- PDF ΔΩΡΕΑΝ Λήψη

Μέγεθος: px

Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "www.onlineclassroom.gr"

ŌΓώγ Λύκος
8 χρόνια πριν
Προβολές:

1 ΘΕΜΑ 1 Πριν προχωρήσουμε στον υπολογισμό των τριών μεγεθών, Νομισματική Βάση, Πολλαπλασιαστής Χρήματος και Ποσότητα Χρήματος θα πρέπει να τα αποσαφηνίσουμε. Με τον όρο νομισματική βάση (Η) εννοούμε τη συνολική ποσότητα χρήματος, σε φυσική μορφή, που κυκλοφορεί σε μια οικονομία. Φυσική μορφή χρήματος είναι τα κέρματα και τα τραπεζογραμμάτια. Ο πολλαπλασιαστής χρήματος (Ø) είναι ένας συντελεστής ο οποίος δείχνει πόσα επιπλέον χρήματα δημιουργούνται από κάθε κατάθεση. Αν δηλαδή υποθέσουμε ότι ο πολλαπλασιαστής χρήματος είναι 3 τότε για κάθε ευρώ που κατατίθεται στην τράπεζα δημιουργούνται άλλα 3 μέσω του τραπεζικού συστήματος. Η δημιουργία αυτή συντελείται διότι για κάθε ευρώ που κατατίθεται σε μία τράπεζα ένα ποσοστό διατηρείται σε ρευστή μορφή στα ταμεία της τράπεζας και το υπόλοιπο δανείζεται σε δανειολήπτες οι οποίοι με τη σειρά τους αφού πάρουν το δάνειο καταθέτουν τα χρήματα σε μια άλλη τράπεζα κ.ο.κ. Ποσότητα χρήματος (Μ ) είναι η συνολική ποσότητα χρήματος που κυκλοφορεί σε μια οικονομία, δηλαδή κάθε μορφή χρήματος. Πρόκειται δηλαδή για μια πιο ευρεία έννοια της νομισματικής βάσης η οποία περιλαμβάνει πέραν από τα κέρματα και τα χαρτονομίσματα (νομισματική βάση Μ 0 ) τις καταθέσεις όψεως (Μ 1 ) ή αν θέλουμε να διευρύνουμε τον ορισμό καταθέσεις προθεσμίας, τραπεζικά ομόλογα, repos (Μ 3 ). Συνήθως ως χρήμα χρησιμοποιούμε τον ορισμό Μ 1.

Ο πολλαπλασιαστής χρήματος (Ø) είναι ένας συντελεστής ο οποίος δείχνει πόσα επιπλέον χρήματα δημιουργούνται από κάθε κατάθεση.

2 Α) Για να υπολογίσουμε τη νομισματική βάση χρησιμοποιούμε τον τύπο H= * D (τυπολόγιο σελ. 2) όπου c είναι το ποσοστό που παρακρατούν τα άτομα από τις καταθέσεις τους προκειμένου να καλύψουν τις καθημερινές τους ανάγκες. D είναι το ύψος των καταθέσεων rr είναι τα δεσμευμένα ή υποχρεωτικά διαθέσιμα, δηλαδή το ποσοστό όπου οι εμπορικές τράπεζες παρακρατούν από κάθε κατάθεση κατόπιν εντολής από την Κεντρική Τράπεζα er είναι τα ελεύθερα διαθέσιμα, δηλαδή το ποσοστό όπου οι εμπορικές τράπεζες παρακρατούν από κάθε κατάθεση επιπλέον των δεσμευμένων διαθεσίμων. Δηλαδή αν υποθέσουμε ότι γίνεται κατάθεση και το ποσοστό δεσμευμένων διαθεσίμων είναι 12% τότε η τράπεζα θα παρακρατήσεις το ποσό των 120 και θα έχει στη διάθεσή της το ποσό των για περαιτέρω αξιοποίηση. Το ποσό των 120 παρακρατείτε και παραμένει στην Κεντρική Τράπεζα για κάλυψη αναλήψεων. Ας υποθέσουμε ότι η εν λόγω τράπεζα θεωρεί ότι το 12% ως ποσοστό υποχρεωτικών διαθεσίμων δεν επαρκεί και αποφασίσει να κρατάει επιπλέον το 10% από κάθε κατάθεση τότε το ποσό που τίθεται στη διάθεσή της είναι * 1 0,12 0, * 1 0, Επομένως το ποσό των 120 αποτελεί τα δεσμευμένα ή υποχρεωτικά διαθέσιμα και το ποσό των 100 αποτελεί τα ελεύθερα διαθέσ ιμα. 2

D είναι το ύψος των καταθέσεων rr είναι τα δεσμευμένα ή υποχρεωτικά διαθέσιμα, δηλαδή το ποσοστό όπου οι εμπορικές τράπεζες παρακρατούν από κάθε κατάθεση κατόπιν εντολής από την Κεντρική Τράπεζα er

3 Για τον πολλαπλασιαστή χρήματος θα χρησιμοποιήσουμε τον τύπο οποίος είναι κομμάτι του τύπου υπολογίζει τη συνολική ποσότητα χρήματος. Επομένως έχουμε Σε φάση ύφεσης = M = H * τυπολόγιο σελ. 2) ο οποίος H = c + r r + e r *D H = 0,10 + 0,12 + 0,20 *500 H =0,42 *500 H =210 ο 0, = = = 2,62 0,10 + 0,12 + 0,20 0,42 M = H * M = 210 * 2,62 M =550 Β) i) Σε φάση στασιμότητας H = c + r r + e r *D H = 0,10 + 0,12 + 0,10 *500 H =0,32 *500 H =160 0, = = = 3,44 0,10 + 0,12 + 0,10 0,32 M = H * M = 160 * 3,44 M =550 3

2) ο οποίος H = c + r r + e r *D H = 0,10 + 0,12 + 0,20 *500 H =0,42 *500 H =210 ο 0,10 + 1 = = = 2,62 0,10 + 0,12 + 0,20 0,42 M

4 ii) Σε φάση ανάπτυξης H = c + r r + e r *D H = 0,10 + 0,12 *500 H =0,22 *500 H =110 0, = = = 5 0,10 + 0,12 0,22 c 1 M H * M 110*5 M 550 c rr er Όπως παρατηρούμε καθώς τα ελεύθερα διαθέσιμα μειώνονται, δηλαδή όσο προχωράμε από τη φάση της ύφεσης προς την ανάπτυξη, ο πολλαπλασιαστής αυξάνεται. Κάτι τέτοιο είναι λογικό καθώς οι τράπεζες ανταποκρινόμενες στην αυξημένη ζήτηση για δανειακά κεφάλαια έχουν πλέον μεγαλύτερα ποσά να διαχειρίζονται δίνουν περισσότερα δάνεια και έτσι το χρήμα πολλαπλασιάζεται. Γ. Την προσφορά χρήματος την καθορίζει μόνο η Κεντρική Τράπεζα. Η αύξηση της ποσότητας χρήματος, δηλαδή της προσφοράς, μπορεί να γίνει με δύο τρόπους. α) με την αύξηση της νομισματικής βάσης (Η) Δηλαδή το νέο ύψος της νομισματικής βάσης θα είναι 0, = H' * 650 = H' * 650 = H' * 2,62 H' = H' =248,09 0,1 + 0,12 + 0,20 2,62 0,42 β) με τη μείωση των υποχρεωτικών διαθεσίμων (rr) Δηλαδή το νέο ύψος των υποχρεωτικών διαθεσίμων θα είναι 0, = 210 * 650 = 210 * 650 = 0,1 + rr + 0,20 0,3 + rr 0,3 + rr 231 0,3 + rr * 650 = 231 0,3 rr = 0,3 rr =0,355 rr = 0,055 ή 5,5% 650 4

Κάτι τέτοιο είναι λογικό καθώς οι τράπεζες ανταποκρινόμενες στην αυξημένη ζήτηση για δανειακά κεφάλαια έχουν πλέον μεγαλύτερα ποσά να διαχειρίζονται δίνουν περισσότερα δάνεια και έτσι το χρήμα

5 Επομένως το νέο επίπεδο νομισματικής βάσης πρέπει να αυξηθεί κατά 38,09 και να ανέλθει από το 210 στις 248,09 ή τα δεσμευμένα διαθέσιμα θα πρέπει να μειωθούν κατά 6,5% δηλαδή από το 12% στο 5,5%. Το ποσοστό παρακράτησης των καταθέσεων ( c) δεν μπορεί να το επηρεάσει η Κεντρική Τράπεζα καθώς εξαρτάται από τη συμπεριφορά των ατόμων. Επίσης δεν μπορεί να επηρεάσει ούτε το ποσοστό των ελεύθερων διαθεσίμων το οποίο καθορίζεται από τις εμπορικές τράπεζες ανάλογα με την πολιτική που ακολουθούν. Το ποσοστό των ελεύθερων διαθεσίμων (er) συνήθως αυξάνεται σε περιόδους ύφεσης αφενός διότι μειώνεται η ζήτηση για δανειακά κεφάλαια και αφετέρου διότι οι τράπεζες γίνονται συντηρητικότερες στη διαχείριση του χαρτοφυλακίου τους. Το αντίθετο συμβαίνει σε περιόδους οικονομικής ανάπτυξης. Δ. Δεδομένου ότι τα άτομα δεν άλλαξαν τη συμπεριφορά τους, δηλαδή το ποσοστό παρακράτησης παραμένει στο 10% το μέγιστο επίπεδο του πολλαπλασιαστή χρήματος διαμορφώνεται στο μέγιστό του επίπεδο αν δεν υπάρχει καμιάς μορφής παρακράτηση διαθεσίμων από τις τράπεζες. Αν δηλαδή er = 0 και rr = 0. Σε αυτή την περίπτωση το ύψος του πολλαπλασιαστή θα ήταν 0, = = = 11. Δηλαδή για κάθε ευρώ 0,10 0,10 που κατατίθεται στην τράπεζα θα δημιουργούνται άλλα 11!! Κάτι τέτοιο όμως δεν είναι καθόλου ρεαλιστικό καθώς ο λόγος που η Κεντρική Τράπεζα επιβάλλει την παρακράτηση των υποχρεωτικών διαθεσίμων από τις εμπορικές είναι προκειμένου οι τελευταίες να μπορούν να ανταποκριθούν σε ζήτηση μετρητών από τους καταθέτες τους. Έτσι αν δεν διατηρούν καθόλου ρευστά διαθέσιμα στα ταμεία τους δεν θα μπορούν να εξυπηρετήσουν τους πελάτες τους όταν θα ζητούν να αναλάβουν μετρητά. Θεωρητικά αυτό που μπορεί να μηδενιστεί είναι το ποσοστό των ελεύθερων διαθεσίμων αν όλες οι εμπορικές τράπεζες θεωρούν ότι το ποσοστό παρακράτησης που επιβάλλεται από την Κεντρική Τράπεζα τις καλύπτει προκειμένου να ανταποκρίνονται στη ζήτηση των πελατών τους για αναλήψεις. info@onlineclassroom.gr 5

Επίσης δεν μπορεί να επηρεάσει ούτε το ποσοστό των ελεύθερων διαθεσίμων το οποίο καθορίζεται από τις εμπορικές τράπεζες ανάλογα με την πολιτική που ακολουθούν.

Σχετικά έγγραφα

ΓΙΑ ΤΟΝ ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΙΚΟ ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΙΣΜΟ

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΑΠΑΣΤΑΜΚΟΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΙΚΟ ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΙΣΜΟ αγοράς Η οικολογική και κοινωνική οικονομία της Εισήγηση στο Γ συνέδριο της Νέας Δημοκρατίας Χαλκιδική, 22-24.4.1994 [...] ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ