Εξοδος στις αγορές ενέργειας

Transcript

1 01- KATHI 22-6_KATHI NEW 21/06/14 00:17 Page 1 27/4/2014 ΜΑΖΙ ΜΕ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ ΛΕΥΚΩΣΙΑ, Κυριακή 22 Ιουνίου 2014 Eτος 6 ο Aρ. φύλλου 298 Κυπριακή Πολιτική και Oικονομική Eφημερίδα 1,50 (Απλή έκδοση) 2,90 (Βασική) 3,90 (Ενισχυμένη) ΣHMEPA SPORTS ΟΜΟΝΟΙΑ: Αυτή είναι η ομάδα του 2015 ΑΕΛ: Προδομένη από την άμυνα ΑΠΟΛΛΩΝΑΣ: Οι εσωτερικές μεταγραφές ΑΠΟΕΛ Ο «μπέμπης» διάλεξε Αρχάγγελο Αθλητικό Κέντρο στολίδι Μία ιδιωτική πρωτοβουλία στον Στρόβολο δείχνει τον πραγματικό δρόμο της ανάπτυξης στον κυπριακό αθλητισμό Συνέντευξη Πάρι Παπαέλληνα Ο Δ. ΙΩΑΝΝΙΔΗΣ ΣΤΗΝ «Κ» Σε κανονικούς ρυθμούς μπαίνει η εγγραφή εταιρειών Απαισιόδοξος ως προς το ζητούμενο αποτέλεσμα του Χρηματοοικονομικού Επιτρόπου, εάν δεν πέσουν τα επιτόκια των τραπεζών εμφανίζεται ο πρόεδρος του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου. Ο Δώρος Ιωαννίδης σε συνέντευξή του στην «Κ» εκφράζει έντονες απόψεις ως προς τις κινήσεις για τα προβληματικά δάνεια και υποστηρίζει ότι η στάσιμη περίοδος εγγραφής νέων εταιρειών πέρασε. Συστήνει δε υπομονή για τις έρευνες στην οικονομία. Σελ. 6 ΕΚΘΕΣΗ ΑΗΚ ΓΙΑ ΕΝΔΙΑΜΕΣΗ Μακρύς ο δρόμος για φθηνό ρεύμα Ισχυρό παραμένει το ενδεχόμενο μη επίτευξης του κυβερνητικού στόχου για εφοδιασμό της εσωτερικής αγοράς με φυσικό αέριο σε τιμή που θα μειώσει τα τιμολόγια της ΑΗΚ. Πηγές της Αρχής ξεκαθάριζαν στην «Κ» ότι θα σταθμίσουν όλα τα δεδομένα και θα υποβάλουν έκθεση στο ΔΣ. Πάντως, ανοιχτό είναι το σενάριο της λήψης πολιτικής απόφασης για την ενδιάμεση λύση που θα εξυπηρετεί και τους ευρύτερους ενεργειακούς σχεδιασμούς της κυβέρνησης. Σελ. 7 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ «Ψηφιακή λήθη» με υπέρ και κατά Η πρόσφατη απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου σχετικά με το «δικαίωμα της λήθης» στο Διαδίκτυο, η οποία ελήφθη μετά από προσφυγή κατά της Google έχει προκαλέσει αντιδράσεις. Παραβιάζει ή όχι την ελευθερία της έκφρασης; Ζωή, σελ. 7 Εξοδος στις αγορές ενέργειας Ισραηλινό αέριο στην Αίγυπτο μέσω Κύπρου Ενεργειακός διάδρομος στην Ε.Ε. Μεθοδευμένες κινήσεις για έξοδο στις αγορές ενέργειας ετοιμάζει η κυβέρνηση, αξιοποιώντας το νέο σκηνικό που διαμορφώνεται στην περιοχή της ανατολικής Μεσογείου και με φόντο την ενεργειακή κρίση που απειλεί την Ευρώπη. Ενθαρρυμένη από τις παροτρύνσεις που έλαβε από τον Αμερικανό αντιπρόεδρο Τζο Μπάιντεν όπως προχωρήσει τάχιστα στους σχεδιασμούς Σε διπλωματικό κλοιό βρίσκεται η Άγκυρα, ενώ επί του εδάφους ανεξέλεγκτη φαίνεται να είναι η κατάσταση στα σύνορα Τουρκίας Συρίας Ιράκ. Η κρίση εξελίσσεται σε καταλύτη ευρύτερων ανατροπών στη Μέση Ανατολή, καθώς η κοινή απειλή των τζιχαντιστών φέρνει πιο κοντά τις Ηνωμένες Πολιτείες και το Ιράν, προκαλώντας αντιδράσεις της Σαουδικής Αραβίας και του Ισραήλ. Στο μεταξύ ο Τ/κ δημοσιογράφος Σενέρ Λεβέντ σε συνέντευξή του στην «Κ» εκτιμά ότι από τους τζιχαντιστές του ISIS κινδυνεύει και η Κύπρος, από βορρά ώς νότο. Σελ. 5, 22 Ο ΔΗΣΥ απέφυγε την εσωστρέφεια Παραμένει ο αν. πρόεδρος Το ενδεχόμενο η «προαναγγελθείσα» μετακίνηση του Λευτέρη Χριστοφόρου στο Ευρωκοινοβούλιο και η παραίτησή του από το αξίωμα του αναπληρωτή προέδρου, προκάλεσε τριγμούς στην Πινδάρου, με μνηστήρες διεκδίκησης της θέσης. Οι εσωκομματικές διεργασίες άρχισαν να δημιουργούν κλίμα εσωστρέφειας το οποίο φαίνεται να καταλαγιάζει. Σελ. 6 Ανοίγματα ΑΚΕΛ προς όλους Ο Νικόλας και οι συνειρμοί Γέφυρες προς όλα τα κόμματα της αντιπολίτευσης αλλά και συντήρηση καναλιών επικοινωνίας ακόμη και με τον ΔΗΣΥ επιδιώκει το ΑΚΕΛ ώστε να βγει από την επικίνδυνη ζώνη της απομόνωσης. Η πρώτη συνάντηση του Άντρου Κυπριανού με τον Νικόλα Παπαδόπουλο προκάλεσε πολιτικούς συνειρμούς που αγγίζουν μέχρι και τις Προεδρικές του Σελ. 6 <<<<<<<<< Ν. Χριστοδουλίδης: Έρχονται καθοριστικές εξελίξεις της ακόμη και με άλυτο το Κυπριακό, η Λευκωσία σπεύδει να αξιοποιήσει τον ρυθμιστικό ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει λόγω των πολύ καλών σχέσεων που διατηρεί Αλλάζει ο χάρτης στη Μέση Ανατολή Κόμβος για την Κίνα η Ελλάδα Η Αθήνα και το Πεκίνο σ ένα σύγχρονο «Δρόμο του Μεταξιού» Βασιλικές περιπέτειες Ο Φίλιππος ΣΤ είναι πλέον ο νέος βασιλιάς της Ισπανίας αλλά το ερώτημα είναι πλέον κατά πόσον ο πατέρας του, Χουάν Κάρλος, θα απολαμβάνει ασυλίας ή όχι, ζήτημα που αποτελεί πονοκέφαλο για την κυβέρνηση Ραχόι. Σελ. 23 με όλες τις γειτονικές χώρες. Σ αυτό το πλαίσιο εντάσσεται η μεσολαβητική κίνηση της Λευκωσίας για προμήθεια της Αιγύπτου με ισραηλινό φυσικό αέριο μέσω Κύπρου. Την ίδια ώρα το πλάνο της Λευκωσίας αποσκοπεί στη διασφάλιση ενός κυπριακού ενεργειακού διαδρόμου της Ευρώπης, αξιοποιώντας την πολιτική των Βρυξελλών για απεξάρτηση από τη ρωσική αγορά. Σελ. 4 Μεγάλεςπροσδοκίες προκαλεί στην ελληνική κυβέρνηση η επίσκεψη στην Αθήνα του πρωθυπουργού της Κίνας Λι Κετσιάνγκ, η οποία κορυφώθηκε με την υπογραφή διμερών συμφωνιών ύψους 6,5 δισ. ευρώ. Το «νούμερο 2» του Πεκίνου δεν αρκέστηκε μόνο στο να παρουσιάσει το όραμά του για ανάδειξη της Ελλάδας σε βασική πύλη εισόδου των κινεζικών προϊόντων στην Ευρώπη, αλλά έστειλε και ένα ισχυρό μήνυμα εμπιστοσύνης προς την ελληνική οικονομία. Με αρχή το λιμάνι του Πειραιά και άξονα το σιδηροδρομικό δίκτυο επιδιώκεται να οικοδομηθεί μία βαθιά συνεργασία, η οποία και θα επεκταθεί στους τομείς της ενέργειας, του τουρισμού και της ναυπήγησης πλοίων. Σελ. 18 ΑSSOCIATED PRESS ΑSSOCIATED PRESS Ο Νιόνιος στη Σκουριώτισσα Τραγουδάει Χατζιδάκι Ο διευθυντής του αρχαιότερου μεταλλείου χαλκού στον κόσμο που βρίσκεται ακόμη σε λειτουργία, και εμπνευστής της διεξαγωγής των συναυλιών κ. Κωνσταντίνος Ξυδάς μιλάει στην «Κ» για την πολιτιστική δράση των τελευταίων πέντε ετών. Προσκεκλημένος φέτος ο Διονύσης Σαββόπουλος με αφιέρωμα στον Μάνο Χατζιδάκι. Ζωή, σελ. 1 ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ Προμηνύει και έκδοση νέου ομολόγου ο Χ. Γεωργιάδης Σε συνέντευξή του στην «Κ», ο υπ. Οικονομικών σχολιάζει πως η καλή μνημονιακή πορεία της Κύπρου ενίσχυσε την εμπιστοσύνη των επενδυτών, με αποτέλεσμα να επιστρέψουμε στις αγορές, προσπάθεια που δεν έχει ολοκληρωθεί, ενώ σαφής κερδισμένος θα είναι και η Τράπεζα Κύπρου, την οποία θα στηρίξει η κυβέρνηση με το μαξιλαράκι που απέκτησε. Τονίζει ακόμα ότι έξοδος από το Μνημόνιο θα υπάρξει μόνο με την υλοποίησή του. Οικονομική, σελ. 3 Αύγουστο η αύξηση κεφαλαίου Τρ. Κύπρου Παρά τις ισχυρές ενστάσεις από μέλη του ΔΣ, η αύξηση κεφαλαίου προχωρεί, με ποσό κοντά στο 1 δισ., διπλάσια από ό,τι αρχικά σχεδιαζόταν. Οι 6 λόγοι επιτυχίας του νέου ομολόγου Δεν ήταν τυχαία η επιτυχία του ομολόγου με το οποίο η Κύπρος επιστρέφει στις αγορές. Πίσω από το ενδιαφέρον των αγορών υπάρχει μία σειρά από παράγοντες που στήριξαν την έκδοση. Στήριξη Μικρομεσαίων με 140 εκατ. ευρώ Η ΕΤΕπ διοχέτευσε μέχρι σήμερα περί τα 140 εκατ. ευρώ σε Συνεργατισμό και εμπορικές τράπεζες (κυρίως Τρ. Κύπρου) για στήριξη των ΜμΕ, ενώ από τον Σεπτέμβριο έπονται κι άλλα. Οικονομική, σελ. 3, 4, 6 ΚΥΡΙΟ ΑΡΘΡΟ Με προσοχή Η έκδοση του ομολόγου από την Κυπριακή Δημοκρατία ήταν σαφώς μία κερδισμένη μάχη. Ο πόλεμος, όμως, έχει ακόμα μακρύ δρόμο μέχρι να βγει η χώρα από την κρίση. Η πρώτη αντίδραση ορισμένων πολιτικών δυνάμεων ήταν να χαρακτηρίσουν υψηλό το επιτόκιο και να υποδείξουν έξοδο από το Μνημόνιο. Πέρα από την αντίφαση στην αντίδραση, είναι προφανές πως σημαντικό εφαλτήριο για την επιστροφή της Κύπρου στις αγορές ήταν η μέχρι σήμερα καλή υλοποίηση του Μνημονίου. Ενώ η οικονομία πάει πλέον να «πατήσει» γερά πάτο για να αρχίσει την άνοδο, την ίδια στιγμή τα δύσκολα ως προς τις μεταρρυθμίσεις και το τραπεζικό σύστημα είναι ακόμα μπροστά μας. Με την Τράπεζα Κύπρου προ της αύξησης κεφαλαίου, ο πολιτικός κόσμος, τώρα περισσότερο από ποτέ, οφείλει να δείξει την τόλμη που απαιτούν οι ουσιαστικές τομές που θα αλλάξουν τον τόπο. Σελ. 24 Ο 1 ΟΣ ΤΟΜΟΣ ΤΗΝ ΚΥΡΙΑΚΗ 29 ΙΟΥΝΙΟΥ ΜΑΖΙ ΜΕ ΤΗΝ «ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ» ΜΟΥΝΤΙΑΛ 2014 Συνέχεια στη γιορτή Οι ιστορίες τρέλας από τα γήπεδα της Βραζιλίας, με το ντου των Χιλιανών, το βαμμένο γκαζόν και τους βουβούς εθνικούς ύμνους. ΑΠΟΕΛ Το αρχηγείο στην Πολωνία Από τις 2 έως τις 19 Ιουλίου η ομάδα του Δώνη θα βρίσκεται στο προπονητικό κέντρο που φιλοξένησε την Ισπανία στο Euro ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΣΗΜΕΡΑ ΣΤΟ K SPORTS ΟΜΟΝΟΙΑ Νεαρό και έμπειρο το προπονητικό τιμ Αν και με μέσο όρο ηλικίας τα 36 χρόνια, τα επτά μέλη του τεχνικού επιτελείου έχουν πλούσιες παραστάσεις από την Ομόνοια και το ποδόσφαιρο. ΑΝΟΡΘΩΣΗ Ιστορίες προετοιμασιών Ο προβληματισμός επί Μίντεντορπ, οι μπάλες του Όγιος και τα σάνταλα του Στόιλοφ. Πολλά ήταν τα ευτράπελα στην «Κυρία» στην προετοιμασία.

2 02-KATHI NEW_Master_cy 20/06/14 22:12 Page 2 2 l Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΔΕΥΤΕΡΗ ΣΕΛΙΔΑ Κυριακή 22 Ιουνίου 2014 ΠΟΛΙΤΕΙΕΣ ΑΝΘΡΩΠΩΝ Γράφει ο ΑΝΔΡΕΑΣ ΠΑΡΑΣΧΟΣ Η Κύπρος σε κλοιό ΥΨΙΚΑΜΙΝΟΣ/ Γράφει ο ΜΙΧAΛΗΣ ΤΣΙΚΑΛAΣ Γεννημένος Κεντρώος Στις αρχές του 2012, παρακολουθώντας τα διαδραματιζόμενα στην παγκόσμια οικονομία με την κρίση που ξεκίνησε από τις ΗΠΑ αφήνοντας τεράστια τρύπα στην οικονομία τους και φτάνοντας στην Ευρώπη με το ντόμινο των δραματικών επιπτώσεων, δεν ήταν δύσκολο να συμπεράνει κανείς ότι, όπως μετά από κάθε μεγάλη κρίση, ένας νέος πόλεμος ήταν ζήτημα χρόνου. Το πεδίο μάχης ήταν εκ των πραγμάτων η Μέση Ανατολή, με το Ιράν να αποτελεί «πυρηνικό κίνδυνο» για τη Δύση, το Ιράκ να πνίγεται στον εμφύλιο, μετά την αποτυχημένη αμερικανική «ένεση δημοκρατίας» που το παραμόρφωσε και τις χώρες της κατ ευφημισμό «αραβικής άνοιξης» υπό διάλυση. Όλα αυτά, για έναν παρατηρητή των εξελίξεων έστω και μέσω συμβατικών ειδησεογραφικών πηγών συνηγορούσαν στην εκτίμηση περί πολέμου. Εξού και στις 5/2/2012 από αυτή τη στήλη, με τίτλο «Πόλεμος ενόψει» σημειώναμε: «Σε κάθε σοβαρή χώρα όταν συνέρχεται το κορυφαίο πολιτικό σώμα, όπως είναι ας πούμε ένα Συμβούλιο Εθνικής Πολιτικής, εξυπακούεται ότι ασχολείται εμπεριστατωμένα με τα πλέον σημαντικά ζητήματα, με στόχο να καταρτιστεί μια εθνική πολιτική. Τουτέστιν εξετάζονται όλες οι παράμετροι που συνθέτουν το γεωστρατηγικό περιβάλλον μέσα στο οποίο βρίσκεται ή από το οποίο επηρεάζεται η χώρα και καταστρώνεται ένας σχεδιασμός, που ακολουθείται με συνέπεια και συνήθως ανεξάρτητα από το ποιος κυβερνά, διότι πρόκειται στην ουσία για την εξυπηρέτηση αυτού που αποκαλείται εθνικό συμφέρον. Στην Κύπρο που το ανάλογο Σώμα είναι το Εθνικό Συμβούλιο (ΕΣ), για να γίνει κάτι τέτοιο, προϋποτίθεται ότι τα μέλη του, θέλουν και μπορούν να ανταποκριθούν σε μια τέτοια ανάγκη. Οι τέσσερεις δεκαετίες της λειτουργίας του ΕΣ, έχουν αποδείξει ότι ούτε θέλουν αλλά και να ήθελαν δεν μπορούν, διότι δεν έχουν τα επιστημονικά εφόδια. Αυτό είναι εμφανές από το επίπεδο της ανάλυσης αλλά και του πολιτικού λόγου που εκφέρεται από όλο το πολιτικό φάσμα αλλά και από τη διαχείριση σε όλα τα επίπεδα, (πολιτικό, οικονομικό, κοινωνικό). Η αδυναμία όρασης, κατανόησης και ανάλυσης του όλου, μοιραία δημιουργεί την ανάγκη καμουφλαρίσματος της ημιμάθειας από μια ομφαλοσκοπική πολιτική ρητορική, και δημιουργεί πολιτικούς κατηχητές νονούς, κύρια χαρακτηριστικά των οποίων είναι ο κορπορατισμός, η διαπλοκή και η στρεβλή αντίληψη της εξέλιξης της κοινωνίας. Την Πέμπτη, μετά τη σύνοδο του ΕΣ, είδαμε όλους του πολιτικούς ηγέτες, με τις δηλώσεις τους αλλά και τη Βουλή με το ψήφισμά της περί Ντάουνερ, να επικυρώνουν τα πιο πάνω, επιβεβαιώνοντας ότι δεν μπορούν να δουν πέραν του ορίζοντα, όπου διαδραματίζονται σήμερα εξαιρετικά σημαντικές εξελίξεις. Η πολιτική μας ηγεσία, συζητώντας το Κυπριακό καθόλου δεν ασχολείται με το σοβαρό ενδεχόμενο ενός μεγάλου καταστροφικού πολέμου, στη γειτονιά μας». Με τον καταστροφικό πόλεμο, στη γειτονιά μας, να μαίνεται ήδη, το ΕΣ δεν ασχολήθηκε ούτε την περασμένη Πέμπτη, αν και αυτός προώρισται να εξαπλωθεί πέραν του Ιράκ και της Συρίας, όπου οι τζιχαντιστές προελαύνουν χωρίς κανένας να μπορεί να προβλέψει πόσο θα εξαπλωθεί η πυρκαγιά του ισλαμικού φανατισμού. Σύμφωνα με εκτιμήσεις διεθνών παρατηρητών πέντε κράτη της Ασίας και της Αφρικής μπορεί να διασπασθούν σε 15, με μεγάλες ενεργειακές πηγές να αλλάζουν χέρια! Η Δύση βρίσκεται σε κατάσταση συναγερμού και οι ΗΠΑ με το δάκτυλο στους πυραύλους. Οι δικοί μας δε που θεωρούν ότι η Κύπρος είναι μακριά, με το μεσιανό δάκτυλο σε κλήση μουντζώνουν τον Έρογλου paraschosa@kathimerini.com.cy Παλιά λέμε τώρα, προ αμνημονεύτων ετών, και τότε που πιτσιρικάς ματώνανε τα γόνατα όχι και με ιδιαίτερο κόπο: Λίγο η μπάλα, λίγο η τρεχάλα, μένανε τα μαθήματα ξοπίσω, σαν δευτερότριτοι δρομείς σε κούρσα με τον Μπολτ. Πού να με προλάβουν και πώς να με πείσουν; Ο αντίκτυπος ήταν φανερός, κάθε επόμενη μέρα στο σχολείο. Ήταν εκεί που κατάλαβα βλέπετε, τι σημαίνει να είσαι κεντρώος. Ρωτούσε ο δάσκαλος, και οι υπόλοιποι μαθητές (σπαστικοί ξερόλες που δεν τους μιλώ πια γιατί είμαι ενήλικας) σηκώνανε αμέσως το χέρι όντες έτοιμοι να τον θαμπώσουν. Εγώ, μία σήκωνα όχι το χέρι μα το δάχτυλο και μία δεν το σήκωνα. Δεν ήμουν σίγουρος για την απάντηση. Στο περίπου ναι. Όχι ακριβώς. Ίσως ναι στην απάντηση αλλά όχι ακριβώς με ξεκάθαρη διατύπωση. Άλλη ερώτηση, ξανά τα ίδια. Μία να σηκώνω το δάχτυλο και μία όχι. Διφορούμενος, ναι και όχι, ίσως. «Ρε Μιχάλη, το σηκώνεις το δάχτυλο ή όχι»; Με ρώτησε μια μέρα ο δάσκαλος. Απελπίστηκε θα έλεγα. «Εσείς τι νομίζετε»; Του απάντησα ευθέως με πυγμή και μέσα από την απάντηση θα έβρισκα και εγώ τον μπούσουλα. Δεν θυμάμαι τι μου απάντησε αλλά θυμάμαι ότι την είχα έτοιμη την επιχειρηματολογία. Αν έλεγε ότι δεν το σηκώνω, θα του έλεγα κάνεις λάθος. Αν έλεγε ότι το σηκώνω, πάλι κάνεις λάθος θα του έλεγα. Κλασική προσποίηση κεντρώου αρχηγού σε κόμμα που του αρέσει η εξουσία και με την τούμπα έτοιμη και ανά χείρας, προς χρήση, όταν θα έρθει ο καιρός. Μόνο που εγώ ήμουν 6 και όχι 40, εγώ ήμουν μαθητής και όχι πρόεδρος του ΔΗ- ΚΟ. Η εντύπωση που μου προκάλεσε η «αυθόρμητη» συνάντηση Παπαδόπουλου-Κυπριανού, είναι ανάλογη με την ανάμνηση παραπάνω. Ερωτηθείς ο Νικόλας για το αποτέλεσμα της συνάντησης, σήκωσε και δεν σήκωσε το δάχτυλο, σχετικά με τα όσα έλεγε για το ΑΚΕΛ. «Με τη δυνα του κέντρ». Τυχαίο; Ερωτηθείς για το αν συμφωνεί με το ΑΚΕΛ ως προς την αντιμνημονιακή ρητορική, σήκωσε και δεν σήκωσε το δάχτυλο, σχετικά με τα όσα έλεγε για το μνημόνιο. Ερωτηθείς για το αν συμφωνούν ΑΚΕΛ- ΔΗΚΟ για τη λύση στο Κυπριακό, εκεί σήκωσε το δάχτυλο και είπε ένα βροντερό, «ναι». Στριγγλίζουν και καπνίζουν τα φρένα που πάτησα μόλις διάβασα αυτή τη δήλωση, αλλά δεν μπορείτε να τα ακούσετε ή να τα μυρίσετε μέσα από την εφημερίδα. Ο κεντρώος Νικόλας, ο «θεωρώ καταστροφικές τις συγκλίσεις Χριστόφια-Ταλάτ στο Κυπριακό», συμφωνεί για τη λύση με το ΑΚΕΛ που θέλει λύση πάνω στις συγκλίσεις Χριστόφια-Ταλάτ; ΟΚ! Και αυτό είναι μόνο ένα ερώτημα το οποίο αφορά ένα μόνο θέμα. Αν τώρα που πάτησα τα φρένα βάλω και όπισθεν και πάω στα περί μνημονίου λεχθέντα εκ μέρους του κεντρώου Νικόλα, θα θυμηθώ εύκολα ατάκες όπως «οι αποφάσεις πρέπει να υλοποιηθούν και οι δεσμεύσεις που πήραμε να τηρηθούν». Μακρύς ο δρόμος αλλά και συνάμα κοντός, από την αποδοχή στην απόρριψη συλλήβδην του μνημονίου για χάρη συμφωνίας με την Εζεκία Παπαϊωάννου. Μακρύς και συνάμα κοντός από την απόρριψη των συγκλήσεων Ταλάτ-Χριστόφια στη σύγκλιση των συγκλίσεων. Μακρύς ναι μεν, αλλά ενδεικτικός του ότι το ΔΙΚΟ ΜΟΥ ΔΗΚΟ, του Νικόλα δηλαδή, δεν θα είναι απλώς ένα κόμμα που προσκολλάται στην εξουσία. Θα είναι ένα ασαφές σύνορο ανάμεσα στην προσφορά και στη ζήτηση, με γνώμονα τους νόμους της αγοράς. Δεν είναι τυχαίο ότι ενώ οι λοιποί κομματικοί περιμένουν τα μπάνια του λαού για να φύγει λίγο από πάνω τους η προσοχή, περιμένουν το τραγούδι του τζίτζικα για να καλύψει τα δικά τους λάθη, στο ΔΗΚΟ τα νεύρα είναι τεντωμένα με το τελευταίο ξέσπασμα Πατσαλίδη για τη θέση του αναπληρωτή εκπροσώπου να είναι η κορυφή του παγόβουνου. Στο μεσοδιάστημα είχαμε και την αντιπαράθεση Σαββίδη-Νικόλα για την ανάθεση του τομέα της Παιδείας στην Αθηνά Κυριακίδου. Άλλα νεύρα από εκεί που στριγγλίζουν και βγάζουν καπνούς κι αυτά, μόνο που ούτε αυτά μπορείτε να τα ακούσετε μέσα από την εφημερίδα. Αυτά παθαίνεις όμως αν σηκώνεις και δεν σηκώνεις το χέρι σου. Θα επικρατήσουν τελικά αυτοί που το κάνουν και πληρώνουν το κόστος της απάντησης ή της άποψης και να μην τους μιλάς επειδή είσαι ενήλικος πια, είναι μάλλον ανώριμο. Αντιλαμβάνομαι το λάθος μου αλλά και από την άλλη είναι κρίμα που το έκοψα το σηκώνω δεν σηκώνω δάχτυλο από πιτσιρικάς ακόμη. Θα γινόμουν άριστο ΔΗΚΟϊκό στέλεχος και μια από εκεί μια από εδώ θα είχα μέλλον λαμπρό σ ένα κέντρο που θέλει και κάνει ό,τι μπορεί για να παραμείνει εξουσιαστικό. tsikalasm@sppmedia.com ΑΡΧΕΙΟ Με άριστα το 10 EΝΩΝΟΥΜΕ ΔΥΝAΜΕΙΣ / Γράφει Ο Dirty Hary 4 DHSY president? 1Στον δολοφόνο. Όταν οι λέξεις χάνουν το νόημα, σιωπή και θρήνος. Τη γυναίκα και τα παιδιά του; 2Στο αναπόφευκτο. Το ότι Noble και Delek είναι πολύ μικρές για να μείνουν στα αέρια το ξέραμε. Το ότι όμως θα μιλούσαν με Κινέζους για να μας τους φέρουν, ο Μπάιντεν το ξέρει; 3Στις παλιές αγάπες. Το ΑΚΕΛ έβγαλε Πρόεδρο τον Τάσσο, ο Τάσσος έβγαλε Πρόεδρο τον Χριστόφια. Δύο φίλοι και σύντροφοι από τα παλιά, Άντρος και Νικόλας, βρέθηκαν ξανά μαζί. Με το καλό παιδιά, και κουμπάρο τον Δημήτρη. 4Στα πριγκιπόπουλα. Την ώρα που το κυπριακό πριγκιπόπουλο συζητά με το ΑΚΕΛ για την πιθανή μελλοντική στέψη του, στην Ισπανία η Σοφία έδειξε γιατί έκανε υπομονή στις αμέτρητες απιστίες του Χουάν Κάρλος. Ο μισός «Έλληνας» Φελίπε, ενθρονίστηκε Βασιλιάς της Ισπανίας. Και στα δικά μας Γιώτα μου. Sir Gas, o Νονός. 5Στη Lady. Βέβαια, η πριγκιπική οικογένεια λογαριάζει χωρίς τη Lady Elsa η οποία ήδη ξεκίνησε τη νέα Healhty εκστρατεία. Αυτός δεν είναι Πρόεδρος, είναι ο Τίο Ελληνας των γάμων και των δημοσίων σχέσεων. 6Στο club Proedriko. Είπαμε πως ο Πρόεδρος είναι λαϊκός τύπος και όποιος θέλει τον καλεί για κρασάκι στο σπίτι του, αλλά να καταντήσουν το Προεδρικό αίθουσα εκδηλώσεων είναι «κάπως», κύριε Αντωνίου μου. Trikkis Presidential Palace. ΚΥΠΕ 7Στις καραμπόλες. Ο Χρήστος Στυλιανίδης βγήκε ευρωβουλευτής αλλά θα πάει Επίτροπος, στη θέση του ευρωβουλευτή θα πάει ο Λευτέρης, στη θέση του Λευτέρη ως αναπληρωτής πρόεδρος του ΔΗΣΥ θα πάει ποιος; Θα τσακωθούν όπως πάντα τα κοκόρια του κόμματος και θα βγει (όπως πάντα) από την εξωτερική άλλος ή άλλη 8Στη Μαρίνα. Έργο που επιβεβαιώνει την πρωτοκαθεδρία της Λεμεσού ως επιχειρηματικού και τουριστικού κέντρου του τόπου, είναι η Μαρίνα Λεμεσού. Μόνο ένας οδηγός ταχυτήτων όπως ο Τσουλόφτας θα μπορούσε να φέρει εις πέρας τέτοιο έργο με τόσα συγκρουόμενα συμφέροντα. Respect! 9Στον Sir Gas. Ο Πατέρας της real politik στη χώρα, τώρα θα γίνει και «νονός» του ισραηλινού φυσικού αερίου βαφτίζοντάς το ως «κυπριακό» για να μπορέσει να το πάει στην Αίγυπτο. Είδες ο Γιαννάκης; Στον Φίλιππο. Μπορεί οι Ισπανοί να έχουν τον Φίλιππό τους, 10 τέτοιο όμως πλέον έχει και η Healthy κυβέρνηση. Ο Πατσαλής αντί να πάει να γίνει νομπελίστας με τις ανακαλύψεις του στη Γενετική, έγινε ο παθολογοανατόμος των σκελετών που του άφησαν οι προηγούμενοι στα ερμάρια του Υπουργείου Υγείας. Πάντα μύριζε το συγκεκριμένο κτήριο και δεν ήταν ο Πεδιαίος. Πρόεδρος Δ.Σ.: ΚΩΣΤΑΣ ΙΟΡΔΑΝΙΔΗΣ Διευθύνων Σύμβουλος: ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΛΟΤΤΙΔΗΣ Διευθυντής: ΑΝΔΡΕΑΣ ΠΑΡΑΣΧΟΣ Αρχισυντάκτης: ΓΙΑΝΝΗΣ ΑΝΤΩΝΙΟΥ Υπεύθυνος Οικονομικού: ΜΙΧΑΛΗΣ ΠΕΡΣΙΑΝΗΣ Υπεύθυνος Καλλιτεχνικού: MIXAΛΗΣ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ Υπεύθυνος Ατελιέ: ΠΑΝΤΕΛΗΣ ΔΑΜΙΑΝΟΥ Iδιοκτησία «Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΕΚΔΟΣΗ ΚΥΠΡΟΥ ΛΤΔ» Νίκου Κρανιδιώτη 7Ε, 3ος όροφος, 2411 Έγκωμη, Λευκωσία, Κύπρος info@kathimerini.com.cy Τηλ.: Fax: Σύνταξη Fax: Διαφημιστικό Τμήμα - Μικρές Αγγελίες ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ η αναδημοσίευση, αναπαραγωγή, διασκευή ή απόδοση του περιεχομένου της εφημερίδας με οποιονδήποτε τρόπο, χωρίς προηγούμενη γραπτή άδεια του εκδότη. Eκδίδεται σε συνεργασία και μετά από άδεια της εταιρείας ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ Α.Ε. Διευθυντής: ΑΛΕΞΗΣ ΠΑΠΑΧΕΛΑΣ Διεύθυνση συντάξεως: ΝΙΚΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΡΑΣ - ΚΩΣΤΗΣ ΦΑΦΟΥΤΗΣ - ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΑΝΤΕΛΑΣ

3 03-ADV ΜΑRINA_Master_cy 20/06/14 22:13 Page 1 Living on the sea limassolmarina.com

4 04 - POLITIKI_Master_cy 20/06/14 19:56 Page 4 4 l Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ Κυριακή 22 Ιουνίου 2014 Ώρα γεωπολιτικών αποφάσεων για Λευκωσία Ισραηλινό αέριο στην Αίγυπτο μέσω Κύπρου με τις ευλογίες των ΗΠΑ. Προσπάθεια εξόδου στις ενεργειακές αγορές Του ΓΙΑΝΝΗ ΑΝΤΩΝΙΟΥ Τα κομμάτια ενός σύνθετου γεωπολιτικού παζλ κρατά στα χέρια της η κυβέρνηση σχεδιάζοντας κινήσεις με την προσοχή να είναι στραμμένη σε δύο ζωτικά ζητήματα: Το Κυπριακό και την οικονομία. Άξονας του πολιτικού πλάνου της κυβέρνησης δεν είναι άλλος από το ενεργειακό, με φόντο τις δραματικές εξελίξεις στην ευρύτερη περιοχή της ανατολικής Μεσογείου. Η επιτυχής έξοδος της Κύπρου στις διεθνείς αγορές επιτρέπουν τώρα στην κυβέρνηση να θέτει έναν ακόμη φιλόδοξο στόχο: Την έξοδο στις ενεργειακές αγορές, κάτι όμως που δεν μπορεί να γίνει εάν δεν υπάρξει σαφής εικόνα για τις ποσότητες του κυπριακού αερίου, στοιχείο το οποίο θα είναι γνωστό τους προσεχείς μήνες. Ενθαρρυμένη από τις παροτρύνσεις που έλαβε από τον Αμερικανό αντιπρόεδρο Τζο Μπάιντεν όπως προχωρήσει τάχιστα στους ενεργειακούς της σχεδιασμούς ακόμη και με άλυτο το Κυπριακό, η κυβέρνηση θέλει να αξιοποιήσει τον <<<<<<< Οι σχεδιασμοί της κυβέρνησης στη βάση της γραμμής που χάραξε η Ουάσιγκτον με φόντο τον εφιάλτη της τζιχάντ και την ουκρανική κρίση. Κλειδί στην ενεργειακή πολιτική της κυβέρνησης αποτελεί η προτροπή που έλαβε από τον αντιπρόεδρο των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν ότι η Λευκωσία μπορεί να προχωρήσει στους σχεδιασμούς της ανεξαρτήτως της στάσης της Τουρκίας. ΚΥΠΕ Στο βάθος Κυπριακό Στη μεγάλη εικόνα των ενεργειακών σχεδιασμών της κυβέρνησης προεξάρχουσα θέση έχει το Κυπριακό. Μεγάλο ερωτηματικό στην εξίσωση παραμένει η Τουρκία, η οποία δεν δείχνει καμία διάθεση ουσιαστικής μεταβολής. Τα πολλαπλά προβλήματα που καλείται να διαχειριστεί ο πολιτικά και κοινωνικά αποδυναμωμένος Ταγίπ Ερντογάν τόσο στο εσωτερικό όσο και στη διεθνή διπλωματία τυγχάνουν διπλής ανάγνωσης σε Κύπρο, Αθήνα και Ουάσιγκτον: Η μία σχολή σκέψης υποστηρίζει ότι το Κυπριακό δεν είναι ψηλά στην ατζέντα του και η δεύτερη ότι από όλα τα προβλήματα που έχει να αντιμετωπίσει το Κυπριακό είναι το μόνο στο οποίο μπορεί να κάνει κινήσεις ουσίας και να κερδίσει τις εντυπώσεις. Επί του παρόντος πάντως τα δείγματα γραφής στο τραπέζι των συνομιλιών δεν επιτρέπουν αισιοδοξία για άρση της τουρκικής αδιαλλαξίας. Ούτε καν στο θέμα των ΜΟΕ η Άγκυρα δεν φαίνεται διατεθειμένη να κάνει οποιαδήποτε κίνηση. Ωστόσο, τα δεδομένα διαφοροποιούνται ραγδαία και τίποτα δεν μπορεί να αποκλειστεί, αφού σύμφωνα με αναλυτές, η δραματική κατάσταση στο Ιράκ επηρεάζει την προμήθεια προς Τουρκία και ίσως τώρα το κυπριακό ΦΑ να είναι ακόμη μεγαλύτερο κίνητρο για την Τουρκία να λύσει το Κυπριακό. ρυθμιστικό ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει λόγω των πολύ καλών σχέσεων που διατηρεί με όλες τις γειτονικές χώρες. Η απειλή της τζιχαντιστικής οργάνωσης ISIS στο Ιράκ και στη Συρία καθιστά ακόμη πιο σημαντικό τον ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει η Κύπρος ως παράγοντας σταθερότητας και ασφάλειας στην περιοχή. Ειδικότερα η Λευκωσία, μετά και τις αμερικανικές υποδείξεις, επιδιώκει να καταστεί γέφυρα ανάμεσα στο Ισραήλ και την Αίγυπτο στο ενεργειακό κομμάτι, κάτι που εκ των πραγμάτων θα φέρει εγγύτερα τις δύο χώρες και στον πολιτικό τομέα. Η συνεργασία του Τελ Αβίβ με το Κάιρο θεωρείται ζωτικής σημασίας για την αμερικανική πολιτική στην περιοχή, όπως καταδεικνύει το μήνυμα που έλαβε η Λευκωσία από την Ουάσιγκτον. Πρώτιστος στόχος της αμερικανικής κυβέρνησης είναι η εδραίωση του νέου ηγέτη της Αιγύπτου Αμπντουλφατάχ αλ Σίσι ώστε το Κάιρο να ξαναγίνει ένας σταθεροποιητικός παράγοντας που δεν θα συνιστά απειλή για το Ισραήλ και κατ επέκταση για τις ΗΠΑ. Ουάσιγκτον και Λευκωσία συμφωνούν ότι η επιχείρηση εδραίωσης του Σίσι περνά μέσα από την ανόρθωση της οικονομίας, μέσω της οποίας θα εξουδετερώσει το κύμα της κοινωνικής αντίδρασης που έπαυσε να χαλιναγωγείται στη μετά Μουμπάρακ εποχή. Ένα ανοικτό μέτωπο για την αιγυπτιακή κυβέρνηση είναι τα παρατεταμένα προβλήματα ηλεκτροδότησης, τα οποία όπως εκτιμούν οι ΗΠΑ, μπορούν να αντιμετωπιστούν με την προμήθεια φυσικού αερίου από το Ισραήλ σε πρώτη φάση και αργότερα από την Κύπρο. Το κυπριακό φυσικό αέριο ακόμη αργεί, έτσι άμεση λύση είναι το ισραηλινό αέριο από το «Λεβιάθαν». Κάτι τέτοιο όμως προσκρούει σε πολιτικές και κοινωνικές αντιδράσεις, που όπως θεωρούν οι Αμερικανοί, μπορούν να αντιμετωπιστούν εάν μία φίλα προσκείμενη χώρα, όπως είναι η Κύπρος, μπορεί να μεσολαβήσει για τη μεταφορά του αερίου στα δύο χερσαία τερματικά υγροποίησης (LNG) που διαθέτουν στην Αίγυπτο οι εταιρείες ENI και British Gas. Οι άριστες σχέσεις που η Λευκωσία φρόντισε να δημιουργήσει με το Κάιρο αμέσως μετά την ανατροπή του ισλαμιστή Μοχάμεντ Μόρσι (υπενθυμίζεται ότι ο Ι. Κασουλίδης ήταν ο πρώτος ευρωπαίος ΥΠΕΞ που είχε επαφές με τη μεταβατική αιγυπτιακή κυβέρνηση μετά την πτώση του καθεστώτος των Αδελφών Μουσουλμάνων) έβαλε τις βάσεις ώστε να αναλάβει το μεσολαβητικό ρόλο που επιθυμεί η Ουάσιγκτον αλλά και το Τελ Αβίβ για συνεννόηση με την Αίγυπτο. Η πρόσφατη επίσκεψη του Προέδρου Αναστασιάδη στο Κάιρο, κατόπιν προσκλήσεως του νέου ηγέτη της Αιγύπτου, σηματοδοτεί την έναρξη μιας νέας εποχής στις σχέσεις των δύο χωρών σ αυτή την πολύ δύσκολη συγκυρία. Στον ίδιο βηματισμό θα πορευτεί η Λευκωσία στο θέμα της αναβάθμισης των σχέσεών της με όλες τις γειτονικές χώρες πάντοτε με άξονα το ενεργειακό, αφού οι εταίροι της στο θέμα του αερίου τής δημιουργούν πολύ σημαντικές συνέργιες: Η Noble μπορεί να λειτουργήσει ως σύνδεσμος με το κράτος του Ισραήλ και η ιταλοκορεατική κοινοπραξία ΕΝΙ/Kogas με τον αραβικό κόσμο. Και στην Ευρώπη Κορυφαία θέση στους σχεδιασμούς της κυβέρνησης έχει συμπερίληψη της Κύπρου στους ενεργειακούς διαδρόμους που χαράζει η Ευρωπαϊκή Ένωση στο πλαίσιο των κινήσεών της για απεξάρτηση από τη Ρωσία. Σ αυτό το πλαίσιο εντάσσεται η επικείμενη επίσκεψη των υπουργών Εξωτερικών και Ενέργειας στις Βρυξέλλες για επαφές με τον επίτροπο Γκίντερ Έντιγκερ, αρμόδιο για τα θέματα Ενέργειας. Τα γεγονότα Καθοριστικές εξελίξεις το τελευταίο τρίμηνο του 2014 <<<<<< Δήλωση του Κυβερνητικού Εκπροσώπου Νίκου Χριστοδουλίδη στην «Κ». Από το τέταρτο τρίμηνο του 2014 και μετά αναμένεται να υπάρξουν καθοριστικές εξελίξεις στον τομέα της ενέργειας και πιο συγκεκριμένα αναφέρομαι σε εξελίξεις που σχετίζονται με τον αναβαθμισμένο γεωστρατηγικό ρόλο της Κύπρου ως αποτέλεσμα της ανεύρεσης υδρογονανθράκων εντός της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης της Κυπριακής Δημοκρατίας. Η στρατηγική της κυβέρνησης κινείται σε τρία επίπεδα: Σε περιφερειακό επίπεδο, να ενισχυθεί και να θεμελιωθεί η άποψη για την Κύπρο ως ενεργειακό κόμβο της περιοχής, προχωρώντας σε περαιτέρω ενεργειακές συνεργασίες με το Ισραήλ, την Αίγυπτο και τον Λίβανο. Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, να ενισχυθεί και να θεμελιωθεί η θέση για την Κύπρο ως ευρωπαϊκό ενεργειακό διάδρομο. Μέσα στο πλαίσιο αυτό στόχος είναι να προχωρήσουμε σε εμπορικές ενεργειακές συμμαχίες με τους εταίρους μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Σε διεθνές επίπεδο, να θεσμοθετηθεί η άποψη για τη σημασία της Κύπρου στα θέματα ενέργειας καθώς επίσης ο πολυεπίπεδος ρόλος που μπορεί να διαδραματίσει η Κύπρος, ως κομβικής σημασίας χώρα στην ιδιαιτέρως σημαντική Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος κ. Νίκος Χριστοδουλίδης. ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΧΡΗΣΤΟΥ περιοχή της ανατολικής Μεσογείου, για αντιμετώπιση και άλλων διεθνών προβλημάτων όπως για παράδειγμα σε θέματα τρομοκρατίας, διάδοσης όπλων μαζικής καταστροφής, διακίνησης προσώπων με σκοπό την εκμετάλλευση και άλλα θέματα που βρίσκονται υψηλά στη διεθνή ημερήσια διάταξη. Θα ήταν ευχής έργον αν αυτός ο διεθνής αναγνωρισμένος αναβαθμισμένος ρόλος της Κύπρου βοηθήσει και στην επίλυση του κυπριακού προβλήματος. Για το θέμα αυτό η μπάλα βρίσκεται στο τουρκικό γήπεδο, αφού ο παράγοντας Ενέργεια αποτελεί κίνητρο για την Άγκυρα ώστε να εργαστεί πραγματικά για επίλυση του Κυπριακού, σε διαφορετική περίπτωση δεν γίνεται να υπάρξει η όποια συνεργασία. στην Κριμαία ανέδειξαν τη δύσκολη θέση στην οποία βρίσκονται οι Βρυξέλλες, που υποχρεώνονται να επισπεύσουν την αναζήτηση εναλλακτικών πηγών ενέργειας γεγονός το οποίο η Λευκωσία θέλει να αξιοποιήσει, αναζητώντας αγορές για το κυπριακό αέριο. Από τεχνικής πλευράς έχει διασφαλιστεί ότι είναι δυνατή η μεταφορά αερίου με πλοία σε τερματικά υγροποίησης στην Ελλάδα και από εκεί σε γειτονικές χώρες (Βουλγαρία, Ρουμανία και Κεντρική Ευρώπη). Ενθαρρυντικά είναι τα μηνύματα που έλαβε η Λευκωσία από τις επαφές που είχε ο Βούλγαρος ΥΠΕΞ Κριστιάν Βιγκένιν, ο οποίος αναφέρθηκε στο ρόλο που ενδεχομένως μπορεί να παίξει η Λευκωσία στο «νότιο-βόρειο» ενεργειακό διάδρομο. «Όλα αυτά είναι απλά ιδέες», είπε ο κ. Βιγκένιν, προσθέτοντας ότι υπάρχουν ακόμη αρκετά θέματα που πρέπει να συζητηθούν. Η κυβέρνηση διαβεβαιώνει τους συνομιλητές της ότι όλες αυτές οι ιδέες θα αρχίσουν να παίρνουν μορφή όταν θα ξεκαθαρίσει οριστικά η ποσότητα αερίου που υπάρχει στην Κυπριακή ΑΟΖ. Το σκηνικό εκτιμάται ότι θα είναι σαφέστερο όταν θα γίνουν γνωστά τα αποτελέσματα των πρώτων τεσσάρων ερευνητικών γεωτρήσεων της κοινοπραξίας ΕΝΙ/Kogas στα τεμάχια 2, 3 και 9, που προγραμματίζεται να αρχίσουν τον Αύγουστο. «Από το τέταρτο τρίμηνο του 2014 και μετά αναμένεται να υπάρξουν καθοριστικές εξελίξεις στον τομέα της ενέργειας» όπως σημειώνει ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Νίκος Χριστοδουλίδης, σε δήλωσή του στην «Κ». Αυξημένες προσδοκίες για τις ποσότητες του αερίου ΑΘΗΝΑ Του ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΕΛΛΙΣ Σε μία πολυμερή προσέγγιση για την εκμετάλλευση του αερίου προσβλέπει η Κύπρος αξιοποιώντας τις στενές σχέσεις που με μεθοδικότητα οικοδομεί το τελευταίο διάστημα με το Ισραήλ, την Αίγυπτο και τον Λίβανο, όπως προκύπτει από σχετική ευρεία ενημέρωση σε ανώτατο κυβερνητικό επίπεδο στην οποία συμμετείχε η «Κ» τις προηγούμενες ημέρες στη Λευκωσία. Παράλληλα, η Κύπρος απορρίπτει κάθε απόπειρα της Τουρκίας είτε με την αποστολή πλοίων στην περιοχή, είτε με διπλωματικές ενέργειες στον ΟΗΕ και αλλού να αμφισβητήσει το δικαίωμά της να εκμεταλλευθεί τις πηγές ενέργειας <<<<<<< Αισιοδοξία μετά το αυξημένο ενδιαφέρον ενεργειακών κολοσσών. ΚΥΠΡΟΣ Λευκωσία που βρίσκονται στην κυπριακή ΑΟΖ. Σε αυτή της τη στάση η Λευκωσία εισπράττει τη στήριξη των Ην. Εθνών, της Ε.Ε., αλλά και των ΗΠΑ, που θεωρούν απαράδεκτη κάθε παρέμβαση τρίτων σε δραστηριότητες εταιρειών σε αδειοδοτημένα οικόπεδα. Στο τεχνικό επίπεδο πρώτη επιλογή της Λευκωσίας παραμένει η κατασκευή τερματικού υγροποίησης αερίου στον Βασιλικό, ενώ ανάλογα με τα στοιχεία που θα προκύψουν σε ό,τι αφορά τις ποσότητες αερίου που υπάρχουν στην κυπριακή ΑΟΖ εξετάζονται και άλλες εναλλακτικές μέθοδοι όπως η αξιοποίηση των υφιστάμενων τερματικών στην Αίγυπτο, ενώ παρά το υψηλό κόστος δεν έχει αποκλεισθεί και η κατασκευή υποθαλάσσιου αγωγού που θα μεταφέρει το αέριο στην Ελλάδα 1 Αφροδίτη ΛΙΒΑΝΟΣ ΣΥΡΙΑ και από εκεί στις ευρωπαϊκές αγορές. Σε κάθε περίπτωση οι κινήσεις γίνονται υπό το πρίσμα της δεδηλωμένης επιθυμίας των Βρυξελλών για την ύπαρξη πολλών εναλλακτικών διαδρομών. Το θέμα θα συζητήσουν τις επόμενες ημέρες οι υπουργοί Εξωτερικών και Ενέργειας της Κύπρου, Ι. Κασουλίδης και Γ. Λακκοτρύπης, με τον Ευρωπαίο Επίτροπο Ενέργειας. Σε ό,τι αφορά τα μεγέθη των κοιτασμάτων, τον αρχικό προβληματισμό έχει αντικαταστήσει η προσδοκία ότι οι επόμενες γεωτρήσεις θα εντοπίσουν σημαντικές ποσότητες. Η αισιοδοξία είναι απόρροια του αυξημένου ενδιαφέροντος που επιδεικνύουν το τελευταίο διάστημα ενεργειακοί κολοσσοί όπως η ΕΝΙ και η TOTAL. Η τελευταία, που με βάση τα δεδομένα που διαθέτει εκτιμά ότι είναι πολύ πιθανή η ύπαρξη και πετρελαίου, θα αρχίσει σχετικές έρευνες τον Ιανουάριο του Σε ό,τι αφορά συγκεκριμένα τη μεταφορά αερίου από τα κυπριακά κοιτάσματα, αλλά και από αυτά του Ισραήλ, μέσω Τουρκίας, η Λευκωσία εμμένει στη θέση ότι αυτό θα γίνει μόνον εφόσον προηγουμένως υπάρξει λύση του Κυπριακού. Σε ό,τι αφορά την προσέγγιση της Τουρκίας στην ενεργειακή διάσταση, οι αναλύσεις διίστανται. Αξιωματούχοι των ΗΠΑ θεωρούν ότι η ενέργεια αποτελεί κλειδί στην προώθηση λύσης, θέση που εξέφρασε και ο αντιπρόεδρος Μπάιντεν, ενώ Βρετανοί συνάδελφοί τους στην τουρκική πρωτεύουσα εκτιμούν ότι αν υπάρχει κίνητρο για τον Ταγίπ Ερντογάν αυτό είναι η ανάγκη να κλείσει ένα διεθνές μέτωπο ικανοποιώντας τη διεθνή κοινότητα, χωρίς μεγάλες αντιδράσεις στο εσωτερικό όπου το Κυπριακό δεν βρίσκεται ψηλά στην ατζέντα.

5 05-POLITIKI_Master_cy 20/06/14 21:54 Page 5 Κυριακή 22 Ιουνίου 2014 ΠΟΛΙΤΙΚΗ Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ l 5 ΣΕΝΕΡ ΛΕΒΕΝΤ Από τον ISIS κινδυνεύει και η Κύπρος από βορρά ως νότο Του Του ΑΝΔΡΕΑ ΠΑΡΑΣΧΟΥ Υπάρχει το έδαφος για ανάπτυξη τζιχαντιστών στην κατεχόμενη Κύπρο; Αυτό που συμβαίνει τώρα στο Ιράκ δεν απειλεί μόνο την Τουρκία αλλά και όλη την Κύπρο. Ξέρουμε ότι η κυβέρνηση Ερντογάν υποστήριζε ενεργά τους τζιχαντιστές στη Συρία, στέλνοντάς τους πολεμοφόδια για να πολεμούν τον Άσαντ. Μάλιστα, οι αστυνομικοί που συνέλαβαν τα κοντέινερ που κρυφά μετάφεραν οπλισμό στους τρομοκράτες στη Συρία, ρίφθηκαν στις τουρκικές φυλακές. Τώρα που 100 Τούρκοι πολίτες, μεταξύ τους και διπλωμάτες, βρίσκονται όμηροι του ISIS, κανείς δεν ξέρει πού είναι, διότι οι τρομοκράτες θέλουν να έχουν μοχλό πίεσης επί της Άγκυρας. Εντούτοις ο Ερντογάν όχι μόνο δεν καταδίκασε τους τζιχαντιστές αλλά επέβαλε και λογοκρισία στα ΜΜΕ για το θέμα των ομήρων. Έχει θέσει όρους στην Άγκυρα ο ISIS; Πληροφορίες που δημοσιεύθηκαν αναφέρονται σε πολύ σοβαρούς όρους, όπως να αναγνωρίσει η Τουρκία το κράτος που θα κηρύξει ο ISIS στο οποίο ζητά να περιλαμβάνεται και το Χατάι, (σ.σ. Σαντζάκι της Αλεξανδρέττας, σημαντικό λιμάνι στο βορειοανατολικό άκρο της Μεσογείου, το έδαφος του οποίου ο Ατατούρκ προσάρτησε στη σύγχρονη Τουρκία, παρά το ότι ο πληθυσμός του ήταν στην πλειονότητά αραβικός). Έχει σημασία να πούμε ότι, εδώ, από το 1974 υπάρχουν χιλιάδες έποικοι από το Χατάι. Πληροφορίες αναφέρονται σε απειλές του ISIS ότι αν οι Αμερικανοί τους βομβαρδίσουν από το Ιντζιρλίκ, τότε θα σκοτώσουν τους ομήρους. Πώς σχολιάζετε το δημοσίευμα της ρωσικής «Πράβντα», ότι τα τρία νέα μέτωπα του ISIS είναι Τουρκία, Αζερμπαϊτζάν και Κύπρος; Καθόλου τυχαίο. Οι έγκυρες ρωσικές εφημερίδες έχουν πηγές και σε τέτοια ζητήματα γράφουν βάσει σοβαρών πληροφοριών. Την ίδια ώρα να σημειώσουμε και τη δήλωση της Χίλαρι Κλίντον, ότι η Τουρκία βρίσκεται υπό την απειλή πολέμου. Η Τουρκία που μας έχει 40 χρόνια υπό κατοχή συνεργάζεται με τους πιο επικίνδυνους τρομοκράτες και μπαίνει τώρα σε μία φάση που θέτει σε πολύ μεγάλο κίνδυνο και την Κύπρο, εκτιμά ο Τ/κ δημοσιογράφος Σενέρ Λεβέντ. <<<<<<< Οι πολιτικοί μας επιβάλλεται να ξυπνήσουν και να ενώσουμε δυνάμεις για να αντιμετωπίσουμε τον ορατό κίνδυνο. ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΧΡΗΣΤΟΥ Η Κύπρος απειλείται όντως; Βλέποντας τα διαδραματιζόμενα και γνωρίζοντας τον παραλογισμό του θρησκευτικού φανατισμού μπορούμε να εκτιμήσουμε ότι υπάρχει απειλή και για την Κύπρο. Και να εξηγούμαι: Είδατε ότι ο ISIS δρα αθόρυβα κι έχει υποστηρικτές παντού. Στο Ιράκ, μέσα σε λίγες μέρες «βλαστούσαν» παντού και προέλασαν καταλαμβάνοντας τη μισή χώρα. Δεν είναι δύσκολο να φτάσουν στην Κύπρο μέσω Τουρκίας απλά και αθόρυβα μέσω λιμανιών και αεροδρομίου. Έτσι 500 άτομα μπορούν να ξεκινήσουν μια επιχείρηση και επιστρατεύοντας και εποίκους π.χ. από το Χατάι να δημιουργήσουν βάση εδώ. Αν μάλιστα καταφέρουν προηγουμένως να λειτουργήσουν ενεργά πυρήνες μέσα στην Τουρκία, αφού έγινε γνωστό ότι υπάρχει ήδη κίνηση εθελοντών μέσα στη χώρα, τότε πλησιάζουν επικίνδυνα. Θεωρείτε ότι βρίσκεται σε κίνδυνο η κατεχόμενη Κύπρος ή μήπως ολόκληρη; Μπορεί να σας φαίνεται απομακρυσμένο ένα τέτοιο ενδεχόμενο -και μακάρι να είναι αλλά θεωρώ ότι η Κύπρος κινδυνεύει από βορρά ως νότο. Οι τζιχαντιστές τρομοκράτες, τους μόνους μουσουλμάνους που αναγνωρίζουν είναι τους σουνίτες, τους άλλους, σιίτες, αλεβίτες, όπου τους συναντήσουν τους σφάζουν. Έχουν μία χιτλερική τακτική καθώς θεωρούν ότι «άρια φυλή» είναι οι σουνίτες και οι άλλοι πρέπει να εξαφανιστούν από προσώπου γης. Οι Τουρκοκύπριοι παρόλο που δεν θρησκεύουμε θεωρούμαστε σουνίτες. Αντιλαμβάνεστε ότι μπορούν κάλλιστα να χρησιμοποιήσουν σαν πρόφαση ότι οι σουνίτες της Κύπρου βρίσκονται σε σύγκρουση με χριστιανούς ορθόδοξους και κινδυνεύουν. Γι αυτό και επιμένω ότι η συνεργασία του Ερντογάν με τους τρομοκράτες συνιστά τεράστια απειλή και για την Τουρκία και για την Κύπρο. Σκεφτείτε πόσο τραγικό είναι. Η χώρα που μας έχει 40 χρόνια υπό κατοχή, συνεργάζεται με τους πιο επικίνδυνους τρομοκράτες και μπαίνει τώρα σε μια φάση που θέτει σε πολύ μεγάλο κίνδυνο και την Κύπρο. Είμαστε περικυκλωμένοι από μια μεγάλη πυρκαγιά και κανείς δεν μπορεί να κοιμάται ήσυχος. Τι εκτιμάτε ότι πρέπει να κάνουμε στην Κύπρο ενόψει αυτού του κινδύνου; -Πρέπει να προβλέπουμε και να λαμβάνουμε τα μέτρα μας αλλά οι πολιτικοί μας περί άλλων τυρβάζουν. Παίζουν το αγαπημένο τους αναποτελεσματικό παιχνίδι με το Κυπριακό και με τις εκλογές ένθεν και ένθεν. Περικυκλωμένοι από την πυρκαγιά επιβάλλεται να ξυπνήσουν, να ενώσουμε δυνάμεις για να αντιμετωπίσουμε τον ορατό κίνδυνο. Οι τζιχαντιστές είναι τραχείς, αδυσώπητοι και από όπου περάσουν σφάζουν και καταστρέφουν Σε διπλωματικό κλοιό η Άγκυρα ΝΙΚΟΥ ΣΤΕΛΓΙΑ Λίγους μήνες πριν από το ξέσπασμα της εξέγερσης στην Αίγυπτο, τουρκικά κέντρα στρατηγικών μελετών υποστήριζαν ότι η Άγκυρα έπρεπε να αναλάβει πρωτοβουλία για τη σύσταση μιας συνομοσπονδίας, στην οποία θα λάμβαναν μέρος χώρες όπως η Συρία, η Ιορδανία, η Παλαιστίνη και η λεγόμενη «ΤΔΒΚ». Κατά το ίδιο σκεπτικό, στη συνομοσπονδία θα μπορούσε να ενταχθεί (μετά την επίλυση του Παλαιστινιακού) και το Ισραήλ. Στόχος της συνομοσπονδίας θα ήταν σταδιακή οικονομική ένωση των χωρών της ανατολικής Μεσογείου. Πέρασαν τρία χρόνια από τότε και η εικόνα που παρουσιάζει η τουρκική διπλωματία στη Μέση Ανατολή, στην Ανατολική Μεσόγειο και στη Μεσοποταμία πόρρω απέχει από τις προβλέψεις του Ντιλλίπακ. Η Άγκυρα, η οποία πλέον δεν διατηρεί πρεσβευτές σε πολλές χώρες της εν λόγω περιοχής, βρίσκεται αντιμέτωπη με σαρωτικά προβλήματα και εμπόδια. Η πρόσφατη κρίση στο Ιράκ έφερε για μία ακόμη φορά στο προσκήνιο την απομόνωση της Άγκυρας. Η ομηρία των 95 Τούρκων πολιτών και διπλωματών στην Μοσούλη και στο Βόρειο Ιράκ, οι ανεξέλεγκτες εξελίξεις στα σύνορα Τουρκίας Συρίας Ιράκ και οι απεγνωσμένες κινήσεις του τουρκικού Υπουργείου Εξωτερικών αποκαλύπτουν την απομόνωση στην οποία βρίσκεται ο επικεφαλής της τουρκικής διπλωματίας Αχμέτ Νταβούτογλου. Στο Ιράκ, αντιμέτωπη με την επιθετικότητα των σιιτικών και των σουνιτικών ομάδων, οι οποίες συνδέονται με την Αλ Κάιντα, η Άγκυρα μπορεί πλέον να στηριχτεί μόνο στη συνεργασία του αυτόνομου Κουρδιστάν του οποίου την κρατική υπόσταση αμφισβητούσε μέχρι πριν <<<<<<< Η κατάρρευση της μεγάλης ιδέας για τη δημιουργία συνομοσπονδίας. από λίγα χρόνια. Σήμερα, τη στιγμή που το τουρκικό προξενείο της Μοσούλης βρίσκεται υπό κατάληψη, οι ένοπλες δυνάμεις του Κουρδιστάν παρέχουν τη μοναδική ασπίδα προστασίας στους πολίτες της Τουρκίας στο Ιράκ. Τη στιγμή που η Τουρκία αντιμετωπίζει μεγάλα προβλήματα στις σχέσεις της με τον αραβικό κόσμο, με το Ιράν και τους Κούρδους της Τουρκίας και της Μεσοποταμίας, οι σχέσεις της με το Ισραήλ και την Κύπρο δεν παρουσιάζουν σημάδια βελτίωσης. Στο Κυπριακό οι συνομιλίες βρίσκονται σε αδιέξοδο. Την ίδια εικόνα παρουσιάζουν και οι συνομιλίες με το Τελ Αβίβ για την τελική αποκατάσταση των διμερών σχέσεων. Πριν από λίγες εβδομάδες, οι Τούρκοι εισαγγελείς εξέδωσαν διεθνές ένταλμα σύλληψης για τους Ισραηλινούς στρατηγούς, οι οποίοι εμπλέκονται στην Υπόθεση Μαβί Μαρμαρά. Σύμφωνα με την ισραηλινή πλευρά, η συγκεκριμένη κίνηση της Άγκυρας δείχνει ότι η κυβέρνηση Ερντογάν επιχειρεί να εξασφαλίσει πολιτικά οφέλη από την Υπόθεση Μαβί Μαρμαρά ενόψει των προεδρικών εκλογών. Τούρκοι αναλυτές επισημαίνουν ότι παρά τα μεγάλα προβλήματα και τα εμπόδια στις διμερείς σχέσεις, ο άξονας Ισραήλ Κύπρου Ελλάδας αποτελεί για την Άγκυρα τη μοναδική διέξοδο από την περιφερειακή απομόνωση. Στην Άγκυρα και στην ευρύτερη περιοχή πολλά εξαρτώνται πλέον από την εστίαση της προσοχής του τουρκικού Υπουργείου Εξωτερικών προς αυτή την κατεύθυνση.

6 06 - POLITIKI_Master_cy 20/06/14 23:10 Page 6 6 l Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ Κυριακή 22 Ιουνίου 2014 ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΧΡΗΣΤΟΥ Της ΜΑΡΙΝΑΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΔΟΥ Συζητήσεις και σχεδιασμοί προέκυψαν το τελευταίο διάστημα στο εσωτερικό του ΔΗΣΥ με επίκεντρο τη θέση του αναπληρωτή προέδρου του κόμματος. Ο Λευτέρης Χριστοφόρου φαίνεται πως μετακομίζει στις Βρυξέλλες τον Οκτώβριο, ως ο αμέσως επόμενος σε επιλογή σταυρών, αφού στη θέση του Ευρωπαίου Επίτροπου συζητείται έντονα το όνομα ενός εκ των ευρωβουλευτών του κόμματος, του Χρήστου Στυλιανίδη. Η μετάβαση του αναπληρωτή προέδρου του ΔΗΣΥ, στα έδρανα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, προκάλεσε αναταράξεις στην Πινδάρου, αφού τέθηκε ζήτημα της κένωσης της θέσης του αναπληρωτή προέδρου. Κατά τη διάρκεια της εβδομάδας, υπήρξε έντονη ψιθυρολογία στους εσωκομματικούς κύκλους πως ο Λευτέρης Χριστοφόρου προτίθεται να εγκαταλείψει τη θέση του αναπληρωτή προέδρου και να αφοσιωθεί εξ ολοκλήρου στα νέα του καθήκοντα. Ωστόσο, από τις τελευταίες εξελίξεις προκύπτει ότι ο Λευτέρης Χριστοφόρου μάλλον θα διατηρήσει το αξίωμα του δεύτερου τη τάξει μέχρι και τις βουλευτικές εκλογές του Ανησυχίες για εσωστρέφεια Αν και από το Καταστατικό του κόμματος, φαίνεται να μην είναι ασύμβατη η θέση του αναπληρωτή προέδρου με αυτή του ευρωβουλευτή, εσωκομματικοί κύκλοι, φαίνεται να ενίστανται. Μάλιστα, αφέθηκαν σαφείς αιχμές πως αυτή η εξέλιξη έχει να κάνει με την επιθυμία του προέδρου του ΔΗΣΥ, Αβέρωφ Νεοφύτου σε μια προσπάθειά του να ελέγχει πλήρως το κόμμα, όπως χαρακτηριστικά ανέφεραν. Κάποιοι δε στα υψηλά δώματα της Πινδάρου κάνουν λόγο για δυσλειτουργία του κόμματος, εκτιμώντας ότι η μετάβαση του αναπληρωτή προέδρου στις Βρυξέλλες θα αποδυναμώσει το κόμμα. Σημειώνεται πως ο αναπληρωτής πρόεδρος είναι βάσει Καταστατικού ο επικεφαλής των προεκλογικών εκστρατειών, ενώ συμμετέχει και στο Εθνικό Συμβούλιο και ενδεχόμενη απουσία του θα προκαλέσει σοβαρά κενά στη λειτουργία του κόμματος. Από την άλλη, η ηγεσία του ΔΗΣΥ φαίνεται να υποστηρίζει πως, ο έμπειρος Λευτέρης Χριστοφόρου, θα μπορεί να συνδυάσει εύκολα και τα δύο καθήκοντά του μέχρι και τις βουλευτικές εκλογές του Συμπερασματικά προκύπτει ότι στην Πληροφορίες της «Κ» αναφέρουν ότι ο κ. Χριστοφόρου θα διατηρήσει το αξίωμα του μέχρι και τις βουλευτικές του Την υστάτη ο ΔΗΣΥ απέφυγε την εσωστρέφεια ηγεσία υπάρχει σοβαρός προβληματισμός στη βάση της λογικής ότι μια εσωκομματική εκλογική διαδικασία τώρα, είναι πολύ πιθανόν να πυροδοτήσει προστριβές και να προκαλέσει εσωστρέφεια. Παλιοί, νέοι και φαβορί Πριν ξεκαθαρίσουν οι προθέσεις του Λευτέρη Χριστοφόρου, στο τραπέζι είχαν αρχίσει να πέφτουν τα πιθανότερα ονόματα διαδοχής του, στη θέση του αναπληρωτή προέδρου του ΔΗΣΥ. Ο εκ των αντιπροέδρων του κόμματος Γιώργος Γεωργίου, ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος Νίκος Τορναρίτης και ο εκπρόσωπος Τύπου Πρόδρομος Προδρόμου, εμφανίζονταν ως πιθανότεροι διεκδικητές της θέσης. Εσωκομματικά, είχαν αρχίσει οι συζητήσεις για το ποιος δικαιούται περισσότερο τη θέση. Σε επίπεδο μιας ομάδας στελεχών ως βασικό προσόν ενός νέου αναπληρωτή προέδρου θεωρείται η δυνατότητά του να στηρίξει τις προσπάθειες και τις μεταρρυθμίσεις που επιχειρεί η κυβέρνηση. Από άλλη ομάδα δόθηκε βαρύτητα στην επιλογή ατόμου που έχει προσφέρει διαχρονικά στο κόμμα. Υπάρχει επίσης και μια άλλη ομάδα που υποστηρίζει την είσοδο «νέου αίματος» στην ηγεσία του κόμματος του αναπληρωτή προέδρου μη εξαιρουμένου. Πληροφορίες από το στενό περιβάλλον του Νίκου Τορναρίτη, κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΔΗΣΥ, έλεγαν ότι «φαίνεται να ενδιαφέρεται για τη θέση του αναπληρωτή προέδρου. Η επιθυμία του κ. Τορναρίτη να διεκδικήσει τη θέση θεωρείται και λογική εξέλιξη, καθώς είναι ήδη ο τρίτος στην ιεραρχία του κόμματος». Από την άλλη, ο Πρόδρομος Προδρόμου, κληθείς από την «Κ» να σχολιάσει τις σχετικές πληροφορίες, σημείωσε πως δεν έχει πάρει οποιαδήποτε απόφαση στο παρόν σημείο, μιας και τίποτα ακόμα δεν είναι σίγουρο, χωρίς ωστόσο να αποκλείει την πιθανότητα να διεκδικήσει τη θέση. Ο κ. Προδρόμου είχε και στο παρελθόν εκδηλώσει ενδιαφέρον και για τη θέση του αντιπροέδρου, ενώ πολλές φορές έχει εκφράσει την πρόθεσή του να βρίσκεται στην πρώτη γραμμή του κόμματος. Σημειώνεται πως σε περίπτωση που ο αναπληρωτής πρόεδρος του ΔΗΣΥ Λευτέρης Χριστοφόρου θα επέλεγε να παραιτηθεί από το κομματικό του αξίωμα, θα διεξάγονταν εκλογές στο πλαίσιο παγκύπριου συνεδρίου του κόμματος για ανάδειξη νέου αναπληρωτή προέδρου. Πολιτικό προγεφύρωμα επιδιώκει το ΑΚΕΛ Ανοίγματα προς όλα τα κόμματα και διορθωτικές κινήσεις από την ηγεσία Του ΓΙΑΝΝΗ ΑΝΤΩΝΙΟΥ Άντρος Κυπριανού και Νικόλας Παπαδόπουλος διαπίστωσαν ότι υπάρχουν συγκλίσεις που μπορούν να οδηγήσουν σε συνεργασίες για συγκεκριμένα ζητήματα, τόσο σε θέματα εσωτερικής διακυβέρνησης όσο και στο Κυπριακό. Αντιπροσωπείες των δύο κομμάτων θα συναντηθούν για μελέτη όλων των ζητημάτων. Στην πολιτική ακόμη και μία χειραψία όπως αυτήν που αντάλλαξαν την Τετάρτη οι ηγέτες του ΑΚΕΛ και του ΔΗΚΟ μπορεί να κρύβει πολλά. Από την άλλη όμως μπορεί να μην είναι τίποτα περισσότερο από μία απλή κίνηση αβρότητας την ώρα που ανάβουν τα φωτογραφικά φλας. Σε κάθε περίπτωση η συνάντηση του Άντρου Κυπριανού με τον Νικόλα Παπαδόπουλο και το σχεδόν μιας ώρας τετ α τετ που είχαν παρουσιάζει ενδιαφέρον. Εξάλλου, είναι νωπές στη μνήμη οι εκατέρωθεν αντιπαραθέσεις ακόμη και την περίοδο κατά την οποία υποτίθεται ότι τα κόμματά τους συγκυβερνούσαν. Πολλές φορές ο ηγέτης του ΑΚΕΛ κατηγόρησε ευθέως τον Νικόλα Παπαδόπουλο ως τον ενορχηστρωτή της υπόσκαψης της συνεργασίας, τα δε αισθήματα του νυν προέδρου του ΔΗΚΟ έναντι του πρώην Προέδρου Χριστόφια και της πολιτικής του ΑΚΕΛ είναι γνωστά. Και αντιστρόφως το ίδιο. «Περασμένα ξεχασμένα» ίσως να πουν κάποιοι. Ούτε αυτό ισχύει γιατί προφανώς το ΑΚΕΛ ουδέποτε θα συμφωνήσει με τον Νικόλα Παπαδόπουλο ότι η πενταετής παρουσία του κόμματος της Αριστεράς στην εξουσία υπήρξε καταστροφική, ούτε ασφαλώς και ο πρόεδρος του ΔΗΚΟ θα σπεύσει ποτέ να αποσύρει όσα καταλόγισε στη διακυβέρνηση Χριστόφια. Ως έχουν τα πράγματα το μόνο που ίσως τους ενώνει αυτή τη στιγμή είναι η αντιπολιτευτική τους ιδιότητα. Ακόμη και εδώ όμως τα δύο κόμματα ιεραρχούν διαφορετικά τις θέσεις τους έναντι της κυβέρνησης και δη έναντι του Προέδρου. Το μεν ΑΚΕΛ ποιεί την ανάγκη φιλοτιμία και ανάβει πράσινο φως στο Κυπριακό, στρέφοντας τα βέλη του σε θέματα εσωτερικής διακυβέρνησης, το δε ΔΗΚΟ πλειστάκις εμφανίζεται ως συμπολιτευόμενη αντιπολίτευση στα θέματα οικονομίας και εξαντλεί την κριτική του στους προεδρικούς χειρισμούς στο Κυπριακό. Άντρος Κυπριανού και ο Νικόλας Παπαδόπουλος δεν συγκεκριμενοποίησαν τις όποιες σκέψεις τους γύρω από το πώς μπορούν να συμπορευτούν στο μέλλον. Περιορίστηκαν και οι δύο, δημοσίως τουλάχιστον, στην επιθυμία να διερευνήσουν τις δυνατότητες συνεργασίας. Και οι δύο πάντως έσπευσαν να ξεκαθαρίσουν ότι δεν επιδιώκουν τη σύσταση ενός αντιπολιτευτικού μετώπου αλλά την ίδια ώρα δεν απέκλεισαν «την ευρύτερη συνεργασία και με άλλες πολιτικές δυνάμεις, προκειμένου να επιτευχθούν οι στόχοι αυτοί και να δοθούν λύσεις σε καίρια προβλήματα που αντιμετωπίζει σήμερα η κυπριακή κοινωνία». Την πρωτοβουλία για τη συνάντηση στα γραφεία του ΔΗΚΟ είχε ο γ.γ. του ΑΚΕΛ, υλοποιώντας την απόφαση του κόμματος για επαφές με όλες τις πολιτικές δυνάμεις (περιλαμβανομένου και του κυβερνώντος ΔΗΣΥ). Άντρος Κυπριανού και Νικόλας Παπαδόπουλος διαπίστωσαν ότι υπάρχουν συγκλίσεις που μπορούν να οδηγήσουν σε συνεργασίες για συγκεκριμένα ζητήματα, τόσο σε θέματα εσωτερικής διακυβέρνησης όσο και στο Κυπριακό. Για τον σκοπό αυτό θα ακολουθήσουν συναντήσεις αντιπροσωπειών από τα δύο κόμματα, για τη διαμόρφωση των κοινών θέσεων στα ζητήματα αυτά και την προώθησή τους στη Βουλή και το Εθνικό Συμβούλιο αντίστοιχα. Άντρος Κυπριανού και Νικόλας Παπαδόπουλος δεν έκρυψαν την ύπαρξη διαφορών και στους δύο τομείς αλλά εμφανίστηκαν έτοιμοι για διάλογο. Συνεργασία στη Βουλή Ειδικότερα στα θέματα εσωτερικής διακυβέρνησης και πιο συγκεκριμένα στις υποχρεώσεις που πηγάζουν από το Μνημόνιο κοινή ήταν η θέση -παράπονο των ηγετών των δύο κομμάτων ότι πολλές φορές η κυβέρνηση φέρνει τη Βουλή και τα κόμματα <<<<<< Το τετ α τετ Άντρου με Νικόλα, η δύσκολη συνύπαρξη και οι παλιές φιλίες. προ τετελεσμένων για ψήφιση μνημονιακών νομοσχεδίων χωρίς περιθώρια συζήτησης. Ερωτηθείς εάν πιστεύει ότι η διαδικασία αυτή μπορεί να οδηγήσει σε μία ευρύτερη συνένωση δυνάμεων της Αντιπολίτευσης και σε μία πλειοψηφία στη Βουλή, προκειμένου να πιεσθεί η κυβέρνηση να ζητήσει αναθεώρηση του Μνημονίου, ο ηγέτης του ΑΚΕΛ έσπευσε να ξεκαθαρίσει ότι «δεν είναι στόχος η σύμπηξη μετώπου, το οποίο να έχει βλέψεις για οτιδήποτε μελλοντικά». Αυτή η αναφορά του Άντρου Κυπριανού απαντά εμμέσως σε όσους έσπευσαν να δώσουν συνειρμική ερμηνεία στη συνάντηση, παραπέμποντας στις προεδρικές του «Ούτε κατά διάνοια» είναι η απάντηση από πλευράς ΑΚΕΛ, την οποία ασπάζονται και στελέχη από το ΔΗΚΟϊκό στρατόπεδο. Άντρος Κυπριανού και Νικόλας Παπαδόπουλος για διαφορετικούς λόγους ο καθένας δεν έχουν την πολυτέλεια να συντηρούν το πολεμικό κλίμα των προηγούμενων ετών. Και τα δύο κόμματα βγήκαν λαβωμένα από την τελευταία εκλογική αναμέτρηση, την πρώτη για τον Ν. Παπαδόπουλο στο πηδάλιο του ΔΗΚΟ και την πρώτη για τον Α. Κυπριανού, αφότου το κόμμα του βρέθηκε στην αντιπολίτευση. Μία συνεργασία σε κοινοβουλευτικό επίπεδο επιτρέπει και στους δύο ως ηγέτες να ασκούν αποτελεσματικότερη πολιτική εμβολιάζοντας κυβερνητικές θέσεις, και το κυριότερο, τούς δίνει τη δυνατότητα να αναστρέψουν την εικόνα ότι ο λόγος τους είναι περισσότερο καταγγελτικός παρά παρεμβατικός. Επιπλέον η συνεργασία βοηθά τα κόμματά τους να βγουν από την επικίνδυνη ζώνη της πολιτικής απομόνωσης και να ανακτήσουν ζωτικό χώρο σε φίλα προσκείμενες κοινωνικές ομάδες όπου παρουσίασαν απώλειες, με ζητούμενο τη σταδιακή ανάκαμψη και να δώσουν με αξιώσεις τη μάχη των βουλευτικών εκλογών του 2016, μία αναμέτρηση η οποία θα καθορίσει τη διάταξη δυνάμεων για τη συνέχεια. Εξάλλου, Άντρος Κυπριανού και Νικόλας Παπαδόπουλος αναγνωρίζουν ότι η ευρωκάλπη τούς έδωσε μία δεύτερη ευκαιρία και πίστωση χρόνου για διορθωτικές κινήσεις. «Ένας παλιός φίλος είναι πάντα καλύτερος από δύο καινούργιους», επιμένουν όσοι προβλέπουν ότι κάποια στιγμή το ΑΚΕΛ και το ΔΗΚΟ δεν αποκλείεται να επαναλάβουν ότι αυτά που τους ενώνουν είναι περισσότερα από όσα τους χωρίζουν, όπως έκαναν το 2003 και το Εξάλλου η ιστορία διδάσκει ότι στην πολιτική το μόνο σίγουρο είναι το «ποτέ μην πεις ποτέ». ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΧΡΗΣΤΟΥ Διχάζει ακόμη η Προεδρία της Κομισιόν Ψυχρό το κλίμα μεταξύ Βερολίνου-Λονδίνου με τη Γερμανίδα καγκελάριο Άνγκελα Μέρκελ να μην αποκλείει λύση εκτός Ευρωζώνης Του IAN TRAYNOR THE GUARDIAN Ρήγμα στους κόλπους της Ευρώπης προκαλεί η σοβούσα διένεξη μεταξύ Γερμανίας και Βρετανίας γύρω από την υποψηφιότητα του πρώην πρωθυπουργού του Λουξεμβούργου Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ στην προεδρία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Η επιμονή των δύο στρατοπέδων ανέδειξε μάλιστα τον Ιταλό πρωθυπουργό Ματέο Ρέντσι σε καθοριστικό παράγοντα των εξελίξεων στην ηγεσία της Ευρώπης. Παρά τις προσπάθειές του, ο Βρετανός πρωθυπουργός Ντέιβιντ Κάμερον θα βρεθεί απομονωμένος στη Σύνοδο Κορυφής αυτής της εβδομάδας, αφού οι πιθανότητές του να «στρατολογήσει» τον Ρέντσι δείχνουν μηδαμινές. Την ίδια στιγμή, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Χέρμαν βαν Ρομπέι επεξεργάζεται σχέδιο <<<<<<< Mε απομόνωση κινδυνεύει ο Κάμερον στην επικείμενη Σύνοδο Κορυφής. προτεραιοτήτων για την ερχόμενη πενταετία, στον απόηχο των ευρωεκλογών και της υποχώρησης της εμπιστοσύνης των ψηφοφόρων στους ευρωπαϊκούς θεσμούς και στην πολιτική λιτότητας, όπως αυτή αποτυπώθηκε στην κάλπη. Ιταλία και Γαλλία, χρεωμένες και αρνούμενες να αποδεχθούν τις μεταρρυθμίσεις, αποτελούν τα σημαντικότερα προσκόμματα στην αναπτυξιακή προοπτική της Ε.Ε. Ο Ρέντσι και ο Γάλλος πρόεδρος Ολάντ απαιτούν πίστωση χρόνου για την αντιμετώπιση των ελλειμμάτων τους και την εξαίρεση ορισμένων κατηγοριών κρατικών δαπανών από τον υπολογισμό του ελλείμματος. Οι συζητήσεις μεταξύ Βαν Ρομπέι και Ρέντσι την Τετάρτη εξασφάλισαν τη συμφωνία του Ιταλού πρωθυπουργού στην υποψηφιότητα Γιούνκερ, παρά τις διαφωνίες του Ντέιβιντ Κάμερον. Η εκστρατεία του Βρετανού πρωθυπουργού κατά της υποψηφιότητας Γιούνκερ κορυφώθηκε την εβδομάδα που μας πέρασε, με τον κ. Κάμερον να προσπαθεί να προσελκύσει -χωρίς επιτυχία- τους ηγέτες Σουηδίας, Ολλανδίας και Γερμανίας στο πλευρό του. Απειλές για έξοδο Το περασμένο Σαββατοκύριακο, ο Βρετανός πρεσβευτής στην Ε.Ε. Αϊβαν Ρότζερς παρέθεσε δείπνο στους 27 απεσταλμένους των κρατών-μελών της Ένωσης, στις Βρυξέλλες. Κατά τη διάρκεια του δείπνου, ο Βρετανός διπλωμάτης εξαπέλυσε οξεία επίθεση κατά του Φαβορί για την προεδρία της Κομισιόν παραμένει ο πρώην πρωθυπουργός του Λουξεμβούργου, παρά τις έντονες αντιδράσεις της Βρετανίας. ΕPA Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ, επαναλαμβάνοντας τις βρετανικές προειδοποιήσεις περί εξόδου της χώρας του από την Ένωση σε περίπτωση ανάδειξης του Λουξεμβούργιου πολιτικού στο τιμόνι της Ε.Ε. Δύο ημέρες αργότερα, ο Ντέιβιντ Κάμερον δημοσίευε ταυτόχρονα άρθρο γνώμης σε πολλές ευρωπαϊκές εφημερίδες, χαρακτηρίζοντας τον Γιούνκερ ακατάλληλο. Σύμφωνα με δημοσιογραφικές πληροφορίες, η κ. Μέρκελ αποφάσισε το φθινόπωρο να συνταχθεί με την υποψηφιότητα Γιούνκερ. «Παρότι η Γερμανίδα καγκελάριος δεν είναι οπαδός του πρώην πρωθυπουργού του Λουξεμβούργου, ανησυχεί περισσότερο για τη χρονική επιμήκυνση της διένεξης και τη μετεξέλιξή της σε αντιπαράθεση Γερμανίας - Βρετανίας. Για τον λόγο αυτό θέλει ο Γιούνκερ να έχει εκλεγεί το αργότερο μέχρι τα τέλη Ιουνίου», αναφέρει Ευρωπαίος διπλωμάτης. Σε μία προσπάθεια εξεύρεσης συμβιβαστικής λύσης, έστω και την τελευταία στιγμή, η Γερμανίδα καγκελάριος άφησε την Πέμπτη να εννοηθεί ότι θα αποδεχόταν την ανάδειξη πολιτικού προσώπου εκτός Ευρωζώνης για την προεδρία της Κομισιόν. Προς επίρρωση της θέσης της, η κ. Μέρκελ χρησιμοποίησε ως δήθεν τυχαίο παράδειγμα ενός τέτοιου κατάλληλου προσώπου την προσκεκλημένη της στο Βερολίνο, Δανή πρωθυπουργό Χέλε Τόρνινγκ-Σμιτ. Η διένεξη αποκάλυψε ρήγμα στους κόλπους, όχι της ίδιας της Ε.Ε., αλλά στο εσωτερικό των ευρωπαϊκών συντηρητικών κομμάτων, με τις διαχωριστικές γραμμές να τίθενται πλέον μεταξύ της φιλελεύθερης, ευρω-μινιμαλιστικής Δεξιάς, που εκφράζει ο Βρετανός πρωθυπουργός, και της παραδοσιακής Χριστιανοδημοκρατικής Δεξιάς, του CDU της κ. Μέρκελ.

7 07-POLITIKI_Master_cy 20/06/14 23:00 Page 7 Κυριακή 22 Ιουνίου 2014 ΠΟΛΙΤΙΚΗ Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ l 7 Αργεί ακόμη το φθηνό ηλεκτρικό ρεύμα Η «ενδιάμεση λύση» η εκκίνηση της οποίας δόθηκε το 2012 πάει σε βάθος χρόνου με αποτέλεσμα η τιμή να ανεβαίνει συνεχώς Του ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΤΟΜΑΡΑ <<<<<<< Οι τεχνοκρατικές εκτιμήσεις βλέπουν μείωση των τιμολογίων, μόνο στην περίπτωση που εξασφαλιστεί τιμή αγοράς ΦΑ από τη ΔΕΦΑ μέχρι τα 12 δολάρια. Η μείωση της τιμής του ηλεκτρικού ρεύματος παραμένει βασική επιδίωξη της Αρχής Ηλεκτρισμού, οι τεχνοκράτες της οποίας θα σταθμίσουν όλα τα δεδομένα, όταν ανοίξουν οι φάκελοι με τις οικονομικές προσφορές. Αν κάποιος επιχειρήσει ένα flash back στην προσπάθεια της κυπριακής πολιτείας να εφοδιάσει την εσωτερική αγορά με φυσικό αέριο μέχρι την εμπορική εκμετάλλευση των κοιτασμάτων της Κυπριακής ΑΟΖ, θα βρεθεί πρόσωπο με πρόσωπο με την κακοδαιμονία που μαστίζει τον δημόσιο βίο αυτού του τόπου από Ανεξαρτησίας. Η «ενδιάμεση λύση», όπως έχει βαφτιστεί το όλο εγχείρημα, συνεχίζει να παραπαίει ανάμεσα στη γραφειοκρατία, αλλά κυρίως στο ασφυκτικό κομματικό πρέσινγκ στο όνομα του δημόσιου συμφέροντος. Από τη λογική αυτή δεν αποτέλεσε εξαίρεση η ενδιάμεση λύση, παρά την εκφρασμένη πρόθεση δύο κυβερνήσεων (Χριστόφια και Αναστασιάδη) να εφοδιάσουν το συντομότερο δυνατόν την εσωτερική αγορά με φθηνό καύσιμο, για σκοπούς παραγωγής φθηνής ηλεκτρικής ενέργειας. Η διαδικασία υλοποίησης της ενδιάμεσης λύσης, η εκκίνηση της οποίας δόθηκε το 2012, συνεχίζεται και ουδείς από τους άμεσα εμπλεκόμενους τεχνοκράτες, είναι σε θέση να προσδιορίσει χρονικά την κατάληξή της. Τουναντίον, εκφράζονται σοβαρές επιφυλάξεις, ότι και η δεύτερη δημόσια προσπάθεια ανεύρεσης προμηθευτή θα έχει την τύχη της πρώτης. Σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο το ερώτημα που άρχισε να τίθεται και πάλι έντονα είναι, το τι θα πράξει η κυβέρνηση, στην περίπτωση που το αποτέλεσμα της δημόσιας διαδικασίας κριθεί ότι δεν εξυπηρετεί τον αντικειμενικό στόχο που είναι μείωση του ηλεκτρικού ρεύματος. Ο πήχης στα 12 δολάρια Η τεχνική αξιολόγηση των τεσσάρων προσφορών που έχουν κατατεθεί, έχει βάλει την όλη διαδικασία σε πορεία αντίστροφης μέτρησης προς το σημείο τερματισμού, όμως οι εκτιμήσεις που υπάρχουν δεν αφήνουν και πολλά περιθώρια αισιοδοξίας. Το ισχνό ενδιαφέρον που επέδειξαν εταιρείες σε σχέση με την πρώτη προσπάθεια αναζήτησης προμηθευτή είναι ενδεικτικό του κλίματος που επικρατεί. Η αξιολόγηση των τεχνικών προσφορών και η πρόκριση δύο εκ των τεσσάρων εταιρειών ή κοινοπραξιών στον τελικό γύρο, θα βάλει στο παιχνίδι και την Αρχή Ηλεκτρισμού, από τη στάση της οποίας θα εξαρτηθεί εν πολλοίς, αν η ΔΕΦΑ φθάσει σε συμφωνία με μία εκ των εταιρειών που θα προκριθούν στον τελικό γύρο διαπραγματεύσεων. Εδώ εκτιμάται ότι θα αρχίσουν τα δύσκολα. Από τεχνοκρατικής απόψεως, ανεπίσημα πάντα, αφήνεται να διαρρεύσει ότι στην περίπτωση που η καλύτερη τιμή κάποιας προσφοράς είναι πάνω από τα 12 δολάρια, τότε δεν εξυπηρετείται η κυβερνητική επιδίωξη, που είναι η μείωση της τιμής του ηλεκτρικού ρεύματος μέσω της ενδιάμεσης λύσης. Κύκλοι της ΑΗΚ σε τεχνοκρατικό επίπεδο έλεγαν στην «Κ» ότι βασικό μέλημα του ημικρατικού οργανισμού είναι η πραγματική μείωση των τιμολογίων, κάτι που μπορεί να επιτευχθεί μόνο με την αγορά ΦΑ σε τιμές κάτω από αυτές του μαζούτ και ντίζελ που χρησιμοποιεί ο ημικρατικός οργανισμός στις βασικές μονάδες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. Τιμή που ΚΥΠΕ ανεπίσημα, όπως υποστηρίζεται, δεν πρέπει να ξεπερνά το φράγμα των 12 δολαρίων ανά mbtu. Οι ίδιοι κύκλοι μας έλεγαν επίσης ότι στην περίπτωση που η καλύτερη τιμή δεν εξυπηρετεί τον συγκεκριμένο στόχο, σε αυτή την περίπτωση όλα τα δεδομένα θα τεθούν ενώπιον του διοικητικού συμβουλίου του ημικρατικού οργανισμού, το οποίο θα πάρει και την τελική απόφαση. Τι θα πράξει η κυβέρνηση; Στην περίπτωση που από τεχνοκρατικής απόψεως κριθεί ότι η τιμή πώλησης ΦΑ δεν είναι συμφέρουσα από τις τιμές με τις οποίες αγοράζει σήμερα μαζούτ και ντίζελ η ΑΗΚ, μια ενδεχόμενη περίπτωση αποτροπής ναυαγίου της παρούσας διαδικασίας είναι η ύπαρξη προσφοράς, η οποία όμως θα κινείται κάτω από τα 14,75 δολάρια ανά mbtu, που ήταν η καλύτερη τιμή της ρωσικής ITERA στην πρώτη διαδικασία που κρίθηκε μη συμφέρουσα. Κύκλοι εντός της ΔΕΦΑ άφηναν να νοηθεί στην «Κ» ότι στην τελική διαδικασία του πάρε δώσε με προμηθευτή και αγοραστή του ΦΑ θα ληφθούν υπόψη και άλλοι παράγοντες πέρα από το οικονομικό σκέλος. Κάτι που ενδεχομένως να αποτελέσει καθοριστικό παράγοντα, ούτως ώστε το όλο εγχείρημα να έχει αίσιο τέλος. Από κυβερνητικής πλευράς αφήνεται να νοηθεί ότι ένας τέτοιος παράγοντας ενδεχομένως να είναι ο συνδυασμός της ενδιάμεσης λύσης με τις ευρύτερες επιδιώξεις και σχεδιασμούς της Λευκωσίας σε ζητήματα υποδομών ενέργειας. Αυτό προϋποθέτει ότι οι εταιρείες που θα προκριθούν να διαθέτουν την απαραίτητη τεχνογνωσία αλλά και τη βούληση να επενδύσουν κυρίως στην δημιουργία ενεργειακών υποδομών.

8 08-PARAPOLITIKA_Master_cy 20/06/14 22:32 Page 8 8 l Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ Κυριακή 22 Ιουνίου 2014 Βγαίνουμε στις αγορές με χαμηλές πτήσεις! Ο Χάρης και η παρέα του Βγήκαμε για καλά στις αγορές με το ομόλογο της περασμένης Τετάρτης κι ο Χάρης Γεωργιάδης πρόσθεσε ακόμα ένα αστέρι στις πολιτικές του επωμίδες. Εύγε στον υπουργό Οικονομικών για τη σοβαρότητα που τον διακρίνει, καθώς πήρε ένα καράβι ναυαγισμένο, το μπατάρισε και το έβγαλε «νούσιμα» στο πέλαγος του διεθνούς παζαριού. Το «εύγε» προεκτείνεται και στην κυβέρνηση Αναστασιάδη και στον Πρόεδρο προσωπικά, ο οποίος ακούει στον υπουργό και τον στηρίζει. Κι αν η «παρέα του English School» συνεχίσει να πορεύεται τόσο νούσιμα και συνετά, σε άλλο ένα χρόνο μέσα θα έχει όχι μόνο τη στήριξη του Προέδρου αλλά θα εξασφαλίσει και την αναγνώριση όλης της κοινωνίας, αφού έχει ήδη αποδείξει ότι ξέρει να παίζει και hard ball, εξασφαλίζοντας την εμπιστοσύνη των διεθνών αγορών! Βatter up guys! Χαμηλές πτήσεις Κι ενώ ο Χάρης δείχνει το δάσος άλλοι στην κυβέρνηση κοιτάνε το δάκτυλο. Ο λόγος για το γελοίο παίγνιο με τις αεροπορικές μετακινήσεις του Προέδρου της Δημοκρατίας. Όταν ο κ. Χριστόφιας, μετά από συμβουλή του Υπουργείου Οικονομικών αγόρασε ώρες πτήσεις από ιδιωτική εταιρεία, ο ΔΗΣΥ ως αντιπολίτευση διερρήγνυε τα ιμάτιά του και μάλιστα το είχε ως ένα από τα βασικά του όπλα στην προεκλογική εκστρατεία των προεδρικών εκλογών. Τώρα ο νυν Πρόεδρος της Δημοκρατίας έκανε κάτι που στην ευρωπαϊκή πολιτική αντίληψη και ηθική όχι μόνο δεν χωράει αλλά αντίθετα προκαλεί. Και δεν έφτανε αυτό έβγαλε και ανακοίνωση για να δικαιολογήσει ότι αποδέχθηκε ως δώρο τη χρήση του ιδιωτικού αεροσκάφους ενός φίλου του επιχειρηματία. Κάτι που έκαναν και άλλοι Πρόεδροι πριν από τον Χριστόφια, χρησιμοποιώντας κατά καιρούς το αεροσκάφους του γνωστού Κύπριου επιχειρηματία μακαρίτη Γώγου Παρασκευαΐδη. Οι εποχές εκείνες που όλα θεωρούνταν θεμιτά και κανείς δεν διαμαρτυρόταν, παρήλθαν υποτίθεται διότι τα παρεπόμενα εκείνων των «θεμιτών» τα βιώνει όλος ο φορολογούμενος κόσμος σκληρά στο πετσί του. Τώρα βλέπουμε να επιστρέφουμε στις παλιές κακές συνήθειες Και το ερώτημα του Ιανού είναι: δεν υπάρχει δίπλα από τον Πρόεδρο ένας σύμβουλός με «κρύο αίμα» να σκέφτεται τα παρεπόμενα μιας επόμενης κίνησης; Ναι, ο Πρόεδρος χρειάζεται να έχει τη δυνατότητα να αγοράζει ώρες πτήσης, τουλάχιστον για έκτακτες περιπτώσεις. Να το κάνει, όπως πρέπει, κανονικά και με το Πανοραμική φωτογραφία της τελευταίας συνόδου του Εθνικού Συμβουλίου, το οποίο ήπιε τον χυμό του, έφαγε τ αλμυρά του και φυσικά συζήτησε τις τελευταίες εξελίξεις στο Κυπριακό (!) ώστε να κερδίσουμε το blame game! Την ίδια ώρα στη μακρινή Μέση Ανατολή βρίσκεται σε εξέλιξη ένας πόλεμος των τζιχαντιστών του ISIS κατά πάντων των «απίστων», για τον οποίον ανησυχούν οι πάντες πλην του Εθνικού μας Συμβουλίου, διότι προφανώς δεν μας αγγίζει ως Κύπρο Άου! νόμο και διά του προϋπολογισμού. Τα άλλα είναι κουβέντες του αέρα. Θύμωσε και τα είπε Ο πρόεδρος του ΔΗΣΥ Αβέρωφ Νεοφύτου χαρακτήρισε εγκληματική την αμέλεια του τραπεζικού συστήματος να αναδιαρθρώσει βιώσιμα δάνεια και προειδοποίησε ότι η αμέλεια αυτή εγκυμονεί κινδύνους για την προσπάθεια που γίνεται από την κυβέρνηση για ανάκαμψη της οικονομίας. Ο κ. Νεοφύτου είπε επίσης ότι η μη εφαρμογή της εγκυκλίου της ΚΤ θα έχει ως αποτέλεσμα, να αυξάνονται τα μη εξυπηρετούμενα και είναι θέμα χρόνου αυτά να φθάσουν το 100%». Μα αγαπητέ Αβέρωφ, δεν υπάρχει «ενδιάμεση λύση» στο πρόβλημα και δεν μπορούν να υπάρξουν δύο μέτρα και δύο σταθμά Καρχαρίες και μαρίδα Μου έβαλες ιδέες πρόεδρε Αβέρωφ. Από τον επόμενο μήνα να σταματήσω να πληρώνω τις δόσεις μου στην τράπεζα. Τι δηλαδή εγώ θα είμαι ένας από τους ηλίθιους που πληρώνουν και μετά σφίγγονται για να βγάλουν το μήνα; Και να βλέπω τους μεγαλοοφειλέτες που χρωστάνε 200 και 300 εκατ. να εμφανίζονται σε εκδηλώσεις δίπλα από την πολιτική ηγεσία λες και δεν τρέχει τίποτα Αμ οι άλλοι; Εκείνοι οι 127 που χρωστάνε στο Φόρο Εισοδήματος 165 εκατ., χωρίς ο «Νόμος ο παλληκαράς» να συγκινείται! Το ξέρω ότι οι καρχαρίες καταπίνουν τη μαρίδα αλλά καμιά φορά αποκτά νόημα και ο ηρωικός θάνατος τώρα που τα σπίτια είναι γεμάτα G3 Θίασος επί σκηνής Και πάνω που είχα αμφιταλαντευόμουν κατά πόσον να κηρύξω ή όχι τραπεζική ανυπακοή, επικοινώνησε μαζί μου πηγή της στήλης, στην οποία εξέφρασα την αμφιταλάντευσή μου. Σταμάτα τις βλακείες, μου είπε, και συνέχισε να πληρώνεις τις δόσεις σου, διότι οι πολιτικοί δεν δίνουν συμβουλές. Παραστάσεις δίνουν σαν θίασος επί σκηνής Μπορώ να σου αραδιάσω, συνέχισε, δηλώσεις των ιδίων πριν από κάμποσους μήνες ΚΥΠΕ Ο ΗΡΩΣ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ Χάρης Γεωργιάδης Ο υπουργός Οικονομικών Χάρης Γεωργιάδης, λόγω του ότι έβγαλε την Κύπρο στις διεθνείς αγορές ένα χρόνο ενωρίτερα. Τώρα κ. υπουργέ μένει εκτός από τους αριθμούς να ευημερήσουν και οι άνθρωποι. Η στήλη εύχεται να το επιτύχετε κι αυτό ένα χρόνο ενωρίτερα! που έλεγαν άλλα! Μου έστειλε λοιπόν το παρακάτω σημείωμα: «Θυμίστε στον κ. Αβέρωφ Νεοφύτου ότι επίσης εγκληματική ήταν η παροχή δανείων αβέρτα από τις τράπεζες την περίοδο που ήταν οι φίλοι του στην Τράπεζα Κύπρου, τη Λαϊκή και από τους οποίους έφτασε να ζητήσει να δίνουν οικιστικά δάνεια δεχόμενοι ακόμα και μετοχές ως εγγύηση. Μάλιστα άμα κοιτάξετε, σε συνέντευξή του στο Στοκγουότς, συμβούλευε τον Χριστόφια να πιει καφέ με τον Κουννή και τον Ηλιάδη για να τον συμβουλεύσουν τι να κάνει». Scripta manent! Το φάντασμα της SHELL Οι δυσοίωνες προβλέψεις για το θέμα της ενδιάμεσης λύσης επαναφέρουν στην μνήμη τα όσα έλεγαν δημοσίως αντιπολιτευόμενα πρωτοκλασάτα κομματικά στελέχη και τεχνοκράτες, οι οποίοι το 2009 κατακεραύνωναν την κυβέρνηση Χριστόφια για την πρόθεσή της να δώσει στη Shell συμβόλαιο για εφοδιασμό της αγοράς με ΦΑ για 20 με 25 χρόνια. Μάλιστα, κάποιοι εξ αυτών με την καχυποψία των under the table συμφωνιών έφθασαν σε σημείο να φωνάζουν δημοσίως ότι η Κύπρος θα πετάξει ευρώ με τη σέσουλα την ώρα που σε τρία χρόνια θα είχαμε δικό μας αέριο. Πέρασαν πέντε χρόνια η Κύπρος στην καλύτερη των περιπτώσεων θα έχει δικό της αέριο μετά το 2016 και το χειρότερο, τα ίδια πρόσωπα μέχρι σήμερα συνεχίζουν να φλομώνουν τους καταναλωτές με εύηχα συνθήματα για φθηνό ηλεκτρικό ρεύμα. Γράφει Ο ΙΑΝΟΣ ΑΜΕΡΩΤΑ / Γράφει ο ΔΗΜΗΤΡΗΣ Μ. ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ Το μέτρο το εκλογικό ΒΟΛΕΣ / Γράφει ο ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΑΠΑΡΗΣ Καλύτεροι οι δωρητές από τους επενδυτές Ζούμε σε μία χώρα που σε μία πενταετία πάμε τέσσερις φορές στις κάλπες. Προεδρικές, Ευρωεκλογές, Βουλευτικές, Δημοτικές. Κατά μέσο όρο κάθε 1,25 χρόνια έχουμε πολιτειακές εκλογές. Αφήνω έξω τις εσωκομματικές εκλογικές διαδικασίες, που μπορεί να μην αφορούν το σύνολο της κοινωνίας αλλά τα μέλη ενός εκάστου των κομμάτων, σίγουρα όμως αυξάνουν τις πολιτικές διακηρύξεις από τους πολιτικούς - υποψήφιους. Ζούμε λοιπόν σε μια χώρα που η πολιτική διεργασία αναλώνεται σε εκλογικές μάχες. Με τι μυαλό και ποια λογική οι πολιτικοί μας να κάτσουν να παράγουν πραγματική πολιτική, όταν σκέφτονται συνεχώς πως σε ένα χρόνο θα έχουν εκλογές; Με τι κότσια να συγκρουστούν με κατεστημένα και συντεχνίες, όταν ξέρουν πως στους επόμενους μήνες θα πάνε για προεκλογική επίσκεψη; Πώς περιμένουμε να καθαρίσουν οι στάβλοι του Αυγεία και να κλείσουν συνδικαλιστικά «μοναστήρια» και «βατικανά», όταν επικρατεί παντού και πάντοτε η ατάκα: Κρύψε να περάσουμε. Οι πολλές, συνεχείς και συχνές εκλογικές αναμετρήσεις είναι σίγουρα ένας παράγοντας, που διαχρονικά μείωσε τα αντανακλαστικά της πολιτικής στην Κύπρο. Ευνούχισε την αξία της και είναι ένας σημαντικός λόγος που σπάνια συναντάμε τολμηρούς πολιτικούς στον τόπο. Η μείωση των εκλογικών αναμετρήσεων θα αυξήσει σίγουρα τις πιθανότητες για πραγματική παραγωγή πολιτικής. Θα δώσει τη δυνατότητα στους πολιτικούς, ξέροντας πως η επόμενη εκλογική αναμέτρηση απέχει χρονικά, να προχωρήσουν σε αποφάσεις επώδυνες αλλά αναγκαίες για τους ψηφοφόρους τους, χωρίς να πρέπει να επικαλούνται την Τρόικα και άλλους τρίτους για την ανάγκη εφαρμογής τους. Από εκεί και πέρα βέβαια, υπάρχουν και πολλά άλλα που πρέπει να γίνουν για να φτάσουμε σε ένα υποφερτό επίπεδο πολιτικής. Πρώτα-πρώτα θα πρέπει να συζητήσουμε τον ρόλο της Βουλής που πρέπει να πάψει να είναι χώρος παραγωγής ατάκας και μαγειρείο λαϊκισμού. Υπάρχουν σήμερα αρκετές κοινοβουλευτικές επιτροπές που λειτουργούν ως λαϊκά δικαστήρια, καταδικάζοντας ερήμην, και η έγνοια των βουλευτών να είναι οι δηλώσεις τους στο αίθριο της Βουλής. Τον λαϊκισμό στην Κυπριακή πολιτική σκηνή υποβοηθάει σαφώς και το χαμηλό εκλογικό μέτρο. Όταν για να περάσεις την πόρτα της Βουλής χρειαζόσουν το 2011 ως κόμμα, και με βάση το 1,78% ως εκλογικό μέτρο, μόλις ψήφους, αναλογιστείτε με ποιο τρόπο πολιτεύονται οι μικροί για να διατηρήσουν αυτά Το επίπεδο μιας ομάδας το ανεβάζουν οι παίκτες και όχι οι οπαδοί. Οι οπαδοί και οι φίλαθλοι θα ασχοληθούν ξανά με το άθλημα, όταν δουν την ομάδα και το πρωτάθλημα να αλλάζει επίπεδο. Στο γήπεδο όμως, όχι στις διακηρύξεις, στα πάνελ και στις κάμερες. τα ποσοστά. Αν θέλουμε να κάνουμε την ίδια άσκηση και στις ευρωεκλογές που είχαμε τον περασμένο μήνα, το εκλογικό μέτρο θα ήταν μόλις ψήφους. Δεν μπορούμε ως χώρα, να είμαστε έρμαιο ανθρώπων και βουλευτών που απώτερός τους στόχος είναι η διατήρηση της έδρας τους. Αναντίλεκτα είτε είναι αντιδραστικοί, είτε λαϊκιστές μέχρι εσχάτων και με τα περιθώρια συνεννόησης και συνεργασίας με άλλους βουλευτές και κόμματα να είναι σαφώς περιορισμένα. Το επίπεδο μιας ομάδας το ανεβάζουν οι παίκτες και ο προπονητής και όχι οι οπαδοί και οι φίλαθλοι. Οι λογικές του «Ο κάθε λαός έχει και τους πολιτικούς που του αξίζει» προσωπικά δεν με βρίσκουν σύμφωνο. Η ιστορική φράση του Δέρβη για τους ζωππόβορτους λέχθηκε πριν από εβδομήντα χρόνια, και από τότε σίγουρα έχουν αλλάξει πολλά. Οι οπαδοί και οι φίλαθλοι θα ασχοληθούν ξανά με το άθλημα, όταν δουν την ομάδα και το πρωτάθλημα να αλλάζει επίπεδο. Στο γήπεδο όμως, όχι στις διακηρύξεις, στα πάνελ και στις κάμερες. Με κουτοπονηριές και αφελείς προσεγγίσεις του τύπου «Τα αρνιά θα έρθουν στο μαντρί», φοβάμαι πως θα πέφτουμε κατηγορία κάθε χρόνο. Σε μία κοινωνία που αλλάζει θα πρέπει να αλλάξει και να εκσυγχρονιστεί και ο εκλογικός νόμος. Η σύμπτυξη εκλογών, η αλλαγή του εκλογικού μέτρου, η οριζόντια εκλογή βουλευτών επικρατείας είναι σίγουρα μέρος αυτής της λογικής. Είναι αρκετά; Προφανώς και όχι. Είναι όμως μια καλή αρχή για να κάνουμε και τα επόμενα βήματα. Πολεμούμε τους δωρητές και εκλιπαρούμε τους επενδυτές. Αυτό και αν είναι τρέλα. Είμαστε τελικά μία πολιτεία, που ζει για τη συνωμοσιολογία και πεθαίνει για το κουτσομπολιό. Επί της ουσίας μηδέν. Δεν φαίνεται να μαθαίνουμε, ούτε από τα παθήματά μας ούτε και από τις καταστροφές. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης έκανε το απλό. Πήρε τον πολυεκατομμυριούχο συμμαθητή του Κρις Λαζαρή στο Λονδίνο και του έστειλε το ιδιωτικό του αεροπλάνο, για μία δουλειά, όχι για τον ίδιο, αλλά για τη φτωχούλα Κύπρο. Τα ίδια έκαναν όλοι οι προκάτοχοί του, είτε με τον ένα είτε με τον άλλο τρόπο. Και τότε και σήμερα, οι ίδιες αντιδράσεις, οι ίδιες μικρότητες από τους πολιτικούς αντιπάλους, έτσι για να γίνεται ντόρος και να κερδίζονται δήθεν πολιτικοί πόντοι. Αλήθεια δεν θα ήταν καλύτερα, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας να καλούσε τον πάμπλουτο φίλο του να έλθει στην Κύπρο, είτε για να επενδύσει μερικά από τα περισσεύματά του είτε απλώς για να ανοίξει τα μάτια των εξαπατημένων μικροαστών; Αλήθεια δεν θα ήταν καλύτερα, να αντιγράψουμε τους εβραίους και να καλούσαμε τους ομογενείς να κάνουν κάτι για την πατρίδα τους; Αλήθεια δεν θα ήταν καλύτερα αντί να εκλιπαρούμε τον κάθε «μεγαλοαπατεώνα» για να του ξεπλένουμε τα λεφτά και τη συνείδησή του να προσκαλούσαμε τους επιτυχημένους «συγχωριανούς» μας στην αλλοδαπή, ώστε να μας βοηθήσουν ή, ακόμη καλύτερα, να μας πουν πώς θα αποφύγουμε τις παγίδες; Είναι να απορεί κανείς, τι καλό είδε η Κύπρος από τους Άραβες και όλοι οι Πρόεδροι γεμίζουν τα αεροπλάνα με επιχειρηματίες και πραγματοποιούν μεγαλεπήβολα, τάχα ταξίδια στην Αραβία. Μήπως ξεχάσαμε τη μακέτα μαϊμού και το ξενοδοχείο των επτά αστέρων, που θα πίναμε τον αραβικό καφέ μας; Μήπως ξεχάσαμε τους Κινέζους που θα έκαναν την Κύπρο, μια τεράστια αποθήκη, για να εξάγουν τα προϊόντα τους στην Ευρώπη; Μήπως ξεχάσαμε τους ομόδοξους Ρώσους, που θα έφτιαχναν «ρωμαϊκές αρένες»; Μήπως ξεχάσαμε τα φιλιά και τις θερμές χειραψίες, δεκάδων παράξενων τύπων, οι οποίοι ανέβαιναν τον λόφο του Προεδρικού, τάσσοντας «φούρνους παξιμάδια». Οι ξένοι και αλλόθρησκοι επενδυτές αυτό που επιζητούν είναι «αρπακτές», είναι να πολλαπλασιάσουν τα κέρδη τους, με το λιγότερο δυνατό ρίσκο. Οι δικοί μας, οι ομογενείς, οι πάλαι ποτέ συντοπίτες μας, το μόνο που επιζητούν είναι ένα ευχαριστώ, είναι μία πλακέτα, είναι ένα άγαλμα και σίγουρα δεν Δεν θα ήταν καλύτερα ο Πρόεδρος να καλούσε τον πάμπλουτο φίλο του να έλθει στην Κύπρο, είτε για να επενδύσει μερικά από τα περισσεύματά του είτε απλώς για να ανοίξει τα μάτια των εξαπατημένων μικροαστών; θέλουν με τίποτα να μπλέξουν με την πονηρή γραφειοκρατία, που επιζητά «αρπακτές». Οι Βρετανοί που τόσο, λέμε τάχα ότι απορρίπτουμε, δημιούργησαν ένα σωρό τίτλους τιμής, ακόμη και τον βασιλικό θεσμό, για να τιμούν ανθρώπους, οι οποίοι προσφέρουν προς την πατρίδα τους. Είναι καιρός και εμείς να ανεγείρουμε ένα μνημείο για τον άγνωστο στρατιώτη και να σταματήσουμε να δημιουργούμε μνημεία για τους ήρωες. Τα χρήματα για τα μνημεία, είναι καλύτερα να χρησιμοποιούνται για έργα πολιτισμού, για υποτροφίες σε νέους επιστήμονες και κυρίως για στήριξη των φτωχών και καταφρονημένων. «Τον πλούτο πολλοί εμίσησαν την δόξα ουδείς». Σήμερα που η Κύπρος βρίσκεται στον βούρκο της διαφθοράς και στον βυθό της φτώχιας, είναι καλό να προσγειωθούμε και να παύσουμε να νομίζουμε ότι είμαστε ο ομφαλός της γης. Είναι καιρός να ταπεινωθούμε, να απλώσουμε το χέρι και να ζητήσουμε βοήθεια από τους δικούς μας ανθρώπους, από τους δικούς μας επιστήμονες, από τους δικούς μας εκατομμυριούχους. Τις ημέρες του τρομακτικού «κουρέματος» ψηφίστηκε και η δημιουργία Ταμείου για δωρεές από ξένους. Και όμως ανατράπηκε και αυτό, όπως και τόσες άλλες υποσχέσεις. Το μόνο που μένει, είναι παραδείγματα, όπως το ίδρυμα «Λεβέντη, το οποίο δημιούργησε τη μοναδική πινακοθήκη στη Λευκωσία και στηρίζει τον τόπο του, με χίλιους άλλους τρόπους. Είναι καιρός να ψηφιστεί και ένας νόμος για τους ευεργέτες, γιατί μόνο έτσι θα σωθούμε από τους άσπονδους φίλους μας.

9 09-GNOMES CY_Master_cy 6/20/14 11:49 PM Page 9 Κυριακή 22 Ιουνίου 2014 Ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΜΑΡΚΟΠΟΥΛΙΩΤΗ Η ενεργειακή εξάρτηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης από τρίτες χώρες δεν είναι κάτι νέο. Ξοδεύουμε περισσότερο από ένα δισ. ευρώ καθημερινά για να εισάγουμε το 53% της ενέργειας που χρησιμοποιούμε, γεγονός που μας καθιστά ευάλωτους σε περιόδους κρίσεων κάτι που νιώσαμε τον χειμώνα του 2006 και του 2009, όταν υπήρξαν διακοπές στην παροχή φυσικού αερίου από τη Ρωσία. Το θέμα ήρθε και πάλι στο προσκήνιο μετά τα πρόσφατα γεγονότα στην Ουκρανία. Οι εξελίξεις αυτές έχουν κάνει επιτακτική την ανάγκη δράσης για να μειώσουμε την ενεργειακή μας εξάρτησή από τρίτες χώρες. Έτσι, ύστερα από αίτημα των ηγετών των 28 κρατών-μελών, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε πρόσφατα μία ολοκληρωμένη στρατηγική για την ενίσχυση της ασφάλειας του ενεργειακού εφοδιασμού μας. Κύρια στοιχεία της στρατηγικής αυτής είναι η διαφοροποίηση του εξωτερικού ενεργειακού εφοδιασμού, η αναβάθμιση των ενεργειακών υποδομών της Ευρώπης, η ολοκλήρωση της εσωτερικής αγοράς ενέργειας και η εξοικονόμηση ενέργειας. Η πρότασή μας αναδεικνύει επίσης την ανάγκη συντονισμού των εθνικών αποφάσεων σε θέματα ενεργειακής πολιτικής και τη σημασία μιας ενιαίας ευρωπαϊκής φωνής στις διαπραγματεύσεις με εξωτερικούς εταίρους. Πιο συγκεκριμένα, η πρόταση της Κομισιόν προβλέπει: Διασύνδεση των ενεργειακών μας υποδομών και ολοκλήρωση της εσωτερικής αγοράς ενέργειας. Έτσι θα αντιμετωπίζουμε γρήγορα τυχόν κρίσεις ενεργειακού εφοδιασμού. Διαφοροποίηση της προέλευσης των εισαγωγών ενέργειας και των διαύλων εφοδιασμού. Το 2013, το 39% των εισαγωγών φυσικού αερίου στην Ε.Ε. κατ όγκο προερχόταν από τη Ρωσία, το 33% από τη Νορβηγία και το 22% από τη Βόρεια Αφρική (Αλγερία, Λιβύη). Η Ε.Ε. θα διατηρήσει τις σχέσεις της με αξιόπιστους εταίρους, παράλληλα όμως θα επιδιώξει συμφωνίες με νέες χώρες-εταίρους και διαύλους εφοδιασμού, π.χ. στην περιοχή της Κασπίας Θάλασσας. Αύξηση της εγχώριας παραγωγής ενέργειας μέσω της περαιτέρω ανάπτυξης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και της βιώσιμης παραγωγής ορυκτών καυσίμων. Βελτίωση του συντονισμού των εθνικών ενεργειακών πολιτικών και μία ευρωπαϊκή φωνή στα θέματα εξωτερικής ενεργειακής πολιτικής. Η Επιτροπή προτίθεται να συμμετέχει ήδη από τα πρώτα στάδια στις διαπραγματεύσεις για ενδεχόμενες διακυβερνητικές συμφωνίες με τρίτες χώρες, οι οποίες θα μπορούσαν να επηρεάσουν την ασφάλεια του εφοδιασμού. Αύξηση της ενεργειακής απόδοσης. Δεδομένου ότι τα κτήρια καταναλώνουν το 40% της ενέργειας και το ένα τρίτο του φυσικού αερίου, ο τομέας αυτός μπορεί να παίξει καθοριστικό ρόλο στον περιορισμό των εισαγωγών μας. Η Ευρώπη θέλει να έχει καλές σχέσεις με σημαντικούς προμηθευτές. Όμως, δεν πρέπει να πέσουμε θύματα πολιτικών και εμπορικών εκβιασμών. Η σημερινή κατάσταση αποτελεί μια δοκιμασία για την αποφασιστικότητά και την ενότητά μας. Η κρίση στην Ουκρανία δείχνει για μία ακόμη φορά ότι η ενεργειακή ανεξαρτησία είναι ζήτημα ζωτικής σημασίας για την Ευρώπη. Θα πρέπει να διερευνήσουμε όλες τις δυνατότητες που υπάρχουν ώστε να πετύχουμε αυτό τον στόχο. Αλλά είναι σαφές πως η συνεργασία και η ενοποίηση είναι η μόνη επιλογή μας. Η ολοκληρωμένη στρατηγική που παρουσίασε η Επιτροπή εντάσσεται σε αυτό το πλαίσιο και θα αποτελέσει αντικείμενο συζήτησης στο επερχόμενο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της 26ης και 27ης Ιουνίου. Προσβλέπουμε στη σθεναρή υποστήριξή των 28 ηγετών, καθώς η αύξηση της ενεργειακής ασφάλειας είναι προς το συμφέρον όλων μας. Ο κ. Γιώργος Μαρκοπουλιώτης είναι επικεφαλής της Αντιπροσωπείας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Κύπρο. ΑΠΟΨΕΙΣ Σκληρό πόκερ Mόσχας και Kιέβου Tης ΞENIAΣ KOYNAΛAKH <<<<<<< Οι δύο πλευρές αναζητούν διέξοδο από την κρίση χωρίς να τρωθεί το γόητρό τους και έχοντας αποκομίσει τα μεγαλύτερα οφέλη. Σ ε ένα αδυσώπητο πόκερ εξελίσσεται η σχέση του Ρώσου προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν με τον νεοκλεγέντα Ουκρανό ομόλογό του Πέτρο Ποροσένκο, καθώς τόσο η Μόσχα όσο και το Κίεβο αναζητούν μία διέξοδο από την κρίση στην Ουκρανία, χωρίς όμως να τρωθεί το γόητρό τους και έχοντας αποκομίσει τα μεγαλύτερα δυνατά οφέλη. Οι δύο άνδρες συνομίλησαν στο τηλέφωνο την Πέμπτη, γεγονός που επιβεβαιώνει το επίπεδο επικοινωνίας των δύο πλευρών. Αλλωστε, στις αρχές της εβδομάδας ο Ποροσένκο παρουσίασε μονομερές σχέδιο εκεχειρίας, με στόχο να περιοριστεί η ένταση στο ταραγμένο ανατολικό κομμάτι της χώρας. Βασικό αίτημα της ουκρανικής πλευράς, όμως, είναι ο αφοπλισμός των φιλορώσων ανταρτών στην περιοχή. Πρόθυμος να στηρίξει τις προτάσεις αυτές δήλωσε και ο Πούτιν. Από τα λόγια, όμως, μέχρι την εφαρμογή του σχεδίου η απόσταση είναι μεγάλη και περιλαμβάνει τα κύρια συστατικά μιας χαρτοπαικτικής μονομαχίας: μπλόφες, αντεπιθέσεις και αιφνιδιασμούς. Ητοι: διακοπή της παροχής φυσικού αερίου στην Ουκρανία από τη Μόσχα, γεγονός που πλήττει ολόκληρη την Ευρώπη, ρωσικά στρατεύματα που πηγαινοέρχονται στα σύνορα με την Ουκρανία, ασκήσεις ετοιμότητας, «αντιτρομοκρατικές» επιχειρήσεις, απειλές για νέες κυρώσεις σε βάρος της Ρωσίας. Το σχέδιο Ποροσένκο προβλέπει τη δημιουργία μιας ζώνης ασφαλείας 10χλμ. στα σύνορα και προσφέρει αμνηστία σε όσους δεν έχουν διαπράξει σοβαρά εγκλήματα, ενώ χαράσσει ασφαλή διάδρομο διαφυγής για εκείνους που θα αφοπλιστούν. «Περιμένουμε ότι θα απελευθερωθούν όμηροι και κατειλημμένα κτίρια», εξήγησε ο Ουκρανός πρόεδρος και συμπλήρωσε ότι οι προτάσεις του περιλαμβάνουν κλείσιμο των συνόρων Ουκρανίας - Ρωσίας και αλλαγές στο Σύνταγμα, με στόχο την αποκέντρωση των εξουσιών. Από την πλευρά του ο Πούτιν είχε τηλεφωνικές επαφές με τη Γερμανίδα καγκελάριο Αγκελα Μέρκελ και τον Γάλλο πρόεδρο Φρανσουά Ολάντ. Oι δύο Ευρωπαίοι ηγέτες του ζήτησαν να επαναλάβει τις συνομιλίες για το αέριο με την Ουκρανία. Επιπλέον ο Πούτιν αναμένεται να επικοινωνήσει με τον Αμερικανό ομόλογό του Μπαράκ Ομπάμα «εντός των προσεχών ημερών», όπως ανακοίνωσε την Παρασκευή ο Γιούρι Ουσάκοφ, ο σύμβουλος του Κρεμλίνου για διπλωματικά θέματα. Παρά τη διεθνή κινητοποίηση, όμως, οι μάχες μαίνονται. Η ουκρανική κυβέρνηση συνεχίζει τις επονομαζόμενες «αντιτρομοκρατικές επιχειρήσεις», γύρω από το Ντονέτσκ και το Λουγκάνσκ, σε μια προσπάθεια να ανακτήσει τον έλεγχο από τους αυτονομιστές. Οι απώλειες στις τάξεις των φιλορώσων ανταρτών έχουν αυξηθεί σημαντικά κι έχουν ξεπεράσει τους 200, ενώ οι ουκρανικές δυνάμεις θρηνούν σαφώς λιγότερους νεκρούς. Κι όλα αυτά την ώρα που το ΝΑΤΟ παρακολουθεί ανήσυχο τη συγκέντρωση ρωσικών δυνάμεων στα σύνορα. Μάλιστα ο γ.γ της Συμμαχίας, Αντερς Φογκ Ράσμουσεν, απείλησε με νέες αυστηρότερες κυρώσεις τη Μόσχα. Κλειδί για την αποκατάσταση των σχέσεων Ρωσίας - Δύσης, όμως, παραμένει το φυσικό αέριο. Ο Ρώσος υπουργός Ενέργειας, Αλεξάντερ Νόβακ, προειδοποίησε ότι οι συνομιλίες με την Ουκρανία θα ξαναρχίσουν μόνο όταν η Naftogaz της Ουκρανίας αποπληρώσει το χρέος της, ύψους 1,4 δισ. δολαρίων, που εκκρεμεί από τον Νοέμβριο και τον Δεκέμβριο του Υπενθυμίζεται ότι πέρυσι πάνω από το μισό ρωσικό φυσικό αέριο με προορισμό την Ευρώπη περνούσε από ουκρανικούς αγωγούς. Στις 17 Ιουνίου μία μυστηριώδης έκρηξη κατέστρεψε έναν από αυτούς. Η έκρηξη και η διακοπή θα επιτρέψουν στη Ρωσία να πιέσει την Ε.Ε. για την κατασκευή του South Stream, που έχει παγώσει. «Αν το φυσικό αέριο είναι ένα πολιτικό όπλο, τότε βρίσκεται στα χέρια της ρωσικής κυβέρνησης. Αν είναι πρώτη ύλη, όπως ισχύει σε όλο τον κόσμο, τότε διαπραγματευόμαστε με βάση ένα συμβόλαιο και όχι με κριτήριο αν η Ρωσία συμπαθεί ή όχι την ουκρανική κυβέρνηση», σχολίασε ο Αρσένι Γιάτσενιουκ, μεταβατικός πρωθυπουργός της Ουκρανίας. Στο τελευταίο του τεύχος ο Economist εκτιμά ότι ο Πούτιν προτιμά σίγουρα να μην επέμβει στην Ανατολική Ουκρανία. Μόνο αν κρίνει ότι είναι απολύτως απαραίτητο θα το κάνει. Σκοπός του, όμως, είναι να πείσει τον Ποροσένκο να δεχθεί τους στόχους του, δηλαδή αυτονομία των περιοχών και εγκατάλειψη της φιλοδοξίας για ένταξη σε ΝΑΤΟ και Ε.Ε. Αν, όμως, υποχρεωθεί να επιλέξει ανάμεσα στην εισβολή, με όλους τους κινδύνους και το κόστος που αυτή ενέχει και σε οτιδήποτε μοιάζει με ήττα, ο Πούτιν αναμφισβήτητα θα διαλέξει -έστω ανόρεχτα- να εισβάλει. Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ l 9 Μέσα στο χάος οι Κούρδοι έχουν ευκαιρία Του TIM ARANGO / THE NEW YORK TIMES Η καρέκλα στην οποία κάθεται ο λοχαγός Ιμάντ Μοχάμεντ ανήκει σε διοικητή του ιρακινού στρατού. Το ίδιο και το μικροσκοπικό φλι-τζάνι από το οποίο πίνει το τσάι του, το τασάκι όπου ρίχνει τη στάχτη του, καθώς και το τραπέζι πινγκ πονγκ και ο κυλιόμενος διάδρομος για το τζόγκινγκ έξω από το γραφείο του. «Τα άφησαν όλα πίσω τους», εξηγεί, αναφερόμενος στους στρατιώτες που το έβαλαν στα πόδια την περασμένη εβδομάδα, αφότου οι ισλαμιστές εξτρεμιστές κατέλαβαν το Βόρειο Ιράκ. Ο λογαχός Μοχάμεντ είναι αξιωματούχος στην Πεσμεργκά, την κουρδική δύναμη ασφαλείας που έχει καταλάβει την αεροπορική βάση, άλλοτε έδρα του αμερικανικού στρατού και στη συνέχεια της ιρακινής κυβέρνησης, στο Κιρκούκ. Με αυτόν τον τρόπο διεκδικούν για λογαριασμό των Κούρ-δων τον έλεγχο μιας διχασμένης πόλης, την οποία πολλοί εξ αυτών θεωρούν πνευματική τους πατρίδα. Είναι πλούσια σε πετρέλαιο, επίσης, το οποίο θα επιτάχυνε την προσπάθεια των Κούρδων να εξασφαλίσουν οικονομική ανεξαρτησία και τελικά κρατική οντότητα. Την ώρα όμως που λαμβάνει χώρα η συνέντευξη, υφιστάμενοί του μπαίνουν βιαστικά στο γραφείο, μια βιασύνη που εξηγεί γιατί οι Κούρδοι δεν έχουν αρχίσει ακόμη τους πανηγυρισμούς: υπάρχει υπερβολικά μεγάλη αβεβαιότητα, υπερβολικά πολλές μάχες μπροστά τους. Η ημέρα ξεκινάει με τον λοχαγό να αποστέλλει μονάδα για την υπεράσπιση κουρδικού χωριού στα αγροτικά περίχωρα του Κιρκούκ, που δέχεται επίθεση από σουνίτες μαχητές. Οι άνδρες του αντιμετωπίζουν σκληρή αντίσταση. Χρει-άζονται ενισχύσεις και ζητούν βαρύτερο οπλισμό. «Εχουμε επικίνδυνες μέρες μπροστά μας και πολλές μάχες ακόμη», λέει. Η σουνιτική προέλαση μέσα από τη Μοσούλη προς τον Νότο με κατεύθυνση τη Βαγδάτη αποτελεί καταστροφή για το Ιράκ. Ωστόσο δημιουργεί ελπίδες στους Κούρδους, που ήδη απολαμβάνουν έναν μεγάλο βαθμό αυτονομίας στον Βορρά. Αν μπορούν να υπερασπιστούν τα σύνορά τους και να μην εμπλακούν σε ένα αιματηρό αδιέξοδο μεταξύ ιρακινού στρατού, σιιτών συμμάχων τους και σουνιτών, οι Κούρδοι θα μπορούσαν να βγουν ενισχυμένοι και ίσως να καταφέρουν να εκπληρώσουν το προαιώνιο όνειρό τους για ένα ανεξάρτητο κράτος. Καθώς οι σουνίτες εξτρεμιστές επιχειρούν να διαγράψουν τα σύνορα μεταξύ Ιράκ και Συρίας, τα οποία σχεδίασαν οι αποικιοκρατικές δυνάμεις μετά τον Α Παγκόσμιο Πόλεμο, οι Κούρδοι θέλουν να δημιουργήσουν καινούργια, κατά μήκος μιας λωρίδας γης στο Βόρειο Ιράκ. Ο απώτερος στόχος είναι ακόμη πιο φιλόδοξος: να ενώσουν τις κουρδικές μειονότητες από τέσσερις χώρες: Συρία, Ιράκ, Τουρκία και Ιράν. Προς το παρόν οι Κούρδοι αξιωματούχοι λένε ότι είναι μέρος του Ιράκ, αλλά ισχυρίζονται ότι είναι δικαίωμά τους η ανεξαρτησία, αν την επιλέξουν. «Το λέω Ιράκ πριν και μετά τη Μοσούλη», επισημαίνει ο Φουάντ Χουσεΐν, προσωπάρχης του Μασούντ Μπαρζανί, προέδρου της αυτόνομης κουρδικής περιοχής. «Είναι δύο διαφορετικές περίοδοι. Για μας είναι μια νέα κατάσταση, μια διαφορετική εποχή. Μέχρι αυτήν τη στιγμή, όμως, είμαστε πιστοί στο Σύνταγμα του Ιράκ», προσθέτει. Το ερώτημα βέβαια είναι πόσο καιρό θα διαρκέσει αυτή η αφοσίωση. AKAΡΙΑΙΑ / Της ΕΛΕΝΗΣ ΞΕΝΟΥ Η ανωμαλία ενός κράτους Ακόμα και μετά από αυτό το συγκλονιστικό φονικό, που πατέρας οπλίζει το G3 και σκοτώνει γυναίκα και κόρη και μετά αυτοκτονεί, ενώ ο 14χρονος γιος του αγωνίζεται να κρατηθεί στη ζωή, εμείς βουτάμε ξανά το κεφάλι μας στην άμμο και ακολουθούμε την αγαπημένη μας μέθοδο, εκείνη της στρουθοκαμήλου. «Ένας ψυχοπαθής θα έβρισκε τρόπο να κάνει το φονικό ακόμα κι αν δεν είχε στα χέρια του με τις ευλογίες του κράτους ένα G3» υποστηρίζουμε και με αυτό το τόσο βολικό επιχείρημα, σηκώνουμε ξανά το χαλί για να κρύψουμε από κάτω τα σκατά μας. Και αν δεν αντιληφθούμε πως εδώ δεν πρόκειται για ένα μεμονωμένο περιστατικό αλλά για ένα ακλόνητο τεκμήριο για το πόσο ρευστά είναι πλέον τα όρια μεταξύ παράνοιας και λογικής στη σημερινή πραγματικότητα τότε έχουμε χάσει κάθε ελπίδα να ενοχληθούμε από την ίδια τη βρώμα μας. «Για όσο καιρό συνεχίζεται η ανωμαλία της κατοχής εδάφους της πατρίδας μας είμαστε υποχρεωμένοι να μεριμνούμε και να διασφαλίζουμε την αποτρεπτική δυνατότητα της ΕΦ μας», δήλωσε ο υπουργός Άμυνας, όταν τέθηκε ενώπιόν του το θέμα των φυλαγμένων G3 στις ντουλάπες του καθενός που αύριο ενδέχεται να ξεπεράσει τη γραμμή που χωρίζει τη λογική από την τρέλα. Προφανώς ο κύριος υπουργός δεν έχει αντιληφθεί ούτε και έχει κατανοήσει (όπως και οι υπόλοιποι αμέριμνοι πολιτικοί μας) ότι στο σημείο που έχουμε φτάσει, είναι πολύ πιο επικίνδυνη η γραμμή που χωρίζει τον κάθε πολίτη από την παράνοια και την παραφροσύνη από ό,τι η πράσινη γραμμή. Και προφανώς ο κύριος υπουργός όπως και οι υπόλοιποι αμέριμνοι πολιτικοί μας είναι ανίκανοι για τέτοιου είδους εκτιμήσεις, διότι εδώ και χρόνια η πράσινη γραμμή δεν αποτελεί μόνο το εθνικό μας πρόβλημα αλλά (κυρίως) το εθνικό μας άλλοθι. Ένα άλλοθι πάνω στο οποίο μεγαλούργησε η συνθηματολογία του «Δεν ξεχνώ» ώστε να ξεχάσουμε τι πραγματικά σημαίνει κράτος πρόνοιας και χρηστής διοίκησης και να επιτρέψουμε έτσι, μαζί με τη νεκρή ζώνη, να νεκρώσουν και όλες οι έννοιες που ορίζουν τη χρηστή λειτουργία ενός κράτους. Αποτέλεσμα: Να βγαίνει σήμερα συσσωρευμένη η βρώμα αυτού του κράτους το οποίο εδώ και χρόνια σαπίζει κάτω από το άλλοθι της πράσινης γραμμής. Κάτω από αυτό το άλλοθι ότι αγωνιζόμαστε εναντίον του ψευδοκράτους, επιτρέψαμε τη μετατροπή μας σε ένα κράτος που ψεύδεται ασυστόλως προκειμένου να συντηρεί την ψευδαίσθηση ότι μεριμνεί για τους πολίτες του. Κάτω από αυτό το άλλοθι επιτρέψαμε τη δημιουργία ενός τερατουργήματος το οποίο δεν έχει κανένα υπόβαθρο κοινωνικής πρόνοιας και κανένα σοβαρό θεσμό μέριμνας. Εκείνο που πετύχαμε δηλαδή τόσα χρόνια με ένα «Δεν ξεχνώ» είναι να χτίζονται καριέρες, να πέφτουνε μίζες, να εξαπλώνεται η διαφθορά και η διαπλοκή και να πυροβολείται καθημερινά η κοινωνική συνείδηση από τα πυρά της τάχα μου εθνικής συνείδησης. Κι αν θεωρείτε πως όλα αυτά που περιγράφω δεν συνδέονται με τον τρόπο που αντιμετωπίζουμε το συγκεκριμένο φονικό, τότε λυπούμαι να σας πληροφορήσω πως εξακολουθείτε να κοιτάτε το δέντρο και να αγνοείτε το δάσος. Διότι αν ακόμα και σήμερα που η βρώμα έχει γίνει αφόρητη το κράτος επιμένει ότι εκείνο από το οποίο απειλούμαστε είναι η ανωμαλία της κατοχής της πατρίδας μας τότε σημαίνει πως εξακολουθεί να μην έχει καμία επαφή με την πραγματικότητα. Εμείς ωστόσο ως πολίτες αυτού του σαπισμένου κράτους οφείλουμε επιτέλους να αποκτήσουμε επαφή με την πραγματικότητα και να αντιληφθούμε πως ο μεγαλύτερος κίνδυνος δεν είναι η ανωμαλία της κατοχής της πατρίδας μας αλλά η δική μας ανωμαλία, του καθενός προσωπικά, που κοιτάζουμε την πάρτη μας, που χρόνια τώρα βολευόμαστε με την ανεπάρκεια, τη μετριότητα και την ανικανότητα, που χάσαμε την κοινωνική μας συνείδηση, που ανεχτήκαμε την έλλειψη κοινωνικού κράτος και που αποδεχτήκαμε ως φυσιολογική την ανωμαλία να διαχωρίζουμε τη θέση και τη στάση μας από την ουσία, εις ονόματι της διαχωριστικής γραμμής. elenixenou11@gmail.com

10 10-EPISTOLES CY_Master_cy 6/20/14 9:33 PM Page l Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΑΠΟΨΕΙΣ Κυριακή 22 Ιουνίου 2014 Το διεθνές περιβάλλον και οι επιλογές μας Του ΑΝΔΡΕΑ ΘΕΟΦΑΝΟΥΣ Eνα από τα ζητήματα που συζητούνται έντονα τον τελευταίο καιρό είναι οι εξωτερικοί προσανατολισμοί της Κυπριακής Δημοκρατίας. Η συζήτηση αυτή σχετίζεται και με τις εξελίξεις στο Κυπριακό, καθώς και με ενεργειακά ζητήματα. Διά μέσου των αιώνων οι συμμαχίες και οι συνεργασίες που αναπτύσσει ένα κράτος επηρεάζουν άμεσα την ασφάλεια και την ευημερία του. Στη σημερινή συγκυρία που υπάρχει ένα ασταθές και συνεχώς μεταβαλλόμενο περιβάλλον οι επιλογές της Κυπριακής Δημοκρατίας είναι πολύ σημαντικές. Η κυβέρνηση θεωρεί ότι η Κύπρος θα πρέπει να αναπτύξει ακόμα πιο στενές σχέσεις συνεργασίας με τη Δύση σε όλα τα επίπεδα. Σε αυτό αποσκοπούσε και η αρχική διακήρυξη του Προέδρου Αναστασιάδη για συμμετοχή στον Συνεταιρισμό για την Ειρήνη και σε μελλοντικό στάδιο ακόμα και στο ίδιο το ΝΑΤΟ. Η κυβέρνηση έχει την πεποίθηση ότι η αναβάθμιση των σχέσεων με τις ΗΠΑ και η συνεχής «ευρωπαϊκοποίηση» των επιλογών της τελικά θα συμβάλει στην καλύτερη δυνατή αξιοποίηση των ενεργειακών κοιτασμάτων, σε μία βιώσιμη λύση του Κυπριακού καθώς και στη διασφάλιση της ασφάλειας και της σταθερότητας. Φαίνεται όμως ότι υπάρχει μια υπερβολή στις εκτιμήσεις αυτές. Για παράδειγμα, η θέση «η Κύπρος ως στρατηγικός εταίρος των ΗΠΑ» που χρησιμοποιήθηκε πρόσφατα δεν ευσταθεί. Οι ΗΠΑ πάντοτε αντιμετώπιζαν και αντιμετωπίζουν την Κύπρο ως μέρος ενός ευρύτερου συνόλου.έτσι από την άλλη προβάλλεται η θέση ότι ενώ η Κύπρος θα πρέπει να ανταποκρίνεται επαρκώς στις υποχρεώσεις της, εξυπηρετούνται καλύτερα τα συμφέροντά της εάν ακολουθεί μία πολυδιάστατη εξωτερική πολιτική. Ιδιαίτερη σημασία επί τούτου αποδίδεται στις σχέσεις και τις ισορροπίες με τη Ρωσία. Η ουσία είναι να αξιολογήσουμε σωστά τα δεδομένα. Ενώ ασχολούμαστε με το σήμερα και καθορίζουμε πολιτική για το αύριο είναι σημαντικό να αντλούμε διδάγματα από την ιστορία και τα μαθήματα που προκύπτουν από αυτά. Σε μία εποχή όπου παρατηρείται προσπάθεια αναθεώρησης της ιστορίας αυτό αποκτά ιδιαίτερη σημασία. Επί τούτου σημειώνονται τρία ιστορικά δεδομένα. Πρώτο, το καλοκαίρι του 1974 η Χούντα των Αθηνών ανέτρεψε τον Πρόεδρο Μακάριο και ακολούθως η Τουρκία εισέβαλε στην Κύπρο. Έχει καταγραφεί κατ επανάληψιν ότι το πραξικόπημα και η εισβολή ήταν προϊόν ευρύτερων διεργασιών για να υποταχθεί η Κυπριακή Δημοκρατία. Κατηγορείτο ο Μακάριος ως η πηγή πολλών κακών στην Κύπρο, η πραγματικότητα όμως είναι ότι με την ανατροπή του Μακαρίου η Κύπρος πνίγηκε στο αίμα. Στις 23 Ιουλίου αποκαταστάθηκε στην Ελλάδα η δημοκρατία στο πρόσωπο του Κωνσταντίνου Καραμανλή και η συνταγματική τάξη στην Κύπρο στο πρόσωπο του Γλαύκου Κληρίδη. Παρά το γεγονός ότι στο πηδάλιο της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Ελλάδος βρίσκονταν πλέον δύο πολιτικοί με σαφείς δυτικούς προσανατολισμούς εν τούτοις η τουρκική θηριωδία δεν αναχαιτίσθηκε από τις ΗΠΑ. Αντίθετα, υπήρξε ανοχή στη συγκεκριμένη επιχείρηση η οποία ολοκληρώθηκε στις 16 Αυγούστου. Έκτοτε η Τουρκία συνεχίζει να πιέζει για τη διάλυση της Κυπριακής Δημοκρατίας, η οποία προσπαθεί να επιβιώσει κάτω από αντίξοες συνθήκες. Δεύτερο, είναι σημαντικό να αξιολογήσουμε ότι μετά την ένταξη της Κυπριακής Δημοκρατίας στην Ε.Ε. επιστεύετο ότι τα δεδομένα θα διαφοροποιούντο άρδην υπέρ της. Παρά ταύτα πολλές φορές σε σχετικούς σταθμούς σημαντικούς για την Τουρκία δεν επιέζετο η Άγκυρα για να μπορέσει να προχωρήσει με τις ευρωπαϊκές της υποχρεώσεις αλλά καλείτο η Κύπρος σε συνεχείς υποχωρήσεις. Υπενθυμίζεται, επίσης, ότι όταν οι Ελληνοκύπριοι είπαν ΟΧΙ στο Σχέδιο Ανάν υπήρχε μια προσπάθεια απονομιμοποίησης του Προέδρου Παπαδόπουλου ο οποίος λοιδορείτο συνεχώς εντός και εκτός Κύπρου.Τρίτο, τον Μάρτιο του 2013 το Eurogroup επέδειξε μία πρωτοφανή βαναυσότητα και προχώρησε σε κούρεμα καταθέσεων, ευνουχίζοντας τη δυναμική της κυπριακής οικονομίας. Αναμφίβολα η Κυπριακή Δημοκρατία αντιμετώπιζε σοβαρά οικονομικά προβλήματα ως αποτέλεσμα απρονοησίας, μετριοκρατίας, ασυδοσίας, διαπλοκής καθώς και απληστίας. Όμως τα προβλήματα ήταν διαχειρίσιμα με τη στοιχειώδη αλληλεγγύη των εταίρων μας. Ο Πρόεδρος Αναστασιάδης ανήλθε στην εξουσία υποσχόμενος την επανεκκίνηση της οικονομίας και την εξυγίανσή της με τη στήριξη της Ε.Ε. και ιδίως των ομοϊδεατών του. Ο τρόπος όμως που οι εταίροι χειρίστηκαν την Κύπρο δείχνει πολλά. Χρησιμοποιήθηκε η Κύπρος ως πειραματόζωο και ο δικός τους άνθρωπος, ο Νίκος Αναστασιάδης, εξευτελίστηκε. Γι αυτούς ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας και ο λαός της Κύπρου ήταν αναλώσιμοι. Λαμβάνοντας λοιπόν όλα τα δεδομένα υπ όψιν θα είναι πολύ επιπόλαιο η Κύπρος να αφεθεί απερίσκεπτα στη φιλοσοφία «ανήκουμε ολοκληρωτικά στη Δύση» και να στρέψει τις πλάτες της σε άλλες προοπτικές και ιδίως στη Ρωσία, μία χώρα όπου οι παραδοσιακές σχέσεις, ιστορικές, οικονομικές, πολιτικές, πολιτιστικές είναι πολύ σημαντικές. Στη σημερινή συγκυρία πέραν των δεσμών με την Ελλάδα, η Κύπρος καλείται να αξιολογήσει τις επιλογές της. Ιδιαίτερη σημασία επί τούτου έχουν οι σχέσεις με την Ε.Ε. (ως κράτος-μέλος) και τις ΗΠΑ αλλά και με τη Βρετανία, τη Ρωσία, το Ισραήλ και την Αίγυπτο. Η γεωγραφική της θέση, οι ιστορικές πραγματικότητες αλλά και το μέγεθος των προβλημάτων υπαγορεύουν στην Κυπριακή Δημοκρατία να καταστεί επιτέλους ένα αποτελεσματικό κράτος, να πολιτεύεται με σοβαρότητα και να ελίσσεται με πραγματισμό και αυτοπεποίθηση. Ο κ. Ανδρέας Θεοφάνους είναι καθηγητής Πολιτικής Οικονομίας και πρόεδρος του Κέντρου Ευρωπαϊκών και Διεθνών Υποθέσεων του Πανεπιστημίου Λευκωσίας. Συναντήθηκαν ΔΗΣΥ και ΑΚΕΛ και αναγνώρισαν ότι υπάρχει πρόβλημα. Συμφώνησαν ότι υπάρχει απαξίωση και κρίση εμπιστοσύνης των πολιτών προς τους πολιτικούς και τους θεσμούς και ότι θα πρέπει να γίνουν ενέργειες για αποκατάσταση της αξιοπιστίας και επαναφοράς της χώρας. Πού κατέληξαν; Σε αλλαγή του εκλογικού νόμου ώστε το εκλογικό μέτρο να ανέλθει στο 5%. Μία ακόμα κίνηση (όπως και όλες όσες προηγήθηκαν η δωρεά του αεροπλάνου, οι λιμουζίνες, οι πτήσεις business class) που ήρθε να καταδείξει πόσο αποκομμένη είναι η πολιτική ηγεσία από την κοινωνία σήμερα. Πόσο διαφορετικά βιώνει και αντιλαμβάνεται την κρίση. Όχι επειδή επί της αρχής η άνοδος του ορίου εισδοχής στη Βουλή είναι λανθασμένη. Αντίθετα υπάρχουν ισχυρά επιχειρήματα που κάποιος μπορεί να προτάξει υπέρ μιας τέτοιας αλλαγής. Αλλά επειδή η χρονική συγκυρία που επέλεξαν ήταν εντελώς λανθασμένη. Δεν μπορεί την ώρα που μιλάς για αποτυχία των θεσμών, που προβάλλεις την ανάγκη να γίνουν βήματα προς επαναφορά της αξιοπιστίας και διόρθωση των όσων μας οδήγησαν εδώ, να αξιολογείς ως πρωτεύων στην ουσία την αύξηση του ορίου εισδοχής στη Βουλή. Λες και το εκλογικό μέτρο ευθύνεται για τα δεινά της χώρας. Την ώρα που πολίτες τρέφονται από Η γειτονιά μας φλέγεται! συσσίτια, ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού βιώνει την εξαθλίωση, και καμιά δήλωση του ενός δεν μένει αναπάντητη από τον άλλο, στο μόνο που συμφωνούν να είναι η αλλαγή του εκλογικού ορίου ώστε να αυξήσουν την εκπροσώπησή τους στη Βουλή. Ανεπίσημα λέχθηκε ότι αυτό γίνεται για να ανακοπεί η πορεία του ΕΛΑΜ προς στη Βουλή. Είναι όμως ένα επιχείρημα που δεν πείθει. Διότι αν πράγματι αυτή ήταν η έγνοια τους, διαφορετική θα ήταν η συμπεριφορά και ενέργειές τους. Άλλες θα ήταν και οι προτεραιότητές τους. Θα είχαν ήδη επικεντρωθεί στη σταδιακή αναδόμηση της ηθικής του συστήματος, την επαναφορά της διαφάνειας στον τρόπο θεσμικής και οικονομικής λειτουργίας του, τον τερματισμό της διαπλοκής, την απομάκρυνση πολιτικών προσώπων συνυφασμένων με εποχές που ο κόσμος θέλει να ξεχάσει, την επαναφορά ελπίδας και προοπτικής, της ανάκτησης του αισθήματος κοινωνικής δικαιοσύνης. Όλα όσα δεν έγιναν στην Του ΛΑΡΚΟΥ ΛΑΡΚΟΥ Το όριο της αξιοπρέπειας <<<<<<< Η άνοδος του ΕΛΑΜ δεν θα περιοριστεί με αύξηση του εκλογικού ορίου, αλλά προσεγγίζοντας ξανά τη δημοκρατία. Του ΑΝΤΩΝΗ ΠΟΛΥΔΩΡΟΥ Ελλάδα και συνέθεσαν το πλέγμα μέσα στο οποίο αναδύθηκε η Χ.Α. και που απειλούν να γιγαντώσουν τον ακροδεξιό εξτρεμισμό και στην Κύπρο. Την ίδια στιγμή έχει αποδειχθεί στη θεωρία ότι τέτοιες ενέργειες κάθε άλλο παρά σε βάρος της ακροδεξιάς λειτουργούν. Αντίθετα, την τρέφουν γιατί ερεθίζουν την κοινή γνώμη. Θα είναι δύσκολο για τον πολίτη να δεχθεί εκείνοι που δημιούργησαν τις συνθήκες για την εξάπλωσή του φασισμού, να τον χρησιμοποιήσουν ως μπαμπούλα για να επιβιώσουν ξανά. Τη στιγμή μάλιστα που η κυρίαρχη πολιτική που ασκείται δεν πείθει ότι αναζητεί αποτελεσματική λύση. Ότι αυτό το πολιτικό σύστημα και όσοι παρουσιάζονται ως απειλή για τη δημοκρατία, δεν αποτελούν τις δύο όψεις του ίδιου νομίσματος. Η άνοδος του ΕΛΑΜ δεν θα ανακοπεί με αύξηση του εκλογικού ορίου αλλά προσεγγίζοντας ξανά τη δημοκρατία. Όταν θα δείξει το πολιτικό σύστημα ότι αλλάζει και θα πάψει να αγνοεί και να προσβάλλει τον πολίτη. Όταν αυτοί που προκάλεσαν την άνοδό της βγουν από το κάδρο. Όταν αυτοί που για χρόνια διαμόρφωναν το σημερινό τοπίο θα σταματήσουν να εμφανίζονται ως λύση ενώ είναι το πρόβλημα. Μέσα από θετικά αποτελέσματα και προοπτική που δίνουν οι πράξεις και οι πολιτικές που λειτουργούν ως αντίβαρο και κόντρα στις Στην ιστορία της Κύπρου, κατ επέκταση και του Κυπριακού, έλειψε συχνά η μελέτη του γεωγραφικού χάρτη με ό,τι αυτό βαραίνει τη γεωπολιτική του σημασία. Κυριάρχησε η αντίληψη ότι μπορούμε να αγνοούμε τον χάρτη, αφού έχουμε δίκαιο ή ότι μπορούμε να παραβλέπουμε τη σημασία των γύρω εξελίξεων, αφού με μία καταγγελία κατά των «κακών» μπορούμε να βάλουμε σε τάξη τη γύρω μας ρευστότητα. Αυτή η αντίληψη για τις διεθνείς σχέσεις επέφερε βαρύτατα πλήγματα στην ελληνοκυπριακή πολιτική ιστορία. Κορυφαίο παράδειγμα στον 20ό αιώνα ήταν η αγνόηση της θέσης του πρωθυπουργού της Ελλάδας Ε. Βενιζέλου το 1931 κατά τη διάρκεια της εξέγερσης στη Λευκωσία, γνωστής ως «τα Οκτωβριανά». Η θέση Βενιζέλου για σταδιακή αυτοκυβέρνηση, μη συμμετοχή της Ελλάδας στη διαχείριση του Κυπριακού κατά τρόπο που να παρεμποδίζει την ανάμειξη της Τουρκίας, το αίτημα για αυτοδιάθεση να τυγχάνει διαβούλευσης στο διμερές πλαίσιο ανάμεσα στους Ε/κ και το Λονδίνο, δεν βρήκε ακροατήριο στη νήσο. Η θέση του, διαβλήθηκε εν μέσω χαρακτηρισμών, γιατί αποσυντόνιζε τις βεβαιότητες μιας ρηχής ηγεσίας που θεωρούσε, εκτός άλλων, ότι κατέχει διπλωματική γνώση πολύ πέραν ενός Βενιζέλου. Η αποτυχία αποδόθηκε στους ξένους, στην αγγλική δολιότητα, ή σε κακούς διπλωμάτες που δεν είχαν το σθένος να θέσουν το κυπριακό στο διεθνές πλαίσιο «εγκαίρως». Η θέση της Κύπρου στον τότε κόσμο θα έπρεπε να κατακτηθεί με την ανάλυση, τις επιλογές, τις αποφάσεις και τις πρωτοβουλίες της ηγεσίας της. Δεν πέτυχε, αλλά ακόμα πιο σημαντικό δεν θέλησε να οργανώσει μια ευρύτερη συζήτηση/αναζήτηση για τη στρατηγική των Ε/κ και το διεθνές περιβάλλον που περικλείει την Α. Μεσόγειο, τη Μέση Ανατολή, και πιο ύστερα τη γεωπολιτική σημασία της πετρελαϊκής γειτνίασης, τη στρατηγική συνεργασία ΗΠΑ-Ισραήλ και τις σχέσεις Ελλάδας-Τουρκίας. Σήμερα μπορεί κανείς να διαπιστώσει την ελαφρότητα μιας δημόσιας συζήτησης στην Κύπρο, όταν γύρω μας εξελίσσεται η πιο επικίνδυνη παγκοσμίως ανάπτυξη στρατιωτικών συγκρούσεων στη Συρία, το Ιράκ, την αστάθεια στον Λίβανο και τις αλυσιδωτές επιπτώσεις από τη δράση των Ταλιμπάν στο Πακιστάν. Η στρατιωτική δράση και οι επιτυχίες του κινήματος των τζιχαντιστών του ISIL εντυπωσιάζει για το είδος των εξελίξεων που τόσα χρόνια εγκυμονούσε η γειτονιά μας. Οι πιέσεις κατά της κυβέρνησης Μαλίκι στη Βαγδάτη δημιουργούν μια επικίνδυνη δυναμική, καθώς ένα Ιράκ στα «τρία» θα οδηγήσει τις εξελίξεις στα πρόθυρα μιας ανεξέλεγκτης αστάθειας που αυτή τη στιγμή ουδείς μπορεί να δει την κατάληξή της. Ένα Ιράκ με τρεις πρωτεύουσες (Βαγδάτη, Μοσούλη, Αρμπίλ) θα θέσει τις βάσεις για νέες ισορροπίες στην περιοχή τις οποίες θα ντοπάρει ο ισλαμικός φανατισμός και η ένοπλη απειλή για νέα ισορροπία σχέσεων ανάμεσα στο σουνιτικό κίνημα του ISIL και την αδύναμη διακυβέρνηση Μαλίκι στο σιιτικό νότιο Ιράκ με φόντο ένα σχήμα εδαφών από τη Συρία μέχρι το ΒΔ Ιράκ. Η Κύπρος σε αυτή την αλληλουχία των γεγονότων έχει κάθε συμφέρον να συνταχθεί με τις δυτικές επιλογές και να αξιολογήσει τις εξελίξεις σε σχέση με την ανακάλυψη υδρογονανθράκων στην κυπριακή ΑΟΖ υπό το πρίσμα μιας αναδυόμενης αστάθειας στη Μέση Ανατολή. Η ρευστότητα αυτή θα κάνει λιγότερο ενεργητικές εταιρείες που έχουν επιδείξει ενδιαφέρον για έρευνες στην κυπριακή ΑΟΖ, ενώ το θέμα των αγωγών αποκτά μία νέα διάσταση εξαιτίας της πίεσης που ασκούν δυνάμεις που δρουν τυφλά στην ευρύτερη γειτονιά μας και θέτουν σε συναγερμό τα συμφέροντα του Ισραήλ στην περιοχή. Είναι σημαντικό όσα εξαρτώνται από τη Λευκωσία να τεθούν σε μία πιο ευθεία τροχιά για να λιγοστέψει η πίεση της αστάθειας πάνω σε κρίσιμα κυπριακά συμφέροντα. Η συγκυρία σημαίνει πλήρη προσπάθεια για να δούμε ως πού μπορεί να φτάσει η παρούσα διαδικασία επίλυσης στο Κυπριακό και ταυτόχρονα εμβάθυνση της σχέσης ανάμεσα στα δυτικά συμφέροντα στην περιοχή όπως εκφράστηκαν με την ένταξη της νήσου στην Ε.Ε. και από τις δηλώσεις που έγιναν κατά τη διάρκεια της επίσκεψης Μπάιντεν στην Κύπρο. Δεν χωράνε ακροβασίες στη διαχείριση των κρίσεων, και κυρίως δεν χωράει διστακτικότητα στις συνομιλίες για το Κυπριακό, επειδή πτυχές της λύσης θα είναι δύσκολες ή επειδή ένα μέρος της κοινής γνώμης πιθανόν να διαφωνήσει. Κάθε συμβιβασμός προϋποθέτει δυσκολίες, αλλά η συντήρηση της σημερινής κατάστασης οδηγεί με γοργούς ρυθμούς στην οριστική διχοτόμηση. Η μετάβαση της Κύπρου από τον κόσμο της αστάθειας στο σύστημα της σταθερότητας απαιτεί να αναπτύξουμε βαθιές πεποιθήσεις για το κυπριακό μέλλον σε μια γειτονιά που συχνά επιλέγει να φλέγεται. υποσχέσεις και φοβίες των ακροδεξιών. Με εξυγίανση και ανανέωση του συστήματος, ορθή λειτουργία του κράτους. Επαναφέροντας την κοινωνική δικαιοσύνη και προτάσσοντας το κοινό καλό. Καθιστώντας το πολιτικό μας πολίτευμα ξεκάθαρα πιο ελκυστικό από την ακροδεξιά, και τον φασισμό πολιτικά ακίνδυνο. Η δύναμη της δημοκρατίας ήταν άλλωστε πάντοτε εκείνη η μεταφυσική πίστη πως αυτό το πολίτευμα προάγει το κοινό συμφέρον. Όσο ο κόσμος βλέπει τον Πρόεδρο να δηλώνει ότι θα έχει αεροπλάνο από φίλο επιχειρηματία και δεν μπορεί να καταλάβει πού βρίσκεται το μεμπτό, όταν ακούει τον κυβ. εκπρόσωπο να χαρακτηρίζει λαϊκισμό τη συζήτηση που γίνεται για τις 1000 λιμουζίνες, αδυνατώντας να αντιληφθεί πως σε μια χώρα αποκόπτονται από κάποιους ακόμα και τα βασικά, δεν μπορεί άνθρωποι με εισόδημα άνω των να έχουν καλυμμένα τα έξοδα του αυτοκινήτου τους και εκτός εργασίας, όταν τα κόμματα δείχνουν απρόθυμα να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά και με τρόπο που θα είναι προς όφελος της πλειοψηφίας τα σημερινά προβλήματα. Χωρίς σχέδιο, χωρίς συνείδηση, μετράνε απλώς τις έδρες που θα πάρουν ή θα χάσουν, το ΕΛΑΜ ελάχιστα έχει να κάνει. Όσο ανεβάζουν το όριο τόσο θα το σπρώχνουν στη Βουλή. antopoly@cytanet.com.cy Η κυβερνητική πολιτική στο Κυπριακό φυλλοροεί Του ΣΤΕΦΑΝΟΥ ΣΤΕΦΑΝΟΥ Eχει παρέλθει ενάμισης χρόνος από την εκλογή Αναστασιάδη στην προεδρία και περίπου ένας χρόνος από τότε που επανάρχισαν οι προσπάθειες για επίλυση του Κυπριακού. Έχουμε πλέον ένα ικανοποιητικό δείγμα προς αξιολόγηση των αποτελεσμάτων της πολιτικής των κυβερνώντων στο Κυπριακό. Το συμπέρασμα από αυτή την αξιολόγηση είναι ότι ο πολυδιαφημισμένος κυβερνητικός σχεδιασμός στο Κυπριακό φυλλοροεί. Το ένα μετά το άλλο τα διάφορα στοιχεία της κυβερνητικής πολιτικής αποδεικνύονται είτε αναποτελεσματικά είτε επικίνδυνα. Κοινό ανακοινωθέν: Διαφήμισε ο Πρόεδρος ότι θα πετύχει ένα κοινό ανακοινωθέν το οποίο θα περιελάμβανε με ξεκάθαρο τρόπο τη βάση λύσης και δεν θα άφηνε κανένα περιθώριο στην τουρκική πλευρά να παρερμηνεύει τις πρόνοιές του. Έπειτα από τέσσερις ολόκληρους μήνες κατέληξε σε ένα κοινό ανακοινωθέν το οποίο στο κρίσιμο θέμα της κυριαρχίας είναι κατώτερο από αυτό που περιλαμβανόταν στα κοινά ανακοινωθέντα Χριστόφια Ταλάτ. Η τουρκοκυπριακή πλευρά δε καθημερινά παρερμηνεύει πρόνοιες του ανακοινωθέντος. Περίοδος διερεύνησης θέσεων (screening): Αποδείχθηκε σπατάλη χρόνου, και η λεγόμενη διερεύνηση θέσεων οδήγησε σε διεύρυνση της απόστασης ανάμεσα στις δύο πλευρές. Χιαστί συναντήσεις: Ο Πρόεδρος έλεγε ότι με τις χιαστί συναντήσεις θα θέσει την Τουρκία ενώπιον των ευθυνών της. Επί του παρόντος έχει <<<<<<< O Πρόεδρος απεγκλωβίζει την τουρκοκυπριακή πλευρά από τις σημαντικές συγκλίσεις που επιτεύχθηκαν στη διετία , τις οποίες ο κ. Έρογλου προηγουμένως απέρριπτε. γίνει μία υποβαθμισμένη συνάντηση μεταξύ των διαπραγματευτών και των αντίστοιχων Υπουργείων Εξωτερικών της Ελλάδας και της Τουρκίας. Οι μόνοι που ισχυρίζονται ότι με αυτό τον τρόπο η Τουρκία τίθεται ενώπιον των ευθυνών της, είναι οι κυβερνώντες. Στο μεταξύ, η τουρκοκυπριακή κοινότητα έχει ενισχύσει τη διεθνή δραστηριότητά της. Εμπλοκή Ε.Ε. στις συνομιλίες: Θα κάνουμε αυτό που δεν έκαναν άλλοι, λέει ο Πρόεδρος, και θα εμπλέξουμε την Ε.Ε. στις συνομιλίες. Οι δηλώσεις Φούλε προσγείωσε όλους όσοι νομίζουν ότι η Ε.Ε. θα δεχθεί να φορτωθεί το πρόβλημα. Δυστυχώς, δεν πρόκειται να το κάνει για πολλούς και διάφορους λόγους. Είναι καλό να επιδιώκεται η εμπλοκή της Ε.Ε. στο Κυπριακό, αλλά είναι διπλά ωφέλιμο να γνωρίζουμε μέχρι πού μπορεί να το πάει η Ένωση. Και, δυστυχώς, δεν το πάει πέρα από εκεί που το πήγαινε και επί προηγούμενης κυβέρνησης, όταν διορίστηκε ειδικός αντιπρόσωπος του Προέδρου της Κομισιόν. Επί της ουσίας ο Πρόεδρος, εγκλωβισμένος στις προεκλογικές δεσμεύσεις για απόσυρση προτάσεων και νέα στρατηγική στο Κυπριακό που γενναιόδωρα μοίραζε προς πρόσκαιρους συμμάχους του, προχώρησε στις διαπραγματεύσεις από μηδενική βάση. Με αυτό τον τρόπο όμως ο Πρόεδρος απεγκλωβίζει την τουρκοκυπριακή πλευρά από τις σημαντικές συγκλίσεις που επιτεύχθηκαν στη διετία , τις οποίες ο κ. Έρογλου προηγουμένως απέρριπτε. Επιπρόσθετα, η πολιτική του Προέδρου επιτρέπει στην τουρκική πλευρά να κάνει επικοινωνιακό παιχνίδι και να προβάλλει σαν αδιάλλακτη πλευρά την ελληνοκυπριακή. Η εμπειρία έχει αποδείξει ότι η αντιμετώπιση της ουσιαστικής φάσης των διαπραγματεύσεων με τη λογική της μηδενικής βάσης μόνο σε αχρείαστες και επικίνδυνες περιπέτειες οδηγεί. Ο δρόμος είναι μόνο ένας. Η συνέχιση των διαπραγματεύσεων από το σημείο που τις διέκοψε η τουρκοκυπριακή πλευρά τον Μάρτιο 2012, γεγονός που θα διαφυλάξει τις σημαντικές συγκλίσεις που επιτεύχθηκαν. Αλλιώς, οι συνομιλίες με μαθηματική ακρίβεια θα τελματώσουν και είτε θα επιμεριστούν και στην ελληνοκυπριακή πλευρά ευθύνες είτε κάποιος τρίτος θα «προθυμοποιηθεί» να θέσει ένα δικό του σχέδιο στο τραπέζι. Ο Πρόεδρος Αναστασιάδης καλείται να προχωρήσει με αποφασιστικότητα, θέτοντας πάνω απ όλα το εθνικό συμφέρον. O κ. Στέφανου Στεφάνου είναι μέλος του Πολιτικού Γραφείου του ΑΚΕΛ.

11 11-POLITIKI_Master_cy 21/06/14 00:21 Page 11 Κυριακή 22 Ιουνίου 2014 ΠΟΛΙΤΙΚΗ Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ l 11 Πανί με πανί οι Κυπριακές Αερογραμμές «Μαξιλάρι» τα 31 εκατομμύρια ευρώ που μπήκαν στα ταμεία από την πώληση της χρονοθυρίδας μέχρι το καλοκαίρι του 2015 Του ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΤΟΜΑΡΑ <<<<<<< Σε δύσκολη κατάσταση θα περιέλθει ο κρατικός αερομεταφορέας, χωρίς την παρουσία στρατηγικού επενδυτή, λέει η κυβέρνηση. Αν εξαιρεθεί ο θόρυβος που προκλήθηκε μέχρι την επισημοποίηση της συμφωνίας πώλησης της χρονοθυρίδας στο αεροδρόμιο Χίθροου του Λονδίνου, η δήλωση του υπουργού Συγκοινωνιών και Έργων για τη δεινή κατάσταση στην οποία βρίσκεται ο κρατικός αερομεταφορέας της Κύπρου, δεν αφήνει πολλά περιθώρια αισιοδοξίας. Ο Μάριος Δημητριάδης είπε δημόσια αυτό το οποίο λέγεται όλο αυτό το διάστημα ανεπίσημα: Αν η διοίκηση των Κυπριακών Αερογραμμών δεν εκμεταλλευθεί το διάστημα μέχρι το τέλος του χρόνου, στο μέτρο του εφικτού, σε μία τέτοια περίπτωση η εταιρεία θα εισέλθει σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης με ό,τι αυτό μπορεί να συνεπάγεται. Το καμπανάκι που κτύπησε ο υπουργός Συγκοινωνιών δεν έχει να κάνει με εξωγενείς παράγοντες, που ενδεχομένως να επηρεάζουν το αύριο των Κυπριακών Αερογραμμών, αλλά με την πραγματική εικόνα που Αβέβαιο παραμένει το μέλλον των Κυπριακών Αερογραμμών, εάν δεν υπάρξει επενδυτής το συντομότερο. παρουσιάζουν μετά και την πώληση του τελευταίου στοιχείου που είχε αξία της χρονοθυρίδας στο Χίθροου του Λονδίνου. Τα 31 εκατομμύρια ευρώ, που μπήκαν στα ταμεία των Κ.Α, θα την κρατήσουν στη ζωή, όπως λέγεται, μέχρι και το πρώτο εξάμηνο του 2015 κατά άλλους μέχρι τέλος του χρόνου. Αν στο μεσοδιάστημα δεν συντελεσθούν σαρωτικές αλλαγές, σε μια τέτοια περίπτωση αυτό που λεγόταν ψιθυριστά μέχρι χθες, θα αποτελέσει τη σκληρή πραγματικότητα του αύριο. Οι Κ.Α. θα οδηγηθούν με μαθηματική ακρίβεια στο αναπόφευκτο. Αν μέχρι σήμερα οι διοικούντες την εταιρεία «τόνωναν» τα ταμεία της με την πώληση περιουσιακών στοιχείων, ο τερματισμός πτήσεων από και προς το κεντρικό αεροδρόμιο του Λονδίνου την αφήνει γυμνή στην κυριολεξία από κάθε είδους περιουσιακό στοιχείο. Σε κυβερνητικό επίπεδο εκφράζονται ήδη έντονες ανησυχίες, πρώτον από τη δημόσια παραδοχή ότι το επενδυτικό ενδιαφέρον για τον κρατικό αερομεταφορέα (πέρα απ όσα λέγονται κατά καιρούς), είναι μηδαμινό και δεύτερον, ότι οι Κ.Α. στην ουσία αποτελούν μία ωρολογιακή βόμβα, η οποία μπορεί να εκραγεί στα χέρια της ανά πάσα στιγμή. Κατάσταση, η οποία δεν επηρεάζεται από την Κομισιόν, ενώπιον της οποίας βρίσκεται το σχέδιο σωτηρίας της εταιρείας. Αν υπάρχουν καλά μηνύματα αυτή την περίοδο στις Κ/Α, αυτά φαίνεται να προέρχονται από τις Βρυξέλλες και φέρουν τους τεχνοκράτες της διεύθυνσης Ανταγωνισμού της Κομισιόν να μην απορρίπτουν το σκεπτικό του κρατικού αερομεταφορέα της Κύπρου, ότι τα περίπου 100 εκατομμύρια που της έχουν δοθεί τα τελευταία χρόνια από τα κρατικά ταμεία δεν αποτελούν ενίσχυση που αντιβαίνει τους αυστηρούς κανόνες ανταγωνισμού της Ε.Ε. και ως εκ τούτου δεν τίθεται ζήτημα να ζητηθεί η επιστροφή τους. Εξέλιξη, η οποία θα έβαζε λουκέτο στην αεροπορική εταιρεία όπως τη γνωρίζουμε σήμερα. Μετά το Χίθροου τι; Σύμφωνα με τις επίσημες ανακοινώσεις, οι Κ.Α. θα συνεχίσουν τις πτήσεις προς το Χίθροου μέχρι και τον ερχόμενο Σεπτέμβριο, μήνα κατά τον οποίο θα παραδώσουν τη χρονοθυρίδα στην America Airlines. Όπως είχε αποκαλύψει και η «Κ» στην προηγούμενη εβδομάδα οι Κ.Α. θα συνεχίσουν τις πτήσεις προς το Ηνωμένο Βασίλειο από το αεροδρόμιο του Στάνσεντ, κάτι που, όπως εκτιμάται, θα επιφέρει στην εταιρεία οικονομικά οφέλη, ένεκα των χαμηλών χρεώσεων που ισχύουν στο συγκεκριμένο αεροδρόμιο. Η δύσκολη περίοδος για τις Κ.Α. είναι η χειμερινή, με τη διοίκηση της εταιρείας να σχεδιάζει να χρησιμοποιήσει τα 31 εκατομμύρια από την πώληση της χρονοθυρίδας τους πρώτους νεκρούς μήνες του Παρά ταύτα, όπως γίνεται παραδεχτό, η εταιρεία για να αποφύγει τις περιπέτειες, θα πρέπει να προχωρήσει και να ολοκληρώσει τις διαβουλεύσεις με ξένους επενδυτές. Επικρίσεις για σπατάλες Και δεν έφταναν όλα αυτά ένα νέο μέτωπο άνοιξε την Παρασκευή από τις επικρίσεις που διατυπώνονται κατά του προέδρου της εταιρείας Τώνη Αντωνίου ότι χρέωνε την εταιρεία με προσωπικά του έξοδα. Σύμφωνα με τις πληροφορίες που δημοσίευσε η εφημερίδα «Πολίτης», ο υπουργός Οικονομικών Χάρης Γεωργιάδης απέστειλε επιστολή στον κ. Αντωνίου ζητώντας απαντήσεις σε συγκεκριμένες πληροφορίες περί σπαταλών. Σύμφωνα με τους ισχυρισμούς, ο πρόεδρος των Κ.Α., φέρεται να χρέωνε στην εταιρεία εξώδικα πρόστιμα για τροχαίες παραβάσεις, για την συντήρηση του αυτοκινήτου του και για άλλα προσωπικά έξοδα, ενώ, κατά τις υπό διερεύνηση πληροφορίες, προχώρησε και στην απευθείας ανάθεση έργου της εταιρείας χωρίς προσφορές. «Οι ισχυρισμοί που διατυπώνονται υπό μορφή καταγγελιών δεν ευσταθούν και τους απορρίπτω κατηγορηματικά. Όλα τα στοιχεία που καταρρίπτουν τους σχετικούς ισχυρισμούς θα υποβληθούν τεκμηριωμένα στον υπουργό Οικονομικών» ήταν η απάντηση του Τώνη Αντωνίου, ο οποίος εξέφρασε τη βεβαιότητα ότι «μετά την υποβολή των εν λόγω στοιχείων το θέμα θα θεωρηθεί λήξαν». Οι ισχυρισμοί θα απασχολήσουν και τη Βουλή με πρωτοβουλία του ΑΚΕΛ που ενέγραψε θέμα στην Επιτροπή Σχεδίων Αναπτύξεως και Ελέγχου Δημόσιων Δαπανών. ΑΡΘΡΟ / ΤΟΥ ΚΥΡΙΑΚΟΥ ΚΥΡΙΑΚΟΥ Eμεινε νύφη... χωρίς προικιά Ήταν πολύ σημαντικό «ατού» για τις Κυπριακές Αερογραμμές (ΚΑ) η δυνατότητά τους να πετούν στο Χίθροου. Το δικαίωμά τους να προσγειώνονται και να απογειώνονται σε συγκεκριμένες ώρες στο σημαντικότερο αεροδρόμιο με τη μεγαλύτερη επιβατική κίνηση και πυκνές ανταποκρίσεις σε προορισμούς προς όλες τις ηπείρους πρόσφερε στην αεροπορική εταιρεία της Κύπρου εμπορικά πλεονεκτήματα που πολλές αεροπορικές εταιρείες θα ήθελαν να έχουν και δεν έχουν. Με την πώληση και της τελευταίας χρονοθυρίδας ο εθνικός αερομεταφορέας έχασε και τα πλεονεκτήματα και τα «ατού» του. Απώλεσε για πάντα τα πολυτιμότερα περιουσιακά στοιχεία του. Έμεινε... νύφη χωρίς προικιά να περιμένει, όπως στα παραμύθια κάποιον πρίγκιπα που θα την πάρει έτσι, γιατί απλώς τη γουστάρει με τα δανεικά, τα χρέη και τις υποχρεώσεις της, παρά γιατί έχει βλέψεις στην περιουσία της. Τα παραμύθια πάντοτε τελειώνουν με ευτυχές τέλος. Η πραγματικότητα όμως είναι σκληρή και αμείλικτη. Και δυστυχώς στις ΚΑ φαίνεται να παίζεται η τελευταία πράξη ενός προαναγγελθέντος θανάτου. Κανείς, όπως όλα δείχνουν, δεν μπόρεσε να βάλει φρένο στον κατήφορο και να αλλάξει την πορεία ενός τόσο νευραλγικού οργανισμού. Κανείς δεν βρήκε τη συνταγή ή δεν αφέθηκε να την εφαρμόσει σωστά, προκειμένου η εταιρεία να απεγκλωβιστεί από τη ζημιογόνο πορεία και να σταθεί αυτόνομα στα δικά της πόδια. Οι ΚΑ συνδέουν την Κύπρο με το Χίθροου από της ίδρυσής τους το Όλα αυτά τα χρόνια δημιούργησαν ρίζες στο Νο 1 κομβικό αεροδρόμιο του κόσμου, εξυπηρετώντας τις ανάγκες του επιβατικού κοινού και προφέροντας πολύτιμες υπηρεσίες στις αεροσυγκοινωνίες και ειδικότερα στον τουρισμό μας. Η αξία του Χίθροου δεν περιορίζεται μόνο στη μεταφορά επιβατών από την Κύπρο στο Λονδίνο και αντίστροφα. Αυτό μπορεί να συνεχίσει να γίνεται και με πτήσεις από και προς τα υπόλοιπα περιφερειακά αεροδρόμια της βρετανικής πρωτεύουσας, παρόλο που εκεί οι ΚΑ θα βρεθούν αντιμέτωπες με τον εξοντωτικό ανταγωνισμό των εταιρειών χαμηλού κόστους. Εκείνο που κάνει το Χίθροου να ξεχωρίζει είναι η δυνατότητα που προσφέρεται στο επιβατικό κοινό για ανταποκρίσεις σε υπερατλαντικούς ή άλλους μακρινούς προορισμούς, είτε μέσω πτήσεων κοινού κωδικού που είχαν οι ΚΑ με άλλες μεγάλες εταιρείες είτε με συνδέσεις με άλλους αεροπορικούς μεταφορείς. Αυτή η δυνατότητα προσφέρεται στο ελάχιστο ή καθόλου από τα περιφερειακά αεροδρόμια. Έτσι, μια σημαντική μερίδα του επιβατικού κοινού που επέλεγε τις Κ.Α. προς το Χίθροου ως διαμετακομιστικό κέντρο, δεν θα έχει πια λόγο να ταξιδεύει με τη δική μας εταιρεία. Την ίδια ώρα οι ελάχιστες αεροπορικές εταιρείες που πετούν από τη Λάρνακα προς το Χίθροου, λόγω έλλειψης ανταγωνισμού, θα καθορίζουν όπως βολεύονται το ύψος των ναύλων, με αρνητικές επιπτώσεις και στον τουρισμό της χώρας μας. Οι συγκεκριμένες χρονοθυρίδες ήταν αναμφίβολα ένα υπολογίσιμο περιουσιακό στοιχείο. Η μόνη περιουσία της εταιρείας επικεντρώνεται σε ένα ιδιόκτητο αεροσκάφος μεγάλης ηλικίας, στο όνομα και το έμβλημά τους. Δυστυχώς, παρά το ότι η εταιρεία διανύει φέτος το 67ο έτος από της ίδρυσής της και παρόλο ότι υπήρξαν μακρές περίοδοι παχιών αγελάδων ποτέ δεν ευτύχησε να έχει δικά της ιδιόκτητα γραφεία. Το μοναδικό ακίνητο στην οδό Βύρωνος, πωλήθηκε και αυτό σε μια νύχτα για να καλυφθούν έκτακτες υποχρεώσεις. Η Εταιρεία οφείλει δεκάδες εκατομμύρια στο κράτος, ενώ συνεχίζεται η εκδίκαση των αγωγών των πιλότων της, για τις περικοπές στον μισθό τους το 2007, που στην περίπτωση θετικής γι αυτούς κατάληξης θα επιβαρύνει τις ΚΑ με πολλά επιπλέον εκατομμύρια. Τα δεδομένα όπως προδιαγράφονται δεν είναι δυστυχώς ενθαρρυντικά, καθότι η εταιρεία εξακολουθεί να καταγράφει ζημιές, παρά τις μαζικές απολύσεις προσωπικού. Οι περιζήτητοι στρατηγικοί συνεργάτες ή επενδυτές έρχονται, βλέπουν και απέρχονται. Κανένας δεν φαίνεται διατεθειμένος να πάρει τη... νύφη, όσο όμορφη και καλοστολισμένη κι αν προσπαθούμε να την παρουσιάσουμε. Ο υπουργός Συγκοινωνιών και Έργων ήταν βεβαίως σαφέστατος, όταν στις πρόσφατες δηλώσεις του παραδέχθηκε ωμά πως χωρίς στρατηγικό επενδυτή οι Κυπριακές Αερογραμμές θα κλείσουν! Είναι άλλο ένα δυστύχημα που έρχεται να προστεθεί σε όλα τα υπόλοιπα κακά που υφίσταται αυτός ο τόπος. Γιατί είναι εξευτελισμός μια ημικατεχόμενη χώρα-νησί που στηρίζεται κυρίως στον τουρισμό να ξεμείνει από τη δική της αεροπορική εταιρεία. Ο Κυριάκος Κυριάκου ήταν Προϊστάμενος Επικοινωνίας και Δημοσίων Σχέσεων των Κ. Αερογραμμών.

12 12 - POLITIKI_Master_cy 20/06/14 19:57 Page l Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ Κυριακή 22 Ιουνίου 2014 Ο ΔΩΡΟΣ ΙΩΑΝΝΙΔΗΣ ΣΤΗΝ «Κ» Εάν δεν πέσουν τα επιτόκια κοροϊδεύουμε τον κόσμο Και η διαμεσολάβηση είναι λανθασμένη και ο Επίτροπος είναι λανθασμένος και οι πρώτες κατοικίες είναι λανθασμένες, τα πάντα είναι λανθασμένα. Απλώς, είναι φάρμακο για τον ασθενή μέχρι να πεθάνει. Συνέντευξη στον ΑΠΟΣΤΟΛΟ ΤΟΜΑΡΑ Με έντονες απόψεις στο ουσιώδες κεφάλαιο ρύθμισης προβληματικών δανείων εμφανίζεται ο πρόεδρος τους Δικηγορικού Συλλόγου, Δώρος Ιωαννίδης. Σε συνέντευξή του στην «Κ» προειδοποιεί ότι αν δεν μειωθούν τα επιτόκια όλες οι ενέργειες που γίνονται είναι λανθασμένες. Κατηγορεί χώρες-μέλη της Ε.Ε. ότι κατέστρεψαν τον τομέα υπηρεσιών, τη στιγμή που την ευθύνη για την κρίση την έφεραν οι τράπεζες. Αναφέρεται στην κρίσιμη περίοδο του κουρέματος και τον ρόλο των δικηγόρων, ενώ εμφανίζεται σχεδόν βέβαιος ότι οι υπεύθυνοι θα καθίσουν στο σκαμνί της δικαιοσύνης. Γιατί ο Δικηγορικός Σύλλογος έχει έντονες απόψεις στο θέμα του διαμεσολαβητή; Κατ αρχήν ο διαμεσολαβητής πρέπει να έχει κάποια προσόντα. Ο νόμος λέει ότι οι δικηγόροι έχουν αυτά τα προσόντα. Εγγράφεσαι στο μητρώο και κάνεις κάποια σεμινάρια Οι δικηγόροι δεν μπορεί να είναι μέρος της διαπλοκής σε καμία περίπτωση. Εκεί όπου υπήρχε οποιαδήποτε διαπλοκή εμείς το έχουμε καταγγείλει. διαμεσολάβησης για να αποκτήσεις και τον τίτλο του διαμεσολαβητή. Στον νόμο από λάθος έβαλαν τον οποιοδήποτε, όταν συντάχθηκε το νομοσχέδιο, εκτός από τους δικηγόρους. Ήταν ένα λάθος, το οποίο με μία απλή επιστολή νομίζω ότι θα διορθωθεί. Τώρα όμως έχει ανατραπεί αυτό το θέμα εντελώς και αντί για διαμεσολαβητή, αντιλαμβάνομαι ότι έχει κατατεθεί μία πρόταση νόμου από το ΔΗΚΟ, η οποία θέλει να κάνει έναν άλλο τρόπο: Να δοθούν στον Επίτροπο περισσότερες εξουσίες. Δεν ξέρω πού θα καταλήξουν, εγώ λέω ότι αυτές είναι λανθασμένες ενέργειες, πρέπει να δοθούν οδηγίες μέσω της Κεντρικής Τράπεζας, ώστε με διαμεσολάβηση να αποκτά ο κάθε πολίτης δικαίωμα σε σχέση με τα χρέη του. Και αυτά όμως είναι δευτερευούσης σημασίας, διότι, εάν δεν λυθεί το θέμα των επιτοκίων, όλα τα άλλα είναι θεωρίες για να κοροϊδεύουμε τον κόσμο. Από την ώρα που υπάρχουν επιτόκια τα οποία «Εάν δεν λυθεί το θέμα των επιτοκίων κανένας δεν θα μπορέσει να εξοφλήσει τα χρέη του. Είναι αδύνατον. Λυπούμαι να πω ότι όλοι αυτοί που κάνουν προτάσεις δεν γνωρίζουν το θέμα», υποστηρίζει ο Δώρος Ιωαννίδης. δεν μπορεί ο πολίτης να πληρώσει, οι διαμεσολαβήσεις, οι προτάσεις νόμου, οι πρώτες κατοικίες, οι δεύτερες κατοικίες μπορώ να πω ότι είναι όλες λανθασμένες ενέργειες, οι οποίες δεν εξυπηρετούν σε τίποτα απολύτως. Εάν δεν λυθεί το θέμα των επιτοκίων, δεν μπορεί κανείς πολίτης να εξοφλήσει σήμερα με τα εισοδήματα τα χρέη του. Είναι αδύνατον. Λυπούμαι να πω, ότι όλοι οι αυτοί που κάνουν προτάσεις δεν γνωρίζουν το θέμα. Αν ήξεραν πόσοι είναι οι τόκοι που πληρώνονται, δεν θα έλεγαν να δοθεί παράταση τριών ή πέντε χρόνων, διότι στα τρία ή στα πέντε χρόνια με τους τόκους που υπάρχουν, τα χρέη θα φθάσουν σε τέτοιο σημείο που θα είναι αδύνατον σε κάποιον να τα πληρώσει. Από τη στιγμή που δεν θα ρυθμιστεί το θέμα των επιτοκίων, ο δικηγορικός κόσμος μπορεί να έχει συμμετοχή σε μία τέτοια διαδικασία; Όταν προσπαθείς να λύσεις θέματα πρώτης κατοικίας, εγώ λέω, να μην πωληθεί η πρώτη κατοικία. Με τους τόκους όμως τι θα κάνουμε; Οι εγγυητές τους τι θα γίνουν; Αυτά είναι θέματα, τα οποία περιέχουν περισσότερο λαϊκισμό παρά ουσία. Η ουσία είναι τα επιτόκια. Εάν δεν πέσουν τα επιτόκια, τι προβλέπετε ότι θα γίνει; Δεν βλέπω καμία λύση. Οι προτάσεις που κάνουν είναι όλες λανθασμένες. Και η διαμεσολάβηση είναι λανθασμένη και ο Επίτροπος είναι λανθασμένος και οι πρώτες κατοικίες είναι λανθασμένες, τα πάντα είναι λανθασμένα. Απλώς, είναι φάρμακο για τον ασθενή μέχρι να πεθάνει. Υπάρχει κίνδυνος κοινωνικής έκρηξης; Βεβαίως, όταν θα αρχίσουν να τους παίρνουν τα σπίτια τους, παρόλο που ο Κύπριος είναι άνθρωπος, ο οποίος σέβεται τους νόμους. Απόδειξη, το κούρεμα: Τους πήραν τα λεφτά τους και δεν έχουν πει λέξη. Απλώς, την επόμενη μέρα, πήγαν ξανά στην δουλειά τους. Αντιλαμβάνεστε αυτό τι σημαίνει; Πόσο σωστός είναι ο Κύπριος και πόσο σέβεται; Αλλά κάποια στιγμή, αν δει και του παίρνουν το σπίτι του, αλλά και τα εισοδήματά του δεν μπορούν να πληρώσουν μέρος των τόκων, ναι, θα υπάρξει έκρηξη. Δεν μπορεί οι τράπεζες, οι οποίες έχουν δημιουργήσει το πρόβλημα, να θέλουν να πάρουν και την τελευταία περιουσία. Δεν υπάρχει διαπλοκή Λέγεται και υπάρχει ως αίσθηση στην κοινωνία ότι ένα κομμάτι της διαπλοκής στα θέμα της οικονομίας προέρχεται από τον δικηγορικό κόσμο. Υπήρξε υπάρχει ή όχι; Ο Δικηγορικός Σύλλογος είναι η αρμόδια αρχή για να ελέγχουμε τους δικηγόρους, βασικά αν τηρούν τις προϋποθέσεις του νόμου για το ξέπλυμα του μαύρου χρήματος. Μέχρι το 2011 είχαν γίνει αρκετές αξιολογήσεις για την Κύπρο και για εμάς. Είχαμε προχωρήσει πάρα πολύ και για να καταλάβετε στις αξιολογήσεις είμαστε η έβδομη χώρα της Ε.Ε. που είχαμε συμμορφωθεί με όλες τις οδηγίες. Μετά το κούρεμα και το μνημόνιο είχαμε και λόγω των απαιτήσεων της Τρόικας λάβει πιο δραστικά μέτρα και γίνονται πιο τακτικοί έλεγχοι. Σίγουρα, μπορεί να υπάρξει μια εταιρεία, η οποία δεν μπορεί να μας δώσει όλα τα στοιχεία και τις πληροφορίες. Σε αυτές τις περιπτώσεις σε συνεργασία με τη Μονάδα Καταπολέμησης Αδικημάτων Συγκάλυψης (ΜΟ.Κ.Α.Σ), κάνουμε όλες τις ενέργειες, ώστε να αποτραπεί οτιδήποτε που έχει σχέση με το ξέπλυμα μαύρου χρήματος. Έχω να πως το εξής: Ήθελαν να καταστρέψουν αυτόν τον τομέα στην Κύπρο. Ποιοι το ήθελαν; Κάποιες χώρες της Ε.Ε. Κυνηγούσαν να καταστραφεί αυτός ο τομέας υπηρεσιών στην Κύπρο. Εμείς δεν φέρουμε ευθύνη κ. Ιωαννίδη; Έχουμε ευθύνες, γιατί δεν λαμβάνονταν τα αναγκαία μέτρα. Αλλά δεν έχει σχέση ο τομέας των υπηρεσιών με το ό,τι συνέβη με την κρίση. Άλλο κρίση και άλλο τομέας υπηρεσιών. Αυτόν τον τομέα, δυστυχώς, η Τρόικα τον συνέδεσε με τις παρανομίες των τραπεζών. Δεν έχει σχέση ο τομέας αυτός με τις παρανομίες των τραπεζών. Οι τράπεζες έχουν δώσει αλλού την προσοχή τους, αλλού δημιούργησαν τα προβλήματα, με τα ελληνικά ομόλογα, με το κούρεμα στην Ελλάδα, αλλά η Τρόικα το συνέδεσε άμεσα με τις τράπεζες. Κάποια δικηγορικά γραφεία είναι μέρος της διαπλοκής, έχετε εικόνα; -Έχω όχι μόνο ξεκάθαρη αλλά και λεπτομερή εικόνα. Οι δικηγόροι δεν μπορεί να είναι μέρος της διαπλοκής σε καμία περίπτωση. Εκεί όπου υπήρχε οποιαδήποτε διαπλοκή, εμείς το έχουμε καταγγείλει με ελέγχους. Την κλειστή περίοδο των τραπεζών κάποιοι, ανάμεσά τους και δικηγορικά γραφεία, προστάτευσαν τα κεφάλαια των πελατών τους, την ώρα που ο απλός πολίτης δεν είχε τη δυνατότητα. Έχω ζητήσει με επιστολή μου από τον Δημήτρη Συλλούρη να μου στείλει τα πρακτικά, όπου υπάρχει αναφορά για δικηγόρους και εμείς αναλαμβάνουμε ως Δικηγορικός Σύλλογος να πάρουμε όλα τα μέτρα για αυτούς τους δικηγόρους, εάν υπάρχουν. Αλλά είναι λανθασμένη εντύπωση να αφήνουμε να αιωρείται ότι κάτι έγινε. Eχει επανέλθει σε κανονικούς ρυθμούς η εγγραφή εταιρειών ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΧΡΗΣΤΟΥ Ολοι οι αυτοί που κάνουν προτάσεις δεν γνωρίζουν το θέμα. Αν ήξεραν πόσοι είναι οι τόκοι που πληρώνονται, δεν θα έλεγαν να δοθεί παράταση τριών ή πέντε χρόνων. Οι εγγυητές τι θα γίνουν; Αυτά είναι θέματα, τα οποία περιέχουν περισσότερο λαϊκισμό παρά ουσία. Η ουσία είναι τα επιτόκια. Δεν είναι εύκολη η έρευνα Ενώ είμαστε ενάμιση χρόνο μετά το κούρεμα, ενώ έχουν γίνει αρκετές έρευνες, εντούτοις κατάληξη μιας υπόθεσης στο δικαστήριο δεν έχει υπάρξει. Έγινε μία τεράστια καταστροφή, ο κόσμος θέλει να ξέρει γιατί έγινε αυτή καταστροφή και επιπλέον ο κόσμος πιστεύει και είναι και το σωστό ότι κάποιοι ευθύνονται γι αυτή την καταστροφή και ζητά την προσαγωγή των υπευθύνων ενώπιον της δικαιοσύνης. Δεν είναι εύκολο. Πρέπει να στοιχειοθετηθεί μία υπόθεση για να σταλεί στην δικαιοσύνη, απλώς να σας πω ότι γίνονται έρευνες για τις τράπεζες τα τελευταία 15 χρόνια. Δεν μπορεί σε ένα χρόνο να ολοκληρωθεί μία έρευνα με όλους τους εμπλεκόμενους και να σταλεί η υπόθεση στο δικαστήριο. Ούτε μπορεί μία υπόθεση να στέλνεται κομμάτι κομμάτι στο Δικαστήριο. Δεν γίνονται αυτά τα πράγματα. Πρέπει να ολοκληρωθεί η έρευνα σε σχέση με οποιοδήποτε πρόσωπο είναι ενεχόμενο ή ύποπτος και μετά να σταλεί. Πιστεύω ότι προχωρούν οι έρευνες με καλό ρυθμό και ότι σύντομα θα υπάρχουν και αποτελέσματα. Απλώς ο κόσμος αδημονεί, αδημονεί ο κόσμος, με το δίκιο του. Διότι νιώθει ότι περνά ο καιρός. Δεν μπορούν να σταλούν στο Δικαστήριο και να αθωωθούν πανηγυρικά, γιατί στο τέλος θα τους κάνουμε και ήρωες. Με βάση τη δουλειά που γίνεται στο κεφάλαιο ερευνών, πιστεύετε ότι στο τέλος οι υπεύθυνοι θα τιμωρηθούν; Βεβαίως και πρέπει να τιμωρηθούν, διότι δεν μπορεί να χαθήκαν τόσα εκατομμύρια, τόσα δισεκατομμύρια από την Κύπρο και να μείνουν όλοι ατιμώρητοι. Θα τιμωρηθούν. Ενάμιση χρόνο μετά το κούρεμα επιβεβαιώθηκαν οι ανησυχίες για τις επιπτώσεις στους βασικούς πυλώνες της οικονομίας; Οι επιπτώσεις σε ό,τι αφορά τον δικηγορικό κόσμο έχει να κάνει με τις εταιρείες, οι οποίες είναι εγγεγραμμένες στην Κύπρο και οι οποίες αφήνουν τεράστια έσοδα, όχι μόνο στο κράτος, αλλά και με όσους ασχολούνται σε αυτές τις υπηρεσίες. Έχω να πω ότι δεν έχουν φύγει από την Κύπρο εταιρείες, έχουν παραμείνει, παρά τα όσα πιστεύαμε εξαιτίας του κουρέματος, όσο παράξενο και αν ακούγεται. Έχετε κάποια εξήγηση; Η μόνη εξήγηση που δώσαμε εμείς είναι ότι συνεχίζει η Κύπρος να παρέχει εξειδικευμένες υπηρεσίες, αλλά και η φορολογία μας παραμένει μειωμένη σε σχέση με άλλες χώρες. Έχουμε αρκετές φοροαπαλλαγές και δίνουμε αρκετές φορολογίες. Και αυτό σε αντιστάθμισμα με τη ζημιά που υπέστησαν; <<<<<<< Δεν έχουν φύγει εταιρείες λόγω κουρέματος. Η Κύπρος παραμένει ελκυστικό κέντρο υπηρεσιών. Σε αντιστάθμισα με τη ζημιά που υπέστησαν, λαμβανομένου υπόψη των υπηρεσιών που παρέχουμε, του φορολογικού καθεστώτος, αλλά και της βεβαιότητας που υπάρχει στην Κύπρο δεν έχουν φύγει. Αυτές οι εταιρείες έβγαλαν κεφάλαια στο εξωτερικό; Αυτές οι εταιρείες διακινούν τεράστια ποσά. Υπάρχουν εταιρείες που με μια πράξη να κάνουν 400 με 500 εκατομμύρια. Δηλαδή, γίνονται αγορές πετρελαίων από μία χώρα σε άλλη, μιλάμε για τεράστιες πράξεις. Γι αυτό και τα ποσά που αναφέρονται είναι μηδαμινά, απλώς ο κόσμος δεν καταλαβαίνει, δεν ξέρει πώς λειτουργεί μια τέτοια εταιρεία. Παρά τα όσα συνέβησαν η Κύπρος παραμένει ελκυστικός επενδυτικός προορισμός, λέει ο πρόεδρος του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου στον Απόστολο Τομαρά. Νομίζουν ότι αγοράζουν από το super market εμπορεύματα και τους φαίνονται τεράστια τα ποσά, ότι μια εταιρεία έβγαλε ένα εκατομμύριο. Μιλούμε για εταιρείες οι οποίες αφήνουν και τεράστια εισοδήματα στο κράτος. Έχετε εικόνα του μητρώου των εταιρειών για τις οποίες μιλάμε. Εάν κάνουμε σύγκριση με την προ και μετά του κουρέματος εποχή; Σταμάτησε για ένα χρονικό διάστημα η εγγραφή νέων εταιρειών, αλλά τώρα έχουμε επανέλθει στον κανονικό ρυθμό. ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΧΡΗΣΤΟΥ Και κυρίως οι νέες εγγραφές είναι από τις παραδοσιακές αγορές; Βεβαίως, από τη Ρωσική Ομοσπονδία. Δεν ξέρω τώρα με τα προβλήματα που έχουν με την Ουκρανία, αλλά η Ρωσία ήταν και παραμένει σταθερός μας πελάτης. Κατά την περίοδο του κουρέματος δικηγόροι βρέθηκαν σε πάρα πολύ δύσκολη θέση επειδή δεχόντουσαν αφόρητη πίεση από πελάτες τους για να τους προστατεύσουν τις περιουσίες τους. Όχι, εμείς δεν έχουμε τέτοια πληροφόρηση. Το μόνο σίγουρο είναι ότι οποιοσδήποτε δικηγόρος θα έπρεπε να εξηγήσει στους πελάτες του, γιατί έχουν κουρευτεί οι καταθέσεις του. Οι ξένοι που είχαν καταθέσεις ζήτησαν εξηγήσεις. Αυτό είναι και το λογικό. Σε κάποιες περιπτώσεις λέγεται ότι αυτές οι εξηγήσεις δεν ζητήθηκαν και με τόσο κομψό τρόπο. Αυτό δεν μπορώ να το ξέρω εγώ. Εμένα προσωπικά δεν μου έχει τύχει. Έχω ακούσει και εγώ αυτό, το οποίο μου λέτε, αλλά δεν έχω τίποτε το συγκεκριμένο. Χρόνια πριν από την οικονομική κρίση βοούσε ο τόπος ότι η Κύπρος ήταν ένα πλυντήριο ξεπλύματος χρήματος. Φαντάζομαι ότι αυτό το έχετε ακούσει. Βοούσε ακόμη ότι ήταν ένας φορολογικός παράδεισος. Σε ό,τι αφορά το πλυντήριο, σας λέω ότι έγιναν οι έλεγχοι και η Κύπρος είχε συμμορφωθεί σε πάρα πολλά θέματα, αλλά όταν μιλάμε για πλυντήριο, θα πρέπει να υπάρχουν και οι αποδείξεις. Αυτές οι αποδείξεις δεν βρέθηκαν ποτέ; Φαίνεται ότι δεν βρέθηκαν. Ξέρετε, ότι στο τέλος της ημέρας η αρμόδια εποπτική αρχή είναι η Κεντρική Τράπεζα. Η Κεντρική Τράπεζα με τις άλλες τράπεζες θα έπρεπε να βρει αυτά τα θέματα.

13 13 - EPIKAIROTHTA_Master_cy 20/06/14 22:43 Page 13 Κυριακή 22 Ιουνίου 2014 ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ l 13 Το έργο που αλλάζει τη Λεμεσό και την Κύπρο Εγκαινιάστηκε και επίσημα την περασμένη Πέμπτη η Μαρίνα Λεμεσού, ένα από τα σημαντικότερα αναπτυξιακά έργα Πόλο έλξης αποτελεί τις τελευταίες μέρες η Μαρίνα Λεμεσού, ένα από τα πλέον μεγαλεπήβολα έργα ανάπτυξης που έγιναν ποτέ στην Κύπρο, με στόχο να βάλει την Κύπρο στο χάρτη των προορισμών εξειδικευμένου τουρισμού αλλά να αποτελέσει και σημείο αναφοράς για τους κατοίκους της πόλης και ολόκληρου του νησιού. Ένα έργο - ορόσημο για την Κύπρο, η Μαρίνα Λεμεσού έχει αλλάξει το πρόσωπο της πόλης και έχει ήδη καθιερωθεί ως ένα από τα πιο ελκυστικά και ξεχωριστά έργα στην Ευρώπη. Με 650 θέσεις ελλιμενισμού για πολυτελή σκάφη αναψυχής μήκους από 8 έως 115 μέτρα, είναι η πρώτη μαρίνα στην Κύπρο με δυνατότητα ελλιμενισμού superyachts. Συνδυάζει πολυτελή διαμερίσματα και προνομιακές επαύλεις με ιδιωτικές θέσεις ελλιμενισμού ή άμεση πρόσβαση στη θάλασσα. Τα εγκαίνια τέλεσε την Πέμπτη ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης, ο οποίος έκανε λόγο για ένα έργο με πολυδιάστατη σημασία για τον τόπο μας. Συγχαίροντας τους μετόχους της ιδιοκτήτριας εταιρείας, την εταιρεία Cybarco του Ομίλου Λανίτη, την J&P, J&P Άβαξ και Athena του Ομίλου Ιωάννου & Παρασκευαΐδη, τον Όμιλο Φραγκούδη και Στεφάνου, τις εταιρείες CADS και LMDC, είπε ότι κατά τη διάρκεια των εργασιών ανέγερσης είχαν όραμα και αγάπη για το έργο, αλλά και αφοσίωση, σκληρή δουλειά και υπομονή έχοντας, εξ αρχής, βαθειά πίστη για την επιτυχία μιας τόσο μεγάλης σημασίας και μεγέθους ανάπτυξης. «Θα ήθελα να τονίσω πως όσα ανάφερα πιο πριν για το όραμα, την αφοσίωση, τη σκληρή δουλειά και την επιμονή που χαρακτηρίζουν τους συντελεστές αυτού του εξαίρετου έργου, αποτελούν τη συνταγή για όλες τις προοδευτικές επιχειρήσεις του τόπου μας. Είναι ο πολύτιμος οδηγός της κυπριακής επιχειρηματικότητας, που σε αυτή τη δύσκολη οικονομική περίοδο, προσπαθεί να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις που έχουμε μπροστά μας προκειμένου να επαναφέρουμε την Κύπρο μας στον δρόμο της ανάπτυξης και της ευημερίας», είπε. Σύμφωνα με τον Πρόεδρο Αναστασιάδη η Μαρίνα Λεμεσού αποτελεί ένα έργο ανάπτυξης με την πραγματική έννοια του όρου. «Κατ αρχάς τοποθετεί <<<<<<<< Πρόεδρος Αναστασιάδης: Τοποθετεί την Κύπρο στον παγκόσμιο χάρτη θαλάσσιας αναψυχής υψηλού επιπέδου και ανοίγει νέους ορίζοντες στον κυπριακό τουρισμό, γενικότερα. την Κύπρο στον παγκόσμιο χάρτη θαλάσσιας αναψυχής υψηλού επιπέδου και ανοίγει νέους ορίζοντες στον κυπριακό τουρισμό, γενικότερα. Πρόκειται για μία νέα κατηγορία τουρισμού για την Κύπρο, στην οποία θα πρέπει να επενδύσουμε περαιτέρω και να την αξιοποιήσουμε αποτελεσματικά. Παράλληλα, το εμπορικό μέρος της μαρίνας με τα εστιατόρια και καταστήματα του, θα αποτελέσουν πόλο έλξης τόσο για τους ντόπιους όσο και για νέους ξένους επισκέπτες. Εκτός από το ναυτικό και εμπορικό του μέρος, το έργο περιλαμβάνει και ένα αρκετά μεγάλο αριθμό οικιστικών μονάδων υψηλής αρχιτεκτονικής και ποιότητας που προσελκύουν το ενδιαφέρον αρκετών ξένων αγοραστών. Πρόκειται για σημαντική παράμετρο ανάπτυξης επένδυσης, καθώς μέσα από αυτήν θα εισρεύσουν στην Κύπρο ξένα κεφάλαια που τόσο μεγάλη ανάγκη έχει σήμερα η κυπριακή οικονομία». Χαιρετισμό απηύθυνε ο πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου της Εταιρείας Limassol Marina Ltd, κ. Μάριος Ε. Λανίτης, ο οποίος μεταξύ άλλων ανέφερε ότι «η Μαρίνα Λεμεσού αποτελεί ένα ξεχωριστό και μοναδικό Έργο το οποίο ενισχύει σημαντικά και ουσιαστικά την ανταγωνιστικότητα της Κυπριακής οικονομίας, βελτιώνει περαιτέρω την εικόνα της Κύπρου, δημιουργεί νέες θέσεις εργασίας, αναβαθμίζει την περιοχή του ιστορικού κέντρου της Λεμεσού και αποτελεί το έναυσμα για επενδύσεις στην ευρύτερη περιοχή. Η Λεμεσός έχει αποκτήσει μια Μαρίνα υψηλού επιπέδου που όχι μόνο δεν έχει τίποτα να ζηλέψει από άλλες μαρίνες του εξωτερικού αλλά αποτελεί σημείο αναφοράς για την ευρύτερη περιοχή της ανατολικής Μεσογείου». Αναφερόμενος στις εμπειρίες τις οποίες απεκόμισαν κατά τη διάρκεια σχεδιασμού και υλοποίησης της Μαρίνας Λεμεσού, υπέδειξε ότι την ανάγκη να υπάρξει νομοθετική ρύθμιση για τη δημιουργία μιας υπηρεσίας με τη φιλοσοφία του one stop shop, που θα χειρίζεται τέτοιες επενδύσεις με αποδοτικό τρόπο αποφεύγοντας τη γραφειοκρατία. Σύμφωνα με την ιδιοκτήτρια εταιρεία οι πωλήσεις ακινήτων συνεχίζονται με πολύ ικανοποιητικό ρυθμό και έχουν ξεπεράσει μέχρι σήμερα τα 130 εκατομμύρια. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας εγκαινιάζει το έργο με τον Πρόεδρο της εταιρείας Μάριο Ε. Λανίτη και τους άλλους αξιωματούχους της κοινοπραξίας. Πέραν των χιλίων ατόμων εργοδοτήθηκαν για τις ανάγκες κατασκευής της Μαρίνας Λεμεσού, η οποία θα συνεχίσει να απασχολεί, άμεσα ή έμμεσα, 800 περίπου εργαζόμενους. ΚΥΠΕ ΚΥΠΕ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ Ο Κυπριακός Σύνδεσμος Στηθικών Νοσημάτων Λευκωσίας / Κερύνειας, στo πλαίσιo των προσπαθειών του για ενίσχυση του ταμείου του, οργανώνει διάφορες εκδηλώσεις και δραστηριότητες. Την Τετάρτη, 4 Ιουνίου 2014, παρουσία της Επίτιμης Γραμματέως κυρίας Λίζας Λοττίδη και του Επίτιμου Ταμία κυρίου Νίνου Χατζηρούσου, πραγματοποιήθηκε στην αίθουσα του Κρατικού Λαχείου, η κλήρωση του λαχνού που κυκλοφόρησε ο Σύνδεσμος για την ενίσχυση του ταμείου του. Τα έσοδα αυτά θα βοηθήσουν τα μέγιστα στην εξυπηρέτηση των στόχων του Συνδέσμου που δεν είναι άλλοι από την προσφορά βοήθειας σε πάσχοντες με στηθικά νοσήματα όπως φυματίωση, χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια κ.ά. Οι τυχεροί αριθμοί είναι: 0515 κόσμημα διαχρονικής αξίας 1089 φόρεμα (τρία κομμάτια) 0054 χειροποίητο ινδικό χαλί 1184 ποτά (1 ουίσκι και 2 ελληνικά κρασιά)

14 14 - EPIKEROTHTA_Master_cy 6/20/14 10:43 PM Page l Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ Κυριακή 22 Ιουνίου 2014 Eνεση στην οικονομία η ιατρική εκπαίδευση Η Κύπρος βάζει ενισχύει τα θεμέλια στον τομέα της παιδείας, προσφέροντας την ευκαιρία ποιοτικών σπουδών στον τόπο μας Της ΜΑΡΙΝΑΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΔΟΥ Ο Κοσμήτορας της Ιατρικής Σχολής του Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου δρ Γιώργος Μαρκουλλής με τους φοιτητές του. Οι φοιτητές εκπαιδεύονται πάνω σε ανθρωποειδή μοντέλα, προσομοιάζοντας όλη την παθολογική και φυσιολογική συμπτωματολογία. <<<<<< Δρ Γιώργος Μαρκουλλής: Mία Ιατρική Σχολή είναι αναγκαιότητα και όχι πολυτέλεια, είναι κάτι περισσότερο από ένα εργαστήρι παραγωγής γιατρών. Η νεότευκτη Ιατρική Σχολή του Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου έχει ήδη ολοκληρώσει επιτυχώς το πρώτο έτος λειτουργίας της. Ο Κοσμήτορας της Σχολής, γιατρός και καθηγητής, δρ Γιώργος Μαρκουλλής, εξηγεί στην «Κ» τις προοπτικές ανάπτυξης που δημιουργεί η λειτουργία ιατρικών σχολών στην κυπριακή κοινωνία και οικονομία. Η οικονομική κρίση που διέπει την Κύπρο, προκαλεί την εντύπωση πως η Ιατρική Σχολή αποτελεί περισσότερο πολυτέλεια παρά αναγκαιότητα. Ωστόσο, ο μύθος αυτός καταρρίπτεται, αφού σύμφωνα με τον δρ Μαρκουλλή, η Ιατρική Σχολή αποτελεί κάτι περισσότερο από ένα εργαστήρι παραγωγής γιατρών. Κληθείς να σχολιάσει, ο Κοσμήτορας της Σχολής σημείωσε πως ενώ στο παρελθόν αντιμετωπίστηκε με χλευασμό και ειρωνεία το όραμα μιας ολοκληρωμένης Ιατρικής Σχολής στην Κύπρο, η συγκυρία της οικονομικής κρίσης διέλυσε κάθε δισταγμό. «Μπροστά στην οικονομική ανάγκη για εισαγωγή κεφαλαίων, οι κυβερνητικές υπηρεσίες δεν είχαν πλέον την δικαιολογία να αντιστέκονται». «Εξάλλου» σημειώνει, «η Ιατρική Σχολή αποτελεί επένδυση με εξωτερικά κεφάλαια και στην κατάσταση που βρισκόμαστε θα πρέπει να καλωσορίζουμε επενδύσεις οικονομικής φύσεως στην Κύπρο». Για τον λόγο αυτό, προωθείται ιδιαίτερα και ο τομέας του ιατρικού τουρισμού. Η γεωγραφική θέση της Κύπρου και το καλό κλίμα, φαίνεται να ευνοεί τις προοπτικές ανάπτυξής του. «Η Κύπρος έχει τεράστιες δυνατότητες να αναπτύξει τον ιατρικό τουρισμό» επισημαίνει ο δρ Μαρκουλλής. «Είμαστε μία φιλειρηνική χώρα, έχουμε άριστες πολιτικές και πολιτιστικές σχέσεις με τις γύρω χώρες και άριστες σχέσεις με τις Μεγάλες Δυνάμεις. Έχουμε τα πλεονεκτήματα του καλού καιρού, την πολυπολιτισμικότητά μας, σημαντικά χαρτιά για την προώθηση του ιατρικού τουρισμού». «Η ύπαρξη της ιατρικής σχολής, με το διαμέτρημα των καθηγητών της αλλά και με τα σύγχρονα μηχανήματα που διαθέτει, θα βοηθήσει το εύρος των παρεχομένων ιατρικών υπηρεσιών. Θα δούμε πως θα υπάρξει αντιστροφή της διαρροής ασθενών γιατρών και επιστημόνων στο εξωτερικό θα δημιουργήσει νέες ευκαιρίες απασχόλησης. Έτσι, η Ιατρική Σχολή σε συνδυασμό με τον ιατρικό τουρισμό, θα ενισχύσουν και την προσέλκυση και διοργάνωση μεγάλων βιοϊατρικών συνεδρίων και σίγουρα μεταφορά ασθενών από το εξωτερικό» εξηγεί ο δρ Μαρκουλλής. Αποτελεί γεγονός, πως τα τελευταία δύο χρόνια, έχουν ιδρυθεί στον μικρό γεωγραφικό χώρο της Κύπρο τρεις ιατρικές σχολές. Αναλύεται το ερώτημα κατά πόσο όντως χρειάζονται τρεις ιατρικές σχολές. «Η ύπαρξη δύο ή και περισσότερων ιατρικών σχολών είναι ένα πάρα πολύ θετικό στοιχείο, αφού προάγει τον ευγενή ανταγωνισμό» εξηγεί ο δρ Μαρκουλλής. «Ο ευγενής ανταγωνισμός, προωθεί καινοτόμες μεθόδους στη διδασκαλία, προάγει το επίπεδο των ήδη προσφερόμενων υπηρεσιών τόσο του συστήματος υγείας όσο και του συστήματος εκπαίδευσης μιας χώρας. Βελτιώνονται οι ιατρικές προσφορές στο κοινό, ανοίγουν περισσότερες θέσεις για τους επιστήμονες και συνεπώς, μπαίνουν γερά θεμέλια για την ανάπτυξη του ιατρικού τουρισμού». «Το μονοπώλιο» τονίζει ο Κοσμήτορας της Ιατρικής Σχολής, «ουδέποτε προάγει την οικονομία και την παιδεία». Ωστόσο, στην Κύπρο της κρίσης χρειάζονται τόσοι απόφοιτοι γιατροί; «Κανένας γιατρός δεν μπορεί να μείνει άνεργος» απαντά ο Δρ Μαρκουλλής. «Οι ασθένειες δυστυχώς υπάρχουν και σε περιόδους κρίσεως, σε εμπόλεμες καταστάσεις, σε ανεπτυγμένες ή υπανάπτυκτες χώρες. Οι γιατροί πάντοτε έχουν δουλειά. Δεν είναι τυχαίο που η Ιατρική Σχολή παρά τις απαιτήσεις της είναι πάντοτε πρώτη σε προτίμηση». Φάρμακο στην πληγή ΓΕΣΥ Λυδία λίθο θα μπορούσε να αποτελεί για το μέλλον της ιατρικής εκπαίδευσης, η ανυπαρξία Γενικού Σχεδίου Υγείας (ΓΕΣΥ). Εγείρεται εύλογα το ερώτημα κατά πόσο μπορεί να αναπτυχθεί η ιατρική εκπαίδευση και ο ιατρικός τουρισμός τη στιγμή που το ΓΕΣΥ νοσεί. «Το ΓΕΣΥ θα επωφεληθεί πάρα πολύ από την ύπαρξη Ιατρικών Σχολών» επισημαίνει ο δρ Μαρκουλλής. «Θα βοηθήσει στην εφαρμογή καινοτόμων θεραπευτικών μεθόδων ενώ παράλληλα θα γίνει η πλατφόρμα πάνω στην οποία θα μεταφερθούν η τεχνογνωσία και οι εμπειρογνωμοσύνες από το εξωτερικό στην Κύπρο. Το γεγονός ότι έχει ιδρυθεί Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο, θα δώσει τη δυνατότητα σε περισσότερους γιατρούς διεθνούς φήμης να έρθουν να δουλέψουν στην Κύπρο» υποστηρίζει ο δρ Μαρκουλλής. «Οι γιατροί αποκτούν σημαντικό πλεονέκτημα, διδάσκοντας σε ένα Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο και το επιδιώκουν, αφού θα βρίσκονται συνεχώς σε μία πορεία εκπαίδευσης και συνεπώς βελτίωσης της τεχνικής τους» εξηγεί ο Κοσμήτορας της Σχολής. «Θα αποφύγουμε μ αυτό τον τρόπο και την κάθοδο πλανόδιων γιατρών αμφιβόλου διαμετρήματος από το εξωτερικό, οι οποίοι μέχρι σήμερα ζητούσαν και υπέρογκα ποσά από τους ασθενείς». Η Ιατρική Σχολή του Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου, φαίνεται να αποτελεί την κορωνίδα των σχολών του. Η αξιοπιστία της σύμφωνα με τον δρ Μαρκουλλή έγκειται στο ότι ανήκει στο Διεθνές Δίκτυο Πανεπιστημίων Laureate του οποίου Επίτιμος Πρόεδρος είναι ο πρώην Πρόεδρος των ΗΠΑ Μπιλ Κλίντον. Στον πρώτο χρόνο λειτουργίας της έχει αναγνωριστεί διεθνώς και έχει λάβει σημαντικές διακρίσεις. Τα μαθήματα γίνονται στην αγγλική EP «Μεταμόσχευση» από την Αμερική στην Κύπρο «Η Ιατρική Σχολή του Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου μεταμοσχεύθηκε στην Κύπρο, δεν δημιουργήθηκε από το μηδέν» αναφέρει ο Κοσμήτορας της Σχολής ερωτηθείς γιατί κάποιος να επιλέξει μία νεοσύστατη σχολή και όχι κάποια με σχετική πείρα. «Την πήραμε από την Αμερική, με όλα τα συστήματα διδασκαλίας, όλες τις υποδομές, τα μηχανήματα, τις εγκαταστάσεις, και τα μεταμοσχεύσαμε από ένα ιατρικό κέντρο της Αμερικής, στην Κύπρο». «Έχουμε το πλεονέκτημα, όντας η 20ή Ιατρική Σχολή, της Laureate, να λάβουμε υπόψη, τόσο τις επιτυχίες των προηγούμενων σχολών που συστάθηκαν όσο και τα λάθη τους, ούτως ώστε να τα αποφύγουμε», τονίζει ο κ. Μαρκουλλής και προσθέτει: «Σημαντικό είναι επίσης το διαμέτρημα των διδασκάλων που έχουν προσληφθεί, η ιστορία του πανεπιστημίου αλλά και η πιστή εφαρμογή των ευρωπαϊκών οδηγιών. Επικρατεί μία αρχιτεκτονικά διαμορφωμένη κατάσταση, που προσφέρει στον φοιτητή με κάθε λεπτομέρεια μία ολοκληρωμένη εκπαίδευση, με αποτέλεσμα να αισθάνεται σίγουρος για την επιλογή του». γλώσσα, δίδοντας τη δυνατότητα, στην σχολή να προσελκύσει εκτός από Κύπριους και ξένους φοιτητές. Δεν είναι τυχαίο πως οι φοιτητές της προέρχονται από διάφορα μέρη του κόσμου. Ο ενδεδειγμένος από το Υπουργείο Παιδείας αριθμός φοίτησης, ανά έτος φτάνει τα 35 άτομα. Η φοίτηση είναι εξαετής, ωστόσο η άσκηση των φοιτητών σε κλινικό χώρο, αρχίζει από το πρώτο έτος σπουδών τους στο Πανεπιστημιακό πλέον Νοσοκομείο Λάρνακας του Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου. Σύμφωνα, με τον Κοσμήτορα της Σχολής, στόχος του Πανεπιστημίου, είναι οι φοιτητές να εκτίθενται στο ευρύτερο δυνατό φάσμα ασθενών και να εκπαιδευτούν με τέτοιο τρόπο, ούτως ώστε να λειτουργούν σε άσχημο περιβάλλον, χωρίς ιδιαίτερες βοηθητικές υπηρεσίες, αλλά παράλληλα να μπορούν να ανταποκριθούν σε πολύπλοκες τεχνολογίες ενός σύγχρονου Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου. Ανακάλυψαν μία νέα νόσο ακόμη και για τα παιδιά που ονειροπολούν Του ALLAN SCHWARZ Εξι εκατομμύρια μικροί Αμερικανοί έχουν διαγνωστεί ως πάσχοντες από σύνδρομο ελλειμματικής προσοχής και υπερκινητικότητας. Πολλοί ανησυχούν ότι βρισκόμαστε μπροστά σε εκατομμύρια λανθασμένες διαγνώσεις, που συχνά οδηγούν στη συνταγογράφηση επικίνδυνων φαρμακευτικών σκευασμάτων. Τώρα, διαπρεπείς επιστήμονες του κλάδου της ψυχικής υγείας υποστηρίζουν ότι αναγνώρισαν μία νέα νόσο, που θα αυξήσει ακόμη περισσότερο τον αριθμό των νεαρών ατόμων που υποβάλλονται σε θεραπεία για προβλήματα που αφορούν την ικανότητα εστίασης της προσοχής τους. Η νέα νόσος λέγεται «υποτονικός γνωσιακός ρυθμός» και χαρακτηρίζεται από λήθαργο, διαρκή τάση για ονειροπόληση και βραδείες διανοητικές διαδικασίες. Σύμφωνα με κάποιους ερευνητές, σε αυτήν την κατάσταση βρίσκονται περισσότερα από δύο εκατομμύρια παιδιά στις ΗΠΑ. Οι ειδικοί τώρα ζητούν να πραγματοποιηθούν περισσότερες έρευνες στον «υποτονικό γνωσιακό ρυθμό», που αναμένεται σύντομα αναγνωριστεί και επισήμως ως νόσημα. Hδη κάποιοι ερευνητές βοηθούν τη φαρμακοβιομηχανία Elli Lilly να διαπιστώσει κατά πόσον τα φάρμακα που χορηγούνται κατά του συνδρόμου ελλειμματικής προσοχής μπορούν να βοηθήσουν και σε αυτήν την περίπτωση. Η επιθεώρηση Journal of Abnormal Child Psychology αφιέρωσε 136 σελίδες στο τεύχος του Ιανουαρίου περιγράφοντας την ασθένεια. Ο ψυχολόγος Ράσελ Μπάρκλεϊ του Πανεπιστημίου της Νότιας Καρολίνας υποστηρίζει ότι η νέα νόσος θα πρέπει να απασχολήσει μελλοντικά τους ειδικούς. Περιττά φάρμακα Σε συνέντευξη που παραχώρησε ο Κιθ Μακμπέρνετ, καθηγητής Ψυχιατρικής του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας και συντάκτης πολλών εργασιών για τον υποτονικό γνωσιακό ρυθμό αναφέρει: «Οταν αρχίζεις να μιλάς για πράγματα όπως η ονειροπόληση ή άλλες ανάλογες συμπεριφορές, τότε πάντα εμφανίζεται κάποιος και σου λέει ότι έχει εμπειρία από πρώτο χέρι. Ξέρουν για ποιο πράγμα τους μιλάς». Ωστόσο, ο καθηγητής Κιθ Μακμπέρνετ και άλλοι επισημαίνουν ότι δεν υπάρχει απόλυτη συμφωνία σχετικά με το ποια είναι τα συμπτώματα της νέας νόσου και προειδοποιούν ότι η προώθηση της ιδέας χωρίς την απόλυτη επιστημονική γνώση θα μπορούσε να οδηγήσει σε λανθασμένες διαγνώσεις και περιττή χορήγηση φαρμάκων, όπως συμβαίνει με το σύνδρομο ελλειμματικής προσοχής. Οπως η διάγνωση της ελλειμματικής προσοχής ήταν «της μόδας» τα τελευταία 15 χρόνια, υπάρχει ο Πολλοί ανησυχούν ότι βρισκόμαστε μπροστά σε εκατομμύρια λανθασμένες διαγνώσεις. Ηδη χορηγούνται φάρμακα σε δύο εκατομμύρια παιδιά στις ΗΠΑ που δεν είναι υπερκινητικά. Απλώς δεν εστιάζουν εύκολα την προσοχή τους. φόβος να συμβεί και με τη νέα νόσο, εξηγεί ο δρ Αλεν Φράνσες, επίτιμος καθηγητής Ψυχιατρικής στο Πανεπιστήμιο Ντιουκ. «Μιλάμε για ένα πείραμα δημόσιας Υγείας σε εκατομμύρια παιδιά». Οι εργασίες που έχουν πραγματοποιηθεί μέχρι στιγμής υποδεικνύουν ότι ο υποτονικός γνωσιακός ρυθμός θα μπορούσε να βοηθήσει προκειμένου να λυθούν κάποια από τα διαγνωστικά προβλήματα και γενικότερα η σύγχυση που προκαλείται από το σύνδρομο ελλειμματικής προσοχής και υπερκινητικότητας. Ηδη, χορηγούνται φάρμακα σε δύο εκατομμύρια παιδιά που δεν είναι υπερκινητικά, αλλά απλά δεν εστιάζουν εύκολα την προσοχή τους. Κάποιοι ερευνητές προτείνουν ότι τα μισά, τουλάχιστον, από αυτά τα παιδιά θα πρέπει να διαγνωστούν με <<<<<< Ο υποτονικός γνωσιακός ρυθμός χαρακτηρίζεται από λήθαργο, διαρκή τάση για ονειροπόληση και βραδείες διανοητικές διαδικασίες. υποτονικό γνωσιακό ρυθμό, ενώ ένα εκατομμύριο παιδιά που δεν πάσχουν από σύνδρομο υποτονικής προσοχής μάλλον πάσχουν από υποτονικό γνωσιακό ρυθμό. «Αυτά τα παιδιά δεν προκαλούν στους ενήλικες ιδιαίτερα προβλήματα και έτσι εύκολα μπορεί κανείς να τα προσπεράσει», εξηγεί ο δρ Μακμπέρνετ. «Είναι παιδιά που ονειροπολούν, που δεν κάνουν τις εργασίες που τους ανατίθενται, δεν έχουν καλούς βαθμούς ή απόδοση. Θα είναι πολύ καλό να μάθουμε περισσότερα πράγματα γι αυτά τα παιδιά». Ωστόσο, ο δρ Μακμπέρνετ επισημαίνει ότι ακόμη βρισκόμαστε σε πολύ αρχικό στάδιο της αναγνώρισης της νέα νόσου και οι επιστήμονες δεν έχουν καταλήξει στο ποια θα πρέπει να θεωρούνται τα «τυπικά» συμπτώματα. Τα δύο τρίτα των παιδιών που διαγιγνώσκονται ως πάσχοντα από σύνδρομο ελλειμματικής προσοχής και υπερκινητικότητας λαμβάνουν καθημερινά φαρμακευτικά σκευάσματα όπως το Adderall και το Concerta, που βάζουν «φρένο» στον ακραίο αυθορμητισμό και στην έλλειψη συγκέντρωσης, αλλά έχουν παρενέργειες όπως η αϋπνία, η περιορισμένη όρεξη για φαγητό, αλλά και η κατάχρηση και η ανάπτυξη εθισμού και στους εφήβους και ενήλικες. Υποπτοι δεσμοί Ο δρ Μακμπέρνετ πρόσφατα ολοκλήρωσε μία κλινική μελέτη με χρηματοδότηση και υπό την εποπτεία της Elli Lilly, με την οποία ερευνήθηκε κατά πόσον τα συμπτώματα της νέας νόσου θα μπορούσαν να θεραπευθούν με το φαρμακευτικό σκεύασμα Strattera που χρησιμοποιείται για το σύνδρομο ελλειμματικής προσοχής. Η μελέτη η οποία δημοσιεύεται στην επιθεώρηση The Journal of Child and Adolescent Psychopharmacology καταλήγει ότι πρόκειται για την πρώτη μελέτη που πραγματοποιείται για τη δράση οποιουδήποτε φαρμάκου στον υποτονικό γνωσιακό ρυθμό. Καμία άλλη φαρμακοβιομηχανία, από αυτές που παρασκευάζουν φάρμακα για το σύνδρομο ελλειμματικής προσοχής δεν πραγματοποιεί έρευνες στο καινούργιο νόσημα. Ο δρ Μπάρκλεϊ, πάντως, πρέπει να σημειωθεί, διατηρεί οικονομικούς δεσμούς με τη φαρμακοβιομηχανία και κατά τη περίοδο 2009 με 2012 εισέπραξε από την Elli Lilly δολάρια για διάφορες ομιλίες και παροχή συμβουλών. THE NEW YORK TIMES

15 15-POLITIKI_Master_cy 6/20/14 10:55 PM Page 15 Κυριακή 22 Ιουνίου 2014 EΠIKAIPOTHTA Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ l 15 Κοινό μυστικό η βία στην οικογένεια Η τραγωδία στον Στρόβολο φέρνει στην επιφάνεια την έλλειψη μέτρων Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΜΙΧΑΗΛΙΔΗ Η οικογενειακή τραγωδία που σημειώθηκε στον Στρόβολο το απόγευμα της Τετάρτης, όταν ο 41χρονος Ανδρέας Πίτης έθεσε τέρμα στη ζωή του με στρατιωτικό τυφέκιο G3, αφού προηγουμένως σκότωσε εν ψυχρώ την 9χρονη κόρη του και την 37χρονη σύζυγό του και τραυμάτισε κρίσιμα τον 14χρονο γιο του, φέρνει ξανά στην επιφάνεια το φαινόμενο της ενδοοικογενειακής βίας, η οποία παρεπιδημεί στις κυπριακές οικογένειες αλλά κατά κανόνα δεν καταγγέλλεται. Η Επίτροπος Προστασίας του Παιδιού Λήδα Κουρσουμπά, μιλώντας στην «Κ» τόνισε ότι υπάρχει αυξητική τάση στα περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας και ότι κατ εξακολούθηση επέμεινε ότι η Πολιτεία πρέπει πάραυτα να δράσει, λαμβάνοντας μέτρα, όπως είναι η δημιουργία του θεσμού του Οικογενειακού Διαμεσολαβητή (όπου θα απευθύνονται τα ζευγάρια μακριά από τις δικαστικές αίθουσες και τους δικηγόρους για να λύνουν τα προβλήματά τους) και η εφαρμογή προγράμματος στήριξης οικογενειών από τις Υπηρεσίες Ψυχικής Υγείας. Η κ. Κουρσουμπά ανέφερε ακόμα ότι μετά από την οικογενειακή τραγωδία της Τετάρτης, η ίδια θα αναλάβει δράση με αποκλειστικό στόχο την υλοποίηση των πιο πάνω προτάσεων. Σχετικά με το συγκεκριμένο περιστατικό η Επίτροπος υπέδειξε ότι αυτή τη στιγμή σημασία έχει η στήριξη της οικογένειας και ειδικά του 14χρονου Κλεόπα από τις Υπηρεσίες Κοινωνικής Ευημερίας και να σταματήσει κάθε άλλη συζήτηση. Η τραγωδία στον Στρόβολο ήταν η κορυφή του παγόβουνου. Η ενδοοικογενειακή βία αποτελεί απειλή για τις οικογένειες στην Κύπρο. <<<<<<< Λήδα Κουρσουμπά: «Να εφαρμοστεί εδώ και τώρα ο θεσμός του Οικογενειακού Διαμεσολαβητή». Τι λένε οι ψυχολόγοι Ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ψυχολόγων, Κυριάκος Πλατρίτης, σε παρέμβασή του στην «Κ» θίγει τέσσερις ουσιαστικές πτυχές του όλου ζητήματος: 1. Είναι μύθος ότι τα εγκλήματα γίνονται συνήθως από σοβαρά ψυχικά πάσχοντες. Ελάχιστα είναι τα εγκλήματα που διαπράττονται από πρόσωπα που υποφέρουν από κατάθλιψη, σχιζοφρένεια, αγχώδεις διαταραχές κ.λπ. Γενικότερα η εκδήλωση επιθετικότητας ή βίαιης συμπεριφοράς δεν είναι μεγαλύτερη στους ψυχικά πάσχοντες. 2. Στις λίγες περιπτώσεις που γίνονται εγκλήματα από πρόσωπα που πάσχουν από ψυχικά προβλήματα αυτά συνήθως συνδέονται με παραληρηματικές καταστάσεις, με σοβαρές διαταραχές προσωπικότητας, με σοβαρή επήρεια αλκοόλης ή διεγερτικών ναρκωτικών, με παραμέληση της φαρμακευτικής αγωγής που χορηγείται ακόμη και με οργανικά αίτια που μπορεί να επηρεάζουν σοβαρά την ψυχική υγεία. 3. Υπάρχουν κάποια φρικιαστικά εγκλήματα που διαπράττονται από άτομα με ψυχικά προβλήματα και αυτό συνήθως εξηγείται από τη διαστρεβλωμένη αντίληψη της πραγματικότητας που έχει ο πάσχοντας, τις παράλογες σκέψεις που τον διακατέχουν και τις ακραίες ή παθολογικές συναισθηματικές καταστάσεις που βιώνει την ώρα που διαπράττει το έγκλημα. 4. Ένα έγκλημα δεν πρέπει να ειδωθεί ως ένα στιγμιαίο γεγονός. Είναι ένα βίωμα με παρελθόν και μέλλον, ιδιαίτερα όταν συνδέεται με ψυχικά αίτια χρειάζεται να αναζητούμε τις αδυναμίες που παρουσιάστηκαν στην παροχή κατάλληλης ψυχολογικής φροντίδας και ψυχοκοινωνικής στήριξης. Να ενθαρρύνουμε το κοινό να απευθύνεται έγκαιρα σε προσοντούχο ψυχολόγο, όταν εμφανίζονται ψυχικά προβλήματα στον ίδιο ή μέλη της οικογένειάς του. «Φαινόμενα ενδοοικογενειακής βίας παρατηρούνται σε πολλές οικογένειες ιδιαίτερα όταν υπάρχουν προβλήματα μεταξύ των μελών τους. Η βία ασκείται κυρίως στη σύζυγο, αλλά με αυτό τον τρόπο ψυχολογική βία ασκείται και στα παιδιά» υποδεικνύει ο ψυχολόγος Βασίλης Χριστοδούλου. Σημειώνει δε ότι τα ελλείμματα αγάπης που βιώνει κάποιο πρόσωπο μπορεί να το οδηγήσουν σε ακραίες συμπεριφορές, να το θέσουν εκτός εαυτού, να ασκήσει ενδοοικογενειακή βία, ενώ μορφές κατάθλιψης μπορούν να οδηγήσουν και σε απονενοημένες πράξεις. Η ψυχολόγος Θέκλα Πετρίδου τονίζει ότι όταν ένα άτομο χειροδικεί στη σύζυγό του, αλλά και στα παιδιά του αντιβαίνει πάρα πολλούς κοινωνικούς κανόνες. «Τέτοιες συμπεριφορές δείχνουν άτομα που δεν είναι ισορροπημένα και χάνουν τον έλεγχο των παρορμήσεών τους», είπε. ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΧΡΗΣΤΟΥ Στο μικροσκόπιο η χορήγηση οπλισμού Το φονικό στον Στρόβολο προκάλεσε προβληματισμό για τη χορήγηση στρατιωτικού οπλισμού σε χιλιάδες εφέδρους τα τελευταία 20 χρόνια. Από τις πρώτες ώρες της τραγωδίας πολιτική και στρατιωτική ηγεσία απέκλεισαν κάθε σκέψη για ανάκληση της υπουργικής απόφασης με την οποία δόθηκε το δικαίωμα σε εφέδρους και εθνοφύλακες να έχουν στην κατοχή τους τον ατομικό εξοπλισμό τους. Εκείνο που φαίνεται να ανησυχεί έντονα τη στρατιωτική και πολιτική ηγεσία της Ε.Φ. είναι ο εντοπισμός ή αποκλεισμός περιπτώσεων που για μια σειρά λόγους, δεν πρέπει να κατέχουν στις οικίες το στρατιωτικό τυφέκιο. Στη λογική αυτή κινήθηκε και η επίσημη αντίδραση ΥΠΑΜ και ΓΕΕΦ, κυρίως για τα όπλα εκείνα, τα οποία βρίσκονται εκτός στρατοπέδων και πιθανότατα να εμπίπτουν σε προβληματικές περιπτώσεις, και ίσως θα πρέπει να ανακληθεί η άδεια κατοχής οπλισμού. Με δεδομένο ότι το πλαίσιο το οποίο βάζει κριτήρια στην παραχώρηση στρατιωτικών όπλων θεσπίσθηκε επί υπουργίας Φώτη Φωτίου, πολιτική και στρατιωτική ηγεσία αναζητούν τρόπους να περάσουν από κόσκινο όλους τους κατόχους όπλων. Στρατιωτική πηγή έλεγε στην «Κ», ότι για να γίνει αποτελεσματικός έλεγχος των παλαιών περιπτώσεων, που είναι και η συντριπτική πλειοψηφία, απαιτείται η στενή συνεργασία με την Αστυνομία, άλλες αρμόδιες κρατικές υπηρεσίες, αλλά και της ίδιας της κοινωνίας, που, σε συνδυασμό με την ενίσχυση του υφιστάμενου πλαισίου κριτηρίων, θα περιορίσει τις περιπτώσεις εκείνες που δεν πρέπει να έχουν στην κατοχή τους όπλα. Πέρα από την αρνητική στάση του Υπ. Άμυνας για ανάκληση της απόφασης για τα G3, δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις, όπου το στρατιωτικό τυφέκιο χρησιμοποιήθηκε για δολοφονίες όπως η πρόσφατη, από εγκληματικά στοιχεία του υποκόσμου, ενώ δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις χρήσης G3 από αυτόχειρες. AΠOΣTOΛOΣ TOMAPAΣ

16 16-GNOMES ELLADA_Master_cy 6/21/14 12:07 AM Page l Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΕΛΛΑΔΑ Kυριακή 22 Ιουνίου 2014 Ο δρόμος Του ΑΛΕΞΗ ΠΑΠΑΧΕΛΑ «Μ ην μας στέλνετε στον ΣΥ- άρχισε να τσακώνεται, η πυξίδα ΡΙΖΑ ούτε πουθενά αλλού, δεν θέλουμε να πά- επιβάτες φοβούνται. του σκάφους... ζαλίστηκε και οι με». Αυτή την κραυγή απελπισίας Στην πολιτική λάθη γίνονται, ακούμε γύρω μας συχνά πυκνά ειδικά όταν οι βασικοί παίκτες είναι μετά τον ανασχηματισμό, από τις κουρασμένοι και οι συνθήκες αφόρητες. Μετά τα λάθη όμως, έρχεται τάξεις των νοικοκυραίων-ψηφοφόρων οι οποίοι έφεραν τη σημερινή κυβέρνηση στην εξουσία με της ανασυγκρότησης. Ο πρωθυ- η ώρα της ενδοσκόπησης και μετά την ψήφο τους πριν από περίπου πουργός, που έχει αποδείξει ότι δύο χρόνια. Τους θύμωσαν ορισμένες επιλογές αλλά και η απομά- δρόμους μπροστά του. Ο ένας είναι είναι σκληρός παίκτης, έχει δύο κρυνση πολιτικών, οι οποίοι και ο δρόμος των συνεχών υποχωρήσεων και εκπτώσεων στο έως τώρα έκαναν πράγματα και, το κυριότερο ίσως, τα υπερασπίσθηκαν δημοσίως σχέδιο, με την ελπίδα ότι κάποιες με σθένος. Ηταν ήδη θυμωμένοι ομάδες ψηφοφόρων θα επαναπατρισθούν στο κομματικό μαντρί με με διάφορες επιμέρους τοποθετήσεις και ενέργειες που τους έπεισαν μία παροχή εδώ και ένα χάδι παρακάτω. Ο άλλος είναι ο δρόμος ότι το πολιτικό σύστημα δεν βάζει μυαλό, ό,τι και αν έχει συμβεί στη της συνέπειας και των καθαρών χώρα. Πρόκειται για τον κορμό της εξηγήσεων με την κοινωνία με εμμονή στις μεταρρυθμίσεις, αλλά πάλαι ποτέ μεσαίας τάξης, που έχει ματώσει πέρα από κάθε όριο και και σοβαρή μάχη για τις αλλαγές μάλιστα πολύ δυσανάλογα σε σχέση των αδικιών και αστοχιών που με την προσφορά της στον τόπο. έχουν γίνει λόγω του υπερβάλλοντος καλβινισμού της τρόικας. Εξοντώθηκε από τους φόρους. Εφτασε στα όρια της παραφροσύνης, όταν κάποιος ανόητος έφτιαξε δεν εγγυάται απαραίτητα ένα καλό Κανείς από τους δύο δρόμους ένα νόμο βάσει του οποίου ένας εκλογικό αποτέλεσμα είτε το φθινόπωρο είτε κάποια στιγμή αργό- τυπολάτρης έφορος μπορεί να κάνει λάθος μισό ευρώ και μετά να σου τερα. Στην πολιτική, όμως,εγγυήσεις δεν υπάρχουν, ως γνωστόν. μπλοκάρει επ αόριστον τον λογαριασμό σου. Παρ όλα αυτά, οι άνθρωποι αυτοί δεν αγόρασαν το επι- συγκριτικό πλεονέκτημα της αστι- Ο πρώτος δρόμος αφαιρεί κάθε χείρημα «ε, πόσο χειρότερα μπορεί κής παράταξης σε σχέση με τον να είναι τα πράγματα με τον ΣΥ- ΣΥΡΙΖΑ και ωθεί τους ψηφοφόρους ΡΙΖΑ;». Οχι, ψήφισαν κυρίως Ν.Δ. να ψηφίσουν τον πραγματικό λαϊκιστή. Ο δεύτερος δρόμος μπορεί και εν μέρει ΠΑΣΟΚ και ΔΗΜΑΡ, θεωρώντας πως έτσι θα κρατηθεί να βγάλει σε ένα ξέφωτο, αλλά απαιτεί επιμονή και σοβαρότητα. η χώρα όρθια. Και η αλήθεια είναι ότι κρατήθηκε και πως αναδείχθηκε Απομένουν πολλές ακόμη μικρές μία σπάνια ομάδα υπουργών που και μεγάλες μάχες που θα κρίνουν έκαναν έργο, χωρίς να θεωρούν το πού θα οδηγηθεί η κατάσταση. ανάγκη να ζητήσουν υποκριτικά Οι πιέσεις για να ξηλωθεί το πουλόβερ των μεταρρυθμίσεων θα είναι συγγνώμη γι αυτό. Ο πρωθυπουργός κέρδισε την μεγάλες. Αν ο κ. Σαμαράς δεν διώξει υποστήριξη ανθρώπων που δεν κάποια ώρα όποιον «το τραβάει» σκέφτονταν ποτέ να τον ψηφίσουν περισσότερο, τα πράγματα θα γίνουν πολύ δύσκολα. Και όπως έλεγε ή να τον στηρίξουν. Οι νοικοκυραίοι βρήκαν σε αυτόν ένα «αποκούμπι», πρόσφατα ένας παλιός σοφός πολιτικός «καλύτερα για τον ίδιο, την αναγνώριζαν στο πρόσωπό του τον άνθρωπο που θα μπορούσε να τους υστεροφημία του και το πολιτικό περάσει απέναντι. Και ξαφνικά νιώθουν πως ενώ έχουν καλυφθεί τα σε τη μάχη για απολύσεις στο Δη- του συμφέρον να πέσει επειδή έδω- 2/3 της διαδρομής και ο ποταμός μόσιο και έχασε, παρά να συρθεί γίνεται ολοένα και λιγότερο ορμητικός, κάτι πήγε λάθος. Κάποιος διαγεγραμμένο, άδοξο τέλος και σε έναν κατήφορο που έχει προ- προκάλεσε πανικό και έδωσε όλες θα θέσει σε κίνδυνο όσα έχτισε τις λάθος συμβουλές. Το πλήρωμα δύο χρόνια». Το άχθος του ΠΑΣΟΚ Του ΚΩΣΤΑ ΙΟΡΔΑΝΙΔΗ Εσύρθη η Νέα Δημοκρατία σε ανίερη συνεργασία με το ΠΑ- ΣΟΚ. Συμβαίνουν στη ζωή και ανορθόδοξες συμπράξεις. Σύμπτωση τραγική, ότι η συντηρητική παράταξη ήταν και είναι αναγκασμένη να εφαρμόσει την άκρως ερασιτεχνική και ολέθρια πολιτική «εξυγιάνσεως» της χώρας που είχε συνομολογήσει η κυβέρνηση του κ. Γιώργου Παπανδρέου τον Μάιο του Η ισχύς της Ελλάδος ήταν την εποχή εκείνη η απόλυτη αδυναμία της, καθώς η χρεοκοπία της θα συμπαρέσυρε το τραπεζικό σύστημα της Γαλλίας και της Γερμανίας. Το γεγονός αυτό πέρασε απαρατήρητο από τους ιδιοφυείς, που ατυχώς ασκούσαν τότε την εξουσία στην Ελλάδα. Στόχος του κ. Παπανδρέου και του οικονομικού επιτελείου του ήταν να επιρρίψει τις ευθύνες στον πρώην πρωθυπουργό Κώστα Καραμανλή και επιδιώκοντας μικροπολιτικά οφέλη εξέθεσαν τη χώρα διεθνώς και ειδικώς στους δανειστές της. Αλλά ας δεχθούμε ότι ενίοτε είναι αδύνατον να αποφευχθεί ακόμη και το μοιραίο. Αρκετά όμως με αυτή την παρωδία. Το ΠΑΣΟΚ νοσεί και ο κ. Ευάγγελος Βενιζέλος και οι «επιφανείς» του συνεργάτες γνωρίζουν άριστα ότι η απομάκρυνσή τους από την εξουσία θα έχει ως συνέπεια και την προσωπική τους συντριβή. Δεν έχουν άλλη επιλογή από το να παραμείνουν στην κυβέρνηση, άνευ όρων. Πέραν τούτου, υπάρχει και θέμα νομιμοφροσύνης. Ηδη το ΠΑΣΟΚ, με τις τοποθετήσεις των διαφόρων υπουργών του, αρχίζει να υιοθετεί στροφή προς την «Αριστερά», ό,τι και εάν σημαίνει αυτό για ένα κόμμα που έχει διατρέξει το φάσμα του ελληνικού πολιτικού συστήματος από άκρη σε άκρη. Ουδείς μπορεί να αγνοήσει την ιδιαίτερη «ευελιξία» αυτού του κόμματος ακόμη και μια ενδεχομένη σύμπραξη με τον ΣΥΡΙΖΑ, υπό νέα ηγεσία φυσικά. Πολύ περισσότερο όταν τα στελέχη του κόμματος που ίδρυσε ο Ανδρέας Παπανδρέου είναι εθισμένα να νέμονται την εξουσία. Αυτό συμβαίνει και στην παρούσα συγκυρία σε ποσοστό δυσανάλογο από τη δύναμη που διαθέτει. Επί μία διετία η ηγεσία της Ν.Δ. έζησε με την αυταπάτη ότι μπορούσε να υπολογίζει σε επαναπατρισμό των ψηφοφόρων της από τη Χρυσή Αυγή. Παρά την τραγική διάψευση των αβάσιμων αυτών προσδοκιών, εξακολουθεί να διατηρεί υψηλούς τόνους «ρητορικής της Δεξιάς». Εις μάτην, όμως. Επαναπατρισμός των ψηφοφόρων από τη Χρυσή Αυγή δεν πρόκειται να υπάρξει τουλάχιστον στις επόμενες εθνικές εκλογές, οψέποτε πραγματοποιηθούν. Θα πρέπει συνεπώς η Ν.Δ. να υιοθετήσει μια επιθετική πολιτική με στόχο την προσέλκυση κεντρώων ψηφοφόρων, που εξακολουθούν να πλαισιώνουν το ΠΑΣΟΚ. Αρκετά με τις άναρθρες κραυγές που δεν συγκίνησαν τους απομακρυθέντες συντηρητικούς από τη Ν.Δ. Πέραν τούτου, «λαϊκή Δεξιά» δίχως φιλολαϊκή πολιτική είναι έννοιες ασύμβατες. Η Ν.Δ. άφησε τον χώρο του Κέντρου στην περιοχή ευθύνης του ΠΑ- ΣΟΚ, για να διασώσει τον κ. Βενιζέλο από την πολιτική εξαφάνιση. Με αυτόν τον τρόπο καταστρατήγησε την πολιτική πρακτική κατά την οποία ο μικρότερος εταίρος μιας κυβερνήσεως είναι καταδικασμένος σε εξαφάνιση. Ισως είναι αργά για μια αλλαγή ύφους τόσο ριζοσπαστική. Αλλά ασφαλώς ο κ. Βενιζέλος και τα «επιφανή» στελέχη του ΠΑ- ΣΟΚ θα πρέπει κάπως να αντιληφθούν ότι διασώζονται χάρη στη Ν.Δ. και ως εκ τούτου να περιορισθούν στον ρόλο που πλέον τους αντιστοιχεί. Η Σύνοδος Κορυφής της Ευρωπαϊκής Ενωσης την ερχόμενη Πέμπτη και Παρασκευή αρχίζει με τελετή στην ιστορική φλαμανδική πόλη Ιπρ, όπου περισσότεροι από στρατιώτες σκοτώθηκαν στις μάχες του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου. Ενώ οι ηγέτες των 28 χωρών-μελών θα τιμούν τη μνήμη των νεκρών και θα θυμούνται ότι η Ε.Ε. ιδρύθηκε ακριβώς για να αποτραπεί η συνέχεια της αιματοχυσίας μεταξύ των λαών, θα είναι έντονη η αίσθηση ότι η Ενωση σήμερα αντιμετωπίζει τη μεγαλύτερη δοκιμασία από την ίδρυσή της το Η οικονομική ανάπτυξη είναι ισχνή, η ανεργία και το χρέος αποτελούν μόνιμες απειλές, οι διαφορές μεταξύ χωρών εντείνονται σε σημείο που οι ηγέτες τους δεν μπορούν να συμφωνήσουν στην επιλογή νέου προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Τα μεγαλύτερα προβλήματα, όμως, είναι ότι η Βρετανία βρίσκεται με το ένα πόδι εκτός Ενωσης, ενώ η Γαλλία χάνει συνεχώς σε επιρροή. Στην Ιπρ αλλά και στις Βρυξέλλες, όπου η Σύνοδος θα συνεχιστεί την Παρασκευή, η ημερήσια διάταξη συμπεριλαμβάνει συζητήσεις για την οικονομική ανάπτυξη, την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και τη δημιουργία θέσεων εργασίας. Ηβίωση της απελπισίας δεν περιγράφεται, δεν γνωστοποιείται με τα γλωσσικά σημαίνοντα, δεν γίνεται πληροφορία. Ο Βίττκενστάιν έλεγε: «Δεν μπορώ να πω τον πονόδοντό μου», ακριβώς όπως κανένας απελπισμένος δεν μπορεί να «πει» τον απελπισμό του: τα νύχια της απόγνωσης καρφωμένα, μέρα-νύχτα, στα σωθικά του. Η μερίδα των Ελλήνων που ζουν σήμερα ανυπόφορο απελπισμό, έχουν τον επιπλέον αποκλεισμό να μη λογαριάζεται καν η ύπαρξή τους. Για τα Δελτία Ειδήσεων, την τηλεοπτική εικόνα που μονοπωλεί και εξαντλεί την «ενημέρωση» σε διεθνή κλίμακα (δηλαδή τη μεταποίηση του πανανθρώπινου γίγνεσθαι σε Ιστορία), η απελπισία συγκεκριμένων πληθυσμικών ομάδων όχι μόνο δεν γνωστοποιείται, δεν κοινωνείται, δεν δηλώνεται, αλλά μεθοδικά ανυπαρκτοποιείται. Οι σφήνες εικόνων από τον κτηνώδη ξυλοδαρμό των καθαριστριών του υπουργείου Οικονομικών που εγκαταβιούν στο πεζοδρόμιο διαμαρτυρόμενες για την απόλυσή τους, υπηρετούν τη λογική τής εμπορικά επιβεβλημένης «ενημερωτικής ποικιλότητας» συντονίζονται δηλαδή με τον αριθμό των κοστουμιών που πρέπει να αλλάζει ο κ. Σαμαράς σε κάθε Δελτίο Ειδήσεων. Ο ζόφος και πνιγμός της απελπισίας που βασανίζει (πραγματικά, όχι μεταφορικά) μεγάλο μέρος του πληθυσμού στην Ελλάδα σήμερα, δεν γεννιέται από πρόβλημα πείνας σε καθημερινή βάση (τουλάχιστον όχι ακόμα) ούτε από την απειλή ξένης εισβολής (ακόμα). Γεννιέται από την ολοκληρωτική απουσία λογικής της ελπίδας, την απόσβεση κάθε λογικής από κάθε παραμικρή προσπάθεια να αναχαιτισθεί η συντελεσμένη και ακάθεκτα συνεχιζόμενη καταστροφή της χώρας. Κυριαρχεί παντού, μα παντού, ο παραλογισμός, η παράνοια, αυτονόητη η καταστρατήγηση κάθε λογικής. Υπερβολές; Το στοιχειωδέστατο λογικά: Είναι δυνατό στους φυσικούς αυτουργούς οικονομικής και παντοδαπής καταστροφής της χώρας, στους ανθρώπους που παραμένουν υπόδικοι για τον (κομματικά) ιδιοτελέστατο και εξωφρενικό υπερδανεισμό της, να εμπιστευόμαστε ότι αυτοί θα μάς «σώσουν» από τις συνέπειες Η Ευρώπη ενώπιον ιστορικών στιγμών των εγκλημάτων τους; Δεν είναι τέλειος παραλογισμός, όχι μόνο να αναλαμβάνουν τη «σωτηρία» της χώρας όσοι κακούργησαν την οικονομική της καταστροφή και την οργανωτική της διάλυση, αλλά και να μας εμπαίζουν καταπρόσωπο προσλαμβάνοντας σαν υπουργούς τους (επιτελείς στο έργο της «σωτηρίας») ό,τι πιο κραυγαλέο διαθέτουν τα κόμματά τους σε αναίσχυντο αμοραλισμό, κωμική μικρόνοια και χαυνότητα όπως στον πρόσφατο κουκλοθεατρινίστικο «ανασχηματισμό» της κυβέρνησης; Μας είπαν κάποτε (για να ελπίσουμε σε «παροχές») ότι «λεφτά υπάρχουν». Και ελάχιστους μήνες μετά μάς βεβαίωναν ότι «η χώρα έχει πτωχεύσει, μοναδική σωτηρία είναι να πουληθούμε δουλοπάροικοι στους δανειστές μας»: αυτοί θα αποφασίζουν, πέρα από κάθε Διεθνή Συνθήκη και Δίκαιο, ποιο ξεροκόμματο θα μένει για μισθούς και συντάξεις, και ποιο φιλέτο θα νέμονται οι δανειστές. Πρόσφατα πάλι, παιδαριώδεις, γελοίες ψευδολογίες ότι το «πρωτογενές πλεόνασμα» μάς αποδεσμεύει από τον στραγγαλιστήρα των δανειστών μας και μόλις βεβαιώθηκε η επιβίωση της «συγκυβέρνησης» των κομμάτων της συγκακουργίας, πάλι μεθοδεύσεις περικοπών σε μισθούς και συντάξεις. Λένε - ξελένε, είπαν - ξείπαν, δίχως μπέσα, δίχως τιμή για τον λόγο τους, δίχως τη λογική που Του ΝΙΚΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΡΑ ΕΠΙΦΥΛΛΙΔΑ Tου ΧΡΗΣΤΟΥ ΓΙΑΝΝΑΡΑ Στο γεωστρατηγικό πεδίο η Σύνοδος θα ασχοληθεί με τις εξελίξεις στην Ουκρανία -και την ανάγκη μείωσης της εξάρτησης της Ε.Ε. από ρωσικό φυσικό αέριο- καθώς και την εκρηκτική κατάσταση στο Ιράκ. Αυτό που θα απασχολήσει τους ηγέτες περισσότερο, είτε το λένε είτε όχι, είναι πώς θα διατηρηθεί η συνοχή της Ενωσης. Η κρίση που εκδηλώθηκε στην Αμερική το 2008, και που ανέδειξε τα πολλά δομικά προβλήματα της Ευρώπης, έθεσε σε κίνηση σειρά γεγονότων τα οποία αποτελούν θανάσιμο κίνδυνο για την Ενωση. Η αρχική απροθυμία πολλών να στηρίξουν την υπερχρεωμένη Ελλάδα είχε ως αποτέλεσμα να μη δρα η Ευρώπη ως υπερεθνική οικονομική υπερδύναμη, αλλά να διχάζεται μεταξύ ομάδων χρεωμένων και δανειστών, μεταξύ Βορά και Νότου. Η ελληνική κρίση χρέους και η επιφανειακή «ανάγνωσή» της είχαν ως αποτέλεσμα να αργήσουν οι Ευρωπαίοι να καταλάβουν ότι υπήρχαν βαθύτερα, δομικά προβλήματα στην Ε.Ε. Κύριο μεταξύ αυτών ήταν και παραμένει το γεγονός ότι στην παγκοσμιοποιημένη οικονομία η Ευρώπη αποδυναμώνεται σε ανταγωνιστικότητα και δεν μπορεί να συνεχίσει να συντηρεί τους λαούς της στο επίπεδο που έχουν συνηθίσει (τουλάχιστον αυτοί που δεν βρίσκονταν στο ανατολικό μπλοκ στη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου). Κάτω απ αυτήν την πίεση -παρότι η Ελλάδα και άλλες χώρες στηρίχθηκαν από τους εταίρους- άνοιξαν ρήγματα τα οποία έπληξαν την ενότητα, με αποτέλεσμα πολλοί ηγέτες να συμπεριφέρονται με τρόπο που κάποτε θα ήταν αδιανόητος. Αρκεί μόνο να θυμηθούμε τον τρόπο με τον οποίο η Αγκελα Μέρκελ και ο Νικολά Σαρκοζί ταπείνωσαν και ουσιαστικά «καθαίρεσαν» τον Γιώργο Παπανδρέου όταν ανακοίνωσε την πρόθεσή του για τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος στην Ελλάδα. Μέσα σε αυτό το κλίμα, όπου εθνικές (και προσωπικές) στρατηγικές υπερτερούσαν των προσπαθειών να δράσει η Ε.Ε. σε συλλογικό, θεσμικό επίπεδο, ήταν επόμενο ότι κάποιοι θα έκαναν λάθη. Από τα μεγαλύτερα ολισθήματα έως τώρα είναι η πρόθεση του Βρετανού πρωθυπουργού Ντέιβιντ Κάμερον να θέσει σε δημοψήφισμα την παραμονή της χώρας του στην Ε.Ε. εάν δεν αποσπάσει δεσμεύσεις ότι θα διακοπεί η πορεία ενοποίησης. Στην προσπάθειά του να ανακόψει την άνοδο των ευρωσκεπτικιστών στη χώρα του, ο Κάμερον βρίσκεται σε αντιπαράθεση με την κ. Μέρκελ και την πλειοψηφία των άλλων ηγετών συγκροτεί οργανωμένη συλλογικότητα, σχέσεις κοινωνίας της ζωής. Ακόμα και σε φυλές έσχατου πρωτογονισμού, κάποιο είδος εισαγγελέα θα απαιτούσε να λογοδοτήσουν οι εξόφθαλμης δολιότητας ψευδολόγοι και απατεώνες, αυτουργοί αποτρόπαιων κοινωνικών εγκλημάτων. Στο Ελλαδιστάν σήμερα κανένας πολιτικός δεν διώκεται για καμιά απάτη, για καμιά δόλια ψευδολογία. Μας είπαν: Ηταν υδροκέφαλο το κράτος, εξωφρενικός ο αριθμός των δημοσίων υπαλλήλων (δεν ομολόγησαν ότι οι ίδιοι τούς είχαν διορίσει εξαγοράζοντας ψήφους). Πήραν εντολή από τους δανειστές να το σμικρύνουν. Ομως δεν άρχισαν την αναγκαία σμίκρυνση του κράτους σχεδιάζοντας καινούργια διοικητική - οργανωτική άρθρωση και δομή (να δουν ποιος χρειάζεται και ποιος περισσεύει). Αρχισαν να «κουρεύουν» στα τυφλά απρόσωπες αριθμητικές ποσότητες, να κληρώνουν τους ανθρώπους που θα ζήσουν και τους ανθρώπους που θα πεθάνουν όπως αποφάσιζε ο Λένιν πόσους κουλάκους θα εκτελεί κάθε μέρα για να εφαρμοστεί η Νέα Αγροτική του Πολιτική. Ετσι, ένα κράτος υδροκέφαλης δημοσιοϋπαλληλίας μεταμορφώθηκε, στο άψε-σβήσε, σε ισομέγεθες νοσηρό μόρφωμα συνταξιοδοτούμενων αέργων, αποκλεισμένων από κάθε ενδεχόμενο μετοχής σε οποιοδήποτε παραγωγικό εγχείρημα. ΑSSOCIATED PRESS για την επιλογή του Ζαν-Κλοντ Γιουνκέρ ως προέδρου της Επιτροπής, με το επιχείρημα ότι ο πρώην πρωθυπουργός του Λουξεμβούργου υποστηρίζει την εμβάθυνση της Ενωσης. Η θέση αυτή αγνοεί ότι για πολλούς άλλους η κρίση απέδειξε την ανάγκη της ύπαρξης της Ε.Ε. και της θέσπισης μηχανισμών όπως αυτός της τραπεζικής ένωσης. Την ίδια ώρα, η Γαλλία δεν παίρνει αποφάσεις που θα της επέτρεπαν να αντεπεξέλθει στην έλλειψη ανταγωνιστικότητας της οικονομίας της και χάνει συνεχώς σε πολιτική επιρροή, με αποτέλεσμα η Γερμανία να μένει κυρίαρχος του παιχνιδιού. Σε πολλά σημεία της κρίσης, όταν πάρθηκαν μέτρα που ενίσχυαν την Ενωση (όπως η στήριξη χωρών από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα), αυτό εμφανιζόταν σαν να γινόταν εν αγνοία της Γερμανίας - για να μην αναγκάζεται το Βερολίνο να δείχνει ότι αλλάζει πολιτική. Με αυτόν τον τρόπο, μέσα στην ασάφεια, η Ε.Ε. συνέχισε την πορεία της. Εχει έρθει η ώρα οι ηγέτες της Ευρώπης να συζητήσουν ανοιχτά τις αποφάσεις που πρέπει να πάρουν για την περαιτέρω πολιτική τους. Γιατί χωρίς αυτή τη συνεννόηση δεν θα υπάρχει Ενωση. Μόνο η δήμευση των κλοπιμαίων θα αλλαξοδρομήσει τη χώρα Η λογική του πελατειακού κράτους, για την οποία είναι υπόδικοι όσοι μάς κυβερνούν, παρήγαγε τόσο την αναποτελεσματική, διεφθαρμένη, τυραννική του πολίτη δημοσιοϋπαλληλία όσο και τον μετασχηματισμό της σε ανενεργό πολτό συνταξιοδοτούμενης αεργίας. Ούτε λειτουργικό κράτος στην υπηρεσία της κοινωνίας αποκτήσαμε ούτε τις εξαιρέσεις που σταδιοδρόμησαν υπηρετώντας τίμια την κοινωνία και το κράτος μπορούμε να τιμήσουμε, αφού τα ασφαλιστικά ταμεία τα κατάκλεψαν οι εξουσιαστές μας. Με αντεκδικήσεις δεν προχωράει η ζωή με τον Τσοχατζόπουλο στη φυλακή ούτε ένας από τους διαβόητους λωποδύτες του δημόσιου χρήματος δεν εμφάνισε μεταμέλεια, συντριβή ή φόβο ότι θα έρθει και η σειρά του. Αντεκδικήσεις όχι, αλλά μια κοινή λογική των σχέσεων συνύπαρξης, θεσμοποιημένη, είναι εντελώς απαραίτητη για να λειτουργήσει οργανωμένος συλλογικός βίος. Η θεσμοποίηση της κοινής λογικής συνεπάγεται ελεγχόμενη την εφαρμογή της, η μη εφαρμογή της συνεπάγεται συνέπειες ποινικές (νέμεση). Οι ποινικές συνέπειες για τη λωποδυσία κοινωνικού χρήματος και για την αχαλίνωτη, μετά δόλου ψευδολογία των διεκδικητών της εξουσίας θα μπορούσε να συμφωνηθεί να περιοριστούν σε μόνη τη δήμευση των κλαπέντων, την εκποίηση των περιουσιών τους για να αποκατασταθεί η ζημία του Δημοσίου. Μια συλλογικότητα που έχει χάσει τον άξονα της λειτουργικής, λογικής συνοχής της και περιστρέφεται με ιλιγγιώδη, φυγόκεντρη, διαλυτική κάθε συνεκτικού άλλοτε ιστού φορά μόνο γύρω από τα συμφέροντα (όσο διαρκέσουν) κάποιων «νταβατζήδων», μια τέτοια κοινωνία δεν χρειάζεται ούτε «γνήσια» κεντροαριστερά ιδεολογήματα, ούτε τα εντυπωσιακά ρητορεύματα οποιουδήποτε ταλαντούχου Τσίπρα, ούτε κάποια συνετή, σοφή παρέμβαση της Ακαδημίας Αθηνών, ούτε τις παιδαριώδεις ηθικολογίες θρησκευτικών κηρυγμάτων. Χρειάζεται μια χούφτα δικαστές πιστούς στον όρκο τους όρκο πιστότητας στη λογική της συλλογικότητας. Να καθίσουν στο σκαμνί την περιενδεδυμένη οσεσδήποτε τηβένους εξουσίας λωποδυσία. Και το δόλιο ψεύδος.

17 17-ELLADA_Master_cy 21/06/14 00:03 Page 17 Κυριακή 22 Ιουνίου 2014 ΕΛΛΑΔΑ Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ l 17 ΦΑΛΗΡΕΥΣ / Του ΣΤΕΦΑΝΟΥ ΚΑΣΙΜΑΤΗ There s no free lunch Μα τι ωραία που το είπε ο νέος υπουργός Οικονομικών, μετά το Ecofin! «Ολοι καταλαβαίνουν», δήλωσε, «ότι δεν υπάρχει πια δωρεάν γεύμα» και ημάς τους Θατσεριστάς πολύ μας συνεκίνησε (εξ ου η περιστασιακή υποτροπή στην καθαρεύουσα...), διότι ενεθυμήθημεν το υπέροχο εκείνο «there s no free lunch» της αειμνήστου βαρόνης, από τον θάνατο της οποίας συνεπληρώθη ένας χρόνος στις 8 Απριλίου. Η υπουργική δήλωσις εξελήφθη ως, οιονεί, αυτοσχέδιο μνημόσυνο... Επαναλαμβάνω ότι μου άρεσε πολύ που το άκουσα από τα χείλη του Γκίκα Χαρδούβελη, διότι το γεγονός επιβεβαιώνει ότι ο άνθρωπος έχει πλήρη επίγνωση του ρόλου που ανέλαβε. Επίσης, θα ήθελα πάρα πολύ και να το πιστέψω, αλλά δεν μπορώ. Αν είχαμε καταλάβει ότι τελείωσε το «free lunch», δεν θα δίναμε 27% στον ΣΥΡΙΖΑ (Τ-Λ/Λ- Τ). Απέχουμε ακόμη έτη φωτός από την ωριμότητα που θα μας επέτρεπε να δεχθούμε την πραγματικότητα ως έχει. Αναφέρω σχετικώς ένα μικρό παράδειγμα από τη διεθνή επικαιρότητα. Την περασμένη Τετάρτη, οι περισσότερες αγγλικές εφημερίδες είχαν στην πρώτη σελίδα τους την είδηση ότι το σωματείο των νοσοκόμων στη Βρετανία πρότεινε τη θέσπιση της καταβολής 10 λιρών για κάθε επίσκεψη ασθενούς στον προσωπικό γιατρό του. Το μέτρο αντίκειται στην ιδρυτική αρχή του βρετανικού ΕΣΥ (ΝΗS), υπαγορεύεται όμως από την πραγματικότητα, καθώς στο τέλος της δεκαετίας που διανύουμε η μαύρη τρύπα του ΝΗS θα έχει φθάσει τα 30 δισ. λίρες. Αν όμως εφαρμοσθεί το μέτρο, θα αποφέρει έσοδα 1,2 δισ. τον χρόνο. Οι συνδικαλιστές που το προτείνουν αντιλαμβάνονται μερικά βασικά στοιχεία της πραγματικότητας: ότι, εφόσον οι δαπάνες του συστήματος ολοένα διευρύνονται, δεν γίνεται να πληρώνει κάποιος τρίτος γι αυτό. Αναρωτιέμαι πόσοι το καταλαβαίνουν αυτό στη χώρα μας. Ούτε καν όσοι ψήφισαν Ν.Δ. στις ευρωπαϊκές εκλογές, πολύ φοβάμαι... Πώς το λέει ο Ευαγγελιστής; «Πολλοί έσονται πρώτοι έσχατοι και έσχατοι πρώτοι». Ιδού, λοιπόν, ο κ. Κουτσούμπας του ΚΚΕ στην πρώτη σειρά του Ηρωδείου να συνομιλεί με δύο συναδέλφους του από τον κόσμο της θρησκείας, ενώ η κ. Καραμανλή με μια φίλη της στη δεύτερη σειρά. (Παρεμπιπτόντως, στον καρπό του κ. Κουτσούμπα διακρίνω κάτι σαν δίχρωμο ρολεξάκι; Ελπίζω να με γελούν τα μάτια μου...). Ομοιος ομοίω... Ο Αλέξης Τσίπρας συναντήθηκε προχθές με τον Πάμπλο Ιγκλέσιας του ισπανικού κόμματος Podemos (Μπορούμε), το οποίο έλαβε ποσοστό 8% στις ευρωπαϊκές εκλογές. Πέρασαν πολύ καλά μαζί, διότι έχουν πολλά κοινά οι δυο τους. Ο Τσίπρας εντάχθηκε στην ΚΝΕ όταν ήταν 15 χρόνων, ο δε Ιγκλέσιας αντιστοίχως στη νεολαία του Κ.Κ. της Ισπανίας όταν ήταν μόλις 14. Στα τριάντα πέντε του σήμερα, ο Ιγκλέσιας έχει κοτσίδα, όπως είχε και ο Τσίπρας κάποτε. Τέλος, αμφότεροι ηγούνται κομμάτων με σαφή νεοκομμουνιστικό προσανατολισμό. Χαρακτηριστικό της εγκαρδιότητας στις σχέσεις των δύο ανδρών ήταν και το γεγονός ότι, στις δηλώσεις που ακολούθησαν, ο Τσίπρας εκδήλωσε (ακουσίως έστω) μια αυτοσαρκαστική διάθεση. Είπε, συγκεκριμένα, αναφερόμενος στον εαυτό του και τον επισκέπτη του, «δεν είμαστε πολιτικοί επαγγελματίες» (!) και ότι ανήκουν «σε μια γενιά που δεν θέλει να πάρει σύνταξη από την πολιτική». Αν πράγματι το εννοεί αυτό, θα συμβούλευα με όλο το θάρρος να βρει μια κανονική δουλειά, γιατί όπου να ναι θα σαρανταρίσει... Παίζουν με τα νεύρα του Τον τελευταίο καιρό, ακούγεται από διάφορους απίθανους ανθρώπους (λ.χ., τον Γιάννη Τραγάκη) το όνομα του πρώην πρωθυπουργού Κώστα Καραμανλή Β του Ακάματου για την προεδρία της δημοκρατίας. Σας προειδοποιώ να μη δίνετε καμία σημασία στις προτάσεις αυτές. Ο μοναδικός σκοπός για τον οποίον γίνονται είναι επειδή έχει πολλή πλάκα να εκνευρίζεται ο Αντώναρος... Ενας πρόεδρος στο Ηρώδειο Την περασμένη Κυριακή, ο Αλέξης Τσίπρας έκανε κάτι που είμαι βέβαιος δεν είχε ξανακάνει στη ζωή του: πήγε στο Ηρώδειο να παρακολουθήσει όπερα, την παράσταση του Ντον Τζοβάνι του Μότσαρτ από τη Λυρική Σκηνή. Ευνόητο, λοιπόν, είναι ότι ήταν κάπως ντροπαλός. Εφθασε στην ώρα του, συνοδευόμενος μόνο από την κυρία του, πήρε τη θέση του αθόρυβα και παρακολούθησε το έργο σαν καλό παιδί. Στο διάλειμμα, βέβαια, έγινε αντιληπτός, με αποτέλεσμα να περικυκλωθεί από ένα πλήθος χαρούμενων κολάκων. Καταλογίζεται στους υπεύθυνους για τη λειτουργία του αρχαίου ωδείου ότι δεν εμφανίσθηκε καθαρίστρια να μαζέψει τα σάλια με τη σφουγγαρίστρα, ίσως επειδή έχουν απολυθεί λόγω Μνημονίου. Στο τέλος της παράστασης, έστρεψε το βλέμμα πίσω του και, εμφανώς εντυπωσιασμένος, με τα ματάκια του να έχουν γίνει τεράστια, θαύμαζε τους aficionados άλλοι των οποίων χειροκροτούσαν ενθέρμως και άλλοι γιουχάιζαν. Αυτό που κυκλοφόρησε αργότερα, ότι δήθεν ρώτησε μετά το τέλος της όπερας «γιατί δεν είχε φυσαρμόνικα», ουδέποτε συνέβη, αλλά πρόκειται για επινόηση των κακόβουλων επικριτών του. Αντε και του χρόνου, με το καλό, στο Μπαϊρόιτ. Να οργανωθούμε παιδιά! Τα νέα που μας είπε ο πρωθυπουργός είναι υπέροχα: χάρη στην άνοδο του τουριστικού ρεύματος, «φέτος αντιστοιχούν δύο τουρίστες για κάθε Ελληνα». Επισημαίνω, ωστόσο, ότι εδώ ακριβώς ανακύπτει ο οργανωτικός, συντονιστικός ρόλος του κράτους, διότι η κατανομή των φύλων πρέπει να είναι η αρμόζουσα στα γούστα του καθενός μας... Αστειευόταν; Ο Ανδρέας ο Λοβέρδος, πρόεδρος (ΣΥΜΕΛΛ), υπουργός (Παιδείας), λεβεντόπαιδο και καραμπουζουκλής, δεν έχει σκοπό να εφαρμόσει τον προϋπολογισμό, επειδή δεν τον έχει ψηφίσει. Αυτό είπε κάποια στιγμή και προκάλεσε δικαιολογημένο εκνευρισμό στην κυβέρνηση. Υποψιάζομαι, Μας ξεκούφανε Διαβάζω και μένω κατάπληκτος ότι σε ημερίδα του Ινστιτούτου Δημοκρατίας Κωνσταντίνος Καραμανλής, στις 17 του μηνός, ο Ευριπίδης Στυλιανίδης πραγματοποίησε «ηχηρή πολιτική παρέμβαση»! Καλά, πώς συνέβη και δεν ακούσαμε τίποτε, αλλά έπρεπε να περάσουν κάποιες μέρες έως ότου διαβάσουμε για την «ηχηρή παρέμβαση»; Προφανώς ήταν τόσο ηχηρή, ώστε μας ξεκούφανε... όμως, ότι δεν το εννοούσε. Διότι, μόλις στις 9 Μαΐου φέτος, ο Α. ο Λοβέρδος είχε ψηφίσει το Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής. (Οχι μόνος του, μαζί με τον πιστό ακόλουθό του Αηδόνη...). Οπως αναφέρεται στο πρώτο άρθρο του συγκεκριμένου νόμου, το Μεσοπρόθεσμο περιλαμβάνει «τα ανώτατα όρια για τις δαπάνες των υπουργείων και των αποκεντρωμένων διοικήσεων, για μια κυλιόμενη περίοδο τεσσάρων ετών, εκ των οποίων τα δύο πρώτα χρόνια κάθε φορά είναι δεσμευτικά». Εκτοτε δεν έχουν περάσει καν δύο μήνες, όχι τα δύο χρόνια κατά τα οποία το όριο δαπανών είναι δεσμευτικό. Αν το έχει ξεχάσει, δεν τον παρεξηγούμε πολιτικός είναι ο άνθρωπος, φυσικό είναι να μη θυμάται τι είπε ή τι έπραξε. Αν το είπε για να αστειευθεί, μήπως, βρε παιδάκι, ήταν κάπως τολμηρό το αστείο υπό τις σημερινές συνθήκες; Τέλος, αν το είπε, επειδή μας θεωρεί ηλίθιους, του αναγνωρίζω το δικαίωμα, αφού εκλέγεται με την ψήφο του λαού...

18 18-ELLADA.qxp_Master_cy 6/20/14 11:27 PM Page l Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΕΛΛΑΔΑ Kυριακή 22 Ιουνίου 2014 Ελλάδα - Κίνα, σχέση στρατηγικής σημασίας Για την Αθήνα μεταφράζεται σε επενδύσεις και έξοδο από την ύφεση και για το Πεκίνο σ ένα σύγχρονο «Δρόμο του Μεταξιού» Του ΓΙΩΡΓΟΥ Π. ΤΕΡΖΗ Οταν οικονομίες πολλαπλάσιου μεγέθους της ελληνικής στρώνουν κόκκινα χαλιά για την υποδοχή των Κινέζων αξιωματούχων, η επιλογή του πρωθυπουργού του ασιατικού γίγαντα να επισκεφθεί, πρώτη απ όλες τις χώρες του ευρωπαϊκού Νότου την Ελλάδα, είναι από μόνη της ιδιαίτερης αξίας. Τα 6,5 δισεκατομμύρια ευρώ, όσο δηλαδή αξιολογούνται οι ελληνοκινεζικές συμφωνίες που υπεγράφησαν κατά την τριήμερη παρουσία του κ. Λι Κετσιάνγκ στην Ελλάδα, αναλογικά δεν υπολείπονται καθόλου των περίπου 17 δισεκατομμυρίων ευρώ συμφωνιών που εγκρίθηκαν προ ημερών μεταξύ Πεκίνου και του, πανηγυρίζοντος, Λονδίνου. Αντιθέτως. Ομως για την άνυδρη ελληνική οικονομία, η παρουσία του κ. Λι στην Αθήνα και, κυρίως, όσα είπε έχουν πολλαπλάσια αξία από τα διόλου αμελητέα 6,5 δισ. Το «νούμερο 2» του Πεκίνου δεν περιορίστηκε να αναδείξει τους τομείς ενδιαφέροντος της Κίνας, ζήτημα κρίσιμης σημασίας για την ελληνική κυβέρνηση που αναζητεί επενδυτές για το πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων. Δεν αρκέστηκε μόνο στο να παρουσιάσει το «όραμά» του για ανάδειξη της Ελλάδας σε βασική πύλη εισόδου των κινεζικών προϊόντων στην Ευρώπη. Εστειλε και ένα ισχυρό μήνυμα εμπιστοσύνης προς την ελληνική οικονομία. «Οι σκιές της κρίσης διαλύονται, η εμπιστοσύνη για την προοπτική της ελληνικής οικονομίας αποκαθίσταται» ανέφερε ο κ. Λι, υπογραμμίζοντας δημοσίως τη βούληση της Κίνας να αγοράσει ελληνικό χρέος, κατά την επόμενη έκδοση ελληνικών ομολόγων. Από την πλευρά του, ο πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς είχε κάθε λόγο να νιώθει ικανοποιημένος. Οι τόνοι του «φίλου Λι Κετσιάνγκ» ήταν, ίσως, πιο θερμοί του αναμενομένου. Οπως, άλλωστε, και η βούληση για περαιτέρω επένδυση στον Πειραιά, εμπλοκή στις αερομεταφορές («Ελ. Βενιζέλος» και αεροδρόμιο Καστελλίου), συμμετοχή στις κοινοπραξίες για τη διαχείριση των σιδηροδρόμων, που για την Κίνα αποτελούν τον άξονα μέσω του οποίου τα προϊόντα που έρχονται στον Πειραιά θα φτάνουν στην Ευρώπη. Ο Ελληνας πρωθυπουργός, με το ταξίδι που πραγματοποίησε προ έτους στην Κίνα, μοιάζει σαν να πήρε τη σκυτάλη από τον Κώστα Καραμανλή, η κυβέρνηση του οποίου έδωσε, τότε, τη μάχη εγκατάστασης της COSCO στο ΣΕΜΠΟ του ΟΛΠ. Οι κ. Σαμαράς και Λι επένδυσαν σε κάτι παραπάνω από τις διμερείς οικονομικές σχέσεις, στο στοιχείο της ιστορικής πορείας των δύο εθνών. Αλλωστε, αυτή η σχέση που για την Ελλάδα μεταφράζεται σε επενδύσεις και έξοδο από την ύφεση και για την Κίνα σε ένα νέο... «δρόμο του μεταξιού», οικοδομείται αθόρυβα επί μακρόν. Η Ελλάδα χαρακτηρίστηκε από τον κ. Λι ο πιο πιστός και σταθερός σύμμαχος της Κίνας στην Ευρώπη. Πολιτική υπερβολή; Πιθανότατα όχι, αν κάποιος συνυπολογίσει τις προσπάθειες που κατέβαλε η Αθήνα, ακόμη και ως προεδρεύουσα της Ε.Ε., για την ομαλή επίλυση των ευρωσινικών διαφορών. Οι κ. Σαμαράς και Λι μίλησαν χωρίς περιστροφές. Με αρχή το λιμάνι του Πειραιά και άξονα το σιδηροδρομικό δίκτυο (όπου οι Κινέζοι θα εμφανιστούν μαζί με τη γαλλική πλευρά) επιδιώκεται να οικοδομηθεί μια βαθιά συνεργασία, η οποία και θα επεκταθεί στους τομείς της ενέργειας (αιολικά πάρκα κινεζικών συμφερόντων ήδη λειτουργούν, ενώ υπάρχει και ενδιαφέρον για τον ΑΔ- ΜΗΕ), του τουρισμού (ο κ. Λι αστειεύτηκε ότι η αύξηση ροής Κινέζων πολιτών θα είναι ελεγχόμενη ώστε να μη... βουλιάξει η Ελλάδα) και φυσικά της ναυτιλίας και της ναυπήγησης πλοίων. Ολα αυτά δεν είναι εύκολα, βέβαια. Η επέκταση της παρουσίας της Cosco στο λιμάνι, παράλληλα με τη διαδικασία ιδιωτικοποίησης, «κολλάει» στις ενστάσεις της Επιτροπής Ανταγωνισμού της Ε.Ε. Οι ιδιωτικοποιήσεις, που τόσο ενδιαφέρουν το Πεκίνο, δεν αποκλείεται όπως έχει δείξει το πρόσφατο παρελθόν να καθυστερήσουν. Η δε κινεζική πλευρά εμφανίζεται, ενδεικτικά, επιφυλακτική στο να ανοίξει τις πόρτες σε Ελληνες προμηθευτές. Ο κ. Λι επέμεινε ιδιαίτερα στην ανάγκη οι κοινοί σχεδιασμοί των δύο πλευρών να περάσουν γρήγορα σε φάση υλοποίησης. Αποψη που, προφανώς, συμμερίζεται απολύτως και ο κ. Σαμαράς. Ποιο είναι το master plan που προωθεί το Πεκίνο Του ΗΛΙΑ Γ. ΜΠΕΛΛΟΥ <<<<<< Προβλέπεται τα κινεζικά προϊόντα να φθάνουν από 7 έως και 11 ημέρες νωρίτερα στις αγορές της Κεντρικής Ευρώπης. Ο νέος «Δρόμος του Μεταξιού» περνάει από την Ελλάδα και το Πεκίνο, προκειμένου να εξασφαλίσει την πρόσβαση προς τις αγορές της Κεντρικής Ευρώπης, είναι διατεθειμένο να προωθήσει ελληνικά αγαθά και υπηρεσίες, όπως η ναυτιλία και ο τουρισμός, δυναμικά στην αχανή κινεζική οικονομία, που συνεχίζει να αναπτύσσεται με ρυθμούς της τάξης του 7,5% ετησίως. Επίσης, να τοποθετηθεί μακροπρόθεσμα σε νέες ομολογιακές εκδόσεις του ελληνικού Δημοσίου. Αυτό τόνισε ξεκάθαρα και επανειλημμένως στις δημόσιες δηλώσεις του αλλά και στις ιδιωτικές συνομιλίες που είχε με τον Ελληνα πρωθυπουργό Αντ. Σαμαρά ο Κινέζος πρωθυπουργός Λι Κετσιάνγκ κατά την τριήμερη επίσημη επίσκεψή του στην Ελλάδα. Το master plan του Πεκίνου, όπως περιγράφηκε ενδελεχώς σε αλλεπάλληλες επαφές, βασίζεται στη μέσω του Σουέζ είσοδο των πλοίων, που μεταφέρουν τις κινεζικές εξαγωγές προς την Ευρώπη, την εκφόρτωσή τους στο λιμάνι του Πειραιά, την αποθήκευση ή και περαιτέρω μεταποίησή τους (όπως είναι οι τελικές συναρμολογήσεις) σε ελληνικό έδαφος και, τέλος, στη μέσω του ελληνικού σιδηροδρομικού δικτύου προώθησή τους στις αγορές της Κεντρικής Ευρώπης. Με τον τρόπο αυτό εξοικονομείται χρόνος από 7 έως και 11 ημέρες, όπως δήλωσε από τους προβλήτες της Cosco στον Πειραιά ο ίδιος ο Κινέζος πρωθυπουργός, κάτι που μεταφράζεται σε χαμηλότερο κόστος και υψηλότερη ανταγωνιστικότητα. Οπως και σε ευρωπαϊκή «ταυτότητα», συμπληρώνουν παράγοντες της αγοράς που κλήθηκαν να σχολιάσουν την προοπτική εγκατάστασης στην Ελλάδα γραμμών ήπιας μεταποίησης, με ό,τι αυτό σημαίνει για την εμπορική ελκυστικότητά τους. Ο κ. Λι είναι αποφασισμένος: «Θα κάνουμε τον Πειραιά το ανταγωνιστικότερο λιμάνι του κόσμου» υπογράμμισε κατά την επίσκεψή του στις εγκαταστάσεις της θυγατρικής της Cosco. Για να μπορέσει να αντεπεξέλθει όμως ο Πειραιάς στον όγκο τον οποίο οραματίζονται οι Κινέζοι πρέπει να αυξηθεί η δυναμικότητά του. Και αυτό είναι το κεντρικό ζήτημα της συμφωνίας για τη νέα επένδυση των 230 εκατ. ευρώ στο δυτικό τμήμα του λιμανιού. H Cosco δουλεύει κοντά στα όρια της δυναμικότητάς της, παρά την ολοκλήρωση και λειτουργία από πέρυσι του νέου προβλήτα ΙΙΙ. Ηδη τα στοιχεία δείχνουν πως μετά τους αλματώδεις ρυθμούς των τελευταίων ετών κατά μέσο όρο της τάξης του 50% ετησίως και φέτος η διακίνηση εμπορευματοκιβωτίων αυξήθηκε κατά 22% στο τετράμηνο και κατά 39,8% τον Μάιο. Για το 67% του ΟΛΠ Η διαδικασία του διαγωνισμού για την πώληση του 67% του ΟΛΠ έχει λάβει προτεραιότητα στην ατζέντα των δύο πλευρών, αφού το Πεκίνο εμφανίζεται διατεθειμένο, προκειμένου να προχωρήσει σε αυτή την επένδυση, να ελέγξει την καταστατική πλειοψηφία του ΟΛΠ. Και για τον σκοπό αυτό θα ανταγωνισθεί με διεθνείς κολοσσούς όπως η θυγατρική της Maersk, APM Terminals, η Ports America, η ICTS και η Utilico. Διαδικασία που το ΤΑΙΠΕΔ εκτιμά ότι θα ανεβάσει σημαντικά το τίμημα για όποιον θέλει να επικρατήσει. Εάν η Cosco δεν αναδειχθεί προτιμητέος επενδυτής, τότε αναμένεται να εστιάσει στην επέκτασή της στον Πειραιά με την επένδυση των 230 εκατ. ευρώ που ήδη έχει δρομολογήσει, αλλά εκκρεμεί σε ευρωπαϊκό επίπεδο η έγκρισή της. Σημειώνεται πως πολλοί συνδέουν τις καθυστερήσεις στην έγκριση και με πιέσεις ανταγωνιστικών του Πειραιά λιμανιών της βόρειας Ευρώπης. Με αυτό κατά νου, το Μαξίμου επιθυμεί μεν να προωθήσει τα σχέδια της ελληνοκινεζικής προσέγγισης, σε αρμονία όμως με το ευρωπαϊκό κεκτημένο. Ομως ο κ. Σαμαράς δεν παρέλειψε να δηλώσει δημοσίως, με τον Κινέζο πρωθυπουργό δίπλα του, πως πιστεύει «ότι κάποια στιγμή οι Ευρωπαίοι θα καταλάβουν ότι η Ελλάδα είναι ο φυσικός κρίκος της Ευρώπης με την Ασία». Η ελληνική κυβέρνηση έχει στα χέρια της σειρά μελετών που προβλέπουν σημαντικά μακροπρόθεσμα οφέλη για την οικονομία εάν η νέα ευρωπαϊκή πύλη για τις ασιατικές εισαγωγές, όπως χαρακτηρίζεται ήδη από τα δύο κράτη, αναπτυχθεί περαιτέρω. Και θα «επενδύσει» σ αυτό. «Θα κάνουμε τον Πειραιά το ανταγωνιστικότερο λιμάνι του κόσμου» υπογράμμισε ο Κινέζος πρωθυπουργός Λι Κετσιάνγκ, παρουσία του Ελληνα πρωθυπουργού Αντώνη Σαμαρά, κατά την επίσκεψή του στις εγκαταστάσεις της θυγατρικής της Cosco στο λιμάνι του Νέου Ικονίου. Κυριαρχεί η συνεργασία στην ποντοπόρο Η επιχειρηματική ανάπτυξη γύρω από το διαμεταφορικό μοντέλο της Cosco στον Πειραιά είναι η μία πλευρά των ωφελειών που μπορεί να έχει η ελληνική οικονομία. Hewlett Packard, ZTE Corporation, Sony και Huawei έχουν δημιουργήσει εδώ κέντρα διανομής. Σύμφωνα δε με κύκλους της Huawei προϊόντα της οποίας ήταν φορτωμένα στα 22 βαγόνια του τρένου που έστειλαν στην Κεντρική Ευρώπη οι δύο πρωθυπουργοί με τη συμβολική τελετή στον Πειραιά η εταιρεία προγραμματίζει να αυξήσει σε τέσσερις τις μηνιαίες σιδηροδρομικές αποστολές. Εκτός από τα λιμάνια και το σιδηροδρομικό δίκτυο υπάρχουν και τα αεροδρόμια, κυρίως σε Αθήνα και Καστέλλι Ηρακλείου, που αποτελούν επίσης αντικείμενο επενδυτικού και κατασκευαστικού ενδιαφέροντος για την Κίνα. Υπάρχουν επίσης και οι ωφέλειες που συνδέονται με την έλευση μεγάλων κινεζικών επιχειρήσεων, όπως η Fosun Group, που επιδιώκουν να διευρύνουν τη δραστηριότητά τους τόσο στην αγορά του real estate, όπως με τη συμμετοχή της στο Ελληνικό, όσο και στον θαλάσσιο τουρισμό και το εμπόριο αλλά και τον τουρισμό εν γένει. Περαιτέρω οφέλη προκύπτουν από τη διάθεση του Πεκίνου να στηρίξει την παρουσία των ελληνικών επιχειρήσεων και εξαγωγών στην Κίνα, όπως και να συνεργαστεί στον κλάδο της ενέργειας. Κλάδος από τον οποίο προέκυψαν αυτή την εβδομάδα δύο συμφωνίες: Επιχειρηματική συμφωνία <<<<<< Ωφέλειες στην αγορά του real estate, στον του - ρισμό, στο εμπόριο, αλλά και στον κλάδο της ενέρ - γειας, όπου προέκυψαν και δύο συμφωνίες. της ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή με τον όμιλο υδροηλεκτρικών Sinohydro και την κινεζική τράπεζα ICBC για κοινές επενδύσεις αξίας 1,224 δισ. δολ. και συνεργασία της Sumec με την EDF Hellas και την ICBC, για κοινή επένδυση αξίας 273 εκατ. δολ. σε αιολικά πάρκα. Κυρίαρχη, όμως, παραμένει πάντοτε η αμοιβαία επωφελής σχέση στην ποντοπόρο, που εδράζεται τόσο στις μεταφορές όσο και στις ελληνικές ναυπηγήσεις, συχνά με κινεζικές χρηματοδοτήσεις σε κινεζικά ναυπηγεία. Αξίζει να επισημανθεί πως κατά δήλωση του Κινέζου πρέσβη στην Αθήνα, το 60% του αργού πετρελαίου που εισάγει η αχανής αυτή ασιατική αγορά μεταφέρεται από ελληνόκτητα δεξαμενόπλοια, ενώ το 50% των εμπορευμάτων που εισάγει ή εξάγει η Κίνα προς ολόκληρο τον πλανήτη μεταφέρεται από ελληνικά ποντοπόρα. Υπογραφή συμφωνιών Και αυτή η σχέση στην ποντοπόρο ήταν εμφανέστατη τόσο στη συμμετοχή κινεζικών ομίλων στο ελληνοκινεζικό Forum για τη Θαλάσσια Συνεργασία όσο και στις συμφωνίες που υπεγράφησαν αυτή την εβδομάδα με το υπουργείο Nαυτιλίας αλλά και ελληνικές ναυτιλιακές. Η Costamare, συμφερόντων Κωνσταντακόπουλου, υπέγραψε με την China Development Bank συμφωνία αξίας 1,5 δισ. δολ. Η Libra Group, συμφερόντων Γ. Μ. Λογοθέτη, υπέγραψε με την ICBC συμφωνία αξίας 460 εκατ. δολ. για sale & lease back και ναυπήγηση έξι ποντοπόρων. Μνημόνιο για χρηματοδότηση νεότευκτων με έως και 200 εκατ. δολ. υπέγραψε και η Diana Shipping, συμφερόντων Σ. Παλιού, με την ICBC. Η Thenamaris, συμφερόντων του ομίλου Μαρτίνου, υπέγραψε δανειακή σύμβαση με την Export-Import Bank of China και την DNB, ύψους 64 εκατ. δολ. και πλαίσιο συνεργασίας για χρηματοδότησή της από την Export- Import Bank of China με 300 εκατ. δολ. H Oceanbulk, συμφερόντων Π. Παππά, υπέγραψε συμφωνία αξίας 57,36 εκατ. δολ. με την Export-Import, με σκοπό τη χρηματοδότηση νεότευκτων, ενώ συμφωνία αξίας 215 εκατ. δολ. υπεγράφη και από την Veritas Ship Management και την China National Aero- Technology για την ναυπήγηση οκτώ ποντοπόρων. Ακόμα συμφωνήθηκαν σημαντικά ποσά εξαγωγών για ελληνικό κρασί (Μπουτάρη, Alpha Estate, Mediterra) ελαιόλαδο και μάρμαρα. Ολες οι παραπάνω συμφωνίες είναι ενδεικτικές της δυναμικής που έχει αναπτυχθεί μεταξύ των δύο χωρών. Απομένει, όμως, να ενισχυθεί η δυνατότητα προσφοράς ελληνικών προϊόντων και υπηρεσιών που να χρειάζεται η Κίνα, απαντούν οικονομολόγοι στην ερώτηση γιατί μόνον αυτοί οι κλάδοι και όχι και άλλοι. Αδιαμφισβήτητα, πάντως, μεγάλη εισροή συναλλάγματος αναμένεται να φέρει στην ελληνική οικονομία και ο αυξανόμενος ρυθμός έλευσης Κινέζων τουριστών. ΗΛΙΑΣ ΜΠΕΛΛΟΣ ΑΠΕ-ΜΠΕ / ΟΡΕΣΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥ

19 19-ELLADA_Master_cy 21/06/14 00:07 Page 19 Κυριακή 22 Ιουνίου 2014 ΕΛΛΑΔΑ Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ 19 Σχέδιο «δύο φάσεων» από την κυβέρνηση Στην πρώτη θα πρέπει να εκπληρωθούν τα προαπαιτούμενα και στη δεύτερη να συζητηθεί το χρέος και η εκλογή Προέδρου Του Κ. Π. ΠΑΠΑΔΙΟΧΟΥ Στρατηγική «δύο φάσεων» διαμορφώνει ο πρωθυπουργός Αντ. Σαμαράς, καθώς γνωρίζει πως το διάστημα από τώρα μέχρι τον Δεκέμβριο θα είναι καθοριστικό τόσο σε σχέση με τη ρύθμιση του ελληνικού χρέους, όσο και με τις εγχώριες πολιτικές εξελίξεις και το ενδεχόμενο πρόωρων εκλογών σε περίπτωση αδυναμίας εκλογής νέου Προέδρου της Δημοκρατίας από την παρούσα Βουλή. Η πρώτη φάση περιλαμβάνει την εκπλήρωση των δώδεκα προαπαιτούμενων για την εκταμίευση των επόμενων δόσεων, <<<<<< Αισιοδοξία πως δεν θα υπάρχουν διαρροές στην ψήφιση των νομοσχεδίων από τα θερινά τμήματα της Βουλής. Για τον πρωθυπουργό κ. Αντώνη Σαμαρά το διάστημα μέχρι τον Δεκέμβριο θα είναι καθοριστικό τόσο σε σχέση με τη ρύθμιση του χρέους όσο και με τις εγχώριες πολιτικές εξελίξεις. μέχρι τα τέλη Ιουλίου, που συνιστά «κρας τεστ» για τη διεθνή εικόνα της χώρας, αλλά και για τις αντοχές της κυβέρνησης συνεργασίας με τη νέα της σύνθεση. Ειδικότερα, η τήρηση των δεσμεύσεων που έχουν αναληφθεί από την Αθήνα αποτελεί «κλειδί» για την αποκατάσταση των σχέσεων με τους εταίρους, στις οποίες επικρατεί και πάλι χαμηλό βαρομετρικό, όπως κατέστη σαφές στο Eurogroup της περασμένης Πέμπτης. Σύμφωνα με πληροφορίες, στις μεγάλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες επανέρχεται στο προσκήνιο η άποψη περί μεταρρυθμιστικής κόπωσης της κυβέρνησης. Από την άλλη πλευρά, η Αθήνα αντιτείνει πως η ίδια έχει την τελευταία διετία επιδείξει απόλυτη συνέπεια στις δεσμεύσεις της. Αντιθέτως, οι εταίροι, ενώ πιέζουν φορτικά για μεταρρυθμίσεις με μεγάλο πολιτικό κόστος, εμφανίζονται σταθερά ασυνεπείς έναντι αποφάσεων που έχουν ληφθεί στο παρελθόν. Ως χαρακτηριστικό παράδειγμα, μάλιστα, αναφέρεται η έναρξη της συζήτησης για το χρέος, που αρχικά είχε προγραμματιστεί για το τέλος του προηγούμενου έτους, μετατέθηκε για τον Απρίλιο, μετά την πιστοποίηση από τη Eurostat του πρωτογενούς πλεονάσματος και πλέον τοποθετείται το φθινόπωρο. Η εκπλήρωση των προαπαιτούμενων μέχρι τα τέλη του επόμενου μήνα έχει λοιπόν σημασία ως μήνυμα καλών προθέσεων στο εξωτερικό, αλλά αποτελεί και σημείο αναφοράς για το εάν η κυβέρνηση με τη νέα της σύνθεση, αλλά και οι κοινοβουλευτικές ομάδες Ν.Δ. και ΠΑΣΟΚ αντέχουν το βάρος της λήψης κρίσιμων αποφάσεων. Στο Μέγαρο Μαξίμου, πάντως, όπως και στη Χαριλάου Τρικούπη επικρατεί αισιοδοξία ότι οι νέοι υπουργοί μετά τις διαφοροποιήσεις των πρώτων ημερών θα κινηθούν συντεταγμένα. Επίσης, σε σχέση με τους βουλευτές, εκφράζεται βεβαιότητα ότι ουδείς θα θέσει σε κίνδυνο το μεγάλο στοίχημα ελάφρυνσης του χρέους, παρότι τις επόμενες σαράντα ημέρες θα πρέπει να ψηφιστούν «δύσκολες» ρυθμίσεις, όπως αυτές για τον αιγιαλό, τη «μικρή ΔΕΗ» και τους φόρους υπέρ τρίτων. Εξάλλου, η λειτουργία των θερινών τμημάτων επιτρέπει να γίνουν αντικαταστάσεις στην περίπτωση κατά την οποία εμφανιστούν κάποιοι πράσινοι ή γαλάζιοι «αντάρτες» στη Βουλή. Με τους κ. Σαμαρά και Βενιζέλο να προεξοφλούν ότι η κυβέρνηση θα περάσει με επιτυχία τον σκόπελο των προαπαιτούμενων, σαφώς μεγαλύτερη πολιτική σημασία έχει το διάστημα από τον Σεπτέμβριο και μετά. Τότε, σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, θα ανοίξουν παράλληλα οι νέες διαπραγματεύσεις με την τρόικα, η συζήτηση για το χρέος, αλλά και οι ζυμώσεις για το ενδεχόμενο εκλογής Προέδρου της Δημοκρατίας, ώστε η κυβέρνηση να ολοκληρώσει την τετραετία, τον Ιούνιο του Το ευνοϊκό σενάριο για την Αθήνα είναι ότι από την Ευρωπαϊκή Ενωση και το ΔΝΤ θα αναγνωριστούν οι προσπάθειες των τελευταίων δύο ετών, καθώς και ότι θα ληφθεί υπόψη η φθορά την οποία υπέστησαν -«ακολουθώντας τον δύσκολο δρόμο των διαρθρωτικών αλλαγών και των περικοπών παρά τον λαϊκισμό του ΣΥΡΙΖΑ», όπως λέγεται χαρακτηριστικά- οι δύο κυβερνητικοί εταίροι, Ν.Δ. και ΠΑΣΟΚ, στις πρόσφατες ευρωεκλογές. Με άλλους λόγους, η κυβέρνηση αναμένει ότι οι Βρυξέλλες θα ανάψουν το πράσινο φως για ελαφρύνσεις στη φορολογία το 2015, αλλά και ότι για την όποια συμφωνία για το χρέος δεν θα ζητηθούν επώδυνα ανταλλάγματα σε τομείς όπως τα εργασιακά και το ασφαλιστικό, που, ούτως ή άλλως, πολύ δύσκολα θα περάσουν από την παρούσα Βουλή. Εάν αυτό το ευνοϊκό σενάριο υλοποιηθεί, οι κ. Σαμαράς και Βενιζέλος εκτιμούν πως το πολιτικό κλίμα θα μεταβληθεί ριζικά και θα δημιουργηθούν ευνοϊκότερες προϋποθέσεις για τη συγκέντρωση των απαιτούμενων 180 ψήφων, ώστε να εκλεγεί ο διάδοχος του κ. Κάρ. Παπούλια από την παρούσα Βουλή. Στην περίπτωση κατά την οποία από την πλευρά των εταίρων, αντί για κατανόηση υπάρξει τελικώς σκλήρυνση, ή διαπιστωθεί πως η εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας είναι αδύνατη, οι χειρισμοί πιθανότατα θα είναι διαφορετικοί. Συγκεκριμένα, στο εσωτερικό των δύο μεγάλων κομμάτων συζητείται μετ επιτάσεως το σενάριο η προεδρική εκλογή να επισπευστεί. Σε μια τέτοια περίπτωση, το διακύβευμα της εκλογικής αναμέτρησης θα είναι ποια κυβέρνηση -με κορμό τη Ν.Δ. ή τον ΣΥΡΙΖΑ- θα πραγματοποιήσει την τελική διαπραγμάτευση για το χρέος, ώστε σε περίπτωση επικράτησης του κ. Αλ. Τσίπρα, να είναι εκείνος που θα αναλάβει την τελική ευθύνη, αλλά και το κόστος των όποιων μέτρων θα συνοδεύουν τη συμφωνία. Είναι, βεβαίως, προφανές πως οι τελικές αποφάσεις για την κατεύθυνση στην οποία θα κινηθεί η κυβέρνηση θα ληφθούν αργότερα. Πάντως, το χειρότερο σενάριο που συζητείται στο παρασκήνιο είναι η δημοσκοπική διαφορά μεταξύ Ν.Δ. και ΣΥΡΙΖΑ να μη μειωθεί, αλλά αντιθέτως να διευρυνθεί το παραδοσιακά «δύσκολο» για τους πολίτες δίμηνο Σεπτεμβρίου- Οκτωβρίου. Σε μια τέτοια περίπτωση η περαιτέρω πορεία της κυβέρνησης θα είναι εξαιρετικά δυσχερής ανεξαρτήτως της τελικής στάσης των εταίρων, ή της στρατηγικής κομμάτων και βουλευτών.

20 20-ELLADA_Master_cy 6/20/14 11:42 PM Page l Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΕΛΛΑΔΑ Kυριακή 22 Ιουνίου 2014 Η οικονομική πολιτική μετά την κρίση Η ευρωπαϊκή τραπεζική ένωση, τα ιαπωνικά Abenomics, ο πληθωρισμός συζητήθηκαν σε μια ημερίδα με υψηλούς καλεσμένους Του ΓΙΑΝΝΗ ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ Κρίσιμες πτυχές της νομισματικής πολιτικής στην περίοδο μετά τη μεγάλη κρίση συζήτησαν οι υψηλοί καλεσμένοι του Λουκά Παπαδήμου στην ημερίδα που διεξήχθη την Πέμπτη στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών. Πρέπει οι κεντρικές τράπεζες να συνεχίσουν να αγοράζουν περιουσιακά στοιχεία όταν πλέον η ανάκαμψη θα εδραιωθεί; Πόσο κρίσιμο είναι να μη διολισθήσουν οι προσδοκίες για τον πληθωρισμό σε επικίνδυνα χαμηλά επίπεδα; Πόσο ευθεία πετούν τα τρία βέλη που συναπαρτίζουν τα Abenomics, τη στρατηγική του Ιάπωνα πρωθυπουργού Σίνζο Αμπε για την έξοδο της οικονομίας του από τον πολυετή της λήθαργο; Αυτά, και άλλα πολλά, συζητήθηκαν στο πρώτο μισό της ημερίδας (το οποίο διεκόπη επανειλημμένως από διαμαρτυρίες ομολογιούχων του ελληνικού Δημοσίου). Το δεύτερο μισό ήταν αφιερωμένο στην ευρωπαϊκή τραπεζική ένωση, θεωρητικά το πιο φιλόδοξο εγχείρημα θεσμικής ενοποίησης που έχει επιχειρήσει η Ευρωζώνη μετά το ξέσπασμα της ευρωπαϊκής κρίσης χρέους. Λίγες μέρες πριν από τη διεξαγωγή του συνεδρίου, προστέθηκε ένας ακόμα βασικός ομιλητής στο πρόγραμμα: ο νέος διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, Γιάννης Στουρνάρας. «Το ζήτημα του συνεδρίου είναι πώς μπορούν οι κεντρικές τράπεζες να συμβάλουν στην ανάπτυξη και πώς συνεισφέρει η ευρωπαϊκή τραπεζική ένωση στην υπέρβαση της κρίσης, βάζοντας τέλος στον κατακερματισμό των τραπεζικών συστημάτων», δήλωσε στην «Κ» ο κ. Στουρνάρας στο περιθώριο των εργασιών. Ωστόσο, στο συνέδριο ακούστηκαν πολλές επικριτικές φωνές σχετικά με την τελική μορφή που πήρε η τραπεζική ένωση. Η διαδικασία του bail-in χαρακτηρίστηκε «μη αξιόπιστη», ενώ η απουσία πανευρωπαϊκού ταμείου εγγύησης καταθέσεων στηλιτεύθηκε από τον πρώην κεντρικό τραπεζίτη της Ολλανδίας Νουτ Βέλινκ ως ενδεικτική «έλλειψης θάρρους» και ως «σοβαρό ελάττωμα» στη νέα ενοποιημένη αρχιτεκτονική. Η κοινή πεποίθηση για την τραπεζική ένωση την οποία αποδέχθηκε και ο αντιπρόεδρος της ΕΚΤ Βίτορ Κονστάνσιο, παρότι κατά τα άλλα δευτερολόγησε εκτός προγράμματος για να νουθετήσει τους ομιλητές για τις «υπερβολικά αρνητικές εκτιμήσεις» τους είναι ότι αποτελεί ένα σκαρί που αντέχει καλύτερα κάποια τοπικά μελτέμια, αλλά σίγουρα δεν επαρκεί για έναν <<<<<< Στην εισαγωγική ομιλία ο κ. Λουκάς Παπαδήμος μίλησε για «σημείο καμπής» στην Ευρωζώνη και πολλά «εμπόδια» που δυσχεραίνουν την ανάκαμψη. τυφώνα σαν αυτόν που ξέσπασε το Είναι λοιπόν η τραπεζική ένωση λόγος αισιοδοξίας; Για τον νέο διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος πρόκειται για ένα έργο εν εξελίξει. «Αλλάζει η φιλοσοφία, σαφώς: με τον κοινό επόπτη, τον κοινό μηχανισμό εξυγίανσης και την κοινή εγγύηση καταθέσεων» (εστώ κι αν μιλάμε για εναρμόνιση ταμείων, όχι αμοιβαιοποίηση). Επιπλέον, το ταμείο εξυγίανσης «δεν είναι ικανοποιητικού μεγέθους επί του παρόντος», αλλά, όπως επιμένει ο κ. Στουρνάρας, θα ενισχυθεί συν τω χρόνω. Ο χρόνος, πάντως, δεν κυλάει αναγκαστικά υπέρ της Ευρώπης. Οπως τόνισε στην εισαγωγική του ομιλία ο κ. Παπαδήμος, μιλώντας για «σημείο καμπής» στην Ευρωζώνη, υπάρχουν πολλά «εμπόδια» που δυσχεραίνουν την ανάκαμψη: από τις «προϋπάρχουσες διαρθρωτικές αδυναμίες» που δεν έχουν ακόμη αντιμετωπιστεί και το υψηλό δημόσιο χρέος σε πολλές χώρες έως την αύξηση της διαρθρωτικής ανεργίας, την απομόχλευση και την κεφαλαιακή ενίσχυση των τραπεζών, που προσωρινά περιορίζει την ικανότητά τους να δανείζουν την πραγματική οικονομία και ένα «κατακερματισμένο» τραπεζικό τοπίο. Θα μπορέσει, στον κρίσιμο αυτό κλάδο τα επόμενα χρόνια, η ευρωπαϊκή προοπτική να επικρατήσει των διαφόρων εθνικών διεκδικήσεων για το κοινό καλό της Ευρωζώνης; Η εμπειρία λέει: σπάνια, και μόνο όταν δεν υπάρχει άλλη επιλογή. O Νότος χρειάζεται αναδιάρθρωση Ο Μπεν Φρίντμαν, καθηγητής Πολιτικής Οικονομίας και μέχρι πρότινος πρόεδρος του Τμήματος Οικονομικών στο Πανεπιστήμιο του Harvard, είναι σαφής όσον αφορά το τι είδους αναπτυξιακή ώθηση χρειάζεται η ευρωπαϊκή οικονομία. «Οι δυνατότητες της κεντρικής τράπεζας να στηρίξει την ανάπτυξη στην Ευρώπη είναι πλέον περιορισμένες. Εχει φτάσει πλέον στα όρια των δυνατοτήτων της. Αυτό που χρειάζεται τώρα είναι αναδιάρθρωση και ανακούφιση του χρέους». Θεωρεί μάλιστα ότι η ανάγκη αυτή δεν περιορίζεται στην Ελλάδα. «Ολόκληρο το νότιο τμήμα της Ευρωζώνης βρίσκεται σε δυσχερή θέση. Η Ελλάδα είναι η πιο προβληματική περίπτωση, αλλά δεν είναι μοναδική». Γιατί πιστεύει ότι η κρίση ήταν βαθύτερη και πιο μακροχρόνια στη χώρα μας από οπουδήποτε αλλού; «Γιατί η Ελλάδα εισήλθε στην κρίση όχι απλά με πολύ υψηλά επίπεδα δημοσίου χρέους, αλλά και με ένα πολύ μεγάλο έλλειμμα στον προϋπολογισμό. Καμία άλλη χώρα δεν αντιμετώπιζε αυτόν τον συνδυασμό προβλημάτων. Η Ισπανία, για παράδειγμα, πριν καταρρεύσει ο κατασκευαστικός τομέας, δεν είχε ούτε υψηλό χρέος ούτε μεγάλα δημοσιονομικά ελλείμματα». Θεωρεί ότι το γεγονός πως η ευρωπαϊκή κρίση χρέους ξεκίνησε από την Ελλάδα όπου η δημοσιονομική σπατάλη ήταν όντως η πηγή του προβλήματος διαστρέβλωσε τις πολιτικές καταπολέμησής της; Οδήγησε σε υπερβολική έμφαση στη δημοσιονομική πειθαρχία, ακόμα και σε χώρες των οποίων οι περιπέτειες ξεκίνησαν στον ιδιωτικό τομέα; «Δεν ξέρω αν αυτός ήταν ο λόγος», απαντάει, αλλά η πολιτική της λιτότητας παντού «σαφώς ήταν εσφαλμένη». Συγκρίνοντας, πάντως, την κατάσταση της αμερικανικής με την ευρωπαϊκή οικονομία σχεδόν έξι χρόνια μετά τη Lehman Brothers, είναι φανερό ότι η ανάκαμψη παρουσιάζει μεγαλύτερη δυναμική στην άλλη όχθη του Ατλαντικού. Γιατί συμβαίνει αυτό; «Το ευρωπαϊκό πρόβλημα ήταν διαφορετικό από το αμερικανικό, πιο σύνθετο και δυσχερές στην επίλυσή του», τονίζει ο συνομιλητής της «Κ». «Η βασική διαφορά είναι ότι η Ευρώπη έχει το πρόβλημα του κρατικού χρέους τον κίνδυνο πτωχεύσεων και την επιβολή πολιτικών <<<<<< Οι Ευρωπαίοι κεντρικοί τραπεζίτες άργησαν να καταλάβουν τη φύση του προβλήματος, υποστηρίζει στην «Κ» ο καθηγητής Μπεν Φρίντμαν. λιτότητας από τους δημοσιονομικά ισχυρούς στους δημοσιονομικά αδυνάμους προς αποφυγήν του κινδύνου αυτού», οι οποίες υπογραμμίζει ότι έχουν αποτύχει ακόμα και στο δημοσιονομικό μέτωπο, πέρα από τη δραματική τους επίδραση στην πραγματική οικονομία. «Οι ΗΠΑ είχαν βασικά ένα τραπεζικό πρόβλημα, το οποίο έλυσαν με ένα νομοθέτημα του υπουργείου Οικονομικών, που διέθεσε 700 δισ. δολάρια για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, με διαδοχικές κινήσεις της Federal Reserve και με σοβαρά τεστ αντοχής στις τράπεζες». Ο καθηγητής Φρίντμαν, μάλιστα, στην ομιλία του στο συνέδριο, τάχθηκε υπέρ της συνέχισης της πολιτικής του διευρυμένου ισολογισμού (της αγοράς περιουσιακών στοιχείων, με άλλα λόγια) από τη Fed, ώστε να έχει περισσότερα εργαλεία διαχείρισης της οικονομίας, ακόμα και σε φυσιολογικούς καιρούς. Λάθος πόλεμο Παρότι το πρόβλημα της Ευρωζώνης συνδέεται στενά με τις προβληματικές δομές διακυβέρνησης, ο καθηγητής Φρίντμαν σημειώνει ότι οι Ευρωπαίοι κεντρικοί τραπεζίτες άργησαν να καταλάβουν τη φύση του προβλήματος. «Θυμάμαι ένα συνέδριο τον Ιούνιο του 2008, στο οποίο οι Ευρωπαίοι επέκριναν με σφοδρότητα τη Federal Reserve για τη χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής στην οποία είχε ήδη προχωρήσει. Θεωρούσαν ότι αποτελούσε ένδειξη ότι η Fed δεν ήταν αφοσιωμένη όσο θα έπρεπε στην καταπολέμηση του πληθωρισμού. Εγώ όπως και οι αξιωματούχοι της Fed που ήταν παρόντες θεωρούσα ότι αυτοί οι άνθρωποι πολεμούν τον λάθος πόλεμο». Ο Φρίντμαν, ωστόσο, εκφράζεται θετικά για τις νέες πολιτικές που ανακοίνωσε η ΕΚΤ στις αρχές Ιουνίου, μεταξύ των οποίων και το αρνητικό επιτόκιο για την κατάθεση χρημάτων από τις εμπορικές τράπεζες στην κεντρική τράπεζα. «Είναι κάτι που είχα προτείνει να γίνει στις ΗΠΑ προ κάποιων ετών», αν και, όπως σημειώνει, «η περίοδος που κάτι τέτοιο ήταν αναγκαίο στην Αμερική έχει παρέλθει», καθώς οι ρυθμοί πιστωτικής επέκτασης είναι πλέον ικανοποιητικοί. Ο Αμερικανός ακαδημαϊκός, που διδάσκει στο Harvard από το 1972, δηλώνει «ιδιαίτερα απογοητευμένος» από τη τραπεζική μεταρρύθμιση της κυβέρνησης Ομπάμα. «Το νομοσχέδιο Dodd-Frank θα έπρεπε να περιέχει πολύ υψηλότερες κεφαλαιακές απαιτήσεις, να εφαρμόζει πιο άτεγκτα τον κανόνα Βόλκερ [σ.σ.: απαγορεύει τις κερδοσκοπικές συναλλαγές για λογαριασμό των ίδιων των τραπεζών] και να είναι πολύ πιο επιθετικό στην αναθεώρηση των Ο πρώην και ο νυν. Ο κ. Λουκάς Παπαδήμος και ο κ. Γιάννης Στουρνάρας, στην πρώτη του δημόσια εμφάνιση ως διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος, στην ημερίδα της περασμένης Πέμπτης με θέμα «Τραπεζική Ενωση, Νομισματική Πολιτική και Οικονομική Ανάπτυξη». λογιστικών κανόνων, π.χ. σε σχέση με τα οχήματα ειδικού σκοπού. Επιπλέον, θα τοποθετούσα διάφορα hedge funds εντός του πεδίου των αυστηρότερων ρυθμίσεων και θα υποχρέωνα τις τράπεζες να έχουν μεγαλύτερα επίπεδα χρεών που μπορούν αυτομάτως να μετατραπούν σε μετοχικό κεφάλαιο σε έκτακτες περιστάσεις». Το «αμερικανικό όνειρο» Μία άλλη συνέπεια της μεγάλης κρίσης που ξεκίνησε το 2008 είναι ότι ζητήματα όπως η ανισότητα έχουν επανέλθει στην πρώτη γραμμή της πολιτικής επικαιρότητας στις δυτικές χώρες. Στις ΗΠΑ, συγκεκριμένα, εκφράζεται ευρέως η ανησυχία ότι εκτός από τη διεύρυνση της ανισότητας, έχει μειωθεί και η κοινωνική κινητικότητα. «Σύμφωνα με τις πιο έγκυρες πρόσφατες έρευνες, δεν υπάρχουν στοιχεία ότι η κοινωνική κινητικότητα μειώνεται στις Ηνωμένες Πολιτείες», σχολιάζει ο καθηγητής Φρίντμαν. «Αυτά είναι τα καλά νέα. Τα δυσάρεστα νέα είναι ότι έχει μείνει σταθερή σε χαμηλά επίπεδα». Ο διακεκριμένος οικονομολόγος υπονοεί μάλιστα ότι το «αμερικανικό όνειρο» εδώ και αρκετές δεκαετίες είναι περισσότερο μύθος παρά πραγματικότητα. «Ηδη τη δεκαετία του 1950, ο Σίμουρ Μάρτιν Λίπσετ, ένας από τους κορυφαίους Αμερικανούς κοινωνιολόγους, ισχυριζόταν ότι δεν υπάρχουν στοιχεία που να δείχνουν ότι η κινητικότητα στις ΗΠΑ είναι μεγαλύτερη απ ό,τι στην Ευρώπη, αλλά ότι, παρ όλα αυτά, όλοι το πίστευαν αυτό». Η κρίσιμη διαφορά, τα τελευταία χρόνια, είναι ότι οι ίδιοι οι Αμερικανοί έχουν αρχίσει να αμφισβητούν τον μύθο. Σύμφωνα με στοιχεία της Gallup, το ποσοστό των ερωτηθέντων στις ΗΠΑ που πιστεύουν ότι υπάρχει πλήθος ευκαιριών για έναν απλό άνθρωπο να ευημερεύσει οικονομικά μειώθηκε από 81% το 1998 σε 52% το Ρωτάμε τον συνομιλητή μας τι επίδραση θα έχει αυτή η εξέλιξη στην οικονομική πολιτική στις ΗΠΑ. Θα περιοριστεί η συγκριτικά με την Ευρώπη μεγαλύτερη ανοχή της αμερικανικής κοινής γνώμης για την εισοδηματική ανισότητα; «Πιστεύω πως έτσι είναι. Και αυτό θα οδηγήσει σε πιο προοδευτική φορολογία. Ηδη το βλέπουμε αυτό να συμβαίνει στις ΗΠΑ. Οι φόροι στα πιο υψηλά εισοδηματικά κλιμάκια έχουν ανεβεί σημαντικά πρόσφατα ως αποτέλεσμα της κατάργησης των φοροαπαλλαγών που προώθησε το 2003 ο Τζορτζ Μπους, αλλά και της αύξησης της φορολογίας επί των κεφαλαιακών κερδών και των μερισμάτων, ιδιαίτερα για τα φυσικά πρόσωπα με ετήσια εισοδήματα άνω των δολαρίων». ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΣ ΑΠΕ-ΜΠΕ / ΧΑΡΗΣ ΑΚΡΙΒΙΑΔΗΣ Τα τεστ αντοχής της ΕΚΤ ευκαιρία για νέα αρχή στην Ευρωζώνη Αισιόδοξος για την προοπτική αντιμετώπισης του προβλήματος των τραπεζικών ομίλων που είναι υπερβολικά μεγάλοι για να πτωχεύσουν («too big to fail»), ενός από τους καταλυτικούς παράγοντες που οδήγησαν στην κρίση του , εμφανίζεται ο Πολ Τάκερ. Μιλώντας στην «Κ», ο πρώην υποδιοικητής της Τράπεζας της Αγγλίας και νυν senior fellow στο Harvard Business School και στο Kennedy School of Government, σημειώνει ότι «τόσο οι ΗΠΑ όσο και η Ε.Ε. έχουν το θεσμικό πλαίσιο που δίνει στις αρχές τις εξουσίες για να μεταφέρουν τις απώλειες μιας τράπεζας που υπερβαίνουν το μετοχικό της κεφάλαιο στους ομολογιούχους της». Οπως εξηγεί ο κ. Τάκερ: «Αυτό που χρειάζεται τώρα είναι η αναδιοργάνωση των νομικών και χρηματοοικονομικών δομών των τραπεζών ώστε να επωμίζονται τις απώλειες αυτές οι ομολογιούχοι χωρίς να επηρεάζεται το επιχειρησιακό παθητικό των ιδρυμάτων (καταθέσεις και ό,τι άλλο συνδέεται με την παροχή τραπεζικών υπηρεσιών). Κατά τη γνώμη μου, όλες οι μεγάλες τράπεζες πρέπει να ανήκουν σε εταιρείες διαχείρισης τραπεζικών χαρτοφυλακίων [bank holding companies] και οι εταιρείες αυτές θα πρέπει να υποχρεούνται να εκδίδουν ομόλογα που να ισοδυναμούν με τουλάχιστον 10% του ενεργητικού τους, σταθμισμένου ανάλογα με τον κίνδυνο κάθε κατηγορίας. Οι τραπεζικοί όμιλοι δεν πρέπει να κατέχουν ο ένας τα ομόλογα του άλλου. Ελπίζω όλα αυτά να συμφωνηθούν ώς τη Σύνοδο του G20 στο Μπρισμπέιν το φθινόπωρο. Αυτό πάντως είναι το σχέδιο». Στην ομιλία του στο συνέδριο, ο Βρετανός πρώην κεντρικός τραπεζίτης χαρακτήρισε την πιθανότητα διολίσθησης της Ευρωζώνης στο τέλμα του αποπληθωρισμού «σημαντική» και τόνισε ότι δεν αφορά μόνο τις προβληματικές οικονομίες. Αντιθέτως, ο κίνδυνος του αποπληθωρισμού, όπως είπε, συνδέεται με «ελλειμματική ζήτηση στο σύνολο της Ευρωζώνης» και η καταπολέμησή του και η επίτευξη του στόχου της ΕΚΤ απαιτεί την αποδοχή ότι «ο πληθωρισμός <<<<<< Πολ Τάκερ: Να επωμίζονται τις απώλειες των τραπεζών οι ομολογιούχοι χωρίς να επηρεάζεται το επιχειρησιακό παθητικό των ιδρυμάτων. στη Γερμανία θα είναι πάνω από 2%». Η «Κ» τον ρωτάει αν η ΕΚΤ κάνει αρκετά για να αναστείλει τις υφιστάμενες αποπληθωριστικές τάσεις ή αν πρέπει να ακολουθήσει το παράδειγμα των άλλων μεγάλων κεντρικών τραπεζών και να υιοθετήσει την ποσοτική χαλάρωση. «Παρακολουθώ τη σχετική συζήτηση με ενδιαφέρον», απαντάει διπλωματικά. «Η ποσοτική χαλάρωση λειτούργησε καλά στο Ηνωμένο Βασίλειο, όπου η Τράπεζα της Αγγλίας είχε αναμφισβήτητα τον έλεγχο των ποσών που αγόραζε και η απόφαση βασιζόταν αποκλειστικά στην κρίση της επιτροπής νομισματικής πολιτικής για το πόση νομισματική τόνωση απαιτείτο για να επιτευχθεί μεσοπρόθεσμα ο στόχος για τον πληθωρισμό». Σχετικά με την τραπεζική ένωση, ο κ. Τάκερ χαρακτηρίζει «ευπρόσδεκτη» τη μετάβαση σε μία ενιαία εποπτική αρχή υπό τον έλεγχο της ΕΚΤ. «Πολλοί εθνικοί επόπτες είχαν χάσει την αξιοπιστία τους. Χρειάζεται ένα νέο ξεκίνημα». Επιπλέον, «η οδηγία για την εξυγίανση των τραπεζών, που βασίζεται στο περίγραμμα που προέκυψε από μία άσκηση της Επιτροπής Χρηματοοικονομικής Σταθερότητας του G20 υπό τη δική μου προεδρία, είναι καλή. Ελπίζω αυτοί που θα έχουν το δικαίωμα του εθνικού βέτο να μην επιμείνουν σε αυτό έναντι των συστάσεων του Μάριο Ντράγκι και των συνεργατών του. Αν επιμείνουν, παίζουν με τη φωτιά. Η νομισματική ένωση δεν μπορεί να λειτουργήσει χωρίς μία αποτελεσματική τραπεζική ένωση». Ο κ. Τάκερ ανησυχεί επίσης για το καθεστώς εγγύησης καταθέσεων, το οποίο αποκαλεί «ελαττωματικό». Οπως λέει: «Η νομισματική ένωση θα ήταν πιο ανθεκτική αν η εγγύηση καταθέσεων σήμαινε το ίδιο παντού: δηλαδή αν υπήρχε ένα ενιαίο ταμείο για όλη την Ευρωζώνη». Ο πρώην υποδιοικητής της Τράπεζας της Αγγλίας δηλώνει ότι κατανοεί τα πολιτικά εμπόδια απέναντι σε μία τέτοια πολιτική, αλλά υπογραμμίζει ότι το ευρώ «δεν θα είναι ασφαλές όσο οι καταθέσεις της λιανικής τραπεζικής διαφέρουν στην εξασφάλισή τους από κράτος-μέλος σε κράτος-μέλος». Στο πλαίσιο της τραπεζικής ένωσης, η ΕΚΤ διενεργεί αυτόν τον καιρό τεστ αντοχής στις τράπεζες που θα περάσουν υπό την εποπτεία της. Ενας από τους λόγους που οι ΗΠΑ ξεπέρασαν την τραπεζική τους κρίση ήταν η σοβαρότητα των τεστ αντοχής που επέβαλαν στον κλάδο την άνοιξη του Αντιθέτως, οι αντίστοιχες ευρωπαϊκές ασκήσεις, που προηγήθηκαν της τρέχουσας, λοιδορήθηκαν ευρέως ως ανεπαρκώς αυστηρές και έτσι δεν επανέφεραν την εμπιστοσύνη. Αυτή τη φορά θα γίνει σωστά η δουλειά; «Είναι πολύ σημαντικό να γίνει σωστά», απαντάει ο κ. Τάκερ. «Τα τεστ αντοχής είναι από τα πιο σημαντικά γεγονότα αν όχι το πιο σημαντικό του τρέχοντος έτους. Ολος ο κόσμος τα παρακολουθεί. Αποτελούν ευκαιρία για νέα αρχή στην Ευρωζώνη. Οι αδύναμες τράπεζες πρέπει να εκτεθούν και οι αδυναμίες τους να αντιμετωπιστούν, σε όποια χώρα κι αν βρίσκονται. Οι καθυστερήσεις και η συσκότιση της πραγματικότητας έχουν κόστος, όπως έχουν δείξει τα τελευταία χρόνια». Ταυτισμένος με την Τράπεζα της Αγγλίας (ξεκίνησε να εργάζεται εκεί το 1980), ο κ. Τάκερ έζησε από πρώτο χέρι τις προκλήσεις που γέννησε η μεγάλη κρίση για τις κεντρικές τράπεζες. Εχει αλλάξει η εμπειρία αυτή τον τρόπο που βλέπει τον ρόλο τους; «Επιβεβαίωσε την άποψή μου ότι ο ρόλος της κεντρικής τράπεζας δεν περιορίζεται μόνο στη σταθερότητα των τιμών, παρά τη ζωτική σημασία του στόχου αυτού. Η σταθερότητα του τραπεζικού συστήματος είναι κι αυτή κρίσιμο μέρος της ευρύτερης νομισματικής σταθερότητας». ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΣ