ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΗ ΑΓΟΡΑ

Transcript

1 14 EΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΣΕ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΕΣ ΑΓΟΡΕΣ

2 ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΗ ΑΓΟΡΑ Μια ανταγωνιστική αγορά έχει τα ακόλουθα χαρακτηριστικά : Υπάρχουν πολλοί αγοραστές και πολλοί πωλητές στην αγορά. Τααγαθάπουπροσφέρονταιαπότους διάφορουςπωλητέςείναι,λίγο-πολύ, οµοιογενή. Οι επιχειρήσεις µπορούν ελεύθερα να εισέλθουνστηναγοράήνατην εγκαταλείψουν.

3 ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΗ ΑΓΟΡΑ Ως αποτέλεσµα των χαρακτηριστικών, µια τέλεια ανταγωνιστική αγορά µας δίνει: Οι ενέργειες οποιουδήποτε αγοραστή ή πωλητή στην αγορά έχουν αµελητέα επίπτωση στην τιµή του προϊόντος που καθορίζει η αγορά και συνήθως ονοµάζεται «τιµή αγοράς» ή αγοραία τιµή. Οι αγοραστές και πωλητές σε ανταγωνιστικές αγορές πρέπει να δεχθούν την τιµή που καθορίζεται στην αγορά και για αυτό λέγεται ότι είναι λήπτες τιµής (price takers).

4 ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΗ ΑΓΟΡΑ Μια αγορά µε πολλούς αγοραστές και πωλητές που αγοράζουν και πωλούν οµοιογενή προϊόντα έτσι που κάθε µεµονωµένος πωλητής ή αγοραστής να είναι λήπτης τιµής. Κάθε πωλητής και αγοραστής παίρνει την τιµή αγοράς ως δεδοµένη.

5 ΕΣΟ Α ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ Τα συνολικά έσοδα µιας επιχείρησης είναιητιµήεπίτοναριθµότωνµονάδων που παράγονται. TR = (P Q) Τα συνολικά έσοδα είναι ανάλογα ως προς την παραγόµενη ποσότητα.

6 ΕΣΟ ΑΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ Το( Average revenue) Μέσοέσοδο µας δείχνει τι έσοδο πραγµατοποιεί µια επιχείρηση από την πώληση µιας µονάδας προϊόντος. Μέσο έσοδο είναι το συνολικό έσοδο διαιρούµενο διά της ποσότητας που πωλείται.

7 ΕΣΟ ΑΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ Στις ανταγωνιστικές αγορές για όλες τις επιχειρήσεις, το µέσο έσοδο είναι ίσο µε την αγοραία τιµή του προϊόντος. Average Revenue = = Total revenue Quantity Price Quantity Quantity = Price

8 ΕΣΟ ΑΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ Marginal revenue :Οριακόπροϊόν είναιη µεταβολή στο συνολικό έσοδο που προκαλείται από µια πρόσθετη µονάδα που πωλείται. MR = TR/ = Q

9 Table 1 Total, Average, and Marginal Revenue for a Competitive Firm

10 ΜΕΓΙΣΤΟΠΟΙΣΗΣΗ ΤΟΥ ΚΕΡ ΟΥΣ ΚΑΙ Η ΚΑΜΠΥΛΗ ΠΡΟΣΦΟΡΑΣ ΤΗΣ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ Σκοπός της ανταγωνιστικής επιχείρησης είναι να µεγιστοποιήσει τα κέρδη της. Άρα µια επιχείρηση επιδιώκει να παράγει την ποσότητα που µεγιστοποιεί την διαφορά µεταξύ συνολικού εσόδου και συνολικού κόστους.

11 ΠΙΝΑΚΑΣ 2:Μεγιστοποίηση Κέρδους :Ένα Αριθµητικό παράδειγµα

12 Σχήµα 1:Μεγιστοποίηση κέρδους για µια ανταγωνιστική επιχείρηση Κόστος και έσοδο The firm maximizes profit by producing the quantity at which marginal cost equals marginal revenue. MC MC 2 ATC P = MR 1 = MR 2 AVC P = AR = MR MC 1 0 Q 1 Q MAX Q 2 Ποσότητα

13 ΜΕΓΙΣΤΟΠΟΙΣΗΣΗ ΤΟΥ ΚΕΡ ΟΥΣ ΚΑΙ Η ΚΑΜΠΥΛΗ ΠΡΟΣΦΟΡΑΣ ΤΗΣ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ Η επιχείρηση µεγιστοποιεί τα κέρδη της παράγοντας την ποσότητα στην οποία το οριακό κόστος ισούται µε το οριακό έσοδο. (ΟΡΙΑΚΟ ΕΣΟ Ο = ΟΡΙΑΚΟ ΚΟΣΤΟΣ)

14 ΜΕΓΙΣΤΟΠΟΙΣΗΣΗ ΤΟΥ ΚΕΡ ΟΥΣ ΚΑΙ Η ΚΑΜΠΥΛΗ ΠΡΟΣΦΟΡΑΣ ΤΗΣ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ Αντοοριακόέσοδοείναιµεγαλύτεροαπό το οριακό κόστος, η επιχείρηση µπορεί να αυξήσει τα κέρδη της αυξάνοντας την παραγωγή. Αντοοριακόέσοδοείναιµικρότεροαπότο οριακό κόστος, η επιχείρηση µπορεί να αυξήσειτακέρδητηςµόνονανµειώσειτην παραγόµενη ποσότητα. Στο επίπεδο παραγωγής όπου µεγιστοποιείται το κέρδος,το οριακό έσοδο καιτο οριακό κόστος είναι ακριβώς ίσα.

15 Σχήµα 2:Το Οριακό κόστος ως Καµπύλη Προσφοράς της Ανταγωνιστικής Επιχείρησης Price Τιµή P 2 Η καµπύλη Οριακού Κόστους είναι η καµπύλη Προσφοράς της επιχείρησης MC P 1 ATC AVC 0 Q 1 Q 2 Quantity Ποσότητα

16 ΒΡΑΧΥΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ ΝΑ ΙΑΚΟΨΕΙ ΤΗΝ ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΗ ΤΗΣ ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ A shutdown Ηδιακοπήεργασιών αναφέρεται στη βραχυχρόνια απόφαση µιας επιχείρησης να µην παράγει καθόλου προϊόν για µια ορισµένη χρονική περίοδο εξαιτίας των τρεχουσών συνθηκώντηςαγοράς. Exit Ηέξοδοςαναφέρεταιστην µακροχρόνια απόφαση της επιχείρησης να εγκαταλείψει την αγορά.

17 ΒΡΑΧΥΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ ΝΑ ΙΑΚΟΨΕΙ ΤΗΝ ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΗ ΤΗΣ ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ Η επιχείρηση αποφασίζει να διακόψει αν τα έσοδα που θα αποκοµίζει, συνεχίζοντας την παραγωγή της, είναι µικρότερα από το µεταβλητόκόστοςπαραγωγής. Shut down if TR < VC. Ηεπιχείρησηθαδιακόψειτις εργασίες της αν τα συνολικά έσοδα της είναι µικρότερα απότοµεταβλητόκόστοςτης. Shut down if TR/Q < VC/Q. Ηεπιχείρησηθαδιακόψει τιςεργασίεςτηςανταµέσασταθεράέσοδαείναι µικρότερα από τα µέσα µεταβλητά κόστη. Shut down if P < AVC. Ηεπιχείρησηθαδιακόψειτις εργασίεςτηςανητιµήτουαγαθούείναιµικρότερηαπό το µέσο µεταβλητό κόστος παραγωγής.

18 Figure 3 Βραχυχρόνια Καµπύλη Προσφοράς Κόστος If P > ATC, the firm will continue to produce at a profit. Firm s short-run supply curve MC If P > AVC, firm will continue to produce in the short run. ATC AVC Firm shuts down if P< AVC 0 Ποσότητα

19 ΒΡΑΧΥΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ ΝΑ ΙΑΚΟΨΕΙ ΤΗΝ ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΗ ΤΗΣ ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ Το µέρος της καµπύλης του οριακού προϊόντος που βρίσκεται πάνω από το µέσο µεταβλητό κόστος είναι η καµπύλη προσφοράς της ανταγωνιστικής επιχείρησης στην βραχυχρόνια περίοδο.

20 Η ΜΑΚΡΟΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ ΝΑ ΕΞΕΛΘΕΙΑΠΟΕΝΑΝΚΛΑ ΟΗΝΑΕΙΣΕΛΘΕΙΣΕ ΑΥΤΟΝ Στη µακροχρόνια περίοδο, η επιχείρηση θα εγκαταλείψει την αγορά αν τα έσοδα που µπορεί να πραγµατοποιήσει από την παραγωγή είναι λιγότερα από το συνολικό κόστος παραγωγής. Exit if TR < TC.Η επιχείρηση εγκαταλείπει την αγορά αντασυνολικάέσοδατηςείναιµικρότερααπότο συνολικό κόστος. Exit if TR/Q < TC/Q. Ηεπιχείρησηεγκαταλείπειτην αγοράανταµέσαέσοδαείναιµικρότερααπότοµέσο συνολικό κόστος. Exit if P < ATC. Ηεπιχείρησηεγκαταλείπειτηναγορά ανητιµήτουαγαθούείναιµικρότερηαπότοµέσο συνολικό κόστος παραγωγής.

21 Η ΜΑΚΡΟΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ ΝΑ ΕΞΕΛΘΕΙΑΠΟΕΝΑΝΚΛΑ ΟΗΝΑΕΙΣΕΛΘΕΙΣΕ ΑΥΤΟΝ Ηεπιχείρησηθαεισέλθειστηναγοράανη υλοποίηση αυτής της απόφασης προσδοκάται να είναι κερδοφόρα. Enter if TR > TC. Η επιχείρηση θα εισέλθει στην αγορά αντασυνολικάέσοδατηςείναιµεγαλύτερααπότο συνολικό κόστος Enter if TR/Q > TC/Q. Ηεπιχείρησηθαεισέλθειστην αγοράανταµέσαέσοδαείναιµεγαλύτερααπότοµέσο συνολικό κόστος. Enter if P > ATC. Η επιχείρηση θα εισέλθει στην αγορά ανητιµήτουαγαθούείναιµεγαλύτερηαπότοµέσο συνολικό κόστος παραγωγής.

22 Σχήµα 4:Η Καµπύλη Μακροχρόνιας Προσφοράς της Ανταγωνιστικής Επιχείρησης Κόστος Firm s long-run supply curve MC = long-run S Firm enters if P > ATC ATC Firm exits if P < ATC 0 Ποσότητα

23 Η ΚΑΜΠΥΛΗ ΠΡΟΣΦΟΡΑΣ ΣΕ ΜΙΑ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΗ ΠΡΟΣΦΟΡΑ Η µακροχρόνια καµπύλη προσφοράς της ανταγωνιστικής επιχείρησης είναι το µέρος της καµπύλης του οριακού κόστους της που βρίσκεται πάνω από το µέσο συνολικό κόστος.

24 Σχήµα 4:Η Καµπύλη Μακροχρόνιας Προσφοράς της Ανταγωνιστικής Επιχείρησης Costs Κόστος Firm s long-run supply curve MC ATC 0 Quantity Ποσότητα

25 Η ΚΑΜΠΥΛΗ ΠΡΟΣΦΟΡΑΣ ΣΕ ΜΙΑ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΗ ΠΡΟΣΦΟΡΑ Βραχυχρόνια καµπύλη προσφοράς Το µέρος της καµπύλης του οριακού κόστους που βρίσκεται πάνω από το µέσο µεταβλητό κόστος Μακροχρόνια καµπύλη προσφοράς Το µέρος της καµπύλης του οριακού κόστους που βρίσκεται πάνω από το µέσο συνολικό κόστος.

26 Figure 5 Profit as the Area between Price and Average Total Cost Σχήµα 5 : Το κέρδος ως η περιοχή µεταξύ τιµής και συνολικού κόστους Τιµή (a) A Firm with Profits Profit MC ATC P ATC P = AR = MR 0 Q (profit-maximizing quantity) Ποσότητα

27 Figure 5 Το κέρδος ως η περιοχή µεταξύ τιµής και συνολικού κόστους Τιµή (b) A Firm with Losses MC ATC ATC P P = AR = MR Loss 0 Q (loss-minimizing quantity) Ποσότητα

28 Η ΚΑΜΠΥΛΗ ΠΡΟΣΦΟΡΑΣ ΣΕ ΜΙΑ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΗ ΠΡΟΣΦΟΡΑ Η αγοραία προσφορά ισούται µε το άθροισµα των ποσοτήτων που προσφέρονται από τις ατοµικές εταιρίες στην αγορά.

29 Η ΑΓΟΡΑΙΑ ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΜΕ ΣΤΑΘΕΡΟ ΑΡΙΘΜΟ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Σε οποιαδήποτε τιµή που έχει διαµορφωθεί στην αγορά,καθεµία από τις επιχειρήσεις αυτές προσφέρει την ποσότητα προϊόντος στην οποία το οριακόκόστοςτηςισούταιµετηντιµή. Η καµπύλη προσφοράς της επιχείρησης αντανακλά τις ατοµικές καµπύλες βραχυχρόνιου κόστους.

30 Figure 6 Market Supply with a Fixed Number of Firms Σχήµα 6:Η «Αγοραία Προσφορά» µε σταθερό αριθµό επιχειρήσεων (a) Individual Firm Supply (b) Market Supply Price Price MC Supply $2.00 $ Quantity (firm) 0 100, ,000 Quantity (market)

31 Η ΑΓΟΡΑΙΑ ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΜΕ ΣΤΑΘΕΡΟ ΑΡΙΘΜΟ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Στο τέλος της διαδικασίας εισόδου και εξόδου οι επιχειρήσεις που θα παραµείνουν στην αγορά πρέπει να αποκοµίζουν µηδενικό (οικονοµικό) κέρδος. Στη µακροχρόνια περίοδο η τιµή = ελάχιστο µέσο κόστος. Η µακροχρόνια καµπύλη προσφοράς της αγοράς είναι οριζόντια στην τιµή αυτή.

32 Figure 7 : Η «Αγοραία Προσφορά» µε δυνατότητα Εισόδου και Εξόδου (a) Firm s Zero-Profit Condition (b) Market Supply Price Price MC ATC P = minimum ATC Supply 0 Quantity (firm) 0 Quantity (market)

33 Η ΑΓΟΡΑΙΑ ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΜΕ ΣΤΑΘΕΡΟ ΑΡΙΘΜΟ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Στο τέλος της αυτής της διαδικασίας εισόδου και εξόδου, οι επιχειρήσεις που θα παραµείνουν στην αγορά πρέπει να αποκοµίζουν µηδενικό κέρδος. Η διαδικασία εισόδου και εξόδου τελειώνει µόνοότανητιµήκαιτοµέσοσυνολικόκόστος είναι ίσα. Η µακροχρόνια ισορροπία επιτυγχάνεται όταν οι επιχειρήσεις της συγκεκριµένης αγοράς λειτουργούν στην αποτελεσµατική κλίµακα.

34 ΓΙΑΤΙ ΟΙ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΜΕΝΟΥΝ ΣΤΟΝ ΚΛΑ Ο ΑΝ ΚΑΙ ΤΑ ΚΕΡ Η ΤΟΥΣ ΕΙΝΑΙ ΜΗ ΕΝΙΚΑ Κέρδος = ΤR-TC Το συνολικό κόστος περιλαµβάνει το κόστος ευκαιρίας µιας επιχείρησης. Στην ισορροπία µηδενικού κέρδους, τα έσοδα της επιχείρησης µπορεί να αποζηµιώνουν τους επιχειρηµατίες ιδιοκτήτεςγιατοχρόνοκαιτοχρήµαπου αναµένεται να διαθέσουν στην επιχείρηση τους.

35 ΜΕΤΑΤΟΠΙΣΗ ΤΗΣ ΒΡΑΧΥΧΡΟΝΙΑΣ ΚΑΙ ΜΑΚΡΟΧΡΟΝΙΑΣ ΚΑΜΠΥΛΗΣ ΖΗΤΗΣΗΣ Στη βραχυχρόνια περίοδο µια αύξηση στη Ζήτηση αυξάνει αντίστοιχα την τιµή καιτηνπαραγόµενηποσότητα. Μια επιχείρηση έχει κέρδη όταν η τιµή είναι µεγαλύτερη από το µέσο συνολικό κόστος.

36 Figure 8 Μια αύξηση της Ζήτησης στην βραχυχρόνια και µακροχρόνια περίοδο Firm (a) Initial Condition Market Price Price MC ATC Short-run supply, S 1 P 1 P 1 A Long-run supply Demand, D1 0 Quantity (firm) 0 Q 1 Quantity (market)

37 Figure 8 Μια αύξηση της Ζήτησης στην βραχυχρόνια και µακροχρόνια περίοδο (b) Short-Run Response Firm Market Price Price P 2 P 1 Profit MC ATC P 2 P 1 A B S 1 D 1 D 2 Long-run supply 0 Quantity (firm) 0 Q 1 Q 2 Quantity (market)

38 Figure 8 Μια αύξηση της Ζήτησης στην βραχυχρόνια και µακροχρόνια περίοδο Firm (c) Long-Run Response Market Price Price P 1 MC ATC P 2 P 1 A B S 1 C S 2 Long-run supply D 1 D 2 0 Quantity (firm) 0 Q 1 Q2 Q 3 Quantity (market) Copyright 2004 South-Western

39 ΓΙΑΤΙ Η ΜΑΚΡΟΧΡΟΝΙΑ ΚΑΜΠΥΛΗ ΠΡΟΣΦΟΡΑΣ ΘΑ ΜΠΟΡΟΥΣΕ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΑΝΕΡΧΟΜΕΝΗ Μερικοί παραγωγικοί πόροι µπορεί να είναι διαθέσιµοι µόνο σε περιορισµένες ποσότητες. Οι εταιρίες µπορεί να έχουν διαφορετικό κόστος.

40 ΓΙΑΤΙ Η ΜΑΚΡΟΧΡΟΝΙΑ ΚΑΜΠΥΛΗ ΠΡΟΣΦΟΡΑΣ ΘΑ ΜΠΟΡΟΥΣΕ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΑΝΕΡΧΟΜΕΝΗ Οριακήεπιχείρηση Η οριακή επιχείρηση είναι η επιχείρηση που θαεγκαταλείψειτηναγοράεάνητιµήείναι ελάχιστα έστω χαµηλότερη.