Το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης Εικόνες του 21ου αιώνα κλείνει φέτος την πρώτη του δεκαετία. Η πρώτη διοργάνωση, στον 20ο ακόμα αιώνα, ήταν ένα

Transcript

1 Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης Εικόνες του 21ου Αιώνα Thessaloniki Documentary Festival Images of the 21st Century Το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης Εικόνες του 21ου αιώνα κλείνει φέτος την πρώτη του δεκαετία. Η πρώτη διοργάνωση, στον 20ο ακόμα αιώνα, ήταν ένα φιλόδοξο, αλλά απαραίτητο στοίχημα: να δημιουργηθεί, για πρώτη φορά στην Ελλάδα, ένα φεστιβάλ που θα φροντίσει να καλύψει το μεγάλο κενό στην προβολή ταινιών ντοκιμαντέρ. Να σχηματιστεί μια κοινότητα δημιουργών, επαγγελματιών και κοινού που, με κοινή αγάπη το σινεμά, θα μοιράζονται ιδέες και θα αναπτύσσουν τους προβληματισμούς τους. Να κάνει προσιτή την εναλλακτική ενημέρωση και να ευαισθητοποιήσει τον κόσμο, να τον προτρέψει, χωρίς να τον κατηχήσει, ώστε να κοιτάξει στα μάτια την πραγματικότητα και να συμμετάσχει ενεργά στη βελτίωση των συνθηκών της. Να καλλιεργήσει την κριτική, αυτόνομη σκέψη. Να προωθήσει το ελληνικό ντοκιμαντέρ στο εξωτερικό και να ενημερώνει διαρκώς για τις εξελίξεις της τεχνολογίας και τους τρόπους στήριξης των ταινιών μέσα από τη διανομή, την αγορά και τα τηλεοπτικά δίκτυα. Ο καλλιτεχνικός διευθυντής του Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης Εικόνες του 21ου αιώνα Δημήτρης Εϊπίδης ανέκαθεν πίστευε πως η «καταγραφή της πραγματικότητας είναι το σημαντικότερο και το πιο σύγχρονο στοιχείο πολιτισμού». Στο ξεκίνημα του Φεστιβάλ, δέκα χρόνια πριν, σημείωνε: «Το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης Εικόνες του 21ου αιώνα ξεκινάει την πορεία του στο κατώφλι ενός νέου αιώνα και ενώ οι προοπτικές για ακόμη θεαματικότερα επιτεύγματα στο χώρο της ηλεκτρονικής επικοινωνίας διαγράφονται σταθερά στον ορίζοντα. Το ντοκιμαντέρ γίνεται το μέσον καταγραφής και μετάδοσης απόψεων και ιδεών, η μέθοδος ενημέρωσης για θέματα που αφορούν τον σύγχρονο, σκεπτόμενο άνθρωπο, τον πολίτη που επιλέγει την απρόσκοπτη ενημέρωση και ενεργή, δυναμική συμμετοχή στα δρώμενα σε κάθε γωνιά του μικρού μας πλανήτη. Το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, με την προβολή των σημαντικότερων παραγωγών ταινιών και βίντεο ντοκιμαντέρ, με τις διάφορες προγραμματισμένες εκδηλώσεις, όπως τη διεθνή αγορά, τα αφιερώματα, τις διεθνείς συναντήσεις, φιλοδοξεί να καταστεί μία από τις κορυφαίες και πιο αντιπροσωπευτικές εκδηλώσεις του είδους του σε παγκόσμια κλίμακα. Φιλοδοξεί να φιλοξενεί κάθε χρόνο στην πόλη μας δείγματα της σύγχρονης ανεξάρτητης ηλεκτρονικής ενημέρωσης, καθώς και των τεχνολογικών εξελίξεων που διαγράφουν την ακάθεκτη ανανεωτική πορεία στη δημιουργία και μετάδοση πληροφόρησης». Δέκα χρόνια μετά, το Φεστιβάλ έχει επεκταθεί, έχει μεγαλώσει το πρόγραμμά του, έχει προσθέσει επιπλέον σεμινάρια, διαλέξεις και ημερίδες στις εκδηλώσεις του, έχει δημιουργήσει εκδοτική κληρονομιά για το είδος του ντοκιμαντέρ, έχει κατακτήσει την αξία του στο παγκόσμιο φεστιβαλικό κύκλωμα. Η πραγματικότητα είναι ευμετάβλητη και πολυδιάστατη και το Φεστιβάλ, χρόνο με το χρόνο, φροντίζει να συμβαδίζει με τις αλλαγές και να ακολουθεί τους ρυθμούς των εξελίξεων τεχνολογικών, κινηματογραφικών, πολιτικών, κοινωνικών, εμπορικών. Πολλά έχουν αλλάξει, αλλά οι παραπάνω στόχοι παραμένουν αναλλοίωτοι στον πυρήνα τους. Και το πρωταρχικό εκείνο στοίχημα του Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης επανέρχεται κι ανανεώνεται κάθε χρόνο, όλο και πιο προκλητικό, όλο και πιο απαιτητικό, όλο και πιο δημιουργικό.

2 10 χρόνια ντοκιμαντέρ 10 years of documentaries The Thessaloniki Documentary Film Festival Images of the 21st Century is celebrating its tenth anniversary. Its first edition, back in the 20th century, was an ambitious but necessary wager: to create, for the first time in Greece, a festival that would cover the huge vacuum that existed in terms of the screening of documentary films. To put together a community of artists, professionals and filmgoers who, bound by their love for cinema, would share ideas and discuss their concerns. To make alternative information accessible and to sensitize the public; to urge it without catechizing to look reality in the eye and to actively participate in ameliorating its condition. To cultivate critical, autonomous thinking.to promote Greek documentaries abroad and to offer a continuous flow of information concerning the developments of technology and the various ways of supporting films through distribution, markets and TV networks. Dimitri Eipides, the artistic director of the Thessaloniki Documentary Festival Images of the 21st Century, has always believed that recording reality is the most important and most contemporary element of civilization. When the Festival first began, ten years ago, he wrote: The Thessaloniki Documentary Film Festival Images of the 21st Century is setting its course at the dawn of a new century and as the prospects for even more spectacular achievements in the area of electronic communication appear steadily on the horizon. The documentary film is becoming the means by which opinions and ideas are being recorded and disseminated; a way for the modern, thinking individual to become informed about issues that concern him, as a citizen who chooses to be freely informed of and actively involved in what is going on all over our small planet. Ο Καλλιτεχνικός Διευθυντής του Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, Δημήτρης Εϊπίδης The Thessaloniki Documentary Festival Artistic Director, Dimitri Eipides Through the screening of major documentary film and video productions, through its sidebar events such as the international Doc Market, the spotlights and tributes, and the international meetings the Thessaloniki Documentary Festival aspires to become one of the most prestigious and representative events of its kind worldwide. It further aspires to host each year a sampling of contemporary independent electronic information, as well as the technological developments that are forging a relentless path of renewal in the creation and dissemination of information. Ten years later, the Festival has expanded, its program has grown, including more seminars, lectures and conferences among its events; it has produced publications on the documentary genre; and has established itself in the worldwide festival circuit. Reality is mercurial and multidimensional and the Festival, with each passing year, takes care to adapt to changes and keep abreast of developments whether technological, cinematic, political, social or commercial. A great many things have changed, but the above goals remain unaltered at their core. And that very first wager of the Festival s keeps coming back and being renewed each year, more and more challenging, more and more demanding, more and more creative.

3 Με θεατές να γεμίζουν τις αίθουσες του «Ολύμπιον» και του «Παύλος Ζάννας» στο πρώτο τους επίσημο ραντεβού με τις ταινίες ντοκιμαντέρ στη Θεσσαλονίκη, η 1η εκδήλωση του Φεστιβάλ στέφθηκε με μεγάλη επιτυχία. Χρονιά πρωτοβουλίας και καινοτομιών ήταν το 1999, καθώς μαζί με τα «εγκαίνια» του Φεστιβάλ οργανώνεται για πρώτη φορά η Αγορά, σε συνεργασία με τη ΝΕΤ, με τη συμμετοχή της ΕΡΤ, του ΕΚΚ και του Media Desk Hellas, και το Pitching Forum, σε οργάνωση του European Documentary Network (EDN) και σε συνεργασία με το πρόγραμμα Media (Media Desk Hellas) του Υπουργείου Τύπου & ΜΜΕ και με την υποστήριξη του Media II. Δύο είναι όμως οι κυρίαρχες αναμνήσεις από το 1ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης. Η πρώτη αφορά στην τηλεδιάσκεψη με τον Νόαμ Τσόμσκι, με τη στήριξη του 1ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης Μαρτίου ΟΤΕ, κατά την οποία ο παγκοσμίου φήμης φιλόσοφος και ακτιβιστής συνδέθηκε ζωντανά από το γραφείο του με την αίθουσα του «Ολύμπιον». Στο πλαίσιο της διημερίδας για τα Νέα Μέσα Τεχνολογίας (σε συνεργασία με την ΕΡΤ), ο Τσόμσκι καθήλωσε το κοινό με το λόγο του. Η δεύτερη ανάμνηση ίσως αποτελεί το αποκορύφωμα του 1ου Φεστιβάλ και μια από τις καλύτερες στιγμές της δεκάχρονης πορείας του: ο νυχτερινός μαραθώνιος προβολών με ταινίες-έκπληξη από το πρόγραμμα, από εκείνες που αγαπήθηκαν περισσότερο από το κοινό. Οι μεταμεσονύχτιοι «πιστοί» ταξίδεψαν στην καρδιά της Ινδίας (Το κινητό σινεμά των ονείρων), περιηγήθηκαν στους δρόμους της Νέας Υόρκης με ξεναγό τον εκκεντρικό Τίμοθι «Σπιντ» Λέβιτς (Η περιήγηση), απόλαυσαν το κατατοπιστικό και με σπάνιες συνεντεύξεις ντοκιμαντέρ για τον Λου Ριντ (Λου Pιντ: Καρδιά από ροκ εντ ρολ) και τέλος ξεσήκωσαν την αίθουσα υπό τους ρυθμούς της Λέσχης των τυχερών ανθρώπων. Ανάμεσα στις πιο αξιομνημόνευτες στιγμές είναι η προβολή της ταινίας Νυχτολούλουδα του Νίκου Γραμματικού, με τον πρωταγωνιστή του Μανώλη, αλλά και πολλά παιδιά από το Φάρο των Τυφλών, παρόντα στην κατάμεστη αίθουσα του «Ζάννας» για το Q&A. Το εξαρχής δημοφιλές τμήμα «Μουσική μέσα από το φακό» χαρίζει μελωδικές εμπειρίες με τα ντοκιμαντέρ Ο Ρόμπιν Χίτσκοκ στη βιτρίνα του Τζόναθαν Ντέμι και το Αναζητώντας τον Τζίμι των Ντ.Α. Πένεμπεϊκερ και Κρις Χέγκεντους, ενώ ξεχωρίζουν και οι ελληνικές ταινίες Ο Ηρακλής, ο Αχελώος και η γιαγιά μου του Δημήτρη Κουτσιαμπασάκου, Οι Εβραίοι της Θεσσαλονίκης του Δημήτρη Σοφιανόπουλου και Σινασός, τοπογραφία της μνήμης των Τίμωνα Κουλμάση και Ηρώς Σιαφλιάκη

4 1st Thessaloniki Documentary Festival Μarch 15-21, 1999 With 12,000 viewers filling the Olympion and Pavlos Zannas theaters for their first official rendez-vous with documentary films in Thessaloniki, the first edition of the Festival was termed a great success. Initiatives and innovation were the trade mark of Besides the Festival s inauguration, there was also the first of the Doc Market in collaboration with NET and with the participation of ERT, the Greek Film Center and Media Desk Hellas and the Pitching Forum, held by the European Documentary Network (EDN) in collaboration with the Media program (Media Desk Hellas) of the Press Ministry and with the support of Media II. But the most powerful memories we have of the 1st Thessaloniki Documentary Festival are two. The first one is of the teleconference with Noam Chomsky, set up with the support of the Hellenic Telecommunications Organization (ΟΤΕ), during which the internationally renowned philosopher and activist hooked up live from his office with the Olympion theater. Within the framework of the conference on New Technology Media (in collaboration with ERT), Chomski riveted the audience with his words. Our second memory may also constitute the crowning moment of the 1st Festival, and one of the finest moments of its 10-year course: the nighttime marathon of surprisefilms chosen from the program and including the ones that proved the biggest hits with festivalgoers. The after-midnight faithful traveled to the heart of India (Battu s Bioscope), drove through the streets of New York with the eccentric Timothy Speed Levitch as their guide (The Cruise), enjoyed Lou Reed: Rock and Roll Heart with its behind-the-scenes footage and rare interviews, and, finally, brought the house down to the rhythms of Lucky People Center International. Among the Festival s most memorable moments was the screening of Nikos Grammatikos s Nightflowers, with its star, Manolis, along with a bunch of kids from the Lighthouse of the Blind present in the Zannas theater for the Q&A. The immediately popular Music through the Lens segment offered unique musical experiences with Jonathan Demme s Storefront Hitchcock and D.A. Pennebaker and Chris Hegedus s Searching for Jimi. Among the Greek films that stood out were Heracles, Acheloos and My Grandmother by Dimitris Koutsiabassakos, The Jews of Salonika by Dimitris Sofianopoulos, and Sinassos Memories of a Displaced Village by Timon Koulmassis and Iro Siafliaki. 1. Το κινητό σινεμά των ονείρων του Αντρέι Φίντικ 1. Battu s Bioscope by Andrzej Fidyk 2. Η λέσχη των τυχερών ανθρώπων των Έρικ Πάουζερ και Γιόχαν Σέντερμπεργκ 2. Lucky People Center International by Eric Pauser and Johan Söderberg 3. Λου Ριντ: καρδιά από ροκ εντ ρολ του Τίμοθι Γκρίνφιλντ-Σάντερς 3. Lou Reed: Rock & Roll Heart by Timothy Greenfield-Sanders Επάνω: Αναζητώντας την ταινία της βραδιάς / Above: What to see tonight?

5 2ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης Μαρτίου Tο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, μετά την επιτυχία της πρώτης διοργάνωσής του, υποδέχεται τη νέα χιλιετία. Στις αίθουσες προστίθεται, για ένα χρόνο μόνο, το σινεμά «Αλέξανδρος», ενώ το πρόγραμμα ανοίγει και αγκαλιάζει τον κόσμο των τσιγγάνων με το τμήμα «Τσιγγάνοι: Ζωές δίχως σύνορα». Ο Τόνι Γκατλίφ, «εκπρόσωπος» της τσιγγάνικης νοοτροπίας, μας χαρίζει το Latcho Drom, ενώ οι δικοί μας Μενέλαος Καραμαγγιώλης και Εύα Στεφανή προσφέρουν τις ελληνικές τους εκδοχές με τα ντοκιμαντέρ Ρομ και Άδεια αντιστοίχως. Σε συνέχεια της τηλεδιάσκεψης της προηγούμενης χρονιάς, σειρά έχει φέτος μια ανάλογη «συνάντηση» με τον Μιχάλη Δερτούζο, Διευθυντή του Εργαστηρίου της Πληροφορικής στο ΜΙΤ, ο οποίος σε απευθείας σύνδεση από το γραφείο του στο ΜΙΤ μιλάει για τις εξελίξεις που θα επιφέρει στη σύγχρονη κοινωνία η πληροφοριακή επανάσταση. Ο ολλανδός σκηνοθέτης και φωτογράφος Γιόχαν βαν ντερ Κόικεν τιμάται με βραβείο, ενώ αφιέρωμα πραγματοποιείται στον Έλληνα Τάσο Ψαρρά. Η τηλεοπτική σειρά ντοκιμαντέρ «Παρασκήνιο» βγαίνει επίσης στη «σκηνή» με το αφιέρωμα στις εκπομπές της, ενώ καναδικές ταινίες έχουν την τιμητική τους με συμμετοχές στα διάφορα τμήματα του Φεστιβάλ. Το 2000 ήταν η χρονιά του αφιερώματος «Σκιές στη νύχτα», με ταινίες προκλητικές, αλλά συνάμα ανθρώπινες και με τις παρουσίες γνωστών φίλων του Φεστιβάλ, όπως η Μόνικα Τρόιτ (Σεξουαλική ταυτότητα) και ο Μαρκ Άκμπαρ (Γάμος λεσβιών). Αναμφισβήτητα, όμως, η ταινία που έκλεψε την παράσταση από το συγκεκριμένο τμήμα ήταν το συγκλονιστικό Σεξ: Η ιστορία της Άναμπελ Τσονγκ, με την πρωταγωνίστρια να ανατρέπει την αντίληψή μας για την ψυχολογία της σεξουαλικότητας. Ο πιστός φίλος του Φεστιβάλ Πίτερ Ουιντόνικ βρίσκεται στη Θεσσαλονίκη με το σκηνοθετημένο από τον ίδιο Σινεμά βεριτέ, στο οποίο εμφανίζονται πρωτοπόροι του είδους όπως οι Ρίτσαρντ Λίκοκ, Άλμπερτ Μέιζελς, Φρεντ Ουάισμαν, κ.ά. Ανάμεσά τους και ο Ντον Πένεμπεϊκερ, τα ιστορικά μουσικά ντοκιμαντέρ του οποίου φιλοξενούνται την ίδια χρονιά στο τμήμα «Μουσική μέσα απ το φακό». Πάνω: Ο Μπομπ Ντίλαν στην ταινία Don t Look Back του Ντ. Α. Πένεμπεϊκερ Above: Bob Dylan in D. A. Pennebakers Don t Look Back Επάνω δεξιά: Το μεγάλο ταξίδι του Γιόχαν βαν ντερ Κόικεν Above right: The Long Holiday by Johan van der Keuken Δεξιά: Η πρωταγωνίστρια της ταινίας Σεξ: Η Ιστορία της Άναμπελ Τσονγκ του Γκοφ Λούις Right: The protagonist of Sex: The Annabel Chong Story by Gough Lewis

6 2nd Thessaloniki Documentary Festival Μarch 24-31, 2000 Following the success of its first edition, the Thessaloniki Documentary Festival welcomed the new millennium. The Alexandros theater was added to the list of venues, while the program opened by warmly embracing the world of the gypsies through its Gypsies: Life without Borders segment. Tony Gatlif, representing the gypsy mentality, gave us Latcho Drom, while our own Menelaos Karamanghiolis and Eva Stefani offered the Greek version with their documentaries Rom and Prison Leave respectively. The previous year s teleconference was repeated through a similar encounter with Michael Dertouzos, Director of the MIT Laboratory for Computer Science. Via a direct link with his office at MIT, Professor Dertouzos talked about the developments that will be brought about in modern society by the revolution of information technology. The Dutch film director and photographer Johan van der Keuken received a special honorary award, while a tribute was organized to the work of Greek documentarian Tassos Psarras. The TV documentary series Backstage also came center stage through a retrospective of its programs, while Canadian cinema was the guest of honor, with Canadian films featuring in almost all of the Festival s segments. The year 2000 was the year of the Night Times segment, with films that were provocative yet human, some directed by good friends of the Festival s, among them Monika Treut (Gendernauts) and Mark Achbar (Two Brides and a Scalpel: Diary of a Lesbian Marriage). But undoubtedly, the film that stole the show in that particular segment was the shocking Sex: The Annabel Chong Story, with its protagonist turning our ideas about the psychology of sexuality on their head. Peter Wintonick, a faithful friend of the Festival s was in Thessaloniki with his film Cinéma Vérité: Defining the Moment, featuring pioneers of the documentary genre such as Richard Leacock, Albert Maysles, Fred Wiseman, et al. Also appearing in the film was D.A. Pennebaker, whose historic music documentaries screened that same year in the Music through the Lens segment YEARS OF DOCUMENTARIES 10th Thessaloniki Documentary Festival 2008 Επάνω αριστερά: Ο καθηγητής του MIT Μιχάλης Δερτούζος κατά την διάρκεια τηλεδιάσκεψης με θέμα «Εξελίξεις που θα επιφέρει στη σύγχρονη κοινωνία η Πληροφοριακή Επανάσταση» Above left: MIT professor Michael Dertouzos during a teleconference on How the Information Revolution Will Change Modern Society Επάνω δεξιά: Πιστή φίλη του Φεστιβάλ η σκηνοθέτις Μόνικα Τρόιτ Above right: A loyal friend to the Festival, director Monika Treut Αριστερά: Οι Rounder Girls εμφανίστηκαν ζωντανά στο πλαίσιο του 2ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Left: The Rounder Girls performed live at the 2nd Thessaloniki Documentary Festival

7 Αδιαμφισβήτητος πρωταγωνιστής του 3ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης ήταν ο Άλμπερτ Μέιζελς, ένας εκ των δυο αδελφών Μέιζελς, ο οποίος παρευρέθηκε στη Θεσσαλονίκη για το αφιέρωμα στο έργο τους. Ο Άλμπερτ Μέιζελς κατέπληξε τους πάντες τόσο με την ζωντάνια όσο και με τις ιστορίες του. Περιγράφοντας το πώς είχε βρεθεί στην Ελλάδα είκοσι χρόνια πριν, μας αποκάλυψε πως είχε αποφασίσει να ακολουθήσει τη διαδρομή του Αποστόλου Παύλου και κατέφτασε στην Ελλάδα έχοντας διασχίσει τα Δαρδανέλια κολυμπώντας! Επιπλέον, κατά τη διαμονή του στη Θεσσαλονίκη, φορούσε ανελλιπώς ένα ρολόι διπλής όψης, για να βλέπει ταυτόχρονα και την τοπική αλλά και την αντίστοιχη ώρα στη Νέα Υόρκη! 3«Είμαι από τους ανθρώπους που πλησιάζουν άμεσα και εύκολα κάποιον υπάρχει, δηλαδή, ένα είδος κεραυνοβόλου έρωτα. Αυτό είναι κάτι που με εκφράζει απόλυτα στη δουλειά μου», μας είχε εκμυστηρευτεί, κι εμείς το επιβεβαιώσαμε από πρώτο χέρι. Τα ντοκιμαντέρ από το Ιράν είχαν την τιμητική τους το 2001 (ανάμεσά τους και το Κοντινό πλάνο στον Αμπάς Κιαροστάμι), όπως και η Γιουγκοσλαβία στο τμήμα «Ανατομία της φρίκης», για το οποίο ο Δημήτρης Εϊπίδης συνεργάστηκε με τον Μιρολιούμπ Βούτσκοβιτς, το γενικό διευθυντή του Γιουγκοσλαβικού Ινστιτούτου Κινηματογράφου και διευθυντή προγράμματος του Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Βελιγραδίου. Ο Λευτέρης Ξανθόπουλος ήταν ο Έλληνας τιμώμενος 3ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης 5-11 Μαρτίου 2001 της χρονιάς, ενώ στις ελληνικές συμμετοχές συναντούμε Το σχολείο της Μαριάννας Οικονόμου, το οποίο μάλιστα είχε λάβει μέρος στο 2ο Pitching Forum και κέρδισε συν τοις άλλοις το βραβείο των δημοσιογράφων. Το Μιλώντας με τον Γκρέγκορι Πεκ (της Μπάρμπαρα Κοπλ, τιμώμενης σκηνοθέτιδας στο 9ο ΦΝΘ), το ταξίδι μιας σορού (Blue End, του Κάσπαρ Κάσιτς), η οδύσσεια μιας οικογένειας από το Πουέρτο Ρίκο στη Νέα Υόρκη (Νιουγιορικάνα της Λόρι Κόλιερ, σκηνοθέτιδας της περσινής έκπληξης Sherrybaby με τη Μάγκι Τζίλενχαλ), ήταν μερικές από τις πιο δυνατές κινηματογραφικές στιγμές του 3ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, το οποίο έκλεισε την αυλαία του έχοντας προσελκύσει θεατές. Κάτω αριστερά: Από την ταινία Σ αγάπησα του Βίκτορ Κοσακόφσκι Bottom left: Victor Kossakovsky s I Loved You (Three Romances) Κάτω: Αναζητώντας τις αδερφές Παπέν του Κλοντ Βεντουρά Bottom: The Search for the Papin Sisters by Claude Ventura

8 1 2 3rd Thessaloniki Documentary Festival Μarch 5-11, 2001 The undisputed star of the 3rd Thessaloniki Documentary Festival was Albert Maysles, one of the two Maysles brothers, who came to Thessaloniki for the Festival s tribute to their oeuvre. Albert Maysles amazed us all with his vivacity and entertained us even more with his stories. Describing how he had visited Greece twenty years ago, he revealed that he had decided to follow in the footsteps of Saint Paul and thus arrived in Greece after swimming across the Dardanelles! Moreover, during his stay in Thessaloniki he wore a double-faced watch, so he always knew what time it was locally but also in New York! I m the sort of person that can connect with another immediately and easily; it s a kind of love at first sight. That s something about my work that I really enjoy, he confided to us, and we knew exactly what he meant. The spotlight in 2001 was on documentaries from Iran (including Close Up Kiarostami), as well as on Yugoslavia in the Anatomy of Horror segment, for which Dimitri Eipides collaborated with Miroljub Vuckovic, general manager of the Yugoslav Film Institute and program director of the Belgrade Film Festival. Among Greek documentarians, Lefteris Xanthopoulos was that year s honoree. The program s Greek films included Marianna Economou s The School, which had participated in the 2nd Pitching Forum and won the Press award. A Conversation with Gregory Peck (by Barbara Kopple, honored at the 9th TDF), the journey of a corpse (Blue End by Kaspar Kasics), and the odyssey of a family from Puerto Rico to New York (Nuyorican Dream by Laurie Collyer, director of last year s surprise hit SherryBaby starring Maggie Gyllenhaal) were only some of the most powerful film experiences of the 3rd Thessaloniki Documentary Festival, which came to a close having attracted a total of 16,000 viewers. 1. Στιγμιότυπο από την αίθουσα 1. Highlight from the screenings 2. Από την ταινία Gimme Shelter του Άλμπερτ Μέιζελς 2. From the film Gimme Shelter by Albert Maysles 3. Ο Άλμπερτ Μέιζελς, τιμώμενος σκηνοθέτης του 3ου Φεστιβάλ 3. Director Albert Maysles, honored at the 3rd Thessaloniki Documentary Festival 4. Μιλώντας με τον Γκρέγκορι Πεκ της Μπάρμπαρα Κοπλ 4. A Conversation With Gregory Peck by Barabara Kopple 3 4

9 42 10 ΧΡΟΝΙΑ ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ 10ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης 2008 «Υπάρχουν βαθύτερα στρώματα αλήθειας στον κινηματογράφο, όπως η ποιητική, εκστατική αλήθεια. Είναι μυστήριο και ασύλληπτο και μπορεί να κατακτηθεί μονάχα μέσα από την επινόηση, τη φαντασία και το στιλιζάρισμα». Από τους λίγους εναπομείναντες «ρομαντικούς» σκηνοθέτες, ο Βέρνερ Χέρτσογκ, βασικός τιμώμενος της 4ης διοργάνωσης, περιγράφει το έργο του. Η αληθινή ζωή, όμως, δεν είναι πάντα ρομαντική και το 4ο Φεστιβάλ φωτίζει μια από τις πιο σκληρές πτυχές της, εστιάζοντας στην καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των παιδιών. Το κινηματογραφικό αφιέρωμα «Παιδιά μιας σκληρής πραγματικότητας» αποτελεί ένα 4μόνο κομμάτι της πολυδιάστατης προσπάθειας του Φεστιβάλ για εποικοδομητική ευαισθητοποίηση. Η ημερίδα «Ανθρώπινα δικαιώματα: Τα παιδιά», στην οποία συμμετέχουν, μεταξύ άλλων, ο Μοσέν Μαχμαλμπάφ, ο Πίτερ Ουιντόνικ και η Μαργαρίτα Παπανδρέου, δίνει τη σκυτάλη σε μια τηλεδιάσκεψη με τον Νόαμ Τσόμσκι για τα MME, την τρομοκρατία και τα ανθρώπινα δικαιώματα δεύτερη φορά που ο επιφανής ακτιβιστής συνδράμει τις δράσεις του Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης. Τρίτη και σημαντικότερη ίσως ενέργεια αποτελεί η διοργάνωση τηλεμαραθώνιου για τη συγκέντρωση χρημάτων για την εκπαίδευση και μόρφωση των παιδιών προσφύγων από το Αφγανιστάν. Σε συνεργασία με την ET3, το 4ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης καταφέρνει να συγκεντρώσει το ποσό των που κατατέθηκε στο λογαριασμό που είχε ανοίξει ο Μοσέν Μαχμαλμπάφ μέσω της UNESCO για το σκοπό αυτό. Οι φωτογραφίες που λάβαμε ένα χρόνο μετά με μια ομάδα μαθητών να μας χαιρετούν μπροστά στο νέο τους σχολείο αποτέλεσε και την ουσιαστική δικαίωση της προσπάθειας του Φεστιβάλ! Από τις πιο απολαυστικές παρουσίες ήταν η Μόνικα Τρόιτ, φίλη του Φεστιβάλ και τιμώμενη εκείνη τη χρονιά, η οποία είχε γοητεύσει με την ανεμελιά της σ ένα χαρακτηριστικό στιγμιότυπο, είχε ξαπλώσει στη σκηνή 4ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης 4-10 Μαρτίου 2002 του «Ολύμπιον» ενώ περίμενε να ολοκληρωθεί η διερμηνεία του λόγου της στα ελληνικά! Θετική απήχηση στο κοινό είχε και το αφιέρωμα στον φωτογράφο και σκηνοθέτη Μπρους Ουέμπερ, αλλά και οι ταινίες του τμήματος «Αργά τη νύχτα», όπως το Good Rockin Tonight: The Legacy of Sun Recordsτου φετινού τιμώμενου Μπρους Σινόφσκι με θέμα το θρυλικό στούντιο όπου ηχογραφήθηκαν οι πρώτοι δίσκοι των Έλβις Πρίσλεϊ, Τζέρι Λι Λούις, κ.ά., και το TheCockettes των Μπιλ Ουέμπερ και Ντέιβιντ Ουάισμαν με θέμα τον ομώνυμο πρωτοποριακό θίασο. Μέρες καρναβαλιού, και στην αίθουσα είχε δημιουργηθεί μεγάλο κέφι, όπως και πριν την προβολή του του Λουκά Κούχτιν, με τα κλαρίνα να κατα κλύζουν με τους ήχους τους την είσοδο του «Παύλος Ζάννας». Σ ένα από τα καλύτερα Q&A στην ιστορία του Φεστιβάλ, η Λουκία Ρικάκη με την κωφάλαλη πρωταγωνίστρια της ταινίας της Λόγια της σιωπής συνομιλούν με το κοινό και όλοι έχουν να λένε για το ατελείωτο χειροκρότημα στο τέλος. Είναι η πρώτη χρονιά που η FIPRESCI απονέμει βραβεία, όπως και η πρώτη χρονιά που πραγματοποιείται τμήμα «Προσεχώς» για τις ελληνικές ταινίες. Στο πολύχρωμο αποκριάτικο πάρτι στο «Σαντέ», εξωτικές χορεύτριες ξεσηκώνουν τον κόσμο σε χορό, και το 4ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης αποχαιρετά την πόλη για ακόμη μια χρονιά. Αριστερά: Ο Πίτερ Ουιντόνικ και ο Δημήτρης Εϊπίδης στη ζωντανή τηλεδιάσκεψη με τον Νόαμ Τσόμσκι Left: Peter Wintonick and Dimitri Eipides at the live teleconference with Noam Chomsky Δεξιά: Από αριστερά, Λούρδες Πορτίγιο (σκην. Η αγνοούμενη), Μπεζέρα ντε Μέλο (πρωταγωνίστρια της ταινίας Η αμαζόνα του φωτός), Μόνικα Τρόιτ (σκην. Η αμαζόνα του φωτός) στη συνέντευξη Τύπου για τις ταινίες τους Right: From the left, Lourdes Portillo (dir. Missing Young Woman), Bezerra de Mello (the protagonist of Warrior of Light), Monika Treut (dir. Warrior of Light) at the press conference for their films Απέναντι: Χορεύτριες από τη Βραζιλία στο πάρτι της λήξης του 4ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης Opposite page: Dancers from Brazil at the closing party of the 4th Thessaloniki Documentary Festival

10 4th Thessaloniki Documentary Festival Μarch 4-10, 2002 Επάνω αριστερά: Η Μαργαρίτα Παπανδρέου, ο Δημήτρης Εϊπίδης και ο Στέλιος Κούλογλου στην Ημερίδα «Ανθρώπινα Δικαιώματα: Τα παιδιά» Above left: Margaret Papandreou, Dimitri Eipides and Stelios Kouloglou at the Human Rights: Children conference Επάνω δεξιά: Από τη βράβευση του σκηνοθέτη Μοσέν Μαχμαλμπάφ Above right: Director Mohsen Makhmalbaf with his honorary award There are deeper layers of truth in cinema, such as poetic, ecstatic truth. It is a mystery, it is inconceivable, and it can only be captured through invention, imagination and stylization. One of the few remaining romantic filmmakers, Werner Herzog, the main honoree of the Festival s 4th edition, describing his work. But real life isn t always romantic and the 4th Festival turned its spotlight on one of its harsher aspects by focusing on the violation of children s rights. The tribute entitled Children of a Harsh Reality was only one part of the Festival s multidimensional effort towards constructive sensitization. A conference on Human Rights: The Children, the participants of which included Mohsen Makhmalbaf, Peter Wintonick and Margarita Papandreou, was followed by a teleconference with Noam Chomski on the mass media, terrorism and human rights. It was the second time that the distinguished activist contributed to a Festival event. The third and perhaps most important action was the telethon to raise money for the education of children refugees from Afghanistan. In collaboration with ET3, the 4th Thessaloniki Documentary Festival managed to raise 70,433. The money was deposited into an account opened by Mohsen Makhmalbaf through UNESCO for this purpose. The photographs we received a year later, of a group of school children waving to us in front of their new school, was the most meaningful justification of the Festival s effort! One of the most delightful presences was that of Monika Treut, a friend of the Festival s and an honoree that year, who charmed one and all with her insouciance one typical incident had her lying down on the stage of the Olympion while waiting for the interpreter to finish translating her speech into Greek! Also successful with audiences was the tribute to photographer and filmmaker Bruce Weber, but also the films in the Diversions segment, like Good Rockin Tonight: The Legacy of Sun Records by this year s honoree, Bruce Sinofsky a film about the legendary studio where Elvis Presley, Jerry Lee Lewis and many others made their first records and The Cockettes by Bill Weber and David Wiseman, based on the pioneering theatrical troupe. It was Carnival, and the audience was in high spirits, as they were before the screening of Loukas Kuhtin s with the sound of clarinets flooding the foyer of Pavlos Zannas. During one of the best Q&As in the history of the Festival, Lucia Rikaki and the deaf protagonist of her film Words of Silence chatted with the audience and no one has ever forgotten the extended round of applause that came at the end. That was the first year that the FIPRESCI gave out awards, and it was also the first time there was a Works in Progress segment for Greek films. In the colorful Carnival party at the Santé, exotic dancers got everyone dancing and so the 4th Thessaloniki Documentary Festival bid the city goodbye for another year YEARS OF DOCUMENTARIES 10th Thessaloniki Documentary Festival 2008

11 Σημαδιακή χρονιά για το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης είναι το 2003, καθώς η διάρκειά του επεκτείνεται για πρώτη φορά σε συνολικά 10 μέρες, στις αίθουσές του προστίθεται ο κινηματογράφος «Σταύρος Τορνές» στο λιμάνι, ο αριθμός των θεατών ανέρχεται στις , κυκλοφορούν για πρώτη φορά εκδόσεις για τους τιμώμενους δημιουργούς του, ενώ η Αγορά φανερώνει την εμπειρία που έχει αποκτήσει τα τελευταία χρόνια με τη μεγαλύτερη ώς τότε προσέλευση αγοραστών στη Θεσσαλονίκη. Το καθιερωμένο θεματικό αφιέρωμα εστιάζει στην Παλαιστίνη, και ιδίως στην ανθρώπινη εμπειρία του πολέμου στη σπαρασσόμενη από διαμάχες περιοχή της Μέσης Ανατολής. Στο πάνελ με τίτλο «Παλαιστίνη: Παιδιά και πόλεμος» τα μάτια είναι στραμμένα προς τον 15χρονο Παλαιστίνιο Νιντάλ Αλαγιάσα, ο οποίος μεταφέρει εικόνες και εμπειρίες από την πατρίδα του. «Στην Παλαιστίνη τα παιδιά περιμένουν το θάνατό τους. Δεν έχουμε όνειρα. Δεν αξίζει να αγωνιστείς για τίποτα άλλο εκτός από την απελευθέρωση του τόπου σου». 5Τρία spotlights πραγματοποιούνται σε ξένους δημιουργούς. Το πρώτο αφορά στο έργο μιας από τις πιο επιτυχημένες γυναίκες παραγωγούς στο χώρο του ντοκιμαντέρ, τη Μάργκαρετ Σμάιλοου και το δεύτερο εστιάζει στη δουλειά του Νικολά Φιλιμπέρ με την ευαίσθητη, ανθρώπινη ματιά που είχε συγκινήσει στο Να είσαι και να έχεις. Το τρίτο ανιχνεύει τη διαδρομή του περιβόητου πια Μάικλ Μουρ μέχρι τον Ακήρυχτο πόλεμο. Παράλληλα, τρεις έλληνες κινηματογραφιστές τιμώνται στο 5ο Φεστιβάλ με αφιέρωμα: ο Γιάννης Σμαραγδής, του οποίου οι περισσότερες ταινίες δεν είχαν προβληθεί ώς τότε σε κινηματογραφική αίθουσα η Μαρία Χατζημιχάλη-Παπαλιού, με μια ενδεικτική επιλογή βραβευμένων έργων της στην Ελλάδα και το εξωτερικό τα οποία αντικατοπτρίζουν τη μάχιμη ευαισθησία της και ο Απόστολος Κρυωνάς, με το ιδιαίτερο εθνογραφικό του ενδιαφέρον. Η προβολή του ντοκιμαντέρ Μια ιστορία του σεξ με θέμα τη δημιουργία της ομώνυμης προκλητικής έκθεσης φωτογραφίας του Αντρές Σεράνο παρέχει την αφορμή για τη μεταφορά της στη Θεσσαλονίκη, όπου γίνεται η πρώτη 5ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης 28 Φεβρουαρίου - 9 Μαρτίου 2003 ακατάλληλη για ανηλίκους έκθεση που φιλοξενεί η πόλη, ενώ για πρώτη φορά στην Ελλάδα πραγματοποιούν dj set οι γερμανοί Beefcake, με support artists τους έλληνες Decades και Peekay Tayloh. Το προσωπικό του Φεστιβάλ θα θυμάται την 5η αυτή διοργάνωση ως μια από τις καλύτερες. Το συγκινητικό Freddy του Θόδωρου Καλέση, το αποκαλυπτικό Οι δίκες του Χένρι Κίσιντζερ του Γιουτζίν Τζαρέκι για τον αμφιλεγόμενο πολιτικό, τα Εννιά γερά δόντια του Άλεξ Χάλπερν για την πολυτάραχη ζωή της απολαυστικής υπεραιωνόβιας γιαγιάς του (φωτογραφία της οποίας εστάλη στο Φεστιβάλ αγκαλιά με το βραβείο κοινού που κέρδισε η ταινία!), το γλυκό Αγώνισμα ορθογραφίας του Τζεφ Μπλιτς με τα παιδιά που λαμβάνουν μέρος σε αγχωτικούς διαγωνισμούς ορθογραφίας, το υποψήφιο για Όσκαρ Πάνω σε μια σχεδία, το ιστορικό της ομηρίας του Λεωφορείου 147, ο ανατριχιαστικός Ιστός της αράχνης από το Ιράν και το τραγικό Παιδιά του Θεού από την Ιαπωνία είναι μερικοί (!) μόνο τίτλοι από ένα πραγματικά πλούσιο πρόγραμμα. Επάνω: Από την έκθεση φωτογραφίας του Αντρές Σεράνο, «Μια ιστορία του σεξ» Above: A History of Sex. A photo exhibit by Andres Serrano Αριστερά: Από τη συνέντευξη Τύπου του Γιάννη Σμαραγδή. Ο 15χρονος Παλαιστίνιος Νιντάλ Αλαγιάσα στο πάνελ «Παλαιστίνη:Παιδιά και πόλεμος» Left: Director Iannis Smaragdis during his press conference. Nindal Alayasa, a 15-year-old Palestinian, at the Palestine: Children and War panel

12 5th Thessaloniki Documentary Festival February 28 - March 9, was a landmark year for the Festival: its duration was extendedto 10 days, the Stavros Tornes theateratthe port was added to its venues, the number of viewers rose to 17,500, special publications came out for each honoree, while the Doc Market, profiting from its past experience, received the largest number of buyers ever. That year s thematic tribute focused on Palestine, and especially on the human experience of war in the Middle East, a region torn by conflict. During the panel discussion entitled Palestine: Children and War, all eyes were on 15-year-old Palestinian Nidal Alayasa, who shared images and experiences from his country. In Palestine children expect to die. We have no dreams. It is not worth struggling for anything other than the liberation of your homeland. Three spotlights were held on foreign filmmakers. The first one was on the work of Margaret Smilow, one of the most successful women in documentary production. The second one focused on the work of Nicolas Philibert and his sensitive, human gaze that had moved audiences in To Be and to Have. The third spotlight traced the course of the, now infamous, Michael Moore, up to Bowling for Columbine. In parallel, three Greek filmmakers were honored at the 5th Festival with a tribute to their work: Iannis Smaragdis, most of whose films had never before screened in a movie theater; Mary Hadjimichali-Papaliou, with an indicative selection of her films that reflect her social awareness and sensitivity; and Apostolos Kryonas, with his works of particular ethnographic interest. The screening of the documentary A History of Sex, chronicling the creation of Andres Serrano s provocative photo exhibition by the same title, offered a chance for the exhibit to be brought to Thessaloniki, where it made history as the first x-rated exhibition to be held in the city. Another first for Greece was the German group Beefcake s dj set, with support artists our own Decades and Peekay Tayloh. The Festival staff will remember the 5th edition as one of the best. Thodoros Kalesis heart-wrenching Freddy; Eugene Jarecki s revelatory The Trials of Henry Kissinger, about the controversial politician; Alex Halpern s Nine Good Teeth, about the tumultuous life of his delightful, centenarian grandmother (a photo of whom, holding the Audience Award won by the film, was later sent to the Festival!); Jeff Blitz s uplifting Spellbound, about children taking part in nerve-racking spelling bees; the Oscar-nominated Balseros (Cuban Rafters); the chronicle of the hijacking of Bus 147; the gruesome And Along Came a Spider from Iran; and the tragic God s Children from Japan are only some of the titles that made up a truly rich program.

13 Παρά την αναπάντεχη αλλαγή των ημερομηνιών της διοργάνωσης λόγω εκλογών, το Φεστιβάλ πραγματοποιεί ίσως την καλύτερη έναρξη στην ιστορία του και εν συνεχεία προσφέρει στο κοινό της Θεσσαλονίκης μια από τις πιο αξέχαστες επιλογές προγράμματος. Πρόκειται για μια σημαντική χρονιά για το είδος του ντοκιμαντέρ γενικότερα, με πολλές ταινίες να κυκλοφορούν ευρέως στις αίθουσες, να προκαλούν έντονο διάλογο και να καθηλώνουν την προσοχή του κοινού. Η ιστορία της καμήλας που δάκρυσε, ταινία έναρξης και με μακρά πορεία μετέπειτα σε φεστιβάλ και βραβεία, είναι μία μόνο σε μια μακριά λίστα. Η καμήλα που δάκρυσε πάλεψε στήθος με στήθος κι έχασε με μικρή διαφορά για το βραβείο κοινού από μια άλλη επιτυχία της χρονιάς, την Εταιρεία του Μαρκ Άκμπαρ. Ο Άκμπαρ ήταν παρών στη Θεσσαλονίκη, και τραβούσε τα βλέμματα κυκλοφορώντας παντού με το λάπτοπ του, καθώς μοίραζε κονκάρδες και μιλούσε με πάθος για το έργο του. Και φυσικά ήταν τότε που ο Άντριου Τζαρέκι... συνέλαβε τους Φρίντμαν. Ανάμεσα στις ταινίες που έκαναν παγκόσμια αίσθηση εκείνη τη χρονιά ήταν και οι: The Weather Underground για την ακτιβιστική ομάδα της δεκαετίας του 60 και 70, Κέντρο Ελέγχου για το ειδησεογραφικό κανάλι Αλ Τζαζίρα, Το Λος Άντζελες παίζει το ρόλο του για τις κινηματογραφικές αναπαραστάσεις της πόλης των Αγγέλων και Δήμαρχος του Sunset Strip για τον ιμπρεσάριο της ποπ Ρόντνι Μπίνγκενχαϊμερ. «Χρέος κάθε σκηνοθέτη είναι να προσπαθεί να αλλάξει τον κόσμο. Όταν θες να πεις κάτι στο κοινό, το λες μέσα από τη δική σου ματιά. Ο Θεός δημιούργησε τον κόσμο αλλά ο σκηνοθέτης μπορεί να ξαναφτιάξει τον κόσμο», δήλωσε στο masterclass το πρώτο στην ιστορία του Φεστιβάλ που παρέδωσε ο Στέφαν Γιαρλ, για πολλούς ο μεγαλύτερος εν ζωή δημιουργός ντοκιμαντέρ της Ευρώπης και τιμώμενος του 6ου Φεστιβάλ, ο οποίος κέρδισε άμεσα τη συμπάθεια των θεατών, μοιράζοντάς τους μάλιστα δωρεάν DVD των έργων του μετά τις προβολές. Από την πλευρά της, η επίσης τιμώμενη του 6ου Φεστιβάλ, Χέντι Χόνινγκμαν, γνωστή για την ανθρωποκεντρική της θεματολογία, συμπλήρωνε: «Ο Τεσινέ είπε πως το ντοκιμαντέρ είναι η σκηνοθεσία των συναισθημάτων. Εγώ θα πρόσθετα πως είναι επίσης η σκηνοθεσία της πραγματικότητας». 6Το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης έχει υπάρξει προφητικό αρκετές φορές, αλλά ποτέ με τόσο διαισθητικά επίκαιρο τρόπο. Μόλις 4 μέρες πριν την έναρξή του, τα νέα για την τρομοκρατική επίθεση της 11ης Μαρτίου στην Ισπανία διαδίδονται και το κεντρικό θέμα της εκδήλωσης «Τρομοκρατία: Η πολιτική της βίας» αποκτά μια νέα επιτακτική διάσταση. Πέρα από τις 13 ταινίες που πλαισιώνουν το κινηματογραφικό αφιέρωμα, διοργανώνεται και ημερίδα, ενώ παρατηρείται ιδιαίτερη συμμετοχή του κοινού στο διάλογο μετά τις προβολές των ταινιών. Τέλος, το ελληνικό σινεμά συμβαδίζει με την καλλιτεχνική κι εμπορική έξαρση του είδους και προσφέρει μερικά από τα καλύτερα δείγματά του: Μασσαλία, μακρινή κόρη του Μάρκου Γκαστίν, Οι καλοκαιρινές αστραπές του Νίκου Λυγγούρη, Ο Θεός είναι αόρατος γιατί είναι μικροσκοπικός του Θόδωρου Μαραγκού, Θα βγάλω φτερά της Αννέτας Παπαθανασίου (με τον χαρισματικό πρωταγωνιστή της παρόντα στη Θεσσαλονίκη να κερδίζει τις καλύτερες εντυπώσεις και να δημιουργεί κέφι στο πάρτι λήξης), Γιάννης Κούρος Αενάως κινούμενος του Ηλία Γιαννακάκη, 64 τετράγωνα, 32 ξυλάκια του Θόδωρου Καλέση, Το κουτί της Εύας Στεφανή και Εγώ εγώ εσύ αχ αυτοί της Σελάνας Βροντή είναι μερικά παραδείγματα μιας χρονιάς που μας είχε αφήσει την καλύτερη δυνατή γεύση. 6ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης Μαρτίου 2004 Επάνω: Η Χέντι Χόνιγκμαν στην εκδήλωση προς τιμήν της Top: Heddy Honigmann at the ceremony in her honor Δεξιά: Η ντοκιμαντερίστρια Μάγια Τσόκλη στη τελετή λήξης του Φεστιβάλ Right: Documentarian Maya Tsokli at the closing ceremony of the Festival Κάτω: Ο τιμώμενος του 6ου Φεστιβάλ Στέφαν Γιαρλ με το Θόδωρο Αγγελόπουλο Bottom: Stefan Jarl, one of the directors honored at the 6th Festival, with Teo Angelopoulos

14 Despite the unforeseen change of date due to parliamentary elections, the Festival had what was perhaps the best opening in its history, going on to offer Thessaloniki audiences one of the most unforgettable selections of films. It was a great year for the documentary film in general, with many films enjoying wide theater release, causing heated debates and grabbing the attention of the public. The Story of the Weeping Camel, the Festival s opening film, which went on to screen at many festivals and win numerous awards, was only one in a long a list. The Weeping Camel went neck and neck for the audience award with another huge success of that year, Mark Achbar s The Corporation, which finally won by a very small margin. Mark Achbar was in Thessaloniki and could be seen going everywhere with his laptop, giving out button badges and talking passionately about his film. And of course that was the year that Andrew Jarecki... captured the Friedmans. Other films that caused a sensation were The Weather Underground, about the revolutionary group that was active in the 60s and 70s, Control Room, about the Al-Jazeera news network, Los Angeles Plays Itself, about the movie portrayals of the City of Angels, and Mayor of the Sunset Strip, about the pop impresario Rodney Bingenheimer. Itistheduty ofevery filmmaker to try and change the world. When you want to say something to the public, you say it through your own gaze. God created the world but the filmmaker can remake the world, declared Stefan Jarl during his masterclass the first one in the Festival s history. Jarl is considered by many to be the greatest living documentarian in Europe. An honoree of the 6th Festival, he immediately won the audience s affection, and in fact handed out free DVDs of his films after each screening. As for Heddy Honigmann, renowned for her anthropocentric thematology and also anhonoreeof the 6th Festival, she noted that: Téchiné said that the documentary is the direction of emotions. I would add that it is also the direction of reality. The Thessaloniki Documentary Festival has often proven prophetic, but never in such an intuitively topical way. Just 4 days before its opening, news of the March 11 terrorist attack in Spain spread across the world and the Festival s thematic section Terrorism The Politics of Violence took on a new, imperative dimension. Besides the 13 films that comprised the segment, there was also a conference held, while the participation of the audience in the Q&A sessions following the screenings showed a marked increase. Finally, Greek cinema kept up comfortably with the artistic and commercial upsurge of the documentary and offered some of its best examples: Marseilles, a Greek Profile by Marc Gastine, Summer Lightning by Nicos Ligouris, God Is Invisible Because He Is Minute by Thodoros Marangos, Living Is Cool by Anneta Papathanassiou (with its charismatic protagonist present at the Festival, charming us all and being the undisputed life of the closing party), Yannis Kouros Forever Running by Elias Giannakakis, 64 Squares, 32 Wooden Sticks by Thodoros Kalesis, The Box by Eva Stefani and Ich Ich Du Ach Sie by Selana Vrondi, were only a few of a very fine crop of films that left us with the best possible feeling. 6th Thessaloniki Documentary Festival Μarch 15-21, 2004 Πάνω: H Κατερίνα Πατρώνη βραβεύει τη σκηνοθέτιδα Εύα Στεφανή Top: Director Eva Stefani receiving an award from the hands of Katerina Patroni Δεξιά: Ο Στέφαν Γιαρλ απευθύνεται στο ακροατήριο κατά τη διάρκεια του Masterclass που παρέδωσε Right: Stefan Jarl before the audience of his Masterclass Κάτω: Από την τελετή έναρξης του 6ου Φεστιβάλ Bottom: The opening ceremony of the 6th Documentary Festival

15 «Το ντοκιμαντέρ δεν το μαθαίνει κανείς όταν μαθαίνει την τεχνική της κινηματογράφησης. Το ντοκιμαντέρ απαιτεί την κατανόηση της ζωής, κι αυτό μαθαίνεται μόνο μέσα από τη ζωή την ίδια». Τα λόγια της Πίργιο Χονκασάλο, βασικής τιμώμενης του 7ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, αντηχούν το χαρακτήρα της διοργάνωσης, σε μια χρονιά που η προσωπική και συλλογική εμπειρία της πραγματικότητας έγινε ίσως περισσότερο αισθητή από ποτέ μέσα από τις ταινίες του προγράμματος. Το έργο της πολυβραβευμένης φινλανδής δημιουργού εστιάζει στα 7ανθρώπινα δικαιώματα, κεντρικό θέμα άλλωστε, μαζί με τη μετανάστευση, του 7ου Φεστιβάλ. Το Φεστιβάλ της μη κυβερνητικής οργάνωσης Human Rights Watch φιλοξενείται στη Θεσσαλονίκη με μια επιλογή αντιπροσωπευτικών ταινιών, ενώ ο Ζαν Ρους, ο σημαντικότερος εκπρόσωπος του εθνογραφικού ντοκι μαντέρ, τιμάται με μια ενότητα αποτελούμενη από ταινίες του είδους που εκείνος ουσιαστικά δημιούργησε για πρώτη φορά. «Εθνογραφικό» σινεμά έκανε με το δικό του τρόπο και ο Πιέρ Περό, εστιάζοντας στις επιπτώσεις της εκβιομηχάνισης και της παγκοσμιοποίησης στις τοπικές κοινωνίες του Κεμπέκ. Το αφιέρωμα στο έργο του έφερε το κοινό κοντά στον παραγνωρισμένο αυτόν πρωτοπόρο του σινεμά βεριτέ. Για ακόμη μια φορά, το Φεστιβάλ συγχρονίζεται με την επικαιρότητα. Η προγραμματισμένη διάλεξη, σε συνεργασία με το EDN, για το πολιτικό σινεμά από τον παραγωγό της ταινίας Ο πολίτης Μπερλουσκόνι Στεφάνο Τεάλντι, αποκτά επιπλέον σημασία, καθώς την προηγούμενη μέρα ο Μπερλουσκόνι χάνει τις δημοτικές εκλογές από τον συνασπισμό του Ρομάνο Πρόντι. Όσον αφορά στο πρόγραμμα αυτό καθαυτό, η ταινία 7ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης 1-10 Απριλίου 2005 έναρξης Άγγιξε τον ήχο για την κωφή μουσικό Ίβλιν Γκλένι δίνει τον ρυθμό του 7ου Φεστιβάλ που μόλις ξεκινά. Το «Ολύμπιον» γνωρίζει μεγάλες δόξες με δυο sold-out, επεισοδιακές προβολές: το Μέσα στο Βαθύ λαρύγγι των Φέντον Μπέιλι και Ράντι Μπαρμπάτο και το The Approaching of the Hour της Γκρατσιέλλας Κανέλλου (η οποία έδωσε και την αφορμή για τη συναυλία των Raining Pleasure στο Μύλο) ξεσηκώνουν το κοινό και σχεδόν καταλήγουν σε πάρτι μέσα στην αίθουσα. Οι παραολυμπιακοί πρωταθλητές που συμμετείχαν στην ταινία Αιγαίου κύματα του Αντώνη Ρέλλα αφήνουν τις καλύτερες εντυπώσεις, ο Εφιάλτης του Δαρβίνου του Χούμπερτ Ζάουμπερ και η Φαιά ουσία του φετινού τιμώμενου Τζο Μπέρλιντζερ σοκάρουν το κοινό, ενώ το Μπαζ του Σπύρου Ταραβήρα και το Ηλίας Πετρόπουλος: Ένας κόσμος υπόγειος της Καλλιόπης Λεγάκη προσφέρουν εικόνες από τις ζωές δύο ξεχωριστών και ιδιαίτερων Ελλήνων. Οι θεατές του Φεστιβάλ ξεπερνούν τις , οι ταινίες φιλοξενούνται πλέον και στην αίθουσα «Τζον Κασσαβέτης» στο λιμάνι και οι ελληνικές ταινίες απολαμβάνουν μια πολύ θετική κινητικότητα στην Αγορά...

16 7th Thessaloniki Documentary Festival April 1-10, 2005 One doesn t learn to make documentaries while learning the technique of filming. To make a documentary you need to understand life, and the only way you can learn that is through life itself. The words of Pirjo Honkasalo, the main honoree of the 7th Thessaloniki Documentary Festival, echo the spirit of that particular edition of the Festival was a year when the personal and collective experience of reality was brought into high relief through the program s films. The oeuvre of the award-winning Finnish director focuses on human rights, one of the 7th Festival s central themes, together with immigration. The Festival of the NGO Human Rights Watch was presented in Thessaloniki through a selection of films, while a segment entitled Ethnographic Cinema was dedicated to the memory of Jean Rouch, the leading representative of the ethnographic documentary and essentially the creator of the genre. In his own way, Pierre Perrault also made ethnographic films, focusing on the impact of industrialization and globalization on the local communities of Quebec. The tribute to his oeuvre acquainted the public with this littleknown pioneer of cinéma vérité. Once again, the Festival kept apace of news developments. The scheduled lecture, in collaboration with the EDN, on political cinema by the producer of the film Citizen Berlusconi, Stefano Tealdi, took on added significance as, just one day earlier, Berlusconi lost the regional elections to Romano Prodi s coalition. As for the program itself, the opening film Touch the Sound, about the deaf musician Evelyn Glennie, set the rhythm of the 7th Festival from the very start. The Olympion theater enjoyed two wild, sold-out screenings: Inside Deep Throat by Fenton Bailey and Randy Barbato and The Approaching of the Hour by Graziella Kanellou (which tied in with the Raining Pleasure concert at the Mylos). The audience on both occasions was so enthusiastic, the screening practically turned into a party. The Paralympic athletes that participated in Antonis Rellas film Aegean Waves impressed us all; Hubert Sauber s Darwin s Nightmare and Gray Matter by this year s honoree, Joe Berlinger, shocked filmgoers; while Spiro Taraviras Buzz and Kalliopi Legaki s Elias Petropoulos A World Underground offered portraits of two very special Greeks. Over 17,000 filmgoers attended the Festival. The John Cassavetes theater in the port was added to the venues, and Greek documentaries attracted many buyers at the Doc market. Κορυφή: Όλες οι ηλικίες στο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης Top: People of all ages at the Thessaloniki Documentary Festival Επάνω: Η τιμώμενη του 7ου Φεστιβάλ Πίργιο Χονκασάλο Above: Pirjo Honkasalo, one of the directors honored at the 7th Festival Απέναντι: Η είσοδος του Ολύμπιον Opposite page: The entrance of the Olympion Theater complex

17 50 10 ΧΡΟΝΙΑ ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ 10ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης 2008 Χρονιά ορόσημο για το Φεστιβάλ, καθώς ο αριθμός των θεατών της 8ης διοργάνωσής του είναι διπλάσιος σε σχέση με τον προηγούμενο συνολικά θεατές και η επισκεψιμότητα στην ιστοσελίδα υπερδιπλασιάζεται φτάνοντας τα «κλικ». 8Παρόμοιας ευαισθησίας και θετικής ενέργειας, ήταν η σκηνοθέτις Κιμ Λοντζινότο, τιμώμενη του Φεστιβάλ. «Αυτό που θέλω να πετύχω στα ντοκιμαντέρ μου είναι να παρασύρω το κοινό σ ένα συναισθηματικό ταξίδι», σημείωνε στο masterclass της, καθηλώνοντας τους πάντες με την απλότητα, το χιούμορ και το δυναμισμό της. Masterclass παρέδωσε και ο Δανός σκηνοθέτης Γιόν Μπανγκ Κάρλσεν πάνω στη φιλοσοφία του σύμφωνα με την οποία κινείται «στο μεταίχμιο του τεχνητού και πραγματικού κόσμου», λέγοντας μεταξύ άλλων πως «η κάμερα είναι τυφλή, βλέπει το κενό. Πρέπει εσύ να την κάνεις να δει τις ψυχές των ανθρώπων». Ο διάλογος και τα επιχειρήματα ποίκιλαν, αλλά η ανησυχία και η επείγουσα ανάγκη για εύρεση λύσεων ήταν ο 8ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης Μαρτίου 2006 Η Παγκοσμιοποίηση και η Αφρική βρίσκονται στο επίκεντρο του προγράμματος και των εκδηλώσεων, όπως και το δεύτερο μέρος της «Πολιτικής της βίας» που είχε παρουσιαστεί για πρώτη φορά στο 6ο Φεστιβάλ. Τα φώτα ήταν πάντως στραμμένα πάνω στην Βαντάνα Σίβα, τη διάσημη Ινδή ακτιβίστρια, η οποία παρευρέθηκε στη Θεσσαλονίκη με αφορμή το ντοκιμαντέρ Bullshit, αλλά με βασικό στόχο τη συμμετοχή της στο πάνελ για την παγκοσμιοποίηση. Η Βαντάνα Σίβα κατέκτησε κοινό και καλεσμένους, εξέπληξε με την επιμονή της να μην πηγαίνει τίποτα χαμένο και μας ενέπνευσε με το λόγο της. «Αντιτίθεμαι σφοδρά σε μια πολύ συγκεκριμένη μορφή παγκοσμιοποίησης, αυτής των εταιρειών, η οποία είναι αυτοκρατορική και κατακτητική, αφήνοντας τον κόσμο φτωχότερο και πιο ανασφαλή. Πιστεύω, όμως, σε μια παγκοσμιοποίηση της συμπόνιας, της οικολογικής συνείδησης, της ευθύνης απέναντι στον πλανήτη και το μέλλον, σε μια παγκόσμια ανθρωπιστική κοινότητα με τοπικές ρίζες». κοινός τόπος στην ημερίδα «Αφρική: Άλυτα θέματα». Στην αντίστοιχη ημερίδα για την παγκοσμιοποίηση, η Σούζαν Τζορτζ, πρόεδρος του Συμβουλίου Σχεδιασμού του Transnational Institute, αντιπρόεδρος του ATTAC/ France και συγγραφέας, πρότεινε από την πλευρά της ένα μοντέλο «αντίστασης» στο φαινόμενο: «Πρέπει να οργανωθούμε πολιτικά και να δημιουργήσουμε συμμαχίες για ν αντισταθούμε στην εμπορευματοποίηση κάθε πτυχής της ζωής μας. Υπάρχει ελπίδα, αφού τα τελευταία 10 χρόνια έχει αναπτυχθεί παγκοσμίως ένα κίνημα που διακρίνεται από νέα αυτοπεποίθηση». Από τις πιο επιτυχημένες ανοιχτές συζητήσεις ήταν επίσης εκείνη για την προώθηση και τη διανομή του ντοκιμαντέρ. Παράλληλα, στις αίθουσες η κινητικότητα είναι αυξημένη. Η αγαπημένη τηλεοπτική εκπομπή του Εξάντα κερδίζει τη θέση της στη μεγάλη οθόνη με το αφιέρωμα στο έργο του δημοσιογράφου Γιώργου Αυγερόπουλου. Ο κόσμος βγαίνει με αισθήματα οργής για τον παραλογισμό που περιβάλλει τη φυλακή του Γκουαντάναμο μετά την Από αριστερά οι: Γιόν Μπανγκ Κάρλσεν, Γιώργος Αυγερόπουλος και Βαντάνα Σίβα From the left: Jon Bang Carlsen, Yorgos Avgeropoulos and Vandana Shiva προβολή του Γκίτμο: Οι νέοι κανόνες του πολέμου παίρνει όρκους να μην ξαναγοράσει ποτέ παντελόνι τζιν μετά τις αποκαλύψεις για τις απάνθρωπες συνθήκες στα κινέζικα εργοστάσια παραγωγής τους στο China Blue αποφασίζει να αναζητήσει εναλλακτικές διατροφικές συνήθειες χάρις στο Ταΐζουμε τον κόσμο συζητά με πάθος για το τι θα έκανε αν βρισκόταν στη θέση του Άγνωστου λευκού άντρα που είχε χάσει τη μνήμη του αισθάνεται δέος για το μυστικισμό της μοναστικής ζωής στην ταινία Στη μεγάλη σιωπή γελάει με την καρδιά του και συγκινείται με το Sugartown: Οι γαμπροί ανακαλύπτει μία θρυλική μορφή στο Βασίλης Ζαχάρωφ, ο μυστηριώδης Έλληνας της Ευρώπης και εξέρχεται σιωπηλός και μαγεμένος από το Μαύρο ήλιο, μια από τις μεγαλύτερες εκπλήξεις στην ιστορία του Φεστιβάλ. Τέλος, το εξαιρετικό Grizzly Man του ακμαίου Βέρνερ Χέρτσογκ αφήνει στους πάντες συναισθήματα θαυμασμού και απορίας για το ανθρώπινο είδος. Για πρώτη φορά πραγματοποιείται το «Κουβεντιάζοντας», οι απογευματινές συναντήσεις μεταξύ ελλήνων και ξένων δημιουργών, επαγγελματιών και δημοσιογράφων για ανταλλαγή εμπειριών και απόψεων, που καθιερώθηκαν σχεδόν πάραυτα ως ακέραιο και αγαπημένο κομμάτι του Φεστιβάλ. Η συγκίνηση και το κέφι συνδυάζονται στη συναυλία «Κι αν είναι ροκ μην τους φοβάστε», με αφορμή την ταινία Ζωντανοί στο κύτταρο, όπου εμφανίζονται μεταξύ άλλων η Μαρίζα Κωχ και ο Θανάσης Γκαϊφίλιας.

18 Δεξιά: Οι εθελοντές του 8ου Φεστιβάλ μαζί με τη Διευθύντρια του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, Δέσποινα Μουζάκη και τον Καλλιτεχνικό Διευθυντή του Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ, Δημήτρη Εϊπίδη Right: The volunteers of the 8th Festival pose with the Thessaloniki International Film Festival Director, Despina Mouzaki and the Artistic Director of the Documentary Festival, Dimitri Eipides Κάτω δεξιά: Καλεσμένοι της ημερίδας με θέμα «Αφρική: Άλυτα θέματα» Bottom right: Guests at the Africa: Unresolved Issues conference Κάτω: Ο Πρόεδρος του Φεστιβάλ, Γιώργος Χωραφάς και ο Καλλιτεχνικός Διευθυντής Δημήτρης Εϊπίδης βραβεύουν την Κιμ Λοντζινότο Bottom: The Festival s President Georges Corraface and the Artistic Director Dimitri Eipides at the honorary ceremony of Kim Longinotto. 8th Thessaloniki Documentary Festival Μarch 10-19, 2006 Another landmark year for the Festival, as the number of viewers attending the 8th edition was double that of the previous year, coming to a total of 34,845 filmgoers. Web traffic also more than doubled, with the Festival s web site getting 36,709 hits. Globalization and Africa were the focal points of this year s program and events, as was the second part of the Politics of Violence segment that was first presented during the 6th Festival. But the spotlight was turned onto Vandana Shiva, the famous Indian activist, who came to Thessaloniki on the occasion of the screening of the documentary Bullshit, but primarily as a member of the panel on globalization. Vandana Shiva won over the public and the Festival s guests, amazing us with her insistence that nothing should go to waste and inspiring us with her words. I am strongly opposed to a very specific form of globalization, that of the corporations, which is imperial and conquering, making the world poorer and more insecure. However, I believe in a globalization of empathy, of ecological conscience, of responsibility towards the planet and the future, in a global humanitarian community with local roots. We witnessed a similar sensitivity and positive mindset in Kim Longinotto, a Festival honoree. What I want to achieve in my documentaries is to sweep up the audience on an emotional journey, she noted during her masterclass, riveting participants with her unaffected ways, her sense of humor and dynamic energy. A masterclass was also held by the Danish filmmaker Jon Bang Carlsen on his philosophy, according to which he moves along the borderline of the artificial and real world. Carlsen believes that the camera is blind, it stares blankly. You have to make it look into people s souls. The discussion and arguments covered a wide spectrum, but deep concern and an urgent need to find solutions were shared by all during the Africa: Unresolved Issues conference. During the conference on globalization, Susan George, Chair of the Planning Board of the Transnational Institute, vice-president of ATTAC/France and a writer, proposed a model of resistance against the phenomenon: We have to organize politically and create alliances in order to resist the commercialization of every aspect of our lives. There is hope, since during the last 10 years a movement has emerged worldwide that is marked by a new self-confidence. One of the most successful open discussions was also the one about the promotion and distribution of the documentary. At the same time, people were flocking to the Festival venues. Exandas, a much loved TV documentary series, won its rightful place on the big screen through the tribute to the work of director/journalist Yorgos Avgeropoulos. People came out of the theater filled with indignation at the absurdity that surrounds the prison at Guantánamo following the screening of Gitmo The New Rules of War; swearing never again to buy a pair of jeans after watching China Blue and its revelations concerning the inhuman working conditions in Chinese jeans factories; determined to pursue alternative eating habits thanks to We Feed the World; passionately debating what they would do if they found themselves in the shoes of the Unknown White Male who has lost his memory; awed by the mysticism of monastic life in the film Into Great Silence. They laughed out loud but also teared up a bit with Sugartown: The Bridegrooms; they discovered the legendary figure of Zaharoff, the Mystery Man of Europe; and came out speechless and enchanted by Black Sun, one of the greatest surprises in the history of the Festival. Finally, the excellent Grizzly Man by the ever-vigorous Werner Herzog left everyone filled with admiration and wonder at the human species. That year also saw the launching of Just Talking, the afternoon meetings between Greek and foreign filmmakers, professionals and journalists for the exchange of views and experiences. Just Talking almost immediately established itself as a festival favorite. Emotion and fun combined at a concert that tied in with the screening of Live at Kyttaro Rock n Roll and featured artists from the early years of Greek rock music.

19 9ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης Μαρτίου 2007 Θερμή συμμετοχή στις συναντήσεις του «Κουβεντιάζοντας» Lively conversations at the Just Talking sessions 9Πληθώρα ταινιών, καλεσμένων, εκδηλώσεων και αξιομνημόνευτων περιστατικών προσέφερε η πιο πρόσφατη διοργάνωση του Φεστιβάλ στο κοινό του. Κυρίαρχο όλων ήταν το κεντρικό αφιέρωμα με τίτλο «Κλονισμένη αθωότητα». «Η αθωότητα κλονίζεται από την κατάχρηση εμπιστοσύνης. Και αυτά τα σημάδια του κλονισμού μένουν ανεξίτηλα πάνω στο παιδί». Η Ελένη Γλύκατζη-Αρβελέρ δίνει διάλεξη και κλείνει τον κύκλο του αφιερώματος, το οποίο συμπλήρωναν ταινίες με θέμα τους κινδύνους που απειλούν τα παιδιά στη σύγχρονη κοινωνία και μια σχετική ημερίδα με ειδικούς. Συμμετέχουσα στο πάνελ ήταν και η τιμώμενη του Φεστιβάλ Τζούλια Ράιχερτ, «βετεράνος» του πολιτικού ντοκιμαντέρ και υποψήφια για Όσκαρ σκηνοθέτις, η οποία παρουσίασε στο κοινό την ταινία Ένα λιοντάρι στο σπίτι, σε συν-σκηνοθεσία με τον σύντροφο και συνεργάτη της Στίβεν Μπόγκναρ. Οι δυο τους τριγυρνούσαν στους χώρους του Φεστιβάλ και στους δρόμους της Θεσσαλονίκης πάντα μαζί και παρέδωσαν ένα από τα πιο κατατοπιστικά και ενδιαφέροντα σεμινάρια για την οργάνωση υλικού και το μοντάζ. Η γυναικεία παρουσία ήταν έντονη πέρσι. Η βραβευμένη με Όσκαρ Μπάρμπαρα Κοπλ, αφού ξεσήκωσε το «Ολύμπιον» με την ταινία έναρξης Dixie Chicks: Σκάστε και τραγουδήστε, κέρδισε το θαυμασμό για το πάθος της. «Το ντοκιμαντέρ δίνει νόημα στη ζωή μου, μου δίνει τη δυνατότητα να κατανοήσω και να γνωρίσω τους ανθρώπους, ποιοι είναι, πώς δρουν, πώς λειτουργούν σε συνθήκες κρίσης. Λατρεύω αυτό που κάνω και δεν θα το άλλαζα με τίποτα», ανέφερε ενδεικτικά στη συζήτηση που είχε με το κοινό. Τρίτη, αλλά όχι τελευταία, εξέχουσα γυναικεία προσωπικότητα ήταν η Τζένιφερ Φοξ, η οποία με την ταινία της Να πετάς: Εξομολογήσεις μιας ελεύθερης γυναίκας, απέσπασε και στις τρεις προβολές της μια από τις πιο ενθουσιώδεις και θερμές αντιδράσεις από το κοινό, το οποίο κυριολεκτικά την κατέκλυζε με ερωτήσεις και σχόλια. Περνώντας στις αντρικές προσωπικότητες, ο σκηνοθέτης-ρεπόρτερ Τζον Άλπερτ έφτασε στο Φεστιβάλ και κατέκτησε σε κλάσματα δευτερολέπτου τους πάντες με το χαρισματικό προφίλ του. Με το συγκρατημένο, αλλά και χιουμοριστικό, λόγο του, παρουσίασε αποσπάσματα από τη δουλειά του και μοιράστηκε μυστικά για την κινηματογραφική του προσέγγιση. «Το σημαντικό είναι να μην κλέβεις τις ψυχές των ανθρώπων τους οποίους κινηματογραφείς», μας είπε στη συνέντευξη Τύπου και... κέρδισε τη δική μας. Η φωτογραφική έκθεση «The Mother Project» της αμφιλεγόμενης φωτογράφου Τίερνι Γκίρον, η απομυθοποίηση της High Definition τεχνολογίας από τον καθηγητή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Γιώργο Παπανικολάου, οι νέες προοπτικές διανομής ταινιών στο διαδίκτυο, η ημερίδα της ΕΡΤ για την παραγωγή ντοκιμαντέρ στην Ευρώπη, και η ημερίδα του Δικτύου Ελληνικού Ντοκιμαντέρ για το ρόλο του δημιουργού στο ντοκιμαντέρ φανερώνουν τις πολλές διαστάσεις του Φεστιβάλ. Από τους υπόλοιπους καλεσμένους, για να αναφέρουμε μόνο μερικούς, το ζεν ανάστημα του νορβηγού Σουρ Πάουλσεν ταίριαζε απόλυτα με τη φυσιολατρική ταινία του Loop ο Αργύρης Σφουντούρης, κεντρικός χαρακτήρας του ντοκιμαντέρ Ένα τραγούδι για τον Αργύρη, ενέπνεε σεβασμό ακόμα κι εξ αποστάσεως ο Σταύρος Στάγκος σόκαρε με τα Μυστικά και ψέματά του ο Ολλανδός Χάρι Τίμερμανς (Παιδιά του Στάλιν) εξέπληξε με την αισιοδοξία του ο πρωταγωνιστής του Que Bona to Vada Your Ecaf ψυχαγώγησε το κοινό με το σόου του μέσα στην αίθουσα ο Λεωνίδας Αντωνόπουλος μάς σύστησε τους Μουσικούς του κόσμου η Macire Sylla και το συγκρότημά της, Djembe Fare, μας ταξίδεψαν στους ήχους της Γουινέας και η Monika με τους 5* Hotel απέδειξαν το ταλέντο της σύγχρονης ελληνικής μουσικής σκηνής. Κάπως έτσι ολοκληρώθηκε το 9ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης. Τώρα έχει έρθει η ώρα για το 10ο. Ελπίζουμε να το απολαύσετε!

20 9th Thessaloniki Documentary Festival Μarch 16-25, 2007 A plethora of films, guests, events and memorable moments made up the Festival s most recent edition. The most important among them was the main thematic section entitled Troubled Innocence. Innocence is troubled by the abuse of trust. And this leaves indelible marks on a child, Hélène Glykatzi- Ahrweiler mentioned in her closing speech, thus rounding off a tribute which also comprised films on the dangers that threaten children in modern society, as well as a conference with experts on the subject. Another member of the panel was Festival honoree Julia Reichert, a veteran of the political documentary and an Academy Award nominated film director who presented her film A Lion in the House, co-directed with her life partner and colleague Steven Bognar. The two of them could be seen wandering around the Festival venues and the streets of Thessaloniki, always together, and in fact they gave one of the most informative and interesting seminars on logging and organizing the material and how to go about editing a documentary. The female presence was very strong last year. Academy Award winning Barbara Kopple got the Olympion audience on their feet with the opening film, Dixie Chicks: Shut Up and Sing, and won our admiration for her passion. Documentaries give meaning to my life; they allow me to understand and get to know people; who they are, how they act, how they function in a crisis. I love what I do and I wouldn t change it for the world, she declared during her conversation with the public. The third, but by no means last, eminent female director was Jennifer Fox. At all three screenings of her film Flying Confessions of a Free Woman, she received one of the warmest and most enthusiastic reactions from the audience which inundated her with questions and comments. Moving on to the men, the filmmaker/reporter Jon Alpert arrived at the Festival and was an immediate hit with his charismatic personality. In his low key, yet humorous way, he presented excerpts from his work and shared secrets of his trade. The important thing is to not steal the soul of the people you are filming, he told us at the Press Conference... and so won our hearts! The Mother Project exhibition of photographs by the controversial artist Tierney Gearon, the demystification of High Definition technology by Yorgos Papanikolaou, Professor at Thessaloniki s Aristotle University, the new prospects for the distribution of films on the Internet, the conference organized by the Hellenic Broadcasting Corporation ERT on documentary production in Europe, and the conference held by the Greek Documentary Network on the role of the filmmaker in the documentary, all attest to the Festival s multiple dimensions. From among the Festival s numerous guests we would like to mention Norway s Sjur Paulsen whose Zen countenance perfectly matched his nature-loving film Loop; Argyris Sfountouris, the main character of the documentary A Song for Argyris, who inspired respect even at a distance; Stavros Stagos, who shocked us with his Secrets and Lies; the Dutch filmmaker Harrie Timmermans (Children of Stalin), who surprised us with his optimism; the protagonist of Que Bona to Vada Your Ecaf, who entertained the audience by performing in the theater; Leonidas Antonopoulos, who introduced us to the World Musicians; Macire Sylla and her group, Djembe Fare, who took us on a musical journey to Guinea; and, finally, Monika and 5* Hotel, who proved that talent is abundant on the modern Greek musical scene. That was how the 9th Thessaloniki Documentary Festival came to its end. And now it s time for the 10th Festival. We hope you enjoy it! Από πάνω προς τα κάτω: Οι τιμώμενοι του Φεστιβάλ, Στίβεν Μπόγκναρ και Τζούλια Ράιχερτ στο εργαστήριο που παρέδωσαν με θέμα το μοντάζ. Ο Πρόεδρος του Φεστιβάλ, Γιώργος Χωραφάς και η σκηνοθέτις Τζένιφερ Φοξ. Ο τιμώμενος του 9ου Φεστιβάλ Τζον Άλπερτ Ο Δημήτρης Εϊπίδης μαζί με την τιμώμενη του 9ου Φεστιβάλ Μπάρμπαρα Κοπλ. From top to bottom: Steven Bognar and Julia Reichert presenting their workshop on editing. The Festival s President Georges Corraface and film director Jennifer Fox. Jon Alpert, one of the directors honored at the 9th Festival Dimitri Eipides with Festival honoree Barbara Kopple.