον πληθωρισμό κατά περίπου 1%κατ έτος.

13 Using the CPI to convert present values into past values and vice versa see row 4 for 1980, 1990, and 2012: Computations Row 3: Row 4: $ x $ $ x $ x $ $ x $ $ Row 5: (Adjustment in (0.99) 31 x$19.09 (0.99) 21 x $17.92 real wages by 1%) $13.97 $14.51 $19.77 $ x1 0 0 $ x $ $

14 2.1 Η Αγορά Εργασίας: Ορισμοί, Δεδομένα και Τάσεις Μισθός, Αποδοχές, Αποζημίωση, Εισόδημα Ο Μισθός αναφέρεται σε πληρωμές ανά κάποια μονάδα χρόνου. Οι Αποδοχές αναφέρονται στον μισθό πολλαπλασιασμένο επί το πλήθος των μονάδων του χρόνου εργασίας. Τα Εργασιακά Επιδόματα μπορεί να είναι είτε πληρωμή σε είδος είτε αναβαλλόμενη πληρωμή Παραδείγματα πληρωμής σε είδος είναι ιδιωτικά προγράμματα υγείας που μπορεί να προσφέρει ο εργοδότης, ασφάλεια υγείας, και άδειες μετ αποδοχών. Παραδείγματα αναβαλλόμενης πληρωμής είναι ιδιωτικά συνταξιοδοτικά προγράμματα στα οποία οι εργοδότες καταβάλλουν τις εισφορές - φόρους κοινωνικής ασφάλισης - ώστε οι εργαζόμενοι να λάβουν σύνταξη στο μέλλον. Η Συνολική Αποζημίωση αποτελείται από τις αποδοχές συν τα εργασιακά επιδόματα. Το Εισόδημα που παίρνει μία οικογένεια συμπεριλαμβάνει αποδοχές, επιδόματα και εισοδήματα από άλλες πηγές, που μπορεί ναι είναι μερίσματα, τόκοι από επενδύσεις και κυβερνητικά επιδόματα.

15 Διάγραμμα 2.4 Σχέση Μεταξύ Μισθού, Αποδοχών, Αποζημίωσης και Εργασίας

16 επίπεδα αποζημίωσης 2.2 Πως Λειτουργεί η Αγορά Εργασίας Οι επιχειρήσεις πρέπει να λειτουργούν επιτυχώς στην αγορά εργασίας, στην αγορά κεφαλαίου και την αγορά προϊόντος αν θέλουν να επιβιώσουν. Οι επιχειρήσεις αγοράζουν εισροές εργασία (L) και κεφάλαιο (K) που χρησιμοποιούνται στην παραγωγή των αγαθών και των υπηρεσιών από την αγορά εργασίας και την αγορά κεφαλαίου, αντίστοιχα. Η μελέτη της αγοράς εργασίας αρχίζει και τελειώνει με την ανάλυση της προσφοράς και της ζήτησης εργασίας. Εργοδότες/Επιχειρήσεις ζητούν εργασία από διαφορετικές αγορές εργασίας Εργαζόμενοι/Workers προσφέρουν εργασία Είναι χρήσιμο να θυμόμαστε ότι όλα τα σημαντικά αποτελέσματα της αγοράς εργασίας σχετίζονται με: (α) τους όρους απασχόλησης (μισθοί, επίπεδα αποζημίωσης, συνθήκες εργασίας) και (β) τα επίπεδα απασχόλησης.

17 Διάγραμμα 2.5 Οι Αγορές στις οποίες πρέπει να Λειτουργεί μια Επιχείρηση

18 2.2 Πως Λειτουργεί η Αγορά Εργασίας Η Ζήτηση για Εργασία Οι επιχειρήσεις συνδυάζουν εργασία και κεφάλαιο για να παράξουν αγαθά και υπηρεσίες τα οποία πωλούν στην αγορά προϊόντος. Η συνολική παραγωγική εκροή των επιχειρήσεων (Q) και ο συνδυασμός των εισροών τους (L και K) εξαρτώνται από τρεις δυνάμεις: Εκροή ή ζήτηση προϊόντος (Q D ). Η ποσότητα εργασίας και κεφαλαίου που μπορούν να απορροφήσουν σε δεδομένες τιμές: μισθοί (W) για την εργασία L και κόστος ενοικίασης (r K ) ή τιμή (p K ) για το κεφάλαιο K. Η επιλογή της τεχνολογίας (T ) που είναι διαθέσιμη στις επιχειρήσεις. Ζήτηση για εργασία: L D = f (W, Q D, T ) όπου L D = ζήτηση εργασίας ή το επιθυμητό επίπεδο απασχόλησης από την επιχείρηση, W = μισθός, Q D = εκροή ή ζήτηση προϊόντος, και T = τεχνολογία.

19 Με Q D και T σταθερά, τότε L D = g(w ), βλ. Πίνακα 2.3. Μεταβολές στους Μισθούς Μια αύξηση στο μισθό θα οδηγήσει σε: Αποτέλεσμα κλίμακας ή εκροής η μείωση στην κλίμακα παραγωγής ή προϊόντος ως αποτέλεσμα της πτώσης στην απασχόληση. Αποτέλεσμα υποκατάστασης το κεφάλαιο υποκαθιστά την Πίνακας 2.3 εργασία στην παραγωγική διαδικασία.

20 Διάγραμμα 2.6 Καμπύλη Ζήτησης Εργασίας (βάσει των δεδομένων του Πίνακα 2.3)

21 2.2 Πως Λειτουργεί η Αγορά Εργασίας Μεταβολές σε Άλλες Δυνάμεις που επηρεάζουν την Ζήτηση Εάν η ζήτηση για το προϊόν (Q D ) αυξηθεί, με όλους τους άλλους παράγοντες (L, W, K, r K or p K, and T ) σταθερούς, θα οδηγηθούμε σε αποτέλεσμα κλίμακας ή εκροής καθώς οι επιχειρήσεις επιδιώκουν να μεγιστοποιήσουν τα κέρδη τους; με συνέπεια την αύξηση στη ζήτηση εργασίας. Η καμπύλη ζήτησης εργασίας μετακινείται προς τα δεξιά σε κάθε επίπεδο μισθού όπως υποδεικνύεται από τον Πίνακα 2.3 βλ. Figure 2.7. Εάν αλλάξει η προσφορά κεφαλαίου και το r K ή το p K μειωθεί κατά by 50%, με τους υπόλοιπους παράγοντες σταθερούς, θα χρησιμοποιηθεί περισσότερο K στην παραγωγική διαδικασία και παράγονται δύο αντίθετα αποτελέσματα για την L D : Εάν επικρατήσει το αποτέλεσμα κλίμακας, θα χρειαστούν επίσης περισσότεροι εργαζόμενοι, επομένως η L D θα μετακινηθεί προς τα δεξιά βλ. Διάγραμμα 2.8 (a). Εάν επικρατήσει το αποτέλεσμα υποκατάστασης καθώς οι επιχειρήσεις υιοθετούν τεχνολογίες εντάσεως ως αποτέλεσμα της μείωσης τους κόστους κεφαλαίου, η L D θα μετακινηθεί προς τα αριστερά βλ. Διάγραμμα 2.8 (b).

22 Διάγραμμα 2.7 Μεταβολή στη Ζήτηση για Εργασία λόγω αύξησης της Ζήτησης Προϊόντος

23 Διάγραμμα 2.8 Πιθανές Μετακινήσεις της Καμπύλης Ζήτησης Εργασίας Εξαιτίας της Μείωσης του Κόστους Κεφαλαίου

24 2.2 Πως Λειτουργεί η Αγορά Εργασίας Αγορές, Βιομηχανικοί Κλάδοι και Ζήτηση Επιχείρησης Η ζήτηση για εργασία μπορεί να αναλυθεί σε τρία επίπεδα Επίπεδο επιχείρησης για την ανάλυση της ζήτησης για εργασία από μια συγκεκριμένη επιχείρηση, θα εξεταστεί το πώς η αύξηση στους μισθούς των μηχανικών επηρεάζει το επίπεδο απασχόλησης σε μια συγκεκριμένη επιχείρηση κατασκευής αεροσκαφών. Επίπεδο βιομηχανικού κλάδου για την ανάλυση της επίδρασης της αύξησης των μισθών των μηχανικών σε ολόκληρη την αεροπορική βιομηχανία, χρησιμοποιείται μια καμπύλη ζήτησης εργασίας για ολόκληρο το βιομηχανικό κλάδο. Αγορά εργασίας για την ανάλυση της επίδρασης της αύξησης των μισθών σε ολόκληρη την αγορά εργασίας για όλους τους μηχανικούς και σε όλους τους βιομηχανικούς κλάδους που θα μπορούσαν να εργαστούν, χρησιμοποιείται μια αγοραία καμπύλη ζήτησης εργασίας. Μακροχρόνια έναντι Βραχυχρόνιας Σε πολύ μικρά χρονικά διαστήματα (βραχυχρόνια), είναι εξαιρετικά δύσκολο για τους εργοδότες να υποκαταστήσουν την εργασία με κεφάλαιο (ή και αντίστροφα); Το ίδιο ισχύει και για τη ζήτηση προϊόντος. Χρειάζεται χρόνος για να προσαρμοστεί πλήρως η συμπεριφορά της παραγωγής και της κατανάλωσης.

25 2.2 Πως Λειτουργεί η Αγορά Εργασίας Η Προσφορά Εργασίας Η υπόθεση εδώ είναι ότι οι εργαζόμενοι έχουν ήδη αποφασίσει ότι θα εργαστούν, αλλά πρέπει να επιλέξουν: Είδος απασχόλησης Εργοδότη Αγοραία Προσφορά Αν οι μισθοί των βοηθών δικηγόρων αυξηθούν και οι μισθοί στις άλλες μορφές απασχόλησης παραμείνουν σταθεροί, τότε αναμένεται ότι περισσότερα άτομα θα θέλουν να γίνουν βοηθοί δικηγόρων: Η προσφορά εργασίας των βοηθών δικηγόρων θα αυξηθεί βλ. Διάγραμμα 2.9 Η προσφορά εργασίας θα σχετίζεται θετικά με το μισθό, δεδομένου ότι οι υπόλοιποι μισθοί παραμένουν σταθεροί. Άλλοι παράγοντες όπως αυξήσεις στους μισθούς των ασφαλιστών, με αμετάβλητους τους μισθούς (W ) των βοηθών δικηγόρων, θα οδηγήσουν ολόκληρη την καμπύλη προσφοράς εργασίας L S των βοηθών δικηγόρων, να μετακινηθεί προς τα αριστερά. βλ. Διάγραμμα 2.10.

26 Διάγραμμα 2.9 Αγοραία Καμπύλη Προσφοράς Εργασίας για Βοηθούς Δικηγόρων

27 Διάγραμμα 2.10 Μετακίνηση της Καμπύλης Προσφοράς Εργασίας για Βοηθούς Δικηγόρων, καθώς οι Μισθοί των Ασφαλιστών Αυξήθηκαν Wages for Paralegals Supply of Paralegals when Salaries of Insurance Agents Are: High Low Number of Paralegals

28 2.2 Πως Λειτουργεί η Αγορά Εργασίας Supply to Firms We assume that the labor market for paralegals is perfectly competitive, and that no firm will offer a wage that is above or below what the market wage indicates firms are wage takers: Οι καμπύλες προσφοράς εργασίας των βοηθών δικηγόρων σε μια επιχείρηση είναι οριζόντιες βλ. Διάγραμμα Στον τρέχοντα μισθό W 0, οι εργοδότες μπορούν να προσλάβουν όσους βοηθούς δικηγόρων χρειάζονται και ο κάθε εργοδότης αντιμετωπίζει μία καμπύλη προσφοράς εργασίας S 0. Αν ο μισθός ενός βοηθού δικηγόρου πέσει από W 0 σε W 1, οι εργοδότες μπορούν πάλι να προσλάβουν όσους βοηθούς δικηγόρων χρειάζονται με χαμηλότερο μισθό, και η καμπύλη προσφοράς εργασίας της επιχείρησης ή του εργοδότη γίνεται S 1 με την ίδια κλίση που έχει και η S 0. Σημειώνεται ότι μια μείωση στους μισθούς των βοηθών δικηγόρων δε συνεπάγεται την αποχώρηση από το επάγγελμα αυτό και την είσοδο στην αγορά εργασίας των ασφαλιστών καθώς δεν είναι τέλεια υποκατάστατα.

29 Διάγραμμα 2.11 Προσφορά Βοηθών Δικηγόρων σε μια Επιχείρηση σε Εναλλακτικούς Ανταγωνιστικούς Μισθούς

30 2.2 Πως Λειτουργεί η Αγορά Εργασίας Η Απόφαση για το Επίπεδο του Μισθού Ο μισθός που επικρατεί σε μια αγορά εργασίας εξαρτάται από την L D και την L S, ασχέτως με το αν σε αυτή την αγορά δραστηριοποιείται κάποιο συνδικάτο ή κάποια άλλη μη αγοραία δύναμη βλ. Διάγραμμα Ο Μισθός Εκκαθάρισης της Αγοράς Ο μισθός (W e ) στον οποίο η L D ισούται με την L S είναι ο μισθός εκκαθάρισης αγοράς δεν υπάρχει ούτε πλεόνασμα, αλλά ούτε και έλλειψη. Για οποιονδήποτε μισθό (W 1 ) χαμηλότερο από W e : L D > L S EDL, και με προσαρμογές από τους εργοδότες, ο μισθός θα αυξηθεί σε W e. Για οποιονδήποτε μισθό (W 2 ) υψηλότερο από W e : L D < L S ESL, και με προσαρμογές από τους εργαζομένους, ο μισθός θα μειωθεί σε W e. W e έχει γίνει ο τρέχων μισθός που ο κάθε εργοδότης και ο κάθε εργαζόμενος λαμβάνει ως δεδομένο βλ. Διαγράμματα 2.12 και 2.13.

31 Διάγραμμα 2.12 Αγοραία Προσφορά και Ζήτηση

32 Διάγραμμα 2.13 Προσφορά και Ζήτηση στο επίπεδο της «Επιχείρησης» και της «Αγοράς»

33 2.2 Πως Λειτουργεί η Αγορά Εργασίας Διαταραχή της Ισορροπίας Αλλαγές στην ζήτηση εργασίας ή στην προσφορά εργασίας ή ταυτόχρονες αλλαγές και στη ζήτηση και στην προσφορά εργασίας θα μεταβάλλουν το μισθό ισορροπίας (W e ) και την απασχόληση (L): Εάν η L D μετακινηθεί προς τα δεξιά, το W e θα αυξηθεί σε W e * βλ. Διάγραμμα Εάν η L S μετακινηθεί προς τα αριστερά, το W e θα αυξηθεί σεw e βλ. Διάγραμμα Εάν η L S μετακινηθεί προς τα δεξιά βλ. Διάγραμμα 2.16 ή η L D μετακινηθεί προς τα αριστερά, ο μισθός εκκαθάρισης της αγοράς θα μειωθεί από W e σε W e. Εάν η L S μετακινηθεί προς τα αριστερά και αυτό συνοδευτεί από μία μετακίνηση της L D προς τα δεξιά, τότε ο μισθός μπορεί να αυξηθεί σημαντικά με μια καθαρή αύξηση στην απασχόληση βλ. Ερώτηση # 1 στις Ερωτήσεις Κατανόησης.

34 Διάγραμμα 2.14 Νέο Επίπεδο Ισορροπίας της Αγοράς, αφότου η Ζήτηση Μετακινήθηκε Δεξιά

35 Διάγραμμα 2.15 Νέο Επίπεδο Ισορροπίας της Αγοράς, αφότου η Προσφορά Μετακινήθηκε Αριστερά

36 Διάγραμμα 2.16 Νέο Επίπεδο Ισορροπίας της Αγοράς, αφότου η Προσφορά Μετακινήθηκε Δεξιά

37 2.2 Πως Λειτουργεί η Αγορά Εργασίας Ανισορροπία και Μη Αγοραίες Επιρροές Η αγορά εργασίας είναι υποκείμενο δυνάμεων που εμποδίζουν την ελεύθερη προσαρμογή τόσο των μισθών όσο και της απασχόλησης στις δυνάμεις της προσφοράς και της ζήτησης: Η αλλαγή απασχόλησης συχνά απαιτεί μια επένδυση σε νέες δεξιότητες από πλευράς του εργαζομένου ή κάποιο κόστος μετεγκατάστασης. Η πρόσληψη νέων εργαζομένων συχνά συνεπάγεται κάποια κόστη για την αναζήτηση και εκπαίδευση των κατάλληλων, ενώ μια μείωση των μισθών και/ή η απόλυση κάποιων μπορεί να θεωρηθεί άδικη από τους υπόλοιπους εργαζομένους και να επηρεάσει αρνητικά το ηθικό τους και την παραγωγικότητά τους. Άλλα εμπόδια έχουν τις ρίζες τους σε δυνάμεις εκτός αγοράς: Κυβερνητικές πολιτικές ή νομοθεσίες όπως οι νομοθεσίες περί κατώτατου μισθού συνήθως χρησιμοποιούνται για να πιέζουν τους μισθούς πάνω από το επίπεδο ισορροπίας, που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε γενικευμένη ανεργία. Ήθη και έθιμα ή θεσμοί (συνδικάτα εργαζομένων) επίσης περιορίζουν τις επιλογές τόσο του ατόμου όσο και της επιχείρησης.

38 2.3 Εφαρμογές της Θεωρίας Ποιοι Είναι οι «Καλοπληρωμένοι» και Ποιοι οι «Κακοπληρωμένοι»; Οι έννοιες του καλοπληρωμένου και του κακοπληρωμένου σχετίζονται με το κοινωνικό ζήτημα της παραγωγής των επιθυμητών αγαθών και υπηρεσιών με τον πιο φθηνό τρόπο και ως εκ τούτου γίνεται η σύγκριση των μισθών των δύο αυτών περιπτώσεων με το μισθό εκκαθάρισης της αγοράς. Μισθός Πάνω από τον Μισθό Αγοραίας Ισορροπίας Οι εργαζόμενοι των οποίων ο μισθός είναι πάνω από τον μισθό εκκαθάρισης της αγοράς χαρακτηρίζονται καλοπληρωμένοι δύο συνέπειες: Οι εργοδότες πληρώνουν παραπάνω από το απαιτούμενο για να παράξουν τα προϊόντα τους: (W H > W e ). Περισσότεροι εργαζόμενοι από τις θέσεις εργασίας: Y > V ESL βλ. Διάγραμμα Μία μείωση του μισθού κοντά στο επίπεδο που υποδεικνύεται από την αγορά θα ήταν μία βελτίωση κατά Pareto.

39 Διάγραμμα 2.17 Αποτελέσματα Μισθού Πάνω από την Ισορροπία

40 2.3 Εφαρμογές της Θεωρίας Μισθός Κάτω από τον Μισθό Αγοραίας Ισορροπίας Οι εργαζόμενοι των οποίων ο μισθός είναι κάτω από τον μισθό αγοραίας ισορροπίας μπορούν να χαρακτηριστούν κακοπληρωμένοι: Σε μισθό χαμηλότερο εκείνου της ισορροπίας, οι εργοδότες αντιμετωπίζουν έλλειψη εργατικού δυναμικού λόγω του W L < W e βλ. Διάγραμμα Αν οι εργαζόμενοι αναγκάζονται να εργαστούν με μισθό W L, οι εργοδότες δυσκολεύονται να βρουν και να κρατήσουν για πολύ εργαζομένους, και όσοι παραμένουν θα είναι δυσαρεστημένοι και resentful; επομένως, θα επηρεαστεί η παραγωγή αγαθών και υπηρεσιών βλ. Παράδειγμα 2.2. Αν οι μισθοί αυξάνονταν μέχρι το επίπεδο του μισθού αγοραίας ισορροπίας (W e ), περισσότεροι εργαζόμενοι θα προσελκύονταν και το προϊόν θα αυξανόταν καθώς η απασχόληση θα αυξανόταν από V σε X αριθμό εργαζομένων.

41 Διάγραμμα 2.18 Αποτελέσματα Μισθού Κάτω από την Ισορροπία

42 2.3 Εφαρμογές της Θεωρίας Οικονομική Πρόσοδος Όσον αφορά την αγορά εργασίας, η οικονομική πρόσοδος μπορεί να οριστεί ως η διαφορά ανάμεσα στο μισθό που λαμβάνουν οι εργαζόμενοι και τον μισθό επιφύλαξής τους. Οι οικονομικές πρόσοδοι αποτελούν την περιοχή μεταξύ του μισθού εκκαθάρισης της αγοράς και της καμπύλης προσφοράς εργασίας βλ. Διάγραμμα Η καμπύλη προσφοράς εργασίας σε μια απασχόληση ή έναν βιομηχανικό κλάδο είναι μια απεικόνιση των μισθών επιφύλαξης και υποδεικνύει το διαθέσιμο εργατικό δυναμικό σε κάθε επίπεδο μισθού κάθε εργαζόμενος έχει πιθανότατα διαφορετικό μισθό επιφύλαξης, συνεπώς οι πρόσοδοι θα διαφέρουν για τον καθένα. Ο μισθός επιφύλαξης ενός εργαζόμενου είναι ο μισθός κάτω του οποίου ο εργαζόμενος θα αρνηθεί (ή θα παραιτηθεί) από την εργασία. Είναι το κόστος ευκαιρίας του εργαζομένου για να αφήσει τις ώρες αναψυχής για την εργασία.

43 Διάγραμμα 2.19 Προσφορά Εργασίας στον Στρατό: Διαφορετικές «Προτιμήσεις» Συνεπάγονται Διαφορετικές Οικονομικές Προσόδους

44 2.3 Εφαρμογές της Θεωρίας Ανεργία και Ανταπόκριση στην Τεχνολογική Πρόοδο μεταξύ Χωρών Οι δυνάμεις εκτός αγοράς: κυβερνητικές πολιτικές, νομοθεσίες, ήθη και έθιμα ή θεσμοί (συνδικάτα εργαζομένων) διαφοροποιούνται από χώρα σε χώρα. Θεωρητικά, αν οι μισθοί είναι υψηλότεροι του μισθού εκκαθάρισης της αγοράς, θα υπάρξει πλεόνασμα προσφοράς εργασίας (ESL ή ανεργία), και αυτό το ESL ή ανεργία θα χειροτερέψει εάν η καμπύλη ζήτησης εργασίας μετακινηθεί προς τα αριστερά. Οι δυνάμεις εκτός αγοράς, που μπορούν να παρατείνουν τη διάρκεια της ανεργίας, είναι πιθανότατα πιο ισχυρές στις περισσότερες χώρες της Ευρώπης παρά στη Βόρεια Αμερική. Τα ποσοστά ανεργίας είναι πολύ υψηλότερα στις περισσότερες χώρες της Ευρώπης λόγω των γενναιόδωρων προγραμμάτων και νόμων για τα επιδόματα ανεργίας (αποζημίωση απόλυσης).