Διπλώματα ευρεσιτεχνίας και γενόσημα. Το φαινόμενο του «evergreening». Χ. Κοντογιάννης 07/5/2017

Transcript

1 Διπλώματα ευρεσιτεχνίας και γενόσημα. Το φαινόμενο του «evergreening». Χ. Κοντογιάννης 07/5/2017

2 Τι είναι γενόσημα;! To σκεύασμα το οποίο είναι ουσιωδώς όμοιο με το σκεύασμα αναφοράς.! Πρέπει να είναι βιοισοδύναμο με το σκεύασμα αναφοράς σε σχέση με τις φαρμακοκινητικές και φαρμακοδυναμικές του ιδιότητες.! Έχει την ίδια δραστική ουσία αλλά όχι απαραίτητα τα ίδια έκδοχα.

3 ! Επιτρέπεται να κυκλοφορήσει μετά τη λήξη του Διπλώματος Ευρεσιτεχνίας (ΔΕ) του πρωτοτύπου (20 χρόνια) εκτός και αν κυκλοφορήσει με διαφορετική κρυσταλλική μορφή (πολύμορφο ή και ψευδοπολύμορφο) η οποία δεν είναι προστατευμένη με ΔΕ.

4 Τι είναι το ΔΕ (πατέντα) ;! Ένα κοινωνικό συμβόλαιο γνωστό από το Μεσαίωνα. Το πρώτο ΔΕ δόθηκε 1449 στον John του Utyman για την παρασκευή υαλογραφήματος! Δίνει στο εφευρέτη αποκλειστικότητα και αυτός αναλαμβάνει την διδασκαλία της κοινωνίας στο πώς να τη χρησιμοποιεί/αξιοποιεί

5 Τι είναι το ΔΕ (πατέντα) ;! Πρέπει να είναι προϊόν της ανθρώπινης εφευρετικότητας! Πρέπει να είναι καινοτόμο! Δεν πρέπει να είναι προφανές (σε κάποιο που είναι στην ειδικότητα)! Πρέπει να έχει χρησιμότητα! Πρέπει να έχει περιέχει αρκετές πληροφορίες που να επιτρέπουν τη χρήση του ή την αναπαραγωγή του

6 Τι κυρίως προστατεύει το Δ.Ε. στα φαρμακευτικά σκευάσματα ;! Τη δραστική! Τη μέθοδο παρασκευής της δραστικής

7 Evergreening

8 Evergreening! Έχει να κάνει με μια ποικιλία νομικών και επιχειρηματικών στρατηγικών, με τις οποίες δίνεται η δυνατότητα να διατηρηθούν τα δικαιώματα ενός διπλώματος ευρεσιτεχνίας, το οποίο πρόκειται να λήξει.! Έτσι η πατέντα «διαρκεί» περισσότερο από όσο επιτρέπεται κανονικά από το νόμο.

9 Τι κρύβεται, όμως πίσω από αυτό;

10 Το παράδειγμα του Glivec/Gleevec

11 Glivec/2 Ιστορία! To imatinib ανακαλύφτηκε τη δεκαετία του 90 από την Ciba-Geigy (η οποία ενώθηκε με τη Sandoz το 1996 και δημιουργήθηκε η Νovartis).! Οι κλινικές δοκιμές ξεκίνησαν το 1998 και η έγκριση από το FDA δόθηκε το 2001.! To όνομα για τις ΗΠΑ άλλαξε από Glivec στο Gleevec κατόπιν παρατήρησης από τo FDA για να αποφευχθεί σύγχυση με το φάρμακο για το διαβήτη Glyset.

12 Glivec/3 ΔΕ! Το ΔΕ κατατέθηκε στην Ελβετία, την ΕΕ, στις ΗΠΑ και σε άλλες χώρες το 1993! Εκδόθηκαν ΔΕ στην ΕΕ και στις ΗΠΑ το 1996! Τον Ιούλιο του 1997 η Novartis κατέθεσε νέα αίτηση για το μόριο του β imatinib mesylate (πολύμορφο της δραστικής).! Το 1998 κατατέθηκαν διεθνείς πατέντες βασισμένες στο αίτημα του 1997! Στις ΗΠΑ εκδόθηκε το ΔΕ το 2005

13 Glivec/4 Νομική διαμάχη! Το κόστος 1 χαπιού 100 mg είναι περίπου USD ενώ ενός γενοσήμου ξεκινάει από 2 USD! Η Novartis υπέβαλε αίτηση για ΔΕ στην Ινδία για το Glivec το 1998 για το β imatinib mesylate! Το 2003 εγκρίθηκε από το Γραφείο ΔΕ της Ινδίας το αποκλειστικό δικαίωμα πώλησης (Exclusive Marketing Rights (EMR))! Η συζήτηση για την πατέντα ξεκίνησε το 2005 η οποία και απορρίφθηκε

14 Glivec/5 Νομική διαμάχη! Σύμφωνα με το νόμο της Ινδίας για τα ΔΕ τέτοιες εφευρέσεις για να εγκριθούν πρέπει να διαφέρουν σημαντικά ως προς τις ιδιότητες σχετικά με την αποτελεσματικότητα! Η Novartis ισχυρίσθηκε ότι το πολύμορφο είναι θερμοδυναμικά σταθερότερο, είναι λιγότερο υγροσκοπικό και έχει μεγαλύτερη βιοδιαθεσιμότητα.

15 Glivec/6 Νομική διαμάχη! Το Ανώτατο Δικαστήριο αποφάσισε ότι ακόμα και αν το πολύμορφο ήταν καινοτόμο και υπήρχε το στοιχείο της εφευρετικότητας η Novartis δεν παρουσίασε στοιχεία που να αποδεικνύουν ότι το β imatinib mesylate είναι θεραπευτικά αποτελεσματικότερο από την απλή μορφή της δραστικής η οποία ήταν γνωστή από το 1993.

16 Η περίπτωση της Calcipotriol. (Προστασία της δραστικής)

17 Calcipotriol: Προστασία της δραστικής! Για τη θεραπεία της ψωρίασης! Η LEO κυκλοφορούσε τo σκεύασμα «Dovonex» με άνυδρη calcipotriol.! Όταν έληγε το δίπλωμα ευρεσιτεχνίας κατέθεσε νέα αίτηση για Ευρωπαϊκό Δίπλωμα Ευρεσιτεχνίας με αριθμό καταθέσεως / για τη μονοένυδρη calcipotriol.

18 ! Μετά τη λήξη του ΔΕ της άνυδρης δραστικής Ελληνική εταιρεία παρασκεύασε δική της κρέμα εισάγοντας άνυδρη δραστική.! Η LEO εξέτασε την κρέμα και βρήκε ότι είχε ένυδρη δραστική και προσέφυγε στα δικαστήρια.! Η Ελληνική εταιρεία κατέθεσε αγωγή ακυρώσεως του Δ.Ε. ισχυριζόμενη ότι «μετατροπή» της άνυδρης καλσιποτριόλης σε ένυδρη, δεν πραγματοποιείται μέσα από μια ειδική και πρωτότυπη διαδικασία, αλλά είναι μια διαδικασία μετατροπής, που φυσιολογικά και όχι απροσδόκητα πραγματοποιείται με φυσικό και απολύτως αναμενόμενο τρόπο.

19 Μετά από μελέτες 1. Η ελληνική εταιρία αγόρασε άνυδρη καλσιποτριόλη 2. Τα σωματίδια της δραστικής στην κρέμα της καλσιποτριόλης, αποδείχθηκε ότι αυτά ήταν ένυδρα Τα σωματίδια της άνυδρης δραστικής μετατρέπονται αυθόρμητα σε ένυδρα

20 Φάσμα Raman για την άνυδρη και μονοένυδρη καλσιποτριόλη

21 Escitalopram: ένα παράδειγμα προστασίας της μεθόδου παρασκευής! Για θεραπεία γενικευμένης αγχώδους διαταραχής! Το S εναντιομερές της escitalopram είναι πιο δραστικό από το R, δηλ η Escitalopram είναι καλύτερη από τη citalopram που είναι ρακεμικό μείγμα των δύο εναντιομερών.

22 Διαμάχη Lundbeck vs Natco! Η Lundbeck κατηγόρησε την Natco ότι δε χρησιμοποιούσε μόνο την μέθοδο παρασκευής που ανακοίνωσε αλλά και τη δική της προστατευμένη με πατέντα μέθοδο.

23 Σύγκριση των μεθόδων παρασκευής NATCO και Lundbeck

24 Σχηματισμός πρόσμειξης Grignard κατά την παρασκευή escitalopram με τη μέθοδο της Lundbeck

25 Το τι είναι «evergreening» είναι αμφιλεγόμενο και κάθε περίπτωση είναι ιδιαίτερη και υπάρχουν πάντα ενδιαφέροντα επιχειρήματα και από τις δύο πλευρές

26